Kas Gevşeticiler ve Etki Mekanizmaları. Öğr. Gör. Ahmet Emre AZAKLI İKBÜ Sağlık Hizmetleri M.Y.O.

Ebat: px

Şu sayfadan göstermeyi başlat:

Download "Kas Gevşeticiler ve Etki Mekanizmaları. Öğr. Gör. Ahmet Emre AZAKLI İKBÜ Sağlık Hizmetleri M.Y.O."

Göker Yücel
6 yıl önce
İzleme sayısı:

1 Kas Gevşeticiler ve Etki Mekanizmaları Öğr. Gör. Ahmet Emre AZAKLI İKBÜ Sağlık Hizmetleri M.Y.O.

2 Kas Gevşeticiler N ö r o m u s k u l e r b l o k e r l e r diye de isimlendirilirler. Analjezik, anestezik ya da amnezik etkileri yoktur. Yalnızca istemli çalışan kasların faaliyetini durdururlar. Vücutta geçici bir felç durumu oluştururlar. Yetersiz anestezi derinliğinin telafisinde asla kullanılmamalıdır! Anestezi pratiğinde oluşan solunum depresyonundan primer düzeyde sorumludurlar. Kas gevşetici uygulaması, z o r u n l u b i r h a v a y o l u y ö n e t i m i gerektirir.

3 Blok Tipleri Kas gevşeticiler 2 tip motor blok oluşturabilirler: 1. Nondepolarizan nöromuskuler blok 2. Depolarizan nöromuskuler blok Bu blokların oluşumu Asetilkolin denen iletici molekülün reseptörlerle iletişiminin olmaması ile mümkündür. Nondepolarizan blokta, asetilkolinin reseptörlerle iletişimi tamamen engellenir. İyon kanalları kapalı kalır. Motor blok oluşur. Depolarizan blokta, asetilkolin taklit edilir. İyon kanalları açık kalır. Motor blok oluşur.

4 Temel Kavramlar A s e t i l ko l i n : İletici molekül. Aktivasyonu durumunda sinir-kas iletimi gerçekleşir. Reseptörlerle etkileşimi bozulursa, kas gevşemesi meydana gelir. A s e t i l ko l i n e s te ra z : Bu enzim faaliyetinde kas gevşemesi meydana gelir. Asetilkolin faaliyeti engellenmiş olur. A ntiko l i n e s te ra z (Antiasetilkolinesteraz) : Asetilkolin faaliyetini engelleyen enzimi serbest bırakır. Aktifliğinde kas faaliyete geçer. Ps ö d o ko l i n e s te ra z : Depolarizan bloğun ortadan kalkması için gerekli olan enzim.

5 Depolarizan / Nondepolarizan Depolarizan blokta; Asetilkolin taklit edildi. İyon kanalları açık kaldı. Bloğun ortadan kalkması için psödokolinesteraz enzimi gerekli oldu. Nondepolarizan blokta; Asetilkolinin reseptörlerle iletişimi engellendi. İyon kanalları kapalı kaldı. Bloğun ortadan kalkması için antikolinesteraz gerekli oldu.

6 DP / NDP Kas Gevşeticiler Depolarizan nöromuskuler blokerler sınıfının tek üyesi Süksinilkolin dir. (Ticari ismi Lysthenon) Nondepolarizan nöromuskuler blokerler sınıfının üyeleri; 1. Rokuronyum = Esmeron 2. Vekuronyum = Norcuron 3. Pankuronyum = Pavulon 4. Atrakuryum = Tracrium 5. Mivakuryum = Mivacron 6. Sisatrakuryum = Nimbex

DP.NMB/Süksinilkolin Süksinilkolin in etkisi 30 saniye içerisinde başlar. Ortalama 5-15 dakika sürer. Kardiyovasküler Etkiler: Genellikle hafif bir taşikardiye neden olabilir.

7 DP.NMB/Süksinilkolin Süksinilkolin in etkisi 30 saniye içerisinde başlar. Ortalama 5-15 dakika sürer. Kardiyovasküler Etkiler: Genellikle hafif bir taşikardiye neden olabilir. Erişkinlerde tekrarlayan dozlarda, çocuklarda ise ilk dozlardan itibaren derin bradikardik ataklara neden olabilir. Kardiyovasküler etkilerinin altında yatan temel neden, serum potasyum düzeyinde ani yükselmeler meydana getirmesidir. Santral Etkiler: İntrakranial basınç artışı Nasıl önlenebilir? Hangi operasyonlarda tercih etmeyelim? Renal Sistem: Serum potasyum seviyesinde yükseklik olmadığı sürece (Hiperkalemi), kullanılmasında renal açıdan bir sıkıntı yoktur. (Renal hastalığı olan olgularda) Hepatik sisteme etkisini, yıkılımından bahsederken konuşacağız.

8 Süksinilkolin in Olası Yan Etkileri 1. Hiperpotasemi 2. Kardiyak aritmiler, bradikardi 3. Kas ağrıları 4. Göz içi basıncı artışı 5. Kafa içi basıncı artışı 6. Karın içi basıncı artışı 7. Masseter spazmı (Çene kaslarında sertlik) 8. Malign hipertermi

9 Süksinilkolin in Kontrendike Olduğu Hasta Grupları Kas hastaları Ciddi nörolojik hasarı bulunan hastalar Renal yetmezliğe bağlı hiperkalemik hastalar Malign hipertermi öyküsü Kas kaybı olan hastalar Yanık hastaları* Septik şoktaki hastalar

10 Süksinilkolin in Yıkılımı Karaciğerden sentezlenen Ps e u d o ko l i n e s te ra z enzimiyle kanda yıkılır. Bu enzimin eksikliğinde ilaç yıkılamaz. Bu enzimden zengin bir taze kan transfüzyonu yapılması gerekir. Riskli gruplar: Akut enfekte hastalar, akciğer embolisi, myokard infarktüsü, gebeler, postop hastalar. Bu gruplarda enzim seviyesi yetersiz olabilir.

11 Ne Zaman Süksinilkolin? Hızlı entübasyon koşulları oluşturması nedeniyle (15-30 saniye) tok hastalarda yararlı olabilir. Hızlı etki sonlanma süresi nedeniyle zor havayolu yönetiminde yararlı olabilir.

12 Nondepolarizan Kas Gevşeticiler Kısa Etkililer Orta Etkililer Uzun Etkililer Mivakuryum Rokuronyum Pankuronyum Atrakuryum Vekuronyum Sisatrakuryum

13 Pankuronyum En uzun etkili nondepolarizan kas gevşeticidir. Kalp hızında artış meydana getirir. Tolere edemeyecek hastalarda (Kardiyak rezervi kısıtlı) bu durum olumsuz olabilir. Narkotiklerin bradikardi etkisini önleyebilir. Mutlaka antikolinesterazlarla döndürülmelidir. Postoperatif rezidüel blok insidansı yüksektir. Büyük kısmı böbrek yoluyla, bir miktar da karaciğerde parçalanarak elimine edilir. (Atılır.) Histamin salınımını uyarmaz. Entübasyon dozu : mg/kg Etkisi 2-4 dakikada başlar, ortalama dakika sürer.

14 Vekuronyum Histamin salınımına neden olmaz. Kardiyovasküler yan etkileri yoktur. Yüksek doz narkotik analjezikler ile derin bradikardiye neden olabilir. Vekuronyum toz halde bir flakondur. Sulandırıldıktan sonra 24 saat içinde kullanılmazsa atılmalıdır. Büyük oranda böbrek ve karaciğerden atılır. Entübasyon dozu : 0.1 mg/kg Etkisi 2-4 dakika içerisinde başlar, dakika kadar sürer.

15 Rokuronyum Orta etki düzeyine sahiptir. Klinik pratikte kullanımı yaygındır. (Esmeron) Ciddi kardiyovasküler etkileri yoktur. Karaciğer (%65) ve böbrek (%35) ağırlıklı bir atılım yoluna sahiptir. Entübasyon dozu: mg/kg, Etkisi dakika başlar, dakika kadar sürer.

Atrakuryum Yıkılımı özelliklidir. Plazmada Hoffman eliminasyonu ile yıkılır. Karaciğer ve böbrek hastalıklarında avantaj! Hipotansiyona neden olabilir.

16 Atrakuryum Yıkılımı özelliklidir. Plazmada Hoffman eliminasyonu ile yıkılır. Karaciğer ve böbrek hastalıklarında avantaj! Hipotansiyona neden olabilir. Histamin salınımını tetikleyebilir. Olabildiğince yavaş ve kontrollü uygulanmalıdır. Entübasyon dozu: 0.5 mg/kg dır. Etkisi 2-4 dakika içerisinde başlar, dakika kadar sürer.

17 Sisatrakuryum Kardiyovasküler anlamda stabildir ve histamin salınımını uyarmaz. Tıpkı Atrakuryum gibi Hoffman eliminasyonu ile yıkılır. Atrakuryumdaki uygulama önlemlerini daha stabil bir ajan olması nedeniyle gerekli kılmaz. Entübasyon dozu: 0.1 mg/kg dır. Etkisi 2-4 dakika içerisinde başlar, dakika kadar sürer.

18 Mivakuryum En kısa etkili nondepolarizan blokerdir. Derlenmesi hızlıdır. Yalnızca hızlı uygulama sonucunda hipotansiyonla karakterize taşikardi eğilimi oluşturabilir. Entübasyon dozu: mg/kg dır. Etkisi 2-3 dakika içerisinde başlar, ortalama dakika kadar sürer.

19 Öğr.Gör.Ahmet Emre AZAKLI Nondepolarizan Bloğun Döndürülmesi Atropin + Neostigmine ile? Reverse! Sugammadex (Bridion) ile? Antidot (Yalnızca rokuronyum ve vekuronyum) N e o s t i g m i n e = A ntiko l i n e s te ra z!

Atropin + Neostigmine Neostigmine, bradikardiye neden olur. Siyalog etkilidir, sekresyonları arttırır. Spontan solunum faaliyeti olmayan bir hastada, bloğun süresini uzatır!

20 Atropin + Neostigmine Neostigmine, bradikardiye neden olur. Siyalog etkilidir, sekresyonları arttırır. Spontan solunum faaliyeti olmayan bir hastada, bloğun süresini uzatır! Asetilkolinesteraza bağlanır, enzimin asetilkolini yıkmasını önler. Neostigmine Dozu: 0,04 mg/kg (Maksimum 0,08 mg/kg) Atropin Dozu: Her 1 mg neostigmine için 0,4 mg, Ya pratikte? Genel olarak klinik pratikte 0.5 mg Atropin i takiben 1.5 mg Neostigmine uygulanır. Taban doz Atropin nedir? Erişkin hastalarda 0.5 mg taban dozun altındaki Atropin, bradikardiye neden olur. Bu nedenle tek seferde minimum 0.5 mg uygulanmalıdır. Erişkin bir hastada Neostigmine uygulamasında 5 mg tavan dozun aşılması önerilmez.atropin de erişkin bir hastaya 24 saat içinde maksimum 3 mg uygulanabilir.

21 Sugammadex (Bridion) Rokuronyum un ve Vekuronyum un antagonistidir. Uygulama doz aralığı 2-4 mg/kg dır. Zor entübasyonda ve ventilasyon zorluğunda, hızlı geri dönüş için 16 mg/kg dozda uygulanabilir.

Öğr.Gör.Ahmet Emre AZAKLI Etki Başlangıç Süresini Azaltma Kilogram başına düşen dozu arttırarak mümkündür. Örneğin Esmeron kilogram başına 0.

22 Öğr.Gör.Ahmet Emre AZAKLI Etki Başlangıç Süresini Azaltma Kilogram başına düşen dozu arttırarak mümkündür. Örneğin Esmeron kilogram başına 0.5 mg uygulanırken, daha hızlı bir etki için kilogram başına 1 mg uygulanabilir. Priming doz uygularak mümkündür. Priming doz, kas gevşeticinin totalde uygulanacak dozunun anestezi başlangıcında ¼ lük kısmını uygulamaktır. Kalanının da iv anesteziklerden sonra uygulanması ile kas gevşetici etkinliğinin başlaması noktasında zaman kazanmaya yarar.

23 Tartışma & Soru-Cevap & Değerlendirme Öğr.Gör.Ahmet Emre AZAKLI İKBU Anestezi Uygulama 1 Ders Notları

Benzer belgeler

NOROMUSKÜLER BLOKÖRLER

NOROMUSKÜLER BLOKÖRLER Nöromusküler blokörler miyonöral kavşakta sinir impulslarının iletimini bloke ederek iskelet kaslarını paralize ederler. Strok, guillian barre gibi alt ve üst motor noron hastalıkları