YEKDEM'e 17 bin MW başvuru gerçekleşti

Transkript

1 Sayı: 37 petroturkcom montelforeks İçindekiler Piyasalar Gündemden Başlık lar > Kasım ayının ilk 15 gününde Piyasa Takas Fiyatı ortalaması 135,92 TL/MWh oldu. Arz-Talep Genel Bakış Piyasa Haberleri Arıza & Bakım Ekonomik Takvim > Kasım ayının ilk 13 gününde Sistem Marjinal Fiyatı ortalaması 125,8 TL/MWh oldu. > Sıcaklık endeksinin 9,5 dereceden 5,9 derece seviyelerine gerilemesi bekleniyor. > Montel-Foreks Online'dan anlık TFS, ICAP ve GFI verilerine ulaşabilirsiniz* > Montel-Foreks Online üzerinden Energetika.Net haberlerine ücretsiz ulaşabilirsiniz. YEKDEM'e 17 bin MW başvuru gerçekleşti EPDK tarafından yapılan duyuruya göre; Yenilenebilir Enerji Destekleme Mekanizması'na 2017 yılı için yapılan başvurular 17 bin 382 MW ile rekor seviyeye ulaştı. PİYASALAR GÜN ÖNCESİ PİYASASI 2016 yılında, döviz kurundaki artış ve spot piyasada elektrik fiyatlarının düşük seyri sebebi ile Yenilenebilir Enerji Destekleme Mekanizmasına yapılan başvurular toplamda 15 bin MW seviyesinde gerçekleşmişti başvuruları ise 2016 rekorunu geçerek 647 santral ile toplamda MW olarak belirlendi yılı başvurularında, toplam 418 adet santral ve MW ile en çok başvuru HES'lerden geldi. Kanal tipi Hes'lerin başvuruları MW, barajlı Hes'lerin MW, nehir tipi santrallerin ise MW olarak kaydedildi. Dstekleme mekanizmasına rüzgar kaynaklarından MW başvuru yapılırken, jeotermal enerji santrallerinin başvurusu toplamda 752 MW, biyokütle santrallerinin ise 299 MW olarak belirlendi. DENGELEME PİYASASI Ekim ayında Sistem Marjinal Fiyatı (SMF) ortalaması 127,6 TL/MWh seviyesinde belirlenmişti. Kasım ayının ilk 13 gününde 125,8 TL/MWh seviyesinde belirlenen SMF, 7-13 Kasım haftasında ise 110,9 TL/MWh bandında belirlendi Kasım haftasında en yüksek SMF 133,3 TL/MWh ile 9 Kasım Çarşamba günü, en düşük SMF ise 81,8 TL/MWh ile 13 Kasım Pazar günü gerçekleşti.

2

3 KARŞILANABİLİR GÜÇ / PUANT Ekim ayında karşılanabilir güç seviyesinin günlük ortalaması MW olarak belirlenirken, ani puant ortalaması MW seviyesinde belirlenmişti. Kasım ayının ilk 13 gününde karşılanabilir güç ortalaması MW olurken, ani puant ortalaması MW olarak belirlendi. Kasım ayının ilk 13 gününde en yüksek ani puant MW ile 2 Kasım Çarşamba günü, en düşük ani puant ise MW ile 13 Kasım Pazar günü gerçekleşti. TEZGAHÜSTÜ PİYASALAR Tezgah üstü elektrik piyasasında haftanın ilk gününde Aralık ayı baz yük kontratı geçen haftaki 150,75-151,25 TL/MWh seviyesinden bu hafta TL/MWh bandına yükseldi. Tezgah üstü piyasada Ocak ayı baz yük ürün TL/MWh seviyesinde belirlenirken, geçen haftaya göre 2,5-3,5 TL bandında yükselmesi dikkat çekti. Şubat ayı kontratı TL/MWh, Mart ayı baz yük kontratı ise 122,75-123,75 TL/MWh seviyesinde belirlendi ilk çeyrek baz yük ürünü (Q12017) 139,5-140,5 TL/MWh seviyesinde belirlenirken, 2017 ikinci çeyrek ürünü (Q22017) 121,5-123 TL/MWh seviyesinde gerçekleşti üçüncü çeyrek ürünü ise (Q32017) ,5 TL/MWh seviyesine geldi. Dördüncü çeyrek ürünü (Q42017) ,5 TL/MWh bandında alıcı ve satıcı tarafında belirlendi birinci yarı kontratı (H12017) TL/MWh seviyesinde belirlenirken haftanın ilk gününde kontratın işlemi 130,5 TL/MWh'ten gerçekleşti ikinci yarı baz yük kontratı (H22017) alıcı ve satıcı tarafında TL/MWh seviyesinde belirlendi. Tezgah üstü piyasalarda hafta başında 2017 yıllık kontratı (CAL17) ise geçen haftaki 133,5-134 TL/MWh seviyesinden bu hafta 134,75-135,25 TL/MWh bandına yükseldi. SINIR ÖTESİ TİCARET Türkiye Elektrik İletim A.Ş (TEİAŞ) tarafından Ekim ayı için yapılan Bulgaristan-Türkiye yönündeki kapasite ihalesinde 166 MW kapasite kullanıma açıldı. İhale sonuçlarına göre; 166 MW kapasitenin tamamı 9 firma tarafından paylaşılırken, ihalede takas fiyatı 2,02 /MWh olarak belirlendi. Bulgaristan İletim Sistem Operatörü (ESO) tarafından Ekim ayı için yapılan, Bulgaristan-Türkiye yönündeki sınır ötesi kapasite ihalesinde ise 166 MW kapasitenin tamamı 8 firma tarafından paylaşıldı. İhalede takas fiyatı 1,93 /MWh olarak belirlendi. Coordinated Auction Office in South East Europe (SEE-CAO) tarafından Ekim ayı için yapılan Yunanistan-Türkiye yönlü sınır ötesi aylık kapasite ihalesinde toplamda 166 MW kapasite ihaleye açılırken, kullanıma açılan kapasitenin tamamı 9 firma tarafından paylaşıldı. İhalede takas fiyatı 3,00 olarak belirlendi. 3

4 ARZ-TALEP KAYNAKLARA GÖRE ÜRETİM TEİAŞ'tan alınan verilere göre; 2016 yılının Ekim ayı boyunca Türkiye'de 361,6 MW gücünde 119 adet santral devreye girdi. Kurulu güçteki en büyük artışın 120 MW ile hidroelektrik santrallerinde olduğu tespit edildi. Sadece Ekim ayında 13 akarsu tipi, 1 barajlı olmak üzere devreye giren 14 hidroelektrik santrali sayesinde, HES'lerin toplam kurulu gücü MW'a ulaştı. Barajlı hidroelektrik santrallerinin kurulu gücü MW'a, akarsu tipi HES'lerin kurulu gücü ise MW'a yükseldi. Ekim ayındaki artışta hidroelektrik tesislerini lisanssız güneş enerjisi santralleri takip etti. Eylül ayı sonunda 660,2 MW olan lisanssız güneş enerjisi santrallerinin kurulu gücü Ekim ayında 72,5 MW artarak 732,8 MW seviyesine yükseldi. Doğal gaz yakıtlı elektrik santrallerinde ise santral sayısı 245 ile sabit kalırken 33 MW düşüş kaydedildiği dikkat çekti. Doğal gaz yakıtlı elektrik santralleriin kurulu gücü MW olduğu tespit edildi. Ekim ayında rüzgar santrallerinin kurulu gücü 57,4 MW artarak toplamda 5.275,4 MW'a ulaşmış oldu. Rüzgar kapasitesinin toplam kurulu güçteki payı ise %6,7 olarak sabit kaldı. Lisanslara göre kurulu güce baktığımızda ise Ekim boyunca 672 MW kurulu gücünde Yap-İşlet santralinin EÜAŞ'a devrolduğu tespit edildi. Bununla birlikte toplamda kayddilen 361,6 MW artışın 288,3 MW'ının serbest üretim şirketlerinden gerçekleştiği, 73,3 MW'ında lisanssız üretim şirketlerinden gerçekleştiği gözlemlendi. KURULUŞLARA GÖRE ÜRETİM Ekim ayında lisanslara göre üretime bakıldığında serbest üreticilerin elektrik üretimi toplamı MWh, EÜAŞ'ın ise MWh seviyesinde olduğu tespit edildi. Yap-İşlet santralleri ise ay boyunca MWh elektrik üretti. Kasım ayının ilk 13 gününde serbest üreticilerin günlük elektrik üretimi ortalaması MWh, EÜAŞ'ın ise MWh seviyesinde olduğu tespit edildi. Yap-İşlet santralleri ise ay boyunca MWh elektrik üretti. 4

5 BARAJLARA GELEN SU *TEİAŞ tarafından yayınlanan Barajlara Gelen su verileri 30 Temmuz 2016 tarihi itibarı ile geçici bir süre için askıya alınmıştır. Temmuz ayının ilk 30 gününde barajlara gelen su milyon m3 olarak belirlendi yılının aynı döneminde rakam milyon m3 seviyesindeydi yılında (30 Temmuz tarihine kadar) barajlara gelen toplam su miktarı milyon m3 olurken, 2015 yılının aynı döneminde rakam milyon m3 seviyesindeydi. RÜZGÂR ENERJİSİNDEN ÜRETİM Rüzgar kaynaklarından toplam elektrik üretimi Ekim ayında MWh olurken, geçtiğimiz yılın aynı döneminde rakam MWh seviyesindeydi. Kasım ayının ilk 13 gününde günlük ortalama elektrik üretimi ise MWh seviyesinde belirlendi Kasım haftasında en yüksek rüzgardan elektrik üretimi MW ile 9 Kasım Çarşamba günü gerçekleşti Rüzgâr tahmini yapan kuruluşlar, bugün için MW, yarın için ise MW civarında elektrik üretimi bekliyorlar. ELEKTRİK TÜKETİMİ TEİAŞ tarafından yayınlanan verilerden derlenen bilgilere göre; Türkiye genelinde Ekim ayında toplam elektrik tüketimi MWh olarak belirlendi. Kasım ayının ilk 13 gününde ise günlük tüketim ortalaması MWh olarak belirlendi yılın aynı döneminde rakam MWh seviyesindeydi. Montel-Foreks'in hava durumu kaynaklarına göre, önümüzdeki hafta Türkiye genelinde sıcaklık endeksinin 9,58 derece seviyelerinde belirlenmesi, sonrasında ise 5,96 derece seviyelerine gerilemesi bekleniyor. 5

6 PİYASA HABERLERİ ALBAYRAK: YERLİ KÖMÜRDE HEDEFLERİMİZ DAHA YUKARILARDA Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanı Berat Albayrak, İstanbul'da '1.Kömür Eylem Planı Çalıştayı'nın katıldı. Çalıştaya Bakan Albayrak'ın yanı sıra Kömür Üreticileri Derneği Başkanı Muzaffer Polat, TBMM Enerji Komisyonu Başkanı Ziya Altunyaldız, Enerji Piyasası Düzenleme Kurumu Başkanı Mustafa Yılmaz, bakanlık bürokratları, sektör temsilcileri ve işadamları katıldı. Çalıştayın açılışında konuşan Berat Albayrak, Türkiye'nin yerli kömürden elektrik üretimi kapasitesinin potansiyeline inandıklarını söyledi itibariyle kömürün elektrik üretim portföyündeki payının yüzde 12'lerden yüzde 16'ya çıkardıklarını belirten Bakan Albayrak, 'Neredeyse 3'te 1 oranında artmış. Ancak yeterli değil. Hedeflerimiz daha yukarılarda. Yerli kömürde biz, hem ithalata hem istihdama hem de yerli kalkınmaya çok önemli bir katkı yapıyoruz, yapacağız' diye konuştu. Albayrak, 'Bugün 10 binlerde olan kurulu güç kapasitesi şu rezervlerle ki, yeni bulacaklarımızı bir kenara koyuyorum önümüzdeki dönem çok daha güzel, verimli rezervleri sondajlarla keşfedeceğiz. Bu çerçevede bakıldığında kimin ne dediği pek fazla önemli değil' dedi. 'Burada kömür sektörünün paydaşları olarak kömürün öneminin farkındayız' diyen Berat Albayrak şunları söyledi: 'Ancak bir de anti kömürcülük yapmaya çalışan, anti kömür lobiciliği yapmaya çalışan birileri var. Çok da önemli değil, çok da kafamıza takmayacağız. Hele hele dünyanın gelişmiş ülkeleri başta olmak üzere kömürden bu kadar faydalanıldığı, yararlanıldığı bir atmosferde onların çok dediklerine bakmayacağız. Avrupa'ya bakıldığında yüzde 84 kömürden üretiyor elektriğini. Amerika yüzde 45, İngiltere yüzde 39...Dünya ortalaması yüzde 40'ın üzerinde, ancak Türkiye'de yerli kömürü yüzde 12'lerden 16'lara çıkardık kıyamet kopuyor. Kimse kusura bakmasın, biz bu kaynağımızı sonuna kadar kullanacağız KARADENİZ HOLDİNG'İN DÖRT ENERJİ GEMİSİ YOLA ÇIKMAYA HAZIRLANDI Mevcut 13 Enerji Gemisi ile dünyanın en büyük Enerji Gemisi filosuna sahip olan Karadeniz Holding, büyümeye devam ediyor. Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, Başbakan Binali Yıldırım, Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanı Berat Albayrak, Ulaştırma Denizcilik ve Haberleşme Bakanı Ahmet Arslan ve Sedef Tersanesi Yönetim Kurulu Başkanı Metin Kalkavan, katılımıyla 13 Kasım 2016'da Tuzla Sedef Tersanesi'nde düzenlenen törende en yeni dört Enerji Gemisi yola çıkmaya hazırlandı. 480 MW elektrik üretim kapasitesiyle dünyanın en büyük Enerji Gemileri olan Karadeniz Powership Osman Khan Gana'ya, Karadeniz Powership Onur Sultan ise Myanmar'a doğru yola çıkmaya hazırlanırken, 120 MW kapasiteleri ile Karadeniz Powership Gökhan Bey ve Karadeniz Powership Yasin Bey Endonezya için hazırlandı. Karadeniz Powership Osman Khan ve Karadeniz Powership Onur Sultan, her biri 480 MW'lık kapasiteleri ve 300 metreye ulaşan uzunluklarıyla dünyanın en büyük Enerji Gemileri olma ünvanını paylaşıyorlar. Her iki gemi de rekor bir sürede tamamlandı. Biri Gana'da, yani Afrika'nın batısında diğeri Myanmar'da Asya'nın güney doğu ucunda hizmet verecek. Enerji piyasasında önemli bir boşluğu dolduran Karpowership Enerji Gemileri, acil enerji ihtiyacı olan ülkelere çözüm bulmak için geliştirildi. Tamamen Türk mühendislerce tasarlanan Enerji Gemileri Tuzla'da üretiliyor. Karpowership Enerji Gemileri bugün Lübnan'ın yüzde 27'sini, Gana'nın yüzde 22'sini, Zambiya'nın yüzde 16'sını ve Kuzey Sulawesi, Endonezya'nın elektrik ihtiyacının yüzde 31'ini karşılıyor. Ayrıca 3 Enerji Gemisi son altı senede Irak'ın da yüzde 15'ini karşıladı. Dünyanın en büyük Enerji Gemisi filosuna sahip olduklarının altını çizen Karadeniz Holding CEO'su Orhan Karadeniz, Karadeniz Holding olarak Türkiye'nin elektrik ihraç eden ilk şirketiyiz. Bunun üzerine 13 Powership ile 2700 MW'ı aşan kurulu güç kapasitesine sahip dünyanın ilk ve en büyük Enerji Gemisi filosunu inşa ettik. Ayrıca inşaasına başladığımız 14 yeni gemiyle 4500 MW'a ulaşıyoruz. Bu kapasite dünyadaki bir çok ülkenin kurulu gücünden daha fazla. Türk girişimcileri olarak Türkiye'nin mühendisleri, işçileri, tersaneleri, bankaları, yatırımcıları ve 2000'i aşan Karadeniz Holding ekibinin emeği ile hayata geçirdiğimiz bu projemizin gururunu yaşıyoruz. dedi. Karadeniz Holding, Ortadoğu, Asya ve Afrika'nın bazı bölgeleri başta olmak üzere ülkelerin giderek artan elektrik ihtiyaçlarını karşılamak üzere yenilikçi bir yaklaşımla Enerji Gemileri Projesi'ni geliştirdi. Powershipler, hızlı ve ekonomik elektrik ihtiyacı olan ülkelere orta vadeli çözüm olarak, güvenilir elektrik sağlıyor. Hem sıvı yakıt hem de doğal gaz ile elektrik üretebilen Enerji Gemileri, ülkelerin elektrik şebekesine yüksek gerilim seviyesinden bağlanarak, bulundukları şehirlere ek olarak, gittikleri ülkenin her köşesinde elektrik ihtiyacının giderilmesine katkı sağlıyor. Powershipler, çok kullanılan son teknoloji ve özel tasarımları sayesinde enerji verimliliği konusunda da hassas ve çevre dostu bir alt yapı ile inşa ediliyor. 6

7 BOTAŞ MARMARA EREĞLİSİ KAPASİTE ARTIRMA İHALESİNE 7 TEKLİF BOTAŞ'ın Marmara Ereğlisi LNG gönderim kapasitesinin artırılması yapım işi ihalesine, 7 teklif geldi. Denizhaber'in haberine göre, Boru Hatları ile Petrol Taşıma AŞ'nin (BOTAŞ) tahmini bedeli 60 milyon 656 bin 616 dolar olan Marmara Ereğlisi LNG gönderim kapasitesinin artırılması yapım işi ihalesine, 7 teklif geldi. İhalede en düşük teklifi, 42 milyon 770 bin dolarla China Tianchen Engineering Corporation verdi. OPEC 2016 İÇİN GLOBAL PETROL TALEBİ BÜYÜME TAHMİNİNİ 10 BİN VARİL DÜŞÜRDÜ OPEC, 2016 için global petrol talebi büyüme tahminini Ekim ayına göre 10 bin varil düşürdü. OPEC bugün yayınladığı Kasım ayı raporunda 2016 yılı için global petrol talebi büyüme tahminini 10 bin varil düşürerek 1,23 milyon varil/güne indirdi. OPEC, 2016'da talebin 94,40 milyon varil/güne ulaşacağı tahmininde ise değişiklik yapmadı yılında global petrol talebinin 2016'ya göre 1,15 milyon varil gün artarak 95,55 milyon varil/gün olacağı tahminin de de değişiklik olmadı. Kendi petrolüne talebin 2016 yılında geçen yıla göre 1,9 milyon varil/gün artışla 31,9 milyon varil/gün olacağını tahmin eden OPEC, 2017 için OPEC petrolüne talep tahminini geçen aya göre 100 bin varil/gün vcivarında artırarak 32,7 milyon varil/güne yükseltti, Ekim ayında ortalama global petrol arzının bir önceki aya göre 970 bin varil/gün artarak 96,32 milyon varil/güne yükseldiğini belirten OPEC, kendi üretiminin ise 240 bin varil/gün artışla 33 milyon 64 varil/gün olduğunu duyurdu. OPEC dışı üreticilerin 2016 yılı arzlarında daralma beklentisini 10 bin varil gün düşürerek 780 bin varil/güne indiren OPEC, OPEC dışı üretimin 2016'da 56,20 milyon varil/güne düşmesini beklediğini bildirdi. OPEC dışı üreticilerin petrol arzlarına yönelik 2017 beklentisini dee10 bin varil/gün düşürenk OPEC, 2017'de arzın cari yıla göre 230 bin varil/gün artarak 56,43 milyon varil gün olacağını öngördü. Kasım raporuna göre OECD ülkelerindeki ticari petrol stokları Eylül ayında 13,4 milyon varil azalarak 3 milyar 52 milyon varil seviyesinde gerçekleşti. Stoklar Eylül'de son 5 yıl ortalamasının 304 milyon varil üzerinde gerçekleşti. OECD stoklarının talebi karşılayabileceği gün sayısı da son 5 yıl ortalamasının 6,5 gün üzerinde 65,7 gün oldu. SAUDİ ARAMCO OMV PETROL OFİSİ İÇİN TEKLİF VERENLER ARASINDA BloombergHT'nin haberine göre; Dünyanın en büyük petrol ihracatçısı Saudi Arabian Oil Co. (Saudi Aramco), orta Avrupa'nın en büyük petrol ve gaz şirketi OMV AG'nin sahibi olduğu Petrol Ofisi için 2. tur teklif verenler arasında bulunuyor. Konuyla ilgili 2 kişinin aktardığı bilgilere göre, Türkiye'nin en büyük petrol ürünleri satıcısı İstanbul merkezli OMV Petrol Ofisi AŞ'nin satışı için HSBC Holdings Plc Saudi Aramco'ya danışmanlık hizmeti veriyor. Bloomberg News haberine göre, State Oil Company of Azerbaijan (Socar) ve Koç Holding ve Öztürk ailesinin ortağı olduğu Opet Petrolcülük de OMV Petrol Ofisi AŞ'nin satışı için teklif verenler arasında bulunuyor. OMV, İNGİLTERE'DEKİ OPERASYONUNU SAT TI Avusturya merkezli petrol ve gaz şirketi OMV, İngiltere'deki operasyonunu Siccar Point'e 1 milyar dolar karşılığında sattı. Bu satışla birlikte OMV'nin İngiltere'deki petrol ve gaz arama faaliyetleri sona erdi. OMV, Kuzey Denizi'nin İngiltere'ye ait bölümündeki varlıkları 2013 yılında 2,65 milyar dolara almıştı. AKSA ENERJİ TEKLİF DEĞERLENDİRME KOMİTESİ OLUŞTURDU Aksa Enerji, çeşitli santrallerine gelen tekliflerin değerlendirilmesi için bir komite oluşturdu. Aksa Enerji'den konu ile ilgili KAP'a yapılan açıklamaya göre, Şirketin borçluluğunu azaltmak, faiz giderlerinin finansallar üzerindeki etkisini hafifletmek ve yurt dışındaki potansiyel yatırımlara sermaye yaratmak amacıyla, uzun süredir şirketin çeşitli santrallerine gelen tekliflerin daha yakından değerlendirilmesi için bir komite oluşturuldu. Bu komite, ilgili tüm teklifleri değerlendirip Yönetim Kurulu'na görüşlerini sunacak. İNGİLTERE KÖMÜR SANTRALLERİNİ 2025'E KADAR KAPATACAK İngiltere'de hükümet, kömür yakıtlı enerji santrallerinin 2025 yılına kadar nasıl kapatılmalarına dair planlarını kamuoyunun tartışmasına açtı. 2025'te tamamen kapatılmaları öngörülen santrallerin, 2023'den sonra kullanılmayabilecekleri de ifade edildi. Hükümetin ortaya koyduğu planlar 1 Şubat 2017'ye kadar tartışmaya açık olacak. İngiltere'de kömür yakıtlı santraller geçen yıl Ülke'nin enerji ihtiyacının yüzde 25'ini karşılarken, hükümet, iklim değişikliği ile mücadele hedeflerinin yakalanması için bu santralleri kapatmak istiyor. TÜİK, SERBEST PİYASADAN 1,3 MİLYON KWH ELEKTRİK ALACAK Türkiye İstatistik Kurumu TÜİK tarafından bugün yapılan duyuruya göre; TÜİK serbest piyasadan 1,3 milyon kwh elektrik alacak. Türkiye İstatistik Kurumu Başkanlığı ve ek hizmet binaları için serbest piyasadan 1,3 milyon kwh elektrik alımına yönelik ihale açıldı. TÜİK'ten yapılan açıklamaya göre, 01/01/ /12/2017 tarihleri arasında serbest piyasadan kwh elektrik enerjisi alımı gerçekleştirilek ihale 25 Kasım 2016 günü saat 10:00'da düzenlenecek. 7

8 BAKIM & ARIZA BİLDİRİMLERİ Dönem:

9 EKONOMİK TAKVİM Dönem:

10