COMPUTER AIDED DESIGN OF ELEVATOR DRIVE UNIT - II
|
|
- Selim Yalaz
- 8 yıl önce
- İzleme sayısı:
Transkript
1 Niğde Üniversitesi Mühendislik Bilimleri Dergisi, Cilt 3 Sayı 2, (1999), BİLGİSAYAR DESTEKLİ ASANSÖR TAHRİK GRUBU TASARIMI - II C. Erdem İMRAK ve İsmail GERDEMELİ İstanbul Teknik Üniversitesi, Makina Fakültesi, Konstrüksiyon Anabilim Dalı, İstanbul. ÖZET Konstrüksiyon sistematiği oluşturma konusunda devam eden çalışmalarda bilgisayar desteği ve yapay zekanın tasarıma uygulamaları yeni yaklaşımlar olarak verilebilir. CAD sisteminde çalışma mekanizmasının işleyişi yönünden bilgisayar kullanımı, tasarımın tanımlanan ödev ve istekler doğrultusunda modelin tariflenmesi, en iyilenmesi için gerekli işlemleri içerir. Bu çalışmada, CAD çalışması için asansör tahrik grubu ele alınmıştır. Tahrik grubunun elemanları hesaplandıktan ve seçildikten sonra, bu hesaba uygun çizimler bilgisayar ortamında üretilmiştir. Anahtar Kelimeler : Tahrik grubu, CAD, asansör konstrüksiyonu, tasarım COMPUTER AIDED DESIGN OF ELEVATOR DRIVE UNIT - II ABSTRACT The application of artificial intelligence to design and computer usage in design systematic can be given as new approaches. CAD systems provide an effective and efficient workplace, compared to classical design options, because of computer speed, storage capacity and ability to produce new information. In this study, computer aided drive unit was examined. After calculating and selecting of parts of drive unit, draftings were generated in computer environment according to these calculations and selections. Key Words : Drive unit, CAD, elevator design, design GİRİŞ Bir parçanın yerine getireceği fonksiyonuna ve çalışma prensiplerine göre tasarlanarak ve malzemesi de gözönünde tutularak, şekillendirilmesi ve mukavemet hesapları ile kontrolü konstrüksiyon aşamalarını oluşturur. Sonuçta elde edilen teknik resimler ile konstrüksiyon ile imalat arasındaki bağlantı sağlanmış olur. Bilgisayar teknolojisindeki hızlı gelişmeler, tasarım ve çizimde yeni kavram olarak Bilgisayar Yardımıyla Tasarımı (CAD), fikirden ürüne giden aşamada dinamik bir ortam yaratmak için geliştirilmiştir. Bilgisayar destekli tasarım, klasik tasarım mantığının uygulamasında eksik olan, atalet, esneklik ve dinamizm gibi faktörleri tasarıma getirmiştir [1]. BİLGİSAYAR DESTEKLİ TASARIM VE ÇİZİM Yeni bir ürün tasarımının çeşitli adımlarında iki veya üç boyutlu çizimler kullanılır. Tasarımı açıklayan ve imalatla tasarım arasındaki iletişimi sağlayan unsur çizimlerdir. Tasarım çalışmalarının optimizasyonu veya bazı kısımlarının değiştirilmesi gerektiğinde, çizimlerin ve detayların yeniden oluşturulması zaman kaybına sebep olmaktadır. Klasik teknik resim çiziminin, çizim aygıtlarının kullanımına bağlı kaldığından ve oluşan olumsuzluklarını gidermek için çeşitli CAD sistemleri geliştirilmiştir [2].
2 C. Erdem İMRAK ve İsmail GERDEMELİ Bilgisayar destekli tasarım ve çizim sistemleri, tasarım aşamasında karar verme işlemini kolaylaştıran bir unsurdur. Yeni ürün fikrinden pazara ürünün sürülmesine kadar geçen süreçte etkin olarak yer alır. Basitleştirilmiş tasarım aşaması ve analiz ile birlikte CAD uygulaması Şekil 1 de şematik olarak gösterilmiştir. Pazar Talebi Ve Rekabet Hedef Niteliksel Tasarım Aşaması Hedef Belirleme ve Özellikler Özellikler Niteliksel Dizayn Seçenekleri ve Çözümler Hedef / Çıkış Parça ve Montajın Detaylı Dizaynı Teknik Resimler Geometrik Modelleme 2D / 3D Tasarım Değerlendirme Çizim ve Animasyon CAD İMALAT Şekil 1. CAD sistemlerinin işleyiş şeması Tasarım aşamasında ilk olarak pazar talepleri veya rekabetten doğan yeni ürün geliştirme sonucu doğan hedefler bulunur. Daha sonra istekler tanımlanır. Sistemin özellikleri tayin edildikten sonra dizayn seçenekleri geometrik modelleme yardımıyla değerlendirilir. Tasarımın analizinden sonra parçaların ve montajın detaylı teknik resim çizimleri elde edilir. Pek çok CAD sistemi modüler olarak tasarlanmıştır. Basit çizimlerin yapılabildiği gibi, hesaplamaların ve analizlerin yapıldığı 3D modelleme seçeneklerinin bulunduğu sistemler geliştirilmiştir [3]. Grafik menüleri ile desteklenmiş CAD programları ile tasarım bilgilerine kolayca ulaşılabilir. Bu işlem için kullanılan grafik menüleri çeşitli yöntemlerle oluşturulabilir. Bunlardan biri ise, yüksek seviyeli programlama dillerinden (Turbo Pascal, C++ gibi) biri kullanılarak çizimlerin oluşturulmasıdır. Fakat bu yöntemle çizim işlemini gerçekleştirecek programı yazmak, zahmetli ve uzun zaman gerektiren bir uğraştır [4]. Diğer bir yöntem ise, genel amaçlı CAD sisteminde oluşturulan bir çizimin, çizim veri tabanı kullanılarak herhangi bir yüksek seviyeli programlama dilinin işleyebileceği bir çizim dosyasının üretilmesi ve bu dosyanın tasarımın belirli kademelerinde kullanılmasıdır. 52
3 Bilgisayar Destekli Asansör Tahrik Grubu Tasarımı - II KONSTRÜKSİYON SİSTEMATİĞİNDE BİLGİSAYAR Bilgisayar kullanımı ve yapay zekanın tasarıma uygulanması gibi yeni yaklaşımlar, konstrüksiton sistematiğinde yerini almaktadır. Tasarımın, tanımlanan istekler doğrultusunda modellenmesi ve optimizasyonu gibi adımlarda geliştirilen CAD sistemleri, hızlı bilgi işleme gücü, bilgiyi depolama ve verimli çalışmasıyla ayrılmaz bir bütün oluşturur. Ürün tanımı için gerekli uzman bilgisi, metodik çözüm arama yöntemlerinden birisi olan bilgisayara depolanmış konstrüksiyon katalogları biçiminde verilmektedir [5]. Çözüm prensiplerinin niceliksel parametrelerle ifade edilebilir olduğu sürece, bilgisayarın konstrüksiyon sürecinde çözüm arama aşamasında da kullanımı düşünülebilir. Bilgisayar yardımı ile çözüm prensipleri için programlar hazırlamak, bu işlemin genel olarak ekonomik boyutlarına bağlıdır. Çözüm prensiplerinin aranmasında konstrüksiyon katalogları yeterli derecede geliştirilmiş ise, bilgisayar uygulaması daha yaygınlaştırılabilir. Böylece bilgiler şematik halde getirilmiş ve algoritmik bir forma sokulmuştur. Konstrüksiyonun tasarım aşamasında bazı hesaplamalar, uyum matrisleri gibi biriktirilmiş ve şematize edilmiş bilgisayar hafızasından geri çağıracak ve bunlardan yararlanılacaktır. Niceliksel konstrüksiyon fazında bilgisayardan yararlanılabilir. Burada niceliksel ve fiziksel parametreler ile geometrik koşullar bilgisayarda biriktirilir. Karmaşıklık derecesi az olan alt sistemler için yapılan bu işlemden, daha sonra kompleks sistemlerin türetilmesi için yazılım programlarından faydalanılır [6]. Modüler Konstrüksiyon ve Bilgisayar Uygulamaları Modüler konstrüksiyon, yapı dizileri oluşturarak aynı fonksiyonu yerine getiren ancak değişik büyüklük kapasitesindeki makinalarda geniş bir uygulama alanına cevap vermektedir. Böylece modüler konstrüksiyon prensibi, niceliksel konstrüksiyon ve üretim sürecinde rasyonalizasyon temin eden önemli araçlardan biri olmaktadır. Yapı dizileri kullanımıyla, konstrüktif çalışma bir defaya mahsus yapalarak, zaman ve işten tasarruf sağlanır ve ayrıca aynı tip elemanlar ve eleman grupları çeşitli büyüklükte dizaynlarda kullanılabilir [7]. Bilgisayar destekli tasarımda yer alan kataloglama çalışması, yapı dizilerinin oluşturulması ve gerektiğinde kullanılması alanına girmektedir. Modüler olarak hazırlanan ve karmaşık dizaynlarda kullanılan standard konstrüktif parçalara, dişli çark mekanizması, kavrama, kayış-kasnak mekanizması örnek olarak gösterilebilir. Bilgisayar destekli uygulamalarında hesap ve tasarımı yapılan birçok eleman standart eleman olarak kullanılmakta ve gerekli boyutlar kütüphanelerden seçilmektedir. Bu kullanım, konstrüksiyonda aranan basitlik, benzerlik ve emniyeti sağlar. Tasarımda kullınalacak yöntemler ve standart elemanlar kütüphaneler halinde CAD sisteminin bir parçası olarak saklanır. CAD sistemi bütünleşik olduğu niteliksel ve detaylı tasarım eteplarında prodüktiviteyi arttırmaktadır. Geometrik modelleme ile parçaların toleranslı 2 veya 3 boyutlu görünüşleri yaratılarak, birbirileri ile uyumu incelenir. Uygulanacak imal usulüne göre dizaynda değişiklikler yapılır [8]. TAHRİK GRUBUNA AİT TASARIMI ve ÇİZİM Makina konstrüksiyonunda bilgisayar destekli tasarım ilkelerinin uygulamasını açıklamak için kullanımı oldukça fazla olan tahrik grubuna örnek olarak ele alınmıştır. Tahrik grup içinde yer alan motor, elastik kaplin ve fren kasnağı, fren mekanizması, sonsuz vida mekanizmalı dişli kutusu, tahrik kasnağı ve halat için hesaplama ve seçimi ile çizimlerini içeren bir tasarım ve çizim programı geliştirilmiştir. Tahrik grubu tasarım ve seçim programı işlevlerine göre, hesap programı, dönüşüm programı ve çizim programı olmak üzere üç ana kısımdan oluşmaktadır. Birinci kısımda, hesaplamalar ve iterasyon yapılarak uygun elemanlar seçilir, ikinci kısmda bulunan sonuçları çizim verilerine dönüştürme işlemi, son kısım da parça ve montaj çizimleri yapılır. Modüler konstrüksiyon prensiplerine bağlı kalınarak, tasarım programı içinde kataloglama yöntemi uygulanmış ve hesaplanarak bulunan veya tasarımcı tarafından seçilen değerler önceden yazılan kütüphanelerden seçilmek suretiyle standart elemanlar elde edilmiştir. Böylece hazırlanan tasarım programının akış şeması Şekil 2 de görülmektedir. 53
4 C. Erdem İMRAK ve İsmail GERDEMELİ BAŞLA Giriş Değerleri Hesap ve Seçim Programı Motor Seçimi Devir sayısı Kavrama Seçimi - Kasnaklar - Saplama - Kama Moment Mil çapı Fren Seçimi Halat ve Tahrik Kasnağı Seçimi Sonsuz Vida Mekanizması Seçimi Halat çapı Kasnak çapı Çevrim oranı Güç Dönüşüm SCR UzantılıDosya Yaratılması Programı Dosya Kaydedilmesi Çizim Şablon Dosyasını Aç Programı SCR Dosyasını Aç Evet Yeni Dizayn yapılacak mı? Hayır ÇIKIŞ Şekil 2. Tasarımın programının akış şeması 54
5 Bilgisayar Destekli Asansör Tahrik Grubu Tasarımı - II Hesap Programı Hesaplama işlemi için geliştirilen programın her aşamasında kullanıcının istekleri göz önüne alınmış, seçenekler sunulmuştur. Ayrıca hesaplamaların zincirleme olarak yapılması program içinde bir bütünlük sağlamıştır. Tasarım EK A da ekran çıkışı görülen giriş değerleri olan yolcu adedini ve asansör hızını seçerek başlar. Giriş değerlerinin seçiminden sonra, EK B de görülen menüden devir sayısı seçilir ve giriş değerlerine göre motor gücü hesaplanarak uygun motor seçimi yapılır. Motor boyutları çizim için dönüştürülmek üzere kaydedilerek motor seçim aşaması tamamlanmış olur. İkinci aşamada elastik pernolu kaplin dizaynı, EK C de görülen menülerden kaplinin emniyetle iletebileceği döndürme momenti değerinin hesaplanmasıyla gerçekleşir. Bunun için k emniyet katsayısı seçilir ve gerekli moment değeri hesaplanır. Kaplin seçildikten sonra EK D de görülen menülerden yaralanarak mil malzemesi seçilerek mil çapı hesaplanır ve standart mil çapı seçilir. Kaplinde kullanılacak kasnak malzemesi EK D de ekran çıkışı verilen menüden seçilir ve mukavemet hesaplarından sonra kama, saplama ve somun boyutları ve tipi belirlenir. Bir sonraki aşamada fren mekanizmasını oluşturan fren kasnağı, önceden kavramanın ikinci kasnağı olarak bulunur ve diğer elemanlar yapılan hesaplamalar sonunda kataloglardan seçilir. EK E de fren tertibatına ait temel boyutlar ve hesaplanan değerlerin ekran çıkışları verilmiştir. Bir sonraki adım olan halat seçimi için gerekli olan hesaplamalar EK F de görülen ekran çıkışında görülmektedir. Giriş değerlerinden elde edilen ara değerler ve sonuçta hesaplanarak seçimi hapılan halata ait değerler verilmektedir. EK G de görülen ekran çıkışında, seçilen halat çapı kullanılarak yapılan iki ayrı hesaplamadan bulunan tahrik kasnağı çapından en uygun değerdeki görülmektedir. Bulunan bu değer ile tahrik kasnağı boyutlandırması ve kasnak yivi ile halat arasındaki basınç kontrolü yapılmaktadır. Son aşamada ise, dişli kutusu olarak kullanılan sonsuz vida mekanizması giriş değerleri olarak motor devir sayısı, tahrik kasnağı çapı ve asansör hızını kullanarak, hesaplanan çevrim oranı ve gerekli güç yardımıyla kataloglardan seçilmektedir. Dişli kutusunun giriş değerleri ve seçim değerleri EK H de görülen menü yardımıyla belirlenmektedir. EK I de verilen ekran çıkışında ise, asansör makinası tasarımında kullanılan giriş değerleri ve çizim için gerekli elemanlara ait temel boyutlar özetlenmiştir. Aynı zamanda hesap programı dönüşüm programını kullaraka elde edilen seçime dayanan boyutlar çizim için aktarılır [9]. Çizim Ara Dosyalarının Yapısı Çizim programında oluşturulacak resimlerin limitlerinin uygun seçilmesi, yazılım ve grafik elemanların birbiriyle uyumlu olması gereklidir. Tasarımda bu bilgilerin aktarmanın temel yollarından birisi DXF (Data Exchage File) formatlı dosyaların kullanılmasıdır. Bu dosya, değişik amaçlar için farklı programlarla irtibatı sağlamak için kullanılabilir. CAD sistemlerinin formatlarına kolaylıkla dönüştürülebilir veya özel analizler için diğer programlara veri verebilir. Dosyanın yapısı 5 temel bölümden meydana gelir. a) Header (Başlık) Bölümü : çizim hakkındaki genel bilgiler bu bölümde bulunur. Her bir parametrenin değişken ismi ve değeri vardır. b) Tables (Tablolar) Bölümü : bu bölümde isimlendirilmiş elemanların tanımları bulunur. Tablolar kendi aralarında LYTPE : çizgi tipleri tablosu, LAYER : çizgi tabakaları tablosu, STYLE : yazı tipi tablosu, VIEW : görüntü tablosu şeklinde sınıflandırılmıştır. c) Blocks (Bloklar) Bölümü : bu bölüm, çizimdeki her bloğu oluşturan nesneleri açıklayan blok birimlerinden oluşur. d) Entities (Parçalar) Bölümü : bu bölümde blok referansları ile birlikte çizim birimleri bulunur. Birim şekil elemanları, DXF dosyasının hem Blocks hem de Entities bölümünde yer almaktadır. e) EOF (Dosya Sonu) Bölümü : DXF dosyasının bittiğini gösteren son bölümdür. DXF dosyası her biri iki satır kaplayan grupların birleşiminden oluşur. Grubun ilk satırı Fortran 13 formatında (sağa yanaşık ve üç karakter alanına boşluk doldurmuş) pozitif ve sıfırdan farklı tam sayı olan grup kodudur. İkinci satırı grup değeridir ve grup koduyla belirlenen grup tipine bağımlı olan formattadır. Program bir grubun DXF dosyasındaki bir elemanda belirli kullanımını bilmeden grup kodunu takip eden değeri kolayca okuyabilir [10 12]. DXF dosyalarının uzun ve hesaplanan değerleri için yeniden düzenlenmesi çok fazla zaman gerektirdiğinden kullanımı yerine SCR (Script) dosyası yaratılarak aynı işlem kolaylıkla yapılabilmektedir. Çizim sırasında değişikliğe uğramayacak kısımlar aynen saklanmaktadır. Böylece DXF dosyası yaratırılırken karşılaşılan pek çok bilgi doğrudan çizime aktarılmış olmaktadır. Bu dosyada başlangıçta tanımlanan Layer, Fonts, Dimension gibi 55
6 C. Erdem İMRAK ve İsmail GERDEMELİ bilgiler bulunmamakta, çizim için gerekli bu bilgiler bir şablon dosyasına ileride kullanılmak üzere kaydedilmektedir. DXF formatında dosya yaratılırken yeniden çizim yapılıp, DXFOUT komutu ile değerlerin listesi alınıp, üzerinde düzenleme yapmak zahmetli bir işlemdir. SCR formatında dosya yaratmak ve gerekli boyutlara değişken atayarak çizimi her defasında değiştirmek daha kolaydır. SCR formatındaki dosya ile çalışma sırasında program yazımından % 80 oranın bir kazanç sağlanmış olmaktadır [12]. SCR formatında bir dosyanın CAD programı akışındaki yeri ve elde edilmesine ait adımlar Şekil 3 de gösterilmiştir. SCR dosyası önceden hazırlanmış bir çizim dosyası (şablon dosya) içinde kullanılarak, istenen resimler boyutlarıyla birlikte kolaylıkla elde edilmektedir. Çizim Değerleri Hesaplama Programı Dönüşüm Programı Çizim Programı SCR uzantılı dosya Şablon Dosyası Şekil 3. SCR formatında bir dosyanın CAD programında elde edilmesi Böylece hesap programının bir alt programı olarak hazırlanabilmekte ve kullanılan dilin kolaylıklarından yararlanılarak AutoCAD'a özgü bir işlem olan DXF (Data Exchange File= Veri Değiştirme Dosyası) oluşturma sırasındaki vakit kaybı ortadan kalkmaktadır. Bu dosya yardımıyla çizim programı için gerekli komutlar verilmekte ve böylece çizim işlemine geçilmektedir [10]. Dönüşüm Programı Teknik Resim Bu program çizim programında daha önce elde edilmiş olan boyutları, hesap programından elde edilen değerlerle değiştirip yeni boyutlar ile çizimi gerçekleştiren dönüşüm programı, bir alt program olarak hazırlanmıştır. Burada AutoCAD ortamında tanımlanmış olan SCR (Script File=Yazı Dosyası) uzantılı dosya oluşturulmaktadır. Hesap sonucu bulunan boyutlar, programının içinde bulunduğundan, tekrar bir değişikliğe uğramadan dönüştürülmektedir. Daha sonra yapılacak çalışmalarda DWG (Drawing=çizim) uzantılı bu dosya kullanılacak ve SCR uzantılı çizim bilgileri bu dosyaya aktarılacaktır. Bu programda AutoCAD çalıştırılırken kullanılacak tüm komutlar ve değişkenler bulunmaktadır. Şekil 4 de görülen saplamaya ait SCR uzantılı dosyayı yaratan algoritmanın akış şeması Şekil 4 de verilmiştir. Çizim sırasında kullanılan tüm deyimler yazılmış ve derlenmiştir [9,11]. SCR formatında dosya yaratırken başlangıçta, dosyanın adı belirtilmekte, sonraki satırda daha önceden var olan dosyanın üzerine yazabilmeyi sağlayan Rewrite komutu bulunmaktadır. Çizim için gerekli olan çizgi komutları, öçülendirme, tabaka değiştirme gibi komutlar yazıldıktan sonra, dosyanın kaydedilmesi ve kapatılması için gerekli komutlar yer almaktadır. Bir saplamaya ait TurboPascal 7.0 programlama dili ile hazırlanmış SCR uzantılı dosya yaratan yazılım Şekil 6 da ve elde edilen dosyanın içeriği ise Şekil 7 de görülmektedir [12]. 56
7 Bilgisayar Destekli Asansör Tahrik Grubu Tasarımı - II Şekil 4. Saplamaya ait teknik resim Dosya Adını Kaydetme *. SCR Yeni Dosya Yazmaya Başlama Çizim Komutlarını Dosyaya Yazma Çizgi Tabakalarını Değiştirme Parçayı Ölçülendirme Dosyayı Kaydetme ve Çıkış SCR Dosyasını Kapat Şekil 5. SCR uzantı yaratan algoritma 57
8 C. Erdem İMRAK ve İsmail GERDEMELİ procedure saplama; var i,d17,d18,d19,d16,e,f1,h2,h1,p:integer; text1:text; x1,x2,x3,x4,x5,x6,x7,x8,x9,x10:real; y1,y2,y3,y4,y5,y6,y7,y8,y9,y10:real; begin assign(text1,'saplama1.scr'); rewrite(text1); writeln(text1); writeln(text1,2); writeln(text1); writeln(text1,'line ',x1:1:0,',',y1:1:0,' ',x2:1:0,',',y2:1:0,' ',x3:1:0,',',y2:1:0,' ',x3:1:0,',',y1:1:0,' '); writeln(text1,'line ',x3:1:0,',',y1:1:0,' ',x4:1:0,',',y1:1:0,' ',x4:1:0,',',y3:1:0,' ',x5:1:0,',',y4:1:0,' '); writeln(text1,'line ',x5:1:0,',',y4:1:0,' ',x6:1:0,',',y4:1:0,' ',x7:1:0,',',y5:1:0,' ',x7:1:0,',',y1:1:0,' '); writeln(text1,'line ',x7:1:0,',',y1:1:0,' ',x8:1:0,',',y1:1:0,' ',x8:1:0,',',y2:1:0,' ',x9:1:0,',',y2:1:0,' '); writeln(text1,'line ',x5:1:0,',',y9:1:0,' ',x4:1:0,',',y10:1:0,' ',x4:1:0,',',y6:1:0,' ',x3:1:0,',',y6:1:0,' '); writeln(text1,'line ',x3:1:0,',',y6:1:0,' ',x3:1:0,',',y7:1:0,' ',x2:1:0,',',y7:1:0,' ',x1:1:0,',',y6:1:0,' '); writeln(text1,'line ',x1:1:0,',',y6:1:0,' ',x1:1:0,',',y1:1:0,' '); writeln(text1,'line ',x2:1:0,',',y2:1:0,' ',x2:1:0,',',y7:1:0,' '); writeln(text1,'line ',x3:1:0,',',y1:1:0,' ',x3:1:0,',',y6:1:0,' '); writeln(text1,'line ',x4:1:0,',',y1:1:0,' ',x4:1:0,',',y6:1:0,' '); writeln(text1,'line ',x5:1:0,',',y4:1:0,' ',x5:1:0,',',y9:1:0,' '); writeln(text1,'layer'); writeln(text1,'s'); writeln(text1,'eksen'); writeln(text1); writeln(text1,'line ',77,',',200,' ',x10+3:1:0,',',200,' '); writeln(text1,'layer'); writeln(text1,'s'); writeln(text1,'olcu '); writeln(text1,'dim'); writeln(text1,'hor'); writeln(text1,x1:1:0,',',y6:1:0,' ',x4:1:0,',',y10:1:0); writeln(text1,(x1+x4)/2:1:0,',',y9+10:1:0); writeln(text1); writeln(text1,'hor'); writeln(text1,x4:1:0,',',y3:1:0,' ',x7:1:0,',',y5:1:0); writeln(text1,(x1+x7)/2:1:0,',',y4-10:1:0); writeln(text1); writeln(text1,'hor'); writeln(text1,x1:1:0,',',y1:1:0,' ',x10:1:0,',',y1:1:0); writeln(text1,(x1+x10)/2:1:0,',',y4-20:1:0); writeln(text1); writeln(text1,'ver'); writeln(text1,x5+10:1:0,',',y9:1:0,' ',x5+10:1:0,',',y4:1:0); writeln(text1,x5+10:1:0,',',200); writeln(text1,'',d17); writeln(text1,'ver'); writeln(text1,x4:1:0,',',y10:1:0,' ',x4:1:0,',',y3:1:0); writeln(text1,x4+10:1:0,',',200); writeln(text1,'',d18); writeln(text1,'ver'); writeln(text1,x2:1:0,',',y2:1:0,' ',x2:1:0,',',y7:1:0); writeln(text1,70,',',200); writeln(text1,'m',d19); writeln(text1,'exit'); writeln(text1,'save'); writeln(text1,'saplama'); writeln(text1,'y'); writeln(text1,'quit'); writeln(text1,'y'); writeln(text1,0); close(text1); end; Şekil 6. Saplamaya ait SCR uzantılı dosya yaratan program 58
9 Bilgisayar Destekli Asansör Tahrik Grubu Tasarımı - II 2 line 80,195 81, , ,195 line 102, , , ,191 line 127, , , ,195 line 147, , , ,194 line 169, , , ,206 line 169, , , ,205 line 147, , , ,209 line 80,205 80,195 line 81,194 81,206 line 102, ,205 line 103, ,205 line 127, ,209 line 145, ,209 layer s eksen line 77, ,200 layer s olcu dim hor 80, ,206 91,219 hor 103, , ,219 hor 145, , ,219 2 x 45 hor 80, , ,171 ver 137, , , ver 103, , , ver 81,194 81,206 70,200 M12 exit save saplama y delay 5000 quit y 0 Şekil 7. Saplamaya ait SCR uzantılı dosyanın içeriği 59
10 C. Erdem İMRAK ve İsmail GERDEMELİ Çizim Programı Tahrik grubu tasarımını içeren teknik resim çizimleri sadece bir kez bu program içinde yaratılmıştır ve daha sonraki aşamalarda çizim, yenilenen değerler göre kendiliğinden otomatik olarak değişmektedir. Böylece tasarımcı, çizimleri ve dizayn değişikliğinde tekrar çizmekten kurtulmaktadır. Şekil 8 de çizim programının çalışma adımları gösterilmiştir. Çizilecek resmin büyüklüğüne göre A3 ve A2 boyutlarında antetli olarak hazırlanmış SABLON.DWG veya SABLON1.DWG dosyalarından uygun olanı seçilir. Dönüşüm programlarıyla yaratılan ve çizim bilgileri bulunan SCR uzantılı dosyalar, çizim programı içinde şablon olarak kullanılan çizim dosyası içinden çağrılarak, Şekil 9 da görülen kavramanın elemanlarına ait imalat resimleri ve Şekil 10 da görülen montaj resmi elde edilir. Daha sonra çıkışları alınmak üzere her çizim ayrı ayrı dosyalara kaydedilir [12]. Çizim Programını Çalıştır Şablon Çizim Dosyasını Aç Şablon.dwg veya Şablon1. dwg SCR Dosyasını Aç Yeni Dosyayı Kaydet Hayır Bütün SCR Dosyaları Açıldı Mı? Çizim Programında Çıkış Şekil 8. Çizim programının akış şeması 60
11 Bilgisayar Destekli Asansör Tahrik Grubu Tasarımı - II Şekil 9. Tahrik grubu elamanlarının imalat resimleri 61
12 C. Erdem İMRAK ve İsmail GERDEMELİ Şekil 10. Tahrik grubunun montaj resmi 62
13 Bilgisayar Destekli Asansör Tahrik Grubu Tasarımı - II SONUÇ Her alanda kullanımı yaygınlaşan bilgisayarlar, tasarım ve imalat alanlarında da hizmet etmektedir. Bunun sonucu olarak ortaya çıkan CAD sistemleri sayesinde, tasarım hızı ve çeşitliliği artmıştır. Bilgisayar hesaplama hızı ve kesinliği ile en uygun çözümü en kısa zamanda bulması sayesinde, bu sistemleri olumlu yönde etkilemiştir. Bilgisayar destekli tasarım programında iki temel giriş değeri ve arada hesap programının gereği sayısal ara değer girişinden, bütün olarak bir çizime ulaşılmaktadır. Çizimlerin elde edilmesiyle üç ana kısımdan oluşan tahrik grubu tasarım tamamlanır. Sonuç tamamen konstrüksiyon geliştirme sürecine uygun bir biçimde elde edilmiştir. Bu tasarımda hesap ve çizim bir arada yürütülmüş ve uygun konstrüksiyon yaratılmıştır. KAYNAKLAR 1. ROONEY, J., STEADMAN, P., Principles of Computer Aided Design, UCL Press, Exeter, VOISINET, D.D., Computer Aided Drafting And Design, Concepts and Applications, Mc Graw Hill Book Co. New York, TIZARD, A., An Introduction to Computer Aided Engineering, McGraw Hill Book, London, HAKSAL, V., CAD CAM, Mühendis ve Makina Dergisi, 32, 375, 14 16, IMRAK, E., Makina Konstrüksiyonu ve Bilgisayar Destekli Tasarım, Gazi Üniv. Müh. Mim. Fak. Dergisi, 12 (1), 37-46, Ankara, ULUKAN, L., Sistematik Konstrüksiyon, Ders Notları, İTÜ Yayınları, ULLMAN, D., The Mechanical Design Process, McGraw Hill Book, New York, MCMAHAN, C., BROWNE, J, CAD/CAM From Principles to Practice, Addison-Wesley Publ., Oxford, ÖZTEPE, H., GERDEMELİ, İ., İMRAK, E., Asansör Tahrik Grubunun Bilgisayar Yardımı ile Tasarımı. I. Ulusal Asansör Sempozyumu Bildirileri, , İzmit, HILL, A.E., PILKINGTON, R.D., A Second Complete AutoCAD Databook, Prentice Hall, Wiltshire, HEAD, G.O., AutoCAD Productivity Book, Ventana Press, USA, İMRAK, E., Bilgisayar Yardımıyla Makina Konstrüksiyonu ve Asansör Tahrik Grubuna Ait CAD Programı, Y.Lisans Tezi, İ.T.Ü. Fen Bilimleri Enstitüsü,
14 C. Erdem İMRAK ve İsmail GERDEMELİ EKLER EK A 64
15 Bilgisayar Destekli Asansör Tahrik Grubu Tasarımı - II EK B EK C 65
16 C. Erdem İMRAK ve İsmail GERDEMELİ EK D 66
17 Bilgisayar Destekli Asansör Tahrik Grubu Tasarımı - II EK E EK F EK G 67
18 C. Erdem İMRAK ve İsmail GERDEMELİ EK H EK I 68
TRANSPORT SİSTEMLERİNDE BİLGİSAYAR UYGULAMALARI
BÖLÜM 14. TRANSPORT SİSTEMLERİNDE BİLGİSAYAR UYGULAMALARI 14. GİRİŞ Bilgisayar Destekli Tasarım (CAD), imalatın tasarım aşamasının ayrılmaz bir parçasıdır. Genel amaçlı bir CAD sisteminde oluşturulan bir
DetaylıMKT 204 MEKATRONİK YAPI ELEMANLARI
MKT 204 MEKATRONİK YAPI ELEMANLARI 2013-2014 Bahar Yarıyılı Kocaeli Üniversitesi Mühendislik Fakültesi Mekatronik Mühendisliği Bölümü Yrd. Doç. Dr. Egemen Avcu Makine Bir veya birçok fonksiyonu (güç iletme,
DetaylıMakine Elemanları Dersi Bilgisayar ile buluşuyor: Dişli Çarkların 3D Modeli ve Kinematik Analizi (Taslak)
Makine Elemanları Dersi Bilgisayar ile buluşuyor: ın 3D Modeli ve Kinematik Analizi (Taslak) Prof. Dr. İrfan KAYMAZ Erzurum Teknik Üniversitesi Mühendislik ve Mimarlık Fakültesi Makine Mühendisliği Bölümü
DetaylıBİLGİSAYAR DESTEKLİ TASARIM AUTOCAD DERSİ. 1. HAFTA 27.09.2012 Öğr. Gör. Serkan ÖREN
BİLGİSAYAR DESTEKLİ TASARIM AUTOCAD DERSİ 1. HAFTA 1 AutoCAD, tüm dünyada başta mühendisler ve mimarlar tarafından kullanılan, dünyaca tanınan yazılım firması Autodesktarafından hazırlanan, bilgisayar
Detaylık ise bir gerçek sayı olsun. Buna göre aşağıdaki işlemler Matlab da yapılabilir.
MATRİS TRANSPOZU: Bir matrisin satırlarını sütun, sütunlarınıda satır yaparak elde edilen matrise transpoz matris denilir. Diğer bir değişle, eğer A matrisi aşağıdaki gibi tanımlandıysa bu matrisin transpoz
Detaylı1).S.Ü. MÜH.-MİM. FAKÜLTESİ, MİMARLIK BÖLÜMÜ/KONYA mutosun@selcuk.edu.tr, mustosun@hotmail.com tel: 0542 644 83 19
YAPILARDA ENERJİ TASARRUFUNA YÖNELİK ÇABALAR İÇİN BİR BİLGİSAYAR ANALİZ PROGRAM MODELİ Dr. Mustafa TOSUN 1 1).S.Ü. MÜH.-MİM. FAKÜLTESİ, MİMARLIK BÖLÜMÜ/KONYA mutosun@selcuk.edu.tr, mustosun@hotmail.com
DetaylıProfesyoneller için Çelik Bağlantılar ve Detay Çizimleri
Profesyoneller için Çelik Bağlantılar ve Detay Çizimleri Çelik tasarımı ve detay çizimleri, her projede değişik ve projeye özel yapısal detay çözümleri üretmeyi gerektirir. Otomatik bağlantılar ve modelleme
DetaylıDİŞLİ ÇARKLAR I: GİRİŞ
DİŞLİ ÇARKLAR I: GİRİŞ Prof. Dr. İrfan KAYMAZ Mühendislik Fakültesi Makine Mühendisliği Bölümü Giriş Dişli Çarklar Bu bölüm sonunda öğreneceğiniz konular: Güç ve Hareket İletim Elemanları Basit Dişli Dizileri
DetaylıTeknik Resime Giriş. Rıdvan YAKUT
Teknik Resime Giriş Rıdvan YAKUT Ders İçeriği Teknik resmin amacı Çizgiler, ölçek Temel geometrik çizimler Görünüş çıkarma Ölçülendirme Kesit çıkarma Perspektif Makinenin Dili Teknik Resim Bir mühendisin,
Detaylı12. Kat Oluşturma. Bu konuda mevcut bir katın bilgilerini kullanarak nasıl yeni katlar oluşturulabileceği incelenecektir.
12. Kat Oluşturma Bu Konuda Öğrenilecekler: Yeni bir kat yaratmak Yaratılan katlara ulaşmak Kat ayarlarında değişiklik yapmak Bu konuda mevcut bir katın bilgilerini kullanarak nasıl yeni katlar oluşturulabileceği
DetaylıSihirbaz Kullanarak Sorgu Oluştur : Sihirbaz sorguyu hazırlayan kişiye sorular sorar ve yanıtlarına göre sorgu oluşturur.
BÖLÜM17 3. SORGULAR Access Veritabanında sorgu; tablolara yazılan bilgilerin hepsinin veya istenilen (belirlenen) şarta uyanlarının bulunmasıdır. Örneğin Tıp Fakültesinde okuyan öğrenciler gibi. Sorguları
Detaylı(Computer Integrated Manufacturing)
1 (Computer Integrated Manufacturing) 2 1 Bilgisayarlı Sayısal Kontrol; ekipman mekanizmaların hareketlerinin doğru ve hassas biçimde gerçekleştirilmesinde bilgisayarların kullanılması, programlama ile
DetaylıLKS2. Kredi Kartı Uygulamaları
LKS2 Kredi Kartı Uygulamaları LOGO Kasım 2006 İçindekiler LKS2 Kredi Kartı Uygulamalarında kullanılan parametreler... 3 Banka Hesabı Kayıt Türleri... 3 Geri Ödeme Planları... 4 Geri Ödeme Plan Bilgileri...
DetaylıBİLGİSAYAR DESTEKLİ TEKNİK RESİM. Hazırlayan: Araş. Gör. Ezgi Öztorun
BİLGİSAYAR DESTEKLİ TEKNİK RESİM Hazırlayan: Araş. Gör. Ezgi Öztorun 2. HAFTA TEORİK DERS VE UYGULAMALARI 2 Saat Teorik anlatım + 3 Saat Laboratuvar Uygulaması İÇERİK (Teorik Kısım) CAD in açılımı ve CAD
DetaylıBİLGİSAYAR DESTEKLİ TASARIM (TEKNİK RESİM-II) Yrd.Doç.Dr. Muhammed Arslan OMAR
BİLGİSAYAR DESTEKLİ TASARIM (TEKNİK RESİM-II) Yrd.Doç.Dr. Muhammed Arslan OMAR Bilgisayar Destekli Tasarım Nedir? CAD (Computer Aided Design) Bütün mühendislik alanlarında olduğu gibi makine mühendislerinin
DetaylıÖğretim Görevlisi Rıdvan Yakut TEKNİK RESİME GİRİŞ
Öğretim Görevlisi Rıdvan Yakut TEKNİK RESİME GİRİŞ Teknik Resim Nedir? Makine elemanlarının, yapıların ve en genel haliyle mühendislik ürünlerinin biçimini ve boyutlarını tarif etmekte kullanılan bir dildir.
DetaylıYazılım Mühendisliği Bölüm - 3 Planlama
1 Yazılım Mühendisliği Bölüm - 3 Planlama 2 3 4 Planlama 5 Yazılım geliştirme sürecinin ilk aşaması Başarılı bir proje geliştirebilmek için projenin tüm resminin çıkarılması işlemi Proje planlama aşamasında
DetaylıBaşlarken. AutoCAD Arayüzü. AutoCAD Arabirimleri. AutoCAD Arabirimleri. Şablon (Template) Seçimi. Yeni çizim dosyası açmak. Ekran Formatı B Ö L Ü M 1
Başlarken AutoCAD Arayüzü B Ö L Ü M 1 Ekran Formatı Program ilk çalıştırıldığında AutoCAD yazılımının ilk ekran görünüşüdür AutoCAD arabirimlerinden 2D Drafting & Annotation format görünümüdür. 1 2 AutoCAD
DetaylıBÖLÜM 10 10. KATMAN OLUŞTURMA (LAYER) Command line: Layer (veya transparent komutu için 'Layer kullanın)
BÖLÜM 10 10. KATMAN OLUŞTURMA (LAYER) Çizim alanına yeni katmanlar oluşturur. Object Properties toolbar: Format menu: Layer Command line: Layer (veya transparent komutu için 'Layer kullanın) LAYER komutu
DetaylıÜcret Bütçe Simülasyonu
DESTEK DOKÜMANI Ürün Bölüm : Bordro Plus : Ücret Bütçe Simülasyonu Ücret Bütçe Simülasyonu İnsan Kaynakları Ücret Simülasyonu Genel bütçeye hazırlık için IK bölümlerinin ücret ve bordro maliyetlerini senaryolaştırabileceği
Detaylıİşletme Fakültesi Bil. Kullanımı Ders notları 2
İşletme Fakültesi Bil. Kullanımı Ders notları 2 Öğr.Gör.Ali ATALAY EXCEL PAKET PROGRAMI Günümüzde hesap tablosu, veri analizi, kod yazımı, grafik çizimi, veri tabanı oluşturma gibi bir çok özelliği olan
DetaylıITEC186. Bilgi Teknolojilerine Giriş AUTODESK AUTOCAD 2014-I
ITEC186 Bilgi Teknolojilerine Giriş AUTODESK AUTOCAD 2014-I CAD yazılımı nedir? CAD ya da CADD (computer-aided design and drafting) bilgisayar teknolojileri yardımı ile dijital ortamda tasarım yapılabilmesini
DetaylıMAKĠNE ELEMANLARI II REDÜKTÖR PROJESĠ
T.C PAMUKKALE ÜNİVERSİTESİ MÜHENDİSLİK FAKÜLTESİ MAKİNE MÜHENDİSLİĞİ BÖLÜMÜ MAKĠNE ELEMANLARI II REDÜKTÖR PROJESĠ Öğrencinin; Adı: Cengiz Görkem Soyadı: DENGĠZ No: 07223019 DanıĢman: Doç. Dr. TEZCAN ġekercġoğlu
DetaylıHız-Moment Dönüşüm Mekanizmaları. Vedat Temiz
Hız-Moment Dönüşüm Mekanizmaları Vedat Temiz Neden hız-moment dönüşümü? 1. Makina için gereken hızlar çoğunlukla standart motorların hızlarından farklıdır. 2. Makina hızının, çalışma sırasında düzenli
DetaylıProtaSteel Temel Eğitimi
ProtaSteel Temel Eğitimi Kurs Süresi: 12 saat Bu eğitim programında ProtaStructure dan çelik modelin ProtaSeel e aktarılması, ProtaSteel programında modelleme ve arayüz, çelik modelin bağlantılarının ve
DetaylıFineHVAC Yeni Sürüm 9 NG ISK Tasarımı İçin Yeni Nesil Entegre Yazılım Aracı
Tesisat Dergisi, Sayı 133, Ocak 2007 FineHVAC Yeni Sürüm 9 NG ISK Tasarımı İçin Yeni Nesil Entegre Yazılım Aracı Süleyman Kavas Makina Mühendisi 4M Teknik Yazılım Ltd. Şti. 1. Giriş FineHVAC ISK (Isıtma,
DetaylıMONTAJ MODELLEME ( ASSEMBLY MODELING)
MONTAJ MODELLEME ( ASSEMBLY MODELING) Bilgisayar destekli çizim araçlarında temel montaj modelleme 3 yöntem ile yapılır. 1. YUKARIDAN AŞAĞIYA (TOP-DOWN) MODELLEME: Bu montaj tekniği daha çok, montajı oluşturan
DetaylıBİRİM KURULU ve BİRİM YÖNETİM KURULU EVRAKI
GİRİŞ Bu doküman Akademik Birimleri tarafından Elektronik Belge Yönetim Sistemi kapsamında kullanılabilir olan Kurul Karar Evrakları için yardım dokümanı niteliğinde hazırlanmıştır. Karar Evrakları, Akademik
DetaylıAlgoritma ve Akış Diyagramları
Algoritma ve Akış Diyagramları Bir problemin çözümüne ulaşabilmek için izlenecek ardışık mantık ve işlem dizisine ALGORİTMA, algoritmanın çizimsel gösterimine ise AKIŞ DİYAGRAMI adı verilir 1 Akış diyagramları
DetaylıÇĐZĐM STĐLĐ ŞABLONU. taliasoft donatıpro kullanım kitapçığı. DONATIPRO // BETONARME DONATI DETAY ÇĐZĐM ve METRAJ YAZILIMI
taliasoft donatıpro kullanım kitapçığı DONATIPRO // BETONARME DONATI DETAY ÇĐZĐM ve METRAJ YAZILIMI ÇĐZĐM STĐLĐ ŞABLONU sürüm: 3 güncelleme: 201507 sayfa sayısı: 3 İçindekiler 1. Giriş 2. Çizim Stili Şablonu
DetaylıTEMEL BİLGİTEKNOLOJİLERİ
TEMEL BİLGİTEKNOLOJİLERİ Bilgiyi işlemekte kullanılan araçlar ikiye ayrılır. 1- Maddi cihazlar 2-Kavramsal araçlar. Kullanıcıve bilgisayarın karşılıklıetkileşimini sağlayan birimlerin genel adıgiriş-çıkışbirimleridir.
DetaylıBilgisayar Destekli Mühendislik Çizimi I (MFGE 105) Ders Detayları
Bilgisayar Destekli Mühendislik Çizimi I (MFGE 105) Ders Detayları Ders Adı Bilgisayar Destekli Mühendislik Çizimi I Ders Kodu MFGE 105 Dönemi Ders Uygulama Laboratuar Kredi AKTS Saati Saati Saati Güz
DetaylıPARÇA MODELLEMEYE GİRİŞ
PARÇA MODELLEMEYE GİRİŞ Pro/ENGINEER programında 10 değişik modelleme kısmı bulunmaktadır. Bunlardan en çok kullanılan ve bizim de işleyeceğimiz parça modelleme (Part) kısmıdır. Bunun yanında montaj (assembly),
DetaylıDigiPara Liftdesigner Tahrik Makinesi Geliştirici Eğitime Hoş Geldiniz
DigiPara Liftdesigner Tahrik Makinesi Geliştirici Eğitime Hoş Geldiniz 12/19/2017 www.digipara.com Bir Bakışta DigiPara Profil Kuruluş Tarihi: 1989 Yer: Köln / Almanya Ürünler: 1996 DigiPara Liftdesigner
DetaylıMühendislik Tasarımı İlkeleri (MFGE 202) Ders Detayları
Mühendislik Tasarımı İlkeleri (MFGE 202) Ders Detayları Ders Adı Mühendislik Tasarımı İlkeleri Ders Kodu MFGE 202 Dönemi Ders Uygulama Laboratuar Kredi AKTS Saati Saati Saati Bahar 2 1 0 2 5 Ön Koşul Ders(ler)i
DetaylıGİRİŞ/ÇIKIŞ VE TANIMLAMA DEYİMLERİ
GİRİŞ/ÇIKIŞ VE TANIMLAMA DEYİMLERİ Giriş/Çıkış deyimlerine neden gerek vardır? Biçimli giriş/çıkış deyimleri, Klavye den veri girişi Dosya dan veri okuma ve dosyaya yazma Ekrana sonuçları yazdırma, Yazıcı,
DetaylıAccess e Nasıl Ulaşılır. Araç çubuklarını yeniden düzenlemek için Görünüm komutunun Araç çubukları seçeneği kullanılır.
1 Access e Nasıl Ulaşılır Araç çubuklarını yeniden düzenlemek için Görünüm komutunun Araç çubukları seçeneği kullanılır. 2 Çeşitli araç çubukları arasında seçim yapılarak pencere üzerine eklenebilir. Bunun
DetaylıELN1002 BİLGİSAYAR PROGRAMLAMA 2
ELN1002 BİLGİSAYAR PROGRAMLAMA 2 DOSYALAMA Sunu Planı Veri Hiyerarşisi Dosyalar ve Akımlar(streams) Sıralı Erişim (Sequential Access) dosyalarının oluşturulması Sıralı Erişim Dosyalarından Veri Okuma Rasgele
DetaylıMAKİNE ELEMANLARI I TASARIM. Prof. Dr. İrfan KAYMAZ. : 255 (Makine Mühendisliği bölümü II. kat)
MAKİNE ELEMANLARI I TASARIM Prof. Dr. İrfan KAYMAZ Oda numaram E-posta adresi : 255 (Makine Mühendisliği bölümü II. kat) : ikaymaz@atauni.edu.tr http://muhserv.atauni.edu.tr/makine/ikaymaz/makel Her hafta
DetaylıSİSTEM ANALİZİ ve TASARIMI. ÖN İNCELEME ve FİZİBİLİTE
SİSTEM ANALİZİ ve TASARIMI ÖN İNCELEME ve FİZİBİLİTE Sistem Tasarım ve Analiz Aşamaları Ön İnceleme Fizibilite Sistem Analizi Sistem Tasarımı Sistem Gerçekleştirme Sistem Operasyon ve Destek ÖN İNCELEME
DetaylıALÜMİNYUM, GAZ ALTI KAYNAĞINDA KISMİ NUFUZİYETLÎ ALIN KAYNAK BİRLEŞTİRMELERİNDE YIĞILAN KAYNAK METAL ORANININ BİLGİSAYARLA HESAPLANMASI
KAYNAK TEKNOLOJİSİ II. ULUSAL KONGRESİ 257 ALÜMİNYUM, GAZ ALTI KAYNAĞINDA KISMİ NUFUZİYETLÎ ALIN KAYNAK BİRLEŞTİRMELERİNDE YIĞILAN KAYNAK METAL ORANININ BİLGİSAYARLA HESAPLANMASI Hüseyin YÜCE, *Arif ÇANACIK,
DetaylıSektöre ÖzgüRedüktörler - 1
Sektöre ÖzgüRedüktörler - 1 Yılmaz Redüktörün standart üretim yelpazesinin içerisinde genel kullanım amaçlı üretilen redüktörlerin dışında sektöre özgü imal edilmiş özel redüktörlerde bulunmaktadır. Bu
DetaylıUYGULAMA 9 Montaj uygulaması için görüntüdeki parçaları içeren dosyayı kütüphaneden indirerek saha klasörüne açınız.
UYGULAMA 9 Montaj uygulaması için görüntüdeki parçaları içeren dosyayı kütüphaneden indirerek saha klasörüne açınız. Parçaları Workbench üzerine alarak (Get) kontrol ediniz. Özellikle standart elemanların
DetaylıYZM 5257 YAPAY ZEKA VE UZMAN SİSTEMLER DERS#6: GENETİK ALGORİTMALAR
YZM 5257 YAPAY ZEKA VE UZMAN SİSTEMLER DERS#6: GENETİK ALGORİTMALAR Sınıflandırma Yöntemleri: Karar Ağaçları (Decision Trees) Örnek Tabanlı Yöntemler (Instance Based Methods): k en yakın komşu (k nearest
DetaylıÖğr. Gör. Serkan AKSU http://www.serkanaksu.net. http://www.serkanaksu.net/ 1
Öğr. Gör. Serkan AKSU http://www.serkanaksu.net http://www.serkanaksu.net/ 1 JavaScript JavaScript Nedir? Nestcape firması tarafından C dilinden esinlenerek yazılmış, Netscape Navigator 2.0 ile birlikte
DetaylıMONTAJ ÇİZİMİN ÖZELLİKLERİ VE GEREKLİ BİLGİLER.
MONTAJ ÇİZİMİN ÖZELLİKLERİ VE GEREKLİ BİLGİLER. Montaj Çizimleri, tasarımı yapılan makine ya da mekanizma parçalarının işlev görecekleri konumlarda birbirine takılı haldeki çizimleridir. Parçaları birbirine
DetaylıProje/Sipariş/İş Emri (PSI) Bazında Maliyet Analizi
Proje/Sipariş/İş Emri (PSI) Bazında Maliyet Analizi Amaç ve Fayda Bilindiği gibi mamul maliyetleri direkt hammadde (direkt ilk madde ve ambalaj), direkt işçilik ve genel üretim giderlerinden oluşmaktadır.
DetaylıNX Motion Simulation:
NX Motion Simulation: Mekanizma Hareket Analizi UNIGRAPHICS NX yazılımının modüllerinden biri olan NX Motion Simulation, NX Dijital Ürün Tasarımı ailesinin mühendislik bileşenlerinden birisidir. Motion
DetaylıABAQUS Programına Giriş Kullanılacak Sürümler
ABAQUS Programına Giriş Kullanılacak Sürümler (1) Abaqus Öğrenci Sürümü (Student Edition) (Abaqus SE): Akademik öğrenciler tarafında indirilebilen ücretsiz Sonlu Elemanlar probram sürümüdür. İndirilme
DetaylıK.Ü.Teknik Eğitim Fakültesi, Karabük, Türkiye, merve_ozdemir1987@hotmail.com
BİLG LGİSAYAR DESTEKLİ KESME-DELME KALIBI TASARIMI Merve Ayfer ÖZDEMİR a ve Kerim ÇETİNKAYA b, a K.Ü.Teknik Eğitim Fakültesi, Karabük, Türkiye, merve_ozdemir1987@hotmail.com b,* K.Ü. Teknik Eğitim Fakültesi,
DetaylıPROSES TASARIMINA GİRİŞ [1-4]
PROSES TASARIMINA GİRİŞ [1-4] KAYNAKLAR 1. J.M. Coulson, J.F. Richardson ve R.K. Sinnot, 1983. Chemical Engineering V: 6, Design, 1st Ed., Pergamon, Oxford. 2. M.S. Peters ve K.D. Timmerhaus, 1985. Plant
Detaylıİçerik. TBT 1003 Temel Bilgi Teknolojileri
TBT 1003 Temel Bilgi Teknolojileri İçerik H0. Giriş ve Ders İçeriği Tanıtım H1. Donanım ve bilgisayarlar. H2. Donanım uygulamaları ve işletim sistemleri. H3. Kelime İşlemciler H4. Kelime İşlemci Uygulama
DetaylıSüreç Yönetimi. Logo
Süreç Yönetimi Logo Kasım 2013 SÜREÇ YÖNETİMİ Süreç belirlenen bir amaca ulaşmak için gerçekleştirilen faaliyetler bütünüdür. Örn; Sistemde kayıtlı personellerinize doğum günü kutlama maili gönderme, Deneme
DetaylıBÖLÜM 13. Çelik Profil Aracı
BÖLÜM 13 Çelik Profil Aracı Autodesk Inventor 11 Tanıtma ve Kullanma Kılavuzu SAYISAL GRAFİK Çelik Profiller ile Çalışmak Çelik profil aracı, çelik profillerden oluşan modellerin tasarımını ve düzenlenmesini
Detaylı1. VERİ TABANI KAVRAMLARI VE VERİ TABANI OLUŞTUMA
BÖLÜM15 D- VERİ TABANI PROGRAMI 1. VERİ TABANI KAVRAMLARI VE VERİ TABANI OLUŞTUMA 1.1. Veri Tabanı Kavramları Veritabanı (DataBase) : En genel tanımıyla, kullanım amacına uygun olarak düzenlenmiş veriler
Detaylı24. Yazdırma ve Plot Alma
24. Yazdırma ve Plot Alma Bu Konuda Öğrenilecekler: Yazdırma işlemini gerçekleştirmek Plot etme işlemini gerçekleştirmek PlotMaker programı ile çalışmak Projenin kağıda dökülme evresinde yazdırma ve plot
DetaylıBilgisayarda Programlama. Temel Kavramlar
Bilgisayarda Programlama Temel Kavramlar KAVRAMLAR Programlama, yaşadığımız gerçek dünyadaki problemlere ilişkin çözümlerin bilgisayarın anlayabileceği bir biçime dönüştürülmesi / ifade edilmesidir. Bunu
DetaylıBEDEN EĞİTİMİ I: Haftalık ders 1 saattir (T-0 ) (U-l) (K-0).
I.SINIF-1.YARIYIL TÜRK DİLİ I : Haftalık ders 2 saattir (T-2 ) (U-0) (K-2). Ders İçeriği; % 10 Dil, Diller ve Türk Dili, % 15 Dil Bilgisi, Sözcük ve Cümle % 25 Kelime Türleri % 25 Anlatım Öğeleri ve Anlatım
DetaylıKelime işlemcilerin işlevlerini öğrenmek. Başlıca kelime işlemcileri tanımak. Microsoft Word 2010 programı hakkında temel bilgileri öğrenmek.
Amaçlarımız 2 Kelime işlemcilerin işlevlerini öğrenmek. Başlıca kelime işlemcileri tanımak. programı hakkında temel bilgileri öğrenmek. da metin biçimlendirmek. 1 Kelime İşlemcilerin İşlevleri 3 Kelime
DetaylıBÖLÜM 1 GİRİŞ 1.1 GİRİŞ
BÖLÜM 1 GİRİŞ 1.1 GİRİŞ Microsoft Excel de dosyalar çalışma kitabı olarak isimlendirilir. Bu dosyalar normal belge türüdür. Dosya ismi üzerine fare ile tıklandığında dosya açılır. Excel dosyaları tablolardan
DetaylıMühendislikte Veri Tabanları Dersi Uygulamaları (MS-Access)
Mühendislikte Veri Tabanları Dersi Uygulamaları (MS-Access) İstanbul Teknik Üniversitesi, İnşaat Fakültesi, Geomatik Mühendisliği Bölümü Prof. Dr. Nebiye MUSAOĞLU Doç. Dr. Elif SERTEL Y. Doç. Dr. Şinasi
DetaylıEkran 1: Ziraat Bankasından alınan Excel formatındaki ZIRAATBANKASI.XLS isimli dosya
16 Ocak 2010 Đlgili Versiyon/lar : ETA:SQL, ETA:V.8-SQL BANKA EKSTRELERĐ Đlgili Modül/ler : Banka, Cari, Muhasebe BANKA EKSTRELERĐNĐN MUHASEBE, CARĐ VE BANKA FĐŞLERĐNE AKTARILMASI Banka hesap ekstrelerinin
DetaylıSLCM Program Müfredatlarının (Gereksinim Kataloğu) yaratılması
SLCM Program Müfredatlarının (Gereksinim Kataloğu) yaratılması Müfredat yaratma işlemleri ZHER_P011 komutu ile gerçekleştirilir. Müfredat tanımlama işlemlerini doğru bir şekilde gerçekleştirmek için 2
DetaylıKavramsal Tasarım - I
Kavramsal Tasarım - I 25.12.2017 1 Kavramsal Tasarımlar Geliştirme ve Geçerli Kılma 6. Kavramsal Tasarım a. Fonksiyon yapısı b. Metodik kısmi çözümler geliştirme i. Etkileşimli yöntemler ii. Sezgisel (Heuristik)
DetaylıYaz.Müh.Ders Notları #6 1
YAZILIM MÜHENDİSLİĞİ Prof.Dr. Oya Kalıpsız GİRİŞ 1 YAZILIM YETERLİLİK OLGUNLUK MODELİ Olgunluk Seviyeleri: Düzey 1. Başlangıç düzeyi: Yazılım gelişimi ile ilişkili süreçlerin tanımlanması için hiçbir sistematik
DetaylıBURSA TECHNICAL UNIVERSITY (BTU) 2 DİŞLİ ÇARKLAR I: GİRİŞ
Makine Elemanları 2 DİŞLİ ÇARKLAR I: GİRİŞ 1 Bu bölümden elde edilecek kazanımlar Güç Ve Hareket İletim Elemanları Basit Dişli Dizileri Redüktörler Ve Vites Kutuları : Sınıflandırma Ve Kavramlar Silindirik
DetaylıKÜTLE ÖLÇÜMLERİNDE OTOMASYON
83 KÜTLE ÖLÇÜMLERİNDE OTOMASYON Levent YAĞMUR Sevda KAÇMAZ Ümit Y.AKÇADAĞ ÖZET Günümüz ihtiyaçları ve kütle kalibrasyonları göz önüne alındığında kütle ölçümlerinde otomasyonun kaçınılmaz olduğu değerlendirilebilir.
DetaylıDoç.Dr.Erkan ÜLKER, Selçuk Üniversitesi Mühendislik F, Bilgisayar Mühendisliği Bölümü
International Conference Graphicon 1999, Moscow, Russia, http://www.graphicon.ru/ 17.05.2014 Sayfa 1 CAGD İÇİN BİR İNTERAKTİF MATLAB PROGRAMI ÖZET Bu makale, Bezier ve B-spline eğrileri gibi CAGD (Computer
DetaylıBİLGİSAYAR DESTEKLİ TASARIM HAFTA 6 COSMOSWORKS İLE ANALİZ
BİLGİSAYAR DESTEKLİ TASARIM HAFTA 6 COSMOSWORKS İLE ANALİZ Makine parçalarının ve/veya eş çalışan makine parçalarından oluşan mekanizma veya sistemlerin tasarımlarında önemli bir aşama olan ve tasarıma
DetaylıDoç. Dr. Bilge DORAN
Doç. Dr. Bilge DORAN Bilgisayar teknolojisinin ilerlemesi doğal olarak Yapı Mühendisliğinin bir bölümü olarak tanımlanabilecek sistem analizi (hesabı) kısmına yansımıştır. Mühendislik biliminde bilindiği
DetaylıUFRS ANALİZ DOKÜMANI
UFRS ANALİZ DOKÜMANI Versiyon 7.0.7 MatriksMatriksMatriksMatriksMa 25.10.2013 triksmat Bilgi Dağıtım Hizmetleri A.Ş. riksmatriksmatriksmatriksmatriksiksmatr iksmatriksmatriksmatriksmatriksmatriks İÇİNDEKİLER
DetaylıMATLAB a GİRİŞ. Doç. Dr. Mehmet İTİK. Karadeniz Teknik Üniversitesi Makine Mühendisliği Bölümü
MATLAB a GİRİŞ Doç. Dr. Mehmet İTİK Karadeniz Teknik Üniversitesi Makine Mühendisliği Bölümü İçerik: MATLAB nedir? MATLAB arayüzü ve Bileşenleri (Toolbox) Değişkenler, Matris ve Vektörler Aritmetik işlemler
DetaylıProfesyoneller için Çelik Bağlantılar ve Detay Çizimleri
Profesyoneller için Çelik Bağlantılar ve Detay Çizimleri Çelik tasarımı ve detay çizimleri, her projede değişik ve projeye özel yapısal detay çözümleri üretmeyi gerektirir. Otomatik bağlantılar ve modelleme
DetaylıPROGRAMLAMAYA GİRİŞ. Öğr. Gör. Ayhan KOÇ. Kaynak: Algoritma Geliştirme ve Programlamaya Giriş, Dr. Fahri VATANSEVER, Seçkin Yay.
PROGRAMLAMAYA GİRİŞ Öğr. Gör. Ayhan KOÇ Kaynak: Algoritma Geliştirme ve Programlamaya Giriş, Dr. Fahri VATANSEVER, Seçkin Yay., 2007 Algoritma ve Programlamaya Giriş, Ebubekir YAŞAR, Murathan Yay., 2011
DetaylıBilgisayar Destekli Teknik Resim (MECE 104) Ders Detayları
Bilgisayar Destekli Teknik Resim (MECE 104) Ders Detayları Ders Adı Ders Kodu Dönemi Ders Saati Uygulama Saati Laboratuar Saati Kredi AKTS Bilgisayar Destekli Teknik Resim MECE 104 Bahar 2 0 2 3 4.5 Ön
Detaylı16. Kesit ve Cephe Aracı
16. Kesit ve Cephe Aracı Bu Konuda Öğrenilecekler: Kesit/cephe bilgi kutusu ile çalışmak Kesit/cephe oluşturmak Kesit/cephe geçerli ayarlarıyla çalışmak Kesit/cephelere erişmek ve değiştirmek Kesit/cephelerin
DetaylıBİL-142 Bilgisayar Programlama II
BİL-142 Bilgisayar Programlama II (C/C++) Hazırlayan: M.Ali Akcayol Gazi Üniversitesi Bilgisayar Mühendisliği Bölümü Konular Giriş math Kütüphane Fonksiyonları Çok Parametreyle Fonksiyon Tanımı Fonksiyon
DetaylıEkle sekmesindeki Tablolar grubundaki Tablo seçeneği ile tablo oluşturulur.
4. EKLE SEKMESİ Ekle sekmesi Excel de tablo, grafik, köprü ve resim eklendiği sekmedir. 4.1. Tablolar Ekle sekmesindeki Tablolar grubundaki Tablo seçeneği ile tablo oluşturulur. Tablo oluşturulmak istenen
DetaylıMAKİNE ELEMANLARINA GİRİŞ
MAKİNE ELEMANLARINA GİRİŞ MAKİNE MÜHENDİSLİĞİ BÖLÜMÜ MAKİNE ELEMANLARI-I DERS NOTU Makineler 2 / 30 Makineler: Enerjiyi bir formdan başka bir forma dönüştüren, Enerjiyi bir yerden başka bir yere ileten,
DetaylıDEFTER-BEYAN SİSTEMİ SABİT KIYMET YÖNETİMİ KULLANICI KILAVUZU
DEFTER-BEYAN SİSTEMİ SABİT KIYMET YÖNETİMİ KULLANICI KILAVUZU SABİT KIYMET YÖNETİMİ ADRESİ https://sabitkiymet.defterbeyan.gov.tr/auth/login BİLGİLENDİRME Söz konusu modül 1/1/2019 tarihine kadar deneme
DetaylıKavramsal Tasarım - II
Kavramsal Tasarım - II 25.12.2017 1 Genel çözüm bulma yöntemleri 25.12.2017 2 Kataloglar o Bir katalog, bazı teknik görev veya kısmi fonks (alt fonks) bilinen veya doğruluğundan emin olunan çözümler koleksiyonudur
DetaylıCARRIER ve ENERJİ VERİML
Carrier HAP e20 programı ile yapılan enerji simülasyonlarında yılın 8.760 saatlik hava verileri kullanılarak gerçek bir saatlik enerji analizi gerçekleştirilir. Program, bina ısı akışını hesaplamak için
DetaylıBilgisayar Destekli Haritacılık 2017/ D ve Veri Değişimi. Netcad 7.6
B Bilgisayar Destekli Haritacılık 2017/2018 3D ve Veri Değişimi Netcad 7.6 Kartoğrafya Kartografya Anabilim Dalı Dalı Dalı 2018 K T Ü H a r i t a M ü h e n d i s l i ğ i 3D+: 'NETCAD 3D+', kent ve arazi
DetaylıKonu : 2017 Yılına, Yılsonu Devir İşlemleri
Bilgi Konu : 2017 Yılına, Yılsonu Devir İşlemleri Presto Plus da iki farklı tip devir yapılabilir. İhtiyaca göre bu iki devir programından birisi tercih edilerek devir işlemi yapılmalıdır. Devir işlemlerinden
DetaylıHSancak Nesne Tabanlı Programlama I Ders Notları
DİZİLER Bellekte ard arda yer alan aynı türden nesneler kümesine dizi (array) denilir. Bir dizi içerisindeki bütün elemanlara aynı isimle ulaşılır. Yani dizideki bütün elemanların isimleri ortaktır. Elemanlar
Detaylı2. Belgeye Metin Ekleme
METİN İŞLEMLERİ Flashta 2 çeşit metin vardır:1)tlf metni 2)Klasik metin 1)TLF Metni : CS5 ile başlayan metin türü. TLF metni FLA dosyanızın yayınlama ayarlarında ActionScript 3.0 ve Flash Player 10 veya
DetaylıGörünüş çıkarmak için, cisimlerin özelliğine göre belirli kurallar uygulanır.
Görünüş Çıkarma Görünüş çıkarma? Parçanın bitmiş halini gösteren eşlenik dik iz düşüm kurallarına göre belirli yerlerde, konumlarda ve yeterli sayıda çizilmiş iz düşümlere GÖRÜNÜŞ denir. Görünüş çıkarmak
DetaylıSAĞLIK KURULU ENGELLİ SAĞLIK KURULU RAPORU
ENGELLİ RAPORU S İ SO F T S AĞ L I K BİLGİ Sİ S T EMLERİ 2 0 1 9 - AN K AR A ENGELLİ RAPORU Sayfa No : 2 / 18 DEĞİŞİKLİK NO TARİH YAYIN VE DEĞİŞİKLİK İÇERİĞİ DEĞİŞİKLİK YAPAN 00 28.03.2019 Doküman oluşturuldu.
DetaylıHSancak Nesne Tabanlı Programlama I Ders Notları
Konsol Uygulaması Oluşturma Konsol uygulaması oluşturmak için program açıldıktan sonra Create: Project ya da New Project seçeneği tıklanabilir. New Project penceresini açmak için farklı yollar da vardır.
DetaylıSap Co Kullanıcı Kitabı
1.1.1. Masraf Çeşidi Masraf çeşitleri, SAP sisteminde masrafları taşıyan yapılar olup, masraf yerleri arasında gider dağıtımının yapılabilmesi için tanımlanması zorunlu olan yapılardır. Masraf çeşitleri
DetaylıİNTERNET TARAYICISI ÜZERİNDE ÇALIŞABİLEN ELEKTRİK TALEP TAHMİNİ ANALİZ PROGRAMI
TMMOB TÜRKİYE VI. ENERJİ SEMPOZYUMU - KÜRESEL ENERJİ POLİTİKALARI VE TÜRKİYE GERÇEĞİ İNTERNET TARAYICISI ÜZERİNDE ÇALIŞABİLEN ELEKTRİK TALEP TAHMİNİ ANALİZ PROGRAMI Barış Sanlı Dünya Enerji Konseyi Türk
DetaylıMAKİNA ELEMANLARI DERS NOTLARI
105 MAKİNA ELEMANLARI DERS NOTLARI Bölüm 20. GİRİŞ VE AÇIKLAMALAR Makina Elemanları Bilimi, makinaları oluşturan elemanların hesaplama ve şekillendirme prensiplerini inceleyen bilim dalıdır. Herhangi bir
DetaylıC ile Programlama (COMPE 112) Ders Detayları
C ile Programlama (COMPE 112) Ders Detayları Ders Adı Ders Kodu Dönemi Ders Saati Uygulama Saati Laboratuar Kredi AKTS Saati C ile Programlama COMPE 112 Her İkisi 3 2 0 4 7.5 Ön Koşul Ders(ler)i Dersin
DetaylıMakine Elemanları (MFGE 306) Ders Detayları
Makine Elemanları (MFGE 306) Ders Detayları Ders Adı Ders Kodu Dönemi Ders Saati Uygulama Saati Laboratuar Saati Kredi AKTS Makine Elemanları MFGE 306 Bahar 2 2 0 3 6 Ön Koşul Ders(ler)i MFGE 212 - Katı
DetaylıMAKİNA ELEMANLAR I MAK Bütün Gruplar ÖDEV 2
MAKİNA ELEMANLAR I MAK 341 - Bütün Gruplar ÖDEV 2 Şekilde çelik bir mile sıkı geçme olarak monte edilmiş dişli çark gösterilmiştir. Söz konusu bağlantının P gücünü n dönme hızında k misli emniyetle iletmesi
DetaylıMAK 305 MAKİNE ELEMANLARI-1
MAK 305 MAKİNE ELEMANLARI-1 Toleranslar ve Yüzey Kalitesi Doç. Dr. Ali Rıza Yıldız 1 BU DERS SUNUMUNDAN EDİNİLMESİ BEKLENEN BİLGİLER Tolerans kavramının anlaşılması ISO Tolerans Sistemi Geçmeler Toleransın
DetaylıBOLOGNA SÜRECİ PROGRAM TANITIM İŞLEMLERİ FAKÜLTE/BÖLÜM/PROGRAM TANITIM
BOLOGNA SÜRECİ PROGRAM TANITIM İŞLEMLERİ FAKÜLTE/BÖLÜM/PROGRAM TANITIM Fakülte/Bölüm/Program tanıtım ekranı Üniversite de var olan programların tanıtım bilgileri girişinin yapıldığı ekrandır. Herhangi
DetaylıCAEeda TM NACA0012 OLUŞTURULAN DÖRTGENE ÇÖZÜMAĞI OLUŞTURMA EĞİTİM NOTU. EDA Tasarım Analiz Mühendislik
CAEeda TM NACA0012 OLUŞTURULAN DÖRTGENE ÇÖZÜMAĞI OLUŞTURMA EĞİTİM NOTU EDA Tasarım Analiz Mühendislik KAPSAM Naca 0012 profili kullanılarak oluşturulmuş düzlem geometrisinde çözümağı üretme. MODELLEME
DetaylıDESTEK DOKÜMANI KAYIT NUMARALAMA ŞABLONLARI
KAYIT NUMARALAMA ŞABLONLARI Kayıt numaralama özelliği; firmaya ait işlemlerde kullanılan belgelerin, firmaya özel numaralar ile kaydedilip izlenmesine imkan tanır. Ticari sistemde fiş ve faturalara ait
DetaylıBilişim Sistemleri. Modelleme, Analiz ve Tasarım. Yrd. Doç. Dr. Alper GÖKSU
Bilişim Sistemleri Modelleme, Analiz ve Tasarım Yrd. Doç. Dr. Alper GÖKSU Ders Akışı Hafta 5. İhtiyaç Analizi ve Modelleme II Haftanın Amacı Bilişim sistemleri ihtiyaç analizinin modeli oluşturulmasında,
Detaylı