DERS BİLGİ FORMU. Okul Eğitimi Süresi = 54

Transkript

1 DERSİN ADI BÖLÜM PROGRAM DÖNEMİ DERSİN DİLİ DERS KATEGORİSİ ÖN ŞARTLAR SÜRE VE DAĞILIMI KREDİ DERSİN AMACI ÖĞRENME ÇIKTILARI VE YETERLİKLER DERSİN İÇERİĞİ VE DAĞILIMI (MODÜLLER VE HAFTALARA GÖRE DAĞILIMI) DERS BİLGİ FORMU NÜKLEER TIP TIBBİ HİZMETLER VE TEKNİKLER TIBBİ GÖRÜNTÜLEME TEKNİKLERİ 3.DÖNEM Türkçe Zorunlu Ders Meslek Dersi Seçmeli Ders X Haftalık Ders Saati Okul Eğitimi Süresi = 54 Ders Kredisi Bireysel Öğrenme Süresi (Proje, Ödev, Araştırma, İşyeri Eğitimi) Toplam = x 8 = 240 AKTS Kredisi (1 kredi=25-30 saat)(1modül=1 kredi) 8 Bu dersin amacı; derslik ve hastane ortamlarında Gama Kamera ve PET- BT görüntüleme teknikleri ile ilgili bilgi ve beceriler kazandırmaktır Gama Kamera Görüntüleme İçin Hazırlıkları yapmak Solunum, Dolaşım Sistemi Ve Vasküler Sistem Gama Kamera Görüntüleri Elde Etmek Sindirim Sistemi Gama Kamera Görüntüleri Elde Etmek Ürogenital Sistem Gama Kamera Görüntüleri Elde Etmek Endokrin Sistem ve Santral Sinir Sistemi Gama Kamera Görüntüleri Elde Etmek İskelet Sistemi Sintigrafileri ve Enfeksiyon,Tümör Tarama Görüntüleri Elde Etmek PET-BT Görüntüleme İçin Hazırlıkları Yapmak PET-BT Görüntüleri Elde Etmek Hafta Modüller/İçerik/Konular 1 Gama Kamera Ve Hasta Hazırlığı 2 Gama Kamera Ve Hasta Hazırlığı 3 Gama Kamera Ve Hasta Hazırlığı 4 Gama Kamera Ve Hasta Hazırlığı 5 Solunum, Dolaşım ve Vasküler Sistem Sintigrafileri 6 Sindirim Sistemi Sintigrafileri 7 Sindirim Sistemi Sintigrafileri 8 Ürogenital Sistem Sintigrafileri 9 Santral Sinir Sistemi ve Endokrin SistemSintigrafileri 10 İskelet Sistemi Sintigrafileri 11 Enfeksiyon Ve Tümör Görüntüleme Sintigrafileri 12 PET-BT Ve Hasta Hazırlığı 13 PET-BT Ve Hasta Hazırlığı 14 PET-BT Görüntüleme

2 EĞİTİM-ÖĞRETİM ORTAMI VE DONANIM ÖLÇME VE DEĞERLENDİRME ÖĞRETİM ELEMANI KAYNAKLAR İŞBİRLİĞİ YAPILACAK KURUM/KURULUŞLAR Ortam Donanım İşyeri Sınıf, Hastaneler ve Görüntüleme Merkezleri Gama Kamera ve SPECT Cihazları PET-BT Cihazları Kamu ve Üniversite Hastaneleri, Özel Hastaneler ve Görüntüleme Merkezleri Not/açıklama/öneri: Yöntem Uygulanan yöntem Yüzde (%) Ara Sınavlar Ödevler Projeler Dönem Ödevi Laboratuvar Diğer Dönem Sonu Sınavı. sahip öğretim elemanı Ders kitabı, yardımcı kitap ve diğer kaynaklar Kamu Hastaneleri, Üniversite Hastaneleri, Özel Hastaneler ve Görüntüleme Merkezleri

3 MODÜL MODÜLÜN KODU : BÖLÜM PROGRAM DERS SÜRE : 30/12 KREDİ : ÖN KOŞUL : - ÖĞRETİM YÖNTEM VE TEKNİKLERİ : MODÜL BİLGİ FORMU : GAMA KAMERA VE HASTA HAZIRLIĞI : TIBBİ HİZMETLER ve TEKNİKLER : TIBBİ GÖRÜNTÜLEME TEKNİKLERİ : NÜKLEER TIP EĞİTİM-ÖĞRETİM ORTAMI :Derslik, Nükleer Tıp Departmanları MODÜLÜN AMACI : Öğrenci: Radyasyon güvenlik mevzuatına uygun, doğru tanının konulmasını destekleyecek en yüksek kalitede gama kamera görüntüleri elde edebilmek için gerekli hazırlıkları yapabilecektir. ÖĞRENME HEDEFLERİ : Öğrenci: 1. Gama kamera cihazı ile görüntüleme için hasta hazırlığı yapabilecektir. 2. Nükleer Tıp Departmanlarında Sıcak Odayı tanıyabilecektir. 3. Radyonüklidleri, Farmasötikleri ve Radyofarmasötikleri tanıyabilecektir 4. Gama Kamera cihazı parametrelerini belirleyebilecektir. 5. Gama Kamera Görüntülerini elde edebilecektir. 6. Gama Kamera da görüntü kalitesini değerlendirebilecektir. 7. Gama Kamera Görüntülerini işlemleyebilecektir. İÇERİK A. HASTA HAZIRLIĞI 1. Randevu Öncesi Bilgilendirme Ve Hazırlık 2. Tetkik Sırasında Hazırlık 3. Acil Durum Hazırlığı (Avil, Dekort, Atropin, Adrenalin) B. SICAK ODANIN YAPISI 1. Sıcak Odanın Tanımı ve Yapısı 1.1. Sıcak Odanın Fiziki Yapısı 1.2. Sıcak Odada Bulunan Cihazların ve Malzemelerin Yerleşimi 2. Sıcak Odada Bulunan Tıbbi Malzeme ve Araç-Gereçler Mo/ 99m Tc Jeneratörü 2.2. Radyonüklidler 2.3. Farmasötikler 2.4. Radyofarmasötikler 2.5. Kurşun Jeneratör Zırhlı Kabin 2.6. Radyonüklid Zırhlı Kabin 2.7. Serum Fizyolojik Solüsyon

4 2.8. Vakumlu Şişeler 2.9. Şişe Tutucular Çeşitli Ebatlarda Enjektörler Çeşitli Ebatlarda Enjektör Uçları Kurşun Enjektör Taşıma Kapları Kurşun Önlük Kurşun Enjektör Kılıfları Kurşun Gözlük Kurşun Eldiven Kurşun Camlı Göğüs Zırhı Kurşun Bloklar Antiseptik Solüsyonlar Kurşun Radyoaktif Atık Kapları Isıtıcı (Su Isıtıcısı) Dekontaminasyon Solüsyonları Buzdolabı Doz Kalibratörü Doz Kalibratörü Kalite Kontrol Kaynakları Alan Monitörü Kontaminasyon Monitörü Çeker Ocak C. NÜKLEER TIP FİZİĞİ 1. Atomlar 1.1. Atomun Yapısı ve Özellikleri 1.2. Atomda Enerji Seviyeleri 1.3. Elektron Bağlanma Enerjileri 1.4. Nükleer Enerji Seviyeleri 1.5. İzotop 1.6. İzobar 1.7. İzoton 1.8. İzomer 2. Radyoaktivite 2.1. Elektromagnetik ve Partiküler Radyasyon 2.2. Radyoaktif Bozunum Tipleri Alfa Bozunumu Beta Bozunumu Pozitron Bozunumu Elektron Yakalama İzomerik Dönüşüm Gama Emisyon 3. Radyasyonun Madde ile Etkileşimi 3.1. Compton Olayı 3.2. Fotoelektrik Olay 3.3. Çift Oluşum 3.4. İnternal konversiyon: 3.5. Auger elektron 4. Radyoaktif Parçalanma Prensipleri 4.1. Bozunma Sabiti 4.2. Fiziksel Yarılanma Ömrü 4.3. Biyolojik Yarılanma Ömrü

5 4.4. Efektif Yarılanma Ömrü 4.5. Ortalama Ömür 4.6. Parçalanma 5. Radyoaktivite Birimleri 5.1. Aktivite Birimi 5.2. Işınlama Birimi 5.3. Absorplanmış Doz Birimi 5.4. Doz Eşdeğeri Birimi 5.5. Radyasyon Birimlerinin Birbirine Dönüşümü 6. Radyonüklidler ve Radyofarmasötikler 6.1. İdeal Radyonüklidlerin ve Radyofarmasötiklerin Özellikleri 6.2. Radyofarmasötiklerin Hazırlanması 6.3. Radyofarmasötik Lokalizasyon Mekanizması 6.4. Nükleer Tıpta Kullanılan Radyonüklidler ve Radyofarmasötikler Tc-99 m - MDP (Metilen Difosfonat) Tc-99 m - HDP (1-Hidroksi Etilen Difosfonat) Tc-99 m - DTPA (Diehtylenetriaminepentaacetiacid) Tc-99 m - MAG3 (Merkapto Asetil Glisin Glisin Glisin) Tc-99 m - DMSA (Dimerkapto Süksinik Asit) Tc-99 m - Sülfür Kolloid Tc-99 m - MAA (Makroagregate Albumin) Tc-99 m - Albumin Kolloid Tc-99 m - HSA (Human Serum Albumin) Tc-99 m - IDA (İminodiasetikasit) Tc-99 m - HMPAO (Hexametilpropilen Amin Oksim) Tc-99 m - ECD (Etil Sisteinat Dimer) Tc-99 m - Sestamibi Tc-99 m - Tetrofosmin I MIBG (Metaiyodobenzilguanidin) Ga 67 ( Galyum) In 111 (İndiyum) I 123 (İyot) Tl 201 (Talyum) I 131 (İyot) D. NÜKLEER TIPTA KULLANILAN RADYASYON DEDEKTÖRLERİ 1. Sayım Sistemleri 1.1. Gaz Dolu Dedektörler İyon Odalı Dedektörler Geiger-Müller Dedektörleri Orantılı Dedektörler 1.2. Yarı İletken Dedektörler 1.3. Sintilasyon Dedektörleri Gama Sayıcılar Beta Sayıcılar 2. Görüntüleme Sistemleri 2.1. Gama Kamera Cihazının Yapısı Kolimatörler Kolimatörün Yapısı Ve Görevleri Kolimatör Çeşitleri Legp Kolimatör

6 Lehr Kolimatör Megp Kolimatör Hegp Kolimatör Pinhole Kolimatör Diverjan Kolimatör Konverjan Kolimatör Slanthole Kolimatör Na-I Kristali Na-I Kristalinin Yapısı Na-I Kristalinin Radyasyonla Etkileşimi Fotoçoğaltıcı Tüpler Pozisyon Saptama Devreleri Puls Yükseklik Analizörü Elektronik Devreler Hasta Masası Bilgisayar Sistemi Ve Kumanda Konsolu 2.2. Protokol Seçimi Hasta Bilgileri Teknik Parametreler Enerji, Enerji Piki Ve Penceresi Matriks Toplam Sayım Yada Süre Görüntüleme Yada Tarama Alanı Dönüş Yönü Toplam Dönüş Sayısı Ve Açısı Homojenite Uniformite Düzeltmesi E. GAMA KAMERA GÖRÜNTÜLEME YÖNTEMLERİ 1. Görüntüleme Yöntemi 1.1. Statik Görüntüleme 1.2. Dinamik Görüntüleme 1.3. Tüm Vücut Görüntüleme 1.4. Spect Görüntüleme 1.5. Gated Spect Görüntüleme 1.6. MUGA (Multigated) 2. Tetkiki Gerçekleştirme 2.1. Radyofarmasötik Uygulama Yolları İntravenöz Uygulama Oral Uygulama İntradermal Uygulama İntratekal Uygulama Subkütan Uygulama İnhalasyon Uygulama 2.2. Hastayı Pozisyonlama 2.3. Dedektör Pozisyonlama 2.4. Alınan Görüntüler F. GAMA KAMERA CİHAZLARINDA GÖRÜNTÜ KALİTESİNİ ETKİLEYEN FAKTÖRLER 1. Teknik Parametreler

7 1.1. Enerji, Enerji Piki Ve Penceresi 1.2. Matriks 1.3. Toplam Sayım Ada Süre 1.4. Görüntüleme Yada Tarama Alanı 1.5. Dönüş Yönü 1.6. Toplam Dönüş Sayısı Ve Açısı 1.7. Kolimatör Seçimi 2. Hasta Kaynaklanan Faktörler 2.1. Hareket Artefaktları 2.2. Solunum Artefaktları 2.3. Bağırsak Peristaltik Hareket Artefaktları 2.4. Metal Eşyalar Ve Protezler 2.5. Radyoaktif Madde Kontaminasyonu 2.6. Hastanin Yanlış Pozisyonu 3. Gama Kamera Cihazından Kaynaklanan Faktörler 3.1. Gama Kamera Kalite Kontrol Testleri Günlük Testler Background Fotopik Sinogram Detektör Üniformite Haftalık Testler Sistem Üniformite Uzaysal Rezolüsyon Ve Lineerite Cor (Center Of Rotation) Aylık Testler Detektör (Intrinsic) Üniformite Üç Aylık Testler Sensitivite Piksel Boyutu Ölçümü Spect Rezolüsyon Ve Üniformite Altı Aylık Testler Detektör (Intrinsik) Uzaysal Rezolüsyon Detektör (Intrinsik Lineerite Sistem Ekstrinsik Uzaysal Rezolüsyon Sistem (Ekstrinsik) Lineerite Yıllık Testler Rotasyonel Üniformite G. GAMA KAMERA GÖRÜNTÜLERİNİN İŞLENMESİ 1. Dinamik Görüntü İşlemleme (Proses) Bilgisayar Programları 2. SPECT Görüntüleme İşlemleme (Proses) Bilgisayar Programları

8 ÖLÇME VE DEĞERLENDİRME: A. ÖLÇME Öğrencinin yeterliği kazanıp kazanmadığı, aşağıdaki bilgi ve başarım (performans) ölçütlerine göre ölçülecektir: 1. Gama kamera cihazı ile görüntüleme için hasta hazırlığı yapar. 2. Nükleer Tıp Departmanlarında Sıcak Odada kullanılan malzemeleri kullanır. 3. Radyonüklidleri, Farmasötikleri ve Radyofarmasötikleri tanır. 4. Gama Kamera cihazı parametrelerini belirler. 5. Gama Kamera Görüntülerini elde eder. 6. Gama Kamera da görüntü kalitesini değerlendirir. 7. Gama Kamera Görüntülerini işlemler. B. BİLGİ KANITLARI VE DEĞERLENDİRMESİ İçerikte verilen bilgiler, bilgiye yönelik ölçme araçları (çoktan seçmeli, kısa cevaplı ve yapılandırılmış sorulardan oluşan yazılı sınavlar) ile ölçülecektir. Değerlendirmenin %.. sini bu sınavlar oluşturur. C. BAŞARIM KANITLARI VE DEĞERLENDİRMESİ Başarım ölçütleri; uygulamaya yönelik ölçme araçları (proje ödevleri ve kontrol listesi) kullanılarak ölçülecektir. Değerlendirme, ölçme aracına (proje ödevi, vs) göre yapılacaktır. Öğrencinin başarılı olabilmesi için kontrol listesindeki tüm değerlendirme kriterlerini başarması gerekmektedir. Değerlendirmenin %.sini bu sınav oluşturur. AÇIKLAMA :

9 İŞLEM ANALİZ FORMU MESLEĞİN ADI TIBBİ GÖRÜNTÜLEME TEKNİKERİ İŞ Gama Kamera Görüntülemesi İŞLEM NO YETERLİK ORTAM (Araç-Gereç, Ekipman ve Koşullar) İŞLEMİN STANDARDI 1/1 Gama Kamera Görüntüleme İçin Hazırlıkları Yapmak İŞLEMİN ADI İstek Kağıdı, Randevu Sistemi, Hasta Hazırlık formu, Hasta Bilgilendirme Formu, Radyasyon Güvenlik Mevzuatı Yapmak Gama Kamera Cihazı İle Görüntüleme İçin Hasta Hazırlığı Yapmak İŞLEM BASAMAKLARI BİLGİ BECERİ TUTUM 1. Hastadan klinik ön tanısını içeren istek kâğıdını almak 2. Kadın hastaların hamile olup olmadığı sormak 3. Hastaya randevu tarihi verilmesi sürecini takip 4. Hastayı yapılacak tetkike uygun randevu tarihi öncesi hazırlık konusunda bilgilendirmek 5. Hastanın yapılacak tetkike uygun A. HASTA HAZIRLIĞI 1. Randevu öncesi bilgilendirme ve hazırlık 2. Tetkik sırasında hazırlık 3. Acil durum hazırlığı (avil, dekort, atropin, adrenalin) 1. Hastayla iletişim 2. Hasta yakınıyla iletişim 3. Gama Kamera cihazını kullanabilmek 4. Tıbbi terimleri anlayabilmek ve kullanabilmek 1. Ekip çalışmasına önem vermek 2. İş disiplinine sahip olmak 3. Planlı ve organize olmak 4. Mesleki etik kurallara uymak 5. Empati kurmak 6. Güler yüzlü olmak 7. Hasta haklarına saygılı olmak hazırlık yapmasını sağlamak 6. Hastaya tetkik hakkında bilgi vermek 7. Acil durumlara karşı hazırlık yapılmasına yardımcı olmak NOT: YAPILIŞ SÜRESİ : 5 dakika ÖĞRENME SÜRESİ: 1 saat

10 İŞLEM ANALİZ FORMU MESLEĞİN ADI TIBBİ GÖRÜNTÜLEME TEKNİKERİ İŞ Gama Kamera Görüntülemesi İŞLEM NO YETERLİK 1/2 Gama Kamera Görüntüleme İçin Hazırlıkları yapmak İŞLEMİN ADI Yapmak Nükleer Tıp Departmanlarında Sıcak Odayı Tanımak ORTAM (Araç-Gereç, Ekipman ve Koşullar) Sıcak Oda, Radyofarmasötik/Radyoaktif maddeler, Doz Kalibratörü, Kurşun Eldiven, Kurşun Enjektör kılıfı, Kurşun Taşıma Çantası, Enjektör, Enjektör ucu, Eldiven, Antiseptik Solüsyonlar İŞLEMİN STANDARDI Türkiye Atom Enerji Kurumu Lisanslama Kuralları, Radyasyon Güvenliği Tüzüğü, Radyasyon Güvenliği Yönetmeliği İŞLEM BASAMAKLARI BİLGİ BECERİ TUTUM 1. Nükleer tıp departmanlarında sıcak odayı tanımak. 2. Sıcak odanın fiziki yapısını tanımak 3. Sıcak Oda Cihazların ve Malzemelerin Yerleşimini tanımak 4. Sıcak odada kullanılan tıbbi malzemeleri, araç ve gereçleri tanımak 1. Radyasyon güvenlik önlemlerini alabilmek ve uygulayabilmek 2. Sıcak Oda araç, gereç ve ekipmanlarını tanıyabilmek 3. Radyofarmasötik/Radyoaktif maddeleri ayırt edebilmek B. SICAK ODANIN YAPISI 1. Sıcak Odanın Tanımı ve Yapısı 1.1. Sıcak Odanın Fiziki Yapısı 1.2. Sıcak Odada Bulunan Cihazların ve Malzemelerin Yerleşimi 2. Sıcak Odada Bulunan Tıbbi Malzeme ve Araç-Gereçler Mo/ 99m Tc Jeneratörü 2.2. Radyonüklidler 2.3. Farmasötikler 2.4. Radyofarmasötikler 2.5. Kurşun Jeneratör Zırhlı Kabin 2.6. Radyonüklid Zırhlı Kabin 2.7. Serum Fizyolojik Solüsyon 2.8. Vakumlu Şişeler 2.9. Şişe Tutucular Çeşitli Ebatlarda Enjektörler Çeşitli Ebatlarda Enjektör Uçları Kurşun Enjektör Taşıma Kapları Kurşun Önlük 1. İşyeri araç ve ekipmanları dikkatli kullanmak 2. Ekip çalışmasına önem vermek 3. Dikkatli ve özenli olmak 4. Planlı ve organize olmak 5. Sorumluluk sahibi olmak 6. Zamanı etkili kullanmak 7. Hijyenik kurallara dikkat 8. Hastane enfeksiyonlarına karşı dikkatli olmak 9. İş güvenliğine dikkat

11 NOT: Kurşun Enjektör Kılıfları Kurşun Gözlük Kurşun Eldiven Kurşun Camlı Göğüs Zırhı Kurşun Bloklar Antiseptik Solüsyonlar Kurşun Radyoaktif Atık Kapları Isıtıcı (Su Isıtıcısı) Dekontaminasyon Solüsyonları Buzdolabı Doz Kalibratörü Doz Kalibratörü Kalite Kontrol Kaynakları Alan Monitörü Kontaminasyon Monitörü Çeker Ocak YAPILIŞ SÜRESİ : 60 dakika ÖĞRENME SÜRESİ: 1 saat

12 İŞLEM ANALİZ FORMU MESLEĞİN ADI TIBBİ GÖRÜNTÜLEME TEKNİKERİ İŞ Gama Kamera Görüntülemesi İŞLEM NO YETERLİK 1/3 Gama Kamera Görüntüleme İçin Hazırlıkları Yapmak İŞLEMİN ADI Yapmak Radyonüklidleri, Farmasötikleri ve Radyofarmasötikleri Tanımak ORTAM (Araç-Gereç, Ekipman ve Koşullar) Sıcak Oda, Radyofarmasötik/Radyoaktif maddeler, Doz Kalibratörü, Kurşun Eldiven, Kurşun Enjektör kılıfı, Kurşun Taşıma Çantası, Enjektör, Enjektör ucu, Eldiven, Antiseptik Solüsyonlar İŞLEMİN STANDARDI Türkiye Atom Enerji Kurumu Lisanslama Kuralları, Radyasyon Güvenliği Tüzüğü, Radyasyon Güvenliği Yönetmeliği İŞLEM BASAMAKLARI BİLGİ BECERİ TUTUM 1. Sıcak Odada yapılan işlemleri tanımak 2. Sıcak Odada kullanılan radyonüklidlerin, farmasötiklerin ve radyofarmasötiklerin özelliklerini tanımak 3. Radyofarmasötiklerin hazırlanmasını ayırt 4. Radyoaktivite Ölçüm Cihazlarını tanımak 1. Radyasyon güvenlik önlemlerini alabilmek ve uygulayabilmek 2. Sıcak Oda araç, gereç ve ekipmanlarını kullanabilmek 3. Kayıt tutabilmek 4. Radyofarmasötik/Radyoaktif maddeleri ayırt edebilmek 5. Radyofarmasötik/Radyoaktif maddeleri tanıyabilmek C. NÜKLEER TIP FİZİĞİ 1. Atomlar 1.1. Atomun Yapısı ve Özellikleri 1.2. Atomda Enerji Seviyeleri 1.3. Elektron Bağlanma Enerjileri 1.4. Nükleer Enerji Seviyeleri 1.5. İzotop 1.6. İzobar 1.7. İzoton 1.8. İzomer 2. Radyoaktivite 2.1. Elektromagnetik ve Partiküler Radyasyon 2.2. Radyoaktif Bozunum Tipleri Alfa Bozunumu Beta Bozunumu Pozitron Bozunumu Elektron Yakalama İzomerik Dönüşüm 1. İşyeri araç ve ekipmanları dikkatli kullanmak 2. Ekip çalışmasına önem vermek 3. Dikkatli ve özenli olmak 4. Planlı ve organize olmak 5. Sorumluluk sahibi olmak 6. Zamanı etkili kullanmak 7. Hijyenik kurallara dikkat 8. Hastane enfeksiyonlarına karşı dikkatli olmak 9. İş güvenliğine dikkat

13 Gama Emisyon 3. Gama Fotonun Madde ile Etkileşimi 3.1. Compton Olayı 3.2. Fotoelektrik Olay 3.3. Çift Oluşum 4. Radyoaktif Parçalanma Prensipleri 4.1. Bozunma Sabiti 4.2. Fiziksel Yarılanma Ömrü 4.3. Biyolojik Yarılanma Ömrü 4.4. Efektif Yarılanma Ömrü 4.5. Ortalama Ömür 4.6. Parçalanma 5. Radyoaktivite Birimleri 5.1. Aktivite Birimi 5.2. Işınlama Birimi 5.3. Absorplanmış Doz Birimi 5.4. Doz Eşdeğeri Birimi 5.5. Radyasyon Birimlerinin Birbirine Dönüşümü 6. Radyonüklidler ve Radyofarmasötikler 6.1. İdeal Radyonüklidlerin ve Radyofarmasötiklerin Özellikleri 6.2. Radyofarmasötiklerin Hazırlanması 6.3. Radyofarmasötik Lokalizasyon Mekanizması 6.4. Nükleer Tıpta Kullanılan Radyonüklidler ve Radyofarmasötikler Tc-99 m - MDP (Metilen Difosfonat) Tc-99 m - HDP (1-Hidroksi Etilen Difosfonat) Tc-99 m - DTPA (Diehtylenetriaminepentaacetiacid)

14 Tc-99 m - MAG3 (Merkapto Asetil Glisin Glisin Glisin) Tc-99 m - DMSA (Dimerkapto Süksinik Asit) Tc-99 m - Sülfür Kolloid Tc-99 m - MAA (Makroagregate Albumin) Tc-99 m - Albumin Kolloid Tc-99 m - HSA (Human Serum Albumin) Tc-99 m - IDA (İminodiasetikasit) Tc-99 m - HMPAO (Hexametilpropilen Amin Oksim) Tc-99 m - ECD (Etil Sisteinat Dimer) Tc-99 m - Sestamibi Tc-99 m - Tetrofosmin I MIBG (Metaiyodobenzilguanidin) Ga 67 ( Galyum) In 111 (İndiyum) I 123 (İyot) Tl 201 (Talyum) I 131 (İyot) NOT: Bu işlemin Bilgi kısmındaki 1., 2. Ve 3. Konu başlıkları ağırlıklı olarak Radyasyon Sağlığı ve Korunma Dersinde anlatılacaktır. YAPILIŞ SÜRESİ : 30 dakika ÖĞRENME SÜRESİ: 4 saat

15 İŞLEM ANALİZ FORMU MESLEĞİN ADI TIBBİ GÖRÜNTÜLEME TEKNİKERİ İŞ Gama Kamera Görüntülemesi İŞLEM NO YETERLİK ORTAM (Araç-Gereç, Ekipman ve Koşullar) İŞLEMİN STANDARDI 1/4 Gama Kamera Görüntüleme İçin Hazırlıkları Yapmak İŞLEMİN ADI Yapmak Gama Kamera Cihazı Parametrelerini Belirlemek Gama Kamera Odası, Gama Kamera Cihazı, Kolimatör, Hasta Masası, Bilgisayar Sistemi ve Kumanda Konsolu İŞLEM BASAMAKLARI BİLGİ BECERİ TUTUM 1. Bilgisayardan uygun protokolü seçmek 2. Hasta bilgilerini (yaş, boy, kilo, cinsiyet, vb) girmek 3. Parametreleri değiştirmek/seçmek 4. Tetkike uygun kolimatör seçmek 1. Radyasyon güvenlik önlemlerini alabilmek ve uygulayabilmek 2. Gama Kamera cihazını kullanabilmek 3. Tetkiki gerçekleştirebilmek 4. Bilgisayar kullanabilmek D. NÜKLEER TIPTA KULLANILAN RADYASYON DEDEKTÖRLERİ 1. Sayım Sistemleri 1.1. Gaz Dolu Dedektörler İyon Odalı Dedektörler Geiger-Müller Dedektörleri Orantılı Dedektörler 1.2. Yarı İletken Dedektörler 1.3. Sintilasyon Dedektörleri Gama Sayıcılar Beta Sayıcılar 2. Görüntüleme Sistemleri 2.1. Gama Kamera Cihazının Yapısı Kolimatörler Kolimatörün Yapısı ve Görevleri Kolimatör Çeşitleri LEGP Kolimatör LEHR Kolimatör MEGP Kolimatör HEGP Kolimatör 1. İşyeri araç ve ekipmanları dikkatli kullanmak 2. İş disiplinine sahip olmak 3. Dikkatli ve özenli olmak 4. Planlı ve organize olmak 5. Sorumluluk sahibi olmak 6. Zamanı etkili kullanmak 7. İş güvenliğine dikkat

16 Pinhole Kolimatör Diverjan Kolimatör Konverjan Kolimatör Slanthole Kolimatör Na-I Kristali Na-I Kristalinin Yapısı Na-I Kristalinin Radyasyonla Etkileşimi Fotoçoğaltıcı Tüpler Pozisyon Saptama Devreleri Puls Yükseklik Analizörü Elektronik Devreler Hasta Masası Bilgisayar Sistemi Ve Kumanda Konsolu 2.2. Protokol Seçimi Hasta Bilgileri Teknik Parametreler Enerji, Enerji Piki Ve Penceresi Matriks Toplam Sayım Yada Süre Görüntüleme Yada Tarama Alanı Dönüş Yönü Toplam Dönüş Sayısı Ve Açısı Homojenite Uniformite Düzeltmesi NOT: Bu işlemin Bilgi kısmındaki 1. Konu başlığı ağırlıklı olarak Radyasyon Sağlığı ve Korunma Dersinde anlatılacaktır. YAPILIŞ SÜRESİ: 5 dakika ÖĞRENME SÜRESİ: 2 saat

17 İŞLEM ANALİZ FORMU MESLEĞİN ADI TIBBİ GÖRÜNTÜLEME TEKNİKERİ İŞ Gama Kamera Görüntülemesi İŞLEM NO YETERLİK ORTAM (Araç-Gereç, Ekipman ve Koşullar) İŞLEMİN STANDARDI 1/5 Gama Kamera Görüntüleme İçin Hazırlıkları yapmak İŞLEMİN ADI Yapmak Gama Kamera Görüntüleri Elde Etmek Sıcak Oda, Radyofarmasötik/Radyoaktif maddeler, Doz Kalibratörü, Kurşun Eldiven, Kurşun Enjektör kılıfı, Kurşun Taşıma Çantası, Enjektör, Enjektör ucu, Eldiven, Branül, Üç Yollu Musluk, turnike, pamuk, İzolasyonlu Enjeksiyon Odası, Antiseptik Solüsyon (alkol, zefiran, vb.), Hasta Bekleme Odası, Gama Kamera Odası, Gama Kamera Cihazı, Kolimatör Radyasyon Güvenlik Mevzuatına uygun, doğru tanının konulmasını destekleyecek en yüksek kalitede Akciğer Perfüzyon Sintigrafisi elde İŞLEM BASAMAKLARI BİLGİ BECERİ TUTUM 1. Kadın hastaların hamile olup olmadığı sormak 2. Hastaya tetkik hakkında bilgi vermek ve onay almak 3. Alerjik reaksiyonlara karşı önlem alınmasına yardımcı olmak 4. Artefakt oluşturabilecek metal eşyaların ve protezlerin çıkartılmasını sağlamak 5. Radyofarmasötiğin hazırlanması sürecini takip 6. Bilgisayardan uygun protokolü seçmek 7. Hasta bilgilerini (yaş, boy, kilo, cinsiyet, vb) girmek 8. Parametreleri değiştirmek/seçmek 9. Tetkike uygun kolimatör seçmek 10. Radyofarmasötiğin intravenöz E. GAMA KAMERA GÖRÜNTÜLEME YÖNTEMLERİ 1. Görüntüleme Yöntemi 1.1. Statik Görüntüleme 1.2. Dinamik Görüntüleme 1.3. Tüm Vücut Görüntüleme 1.4. Spect Görüntüleme 1.5. Gated Spect Görüntüleme 1.6. MUGA (Multigated) 2. Tetkiki Gerçekleştirme 2.1. Radyofarmasötik Uygulama Yolları İntravenöz Uygulama Oral Uygulama İntradermal Uygulama İntratekal Uygulama Subkütan Uygulama İnhalasyon Uygulama 2.2. Hastayı Pozisyonlama 1. Radyasyon güvenlik önlemlerini alabilmek ve uygulayabilmek 2. Hastayla iletişim 3. Hasta yakınıyla iletişim 4. Hastane personeli ile iletişim 5. Hastayı tetkike uygun olarak hazırlayabilmek Tetkike uygun gama kamera cihazını hazırlayabilmek 6. Gama Kamera cihazını kullanabilmek 7. Tetkiki gerçekleştirebilmek 8. Bilgisayar kullanabilmek 9. Radyofarmasötik/Radyoaktif maddeleri ayırt edebilmek 1. İşyeri araç ve ekipmanları dikkatli kullanmak 2. Ekip çalışmasına önem vermek 3. İş disiplinine sahip olmak 4. Dikkatli ve özenli olmak 5. Planlı ve organize olmak 6. Mesleki etik kurallara uymak 7. Sorumluluk sahibi olmak 8. Zamanı etkili kullanmak 9. Hasta mahremiyetine özen göstermek 10. Empati kurmak 11. Hijyenik kurallara dikkat 12. Güler yüzlü olmak

18 damar yolundan uygulanma sürecini takip 11. Hastayı hasta masasına yatırmak 12. Hastaya uygun pozisyon vermek 13. Hastaya gerekli talimatları vermek 14. Statik görüntüleme yapmak 15. Dinamik görüntüleme yapmak 16. Tüm vücut görüntüleme yapmak 17. SPECT görüntüleme yapmak 18. Gated SPECT görüntüleme yapmak 19. MUGA (Multigated) görüntüleme yapmak 20. Hastayı tetkik süresince gözlemlemek 21. Tetkik sonrası uzman hekimden onay almak 22. Hastayı tetkik sonrası radyasyon güvenliği açısından bilgilendirmek NOT: 2.3. Dedektör Pozisyonlama 2.4. Alınan Görüntüler YAPILIŞ SÜRESİ : 60 dakika ÖĞRENME SÜRESİ: 1 saat 13. Hasta haklarına saygılı olmak 14. Bulaşıcı ve hastane enfeksiyonlarına karşı dikkatli olmak 15. İş güvenliğine dikkat

19 İŞLEM ANALİZ FORMU MESLEĞİN ADI TIBBİ GÖRÜNTÜLEME TEKNİKERİ İŞ Gama Kamera Görüntülemesi İŞLEM NO YETERLİK ORTAM (Araç-Gereç, Ekipman ve Koşullar) İŞLEMİN STANDARDI 1/6 Gama Kamera Görüntüleme İçin Hazırlıkları yapmak Gama Kamera Cihazı, İŞLEMİN ADI Yapmak Gama Kamera da Görüntü Kalitesini Değerlendirmek İŞLEM BASAMAKLARI BİLGİ BECERİ TUTUM 1. Gama Kamera Odasında Geri plan aktivite (Background) kontrolü yapmak 2. Gama Kamera Cihazında radyoaktif kontaminasyon olup olmadığını kontrol kontrolü yapmak 3. Radyonüklid fotopik kontrolü yapmak 4. SPECT görüntüsünün hareket artefaktı (sinogram) kontrolü yapmak 5. Dönme Merkezi (COR) kontrolü yapmak 6. Detektör Üniformiteyi kontrol 7. Sistem Üniformiteyi kontrol 8. Gama kamera görüntülerinde hastadan kaynaklanan artefakt olup olmadığını kontrol 9. Gama kamera görüntülerinde F. GAMA KAMERA CİHAZLARINDA GÖRÜNTÜ KALİTESİNİ ETKİLEYEN FAKTÖRLER 1. Teknik Parametreler 1.1. Enerji, Enerji Piki ve Penceresi 1.2. Matriks 1.3. Toplam Sayım ada Süre 1.4. Görüntüleme Yada Tarama Alanı 1.5. Dönüş Yönü 1.6. Toplam Dönüş Sayısı ve Açısı 1.7. Kolimatör Seçimi 2. Hasta Kaynaklanan Faktörler 2.1. Hareket Artefaktları 2.2. Solunum Artefaktları 2.3. Bağırsak Peristaltik Hareket Artefaktları 2.4. Metal Eşyalar ve Protezler 2.5. Radyoaktif Madde Kontaminasyonu 2.6. Hastanin Yanlış Pozisyonu 1. Bilgisayar kullanabilmek 2. Görüntü kalitesini değerlendirebilmek 3. Hastadan kaynaklanan artefaktları tanıyabilmek ve önlem alabilmek 4. Gama kamera cihazından kaynaklanan artefaktları tanıyabilmek ve önlem alabilmek 5. Görüntü kalitesini etkileyen teknik parametreleri tanıyabilmek ve değiştirebilmek 1. İşyeri araç ve ekipmanları dikkatli kullanmak 2. Ekip çalışmasına önem vermek 3. İş disiplinine sahip olmak 4. Dikkatli ve özenli olmak 5. Planlı ve organize olmak 6. Zamanı etkili kullanmak

20 teknik parametrelerden kaynaklanan artefakt olup olmadığını kontrol 10. Gama kamera görüntülerinde cihazdan kaynaklanan artefakt olup olmadığını kontrol 11. Aylık, üç aylık, altı aylık ve yıllık gama kamera cihazının kalite kontrol testlerinin yapılma sürecini takip 3. Gama Kamera Cihazından Kaynaklanan Faktörler 3.1. Gama Kamera Kalite Kontrol Testleri Günlük Testler Background Fotopik Sinogram Detektör üniformite Haftalık Testler Sistem Üniformite Uzaysal Rezolüsyon ve Lineerite COR (Center of Rotation) Aylık Testler Detektör (Intrinsic) Üniformite Üç Aylık Testler Sensitivite Piksel Boyutu Ölçümü SPECT Rezolüsyon Ve Üniformite Altı Aylık Testler Detektör (Intrinsik) Uzaysal Rezolüsyon Detektör (Intrinsik Lineerite Sistem Ekstrinsik Uzaysal Rezolüsyon Sistem (Ekstrinsik) Lineerite Yıllık Testler Rotasyonel Üniformite

21 NOT: YAPILIŞ SÜRESİ : 30 dakika ÖĞRENME SÜRESİ: 2 saat

22 İŞLEM ANALİZ FORMU MESLEĞİN ADI TIBBİ GÖRÜNTÜLEME TEKNİKERİ İŞ Gama Kamera Görüntülemesi İŞLEM NO YETERLİK ORTAM (Araç-Gereç, Ekipman ve Koşullar) İŞLEMİN STANDARDI 1/7 Gama Kamera Görüntüleme İçin Hazırlıkları yapmak İŞLEMİN ADI Yapmak Gama Kamera Görüntülerini İşlemek (Post Processing) Gama kamera görüntüleri, Bilgisayar, Gama Kamera Görüntü işlemleme (proses) bilgisayar programları İŞLEM BASAMAKLARI BİLGİ BECERİ TUTUM 1. Referans görüntüyü belirlemek 2. Görüntü üzereinde referans aralıkları belirlemek 3. Görüntü üzerinde İlgi alanını (ROI) çizmek 4. Görüntü üzerinde geri plan ilgi alanını (background) belirlemek 5. Filtre seçmek 6. Dinamik görüntüleri işlemlemek 7. SPECT görüntülerini işlemlemek 8. MiyokardPerfüzyon (Talyum-201) Sintigrafisi görüntülerini işlemlemek 9. MiyokardPerfüzyon ( MIBI) Sintigrafisi gated SPECT görüntülerini işlemlemek 10. Ventrikülografi (Muga) Sintigrafisi görüntülerini işlemlemek 11. İlk Geçiş (First Pass) Anjiosintigrafisi görüntülerini G. GAMA KAMERA GÖRÜNTÜLERİNİN İŞLENMESİ 1. Dinamik Görüntü İşlemleme (Proses) Bilgisayar Programları 2. SPECT Görüntüleme İşlemleme (Proses) Bilgisayar Programları 1. Gama Kamera cihazını kullanabilmek 2. Bilgisayar kullanabilmek 3. Gama kamera görüntülerini tanıyabilmek 4. Gama Kamera görüntüleme yöntemine uygun işlemleme (proses) yapabilmek 1. İşyeri araç ve ekipmanları dikkatli kullanmak 2. Ekip çalışmasına önem vermek 3. İş disiplinine sahip olmak 4. Dikkatli ve özenli olmak 5. Planlı ve organize olmak 6. Sorumluluk sahibi olmak 7. Zamanı etkili kullanmak

23 işlemlemek 12. Dinamik Böbrek (DTPA) / (MAG3) Sintigrafisi görüntülerini işlemlemek 13. Beyin (SPECT) Sintigrafisi görüntülerini işlemlemek 14. Kemik Spect Sintigrafisi görüntülerini işlemlemek NOT: YAPILIŞ SÜRESİ : 15 dakika ÖĞRENME SÜRESİ: 1 saat

24 MODÜL MODÜLÜN KODU : BÖLÜM PROGRAM DERS SÜRE : 30/6 KREDİ : 1 ÖN KOŞUL : - ÖĞRETİM YÖNTEM VE TEKNİKLERİ : MODÜL BİLGİ FORMU : SOLUNUM, DOLAŞIM SİSTEMİ VE VASKÜLER SİSTEM SİNTİGRAFİLERİ : TIBBİ HİZMETLER ve TEKNİKLER : TIBBİ GÖRÜNTÜLEME TEKNİKLERİ : NÜKLEER TIP EĞİTİM-ÖĞRETİM ORTAMI :Derslik, Nükleer Tıp Departmanları MODÜLÜN AMACI : Öğrenci: Radyasyon güvenlik mevzuatına uygun, doğru tanının konulmasını destekleyecek en yüksek kalitede solunum, dolaşım ve vasküler sistemleri organlarının gama kamera görüntüleri elde edebilecektir. ÖĞRENME HEDEFLERİ : Öğrenci: 1. Akciğer Perfüzyon Sintigrafisi elde edebilecektir. 2. Akciğer Ventilasyon Sintigrafisi elde edebilecektir. 3. MiyokardPerfüzyon ( Talyum-201 ) Sintigrafisi elde edebilecektir. 4. MiyokardPerfüzyon ( MIBI )Sintigrafisi elde edebilecektir 5. Ventrikülografi (MUGA) Sintigrafisi elde edebilecektir. 6. First Pass Radyonüklid Anjiokardiografi elde edebilecektir 7. Radyonüklid Venografi elde edebilecektir. 8. Radyonüklid Arteriografi elde edebilecektir. 9. Lenfosintigrafi (İntradermal İnternal Mammaria, Aksiller, İliyopelvik ve Periferik Lenfosintigrafi) elde edebilecektir İÇERİK A. AKCİĞER PERFÜZYON SİNTİGRAFİSİ 1.1. Randevu Öncesi Bilgilendirme ve Hazırlık 2.1. Radyonüklid Yada Radyofarmasötik Hazırlığı 2.2. Radyonüklid Yada Radyofarmasötik Hasta Dozu 3. Gama Kamera Hazırlığı 3.1. Kolimatör Seçimi 3.2. Görüntüleme Yöntemi 3.3. Protokol Seçimi

25 Hasta Bilgileri Teknik Parametreler 4.1. Radyonüklid yada Radyofarmasötik Uygulama Yolu 4.3. Dedektör Pozisyonlama 4.4. Alınan Görüntüler 6. Tetkik Sonrası Hastanın Bilgilendirmesi B. AKCİĞER VENTİLASYON SİNTİGRAFİSİ 1.1. Randevu Öncesi Bilgilendirme ve Hazırlık 2.1. Radyonüklid Yada Radyofarmasötik Hazırlığı 2.2. Radyonüklid Yada Radyofarmasötik Hasta Dozu 3. Gama Kamera Hazırlığı 3.1. Kolimatör Seçimi 3.2. Görüntüleme Yöntemi 3.3. Protokol Seçimi Hasta Bilgileri Teknik Parametreler 4.1. Radyonüklid yada Radyofarmasötik Uygulama Yolu 4.3. Dedektör Pozisyonlama 4.4. Alınan Görüntüler 6. Tetkik Sonrası Hastanın Bilgilendirmesi C. MİYOKARD PERFÜZYON ( TALYUM-201 ) SİNTİGRAFİSİ 1.1. Randevu Öncesi Bilgilendirme ve Hazırlık 2.1. Radyonüklid Yada Radyofarmasötik Hazırlığı 2.2. Radyonüklid Yada Radyofarmasötik Hasta Dozu 3. Gama Kamera Hazırlığı 3.1. Kolimatör Seçimi 3.2. Görüntüleme Yöntemi 3.3. Protokol Seçimi Hasta Bilgileri Teknik Parametreler 4.1. Radyonüklid yada Radyofarmasötik Uygulama Yolu 4.3. Dedektör Pozisyonlama 4.4. Alınan Görüntüler

26 6. Tetkik Sonrası Hastanın Bilgilendirmesi D. MİYOKARD PERFÜZYON (MIBI )SİNTİGRAFİSİ 1.1. Randevu Öncesi Bilgilendirme ve Hazırlık 2.1. Radyonüklid Yada Radyofarmasötik Hazırlığı 2.2. Radyonüklid Yada Radyofarmasötik Hasta Dozu 3. Gama Kamera Hazırlığı 3.1. Kolimatör Seçimi 3.2. Görüntüleme Yöntemi 3.3. Protokol Seçimi Hasta Bilgileri Teknik Parametreler 4.1. Radyonüklid yada Radyofarmasötik Uygulama Yolu 4.3. Dedektör Pozisyonlama 4.4. Alınan Görüntüler 6. Tetkik Sonrası Hastanın Bilgilendirmesi E. VENTRİKÜLOGRAFİ (MUGA) SİNTİGRAFİSİ 1.1. Randevu Öncesi Bilgilendirme ve Hazırlık 2.1. Radyonüklid Yada Radyofarmasötik Hazırlığı 2.2. Radyonüklid Yada Radyofarmasötik Hasta Dozu 3. Gama Kamera Hazırlığı 3.1. Kolimatör Seçimi 3.2. Görüntüleme Yöntemi 3.3. Protokol Seçimi Hasta Bilgileri Teknik Parametreler 4.1. Radyonüklid yada Radyofarmasötik Uygulama Yolu 4.3. Dedektör Pozisyonlama 4.4. Alınan Görüntüler 6. Tetkik Sonrası Hastanın Bilgilendirmesi F. FİRST PASS RADYONÜKLİD ANJİOKARDİOGRAFİ 1.1. Randevu Öncesi Bilgilendirme ve Hazırlık

27 2.1. Radyonüklid Yada Radyofarmasötik Hazırlığı 2.2. Radyonüklid Yada Radyofarmasötik Hasta Dozu 3. Gama Kamera Hazırlığı 3.1. Kolimatör Seçimi 3.2. Görüntüleme Yöntemi 3.3. Protokol Seçimi Hasta Bilgileri Teknik Parametreler 4.1. Radyonüklid yada Radyofarmasötik Uygulama Yolu 4.3. Dedektör Pozisyonlama 4.4. Alınan Görüntüler 6. Tetkik Sonrası Hastanın Bilgilendirmesi G. RADYONÜKLİD VENOGRAFİ 1.1. Randevu Öncesi Bilgilendirme ve Hazırlık 2.1. Radyonüklid Yada Radyofarmasötik Hazırlığı 2.2. Radyonüklid Yada Radyofarmasötik Hasta Dozu 3. Gama Kamera Hazırlığı 3.1. Kolimatör Seçimi 3.2. Görüntüleme Yöntemi 3.3. Protokol Seçimi Hasta Bilgileri Teknik Parametreler 4.1. Radyonüklid yada Radyofarmasötik Uygulama Yolu 4.3. Dedektör Pozisyonlama 4.4. Alınan Görüntüler 6. Tetkik Sonrası Hastanın Bilgilendirmesi H. RADYONÜKLİD ARTERİOGRAFİ 1.1. Randevu Öncesi Bilgilendirme ve Hazırlık 2.1. Radyonüklid Yada Radyofarmasötik Hazırlığı 2.2. Radyonüklid Yada Radyofarmasötik Hasta Dozu 3. Gama Kamera Hazırlığı 3.1. Kolimatör Seçimi 3.2. Görüntüleme Yöntemi

28 3.3. Protokol Seçimi Hasta Bilgileri Teknik Parametreler 4.1. Radyonüklid yada Radyofarmasötik Uygulama Yolu 4.3. Dedektör Pozisyonlama 4.4. Alınan Görüntüler 6. Tetkik Sonrası Hastanın Bilgilendirmesi İ. LENFOSİNTİGRAFİ 1.1. Randevu Öncesi Bilgilendirme ve Hazırlık 2.1. Radyonüklid Yada Radyofarmasötik Hazırlığı 2.2. Radyonüklid Yada Radyofarmasötik Hasta Dozu 3. Gama Kamera Hazırlığı 3.1. Kolimatör Seçimi 3.2. Görüntüleme Yöntemi 3.3. Protokol Seçimi Hasta Bilgileri Teknik Parametreler 4.1. Radyonüklid yada Radyofarmasötik Uygulama Yolu 4.3. Dedektör Pozisyonlama 4.4. Alınan Görüntüler 6. Tetkik Sonrası Hastanın Bilgilendirmesi

29 ÖLÇME VE DEĞERLENDİRME: B. ÖLÇME Öğrencinin yeterliği kazanıp kazanmadığı, aşağıdaki bilgi ve başarım (performans) ölçütlerine göre ölçülecektir: 1. Akciğer Perfüzyon Sintigrafisi elde eder. 2. Akciğer Ventilasyon Sintigrafisi elde eder. 3. MiyokardPerfüzyon ( Talyum-201 ) Sintigrafisi elde eder. 4. MiyokardPerfüzyon ( MIBI )Sintigrafisi elde eder. 5. Ventrikülografi (MUGA) Sintigrafisi elde eder. 6. First Pass Radyonüklid Anjiokardiografi elde eder. 7. Radyonüklid Venografi elde eder. 8. Radyonüklid Arteriografi elde eder. 9. Lenfosintigrafi (İntradermal İnternal Mammaria, Aksiller, İliyopelvik ve Periferik Lenfosintigrafi) elde eder. C. BİLGİ KANITLARI VE DEĞERLENDİRMESİ İçerikte verilen bilgiler, bilgiye yönelik ölçme araçları (çoktan seçmeli, kısa cevaplı ve yapılandırılmış sorulardan oluşan yazılı sınavlar) ile ölçülecektir. Değerlendirmenin %.. sini bu sınavlar oluşturur. D. BAŞARIM KANITLARI VE DEĞERLENDİRMESİ Başarım ölçütleri; uygulamaya yönelik ölçme araçları (proje ödevleri ve kontrol listesi) kullanılarak ölçülecektir. Değerlendirme, ölçme aracına (proje ödevi, vs) göre yapılacaktır. Öğrencinin başarılı olabilmesi için kontrol listesindeki tüm değerlendirme kriterlerini başarması gerekmektedir. Değerlendirmenin %.sini bu sınav oluşturur. AÇIKLAMA :

30 İŞLEM ANALİZ FORMU MESLEĞİN ADI TIBBİ GÖRÜNTÜLEME TEKNİKERİ İŞ Gama Kamera Görüntülemesi İŞLEM NO YETERLİK ORTAM (Araç-Gereç, Ekipman ve Koşullar) İŞLEMİN STANDARDI 2/1 İŞLEMİN ADI Solunum, Dolaşım Sistemi Ve Vasküler Sistem Gama Kamera Görüntüleri Elde Etmek Yapmak Akciğer Perfüzyon Sintigrafisi Elde Etmek Sıcak Oda, Radyofarmasötik/Radyoaktif maddeler, Doz Kalibratörü, Kurşun Eldiven, Kurşun Enjektör kılıfı, Kurşun Taşıma Çantası, Enjektör, Enjektör ucu, Eldiven, Branül, Üç Yollu Musluk, turnike, pamuk, İzolasyonlu Enjeksiyon Odası, Antiseptik Solüsyon (alkol, zefiran, vb.), Hasta Bekleme Odası, Gama Kamera Odası, Gama Kamera Cihazı, Kolimatör Radyasyon Güvenlik Mevzuatına uygun, doğru tanının konulmasını destekleyecek en yüksek kalitede Akciğer Perfüzyon Sintigrafisi elde İŞLEM BASAMAKLARI BİLGİ BECERİ TUTUM 1. Kadın hastaların hamile olup olmadığı sormak 2. Tetkik öncesi PA ve Lateral Akciğer radyografilerinin çekilme sürecini takip 3. Hastaya tetkik hakkında bilgi vermek ve onay almak 4. Hastanın proteinlere alerjisi (yumurta, çiçek poleni) olup olmadığını sormak 5. Alerjik reaksiyonlara karşı önlem alınmasına yardımcı olmak 6. Artefakt oluşturabilecek metal eşyaların ve protezlerin çıkartılmasını sağlamak 7. Radyofarmasötiğin hazırlanması sürecini takip A. AKCİĞER PERFÜZYON SİNTİGRAFİSİ 1.1. Randevu Öncesi Bilgilendirme ve Hazırlık 2.1. Radyonüklid Yada Radyofarmasötik Hazırlığı 2.2. Radyonüklid Yada Radyofarmasötik Hasta Dozu 3. Gama Kamera Hazırlığı 3.1. Kolimatör Seçimi 3.2. Görüntüleme Yöntemi 3.3. Protokol Seçimi Hasta Bilgileri 1. Radyasyon güvenlik önlemlerini alabilmek ve uygulayabilmek 2. Hastayla iletişim 3. Hasta yakınıyla iletişim 4. Hastane personeli ile iletişim 5. Hastayı tetkike uygun olarak hazırlayabilmek Tetkike uygun gama kamera cihazını hazırlayabilmek 6. Gama Kamera cihazını kullanabilmek 7. Tetkiki gerçekleştirebilmek 8. Bilgisayar kullanabilmek 9. Radyofarmasötik/Radyoaktif 1. İşyeri araç ve ekipmanları dikkatli kullanmak 2. Ekip çalışmasına önem vermek 3. İş disiplinine sahip olmak 4. Dikkatli ve özenli olmak 5. Planlı ve organize olmak 6. Mesleki etik kurallara uymak 7. Sorumluluk sahibi olmak 8. Zamanı etkili kullanmak 9. Hasta mahremiyetine özen göstermek 10. Empati kurmak 11. Hijyenik kurallara dikkat

31 8. Bilgisayardan uygun protokolü seçmek 9. Hasta bilgilerini (yaş, boy, kilo, cinsiyet, vb) girmek 10. Parametreleri değiştirmek/seçmek 11. Tetkike uygun kolimatör seçmek 12. Hastayı hasta masasına yatırmak 13. Hastaya uygun pozisyon vermek 14. Radyofarmasötiğin intravenöz damar yolundan uygulanma sürecini takip 15. Hastaya gerekli talimatları vermek 16. Posterior Oturur, Anterior, Posterior, Sağ Lateral, Sol Lateral, Sağ Posterior Oblik, Sol Posterior Oblik, Sağ Anterior Oblik, Sol Anterior Oblik pozisyonlarında statik görüntüler almak 17. Hastayı tetkik süresince gözlemlemek 18. Tetkik sonrası uzman hekimden onay almak 19. Hastayı tetkik sonrası radyasyon güvenliği açısından bilgilendirmek NOT: Teknik Parametreler 4.1. Radyonüklid yada Radyofarmasötik Uygulama Yolu 4.3. Dedektör Pozisyonlama 4.4. Alınan Görüntüler 6. Tetkik Sonrası Hastanın Bilgilendirmesi maddeleri ayırt edebilmek 10. Tıbbi terimleri anlayabilmek ve kullanabilmek YAPILIŞ SÜRESİ : 30 dakika ÖĞRENME SÜRESİ: 40 dakika 12. Güler yüzlü olmak 13. Hasta haklarına saygılı olmak 14. Bulaşıcı ve hastane enfeksiyonlarına karşı dikkatli olmak 15. İş güvenliğine dikkat

32 İŞLEM ANALİZ FORMU MESLEĞİN ADI TIBBİ GÖRÜNTÜLEME TEKNİKERİ İŞ Gama Kamera Görüntülemesi İŞLEM NO YETERLİK ORTAM (Araç-Gereç, Ekipman ve Koşullar) 2/2 İŞLEMİN ADI Solunum, Dolaşım Sistemi Ve Vasküler Sistem Gama Kamera Görüntüleri Elde Etmek Yapmak Akciğer Ventilasyon Sintigrafisi Elde Etmek Sıcak Oda, Radyofarmasötik/Radyoaktif maddeler, Doz Kalibratörü, Kurşun Eldiven, Kurşun Enjektör kılıfı, Kurşun Taşıma Çantası, Enjektör, Hasta Bekleme Odası, Gama Kamera Odası, Gama Kamera Cihazı, Kolimatör, İnhalasyon Cihazı, Oksijen tüpü, İŞLEMİN STANDARDI Radyasyon Güvenlik Mevzuatına uygun, doğru tanının konulmasını destekleyecek en yüksek kalitede Akciğer Ventilasyon Sintigrafisi elde İŞLEM BASAMAKLARI BİLGİ BECERİ TUTUM 1. Kadın hastaların hamile olup olmadığını sormak 2. Hastaya tetkik hakkında bilgi vermek ve onay almak 3. Artefakt oluşturabilecek metal eşyaların ve protezlerin çıkartılmasını sağlamak 4. Radyonüklidin hazırlanması sürecini takip 5. Bilgisayardan uygun protokolü seçmek 6. Hasta bilgilerini (yaş, boy, kilo, cinsiyet, vb) girmek 7. Görüntüyü etkileyen parametreleri değiştirmek/seçmek 8. Tetkike uygun kolimatör seçmek 9. Ventilasyon cihazını oksijen tüpüne bağlamak 10. Oksijen tüpünün basıncını B. AKCİĞER VENTİLASYON SİNTİGRAFİSİ 1.1. Randevu Öncesi Bilgilendirme ve Hazırlık 2.1. Radyonüklid Yada Radyofarmasötik Hazırlığı 2.2. Radyonüklid Yada Radyofarmasötik Hasta Dozu 3. Gama Kamera Hazırlığı 3.1. Kolimatör Seçimi 3.2. Görüntüleme Yöntemi 3.3. Protokol Seçimi Hasta Bilgileri Teknik Parametreler 1. Radyasyon güvenlik önlemlerini alabilmek ve uygulayabilmek 2. Hastayla iletişim 3. Hasta yakınıyla iletişim 4. Hastane personeli ile iletişim 5. Hastayı tetkike uygun olarak hazırlayabilmek Tetkike uygun gama kamera cihazını hazırlayabilmek 6. Gama Kamera cihazını kullanabilmek 7. Tetkiki gerçekleştirebilmek 8. Bilgisayar kullanabilmek 9. Radyofarmasötik/Radyoaktif maddeleri ayırt edebilmek 10. Tıbbi terimleri anlayabilmek 1. İşyeri araç ve ekipmanları dikkatli kullanmak 2. Ekip çalışmasına önem vermek 3. İş disiplinine sahip olmak 4. Dikkatli ve özenli olmak 5. Planlı ve organize olmak 6. Mesleki etik kurallara uymak 7. Sorumluluk sahibi olmak 8. Zamanı etkili kullanmak 9. Hasta mahremiyetine özen göstermek 10. Empati kurmak 11. Hijyenik kurallara dikkat 12. Güler yüzlü olmak 13. Hasta haklarına saygılı

33 belirlemek 11. Hastanın ventilasyon cihazından nefes alıp vermesini sağlamak 12. Radyofarmasötiği ventilasyon cihazı haznesine koymak 13. Hastanın derin derin nefes alıp vermesi sağlamak 14. Hastayı hasta masasına yatırmak 15. Hastaya uygun pozisyon vermek 16. Hastaya gerekli talimatları vermek 17. Posterior Oturur, Anterior, Posterior, Sağ Lateral, Sol Lateral, Sağ Posterior Oblik, Sol Posterior Oblik, Sağ Anterior Oblik, Sol Anterior Oblik ve Posterior Oturur pozisyonlarında statik görüntüler almak 18. Hastayı tetkik süresince gözlemlemek 19. Tetkik sonrası uzman hekimden onay almak 20. Hastayı tetkik sonrası radyasyon güvenliği açısından bilgilendirmek NOT: 4.1. Radyonüklid yada Radyofarmasötik Uygulama Yolu 4.3. Dedektör Pozisyonlama 4.4. Alınan Görüntüler 6. Tetkik Sonrası Hastanın Bilgilendirmesi ve kullanabilmek olmak 14. Bulaşıcı ve hastane enfeksiyonlarına karşı dikkatli olmak 15. İş güvenliğine dikkat YAPILIŞ SÜRESİ : 30 dakika ÖĞRENME SÜRESİ: 40 dakika

34 İŞLEM ANALİZ FORMU MESLEĞİN ADI TIBBİ GÖRÜNTÜLEME TEKNİKERİ İŞ Gama Kamera Görüntülemesi İŞLEM NO YETERLİK ORTAM (Araç-Gereç, Ekipman ve Koşullar) İŞLEMİN STANDARDI 2/3 İŞLEMİN ADI Solunum, Dolaşım Sistemi Ve Vasküler Sistem Gama Kamera Görüntüleri Elde Etmek Yapmak Miyokard Perfüzyon (Talyum- 201) Sintigrafisi Elde Etmek Sıcak Oda, Radyofarmasötik/Radyoaktif maddeler, Doz Kalibratörü, Kurşun Eldiven, Kurşun Enjektör kılıfı, Kurşun Taşıma Çantası, Enjektör, Hasta Bekleme Odası, Gama Kamera Odası, Gama Kamera Cihazı, Kolimatör, Oksijen tüpü, Radyasyon Güvenlik Mevzuatına uygun, doğru tanının konulmasını destekleyecek en yüksek kalitede MiyokardPerfüzyon (Talyum-201) Sintigrafisi elde İŞLEM BASAMAKLARI BİLGİ BECERİ TUTUM 1. Kadın hastaların hamile olup olmadığını sormak 2. Hastaya tetkik hakkında bilgi vermek ve onay almak 3. Artefakt oluşturabilecek metal eşyaların ve protezlerin çıkartılmasını sağlamak 4. Radyonüklidin hazırlanması sürecini takip 5. Bilgisayardan uygun protokolü seçmek 6. Hasta bilgilerini (yaş, boy, kilo, cinsiyet, vb) girmek 7. Parametreleri değiştirmek/seçmek 8. Tetkike uygun kolimatör seçmek 9. İntravenöz damar yolunun açılması sürecini takip 10. Hastaya eforlu /farmakolojik stress testi uygulanma sürecini C. MİYOKARDPERFÜZYON (TALYUM-201) SİNTİGRAFİSİ 1.1. Randevu Öncesi Bilgilendirme ve Hazırlık 2.1. Radyonüklid Yada Radyofarmasötik Hazırlığı 2.2. Radyonüklid Yada Radyofarmasötik Hasta Dozu 3. Gama Kamera Hazırlığı 3.1. Kolimatör Seçimi 3.2. Görüntüleme Yöntemi 3.3. Protokol Seçimi Hasta Bilgileri Teknik Parametreler 1. Radyasyon güvenlik önlemlerini alabilmek ve uygulayabilmek 2. Hastayla iletişim 3. Hasta yakınıyla iletişim 4. Hastane personeli ile iletişim 5. Hastayı tetkike uygun olarak hazırlayabilmek Tetkike uygun gama kamera cihazını hazırlayabilmek 6. Gama Kamera cihazını kullanabilmek 7. Tetkiki gerçekleştirebilmek 8. Bilgisayar kullanabilmek 9. Radyofarmasötik/Radyoaktif maddeleri ayırt edebilmek 10. Tıbbi terimleri anlayabilmek 1. İşyeri araç ve ekipmanları dikkatli kullanmak 2. Ekip çalışmasına önem vermek 3. İş disiplinine sahip olmak 4. Dikkatli ve özenli olmak 5. Planlı ve organize olmak 6. Mesleki etik kurallara uymak 7. Sorumluluk sahibi olmak 8. Zamanı etkili kullanmak 9. Hasta mahremiyetine özen göstermek 10. Empati kurmak 11. Hijyenik kurallara dikkat 12. Güler yüzlü olmak 13. Hasta haklarına saygılı

35 takip 11. Radyofarmasötiğin intravenöz damar yolundan uygulanma sürecini takip 12. Hastayı hasta masasına yatırmak 13. Hastaya uygun pozisyon vermek 14. Hastaya gerekli talimatları vermek 15. Stress SPECT görüntülemesi yapmak 16. Hastayı tetkik süresince gözlemlemek 17. Hastanın istirahat görüntülemesine kadar bekleme odasında beklemesini sağlamak 18. Hastayı hasta masasına yatırmak 19. Hastaya uygun pozisyon vermek 20. Hastaya talimatlar vermek 21. İstirahat (Delay) SPECT görüntülemesi yapmak 22. Hastayı tetkik süresince gözlemlemek 23. Stress ve İstirahat SPECT görüntülerini işlemlemek 24. Tetkik sonrası uzman hekimden onay almak 25. Hastayı tetkik sonrası radyasyon güvenliği açısından bilgilendirmek NOT: 4.1. Radyonüklid yada Radyofarmasötik Uygulama Yolu 4.3. Dedektör Pozisyonlama 4.4. Alınan Görüntüler 6. Tetkik Sonrası Hastanın Bilgilendirmesi ve kullanabilmek olmak 14. Bulaşıcı ve hastane enfeksiyonlarına karşı dikkatli olmak 15. İş güvenliğine dikkat YAPILIŞ SÜRESİ : 4 saat ÖĞRENME SÜRESİ: 40 dakika

36 İŞLEM ANALİZ FORMU MESLEĞİN ADI TIBBİ GÖRÜNTÜLEME TEKNİKERİ İŞ Gama Kamera Görüntülemesi İŞLEM NO YETERLİK ORTAM (Araç-Gereç, Ekipman ve Koşullar) İŞLEMİN STANDARDI 2/4 İŞLEMİN ADI Solunum, Dolaşım Sistemi Ve Vasküler Sistem Gama Kamera Görüntüleri Elde Etmek Yapmak Miyokard Perfüzyon ( MIBI) Sintigrafisi Elde Etmek Sıcak Oda, Radyofarmasötik/Radyoaktif maddeler, Doz Kalibratörü, Kurşun Eldiven, Kurşun Enjektör kılıfı, Kurşun Taşıma Çantası, Enjektör, Hasta Bekleme Odası, Gama Kamera Odası, Gama Kamera Cihazı, Kolimatör Radyasyon Güvenlik Mevzuatına uygun, doğru tanının konulmasını destekleyecek en yüksek kalitede MiyokardPerfüzyon ( MIBI) Sintigrafisi elde İŞLEM BASAMAKLARI BİLGİ BECERİ TUTUM 1. Kadın hastaların hamile olup olmadığını sormak 2. Hastaya tetkik hakkında bilgi vermek ve onay almak 3. Artefakt oluşturabilecek metal eşyaların ve protezlerin çıkartılmasını sağlamak 4. Radyofarmasötiğin hazırlanma sürecini takip 5. İntravenöz damar yolunun açılması sürecini takip 6. Radyofarmasötiğin intravenöz damar yolundan uygulanma sürecini takip 7. Hastanın su/süt içmesini yada çikolata yemesini sağlamak 8. Hastanın tetkik zamanına kadar bekleme odasında beklemesini D. MİYOKARD PERFÜZYON (Tc99 m - MIBI) SİNTİGRAFİSİ 1.1. Randevu Öncesi Bilgilendirme ve Hazırlık 2.1. Radyonüklid Yada Radyofarmasötik Hazırlığı 2.2. Radyonüklid Yada Radyofarmasötik Hasta Dozu 3. Gama Kamera Hazırlığı 3.1. Kolimatör Seçimi 3.2. Görüntüleme Yöntemi 3.3. Protokol Seçimi Hasta Bilgileri Teknik Parametreler 1. Radyasyon güvenlik önlemlerini alabilmek ve uygulayabilmek 2. Hastayla iletişim 3. Hasta yakınıyla iletişim 4. Hastane personeli ile iletişim 5. Hastayı tetkike uygun olarak hazırlayabilmek Tetkike uygun gama kamera cihazını hazırlayabilmek 6. Gama Kamera cihazını kullanabilmek 7. Tetkiki gerçekleştirebilmek 8. Bilgisayar kullanabilmek 9. Radyofarmasötik/Radyoaktif maddeleri ayırt edebilmek 1. İşyeri araç ve ekipmanları dikkatli kullanmak 2. Ekip çalışmasına önem vermek 3. İş disiplinine sahip olmak 4. Dikkatli ve özenli olmak 5. Planlı ve organize olmak 6. Mesleki etik kurallara uymak 7. Sorumluluk sahibi olmak 8. Zamanı etkili kullanmak 9. Hasta mahremiyetine özen göstermek 10. Empati kurmak 11. Hijyenik kurallara dikkat 12. Güler yüzlü olmak

37 sağlamak 9. Bilgisayardan uygun protokolü seçmek 10. Hasta bilgilerini (yaş, boy, kilo, cinsiyet, vb) girmek 11. Parametreleri değiştirmek/seçmek 12. Tetkike uygun kolimatör seçmek 13. Hastayı hasta masasına yatırmak 14. Hastaya uygun pozisyon vermek 15. Hastaya talimatlar vermek 16. Rest Gated SPECT görüntülemesi yapmak 17. Eforlu/farmakolojik stress testine kadar hastanın bekleme odasında beklemesini sağlamak 18. Hastaya eforlu /farmakolojik stress testi uygulanma sürecini takip 19. İntravenöz yoldan radyofarmasötik uygulanma sürecini takip 20. Hastanın su/süt içmesini yada çikolata yemesini sağlamak 21. Hastanın tetkik zamanına kadar bekleme odasında beklemesini sağlamak 22. Hastayı hasta masasına yatırmak 23. Hastaya Elektrokardiografi (EKG) cihazına bağlamak 24. Hastaya uygun pozisyon vermek 25. Hastaya gerekli talimatları vermek 26. Stress Gated SPECT görüntülemesi yapmak 27. Hastayı tetkik süresince 4.1. Radyonüklid yada Radyofarmasötik Uygulama Yolu 4.3. Dedektör Pozisyonlama 4.4. Alınan Görüntüler 6. Tetkik Sonrası Hastanın Bilgilendirmesi 10. Tıbbi terimleri anlayabilmek ve kullanabilmek 13. Hasta haklarına saygılı olmak 14. Bulaşıcı ve hastane enfeksiyonlarına karşı dikkatli olmak 15. İş güvenliğine dikkat

38 gözlemlemek 28. Rest ve Stress Gated SPECT görüntülerini işlemlemek 29. Tetkik sonrası uzman hekimden onay almak 30. Hastayı tetkik sonrası radyasyon güvenliği açısından bilgilendirmek NOT: Elektrokardiyografi (EKG) konusu Temel Sağlık dersi içinde anlatılacaktır YAPILIŞ SÜRESİ : 4 saat ÖĞRENME SÜRESİ: 40 dakika

39 İŞLEM ANALİZ FORMU MESLEĞİN ADI TIBBİ GÖRÜNTÜLEME TEKNİKERİ İŞ Gama Kamera Görüntülemesi İŞLEM NO YETERLİK ORTAM (Araç-Gereç, Ekipman ve Koşullar) İŞLEMİN STANDARDI 2/5 İŞLEMİN ADI Solunum, Dolaşım Sistemi Ve Vasküler Sistem Gama Kamera Görüntüleri Elde Etmek Yapmak Ventrikülografi (MUGA) Sintigrafisi Elde Etmek Sıcak Oda, Radyofarmasötik/Radyoaktif maddeler, Doz Kalibratörü, Kurşun Eldiven, Kurşun Enjektör kılıfı, Kurşun Taşıma Çantası, Enjektör, Hasta Bekleme Odası, Gama Kamera Odası, Gama Kamera Cihazı, Kolimatör, Oksijen tüpü, Radyasyon Güvenlik Mevzuatına uygun, doğru tanının konulmasını destekleyecek en yüksek kalitede Ventrikülografi (MUGA) Sintigrafisi elde İŞLEM BASAMAKLARI BİLGİ BECERİ TUTUM 1. Kadın hastaların hamile olup olmadığını sormak 2. Hastaya tetkik hakkında bilgi vermek ve onay almak 3. Artefakt oluşturabilecek metal eşyaların ve protezlerin çıkartılmasını sağlamak 4. Radyofarmasötiğin hazırlanma sürecini takip 5. İntravenöz damar yolunun açılması sürecini takip 6. Bilgisayardan uygun protokolü seçmek 7. Hasta bilgilerini (yaş, boy, kilo, cinsiyet, vb) girmek 8. Parametreleri değiştirmek/seçmek 9. Tetkike uygun kolimatör seçmek 10. Hastayı hasta masasına yatırmak 11. Hastaya uygun pozisyon vermek E. VENTRİKÜLOGRAFİ (MUGA) SİNTİGRAFİSİ 1.1. Randevu Öncesi Bilgilendirme ve Hazırlık 2.1. Radyonüklid Yada Radyofarmasötik Hazırlığı 2.2. Radyonüklid Yada Radyofarmasötik Hasta Dozu 3. Gama Kamera Hazırlığı 3.1. Kolimatör Seçimi 3.2. Görüntüleme Yöntemi 3.3. Protokol Seçimi Hasta Bilgileri Teknik Parametreler 1. Radyasyon güvenlik önlemlerini alabilmek ve uygulayabilmek 2. Hastayla iletişim 3. Hasta yakınıyla iletişim 4. Hastane personeli ile iletişim 5. Hastayı tetkike uygun olarak hazırlayabilmek Tetkike uygun gama kamera cihazını hazırlayabilmek 6. Gama Kamera cihazını kullanabilmek 7. Tetkiki gerçekleştirebilmek 8. Bilgisayar kullanabilmek 9. Radyofarmasötik/Radyoaktif maddeleri ayırt edebilmek 10. Tıbbi terimleri anlayabilmek 1. İşyeri araç ve ekipmanları dikkatli kullanmak 2. Ekip çalışmasına önem vermek 3. İş disiplinine sahip olmak 4. Dikkatli ve özenli olmak 5. Planlı ve organize olmak 6. Mesleki etik kurallara uymak 7. Sorumluluk sahibi olmak 8. Zamanı etkili kullanmak 9. Hasta mahremiyetine özen göstermek 10. Empati kurmak 11. Hijyenik kurallara dikkat 12. Güler yüzlü olmak 13. Hasta haklarına saygılı