PİYASA GÖZETİMİ VE DENETİMİNE İLİŞKİN USUL VE ESASLAR HAKKINDAKI EL KİTABI UYGULAMADA KULLANILACAK KANUN VE YÖNETMELİKLER:

Transkript

1 PİYASA GÖZETİMİ VE DENETİMİNE İLİŞKİN USUL VE ESASLAR HAKKINDAKI EL KİTABI AMAÇ Bu el kitabının amacı oyuncakların piyasaya arzı veya dağıtımı aşamasında veya oyuncaklar piyasada iken gözetimi ve denetimine ilişkin usul ve esaslar ile alınacak önlemleri, piyasa gözetimi ve denetimi konularında Bakanlığımızın görev, yetki ve sorumlulukları ile üretici ve dağıtıcıların yükümlülüklerini açıklamaktır. UYGULAMADA KULLANILACAK KANUN VE YÖNETMELİKLER: 4703 Sayılı Ürünlere İlişkin Teknik Mevzuatın Hazırlanması ve Uygulanmasına Dair Kanun 11 Temmuz 2001 tarih ve Sayılı Resmi Gazetede yayımlanmış ve 11 Ocak 2002 tarihinde yürürlüğe girmiştir) Ürünlerin Piyasa Gözetimi ve Denetimine Dair Yönetmelik (17 Ocak 2002 tarih ve Sayılı Resmi Gazetede yayımlanmış ve 11 Ocak 2002 tarihi itibarıyla yürürlüğe girmiştir), CE Uygunluk İşaretinin Ürüne İliştirilmesine ve Kullanılmasına Dair Yönetmelik (17 Ocak 2002 tarih ve Sayılı Resmi Gazetede yayımlanmış ve 11 Ocak 2002 tarihi itibarıyla yürürlüğe girmiştir.) Sağlık Bakanlığınca Yapılacak Piyasa Gözetimi ve Denetiminin Usul ve Esasları Hakkında Yönetmelik (25 Haziran 2007 tarih ve sayılı Resmi Gazetede yayımlanmış ve yürürlüğe girmiştir) Sağlık Bakanlığınca Yapılacak Piyasa Gözetimi ve Denetiminin Usul ve Esasları Hakkında Yönetmelikte Değişiklik Yapılmasına Dair Yönetmelik (05 Nisan 2008 tarih ve sayılı Resmi Gazetede yayımlanmış ve yürürlüğe girmiştir) Oyuncaklar Hakkında Yönetmelik (17 Mayıs 2002 tarih ve sayılı Resmi Gazetede yayımlanıp, 17 Kasım 2003 tarihinde yürürlüğe girmiştir), Oyuncaklar Hakkında Yönetmelikte Değişiklik Yapılmasına Dair Yönetmelik (18 Kasım 2003 tarih ve sayılı Resmi Gazetede yayımlanmıştır) Oyuncaklar Hakkında Yönetmelikte Değişiklik Yapılmasına Dair Yönetmelik (22 Kasım 2006 tarih ve sayılı Resmi Gazetede yayımlanarak yürürlüğe girmiştir.) Onaylanmış Kuruluş Kriterleri Tebliği (28 Şubat 2004 tarih ve sayılı Resmi Gazetede yayımlanmıştır.) Oyuncaklar Hakkında Yönetmelik ile İlgili Uyumlaştırılmış Standardlara Dair Tebliğ (15 Kasım 2003 tarih ve sayılı Resmi Gazetede yayımlanmıştır.) Oyuncak ve Çocuk Bakım Eşyalarındaki Phthalatlar Hakkında Tebliğ (20 Ekim 2005 tarih ve sayılı Resmi Gazetede yayımlanmıştır.) Oyuncaklar Hakkında Yönetmelik ile İlgili Uyumlaştırılmış Standardlara Dair Tebliğ de Değişiklik Yapılmasına Dair Tebliğ (31 Mart 2006 tarih ve sayılı Resmi Gazetede yayımlanmıştır.) Oyuncak ve Çocuk Bakım Eşyalarındaki Phthalatlar Hakkında Tebliğ de Değişiklik Yapılmasına Dair Tebliğ (06 Kasım 2007 tarih ve sayılı Resmi Gazetede yayımlanmıştır.) Mıknatıslı Oyuncakların Taşıması Gereken Sağlık ve Güvenlik Risklerini Gösterir Uyarıya Dair Tebliğ (09 Ocak 2009 tarih ve sayılı Resmî Gazete'de yayımlanmıştır.) Türk Standardları Enstitüsünün Onaylanmış Kuruluş Olarak Görevlendirilmesine Dair Tebliğ (03 Kasım 2009 tarih ve sayılı Resmi Gazetede yayımlanmıştır) 1

2 EL KİTABINDA GEÇEN TANIMLAR: Kanun: 4703 sayılı Ürünlere İlişkin Teknik Mevzuatın Hazırlanması ve Uygulanmasına Dair Kanunu, Şahit Numune: Test ve muayene yapılmasının gerekli olduğu hallerde, test, muayene ve/veya belgelendirme kuruluşuna gönderilen numunenin zayi olması veya test sonuçlarına yönelik herhangi bir itiraz olması durumunda başvurulmak üzere denetçi tarafından alınan numuneyi, Duyusal İnceleme: Ürünün herhangi bir test veya muayene işlemine tabi tutulmasından önce, denetçinin duyularını kullanarak yapacağı incelemeyi, Denetçi: Piyasa gözetimi ve denetimi yapmak üzere Bakanlıkça görevlendirilen ve yetkilendirilen personeli, Genel Müdürlük: Oyuncaklarla ilgili piyasa gözetimi ve denetimini gerçekleştirmekten sorumlu olan; Temel Sağlık Hizmetleri Genel Müdürlüğünü, Dağıtıcı/Satış yeri: Oyuncağın tedarik zincirinde yer alan ve faaliyetleri oyuncağın güvenliğine ilişkin özelliklerini etkilemeyen gerçek veya tüzel kişiyi. Üretici: Oyuncakları üreten, ıslah eden veya ürüne adını, ticari markasını veya ayırt edici işaretini koymak suretiyle kendini üretici olarak tanıtan gerçek veya tüzel kişiyi; üreticinin Türkiye dışında olması halinde, üretici tarafından yetkilendirilen temsilciyi, Güvenli ürün: Kullanım süresi içinde, normal kullanım koşullarında risk taşımayan ve kabul edilebilir ölçülerde risk taşıyan ve temel gerekler bakımından azami ölçüde koruma sağlayan ürünü ifade eder. PİYASA GÖZETİMİ VE DENETİMİNDEKİ GENEL ESASLAR: Piyasa gözetimi ve denetimi; ürünün piyasaya arzı veya dağıtımı aşamasında veya ürün piyasada iken, ilgili teknik düzenlemeye uygun olarak üretilip üretilmediğini, güvenli olup olmadığını denetlemek veya denetlettirmek; güvenli olmayan ürünlerin güvenli hale getirilmesini temin etmek, gerektiğinde yaptırımlar uygulanmasını sağlamak amacıyla Bakanlık tarafından yapılacak her türlü faaliyeti kapsar. Yönetmeliğe uygun ürünlerin güvenli olduğu kabul edilir. Oyuncakların piyasa gözetimi ve denetimi aşağıdaki esaslar çerçevesinde yapılır: 1- Genel Müdürlüğümüz piyasa gözetimi ve denetimini (EK-1) re sen veya şikayet üzerine İl Müdürlüklerindeki denetçileri aracılığıyla yürütür, piyasa gözetimi ve denetimi sonucunda gerekli önlemleri alır ve cezai müeyyideleri uygular. Piyasa gözetimi ve denetimi konusunda, denetçiler denetleme, inceleme, araştırma ile görevli ve yetkilidirler, 2- Denetçiler ve diğer kamu kuruluşlarının yaptıkları denetimler sonucunda ortaya çıkan ürüne ilişkin mevzuata uygunsuzluklar; bir kazanın nedenleri araştırılırken ortaya çıkan bilgiler; tüketici, kullanıcı, rakip üreticiler, dağıtıcılar, uygunluk değerlendirme kuruluşları ve onaylanmış kuruluşlar, diğer kamu kuruluşları ve sivil toplum örgütleri tarafından ürünün 2

3 teknik düzenlemeye uygunsuzluğu ve güvensizliği konusunda yapılan ihbarlar, şikayetler ve bu çerçevede elde edilen bilgiler piyasa gözetimi ve denetimi amacıyla kullanılabilir. 3- Bilgi, ihbar ve şikayetlerin en kısa sürede sonuçlandırılması gerektiğinden İl Müdürlükleri tarafından bu bilgilerin en kısa sürede Bakanlığa gönderilmesi gerekir. DENETİM YAPILACAK YERLER: Denetim, ürünlerin; 1) Mağaza, dükkan, ticarethane, depo, ambar ve nakil araçları ve benzeri gibi her türlü depolandığı ve/veya satıldığı yerlerde, 2) Gerekli hallerde, ürünlerin üretildikleri, işlendikleri, ambalajlandıkları veya montaj yapıldıkları yerlerde de, re sen veya şikayet üzerine yapılır. Denetimler, denetim yapılan yerlerde yapılan çalışmaları engellemeyecek şekilde yapılır. DENETİMDE KİM MUHATAP ALINIR? Denetlemede üreticinin muhatap alınması esastır. Bu husus, dağıtıcının 4703 sayılı Kanunun 5 inci maddesinin 9 uncu fıkrasında düzenlenen yükümlülüklerini ortadan kaldırmaz. Dağıtıcının iş yerinde yapılan denetimde, üreticinin adı ve adresi tespit edilir. Piyasa gözetimi ve denetimi faaliyetleri sonucunda güvenli olmadığı belirlenen ürünlere ilişkin olarak üreticinin tespit edilemediği durumlarda, İl Müdürlüğünce belirlenen süre içinde (5 iş günü) üreticinin veya ürünü tedarik ettiği kişinin kimliğini bildirmeyen dağıtıcı, üretici olarak kabul edilir. DENETLEME GÖREVİ NE ŞEKİLDE YERİNE GETİRİLİR. Denetleme görevi, üretici veya dağıtıcıya ait bilgi ve belgelerin ilgili mevzuat çerçevesinde incelenmesi ile malların duyusal incelemesinin yapılması ve gerektiğinde her türlü test ve muayenenin yapılması veya yaptırılması suretiyle yerine getirilir, Genel Müdürlük, piyasa gözetimi ve denetiminde gerekli görülen durumlarda, test ve muayene laboratuarları dahil olmak üzere Bakanlığın imkanlarından veya gözetim ve denetime konu ürüne ilişkin uygunluk değerlendirmesi işlemlerinde yer almayan ancak bu konuda yeterliliği olan test, muayene ve/veya belgelendirme kuruluşlarının imkanlarından yararlanabilir. Ancak, test ve kontrol sonucuna göre karar verme yetkisi ilgili Genel Müdürlüğe aittir, Denetlenmiş ürünler Genel Müdürlük gerekli görüldüğü taktirde yeniden denetlenebilir, DENETİMDE UYGULANMASI GEREKENLER: (1) Piyasa gözetimi ve denetimi, aşağıdaki hususlardan bir veya birkaçını kapsayacak şekilde yapılır. a) Teknik düzenlemenin öngördüğü işaretler veya belgeler üzerinde inceleme, b) Denetçi kontrol listesine (Ek-2) göre duyusal inceleme ve muayene, c) Test veya muayene. (2) Denetimle görevli personel, ürünün test ve muayenesini gerekli gördüğü takdirde, her türlü testi yaptırmak üzere denetlenen ürünlerden numune alabilir. Numune miktarı, her durumda, ürünün yapısına ve özelliğine göre, test veya muayenelerin gerektirdiği ölçüyü aşmamak üzere, şahit numune alınması fiilen mümkün olmayan haller hariç, biri şahit numune olmak üzere en az iki takım olarak alınır. 3

4 (3) Denetleme sırasında alınan numuneler için üç nüsha halinde tutanak (Ek-3) düzenlenir ve tutanağın numune Alma kısmı doldurularak tutanakta numune alma gerekçesi belirtilir. Numuneler özelliklerine göre mühürleri bozulmadan açılmayacak şekilde denetçi tarafından üretici veya dağıtıcı ile birlikte mühürlenir ve üzerlerine tutanakla bağlantılarını açık olarak gösteren ve tarafların isim, unvan ve imzalarını taşıyan etiketler konulur. Alınan numunelerin bir takımı ile birlikte Numune Alma Tutanağının bir nüshası üreticiye veya dağıtıcıya verilir. Test ve muayene yapılması için alınan numunenin bir takımı ile birlikte tutanağın bir nüshası, İl Müdürlüğü kanalı ile Genel Müdürlüğe Genel Müdürlük tarafından da belirlenen test, muayene ve/veya belgelendirme kuruluşuna gönderilir. Denetçi alınan şahit numuneyi ise İl Müdürlüğüne teslim eder. Test veya muayeneyi yapan kuruluş tarafından, mücbir sebepler hariç olmak üzere en geç kırkbeş (45) işgünü içerisinde numune ile ilgili rapor düzenlenir ve ilgili müdürlüğe gönderilir. (4) Alınan numunelerin başka yere taşınması veya korunması güç ya da sakıncalı ise, numuneler, üretici veya dağıtıcıya saklanmak üzere bırakılır ve durum tutanağa yazılır. (5) Test ve muayene sonucunda, teknik düzenlemesine uygun ve güvenli olduğunun tespit edilmesi durumunda, bu husus üreticiye, üreticinin Türkiye dışında olması halinde, üretici tarafından yetkilendirilen temsilciye, Genel Müdürlük tarafından bildirilir. Üretici, üreticinin Türkiye dışında olması halinde, üretici tarafından yetkilendirilen temsilci bu bildirinin yapıldığı tarihten itibaren on beş gün içinde şahit numuneleri geri alabilir veya aldırabilir. Bu süre içinde alınmayan ürünler, Bakanlıkça tasarruf edilir. (6) Piyasa gözetim ve denetimi kapsamında yukarıda belirtilen faaliyetlerin masrafları Bakanlık tarafından karşılanır. Ancak, ürünün teknik düzenlemesine uygun veya güvenli olmadığının, teknik düzenlemenin bulunmadığı hallerde ise güvenli olmadığının tespit edildiği durumlarda masraflar üreticiye aittir. Piyasa gözetimi ve denetimi sonucunda güvenli olmadığı tespit edilen ürünlerin piyasaya arzının yasaklanması, toplatılması, imhası ve risk altındaki kişilere duyurulması konusunda yapılacak masraflar da üretici tarafından karşılanır. UYGUNSUZLUK VE GÜVENSİZLİK HALİNDE ALINACAK ÖNLEMLER VE UYGULANACAK MÜEYYİDELER A- Uygunsuzluk Halinde Alınacak Önlemler Ve Uygulanacak Müeyyideler (1)-Denetçi, ürünün teknik düzenlemesine uygun olup olmadığını tespit etmek amacıyla, öncelikle ürünün, ilgili teknik düzenlemede öngörülen işaret veya belgeleri taşıyıp taşımadığına bakar. Bu işaret ve/veya belgeleri taşımadığı ve/veya ilgili teknik düzenlemenin diğer kriterlerine uymadığı tespit edilen ürünler hakkında, teknik düzenlemeye uygunsuzluk nedeniyle tutanak düzenlenir. Bu durumda Tutanağın Aykırılık kısmı doldurulur. Bu uygunsuzluğun insan sağlığı, can ve mal güvenliğine bir tehdit arz etmemesi koşuluyla, İl Sağlık Müdürlüğü uygunsuzluğun giderilmesi amacıyla belirli bir süre vererek üreticiyi yazılı olarak uyarır ve yazının bir örneğini de Genel Müdürlüğe gönderir. Verilen süre sonucunda yapılan kontrol sonucu Genel Müdürlüğe bildirilir. Eğer sonuçta uygunsuzluk devam ediyorsa, Genel Müdürlük, Kanunun 12 nci maddesinin birinci fıkrasının (a) bendinde belirtilen idari para cezasını uygular. Ayrıca, ilgili teknik düzenlemeye uygun olmayan veya CE işareti taşımayan ürünlerin, aykırılığı giderilinceye veya analiz raporları çıkıncaya kadar, piyasaya arzının geçici olarak durdurulmasına denetimle görevli personelin görüşü üzerine ilgili müdürlüğün teklifiyle Bakanlıkça karar verilir. (Aykırılık Durumu: CE işaretinin olmaması veya yanlış yerleştirilmesi, CE benzeri işaretlerle tüketicinin yanıltılması, teknik dosyanın olmaması veya belge eksiğinin bulunması, üreticinin adının ve adresinin etiket üzerinde olmaması, uyarı gerektirdiği halde uyarılarının 4

5 bulunmaması veya uyarıların yanlış yerleştirilmesi (örneğin 0-3 yaş grubuna uygun oyuncağın üzerine 0-3 yaşa uygun değildir işaretinin olması )v.b ) (2)- Uygunluk işaretinin veya uygunluk değerlendirme işlemleri sonucunda verilen belgelerin tahrif veya taklit edildiğinin veya usulüne uygun olmadan kullanıldığının (örneğin üretmekte olduğu bir oyuncak için yapmış veya yaptırmış olduğu analiz ve diğer belgeleri diğer bir oyuncak için de kullanıyor olması) tespit edilmesi halinde uygunsuzluk nedeniyle tutanak düzenlenir. Bu durumda Tutanağın Usulsüzlük kısmı doldurulur, Tutanağın bir örneği Genel Müdürlüğe gönderilir. Genel Müdürlük tarafından Kanunun 12 inci maddesinin birinci fıkrasının (f) bendinde öngörülen idari para cezasını uygulanır. B-Güvensizlik Sonucunda Alınacak Önlemler Ve Uygulanacak Müeyyideler (3)- (1) deki ilgili teknik düzenlemeye uygunsuzluk hali ile (2) deki uygunluk işaretinin veya uygunluk değerlendirme işlemleri sonucunda verilen belgelerin tahrif veya taklit edilmesi veya usulüne uygun olmadan kullanılması halinin, ürünün güvensizliğine dair ciddi şüphelere yol açtığı durumlarda, güvensizlik nedeniyle tutanak düzenlenir. Bu durumda Güvensizlik Şüphe kısmı doldurulur ve duyusal inceleme ve/veya test veya muayeneye başvurulur. Duyusal incelemenin yeterli olmadığı durumlarda numune alınır ve tutanağın numune alma kısmı da doldurulur. Bu durum, ilgili teknik düzenlemeye uygunluğu belgelenmiş ürünler için de geçerlidir. Güvensizlik Şüphesi: Ürünün ilgili teknik düzenlenmesinde öngörülen işaret ve/veya belgeleri taşımaması veya bunların teknik düzenlemede belirtilen hususlara uygun olmaması ya da tahrif veya taklit edilmesi veya usulsüz olarak kullanılması ürünün güvensizliğine dair ciddi şüpheye yol açabilir. Güvensizlik şüphesi ile güvensizlik belirtisi arasındaki farkı açıklamak için bir örnek vermek gerekirse, oyuncağın teknik dosyasındaki herhangi bir eksiklik, ürünün güvensizliği konusunda bir şüphe doğmasına yol açar. Ancak 36 ayın altındaki çocukların kullanması için tasarlanan oyuncaklar, oyuncak parçaları ve ayrılabilir parçaları emme ve/veya nefesle çekilmesini önleyecek boyutta olmaması hali oyuncağın güvensiz olduğunun belirtisidir. (4)- (1) deki ilgili teknik düzenlemeye uygunsuzluk hali (2) deki uygunluk işaretinin veya uygunluk değerlendirme işlemleri sonucunda verilen belgelerin tahrif veya taklit edilmesi veya usulüne uygun olmadan kullanılması halinin ürünün güvensizliğine dair kesin belirti ortaya çıkardığı durumlarda tutanak düzenlenir. Bu durumda Güvensizlik Belirti kısmı doldurulur ve numune alınarak Çerçeve Yönetmeliğin 10 uncu maddesi uygulanır. Bu durum, güvenli olmadığına ilişkin kesin belirti bulunan ilgili teknik düzenlemeye uygunluğu belgelenmiş ürünler için de geçerlidir (5)- (3) ve (4) de belirtilen işlemler sonucunda ürünün güvenli olmadığının tespit edilmesi halinde tutanak düzenlenir. Bu durumda Güvensizlik Nedeni kısmı doldurulur ve Tutanağın bir örneği Genel Müdürlüğe gönderilir. Genel Müdürlük tarafından Çerçeve Yönetmeliğin 11 inci maddesi uygulanarak dağıtıcının Kanunun 5 inci maddesinin dokuzuncu fıkrasının birinci cümlesinde belirtilen yükümlülüğü saklı kalmak kaydıyla üreticiye; a) Güvenli olmadığı tespit edilen ürünün aynı zamanda ilgili teknik düzenlemesine de uygun olmadığı durumlarda, b) Güvenli olmadığı tespit edilen ürünün uygunluk işaretinin veya uygunluk değerlendirme işlemleri sonucunda verilen belgelerin aynı zamanda tahrif veya taklit edildiği veya usulüne uygun kullanılmadığı durumlarda, 30/3/2005 tarihli ve 5326 sayılı Kabahatler Kanununun genel hükümleri göz önünde bulundurularak, 4703 sayılı Kanunun 12 nci maddesinin birinci fıkrasının (b) bendinde belirtilen göre idari para cezası uygulanır." (6) İlgili teknik düzenlemesine uygunluğu belgelenmiş olmakla birlikte güvenli olmadığı tespit edilen ürünlerden güvenli olmadığı tespit edilenler hakkında üreticiye 5

6 Kanunun 12 nci maddesinin birinci fıkrasının (b) bendinde belirtilen idari para cezası uygulanır. (7) Üretici, güvenli olmadığı tespit edilen ürünün kendisi tarafından piyasaya arz edilmediğini veya ürünün güvenli olmaması halinin ilgili teknik düzenlemeye uymaktan kaynaklandığını kanıtladığı takdirde sorumluluktan kurtulur (8) NOT: Piyasa denetim ve gözetim tutanağını firma yetkilisinin imzadan imtina etmesi durumunda tutanağın firma yetkilisinin imzalaması gereken kısmına kişinin imzadan imtina ettiği yazılır ancak, tutanağın bir örneği firmaya bırakılmaz İl Sağlık Müdürlüğü tarafından firmaya resmi yazışma ile gönderilir. DENETÇİNİN GÖREV, YETKİ VE SORUMLULUKLARI Bakanlık tarafından verilen eğitimi tamamlayan ve sınavlarda başarı gösteren ve denetimle görevlendirilen denetçi; a) Denetimle görevli personelin görev ve yetkileri: 1) İlgili mevzuat hükümleri uyarınca, görev alanına giren konularda piyasa gözetimi ve denetimini yapmak, gerekli tutanak ve raporları hazırlamak ve ilgili yerlere sunmak, 2) Kanunda belirtilen ceza ve önlemler hariç olmak üzere, denetim faaliyeti sırasında, ilgililerin cezai sorumluluğunu gerektiren eylemleri saptadığında, durumu Genel Müdürlüğe yazılı olarak bildirmek, 3) Görev alanına giren konularda ve ilgili mevzuatın uygulanmasında ortaya çıkan ihtiyaçlar çerçevesinde inceleme ve araştırma yapmak, görüş ve önerilerini İl Müdürlüğüne ve Genel Müdürlüğe sunmak, 4) Denetlenecek ürünlerden numune almak, 5) Yürüttüğü denetim görevi için gerekli gördüğü dosya ve belgeleri gizli de olsa, denetim yaptığı kuruluş ve kişilerden istemek, bunları incelemek, bunların yetkili merciler tarafından onaylanmış örneklerini almak, üretim ve depolama yerleri de dahil olmak üzere ürünlerin satıldığı veya kullanıldığı yerler ile denetime konu olan sabit ve seyyar her türlü diğer yerlerde inceleme, sayım ve araştırma yapmak, bunları mühürlemek, bu konularda her derecedeki yetkili ve ilgiliden her türlü yardım ve bilgiyi istemek, 6) Üretici veya dağıtıcının piyasa gözetimi ve denetimi faaliyetini engellemesi durumunda, güvenlik güçlerinden yardım istemek ve onların nezaretinde denetim yapmak, 7) Yaptığı denetimlerde denetlenen her ürün için ayrı ayrı olmak üzere başlangıçtan sonuca kadar yapılan tüm işlemlerin (Yazışmalar, tutanak örnekleri vb.) dosyasını tutmak, 8) Piyasa gözetimi ve denetimi sırasında, gerekli görülmesi durumunda, Bakanlık ve Bakanlığın yetki devrettiği hallerde ilgili valilik onayı ile refakat etmek üzere, işin niteliğine uygun uzman kişileri davet etmek, bunların görüş ve önerilerinden yararlanmak ve rapor istemek b) Denetçinin Sorumlulukları: 1) Bakanlık tarafından verilen kimlik ile görevlendirme belgesini, denetimden önce üretici veya dağıtıcıya ibraz etmek, 2)Denetlediği üretici veya dağıtıcı kuruluşların yönetim ve yürütme işlerine karışmamak, 3) Piyasa gözetimi ve denetimi görevini, mevzuata uygun olarak bağımsız ve tarafsız yürütmek, 4) Piyasa gözetimi ve denetimi sırasında elde ettiği her türlü bilgi ve belgelere ilişkin olarak gizlilik ilkesine riayet etmek. 6

7 ÜRETİCİNİN VEYA DAĞITICININ DENETİM VE GÖZETİM FAALİYETLERİ İLE İLGİLİ SORUMLULUKLARI a) Üretici ve dağıtıcı, Kanunun 5 inci maddesi ve Çerçeve Yönetmeliğin 6 ncı ve 7 nci maddelerinde belirtilen sorumlulukların yanı sıra denetim görevinin gereği gibi yürütülmesi için denetçiye görevi süresince uygun bir çalışma yeri sağlamak. Uygun yer bulunamadığında veya denetime uygun koşullar oluşturulmadığında, denetçinin isteği üzerine ürüne ait tüm dosya ve belgeleri denetçinin çalışma yerine getirerek kendisine teslim etmek, b) İlgili teknik düzenlemede belirtilen tüm belgeleri on yıl boyunca muhafaza etmek, istenilmesi halinde denetçiye ibraz etmek; c) Denetimle görevli personelin, piyasa gözetimi ve denetimi ile ilgili olarak istediği tüm bilgi ve belgeleri gizli de olsa denetimle görevli personele sunmak zorundadırlar. YILLIK KAYITLAR VE FAALİYET RAPORU İl Müdürlükleri, yürüttüğü piyasa gözetimi ve denetimi faaliyetlerine ilişkin yıllık kayıtları (Ek-4) tutarlar. Bu kayıtlar, denetlenen satış yerinin ticari adı ve adresi, denetlenen ürünün üretici/ithalatçı firmasının ticari adı ve adresi, denetlenen ürünün adı, denetlenen ürünün yerli mi ithal mi olduğu, ithal ürünlerin gümrük tarife istatistik pozisyon numaraları, giriş gümrüğü, denetimin hangi teknik düzenleme çerçevesinde yapıldığı, denetimin resen mi şikayet üzerine mi olduğu, denetimin şekli, denetim sonucu uygulanan önlem ve yaptırımlara ilişkin bilgileri içerir. Bu kayıtlar çerçevesinde müdürlükler, yıllık olarak piyasa gözetimi ve denetimi faaliyet raporu hazırlayarak, ocak ayının 15 ine kadar Bakanlığa gönderir. 7

8 EK-1 DENETİM AKIŞ ŞEMASI YERLİ OYUNCAK İTHAL 1-Teknik düzenlemenin öngördüğü işaretler ve/veya belgeler üzerinde inceleme, (CE işareti ve teknik dosya) 2-Denetçi kontrol listesine göre duyusal inceleme ve muayene 1-Teknik düzenlemenin öngördüğü işaretler ve/veya belgeler üzerinde inceleme, (CE işareti ve teknik dosya) 2-Denetçi kontrol listesine göre duyusal inceleme ve muayene AYKIRILIK DURUMU -CE işaretinin olmaması -CE işaretinin yanlış yerleştirilmesi -Gerekli uyarıları üzerinde olmaması -Etiket/ambalaj bilgilerinde eksiklik (örneğin 0-3 yaş grubuna uygun oyuncağın üzerine 0-3 yaşa uygun değildir işaretinin olması, üretici/ithalatçı adı ve adresinin yer almaması v.b ) İZLENECEK YOL Bu uygunsuzluğun insan sağlığı, can ve mal güvenliğine bir tehdit arz etmemesi koşuluyla; -Aykırı ürünler yedd-i emine alınır. -Dağıtıcıdan üretici/ithalatçının adı/adresi tespit edilir. Dağıtıcı bu bilgiyi hemen temin edemez ise 5 iş günü süre verilir ve Ürünlerin Piyasa Gözetimi ve Denetimine Dair Yönetmeliğin Ürün Güvenliği ve Bu Kapsamda Üreticilerin ve Dağıtıcıların Yükümlülükleri 7 nci maddesi gereğince üreticinin/ithalatçının tespit edilemediği durumlarda, yetkili kuruluşça belirlenecek süre içinde üreticinin veya malı tedarik ettiği kişinin kimliğini bildirmeyen dağıtıcının, üretici/ithalatçı olarak kabul edileceği ve yasal işlemlerin buna göre yapılacağı bildirilir, -Üretici/İthalatçının adı/adresi ile birlikte tutanağın bir örneği Genel Müdürlüğe gönderilir. -Genel Müdürlük tarafından üretici/ithalatçı ile temasa geçilir ve teknik dosya incelemesi yapılır böylelikle aykırılık izleme süreci başlatılır. -Aykırılık giderilmez ise Genel Müdürlükçe, Kanunun 12 nci maddesinin birinci fıkrasının (a) bendinde belirtilen idari para cezası uygulanır ve aynı oyuncak piyasadan toplanır. Teknik dosyanın incelenmesi sonucunda ürününün Oyuncaklar Hakkında Yönetmeliğe uygun olduğu anlaşıldığı takdirde ürünün üretici/ithalatçı firması ürünü yedd-i emine alan İl Sağlık Müdürlüğü ile irtibata geçerek ürünün aykırılığını gidererek yedd-i eminden çıkarır. * Beş işgünü içinde üreticinin veya ürünü tedarik ettiği kişinin kimliğini bildirmeyen dağıtıcı hakkında durum tutanakla Genel Müdürlüğe bildirilir ve üretici gibi işlem yapılır. 8

9 USULSÜZLÜK DURUMU -CE işareti/veya teknik dosyadaki belgelerin tahrif ve taklit edilmesi veya usulüne uygun olarak kullanılmaması durumudur. (örneğin üretmekte olduğu bir oyuncak için yapmış veya yaptırmış olduğu analiz ve diğer belgeleri diğer bir oyuncak için de kullanıyor olması). İZLENECEK YOL Genel Müdürlük tarafından 4703 sayılı Kanun un 12 inci maddesinin birinci fıkrasının (f) bendinde öngörülen idari para cezası uygulanır. Aynı oyuncak piyasadan toplanır. GÜVENSİZLİK ŞÜPHESİ NEDENİ Güvensizlik Şüphesi: tek başına kullanılmaz. Bu tespitin yapılabilmesi için, aynı ürünle ilgili olarak Aykırılık ya da Usulsüzlük Tespiti bulunması gerekir. Aykırılık ve/veya usulsüzlüğün varlığı oyuncak hakkında ciddi şüphe uyandırması halinde güvensizlik şüphesi oluşur. Şüphenin giderilmesi için duyusal inceleme yapılır. Duyusal incelemenin yeterli olmadığı durumlarda tutanağın numune alınır. Numune alma kısmı da doldurulur Numune işleme alınmak üzere tutanakla birlikte Genel Müdürlüğe oradan da uygunluk değerlendirme kuruluşuna gönderilir. Analiz sonucu ürün güvenli çıkmazsa tutanağın güvensizlik nedeni bölümü doldurulur ve Genel Müdürlükçe 4703 Madde 11 e göre gerekli yasal işlemler ve Kanunun 12 nci maddesinin birinci fıkrasının (b) bendinde belirtilen idari para cezası uygulanır. Aynı oyuncak piyasadan toplanır. NUMUNE ALMA Biri şahit numune olmak üzere en az iki takım olarak alınır. Numuneler özelliklerine göre mühürleri bozulmadan açılmayacak şekilde denetçi tarafından üretici veya dağıtıcı ile birlikte mühürlenir ve üzerlerine tutanakla bağlantılarını açık olarak gösteren ve tarafların isim, unvan ve imzalarını taşıyan etiketler konulur. Alınan numunelerin bir takımı ile birlikte Numune Alma Tutanağının bir nüshası üreticiye veya dağıtıcıya verilir. 9

10 EK-2 OYUNCAKLAR İÇİN DENETÇİ KONTROL LİSTESİ Kontrolü yapılan ürünün oyuncak olup olmadığının tespiti için Yönetmeliğin EK-1 ne bakılır. Ürün oyuncak ise üzerinde CE İşareti bulunmalıdır. CE işareti yönetmeliğin EK-V de belirtildiği şekilde yerleştirilmiş olmalıdır. Üreticinin adı ve/veya ticaret unvanı ve/veya markası ve adresi, oyuncağın etiketi veya ambalajına yerleştirilmiş olmalıdır. Kullanma talimatı gerektiren bir oyuncak ise kullanma talimatı olmalıdır. Üretim yerlerinde yapılacak kontrollerde oyuncaklarda kullanılan malzeme özellikle gözle görünür derecede temiz ve böceklenmemiş olmalıdır. Oyuncaklar, herhangi bir enfeksiyon, hastalık ve mikrop kapma riskini önleyici hijyen ve temizlik şartlarına uygun tasarlanmalı ve üretilmelidir. 36 ayın altındaki çocukların kullanması için tasarlanan oyuncaklar, oyuncak parçaları ve ayrılabilir parçaları emme ve/veya nefesle çekilmesini önleyecek boyutta olmalıdır. 36 aydan küçük çocukların nesneleri ağızlarına götürme alışkanlıkları iyi bilindiğinden bu yaş kategorisine giren oyuncaklar ile oyuncak bölümlerinin, asfiksiye (oksijensiz kalmak, boğulmak) sebep olmayacak asgari boyutta olmaları gereklidir. Oyuncaklar, maruz kalacakları kayda değer yıpranma ve yırtılmalara da karşı koyacak yeterli dayanıklılıkta olmalıdır. Birbirine yapıştırılmış oyuncaklarda çocuğun sürekli oyuncağı ağzına götüreceği düşünülerek ıslatıldığında ayrılmayacak şekilde yapıştırılmış olması gerekmektedir. 36 aydan küçük çocuklar için düzenlenen oyuncaklar küçük parçaların birleştirilmesinden oluşuyorsa bunların kayda değer yıpranma ve eskime sonucunda ayrılmaması gerekmektedir. (Çıngırak gibi oyuncakların ise kaplamalarının da dayanıklı olması, Oyuncakların gözlerinin çıkmaması, dikişlerin sökülmemesi gerekir) Oyuncakların parçaları ve ambalajları boğulma riski içermemelidir.(özellikle yumuşak naylondan olan ambalajlarda çocuklar başlarına geçirdiklerinde boğulmalara sebep olmaktadır. Bu nedenle yumuşak naylondan olan ambalajlar da hava delikleri olmalı, üzerine oyuncak değildir diye yazılmalı.) 36 aydan küçük çocuklar için tasarlanmayan ancak cazip ve tehlikeli olabilecek oyuncaklarda, bu kısıtlamayı gerektiren özel zararlarla birlikte Yaş uyarı sembolü veya 36 aydan/3 yaşından küçük çocuklar için uygun değildir. İfadeleri yer almalıdır. Ancak bu özellik fonksiyonları, boyutları, karakteristikleri, özellikleri veya diğer bakımlardan 36 ayda küçük çocuklar için uygun olmadığı açıkça belli olan oyuncaklara uygulanmaz. Maskeler ve kasklarda uygun havalandırma bulunmalıdır. Esnek maskelerin nefes almayı zorlaştıracak şekilde çocuğun yüzüne yapışmaması gerekmektedir. Yüzü kaplayan ve geçirgen olmayan malzemeden yapılan Maskeler ve kasklar, birbirinden en az 150 mm arayla yerleştirilmiş olan ve tıkanmamış olan iki hava deliklerinin olması gerekir. Ağız ile ilgili oyuncakların veya bu oyuncakların ağız parçalarının kasıtlı olmadan yutulması ve kullananda asfiksi ile ölüme sebep olmaması için içe çekilebilecek küçük parçalardan oluşmaması gerekir. Bu gibi oyuncaklar kadar oyuncağın hareketli veya çıkartılabilir ağız parçalarının (bir trompetteki ağız parçası gibi) kasıtlı olmadan yutulabilecek veya içe çekilebilecek kadar küçük olmaması gerekir. Bu özellik oyuncağın düşünüldüğü çocuğun yaşı dikkate alınmaksızın uygulanır. Oyuncağın bir çocuğu kaplayacak veya kaplayamayacak şekilde tasarlanmış olmasına bakılmaksızın, bir çocuğun girebileceği çerçevelenmiş boşluk oluşturan bütün oyuncaklarda (Çadırlar, oyuncak sandıklar v.b ve uzay başlıkları gibi başı kaplayıcı oyuncaklar) 10

11 havalandırma sağlanmalı ve çocuğun dışarıdan yardım almaksızın bu boşluktan çıkması mümkün olmalıdır. Potansiyel oturma genişliği 140mm üzerinde olan katlama ve kayma mekanizmaları olan oyuncaklar aşağıdaki özelliklere sahip olmalıdır. -Çocuğun üzerine katlanabilecek bir tutamak veya diğer yapısal elamanı olan çocuk arabası ve pusetle, kilit tertibatı ve emniyet mandalı bulundurmalıdır. (oyuncak olanlar burada kast edilmiştir) -Emniyet durdurma veya kilit tertibatı, oyuncak tam (Oyuncak puset veya bebek arabasının kilitleme tertibatı birbirine geçmeden kısmen açılanları da var bunlar yönetmeliğe aykırı değil) açıldığında otomatik olarak birbirine geçmelidir. Oyuncaklar, parçalarının hareketinin neden olabileceği fiziksel yaralanma riskini en aza indirecek şekilde tasarlanmalı ve yapılmalıdır. Menteşesi olan bir oyuncakta (kapısı olan bir oyuncak, akülü bir araba) elini sıkıştırma riskini en aza indirmek için tedbir alınması gerekir. Katlanabilir oyuncaklardaki (oyuncak ütü tahtası, katlanır sandalye ve masalar, oyuncak puset gibi) katlama mekanizmalarında bir emniyet durdurma veya kilit tertibatı bulunmalıdır. Oyuncaklar ve parçaları ve bu parçaların oyuncağa iliştirilmesi halinde aksamları, mekanik sağlamlığa sahip olmalı ve gerektiğinde fiziksel yaralanmaya neden olabilecek kırılma ve eğilme olmadan, kullanım esnasında meydana gelebilecek zorlamalara karşı dayanıklı olmalıdır. Örneğin çocuk pusetleri (oyun amaçlı) bebek taşımak için kullanılıyor ama kendiside oyun amaçlı oturduğu için kullanılan materyaller belli bir yüke dayanıklı olmalı. Temasla meydana gelebilecek fiziksel yaralanma riski taşımamalı; Yaylar ve oklarda kullanılan uçlar metalden yapılmamalı, çocuk kütlesini taşıması için tasarlanan oyuncaklar (Bisikletler, üç tekerlekliler, motosikletler ve arabalar) Keskin kenarlar ve sivri uçlar bulundurmamalı. Çıkıntı şeklinde borular ve parçaların çocuğa batmaması için tedbir alınmalıdır. (örn: Şemsiye tellerinin uçları korunmalıdır.). Kırık camlardan meydana gelebilecek kesik riskini azaltmak için 36 aylıktan büyük çocukların oyuncakların yapısında, sadece oyuncağın fonksiyonu bakımından gerekli olduğunda (optik oyuncaklar, cam ampuller, vb) takviye etmek için, cam elyafında, sert cam bilyelerde ve bebeklerin sert cam gözlerinde cam kullanılabilinir. Porselen örnek olarak oyuncak çay setlerinde kullanılmakta ve halen 36 aylıktan büyük çocuklar için izin verilmektedir. Kullanıcıyı hareket ettiren oyuncaklarda mümkün olabildiği ölçüde uyarlanmış ve oluşturduğu kinetik enerji ile orantılı bir firen sistemi olmalı ve bu sistem kullanıcının fırlatılma ve yaralanma ve üçüncü kişilerin yaralanma riski olmaksızın kolayca kullanılmalıdır. Serbest tekerlek tertibatı bulunan bütün üzerine binilebilir oyuncakların, bir frenle teçhiz edilmesi gerekmektedir. Pedalları ön tekerlekte olan üç tekerlekli bisikletler ile arabalar ve elektrikle sürülen arabalar gibi doğrudan transmisyonlu oyuncaklar, çocuğun ayakları serbest kalındığından ve aracı frenlemek üzere kullanılabileceğinden hariç tutulmalıdır. Suda oynanan şişirilebilir oyuncaklarda, oyuncağa sabit olarak bağlanmış geri dönüşsüz valfler bulunmamalıdır. Oyuncak şişirildiğinde tapa, oyuncağın yüzeyinden çıkıntı yapmayacak şekilde, oyuncağın içine itilebilmelidir. (Geniş şişirilebilir botlar gibi, boyutları ve tasarımları gereği derin sularda kullanılacağı tasarlanan diğer mamuller kapsam dışındadır Kol bantları ve deniz koltukları oyuncak olarak değil de yüzme aracı olarak kabul edildiğinden, hariç tutulmuştur. Genel olarak Kapalı mekânlarda, banyo küvetinde kullanılan banyo oyuncakları kapsamda değerlendirilmemektedir.) 11

12 Yalnız ev içinde ve bahçesinde kullanılmak üzere tasarlanan salıncaklarda çocuğun oturaktan düşmesini önleyen arkalık ile güvenlik tertibatı bulunması gerekmektedir. Küçük çocukların bu gibi salıncaklardan, oturağın devrilmesi ile düşmeler sonucu kazalar meydana gelmektedir. Bu nedenle asma halatlarının, çocuğun ağırlık merkezini tutabilmeleri için oturağın köşelere en yakın yerlerden tutturulması önem taşımaktadır. Salıncakların yapısında halatlar veya kordonlar kullanıyorsa bunlar, çocuğun başının iplere dolanmasından doğacak boğulma riskini azaltacak şekilde tasarımlanmalıdır.(çocuk bahçelerinde kullanılan teçhizatın oyuncaklar hakkında yönetmeliğin kapsamında olmayıp oyuncak teçhizatı ile ilgili standart kapsamında değerlendirilmektedir.) Isıtıcı parçalar içeren oyuncaklarda her hangi bir iletken yüzeyin azami sıcaklığı dokunulduğunda yanmaya neden olmamalıdır, ayrıca oyuncağın içinde bulunan sıvı ve gazlar oyuncağın fonksiyonlarına uygun nedenler dışında oyuncaktan sızması halinde, yanma, buhar yanığı veya diğer fiziksel yaralanmaya neden olabilecek şekilde sıcaklık ve basınca sebep olmamalıdır. Fonksiyonel ısı kaynağı ihtiva eden oyuncaklar sürekli olarak çalıştırıldığında alev almamalıdır. Oyuncak patlayıcı olmamalı veya patlamaya müsait madde veya parçacıklar içermemelidir. Elektrikli oyuncaklar, 24 voltu geçen anma gerilimiyle donatılmamalı ve oyuncağın hiçbir parçası 24 voltu geçmemelidir. Oyuncağın, kablolarla veya bu kablolara elektrik ileten diğer iletken maddelerle birlikte elektrik şokuna neden olabilecek elektrik kaynağıyla bağlantılı veya bağlantı kurabilecek parçaları, böyle şok riskini önlemek amacıyla uygun bir şekilde izole edilmeli ve mekanik olarak korunmalıdır. Elektrikli oyuncaklar, doğrudan temas edilebilecek yüzeylerinin ulaştığı azami sıcaklıkları dokunulduğunda yanmaya neden olmayacak şekilde tasarlanmalı ve üretilmelidir. Kauçuk balonların ambalajında Dikkat Şişirilmemiş veya patlak balonlar, özellikle bebekler ve çocuklarda tıkanma veya boğulma tehlikesine sebep olabilir. Balonları yetişkinler şişirmeli ve sekiz (8) yaşından küçük çocukların balonla oynamaları izlenmelidir. Patlak balonlar hemen atılmalıdır. Uyarıları yer almalıdır. Suda oynanan oyuncaklar ile ambalajları aşağıdaki uyarıyı taşımalıdır. Dikkat! Sadece çocuğun boyunu geçmeyen derinlikteki suda ve gözlem altında kullanılmalıdır Bu uyarı sabit ve oyuncağın gövdesi ile zıt renkte olmalıdır. Harflerin boyu en az 3 mm ve işaret, valflerin birinden 100 mm uzakta olmalıdır. Fonksiyonel oyuncaklar veya ambalajlarında aşağıdaki uyarılar bulunmalıdır: Dikkat! Bir yetişkinin doğrudan gözlemi altında kullanılmalıdır. Buna ilaveten, bu tür oyuncaklar, çalışma tariflerinin yanı sıra gerekli tedbirlerin alınmaması halinde, oyuncağın maket modeli veya taklidi olduğu alet veya mamulle tabii olarak bağlantılı olan zararlara maruz kalınabileceğine dikkat çeken bir uyarı ile birlikte, kullanıcı tarafından alınması gerekli tedbirleri de açıklamalıdır. Oyuncağın çok küçük çocukların ulaşamayacağı bir yerde muhafaza edilmesi gerektiği de belirtilmelidir. Fonksiyonel Kenarlar, Fonksiyonel Uçlar: Fonksiyonel keskin kenarları veya sivri uçları olan oyuncaklarda, bu gibi uçların ve kenarların potansiyel zararlarına, ambalaj üzerinde ve oyuncakla birlikte verilen kullanım kılavuzlarında dikkat çekilmelidir.(oyuncağın foksiyonu için gerekli olması halinde 36 aylıkdan büyük çocuklar için tasarlanan oyuncaklarda sivri uçlar kullanılabilinir.) 12

13 Mermili oyuncaklarda üretici tarafından sağlanan veya tavsiye edilen dışındaki mermileri kullanmanın zararlarına ve mermileri çok yakından ateşlemenin tehlikelerine dikkat çekecek uyarılar bulunmalıdır. Bütün katı mermilerin uç yarıçapları en az 2mm olmalıdır. Fırlatma mekanizmalarının oyuncak ile birlikte verilenler dışındaki maddeleri de fırlatabilmesi halinde, yanlış madde kullanmanın potansiyel zararlarına, kullanıcıların dikkati çekilmelidir. Patlatma kapsüllerinin ambalajı aşağıdaki uyarıyı taşımalıdır: Dikkat Kapalı yerlerde veya gözlerin ve kulakların yakınında ateşlemeyiniz. Kapsülleri açık olarak cebte taşımayınız. Üreticilere oyuncakları, oyuncakla birlikte verilenler dışında madde fırlatmayacak şekilde tasarlamaları önemle tavsiye edilmelidir. Taklit Koruyucu teçhizat aşağıdaki uyarıyı taşımalıdır ve şeffaf kısımlarında çatlama olmamalıdır. Dikkat! Bir Kaza Halinde koruma sağlamaz. Oyuncağı yere bağlayan ve 2 m yi aşan ipleri bulunan uçurtmalar ile diğer uçan oyuncaklar, aşağıdaki uyarıları taşımalıdır. Dikkat! Yüksek gerilim hatlarının yakınında kullanılmamalıdır. (Üreticilere fırtınada uçurulmaması gerektiğine dair uyarı yazılması tavsiye edilebilinir) İpler, Kordonlar, lastikler veya bantlar kullanılarak bir beşiğe, bez yatağa veya bebek arabasına gerilecek oyuncaklar aşağıdaki uyarıları taşımalıdır. Dikkat! dolaşmadan oluşabilecek muhtemel yaralanmaları önlemek için oyuncak, bebek emeklemeye başladığında çıkarılmalıdır. Sıvı doldurulmuş diş kaşıyıcıları, aşağıdaki uyarıları taşımalıdır. Sadece ev tipi buzdolaplarında soğutulmalı, derin dondurucuya konulmamalıdır. İçi sıvı dolu olan oyuncakların yüzeyinde, sıvıyı dışarıya sızdırabilecek çatlakların olmaması gerekmektedir. Yüksek darbeli ses seviyeleri çıkartan oyuncaklarda veya ambalajlarında aşağıdaki uyarılar bulunmalıdır. Dikkat! Kulağa yakın olarak kullanmayınız.! Bu oyuncak işitme kaybına sebep olabilir. Bisikletler aşağıdaki uyarıyı taşımalıdır. Dikkat! daima Koruyucu kask giyilerek kullanılmalıdır. Ek olarak kullanım talimatlarında, araba yolunda çocuklara daima bir büyüğün eşlik etmesi gerektiğini hatırlatıcı bir ibare bulunmalıdır. İlave olarak ebeveynler çocukların, özellikle fren sistemlerini güvenli kullanımı olmak üzere, bisiklet kullanımı ile ilgili olarak uygun şekilde bilgilendirildiklerinden emin olmalıdır. Oyuncak olarak satışa sunulmuş paten ve kaykaylar aşağıdaki uyarıyı taşımalıdır. Dikkat! koruyucu teçhizat giyilmelidir. Vücut ağırlığı 20 kg dan fazla olan çocuklar için uygun değildir Kullanım tariflerine ilaveten, oyuncağın büyük yetenek gerektirmesinden ötürü kullanıcının ve üçüncü şahısların yaralanmasına sebep olan düşmeler veya çarpışmalardan kaçınılması için dikkatle kullanılması hususunda bir uyarıda bulunmalıdır. Tavsiye edilen koruyucu teçhizat (Kasklar, eldivenler, Dizlikler, dirseklikler, v.b.) Kimyasal oyuncakların, ambalajlarında aşağıda belirtilen uyarı yer almalıdır: Dikkat: Sadece (*) yaşın üzerindeki çocuklar içindir. Yetişkinlerin gözetiminde kullanılır. Yalnız ev içinde ve bahçesinde kullanılmak üzere tasarlanan kaydıraklar, salıncaklar ve bir kirişe tutturulmuş halkalar, trapezler, ipler ve benzeri oyuncakların (askılar, bağlamalar, ankrajlar v.b.) belirli aralıklarla bakım ve onarımının yapılması ihtiyacına dikkat çeken ve bu bakımlarının yapılmaması halinde, oyuncağın düşebileceğini veya devrilebileceğini belirtilen uyarılar bulunmalıdır. Pratik olması halinde, uyarılar oyuncağın üzerine yapıştırılmalıdır. Bu 13

14 uyarılar, yanlış montaj halinde tehlike arz edecek parçaları da belirterek, oyuncağın doğru montajı hakkında bilgi verilmelidir. 14

15 PİYASA GÖZETİMİ VE DENETİMİ TUTANAĞI Yetkili Kuruluş (1) : Dosya (2) No. : I. PİYASA GÖZETİMİ VE DENETİMİNİN NEDENİ: 1. Olağan Denetim ( ) 2. İhbar ve Şikayetler ( ) 3. Kamu Kuruluşları Tarafından Yapılan Bildirimler (3) ( ) 4. Avrupa Birliği Tarafından Yapılan Bildirimler (3) ( ) 5. Tespit Edilen Aykırılığın İzlenmesi (4 ( ) 6. Diğer (Belirtiniz) ( ) (...) II. ÜRETİCİ (5) /DAĞITICIYA (6) İLİŞKİN BİLGİLER: ÜRETİCİ DAĞITICI 1. Adı/Ticari Unvanı: 2. Vergi No. : 3. Adresi : 4. Kayıtlı Olduğu Oda : 5. Oda Kayıt No. : 6. Ticaret Sicil No. (7) : 7. Telefon No. : 8. Faks No. : 9. E-posta : III. ÜRÜNE İLİŞKİN BİLGİLER: İTHAL YERLİ 1. Ürünün Tanımı (8) : 2. Üretim No. (9) : 3. Fatura Tarihi ve No. (10) : 4. İlgili Teknik Düzenleme (11) : 5. Tip Onay No. (12) : 6. Belgelendirme Kuruluşunun Adı ve Kimlik No. (13) : Onaylanmış Kuruluş (14) Uygunluk Değerlendirme Kuruluşu (15) 7. Gümrük Beyannamesi Tarih ve No. (16) : 8. G.T.İ.P. (17) : 9. Menşe Ülke (16) : 10. İhracatçı Ülke (16) : IV. PİYASA GÖZETİMİ VE DENETİMİNE İLİŞKİN TESPİTLER: (4) Aykırılık Nedeni : Ürünün ilgili teknik düzenlemede öngörülen işareti ve/veya belgeleri (18) taşımadığı veya ilgili teknik düzenlemede belirtilen hükümlere uygun olmadığı tespit edilmiştir. Tespit edilen aykırılığın giderilmesi için... süre verilmiştir. Usulsüzlük Nedeni : İlgili teknik düzenlemede öngörülen işaretin ve/veya belgelerin (18) tahrif veya taklit edilmesi veya usulsüz olarak kullanıldığı tespit edilmiştir. 15

16 (19) Güvensizlik Şüphesi Nedeni (20) : Ürünün; ilgili teknik düzenlemede öngörülen işareti ve/veya belgeleri (18) taşımaması veya teknik düzenlemede belirtilen hususlara uygun olmaması ya da anılan işaret veya belgelerin tahrif veya taklit edildiği veya usulsüz olarak kullanılması, ürünün güvensizliğine dair ciddi bir şüpheye yol açmıştır. (21) Güvensizlik Belirtisi Nedeni (20) : Yapılan incelemelerde ürünün güvensiz (22) olduğuna dair kesin bir belirti tespit edilmiştir. (23) Güvensizlik Nedeni (24) : Yapılan duyusal inceleme/test/muayene sonucunda ürünün güvenli olmadığı tespit edilmiştir. (25) Uygunluk Teyidi : Ürün ilgili mevzuatına uygun bulunmuştur. V. NUMUNE ALIMINA İLİŞKİN BİLGİLER (26) 1. Numunenin Alındığı Yerin Adı/Ticari Unvanı : 2. Numunenin Alındığı Tarih ve Saat : 3. Numune Alma Gerekçesi : 4. Numunenin Alındığı Yerde Bulunan Toplam Ürün Miktar : 5. Alınan Numune Miktarı (28) : 6. Numunenin Temin Edilme Şekli (29) : İşbu tutanak, 4703 sayılı Kanun ve bu Kanuna istinaden yayımlanan Ürünlerin Piyasa Gözetimi ve Denetimine Dair Yönetmelik te ve ilgili teknik düzenlemelerde belirtilen usul ve esaslar çerçevesinde 3 (üç) nüsha olarak açık adı ve adresi belirtilen yerde düzenlenmiş, okunarak imza altına alınmış ve bir örneği firma yetkilisine bırakılmıştır. TARİH:.../.../... 16

17 AÇIKLAMALAR 1. Yetkili Kuruluş: Ürünlere ilişkin mevzuat hazırlamaya ve yürütmeye yasal olarak yetkili bulunan ve 4703 sayılı Ürünlere İlişkin Teknik Mevzuatın Hazırlanması ve Uygulanmasına Dair Kanun hükümlerini kendi görev alanına giren ürünler itibariyle uygulayacak olan kamu kurum veya kuruluşudur. 2. Dosya: Bir denetime ilişkin tüm bilgi, belge, tutanak ve yazışmalardır. Tespit edilen aykırılığın izlenmesi ile ilgili işlemler bu dosyada yer alır. 3. Yetkili kuruluşun istemesi durumunda bildirimin denetmene ulaştığı gün ve saat belirtilmelidir. 4. Aykırılık tespitine mütakip, Aykırılık izleme süreci başlamalı ve her iki tutanak da aynı dosyada tutulmalıdır. 5. Üretici: Bir ürünü üreten, ıslah eden veya ürüne adını, ticari markasını veya ayrıt edici işaretini koymak suretiyle kendini üretici olarak tanıtan gerçek veya tüzel kişiyi; üreticinin Türkiye dışında olması halinde, üretici tarafından yetkilendirilen temsilci ve/veya ithalatçıyı; ayrıca, ürünün tedarik zincirinde yer alan ve faaliyetleri ürün güvenliğine ilişkin özelliklerini etkileyen gerçek veya tüzel kişiyi ifade eder. Üreticinin tespit edilmediği durumlarda, üreticiyi bildirmeyen ya da bilmeyen dağıtıcı, üretici olarak kabul edilir. 6. Dağıtıcı: Ürünün tedarik zincirinde yer alan ve faaliyetleri ürünün güvenliğine ilişkin özelliklerini etkilemeyen gerçek veya tüzel kişidir. 7. Ticaret Sicil No: Ticarethane, fabrika ya da ticari şekilde işletilen diğer müesseseler ticari işletme sayıldığından, bu müesseselerin 6762 sayılı Türk Ticaret Kanunu nun ilgili maddeleri uyarınca almış oldukları ticaret sicil numarasıdır. 8. Ürünün Tanımı için adı, markası, cinsi, modeli, tipi v.b arasından uygun olanlar yazılacaktır. 9. Üretim no. için parti no., kod no., seri no., v.b. arasından uygun olanlar yazılacaktır. 10. Fatura bilgisi, denetimin satış noktalarında yapılması durumunda, üreticiye ulaşmak amacıyla istenmektedir. Üretim yerinde yapılan denetimler için bu bilgiye ihtiyaç yoktur. 11. İlgili Teknik Düzenleme: Bir ürünün, ilgili idari hükümler de dahil olmak üzere, özellikleri, işletme ve üretim yöntemleri, bunlarla ilgili terminoloji, sembol, ambalajlama, işaretleme, etiketleme ve uygunluk değerlendirmesi işlemleri hususlarından bir veya bir kaçını belirten ve uyulması zorunlu olan her türlü düzenlemeyi ifade eder. Teknik düzenlemenin olmaması halinde, ulusal veya uluslar arası standartlar; bunlarında olmaması halinde söz konusu sektördeki iyi uygulama kodu veya bilim ve teknoloji düzeyi ya da tüketicinin güvenliğine ilişkin makul beklentisi dikkate alınır. 12. Tip Onay No: Ürüne ilişkin tip onay numarası varsa yazılır. 13. Belgelendirme Kuruluşunun Adı ve Kimlik No: Ürün herhangi belgelendirme kuruluşundan belge almış ise yazılacaktır. 14. Onaylanmış Kuruluş: Test, muayene ve/veya belgelendirme kuruluşları arasından, bir veya birden fazla teknik düzenleme çerçevesinde uygunluk değerlendirme faaliyetinde bulunmak üzere, yetkili kuruluş tarafından belirlenerek, bu Kanunda ve ilgili teknik düzenlemede belirtilen esaslar çerçevesinde yetkilendirilen özel veya kamu kuruluşunu ifade eder. 15. Uygunluk Değerlendirme Kuruluşu: Ürünün ilgili teknik düzenlemeye uygunluğunun test edilmesi, muayene edilmesi ve/veya belgelendirilmesine ilişkin faaliyette bulunan özel veya kamu kuruluşunu ifade eder. 16. Gümrük Beyannamesi Tarih ve No: Ürünün ithal ürün olması durumunda yazılır. 17. G.T.İ.P.:Yalnızca kesin olarak bilinen durumlarda yazılır. 18. Ürünün uygunluğunu gösteren CE, E, e, veya II gibi her türlü işaret, uygunluk beyanı, tip onayı, teknik dosyası gibi her türlü belgeyi ifade eder. 19. Güvensizlik Şüphesi: tek başına kullanılmaz. Bu tespitin yapılabilmesi için, aynı ürünle ilgili olarak. 20. Aykırılık ya da Usulsüzlük Tespiti bulunması gerekir. Ayrıca Güvensizlik Şüphesinin tespit edilmesi durumunda, ortaya çıkan güvensizliğe dair şüphenin giderilmesi için duyusal incelemenin yeterli olmadığı durumlarda, üründen numune alınarak, Numune Alma formunun da doldurulması ve ürünün teste gönderilmesi gerekir. 21. Ürünün ilgili teknik düzenlenmesinde öngörülen işaret ve/veya belgeleri taşımaması veya bunların teknik düzenlemede belirtilen hususlara uygun olmaması ya da tahrif veya taklit edilmesi veya 17

18 usulsüz olarak kullanılması ürünün güvensizliğine dair ciddi şüpheye yol açabilir. Güvensizlik şüphesi ile güvensizlik belirtisi arasındaki farkı açıklamak için bir örnek vermek gerekirse, bir ütünün teknik dosyasındaki herhangi bir eksiklik, ürünün güvensizliği konusunda bir şüphe doğmasına yol açar. Ancak ütünün kablosunun düzgün şekilde yalıtılmadığı ya da bağlantılarının düzgün yapılamamış olması ütünün güvensiz olduğu konusunda açık belirtidir. Herhangi bir şüpheye neden olan hususlar bu başlık altında belirtilir. 22. Güvensizlik Belirtisi tespitinin amacı, güvensizlik konusunda şüphe bulunması durumu ile belirti bulunması durumu arasında bir ayrıma gidilmesi gereğidir. Ürünün piyasaya arzının geçici olarak durdurulması güvensizlik şüphesiyle değil, ancak kesin bir güvensizlik belirtisinin tespit edilmesiyle mümkündür. Bu tutanak tutulduğu takdirde, üründen numune alınarak, Numune Alma Formunun da doldurulması ve 24 saat içerisinde kontrollere başlaması gerekir. Buna uymayan ürün ise güvensiz kabul edilir. 23. Güvenli/ Güvensiz Ürün: Kullanım süresi içinde, normal kullanma koşullarında risk taşımayan veya kabul edilebilir ölçülerde risk taşımayan veya kabul edilebilir ölçülerde risk taşıyan ve temel gerekler ((ürünün insan sağlığı, can ve mal güvenliği, hayvan ve bitki yaşam sağlığı, çevre ve tüketicinin korunması açısından sahip olması gereken asgari güvenlik koşulları) Bakımından azami ölçüde koruma sağlayan üründür. 24. Güvensizlik Tespiti, Güvensizlik Şüphesi ya da Güvensizlik Belirtisine müteakip, teste gönderilen ürünün güvensiz olması halinde yapılır. 25. Ürün üzerinde yapılan duyusal inceleme/test/muayene sonucunda, ürünün güvensizliğinin niteliği, uygulanacak cezayı belirleneceğinden, buna ilişkin açıklamanın ayrıntılı olarak yapılması gerekir. Söz konusu güvensizlik, ürünün teknik dosyasına uygun olmamasından kaynaklanabilir veya ilgili teknik düzenlemesine uygun olmakla birlikte ürün yine de güvensiz olabilir. Ayrıca, güvensiz üründe tahrif veya taklit edilmiş ya da usulüne uygun olmadan kullanılmış işaret veya belge bulunuyorsa, bu durum tutanakta belirtilir. 26. Uygunluk Teyidi, denetim sırasında ürünün güvenli bulunması halinde işaretlenir. Ürünün güvenli olduğu ayrıca el yazısı ile tutanağa yazılır. Eğer ürün uygun bulunmayıp numune alınırsa, Numune alma formu da doldurulur. 27. Numune alımına ilişkin bilgiler, numune alınması halinde doldurulur. 28. Numune alındığı yerde bulunan toplam ürün miktar, miktarın ölçülebilir olması durumunda yazılır. 29. Şahit numune dahil olmak üzere, alınan numune takım miktarının adet, uzunluk, ağırlık, alan veya hacim v.b. birimlerden biriyle ifade edilmesi gerekir. 30. Numunenin temin edilme şekli, numunenin hangi yoldan temin edildiği belirtilir (örneğin satın alınarak, firma rızası ile herhangi bir ücret ödemeden v.b.) NOT 1) Tutanakta yer alan Aykırılık Nedeni, Usulsüzlük Nedeni, Güvensizlik Şüphe Nedeni Güvensizlik Belirtisi ve Güvensizlik Nedeni kısımlarına kaydedilecek bilgiler, özel açıklamalar gerektirebileceğinden, tutanağa bu amaçla form eklenmesi mümkündür. NOT 2) Tutanakta yer alan Güvensizlik Nedeni dışında kalan piyasa gözetimi ve denetimine ilişkin tespitler, genel olarak teknik düzenlemede öngörülen işaret ve/veya belgeler bakımından yapılan denetimlerdir. Bu nedenle ihtiyaca göre ilgili mevzuatlar kapsamında bu tutanak dışında veya bu tutanağa ek olarak tutanak düzenlemesi mümkündür. NOT 3) Cezai müeyyideler bakımından 4703 sayılı Kanun dışında tespit edilen duruma göre ilgili mevzuatta belirtilen şekilde yasal işlemde bulunulur. 18