Saray Devlet Hastanesi Anesteziyoloji Kliniği, Saray, Tekirdağ 2. Bilim Üniversitesi Tıp Fakültesi, Anesteziyoloji Anabilim Dalı, İstanbul, Türkiye

Ebat: px
Şu sayfadan göstermeyi başlat:

Download "Saray Devlet Hastanesi Anesteziyoloji Kliniği, Saray, Tekirdağ 2. Bilim Üniversitesi Tıp Fakültesi, Anesteziyoloji Anabilim Dalı, İstanbul, Türkiye"

Transkript

1 DERLEME / REVIEW MİYASTENİA GRAVİS VE ANESTEZİ YÖNETİMİ MYASTENIA GRAVIS AND ANESTHESIA MANAGEMENT Bilge fientürk ÇATALO LU 1, Deniz KIZILAY 2, Ayten SARAÇO LU 2, brahim Haluk KAFALI 2 1 Saray Devlet Hastanesi Anesteziyoloji Kliniği, Saray, Tekirdağ 2 Bilim Üniversitesi Tıp Fakültesi, Anesteziyoloji Anabilim Dalı, İstanbul, Türkiye 1 Saray State Hospital, Anesthesiology Clinics, Saray, Tekirdag 2 Bilim University Faculty of Medicine, Department of Anesthesiology, Istanbul, Turkey ÖZET Miyastenia Gravis (MG) nöromusküler kavfla tutan ve çizgili kaslarda güçsüzlü e neden olan bir kas hastal türüdür. Toplumda nadir görülse de bu hastal n ortaya ç kard patofizyolojik de iflimlerin kas gevfleticiler ve pek çok ilaç ile yak n iliflkili olmas gibi nedenlerle MG anestezistlerin gündeminden düflmeyen özel bir durumdur. Stresle de tetiklenebilen bu hastal n postoperatif solunum yetmezli i gelifltirme riski bulunmas nedeniyle mekanizmas n n ve yönetiminin tüm anestezi uygulay c lar taraf ndan ayr nt l olarak bilinmesi gerekmektedir. Bu derlemede MG hastal n n yönetiminde anestezik yaklafl mlara fl k tutmak ve fark ndal n artt r lmas amaçlanm flt r. ANAHTAR KEL MELER: Miyastenia Gravis, Anestezi, Asetilkolin reseptörü SUMMARY Myasthenia Gravis (MG) is a muscle disease affecting the neuromuscular junction and characterised by weakness of skeletal muscle. Although, MG is rarely in society, it is a special research area for the clinicians and one of the important headings which anesthesiologists interested in. Nowadays the disease still have a challenge in the anesthesiology community because the pathophysiological consequences of the disease are closely associated with to many drugs like muscle relaxants. The mechanism and the management of the disease which is also triggered by stress factors, should have particularly known by all the anesthesiologists, because of the risk of postoperative respiratory failure. In this review, we aimed to increase awareness of the clinicians about the anesthetic approach to the management of MG disease. KEY WORDS: Myastenia Gravis, Anesthesia, Acetylcholin receptor G R fi Miyastenia Gravis (MG) kas güçsüzlü ü ile seyreden otoimmün kökenli bir hastal kt r. En yayg n ve en bilinen formu nöromuskuler kavflakta postsinaptik yerleflimli nikotinik asetilkolin reseptörlerinin (AChR) hedef al nd halidir. Bu tutulum nöromuskuler son-plakta sinyal transmisyonunu azaltarak kas güçsüzlü ü ve yorgunlu a neden olur. Bu durum gün içerisinde dalgalanmalarla seyreder ve genellikle aktivite ile kötüleflir. Hastal k genellikle okülobulbar tutulum ile semptom verir ve %80 hastada jeneralize hale gelir (1). Hastal n pek çok alt s n flamas vard r ve Tablo I de özetlenmifltir. Tan anamnez ve nörolojik muayeneye dayan r ve elektrodiyagnostik yöntemler ile nöromuskuler proteinleri hedef alan serum antikorlar ile do rulan r. Hastalar n büyük ço unlu unda çizgili kasa spesifik nikotinik asetilkolin reseptörüne karfl antikorlar (anti-achr), %8-10 hastada ise kas-spesifik tirozin kinaz reseptorlerine karfl antikorlar (anti-musk) tesbit edilir. Bu iki iyi bilinen seropozitif tür d fl nda, seronegatif subgruba postsinaptik düflük yo unluklu lipoprotein reseptör iliflkili protein 4 antikorlar (anti-lrp4) ile birlikte olan MG de eklenmifltir. Herhangi bir saptanabilir antikor olmayan MG alt gruplar da bulunmaktad r. ntravenöz uygulanan edrofonyum klorid, neostigmin veya prostigmin ile kas tutulumunda azalman n gösterilmesi de uzun y llard r kullan - lan ve tan aç s ndan önemli bir bulgudur (2). MG iki y l süreyle sadece oküler belirtilerle seyretmiflse art k oküler d fl kaslarda tutulum olas l çok azd r ve oküler MG olarak söz edilir. Oküler bulgulara k - sa zamanda bulber kaslar ve ekstremite kaslar na ait belirtiler eklendi inde jeneralize MG olarak adland r l r. Ço u hastada yanl zca göz kaslar n n tutulumu söz konusuyken, miyastenili hastalar n %15 inde solunum kas- Ç kar çat flmas /Conflict of Interest: Yazarlar herhangi bir ç kar çat flmas bildirmemifllerdir./ Authors do not report any conflict of interest. Gelifl tarihi/received: 21/09/2014 Kabul tarihi/accepted: 09/08/2015 Yaz flma Adresi (Correspondence): Dr. Ayten SARAÇO LU, Bilim Üniversitesi T p Fakültesi Hastanesi, Ça layan, stanbul E-posta ( ): anesthesiayten@gmail.com 201

2 Journal of Anesthesia - JARSS 2015; 23 (4): Saracoglu et al: Anesthesia in Myastenia Gravis Tablo I. Miyastenia Gravis S n flamas Yayg nl na göre Oküler Jeneralize Timoma varl na göre Timomal Timomas z Bafllang ç yafl na göre Erken bafllang çl Geç bafllang çl Antikora göre Anti-AchR pozitif Anti-MuSK pozitif Seronegatif lar n n tutulumu geliflebilir. E er hastan n klinik tablosu entübasyon ve mekanik ventilasyon gerektiriyorsa, bu durum miyastenik kriz olarak adland r l r ve bu da hayat tehdit ederek uzam fl yo un bak m gereksinimine sebep olabilir. Hastal tam olarak tetikleyen neden bilinmese de vakalar n %10-20 oran nda timoma ile ba lant l oldu u gözlemlenmifltir (3). Tan aç s ndan, timusun de erlendirilebilmesi amac yla radyolojik görüntüleme yöntemleri de kullan lmaktad r. Prevalans MG insidans ve prevalans co rafi bölgelere göre farkl l k göstermektedir. Günümüzde t ptaki ilerlemeler sayesinde daha iyi tan alan bu hastal n y ll k ortalama insidans milyonda 5.3 e yükselmifltir. Dünya üzerindeki prevalans da l m ise milyonda 15 ila 179 aras nda de- iflim göstermektedir (4). Uzakdo u ülkelerinde prevalans de 11.8 iken (5,6) Avrupa ülkelerinde y ll k insidans milyonda 30 olarak bildirilmektedir (7). Ülkemizde bu verileri sa layan bir çal flma bulunmamaktad r. Hastal n ortaya ç k fl yafl cinsiyete göre de de iflik da l m göstermektedir. Hastal n da l m kad nlarda 3 ve 6. dekadlarda artarak bimodal patern göstermektedir. Elli yafl n üstündeki yafll popülasyonda erkek ve kad n cinsiyette ayn oranda görülmekle birlikte hastal a kad n popülasyonunda yafl aras genç yaflta da s kça rastlanmaktad r. Genellikle çocuklarda ve 1 yafl n alt nda görülmesi beklenmez ancak jüvenil, konjenital ve neonatal MG sözü edilen yeni konular olarak gündemdedir. Patofizyoloji MG de otoantikorlar istemli kaslarda post-sinaptik yerleflimli nikotinik asetil kolin reseptörlerine karfl oluflmaktad r. Postsinaptik asetilkolin reseptörleri voltaj ba ml sodyum kanallar d r ve reseptör asetilkolin (Ach) taraf ndan uyar ld nda içeri sodyum (Na) girifli olur ve depolarizayon sa lan r. Bu hastal n patogenezinde anti-asetilkolinesteraz reseptör (AchR) antikorlar birkaç yoldan reseptör say s n azaltabilir. Bunlar aras nda en iyi bilinen iki tanesi kompleman arac l ile postsinaptik membran harabiyeti geliflimi ve antikorlar n birlefltirdi i (cross-linking) reseptörlerin yar ömrünün daha k sa olmas d r (8). Kasa spesifik tirozin kinaz (MuSK) ise asetil kolin reseptörlerinin agrin-ba ml olarak kümeleflmesini sa layan yolakta önemli rol oynamaktad r. Anti-MuSK antikorlar bu yola bozarak post-sinaptik sinyal transmisyonunu azaltmaktad r (9). Seronegatif olarak belirtilen subgruplardan tesbit edilen lipoprotein reseptör iliflkili protein 4 antikorlar (anti-l- RP4) ile iliflkili MG de asetilkolin reseptör agregasyonunu engelleyerek Anti-MuSK benzeri bir mekanizma ile sinir iletimini yavafllatarak engellemektedir (10). MG li hastalar n %10 unda timoma, %70 kadar nda timus hiperplazisi bulunur. Timik lenfositler anti AchR antikoru üretebilir ve timomalarda AchR veya baz altünitelerine benzeyen bir protein salg lanmaktad r. Timusun hastal n bafllang c ndan m sorumlu oldu u yoksa immunolojik sürecin daha sonraki aflamalar nda m devreye girdi i yada bu hastal kta otoimmün yan t n nas l bafllad bilinmemektedir. Sonuç olarak miyastenik nöromusküler kavflakta bir çok reseptör hasar görmüfl ve asetilkolinin reseptör ile birleflme oran azalm flt r. Tüm bunlar n sonucu son-plak potansiyeli azal r ve bunlar n bir k sm, aksiyon potansiyeli oluflturabilecek amplitüde eriflemez. Birden fazla kavflakta aksiyon potansiyeli oluflamazsa iletim gerçekleflemez ve kas zaaf oluflur. Pre-sinaptik bir hasar bulunmayan ve ola an düzeyde asetilkolin salg lanm fl bir sinaptik bofllukta asetilkolin post-sinaptik hasarl reseptörler aras ndan sa lam kalm fl reseptörler ile birleflebilir ve aksiyon potansiyeli oluflturarak iletiyi tamamlayabilir. Zamanla bu birleflim oran azal r ve aksiyon potansiyeli oluflturamayacak hale gelir. Böylece yorulma fenomeni olarak da nitelendirilen kas zaaf modelinin, neden ilk zamanlarda de il de tekrarlanan impulslar sonras ortaya ç kt aç kl a kavuflmufl olur. Tedavi Bu hastal k uzun süreli semptomatik ve immün aktif tedavi gerektirmektedir. Tedavi modaliteleri aras nda steroidler, azotiyopurin, metotreksat ve siklosporin ile nonspesifik immüno-süpresif tedavi, immunoglobulinler gibi ajanlarla immunomodulasyon, plazmaferez ve asetilkolinesteraz inhibitörleri gibi muhtelif medikal yaklafl mlar ile ve cerrahi giriflimler yer almaktad r (11). Kolinesteraz inhibitörleri asetilkolinin y k lmas n engelleyerek sinaptik aral kta daha uzun süre kalmas na neden olarak hastal n semptomatik tedavisinde önemli rahatlama sa lamas na ra men hastal n seyri aç s ndan bir de iflime yol açmaz. Doz afl m nda ise miyastenik krize benzeyen kolinerjik bir tablo ortaya ç kabilir. Ayr ca kas-spesifik tirozin kinaz reseptorlerine karfl antikor bu- 202

3 lunan MG tipinde kolinesteraz inhibitörlerinin tedaviye bir etkisi yoktur (12). mmünosüpresif yaklafl mlardan steroid uygulamalar en eski ve çok tercih edilen yöntemdir. Genellikle hastalar n büyük ço unlu u bu tedaviye olumlu yan t verir (13). Di er immünosüpresif ajanlar n kullan mlar ise daha çok steroid dozunu modifiye etmek için tercih edilmektedir ve belirgin yan t daha uzun sürede elde edilebilmektedir (14). Steroid kullan m ayn zamanda operasyon aç s ndan haz rl kta da önemli rol oynamaktad r (15). mmünosüpresyon uygulanamayan yada bu tedaviye dirençli hastalarda intravenöz immunglobulin uygulamas önerilmektedir (16). Ayr ca miyastenik kriz esnas nda h zl düzelme sa lamak için plazmaferez ve intravenöz immunoglobulin tercih edilen yöntemlerdendir. Bugüne kadar yap lan çal flmalar her iki yöntemin de baflar l oldu unu ancak intravenöz immunglobulin uygulamas n n daha güvenilir bulundu unu vurgulamaktad r (17). MG in tedavisinde cerrahi yaklafl m olarak timektomi oldukça önemli rol oynar. Timektomi timomal MG de ve nachr-pozitif hastalarda MG in gerilemesini ve hatta tam remisyonunu sa layabilir (3). Timomas z MG de ise timektomi yap l p yap lmamas gereklili i ve faydalar halen tart flma konusudur (18). MG in anestezi aç s ndan önemi Yaln zca MG de il, nöromusküler kavflakta herhangi bir patolojik durum sonucu sinaps disfonksiyonuna neden olan her türlü hastal k aneztezistlerin ilgi oda olmak durumundad r. Anti-AChR antikorlar, postsinaptik kavflaktaki asetilkolin reseptörlerini hedef alarak, normal fonksiyon gösteren reseptörlerin oran n 1/3 e düflürmektedir. Ayr ca de iflim gösteren reseptörlerin yar ömrü de 10 günden 3 güne kadar k salarak total reseptör say s nda azalmaya neden olmaktad r (8). Böylece nöromusküler transmisyon azalmaktad r. Anti-MuSK pozitif MG tipinde ise, agrin-ba ml kümeleflme oluflumu normal fizyolojinin d fl nda gerçekleflir ve bu da reseptör fonksiyonunu de ifltirmektedir (9). Bu hastal k grubunda, hastal n kendisi postoperatif bafll bafl na yeterince risk olufltururken, uygulanan her nöromuskuler bloker ajan n solunumsal yada bulbar kas yetmezli- ine neden olabilece i unutulmamal d r. Preoperatif de erlendirme Hastan n geçirece i cerrahi tipi ve fonksiyonel durumu preoperatif de erlendirmeyi yönlendiren faktörlerdendir. Kortikostreoidler, aminoglikozitler, vankomisin, kinidin, ester yap l lokal anestezikler, furosemid, kalsiyum kanal blokerleri ve beta blokerler gibi baz ilaçlar nöromüsküler blo u etkileme özelli ine sahiptirler. Hastan n plazmaferez almas da süksinilkolin, mivakuryum, remifentanil ve esmololun etkilerini plazma kolinesteraz düzeylerini düflürmesi nedeniyle uzatacakt r. Ameliyat öncesi, hastan n nörolo u ile görüflülmeli ve cerrahi öncesi immunsupressif tedaviye devam edip etmeyece i belirlenmelidir. Ayn zamanda hasta kortikosteroid kullan yorsa, anestezi s ras nda hidrokortizon takviyesi yap lmas gerekir. Preoperatif de erlendirme dikkatli bir solunumsal ve bulbar fonksiyon (dizartri, çi neme zorlu u, disfaji) kontrolünü içermelidir. Solunum fonksiyon testleri s ras nda görülen düflük Zorlu Vital Kapasite (FVC) (< 2.9 L), postoperatif dönemde hastan n mekanik ventilasyon destek ihtiyac riskini artt rmaktad r. Solunum fonksiyon testleri sonucuna göre, ameliyat öncesi yap lacak bir fizyoterapi hastaya yarar sa layabilir. Premedikasyon olarak sedatif ve opioid türevlerine de solunum depresyonu aç s ndan dikkat edilmelidir. Ameliyat öncesi oral antikolinesterazlar n kullan m - n n devam konusunda iki farkl görüfl vard r. Bir görüfl vagal cevap riski ve kolinesteraz aktivitesini düflürdü ü gerekçesiyle kullan m n n kesilmesini desteklerken di- er bir görüfl kas gücünü azaltmamak amac yla devam edilmesini önermektedir. Preoperatif de erlendirmede hastan n postoperatif geçirebilece i miyastenik krizi öngörmek zordur. Bu amaçla postoperatif miyastenik kriz için risk belirleyicileri bulunmaktad r (19). Bunlar; hastal n 6 seneden uzun bir süredir varolmas, ameliyat öncesi bulunan solunumsal sorunlar ve akci er hasar, günlük 750 mg'dan fazla piridostigmin kullan m ve preoperatif FVC' nin 2.9 L' den düflük olmas d r. Daha sonra yap lan araflt rmalarda bu risk faktörlerine hastan n daha önceki kardiyorespiratuar hastal klar daha önce geçirmifl oldu u miyastenik kriz varl, asetilkolin reseptör antikorunun 100 nmol L -1 ' den fazla olmas ve intaroperatif kan kayb n n 1000 ml'den fazla olmas da eklenmifltir. Baraka'n n (20) çal flmas nda, hastal - n Osserman evreleme sistemine göre evresi, preoperatif s n rl solunumsal kapasite ve transternal yaklafl mla timektomi operasyonu postoperatif mekanik ventilatör gereksinimi riskini artt ran faktörler olarak gösterilmifltir. MG hastalar nda hipertiroidi de s k gözlenen bir durum oldu undan preoperatif de erlendirmede dikkat edilmesi gereken konulardan biri de tiroid fonksiyon testinin de erlendirilmesidir (21,22). Monitörizasyon MG hastalar nda rutin monitorizasyon d fl nda periferik sinir stimülatörü de kullan lmas önerilir. Ayr ca mekanomiyografi, elektromiyografi ve akseleromiyografi de kullan labilir. Nöromüsküler blokaj n derecesini ölçmek amac yla genellikle ulnar veya fasyal sinir kullan lmaktad r. Cevaplar adductor pollicis ve orbikularis okuli kaslar ndan görülür. E er hasta medyan sternotomi yön- 203

4 Journal of Anesthesia - JARSS 2015; 23 (4): Saracoglu et al: Anesthesia in Myastenia Gravis temi ile timektomi operasyonu geçirecekse sol koldan aç lan invazif kan bas nc ölçümüne gerek duyulur (23). Anestezi yönetimi MG hastalar asetilkolin reseptörlerinin say s n n azalmas nedeniyle nöromüsküler blok ajanlar na karfl afl r reaksiyon gösterirler. Küçük dozlarla bile blokaj daha uzun ve daha derin olur. Hastalar süksinilkoline karfl dirençlidir. Hastalarda faz 1 blok yerine faz 2 blok geliflir. O yüzden süksinikolin kullan m ndan kaç nmak gerekmektedir. Hasta duyarl l bak m ndan nondepolarizan nöromüsküler ajanlar aras nda çok az fark vard r. Mivakuryumun plazma kolinesteraz ile hidrolize olmas, hasta piridostigmin kullan yorsa uzamaktad r. Atrakuryum Hoffmann eliminasyonu yöntemiyle metabolize oldu undan tercih edilebilir. Roküronyum ve veküronyumun yap lan çal flmalarda etkilerinin benzer oldu u görülmüfltür. Yak n zamanda kullan lmaya bafllanan sugammadeks, rokuronyumun etkisinin ortadan kald r lmas nda oldukça etkili olmufltur. Böylelikle hastalarda nöromüsküler ajan n etkilerini ortadan kald rmak için kullan lan asetilkolinesteraz inhibitörleri kullan lmam fl ve kolinerjik kriz riski de azalm flt r. Yap lan çal flmalarda sugammadeks ile postoperatif komplikasyon gözlenmemifl ve hastanede kal fl süresi azalm flt r (24). Volatil ajanlar refrakter periyodu uzatarak, asetilkolinin yer de iflimini presinaptik inhibe ederek ve reseptörleri uyararak nöromüsküler iletiyi azalt rlar. Miyastenik hastalar n volatil ajanlarla oluflturulan kas gevflekli i etkisine daha duyarl olduklar ortaya konulmufltur. Volatil ajanlar n kesildikleri zaman k sa bir süre içinde nöromüsküler iletinin geri döndü ü görülmüfltür. Böylelikle, nöromüsküler ajan kullanmaks z n baz cerrahi giriflimlerin yap lmas nda kolayl k sa lamaktad rlar (22, 25). Rejyonal anestezi MG hastalar için güvenli bir yöntemdir. nterskalen yaklafl mla brakial pleksus blo u uygulan rken, frenik sinir blo u olmamas na veya epidural blok yap l rken T4 seviyesinden yukar blok oluflmamas na solunum sorunlar na yolaçabilecekleri için dikkat edilmelidir. Epidural anestezi postoperatif olarak a r kontrolü de sa lad ndan daha çok tercih edilir. Ester yap l lokal anestezikler psödokolinesteraz ile metabolize olduklar ndan dolay, antikolinesteraz kullanan hastalarda amid yap l lokal anestezikler tercih edilir. Yap lan çal flmalarda, ropivakain ve bupivakain güvenilir bulunmufltur. Ropivakain daha az motor blok oluflturmas nedeniyle özellikle tercih edilir. Epidural blok daha çok tercih edilen bir santral blok olmas na ra men spinal anestezide daha az lokal anestezik kullan lmas bir avantajd r. Ancak lokal anesteziklerin nöromüsküler blok üzerine etkilerinin antiaritmik dozlarda kullan ld klar nda ortaya ç kt da bilinmektedir (20,24). Postoperatif dönem Miyastenik hastalarda ekstübasyon önemli bir süreçtir. Mümkünse rejyonal anestezi yöntemleri tercih edilmelidir. E er genel anestezi tercih edilecekse, ekstübasyon kriterlerine uyulmal d r. Hastan n ekstübasyon öncesi yeterli spontan solunumu olmal d r. Bilinç düzeyi normal olmal ve verilen komutlara uyabilmelidir. Tidal volüm en az 5 ml.kg -1, spontan solunumdaki PaCO 2 <50 mmhg, PaO 2 >90 mmhg, solunum say s < 30 dk -1 olmal d r. Sinir kas stimülatörü ile ölçüm yap l p rezidüel blo un olmad görülmelidir. Postoperatif a r kontrolü MG hastalar için önemlidir. Çünkü a r miyastenik krize yol açabilir. Epidural anestezi postoperatif a r kontrolü için idealdir. E er intravenöz veya intramüsküler opioid ve türevleri verilecekse, uzun etkili analjezikler etki gösterene kadar k sa ve h zl etkili analjeziklerle araya girilmelidir. Nonsteroid analjezikler de MG hastalar nda kullan labilen analjeziklerdendir (21). SONUÇ Sonuç olarak MG hastalar nda iyi bir preoperatif de- erlendirme, ameliyat s ras nda ayr nt l monitorizasyon ile s k takip, ekstübasyon kriterlerine uyma ve yeterli postoperatif analjezinin sa lanmas postoperatif mekanik ventilasyon riskini en aza indirmektedir. KAYNAKLAR 1. Berrih-Aknin S, Frenkian-Cuvelier M, Eymard B. Diagnostic and clinical classification of autoimmune myastenia gravis. J Autoimmun 2014; 48-49: Gilhus NE. Myastenia and the neuromuscular junction. Curr Opin Neurol 2012; 25: Gonseth GS, Barohn RJ. Practice parameter: thymectomy for autoimmune myastenia gravis. Neurology 2000; 55: Carr AS, Cardwell CR, McCarron PO, McConville J. A systemic review of population based epidemiological studies in myastenia gravis. BMC Neurol 2010; 10: Huang X, Liu WB, Men LN, et al. Clinical features of myastenia gravis in southern China: a retrospective review of 2,154 cases over 22 years. Neurol Sci 2013; 34: Murai H, Yamashita N, Watanabe M et al. Chacteristics of myastenia gravis according to onset age: Japanese nationwide surve. J Neurol Sci 2011; 305: McGrogan A, Sneddon S, de Vries CS. The incidence of myastenia gravis: a systematic literature review. Neuroepidemiology 2010; 34: Lindstorm J. Acetylcholine receptors and myastenia. Muscle Nerve 2000; 23: Misgeld T, Kummer TT, Lichtman JW, Sanes JR. Agrin promotes synaptic differentiation by counteracting an inhibitory effect of neurotransmitter. Proc Natl Acad Sci USA 2005; 102:

5 10. Motomura M, Narita Masuda T. Autoantibodies in myasthenia gravis. Brain Nerve 2013; 65: Gold R, Hohfeld R, Toyka KV. Progress in the treatment of myastenia gravis. Ther Adv Neurol Disord 2008; 1: Pasnoor M, Wolfe GI, Nations S, et al. Clinical findings in MuSK-antibody positive myastenia gravis: a U.S. experience. Muscle Nerve 2010; 41: Pascuzzi RM, Coslett HB, Johns TR. Long-term corticosteroid treatment of myasthenia gravis: Report of 116 cases. Ann Neurol 1984; 15: Silvestri NJ, Wolfe GI. Treatment-refractory myasthenia gravis. J Clin Neuromuscul Dis 2014; 15: Yamada Y, Yoshida S, Suzuki H, et al. Efficacy of perioperative high-dose prednisolone therapy during thymectomy in myastenia gravis patients. J Cardiothorac Surg 2013; 8: Sorgun MH, Sener HO, Yucesan C, Yucemen N. Intravenous immunoglobulin for prophylaxis of acute exacerbation in Myastenia Gravis. Neurol Sci 2014; 35: Heatwole C, Johnson N, Holloway R, Noyes K. Plasma exchange versus intravenous immunoglobulin for myastenia gravis crisis: an acute hospital cost comparison study. J Clin Neuromuscul Dis 2011; 13: Diaz A, Black E, Dunning J. Is thymectomy in non-thymomatous myastenia gravis of any benefit? Interact Cardiovasc Thorac Surg 2014; 18: Grant RP, Jenkins LC. Prediction of the need for postoperative mechanical ventilation in myasthenia gravis: thymectomy compared to other surgical procedures. Can Anaesth Soc J 1982; 29: Baraka A. Anaesthesia and myasthenia gravis. Can J Anaesth 1992; 39(5); Romero A, Joshi GP. Neuromuscular Disease and Anesthesia Muscle Nerve 2013; 48; Hirsch NP. Neuromuscular junction in health and disease. Br J Anaesth 2007; 99: White MC, Stoddart PA. Anesthesia for thymectomy in children with myasthenia gravis. Pediatric Anesthesia 2004; 14: Almeida C, Coutinho E, Moreira D, Santos E, Aguiar J. Myasthenia gravis and pregnancy: anaesthetic management a series of cases. Eur J Anaesthesiol 2010; 27: Unterbuchner C, Fink H, Blobner M. The use of sugammadex in a patient with myasthenia gravis. Anaesthesia 2010; 65: Blichfeldt-Lauridsen L, Hansen BD. Anesthesia and myasthenia gravis. Acta Anaesthesiol Scand 2012; 56:

NÖROMÜSKÜLER KAVŞAK HASTALIKLARINDA TEDAVİ ALGORİTMALARI. Feza Deymeer Nöroloji A.B.D. İstanbul Üniversitesi İstanbul Tıp Fakültesi

NÖROMÜSKÜLER KAVŞAK HASTALIKLARINDA TEDAVİ ALGORİTMALARI. Feza Deymeer Nöroloji A.B.D. İstanbul Üniversitesi İstanbul Tıp Fakültesi NÖROMÜSKÜLER KAVŞAK HASTALIKLARINDA TEDAVİ ALGORİTMALARI Feza Deymeer Nöroloji A.B.D. İstanbul Üniversitesi İstanbul Tıp Fakültesi Bursa, 2011 SİNİR TERMİNALİ presinaptik LEMS Ca ++ MG AChR MuSK KAS postsinaptik

Detaylı

Miyastenia Gravis. Nöromüsküler iletideki bozukluğun sonucu görülen heterojen bir sendrom

Miyastenia Gravis. Nöromüsküler iletideki bozukluğun sonucu görülen heterojen bir sendrom Miyastenia Gravis Nöromüsküler iletideki bozukluğun sonucu görülen heterojen bir sendrom Otoimmün veya kalıtsal Erken veya geç başlangıç Cinse göre başlangıç Timoma var veya yok ACh R antikoru var veya

Detaylı

EKSTRAOKÜLER ADELE İNNERVASYON BOZUKLUKLARI Dr. Harun Yüksel

EKSTRAOKÜLER ADELE İNNERVASYON BOZUKLUKLARI Dr. Harun Yüksel EKSTRAOKÜLER ADELE İNNERVASYON BOZUKLUKLARI Dr. Harun Yüksel Myastenia Graves Myotonik Distrofi Esansiyel Blefarospazm MİYASTENİA GRAVES İskelet kasının nöromusküler birleşim yerlerindeki terminal plaklarda

Detaylı

En sık ortaya çıkış yaşı kadınlarda arası ve 50 nin üstü olmak üzere bimodal.

En sık ortaya çıkış yaşı kadınlarda arası ve 50 nin üstü olmak üzere bimodal. EKSTRAOKÜLER ADELE İNNERVASYON BOZUKLUKLARI Dr. Harun Yüksel Myastenia Graves Myotonik Distrofi Esansiyel Blefarospazm MİYASTENİA GRAVES İskelet kasının nöromusküler birleşim yerlerindeki terminal plaklarda

Detaylı

Miyastenia Gravisli Bir Olguda Sugammadeks Kullanımı

Miyastenia Gravisli Bir Olguda Sugammadeks Kullanımı TÜRK ANESTEZİYOLOJİ VE REANİMASYON DERNEĞİ Türk Anest Rean Der Dergisi 2011; 39(6):341-345 doi:10.5222/jtaics.2011.341 Olgu Sunumu Miyastenia Gravisli Bir Olguda Sugammadeks Kullanımı Yakup Tomak, Habib

Detaylı

Myastenia Gravis Olgularında Deksmedetomidin-Propofol ile Kas Gevşetici Kullanılmaksızın Anestezik Yaklaşım (Olgu Serisi)

Myastenia Gravis Olgularında Deksmedetomidin-Propofol ile Kas Gevşetici Kullanılmaksızın Anestezik Yaklaşım (Olgu Serisi) Myastenia Gravis Olgularında Deksmedetomidin-Propofol ile Kas Gevşetici Kullanılmaksızın Anestezik Yaklaşım (Olgu Serisi) Volkan Hancı*, Serhat Bilir**, Serhan Yurtlu**, Mertol Gökçe***, Özkan Saydam***,

Detaylı

Göğüs Cerrahisi Hakan Işık. Journal of Clinical and Analytical Medicine Göğüs Cerrahisi

Göğüs Cerrahisi Hakan Işık. Journal of Clinical and Analytical Medicine Göğüs Cerrahisi Journal of Clinical and Analytical Medicine Göğüs Cerrahisi Myastenia Gravis İstemli kaslarda gelişen zayıflık ve tonus kaybı ile kendini belli eden nöromuskuler bir hastalıktır. Patolojisinde postsinaptik

Detaylı

Miyastenia Gravis ve Sugammadeks Kullanımı

Miyastenia Gravis ve Sugammadeks Kullanımı doi:10.5222/gkdad.2013.136 Olgu Sunumu Miyastenia Gravis ve Sugammadeks Kullanımı Mehmet SARGIN *, Hale BORAZAN *, Tuba Berra SARITAŞ *, Şeref OTELCİOĞLU * ÖZET Myastenia gravis, nikotinik asetilkolin

Detaylı

fiekil 2 Menapoz sonras dönemde kistik, unilateral adneksiyel kitleye yaklafl m algoritmas (6)

fiekil 2 Menapoz sonras dönemde kistik, unilateral adneksiyel kitleye yaklafl m algoritmas (6) over kanseri taramas ndaki yetersizli ini göstermektedir. (1) Transvaginal ultrasonografinin sensitivitesinin iyi olmas na ra men spesifitesinin yeterli olmamas kullan m n k s tlamaktad r. Son yay nlarda

Detaylı

CO RAFYA GRAF KLER. Y llar Bu grafikteki bilgilere dayanarak afla daki sonuçlardan hangisine ulafl lamaz?

CO RAFYA GRAF KLER. Y llar Bu grafikteki bilgilere dayanarak afla daki sonuçlardan hangisine ulafl lamaz? CO RAFYA GRAF KLER ÖRNEK 1 : Afla daki grafikte, y llara göre, Türkiye'nin yafl üzerindeki toplam nufusu ile bu nüfus içindeki okuryazar kad n ve erkek say lar gösterilmifltir. Bin kifli 5. 5.. 35. 3.

Detaylı

İNTRATEKAL MORFİN UYGULAMASININ KORONER ARTER BYPASS GREFT OPERASYONLARINDA ETKİSİ

İNTRATEKAL MORFİN UYGULAMASININ KORONER ARTER BYPASS GREFT OPERASYONLARINDA ETKİSİ İNTRATEKAL MORFİN UYGULAMASININ KORONER ARTER BYPASS GREFT OPERASYONLARINDA STRES YANIT VE AĞRI KONTROLÜ ÜZERİNE ETKİSİ KARTAl KOŞUYOLU YÜKSEK İHTİSAS EĞİTİM VE ARAŞTIRMA HASTANESİ ANESTEZİ VE REANİMASYON

Detaylı

Kocaeli Üniversitesi Tıp Fakültesi Çocuk Sağlığı ve Hastalıkları Anabilim Dalı. Çocuk Servisi Olgu Sunumu 12 Nisan 2017 Çarşamba İntörn Dr.

Kocaeli Üniversitesi Tıp Fakültesi Çocuk Sağlığı ve Hastalıkları Anabilim Dalı. Çocuk Servisi Olgu Sunumu 12 Nisan 2017 Çarşamba İntörn Dr. Kocaeli Üniversitesi Tıp Fakültesi Çocuk Sağlığı ve Hastalıkları Anabilim Dalı Çocuk Servisi Olgu Sunumu 12 Nisan 2017 Çarşamba İntörn Dr. Aydan Şen Kocaeli Üniversitesi Tıp Fakültesi Çocuk Sağlığı ve

Detaylı

Myastenia Gravisli Bir Olguda Spinal Anestezi Uygulaması

Myastenia Gravisli Bir Olguda Spinal Anestezi Uygulaması Myastenia Gravisli Bir Olguda Spinal Anestezi Uygulaması OLGU SUNUMU / CASE REPORT. SPINAL ANAESTHESIA IN A PATIENT WITH MYASTHENIA GRAVIS: CASE REPORT Dr. Fatma ERTUĞRUL, a Dr. Nurten KAYACAN, a Dr. Nihan

Detaylı

Okumufl / Mete (Ed.) Anne Babalar için Do uma Haz rl k / Sa l k Profesyonelleri için Rehber 16.5 x 24 cm, XIV + 210 Sayfa ISBN 978-975-8882-31-1

Okumufl / Mete (Ed.) Anne Babalar için Do uma Haz rl k / Sa l k Profesyonelleri için Rehber 16.5 x 24 cm, XIV + 210 Sayfa ISBN 978-975-8882-31-1 Deomed Medikal Yay nc l k Okumufl / Mete (Ed.) Anne Babalar için Do uma Haz rl k / Sa l k Profesyonelleri için Rehber 16.5 x 24 cm, XIV + 210 Sayfa ISBN 978-975-8882-31-1 Birinci bask Deomed, 2009. 62

Detaylı

ANKARA ÜNİVERSİTESİ PSİKİYATRİK KRİZ UYGULAMA VE ARAŞTIRMA MERKEZİ

ANKARA ÜNİVERSİTESİ PSİKİYATRİK KRİZ UYGULAMA VE ARAŞTIRMA MERKEZİ ANKARA ÜNİVERSİTESİ PSİKİYATRİK KRİZ UYGULAMA VE ARAŞTIRMA MERKEZİ Kuruluş : 27 Ekim 1989 Adres : Ankara Üniversitesi Tıp Fakültesi Cebeci Kampüsü Dikimevi - Ankara Tel : 363 03 26-363 03 27 ANKARA ÜNİVERSİTESİ

Detaylı

Kocaeli Üniversitesi Tıp Fakültesi Çocuk Sağlığı ve Hastalıkları Anabilim Dalı Nöroloji Bilim Dalı Olgu Sunumu 5 Ocak 2016 Perşembe

Kocaeli Üniversitesi Tıp Fakültesi Çocuk Sağlığı ve Hastalıkları Anabilim Dalı Nöroloji Bilim Dalı Olgu Sunumu 5 Ocak 2016 Perşembe Kocaeli Üniversitesi Tıp Fakültesi Çocuk Sağlığı ve Hastalıkları Anabilim Dalı Nöroloji Bilim Dalı Olgu Sunumu 5 Ocak 2016 Perşembe Yandal Ar. Gör. Uzm. Dr. Bahriye Karamanlar Kocaeli Üniversitesi Tıp

Detaylı

ÇOCUK ve ERGENL KTE GUATR

ÇOCUK ve ERGENL KTE GUATR ÇOCUK ve ERGENL KTE GUATR GUATR NED R? Bu kitapç n içeri i Çocuk Endokrinolojisi ve Diyabet Derne i nin web sitesinden faydalan larak haz rlanm flt r. www.cocukendokrindiyabet.org Tiroid bezi Guatr Tiroid

Detaylı

HEPATİT C SIK SORULAN SORULAR

HEPATİT C SIK SORULAN SORULAR HEPATİT C SIK SORULAN SORULAR Hepatit C nedir? Hepatit C virüsünün neden olduğu karaciğer hastalığıdır. Hepatit C hastalığı olarak bilinir ve %70 kronikleşir, siroz, karaciğer yetmezliği, karaciğer kanseri

Detaylı

Venöz Tromboembolizmin Önlenmesinde Antitrombotik Tedavi (Birincil Koruma)

Venöz Tromboembolizmin Önlenmesinde Antitrombotik Tedavi (Birincil Koruma) .Ü. Cerrahpafla T p Fakültesi Sürekli T p E itimi Etkinlikleri Kanama ve Tromboza E ilim Sempozyum Dizisi No: 36 Kas m 2003; s. 185-189 Venöz Tromboembolizmin Önlenmesinde Antitrombotik Tedavi (Birincil

Detaylı

KONJEN TAL ADRENAL H PERPLAZ

KONJEN TAL ADRENAL H PERPLAZ Hasta Rehberi Say 6 KONJEN TAL ADRENAL H PERPLAZ Orta kolayl kta okunabilir rehber Konjenital Adrenal Hiperplazi - Say 6 (A ustos 2006 da güncellenmifltir) Bu rehber Reading Üniversitesi, Sa l k Bilimleri

Detaylı

GENÇ YET fik NLERDE BÜYÜME HORMONU EKS KL

GENÇ YET fik NLERDE BÜYÜME HORMONU EKS KL Hasta Rehberi Say 7 GENÇ YET fik NLERDE BÜYÜME HORMONU EKS KL Orta kolayl kta okunabilir rehber Genç Yetiflkinlerde Büyüme Hormonu Eksikli i - Say 7 (A ustos 2006 da güncellenmifltir) Bu rehber Reading

Detaylı

Gebelikte Astım Yönetimi. Dr. Dilşad Mungan Ankara Üniversitesi Tıp Fakültesi Göğüs Hastalıkları ABD İmmünoloji ve Allerji BD

Gebelikte Astım Yönetimi. Dr. Dilşad Mungan Ankara Üniversitesi Tıp Fakültesi Göğüs Hastalıkları ABD İmmünoloji ve Allerji BD Gebelikte Astım Yönetimi Dr. Dilşad Mungan Ankara Üniversitesi Tıp Fakültesi Göğüs Hastalıkları ABD İmmünoloji ve Allerji BD ık Kadın Doğum uzmanları hangi koşullarda astımlı hasta ile karşılaşırlar? Astımlı

Detaylı

SB Sakarya E itim ve Araflt rma Hastanesi Asinetobakterli Hastalarda DAS Uygulamalar ve yilefltirme Çabalar

SB Sakarya E itim ve Araflt rma Hastanesi Asinetobakterli Hastalarda DAS Uygulamalar ve yilefltirme Çabalar SB Sakarya E itim ve Araflt rma Hastanesi Asinetobakterli Hastalarda DAS Uygulamalar ve yilefltirme Çabalar Hmfl. Özlem SANDIKCI SB Sakarya E itim ve Araflt rma Hastanesi, nfeksiyon Kontrol Hemfliresi,

Detaylı

08.11.2008 VİTAMİN D VE İMMÜN SİSTEM VİTAMİN D

08.11.2008 VİTAMİN D VE İMMÜN SİSTEM VİTAMİN D VİTAMİN D VE İMMÜN SİSTEM VİTAMİN D Vitamin D ve İmmün Sistem İnsülin Sekresyonuna Etkisi Besinlerde D Vitamini Makaleler Vitamin D, normal bir kemik gelişimi ve kalsiyum-fosfor homeostazisi için elzem

Detaylı

TANIM. Nöromüsküler kavşağın post-sinaptik membrandaki AChR e karşı oluşan antikorlar ile karakterize oto-immün bir hastalıktır.

TANIM. Nöromüsküler kavşağın post-sinaptik membrandaki AChR e karşı oluşan antikorlar ile karakterize oto-immün bir hastalıktır. TANIM Nöromüsküler kavşağın post-sinaptik membrandaki AChR e karşı oluşan antikorlar ile karakterize oto-immün bir hastalıktır. Prevelans 1-15/100.000 Kadın/Erkek 3:2, kadında 2-3. dekatta ilk peak, ikinci

Detaylı

Ayşe YÜCE Dokuz Eylül Üniversitesi Tıp Fakültesi İnfeksiyon Hastalıkları ve Klinik Mikrobiyoloji AD.

Ayşe YÜCE Dokuz Eylül Üniversitesi Tıp Fakültesi İnfeksiyon Hastalıkları ve Klinik Mikrobiyoloji AD. TÜRKİYE DE TÜBERKÜLOZUN DURUMU Ayşe YÜCE Dokuz Eylül Üniversitesi Tıp Fakültesi İnfeksiyon Hastalıkları ve Klinik Mikrobiyoloji AD. DSÖ Küresel Tüberküloz Kontrolü 2010 Raporu Dünya için 3 büyük tehlikeden

Detaylı

AKUT AĞRI UYGULAMALARINDA TÜRKİYE DEN VERİLER

AKUT AĞRI UYGULAMALARINDA TÜRKİYE DEN VERİLER AKUT AĞRI UYGULAMALARINDA TÜRKİYE DEN VERİLER POSTOPERATİF AĞRI Prof. Dr. Zeynep ETİ Başkent Üniversitesi Tıp Fakültesi yoloji Anabilim Dalı Dolin SJ. Br J Anaesth 2002; 89: 409-23 Sommer M et al Eur J

Detaylı

KAS GEVŞETİCİ İLAÇLAR. Yrd.Doç.Dr. Önder AYTEKİN

KAS GEVŞETİCİ İLAÇLAR. Yrd.Doç.Dr. Önder AYTEKİN KAS GEVŞETİCİ İLAÇLAR Yrd.Doç.Dr. Önder AYTEKİN Kas Gevşeticiler Myorelaksanlar Nöromuskuler Blokörler 2 Nöromuskuler Blokörler NÖROMÜSKULER KAVŞAK Nöromüsküler kavşak, yapısı ve fonksiyonları bakımından

Detaylı

OTO-İMMUN KÖKENLİ NÖROPATİLERDE TEDAVİ ALGORİTMASI

OTO-İMMUN KÖKENLİ NÖROPATİLERDE TEDAVİ ALGORİTMASI OTO-İMMUN KÖKENLİ NÖROPATİLERDE TEDAVİ ALGORİTMASI İmmun kökenli nöropatiler İmmun kökenli nöropatiler immunsüpresif ve immunmodulatuvar tedavilere yanıt veren hastalıklardır İmmun atak periferik sinirin

Detaylı

LENFOMA NEDİR? Lenfoma lenf dokusunun kötü huylu tümörüne verilen genel bir isimdir.

LENFOMA NEDİR? Lenfoma lenf dokusunun kötü huylu tümörüne verilen genel bir isimdir. LENFOMA LENFOMA NEDİR? Lenfoma lenf dokusunun kötü huylu tümörüne verilen genel bir isimdir. LENF SİSTEMİ NEDİR? Lenf sistemi vücuttaki akkan dolaşım sistemidir. Lenf yolu damarlarındaki bağışıklık hücreleri,

Detaylı

ÜN TE V SOSYAL TUR ZM

ÜN TE V SOSYAL TUR ZM ÜN TE V SOSYAL TUR ZM Bu ünitede turizmin çeflitlerinden biri olan sosyal turizmi daha ayr nt l bir flekilde ö renip, ülkemizdeki sosyal turizmin geliflimi hakk nda bilgiler edinece iz. Ç NDEK LER A. S

Detaylı

Buzağılarda Protein Beslemesi ve Buzağı Mamasının Önemi. Sayı:2013/Rm-37 Sayfa:205-210

Buzağılarda Protein Beslemesi ve Buzağı Mamasının Önemi. Sayı:2013/Rm-37 Sayfa:205-210 Buzağılarda Protein Beslemesi ve Buzağı Mamasının Önemi Sayı:2013/Rm-37 Sayfa:205-210 KONU İLGİ Buzağılarda Protein Beslemesi ve Buzağı Mamasının Önemi Besleme TERCÜME VE DERLEME Ürün Müdürü Esra ÇINAR

Detaylı

Sürdürülebilir sosyal güvenli in önündeki zorluklar

Sürdürülebilir sosyal güvenli in önündeki zorluklar Sürdürülebilir sosyal güvenli in önündeki zorluklar Konular Geçmi ten önemli trendler Esneklik ve esnek güvence Bireyselcilik ve azalan dayan ma Silikle en toplum 2 Toplumsal: Daha az evlilik Daha fazla

Detaylı

Proje Yönetiminde Toplumsal Cinsiyet. Türkiye- EuropeAid/126747/D/SV/TR_Alina Maric, Hifab 1

Proje Yönetiminde Toplumsal Cinsiyet. Türkiye- EuropeAid/126747/D/SV/TR_Alina Maric, Hifab 1 Proje Yönetiminde Toplumsal Cinsiyet Türkiye- EuropeAid/126747/D/SV/TR_Alina Maric, Hifab 1 18 Aral k 1979 da Birle mi Milletler Genel cinsiyet ayr mc l n yasaklayan ve kad n haklar n güvence alt na alan

Detaylı

Hepatit B Virüs Testleri: Hepatit serolojisi, Hepatit markırları

Hepatit B Virüs Testleri: Hepatit serolojisi, Hepatit markırları HEPATİT B TESTLERİ Hepatit B Virüs Testleri: Hepatit serolojisi, Hepatit markırları Hepatit B virüs enfeksiyonu insandan insana kan, semen, vücut salgıları ile kolay bulaşan yaygın görülen ve ülkemizde

Detaylı

GÖRÜfiLER. Uzm. Dr. Özlem Erman

GÖRÜfiLER. Uzm. Dr. Özlem Erman GÖRÜfiLER Uzm. Dr. Özlem Erman Son y llarda dünyadaki h zl teknolojik geliflmeye paralel olarak t p alan nda da h zl bir de iflim yaflanmakta, neredeyse her gün yeni tan, tedavi yöntemleri, yeni ilaçlar

Detaylı

Miyastenia Gravisli Olgularda Timektomi Uygulamasında Peroperatif Anestezi Yönetiminin Retrospektif Değerlendirilmesi

Miyastenia Gravisli Olgularda Timektomi Uygulamasında Peroperatif Anestezi Yönetiminin Retrospektif Değerlendirilmesi GKDA Derg 20(3):154-161, 2014 doi:10.5222/gkdad.2014.154 Klinik Çalışma Miyastenia Gravisli Olgularda Timektomi Uygulamasında Peroperatif Anestezi Yönetiminin Retrospektif Değerlendirilmesi Bengü Durmuş*,

Detaylı

Endokrin Testler Cep K lavuzu

Endokrin Testler Cep K lavuzu Deomed Medikal Yay nc l k Endokrin Testler Cep K lavuzu Prof. Dr. fiazi mamo lu Prof. Dr. Canan Özyard mc Ersoy Uzm. Dr. Sinem K y c Uzm. Dr. Metin Güçlü Uzm. Dr. Özen Öz Gül Uzm. Dr. Soner Cander Uzm.

Detaylı

Pnömokokal hastal klar

Pnömokokal hastal klar Pnömokokal hastal klar HASTALIK Pnömokokal hastal klar n etkeni nedir? Pnömokokal hastal klara Streptococcus pneumoniae ad verilen bir bakteri neden olur. Bu bakterinin 80 den fazla tipi vard r. Bunlar

Detaylı

KISA ÜRÜN BİLGİSİ. 1. BEŞERİ TIBBİ ÜRÜNÜN ADI MEDOTİLİN 1000 mg/4ml İ.M./İ.V. enjeksiyonluk çözelti içeren ampul

KISA ÜRÜN BİLGİSİ. 1. BEŞERİ TIBBİ ÜRÜNÜN ADI MEDOTİLİN 1000 mg/4ml İ.M./İ.V. enjeksiyonluk çözelti içeren ampul KISA ÜRÜN BİLGİSİ 1. BEŞERİ TIBBİ ÜRÜNÜN ADI MEDOTİLİN 1000 mg/4ml İ.M./İ.V. enjeksiyonluk çözelti içeren ampul 2. KALİTATİF VE KANTİTATİF BİLEŞİM Etkin Madde: Her bir ampul 1000 mg Kolin alfoskerat a

Detaylı

BALIK YAĞI MI BALIK MI?

BALIK YAĞI MI BALIK MI? BALIK YAĞI MI BALIK MI? Son yıllarda balık yağı ile ilgili kalp damar hastalıklarından tutun da romatizma, şizofreni, AIDS gibi hastalıklarda balık yağının kullanılmasının yararları üzerine çok sayıda

Detaylı

ÇOCUKLUK ve ERGENL KTE D YABETLE YAfiAM

ÇOCUKLUK ve ERGENL KTE D YABETLE YAfiAM ÇOCUKLUK ve ERGENL KTE D YABETLE YAfiAM D YABETLE YAfiAMAK Bu kitapç n içeri i Çocuk Endokrinolojisi ve Diyabet Derne i nin web sitesinden faydalan larak haz rlanm flt r. www.cocukendokrindiyabet.org Diyabet,

Detaylı

Hastalığın kimde ortaya çıkacağı bilinmez ancak aşağıdaki faktörler Myastenia şansını arttırır:

Hastalığın kimde ortaya çıkacağı bilinmez ancak aşağıdaki faktörler Myastenia şansını arttırır: MYASTENİYA GRAVİS Myasteniya kas sinir bağlantılarında iltihap sonucu gelişen felçtir. Vücudun kendi dokusuna saldırması sonucu ortaya çıkar ( Otoimmün hastalık). Sinirlerden kaslara giden sinyaller bloke

Detaylı

NOROMUSKÜLER BLOKÖRLER

NOROMUSKÜLER BLOKÖRLER NOROMUSKÜLER BLOKÖRLER Nöromusküler blokörler miyonöral kavşakta sinir impulslarının iletimini bloke ederek iskelet kaslarını paralize ederler. Strok, guillian barre gibi alt ve üst motor noron hastalıkları

Detaylı

4/B L S GORTALILARIN 1479 VE 5510 SAYILI KANUNLARA GÖRE YAfiLILIK, MALULLUK VE ÖLÜM AYLI INA HAK KAZANMA fiartlari

4/B L S GORTALILARIN 1479 VE 5510 SAYILI KANUNLARA GÖRE YAfiLILIK, MALULLUK VE ÖLÜM AYLI INA HAK KAZANMA fiartlari 4/B L S GORTALILARIN 1479 VE 5510 SAYILI KANUNLARA GÖRE YAfiLILIK, MALULLUK VE ÖLÜM AYLI INA HAK KAZANMA fiartlari Mustafa CER T* I. G R fi Bu yaz da 1479 say l yasaya göre yafll l l k, malullük ve ölüm

Detaylı

HASTA TRANSFER PROSEDÜRÜ

HASTA TRANSFER PROSEDÜRÜ REVİZYON DURUMU Revizyon Tarihi Açıklama Revizyon No 08.11.2012 Acil Servis Hemşire İzlem Formu ifadesi kaldırıldı. 01 Yerine Acil Servis hasta Değerlendirme ve Gözlem Formu ndaki hemşire izlem notları

Detaylı

BEBEK VE ÇOCUK ÖLÜMLÜLÜĞÜ 9

BEBEK VE ÇOCUK ÖLÜMLÜLÜĞÜ 9 BEBEK VE ÇOCUK ÖLÜMLÜLÜĞÜ 9 Attila Hancıoğlu ve İlknur Yüksel Alyanak Sağlık programlarının izlenmesi, değerlendirilmesi ve ileriye yönelik politikaların belirlenmesi açısından neonatal, post-neonatal

Detaylı

BUĞDAY RUŞEYMİ (WHEAT GERM)

BUĞDAY RUŞEYMİ (WHEAT GERM) BUĞDAY RUŞEYMİ (WHEAT GERM) Buğday rüşeymi buğday başağının alt kısmında bulunan embriyodur. Buğdayın 1 tonundan sadece 1 kilogram rüşeym elde edilebilmektedir. Rüşeym özel yöntemlerle elde edilmediği

Detaylı

EOZİNOFİLİK ÖZOFAJİT ANTALYA 2016 DR YÜKSEL ATEŞ BAYINDIR HASTANESİ ANKARA

EOZİNOFİLİK ÖZOFAJİT ANTALYA 2016 DR YÜKSEL ATEŞ BAYINDIR HASTANESİ ANKARA EOZİNOFİLİK ÖZOFAJİT ANTALYA 2016 DR YÜKSEL ATEŞ BAYINDIR HASTANESİ ANKARA 1. vaka S.P ERKEK 1982 DOĞUMLU YUTMA GÜÇLÜĞÜ ŞİKAYETİ MEVCUT DIŞ MERKEZDE YAPILAN ÖGD SONUCU SQUAMOZ HÜCRELİ CA TANISI ALMIŞ TEKRARLANAN

Detaylı

Ağrısız Doğumda Sezaryen Endikasyonu Gelişirse! Tülay ÖZKAN SEYHAN

Ağrısız Doğumda Sezaryen Endikasyonu Gelişirse! Tülay ÖZKAN SEYHAN Ağrısız Doğumda Sezaryen Endikasyonu Gelişirse! Tülay ÖZKAN SEYHAN İ.Ü. İstanbul Tıp Fakültesi Anesteziyoloji A.D. Epidural doğum analjezisi epidural cerrahi anestezi İlk kez 1973 - Milne ve Lawson 112/120

Detaylı

Merkezi Sterilizasyon Ünitesinde Hizmet çi E itim Uygulamalar

Merkezi Sterilizasyon Ünitesinde Hizmet çi E itim Uygulamalar Merkezi Sterilizasyon Ünitesinde Hizmet çi E itim Uygulamalar Hmfl. Sevgili GÜREL Emekli, Ac badem Sa l k Grubu Ac badem Hastanesi, Merkezi Sterilizasyon Ünitesi, STANBUL e-posta: sgurkan@asg.com.tr H

Detaylı

UROK 2012 Sözlü Sunum 32, 33 ve 34 e Bir Bakış. Doç. Dr. Mustafa Vecdi ERTEKİN Özel Universal İtalyan Hastanesi Radyasyon Onkolojisi

UROK 2012 Sözlü Sunum 32, 33 ve 34 e Bir Bakış. Doç. Dr. Mustafa Vecdi ERTEKİN Özel Universal İtalyan Hastanesi Radyasyon Onkolojisi UROK 2012 Sözlü Sunum 32, 33 ve 34 e Bir Bakış Doç. Dr. Mustafa Vecdi ERTEKİN Özel Universal İtalyan Hastanesi Radyasyon Onkolojisi Sözlü Sunum 32, 33 ve 34 Öncelikle 10. UROK kongresinde bana bu fırsatı

Detaylı

Tarifname SARKOPENİ NİN TEDAVİSİNE YÖNELİK BİR KOMPOZİSYON

Tarifname SARKOPENİ NİN TEDAVİSİNE YÖNELİK BİR KOMPOZİSYON 1 Tarifname SARKOPENİ NİN TEDAVİSİNE YÖNELİK BİR KOMPOZİSYON Teknik Alan Buluş, sarkopeni nin tedavisine yönelik oluşturulmuş bir kompozisyon ile ilgilidir. Tekniğin Bilinen Durumu Günümüzde sarkopeni,

Detaylı

Doripenem: Klinik Uygulamadaki Yeri

Doripenem: Klinik Uygulamadaki Yeri Doripenem: Klinik Uygulamadaki Yeri Prof. Dr. Haluk ERAKSOY İstanbul Üniversitesi İstanbul Tıp Fakültesi İnfeksiyon Hastalıkları ve Klinik Mikrobiyoloji Anabilim Dalı Yeni Antimikrobik Sayısı Azalmaktadır

Detaylı

Seramik. nerelerde kullan l r. Konutlar. alfabesi 16

Seramik. nerelerde kullan l r. Konutlar. alfabesi 16 Seramik in alfabesi 16 Seramik nerelerde kullan l r Konutlar Banyo, tuvalet ve mutfaklar. Islak alanlar dedi imiz bu mekanlar n hem zemininde, hem de duvarlar nda seramik kullan l r. Bu noktada Türkiye

Detaylı

Uluslararas De erleme K lavuz Notu, No.8 Finansal Raporlama çin Maliyet Yaklafl m

Uluslararas De erleme K lavuz Notu, No.8 Finansal Raporlama çin Maliyet Yaklafl m Uluslararas De erleme K lavuz Notu, No.8 Finansal Raporlama çin Maliyet Yaklafl m 1.0 Girifl 1.1 Bu K lavuz Notu nun (KN) amac finansal raporlama için De erleme Raporu nu kullananlar ve haz rlayanlar Uluslararas

Detaylı

K MYA K MYASAL TEPK MELER VE HESAPLAMALARI ÖRNEK 1 :

K MYA K MYASAL TEPK MELER VE HESAPLAMALARI ÖRNEK 1 : K MYA K MYASAL TEPK MELER VE ESAPLAMALARI ÖRNEK 1 : ÖRNEK : X ile Y tepkimeye girdi inde yaln z X Y oluflturmaktad r. Tepkimenin bafllang c nda 0, mol X ve 0, mol Y al nm flt r. Bu tepkimede X ve Y ten

Detaylı

1- Ekonominin Genel durumu

1- Ekonominin Genel durumu GARANTİ EMEKLİLİK VE HAYAT A.Ş. GELİR AMAÇLI ESNEK EMEKLİLİK YATIRIM FONU 2014 YILI 12 AYLIK FAALİYET RAPORU 1- Ekonominin Genel durumu 2014 yılı TCMB nin Ocak ayında faizleri belirgin şekilde arttırmasıyla

Detaylı

Nörolojik Hastalıklarda Depresyon ve Sitokinler

Nörolojik Hastalıklarda Depresyon ve Sitokinler 46.ULUSAL PSİKİYATRİ KONGRESİ, 2010 Nörolojik Hastalıklarda Depresyon ve Sitokinler Dr.Canan Yücesan Ankara Tıp Fakültesi Nöroloji Anabilim Dalı Akış Sitokinler ve depresyon Duygudurum bozukluklarının

Detaylı

Yönetici tarafından yazıldı Perşembe, 05 Kasım 2009 04:07 - Son Güncelleme Perşembe, 05 Kasım 2009 04:29

Yönetici tarafından yazıldı Perşembe, 05 Kasım 2009 04:07 - Son Güncelleme Perşembe, 05 Kasım 2009 04:29 Dünyanın Derdi Depresyon Dünyada 120 milyon kişi depresyonda. 185 ülkenin verilerine göre 2020 yılında kalp hastalıklarından sonra ikinci sırada depresyon olacak. İSTANBUL - Türkiye psikiyatri Derneği'nin

Detaylı

MURAT YÜKSEL. FEM N ST HUKUK KURAMI VE FEM N ST DÜfiÜNCE TEOR LER

MURAT YÜKSEL. FEM N ST HUKUK KURAMI VE FEM N ST DÜfiÜNCE TEOR LER I MURAT YÜKSEL FEM N ST HUKUK KURAMI VE FEM N ST DÜfiÜNCE TEOR LER III DR. MURAT YÜKSEL Marmara Üniversitesi Hukuk Fakültesi Ö retim Görevlisi FEM N ST HUKUK KURAMI VE FEM N ST DÜfiÜNCE TEOR LER IV Yay

Detaylı

Dünyada ve Türkiye de Güncel Verilerle HIV/AIDS. Hacettepe Üniversitesi AIDS Tedavi ve Araflt rma Merkezi (HATAM)

Dünyada ve Türkiye de Güncel Verilerle HIV/AIDS. Hacettepe Üniversitesi AIDS Tedavi ve Araflt rma Merkezi (HATAM) Dünyada ve Türkiye de Güncel Verilerle /AIDS Dr. Aygen Tümer Hacettepe Üniversitesi AIDS Tedavi ve Araflt rma Merkezi (HATAM) Dünyada /AIDS Dünya Sa l k Örgütü (DSÖ)/UNAIDS taraf ndan Aral k 2010 tarihinde

Detaylı

B02.8 Bölüm Değerlendirmeleri ve Özet

B02.8 Bölüm Değerlendirmeleri ve Özet B02.8 Bölüm Değerlendirmeleri ve Özet 57 Yrd. Doç. Dr. Yakup EMÜL, Bilgisayar Programlama Ders Notları (B02) Şimdiye kadar C programlama dilinin, verileri ekrana yazdırma, kullanıcıdan verileri alma, işlemler

Detaylı

GAZLAR ÖRNEK 16: ÖRNEK 17: X (g) Y (g) Z (g)

GAZLAR ÖRNEK 16: ÖRNEK 17: X (g) Y (g) Z (g) ÖRNEK 16: ÖRNEK 17: X (g) Y (g) Z (g) Sürtünmesiz piston H (g) He Yukar daki üç özdefl elastik balon ayn koflullarda bulunmaktad r. Balonlar n hacimleri eflit oldu una göre;. Gazlar n özkütleleri. Gazlar

Detaylı

www.mercedes-benz.com.tr Mercedes-Benz Orijinal Ya lar

www.mercedes-benz.com.tr Mercedes-Benz Orijinal Ya lar www.mercedes-benz.com.tr Mercedes-Benz Orijinal Ya lar Kazand ran Güç Mercedes-Benz orijinal ya lar arac n z üreten uzmanlar taraf ndan, gelifltirilmifltir. Mercedes-Benz in dilinden en iyi Mercedes-Benz

Detaylı

Kas Gevşeticiler ve Etki Mekanizmaları. Öğr. Gör. Ahmet Emre AZAKLI İKBÜ Sağlık Hizmetleri M.Y.O.

Kas Gevşeticiler ve Etki Mekanizmaları. Öğr. Gör. Ahmet Emre AZAKLI İKBÜ Sağlık Hizmetleri M.Y.O. Kas Gevşeticiler ve Etki Mekanizmaları Öğr. Gör. Ahmet Emre AZAKLI İKBÜ Sağlık Hizmetleri M.Y.O. Kas Gevşeticiler N ö r o m u s k u l e r b l o k e r l e r diye de isimlendirilirler. Analjezik, anestezik

Detaylı

Türkiye Ekonomi Politikaları Araştırma Vakfı Değerlendirme Notu Sayfa1

Türkiye Ekonomi Politikaları Araştırma Vakfı Değerlendirme Notu Sayfa1 Sağlık Reformunun Sonuçları İtibariyle Değerlendirilmesi 26-03 - 2009 Tuncay TEKSÖZ Dr. Yalçın KAYA Kerem HELVACIOĞLU Türkiye Ekonomi Politikaları Araştırma Vakfı Türkiye 2004 yılından itibaren sağlık

Detaylı

Deomed Medikal Yay nc l k

Deomed Medikal Yay nc l k Deomed Medikal Yay nc l k Schiltenwolf / Henningsen Muskuloskeletal A r lar Biyopsikososyal Yaklafl mla Tan ve Tedavi Türkçe Editörü / M. Sar do an Çeviri / A. Kasabal gil 16.5 x 24 cm, XVI + 320 Sayfa

Detaylı

İSTANBUL TİCARET ÜNİVERSİTESİ BİLGİSAYAR MÜHENDİSLİĞİ BÖLÜMÜ BİLGİSAYAR SİSTEMLERİ LABORATUARI YÜZEY DOLDURMA TEKNİKLERİ

İSTANBUL TİCARET ÜNİVERSİTESİ BİLGİSAYAR MÜHENDİSLİĞİ BÖLÜMÜ BİLGİSAYAR SİSTEMLERİ LABORATUARI YÜZEY DOLDURMA TEKNİKLERİ İSTANBUL TİCARET ÜNİVERSİTESİ BİLGİSAYAR MÜHENDİSLİĞİ BÖLÜMÜ BİLGİSAYAR SİSTEMLERİ LABORATUARI YÜZEY DOLDURMA TEKNİKLERİ Deneyde dolu alan tarama dönüşümünün nasıl yapıldığı anlatılacaktır. Dolu alan tarama

Detaylı

Veri Toplama Yöntemleri. Prof.Dr.Besti Üstün

Veri Toplama Yöntemleri. Prof.Dr.Besti Üstün Veri Toplama Yöntemleri Prof.Dr.Besti Üstün 1 VERİ (DATA) Belirli amaçlar için toplanan bilgilere veri denir. Araştırmacının belirlediği probleme en uygun çözümü bulabilmesi uygun veri toplama yöntemi

Detaylı

OFF-PUMP KORONER ARTER BYPASS GREFT CERRAHİSİ İÇİN YÜKSEK FEMORAL BLOK YÖNTEMİ

OFF-PUMP KORONER ARTER BYPASS GREFT CERRAHİSİ İÇİN YÜKSEK FEMORAL BLOK YÖNTEMİ OFF-PUMP KORONER ARTER BYPASS GREFT CERRAHİSİ İÇİN YÜKSEK TORAKAL EPİDURAL ANESTEZİ VE FEMORAL BLOK YÖNTEMİ A.DOSTBİL*, H.BAŞEL**, Ö.TEKİN***, M.ÇELİK*, A.AHISKALIOĞLU*, AF.ERDEM* *ATATÜRK ÜNİVERSİTESİ

Detaylı

D- BU AMELİYATIN RİSKLERİ Bu ameliyatın taşıdığı bazı riskler/ komplikasyonlar vardır. Ameliyattaki riskler:

D- BU AMELİYATIN RİSKLERİ Bu ameliyatın taşıdığı bazı riskler/ komplikasyonlar vardır. Ameliyattaki riskler: Mikro TESE Sayın Hasta, Sayın Veli/Vasi, Mikroskopik TESE ameliyatı genel, veya bolgesel anestezi altında yapılabilir. Skrotum (torba) orta hattan 4 cm lik bir kesi yapılırak testislere ulaşılır ve testisler

Detaylı

Girifl Marmara Üniversitesi Eczac l k Fakültesi Farmakoepidemiyoloji Araflt rma Birimi (MEFEB) Ecz. Neslihan Güleno lu

Girifl Marmara Üniversitesi Eczac l k Fakültesi Farmakoepidemiyoloji Araflt rma Birimi (MEFEB) Ecz. Neslihan Güleno lu G R fi Girifl Bu kitapç k Marmara Üniversitesi Eczac l k Fakültesi Farmakoepidemiyoloji Araflt rma Birimi (MEFEB) taraf ndan, befleri t bbi ürünlerin güvenlili inin izlenmesi ve de erlendirilmesi hakk

Detaylı

Tarifname BÖBREKÜSTÜ BEZĠ YETMEZLĠĞĠNĠN TEDAVĠSĠNE YÖNELĠK BĠR FORMÜLASYON

Tarifname BÖBREKÜSTÜ BEZĠ YETMEZLĠĞĠNĠN TEDAVĠSĠNE YÖNELĠK BĠR FORMÜLASYON 1 Tarifname Teknik Alan BÖBREKÜSTÜ BEZĠ YETMEZLĠĞĠNĠN TEDAVĠSĠNE YÖNELĠK BĠR FORMÜLASYON Buluş, böbreküstü bezi yetmezliğinin tedavisine yönelik oluşturulmuş bir formülasyon ile ilgilidir. Tekniğin Bilinen

Detaylı

DEĞİŞİK TAZE GAZ AKIM HIZLARININ PEROPERATİF KAS GEVŞETİCİ TÜKETİMİ ÜZERİNE ETKİLERİNİN KARŞILAŞTIRILMASI

DEĞİŞİK TAZE GAZ AKIM HIZLARININ PEROPERATİF KAS GEVŞETİCİ TÜKETİMİ ÜZERİNE ETKİLERİNİN KARŞILAŞTIRILMASI DEĞİŞİK TAZE GAZ AKIM HIZLARININ PEROPERATİF KAS GEVŞETİCİ TÜKETİMİ ÜZERİNE ETKİLERİNİN KARŞILAŞTIRILMASI Berna UYAN, Hasan Ali KİRAZ, Dilek ÖMÜR *, Mesut ERBAŞ, Serpil EKİN, Hasan ŞAHİN, Hüseyin TOMAN,

Detaylı

Türk Toraks Derneği. Akut Bronşiyolit Tanı, Tedavi ve Korunma Uzlaşı Raporu Cep Kitabı. Cep Kitapları Serisi. www.toraks.org.tr

Türk Toraks Derneği. Akut Bronşiyolit Tanı, Tedavi ve Korunma Uzlaşı Raporu Cep Kitabı. Cep Kitapları Serisi. www.toraks.org.tr Türk Toraks Derneği Türk Toraks Derneği Cep Kitapları Serisi Akut Bronşiyolit Tanı, Tedavi ve Korunma Uzlaşı Raporu Cep Kitabı www.toraks.org.tr Editörler HAZIRLAYANLAR Prof. Dr. Münevver Erdinç Ege Üniversitesi

Detaylı

EGZERSİZ TEST SONUÇLARININ YORUMLANMASI. Doç.Dr.Mitat KOZ

EGZERSİZ TEST SONUÇLARININ YORUMLANMASI. Doç.Dr.Mitat KOZ EGZERSİZ TEST SONUÇLARININ YORUMLANMASI Doç.Dr.Mitat KOZ Fiziksel Uygunluk Test Sonuçları Klinik Egzersiz Test Sonuçları Fiziksel Uygunluk Test Sonuçlarının Yorumlanması Bireyler arası karşılaştırmalar

Detaylı

YOĞUN BAKIM EKĐBĐNDE HEMŞĐRE ve REHABĐLĐTASYON. Yrd. Doç. Dr. Nilay Şahin Selçuk Üniversitesi, Meram Tıp Fakültesi Fiziksel Tıp ve Rehabilitasyon AD.

YOĞUN BAKIM EKĐBĐNDE HEMŞĐRE ve REHABĐLĐTASYON. Yrd. Doç. Dr. Nilay Şahin Selçuk Üniversitesi, Meram Tıp Fakültesi Fiziksel Tıp ve Rehabilitasyon AD. YOĞUN BAKIM EKĐBĐNDE HEMŞĐRE ve REHABĐLĐTASYON Yrd. Doç. Dr. Nilay Şahin Selçuk Üniversitesi, Meram Tıp Fakültesi Fiziksel Tıp ve Rehabilitasyon AD. Rehabilitasyonun Tanımı Fizyolojik veya anatomik yetersizliği

Detaylı

KULLANMA TALİMATI. Bu ilacı kullanmaya başlamadan önce bu KULLANMA TALİMATINI dikkatlice okuyunuz, çünkü sizin için önemli bilgiler içermektedir.

KULLANMA TALİMATI. Bu ilacı kullanmaya başlamadan önce bu KULLANMA TALİMATINI dikkatlice okuyunuz, çünkü sizin için önemli bilgiler içermektedir. KULLANMA TALİMATI TİSİNON 10 mg kapsül Ağızdan alınır. Her kapsül; Etkin madde: 10 mg nitisinon Yardımcı maddeler: Prejelatinize nişasta ve opak beyaz gövde / opak lacivert kapak No:3 sert jelatin kapsül

Detaylı

Romatizmal Ateş ve Streptokok Enfeksiyonu Sonrası Gelişen Reaktif Artrit

Romatizmal Ateş ve Streptokok Enfeksiyonu Sonrası Gelişen Reaktif Artrit www.printo.it/pediatric-rheumatology/tr/intro Romatizmal Ateş ve Streptokok Enfeksiyonu Sonrası Gelişen Reaktif Artrit 2016 un türevi 1. ROMATİZMAL ATEŞ NEDİR? 1.1 Nedir? Romatizmal ateş, streptokok adı

Detaylı

DEĞERLENDİRME NOTU: Mehmet Buğra AHLATCI Mevlana Kalkınma Ajansı, Araştırma Etüt ve Planlama Birimi Uzmanı, Sosyolog

DEĞERLENDİRME NOTU: Mehmet Buğra AHLATCI Mevlana Kalkınma Ajansı, Araştırma Etüt ve Planlama Birimi Uzmanı, Sosyolog DEĞERLENDİRME NOTU: Mehmet Buğra AHLATCI Mevlana Kalkınma Ajansı, Araştırma Etüt ve Planlama Birimi Uzmanı, Sosyolog KONYA KARAMAN BÖLGESİ BOŞANMA ANALİZİ 22.07.2014 Tarihsel sürece bakıldığında kalkınma,

Detaylı

TİROGLOSSAL DUKTUS KİSTİ EKSTİRPASYONU AMELİYATI HASTA BİLGİLENDİRME VE ONAM (RIZA) FORMU

TİROGLOSSAL DUKTUS KİSTİ EKSTİRPASYONU AMELİYATI HASTA BİLGİLENDİRME VE ONAM (RIZA) FORMU TİROGLOSSAL DUKTUS KİSTİ EKSTİRPASYONU AMELİYATI HASTA BİLGİLENDİRME VE ONAM (RIZA) FORMU Hastanın Adı, Soyadı: TC Kimlik No: Baba adı: Ana adı: Doğum tarihi: Sayın Hasta, Sayın Veli/Vasi, Bu yazılı form,

Detaylı

Araflt rma modelinin oluflturulmas. Veri toplama

Araflt rma modelinin oluflturulmas. Veri toplama 21 G R fi Araflt rman n amac na ba l olarak araflt rmac ayr ayr nicel veya nitel yöntemi kullanabilece i gibi her iki yöntemi bir arada kullanarak da araflt rmas n planlar. Her iki yöntemin planlama aflamas

Detaylı

Süreç Verimliliğinde Araç ve Yöntemler

Süreç Verimliliğinde Araç ve Yöntemler Süreç Verimliliğinde Araç ve Yöntemler Dr. Hişam Alahdab Anadolu Sağlık Departman Merkezi Tıbbi Direktör Yardımcısı Tarih Sunum Planı Sağlıkta verimliliğin her düzeydeki önemi Verimsizliğin sebepleri Verimliğiliği

Detaylı

Dr. D. Berrin Günaydın NÖROMÜSKÜLER BLOK YAPAN ĐLAÇLAR (KAS GEVŞETĐCĐLER)

Dr. D. Berrin Günaydın NÖROMÜSKÜLER BLOK YAPAN ĐLAÇLAR (KAS GEVŞETĐCĐLER) NÖROMÜSKÜLER BLOK YAPAN ĐLAÇLAR (KAS GEVŞETĐCĐLER) Genel anestezinin komponentleri hipnoz, amnezi, analjezi, reflekslerin ortadan kalkması ve kas gevşemesidir. Kas gevşemesi, opere olacak hastalarda endotrakeal

Detaylı

SÜRES NASIL HESAP ED MEL D R?

SÜRES NASIL HESAP ED MEL D R? HAKEMS Z YAZILAR MAL PART T ME ÇALIfiMALARDA DENEME SÜRES NASIL HESAP ED MEL D R? I. Girifl: Erol GÜNER * Sürekli bir ifl sözleflmesi ile ifle giren iflçi, ifli, iflvereni ve iflyerindeki iflçileri tan

Detaylı

DÜNYA KROM VE FERROKROM PİYASALARINDAKİ GELİŞMELER

DÜNYA KROM VE FERROKROM PİYASALARINDAKİ GELİŞMELER DÜNYA KROM VE FERROKROM PİYASALARINDAKİ GELİŞMELER Dünyada üretilen krom cevherinin % 90 ının metalurji sanayinde ferrokrom üretiminde, üretilen ferrokromun da yaklaşık % 90 ının paslanmaz çelik sektöründe

Detaylı

Lokal anestetik preparatları

Lokal anestetik preparatları Lokal anestetikler Prof. Dr. Öner Süzer Cerrahpaşa Tıp Fakültesi Farmakoloji ve Klinik Farmakoloji Anabilim Dalı www.onersuzer.com Son güncelleme: 21.10.2010 Lokal anestetik preparatları 2 2/30 1 3 3/30

Detaylı

YAYGIN ANKSİYETE BOZUKLUĞU OLAN HASTALARDA NÖROTİSİZM VE OLUMSUZ OTOMATİK DÜŞÜNCELER UZM. DR. GÜLNİHAL GÖKÇE ŞİMŞEK

YAYGIN ANKSİYETE BOZUKLUĞU OLAN HASTALARDA NÖROTİSİZM VE OLUMSUZ OTOMATİK DÜŞÜNCELER UZM. DR. GÜLNİHAL GÖKÇE ŞİMŞEK YAYGIN ANKSİYETE BOZUKLUĞU OLAN HASTALARDA NÖROTİSİZM VE OLUMSUZ OTOMATİK DÜŞÜNCELER UZM. DR. GÜLNİHAL GÖKÇE ŞİMŞEK GİRİŞ Yaygın anksiyete bozukluğu ( YAB ) birçok konuyla, örneğin parasal, güvenlik, sağlık,

Detaylı

ANKARA EMEKLİLİK A.Ş GELİR AMAÇLI ULUSLARARASI BORÇLANMA ARAÇLARI EMEKLİLİK YATIRIM FONU ÜÇÜNCÜ 3 AYLIK RAPOR

ANKARA EMEKLİLİK A.Ş GELİR AMAÇLI ULUSLARARASI BORÇLANMA ARAÇLARI EMEKLİLİK YATIRIM FONU ÜÇÜNCÜ 3 AYLIK RAPOR ANKARA EMEKLİLİK A.Ş GELİR AMAÇLI ULUSLARARASI BORÇLANMA ARAÇLARI EMEKLİLİK YATIRIM FONU ÜÇÜNCÜ 3 AYLIK RAPOR Bu rapor Ankara Emeklilik A.Ş Gelir Amaçlı Uluslararası Borçlanma Araçları Emeklilik Yatırım

Detaylı

Hasta Rehberi Say 13 KRAN YOFAR NJ OMA. Orta kolayl kta okunabilir rehber

Hasta Rehberi Say 13 KRAN YOFAR NJ OMA. Orta kolayl kta okunabilir rehber Hasta Rehberi Say 13 KRAN YOFAR NJ OMA Orta kolayl kta okunabilir rehber Kraniyofarinjiyoma - Say 13 (A ustos 2006 da güncellenmifltir) Bu rehber Reading Üniversitesi, Sa l k Bilimleri Enstitüsü, Reading,

Detaylı

ALPHA ALTIN RAPORU ÖZET 26 Ocak 2016

ALPHA ALTIN RAPORU ÖZET 26 Ocak 2016 ALPHA ALTIN RAPORU ÖZET 26 Ocak 2016 19 Ocak 2016 tarihli Alpha Altın raporumuzda paylaştığımız görüşümüz; Kısa dönemde 144 günlük ortalama $1110.82 trend değişimi için referans takip seviyesi olabilir.

Detaylı

BURSA DAKİ ENBÜYÜK 250 FİRMAYA FİNANSAL ANALİZ AÇISINDAN BAKIŞ (2005) Prof.Dr.İbrahim Lazol

BURSA DAKİ ENBÜYÜK 250 FİRMAYA FİNANSAL ANALİZ AÇISINDAN BAKIŞ (2005) Prof.Dr.İbrahim Lazol BURSA DAKİ ENBÜYÜK 250 FİRMAYA FİNANSAL ANALİZ AÇISINDAN BAKIŞ (2005) Prof.Dr.İbrahim Lazol 1. Giriş Bu yazıda, Bursa daki (ciro açısından) en büyük 250 firmanın finansal profilini ortaya koymak amacındayız.

Detaylı

Mehmet TOMBAKO LU* * Hacettepe Üniversitesi, Nükleer Enerji Mühendisli i Bölümü

Mehmet TOMBAKO LU* * Hacettepe Üniversitesi, Nükleer Enerji Mühendisli i Bölümü Nükleer Santrallerde Enerji Üretimi ve Personel E itimi Mehmet TOMBAKO LU* Girifl Sürdürülebilir kalk nman n temel bileflenlerinden en önemlisinin enerji oldu unu söylemek abart l olmaz kan s nday m. Küreselleflen

Detaylı

Zihinden fllem Yapal m, Yuvarlayal m, Tahmin Edelim

Zihinden fllem Yapal m, Yuvarlayal m, Tahmin Edelim 3.2 Zihinden fllem Yapal m, Yuvarlayal m, Tahmin Edelim Zihinden Toplayal m ve Ç karal m 1. Afla da verilen ifllemleri zihinden yaparak ifllem sonuçlar n yaz n z. 50 YKr + 900 YKr = 300 + 300 = 998 100

Detaylı

ENDOBUTTON CL ULTRA. Etkili Polyester örgülü sutür (#5 lead and #2 flipping) kullan lm flt r

ENDOBUTTON CL ULTRA. Etkili Polyester örgülü sutür (#5 lead and #2 flipping) kullan lm flt r ENDOBUTTON CL ULTRA Daha geliflmifl güç ve sa laml k sa layan ENDOBUTTON CL ULTRA sistemi en kuvvetli femoral tespiti sa lamaktad r. Anatomik veya geleneksel Ön Çapraz Ba rekonstrüksiyonlar için idealdir

Detaylı

2. Projelerle bütçe formatlar n bütünlefltirme

2. Projelerle bütçe formatlar n bütünlefltirme 2. Projelerle bütçe formatlar n bütünlefltirme Proje bütçesi haz rlarken dikkat edilmesi gereken üç aflama vard r. Bu aflamalar flunlard r: Kaynak belirleme ve bütçe tasla n n haz rlanmas Piyasa araflt

Detaylı

Tarifname. MADDE BAĞIMLILIĞININ TEDAVĠSĠNE YÖNELĠK OLUġTURULMUġ BĠR FORMÜLASYON

Tarifname. MADDE BAĞIMLILIĞININ TEDAVĠSĠNE YÖNELĠK OLUġTURULMUġ BĠR FORMÜLASYON 1 Tarifname MADDE BAĞIMLILIĞININ TEDAVĠSĠNE YÖNELĠK OLUġTURULMUġ BĠR Teknik Alan FORMÜLASYON Buluş, madde bağımlılığının tedavisine yönelik oluşturulmuş bir formülasyon ile ilgilidir. Tekniğin Bilinen

Detaylı

ADRENAL KORTİKAL KANSER TEDAVİSİNDE LAPAROSKOPİK CERRAHİ

ADRENAL KORTİKAL KANSER TEDAVİSİNDE LAPAROSKOPİK CERRAHİ ADRENAL KORTİKAL KANSER TEDAVİSİNDE LAPAROSKOPİK CERRAHİ DR GÜRHAN SAKMAN ÇUKUROVA ÜNİVERSİTESİ TIP FAKÜLTESİ GENEL CERRAHİ ANABİLİM DALI ADRENAL KORTİKAL KANSER TEDAVİSİNDE LAPAROSKOPİK CERRAHİ DR GÜRHAN

Detaylı

N-3 Diz Sabitleyici (Posterior Sheel)

N-3 Diz Sabitleyici (Posterior Sheel) N-3 Diz Sabitleyici (Posterior Sheel) Laminasyon tekni i ile kaplanm fl 1 cm lik özel süngerli kumafltan yap lan dizli in sa ve sol yanlar nda 1'er adet arkada ise 3 adet cep içine yerlefltirilmifl sert

Detaylı