Otomotiv Gürültü ve Titreşim (NVH) Uygulamaları. Internet: Tel: Faks:

Transkript

1 Otomotiv Gürültü ve Titreşim (NVH) Uygulamaları 1

2 Ekip Ekibimiz otomotiv sektöründe farklı firmalarda çalışmış kişilerden oluşmaktadır Ürün geliştirmenin tüm süreçlerinde bilfiil tecrübe sahibidir Hafif ve ağır ticari tasarımını destekleyebilecek farklı uzmanlık alanları mevcuttur Bilgisayar Destekli Sayısal Analizler Testler Tasarım Üretim Yöntemleri Farklı uzmanlıkların birbiriyle çakıştığı projelerde çalışma tecrübeleri vardır Proje yönetimi tecrübeleri vardır Esnek çalışma temposuna uyum sağlayabilirler 2

3 Yetenekler Bilgisayar Destekli Analiz ve Test Hangi yazılım veya test sistemini kullanmamızı isterseniz onu kullanırız. Tecrübeli Olduğumuz Yazılımlar ve Test Sistemleri: CAD CATIA V5 I-DEAS SolidWorks CAE Ağ oluşturma Altair Hypermesh Ansa TEST Head SQLab& Artemis Head Squadriga Head DataRec LMS Scadas& Test Lab B&K Pulse Sony CAE -Çözüm RADIOSS/OPTISTRUCT MSC Nastran MSC Adams MSC Marc ADAMS Ansys LS Dyna Fluent Star CD Abaqus LMS Virtual Lab 3

4 Geliştirme Süreçlerindeki Gürültü & Titreşim Hizmetleri Teknik problemlerin çözümü Üretim araçlarının kalite iyileştirmesi Aracın Üretimi Pazar araştırması, benchmark, hedef belirleme, konsept tasarım Program Öncesi Ön Tasarım Know-how CAD tasarım Üretim öncesi son doğrulama Tasarım Doğrulama Sanal Prototip Bilgisayar Destekli Mühendislik Sayısal Analizler Fiziksel Prototip Üretilen prototiplerin testleri, konulan hedeflere göre kıyaslanması, geliştirme testleri ve aracın iyileştirilmesi, sayısal analiz ve testlerin doğrulanması 4

5 Çeşitli Uygulamalardaki Araç NVH Geliştirme Tecrübemiz 1. Yeni Araç Programı NVH Geliştirme Benchmark Hedef belirleme ve hedef indirgeme (TPA) Akustik paket geliştirilmesi 2. Program Öncesi Sanal Araç NVH Geliştirme (Bilgisayar Ortamında) Komponent ve araçların bilgisayar ortamında gürültü ve titreşim seviyelerinin belirlenmesi 3. Üretilen Araçlardaki NVH Geliştirme Çalışmaları Maliyet Azaltma Kalite İyileştirme Teknik Müşteri NVH Şikayetlerinin Çözülmesi 4. Dış gürültü Geliştirme 5. Üretilen Araçların NVH Kalitesi Açısından Değerlendrilmesi 6. Yeni Sistemlerin Araca Entegrasyonu ve İmalatçılara NVH Hedefleri İndirgenmesi 7. Teknik Müşteri NVH Şikayetlerinin Çözülmesi 5

6 Araç NVH Geliştirme Tecrübemiz (Hafif Ticari) Ford Otosan Transit Connect V348 Puma I5 Yeni motor uygulaması 6

7 Araç NVH Geliştirme Tecrübemiz (Ağır Ticari) Ford Cargo Kamyon Temsa Global Treyler 7

8 Araç NVH Geliştirme Tecrübemiz (Ağır Ticari) Temsa Şehirlerarası Otobüs Temsa Şehir İçi Otobüs 2010 Midibüs 8

9 Araç İç Gürültü Geliştirme Çalışmaları 9

10 CAE NVH Yetenekleri Analiz Pre-Prosesör Çözücü Post-prosesör Çıktı Modal Analiz Hypermesh ANSA Nastran Radioss Hyperview, Meta Rezonans frekanslarının Sönüm katsayısının Mod şekillerinin belirlenmesi Hypergraph, Virtual Lab Frekans Tepki Fonksiyonları Hypermesh ANSA Nastran Radioss Virtual Lab Yapıların transient tahriklerdeki davranışının frekans domaininde belirlenmesi Hypergraph Transient (kısa süreli) Tepki Analizleri Hypermesh ANSA Nastran Radioss Yapıların transient tahriklerdeki davranışının zaman domaininde belirlenmesi 10

11 CAE NVH Yetenekleri Analiz Pre-Prosesör Çözücü Post-prosesör Çıktı Akuple (coupled) akışkan-yapı analizleri Hypermesh ANSA Sofy Nastran Virtual Lab Akuple akışkan-yapı gürültü analizleri Virtual Lab Modal Katkı Analizleri Hypermesh ANSA Nastran Radioss Yapılardaki farklı modların sistemin tepkisine olan katkısının frekanslar için belirlenmesi. Virtual Lab Panel Katkı Analizleri Hypermesh ANSA Nastran Radioss Panellerin sistemdeki modal tepkilerine olan katkılarının frekanslar için belirlenmesi. 11

12 CAE NVH Yetenekleri Analiz Pre-Prosesör Çözücü Post-prosesör Çıktı Optimizasyon Topoloji Topografi Boyut Hypermesh ANSA Optistruct Hyperview Sistem frekans tepki fonksiyonlarının optimizasyonu CAE-Test Korelasyon Çalışmaları Test ve analiz datalarının korelasyonu. CAE modellerinin validasyonu. 12

13 Test NVH Yetenekleri Test / Analiz Modal Analiz Gürültü ve Titreşim Transfer Fonsksiyonları İşletme koşullarındaki şekil değiştirmeler (ODS) Operasyonel Modal Analiz (OMA) Görsel Çıktılar Çıktılar Yapların modal özelliklerinin test ile belirlenmesi. Gürültü ve titrşeşim transfer fonksiyonlarının test ile belirlenmesi Yapıların işletme koşulları altında çalışırken modal ve şekil değiştirme özelliklerinin test ile belirlenmesi. Toplam gürültü ve titreşim sevyeleri, oktav analizleri, FFT Mertebe analizi (order tracking) Wavelet analizleri Araç seviyesi gürültü ve titreşim ölçümleri Kaynakların toplam ve order (mertebe) gürültü/titrşeim katkılarının belirlenmesi İzolasyon bölgelerindeki titreşim izolasyon performansının belirlenmesi 13

14 Test NVH Yetenekleri Test/Analiz Görsel Çıktılar Çıktılar Gürültü katkısı ve iletim yolu analizi (TPA) Ses haritalarının çıkarılması Kaynkaların toplam gürültüye etkilerinin ve iletim yollarının ayrı ayrı belirlenmesi. Ses kaynaklarının gürültü haritalarının çıkartılması. Psiko-akustik analizler. Kapalı yapıların gürültü geçirgenlik performanslarının belirlenmesi. Playback yöntemi ile akust,k datalar için jüri değerlendirmeleri. Akustik paket geliştrilmesi Gürültü ile ilgili bir durumun insan duyma özellikleri açısından değerlendirilmesi. Gürültünün manken kullanımı ile insan kulağı duyumuna uygun olarak kaydedilmesi. 14

15 Örnek Uygulamalar: Rakip Araçlarla Benchmark ve Hedef Belirleme Mevcut araç ve aracın rakipleri, belirlenen koşullarda test edilerek, araç farklılıkları çıkarılabilir. Mevcut aracın rakiplerine göre durumu belirlendikten sonra, yeni aracın hedegleri belirlenir ve geliştirme aksiyonları planlanır. Geliştirme çalışması süresince, ortaya çıkan prototipler, konulan hedeflerle kıyaslanarak, çalışmanın devam edip etmeyeceğine karar verilebilir. 15

16 Örnek Uygulamalar: Şanzuman Kazıntı Sesi Probleminin Çözülmesi İç Gürültü Spektrumu - ÖNCE İç Gürültü Spektrumu - SONRA Şanzuman Kazıntı Gürültüsü Gürültü Problemi Giderildi 16

17 Örnek Uygulamalar: Otobüslerde Gürültü ve Titreşim Otobüs içindeki aşırı ses basıncı artışı olabilecek bölgeler belirlenerek, gerekli modifikasyonlar tasarım seviyesinde yapılabilir ve ürüne yansıtılır. Otobüsün elastik yapısı nedeniyle, ani ses basıncı artışı araç çukura düştüğünde de oluşabilir. 17

18 Örnek Uygulamalar: Otobüslerde Gürültü ve Titreşim Yeni ayna taşıyıcı karkası için öncelikle analiz yapılarak, dinamik olarak hedef seviyelere göre durumu tespit edildi. Optimizasyon çalışması yapılarak, hedef değerlerin tutturulması sağlanırken, ağırlık artışının minimum olması sağlandı. Prototip imalatından sonra araç üzerinde testleri yapılarak, rakip araç seviyelerine göre ve subjektif değerlendirmelere göre onay alınması sağlanmıştır. 18

19 Örnek Uygulamalar: Otobüslerde Gürültü ve Titreşim ARAÇ YOL TESTLERİ Bilgisayar destekli sayısal analizler ile yapılan çalışmaların, gürültü ve titreşim testleriyle mutlaka doğrulanması gereklidir. Analiz ile tespit edilemeyen bir çok problem ancak sürüş ve test yapılarak tespit edilebilir. İnsan duyma özelliklerine göre mankenle araç ses kaydı Motor ve şanzuman takozu titreşim izolasyonu testler İsteğe bağlı olarak yapılacak gürültü ve titreşim testleri 19

20 Örnek Uygulamalar: Motor Ses Gücü Ölçümü Otobüslerde yaşanılan motor kaynaklı gürültü probleminin iyileştirilmesi için motordan yayılan gürültünün seviyesi ve haritası çıkartılmıştır. Motorların araca yerleştirilmesi sırasında, gövdeye iletilen kuvvetlerin azaltılması için, motor kulakları bölgelerinin seçimine yönelik İTÜ ile geliştirilmiş yazılım. 20

21 Örnek Uygulamalar: Gürültü İletim Yolu Analizi (TPA) Hava Taşınımlı Katkı 1. Volume velocity transfer fonksiyonu (LF) 2. Motordan yayılan gürültü (HF) 3. Egzozdan yayılan gürültü 4. Emiş sisteminden yayılan gürültü Araç Ses Geçirgenlik Ölçümleri 1. Motor Ses Geçirgenliği 2. Emiş sistemi ses geçirgenliği 3. Egzoz sistemi ses geçirgenliği 4. Lastik ses geçirgenliği Yapısal Taşınımlı Katkı 1. Tahrik noktalarındaki noktasal tepkiler 2. Gürültü transfer fonksiyonları 3. Titreşim transfer fonksiyonları 4. İşletme koşullarındaki ivmeler 5. Tahrik noktalarındaki kuvvetler 21

22 Örnek Uygulamalar: Emiş Sisteminden Yayılan Gürültünün Ölçümü Egzoz ve diğer gürültülerin öldürülerek emiş sesinin ölçülmesi. Emiş sistemi dışındaki gürültü kaynaklarının öldürülmesi. Uygun test prosedürlerine göre emiş sesinin tüm motor devirlerine göre ölçümü. 22

23 Örnek Uygulamalar: Turbo Kaynaklı Gürültünün Ölçümü ve Korelasyon Turbo Ölçümleri Araç Ölçümleri ile Komponent Korelasyonu 23

24 Araç Dış Gürültü Geliştirme Çalışmaları 24

25 Araç Dış Gürültü Geliştirme Çalışmaları GÜRÜLTÜ AÇISINDAN KRİTİK TEST PİSTİ LOKASYONUNUN BELİRLENMESİ Hangi Bölgede Maksimum Gürültü Oluşuyor? Kritik gürültünün oluştuğu bölge 2 şeye bağlıdır: Araçtaki gürültü kaynaklarının yerleri Bu kaynakların birbirine kıyasla ne kadar güçlü oldukları 25

26 Araç Dış Gürültü Geliştirme Çalışmaları ARAÇ DIŞ GÜRÜLTÜ GELİŞTİRME İŞ HARİTASI Durum Belirlenmesi Gürültü açısından kritik pist lokasyonunun belirlenmesi Frekans bantlarında gürültü katkısı Gürültü kaynakları katkı analizleri Motor Gürültüsü Egzoz Gürültüsü Emiş Gürültüsü Lastik Gürültüsü Ses kaynağı öldürme metodu Geliştirme iterasyonları ve validasyon 26

27 Araç Dış Gürültü Geliştirme Çalışmaları GÜRÜLTÜ KAYNAKLARININ TOPLAM GÜRÜLTÜYE KATKILARININ BELİRLENMESİ Etkin gürültü azaltma çalışması yapabilmek için, her bir gürültü kaynağının toplam gürültüye katkılarının ayrı ayrı belirlenmesi gereklidir. Bu çalışma için, gürültü kaynaklarının tek tek veya aynı anda öldürülmesi metodu uygulanır. 27