Çelik Lif İçeriği, Sıcak Kür ve Lif Korozyonunun Çimento Esaslı Yüksek Performanslı Kompozitlerin Mekanik Davranışına Etkisi

Transkript

1 Çelik Lif İçeriği, Sıcak Kür ve Lif Korozyonunun Çimento Esaslı Yüksek Performanslı Kompozitlerin Mekanik Davranışına Etkisi İ. Bedirhanoğlu A. İlki Y. Candan M.A. Taşdemir İstanbul Teknik Üniversitesi, İnşaat Fakültesi, İstanbul Tel: (212) E-Posta: Öz Bu deneysel çalışmada; sıcak kür uygulamasının, çelik liflerin önceden suda ayrıştırılmasının, çelik liflerin kısa süre ile nemli ortamda saklanması sonucu korozyona uğramasının ve çelik lif içeriğinin yüksek performanslı çimento esaslı kompozitlerin mekanik özeliklerine etkileri araştırılmıştır. Monoton artan ve tekrarlı eksenel basınç deneyleri sonucunda numunelerin gerilme-şekildeğiştirme ilişkileri elde edilmiştir. Bunlardan yararlanarak numunelerin basınç dayanımları, elastisite modülleri ve süneklikleri sayısal olarak belirlenip, deney değişkenlerinin bu mekanik özelikler üzerine olan etkileri irdelenmiştir. Basınç yükleri altında denenen numunelere özdeş numunelerin yarma deneyleri sonucunda da, bu numunelere ait çekme dayanımları belirlenmiş ve deney değişkenlerinin çekme dayanımına olan etkileri irdelenmiştir. Deneysel çalışma sonucunda sıcak kürün çekme dayanımını arttırdığı gözlemlenmiştir. Liflerin az miktarda korozyona uğratılmasının mekanik özelikleri pratik olarak etkilemediği görülmüştür. Çelik lif oranının artışı çekme dayanımı, süneklik ve tokluk gibi mekanik özelikleri olumlu yönde etkilemesine karşın basınç dayanımı ve elastisite modülü gibi mekanik özelikleri etkilemediği görülmüştür. Anahtar sözcükler: Çelik lif, Çimento, Kompozit, Sıcak kür, Yüksek performans. Giriş Son yıllarda beton teknolojisindeki ilerlemeler doğrultusunda, yüksek dayanıma sahip özel betonların üretilmesine olanak sağlanmıştır. Ancak, yüksek dayanımlı betonlar tipik olarak gevrek davranış sergiler. Yapılan çalışmalarda, bu olumsuzluk, beton karışımının içine lifler katılarak giderilmeye çalışılmıştır. Böylece; lif donatılı çimento esaslı kompozit (FRCC), lif donatılı beton (FRC), lif donatılı harç (FRM), sünek lif donatılı çimento esaslı kompozit (DFRCC), yüksek performanslı lif donatılı çimento esaslı kompozit (HPFRCC), yüksek oranda ağ şeklinde çelik tel içeren çimento bulamacı (SIMCON), yüksek oranda kısa kesilmiş çelik tel içeren çimento bulamacı (SIFCON), reaktif pudra betonu (RPC) ve tasarlanmış çimento esaslı kompozit (ECC) gibi yeni malzemeler geliştirilmiştir (Taşdemir ve diğ. 24). Çelik lif katkılı kompozitlerin üretimi ve kullanım alanları üzerine yürütülen pek çok çalışma 215

2 sonucunda; çelik lif kullanımının, eleman davranışını özellikle süneklik ve enerji yutma kapasitesi bakımından iyileştirdiği bir çok araştırmacı tarafından gözlenmiştir (Bayramov ve diğ. 24, Falkner ve diğ. 1995, Özyurt ve diğ. 25, Taşdemir ve diğ. 22, Vandewalle 1996). Bu çalışmada yüksek performanslı çelik lif takviyeli çimento esaslı kompozit (HPFRCC) panellerin üretiminde kullanılacak harcın mekanik özeliklerini geliştirmek amacı ile bir deneysel çalışma yapılmıştır. Deneysel çalışmada sıcak kür, liflerin karışıma katılmadan önce ayrıştırılması, liflerin korozyona uğratılması ve çelik lif miktarı değişken olarak kullanılmıştır. Bu amaçla üretilen standart silindir ve standart disk numuneleri eksenel basınç ve yarma çekme deneylerine tabi tutulmuştur. Bu deneyler sonucunda sıcak kürün, liflerin önceden ayrıştırılmasının ve çelik lif oranının çekme dayanımı, süneklik ve tokluk gibi mekanik özelikler üzerinde etkili olduğu görülmüştür. Çelik lif oranının artmasının basınç dayanımı ve elastisite modülü üzerinde etkili olmadığı görülmüştür. Numune Özelikleri Deneysel Çalışma Bu deneysel çalışmada yüksek performanslı çimento esaslı kompozitlerin mekanik özeliklerini iyileştirmek amacı ile değişik özeliklere sahip 11 (M1-M11) döküm yapılmıştır. Her dökümde 3 adet 15 mm çapında 3 mm yüksekliğinde standart silindir ve 6 adet 15 mm çapında 6 mm kalınlığında standart disk numunesi üretilmiştir. Genel olarak numuneler, standart olarak 7 gün ılık kür havuzunda (~2ºC) bekletilmiştir. Ilık kürden sonra numunelere farklı kürler uygulanmıştır. M1 ve M2 karışımlarında üçer adet standart disk numunesi 7 gün ılık kürden sonra denenmiş, geri kalan standart disk ve standart silindir numuneler ise deney öncesi 7 günlük ılık kürden sonra 3 gün sıcak suda (~9ºC) sonra 5 gün daha ılık suda bekletilmiştir. M3 ve M4 karışımlarında bütün numuneler ılık kürden sonra 3 gün sıcak (~9ºC) suda bekletilmiş ve daha sonra tekrar ılık suya (~2ºC) alınarak 5 gün bekletilmiştir. M5-M11 karışımlarında her karışımdan 3 er adet standart disk numunesi sıcak kürden sonra 5 gün ılık suda bekletildikten sonra denenmiştir. Diğer standart disk numuneleri ve silindir numuneleri sıcak kürden sonra 18 gün daha ılık suda bekletildikten sonra denenmiştir. Bütün karışımlara ait malzemeler ve karışım miktarları Tablo 1 de verilmiştir. Ayrıca, Tablo 1 de karışımlara uygulanan kür özet bir şekilde verilmiştir. M1 karışımında çelik lifler ayrıştırılmadan harcın içine katılmıştır. M1 karışımı dışındaki bütün karışımlarda çelik lifler önceden suyun içinde ayrıştırılarak kurutulmuş ve sonra harcın içine atılmıştır. M3 ve M4 karışımlarında lifler önceden suda ayrıştırılmış ve nemli ortamda sırasıyla 3 ve 6 gün korozyona maruz bırakılmıştır. M5- M11 karışımları çelik lif miktarının etkisini incelemek üzere dökülmüştür. Malzeme Özelikleri Bu çalışmada Dramix ZP35/,55 tipi çelik lifler kullanılmıştır. Liflerin çapı,55 mm, uzunlukları 3 mm ve çekme dayanımları 1 MPa dır. Bu çalışmada; çimento ile yerdeğiştiren bir malzeme olarak, Elkem tarafından üretilmiş olan 2,25 kg/dm 3 özgül ağırlığa sahip, maksimum çapı 5 mikrondan küçük silis dumanı kullanılmıştır. Silis dumanı kalsiyum hidroksitle girdiği reaksiyon sonucu, betondaki en zayıf bölge olan 216

3 çimento hamuru ile agrega taneleri arasındaki aderansı arttırır. Süper akışkanlaştırıcı olarak YKS-Degussa Glenium 51 kullanılmıştır. Süperakışkanlaştırıcı ve silis dumanı gibi ultra incelikteki mineral katkıların birlikte kullanılması, iyi bir dağılım elde edilmesine de yardımcı olur. Çalışmada Şişecam dan temin edilen silis kumu ve elenmiş dere kumu kullanılmıştır. Silis kumunun maksimum çapı 5 mikrondan küçük olup, özgül ağırlığı da birbirine eşit ve 2,66 kg/dm 3 dür. Dere kumunun maksimum çapı mikrondan küçüktür. Şekil 1 de kumlar için elek analizi sonuçları verilmiştir. Çimento olarak Nuh Çimento tarafından üretilmiş olan PÇ 42,5 normal portland çimentosu kullanılmıştır. Tablo 1 Karışımlara Ait Malzeme Miktarları ve Birim Hacim Ağırlıkları Karışımlar M1, M3, M5 M6 M7 M8 M9 M1 M11 M2 M4 Çelik lif oranı %4 %4 % %1 %2 %3 %4 %5 % 6 Çimento (kg/m 3 ) 924,9 924,9 967,9 957, 946,3 939,2 924,9 917,7 97, Silis kumu (kg/m 3 ) 557, 557, 578,6 575, 568,6 562,8 557, 55, 545, Kum (kg/m 3 ) 278,5 278,5 289,3 287,5 284,3 281,4 278,5 275, 272,5 Silis dumanı (kg/m 3 ) 185,7 185,7 192,8 192,8 189,3 189,3 185,7 182,1 181,8 Su (kg/m 3 ) 23,5 23,5 21,7 21,7 28,5 27,1 23,5 23,5 2, Süper akış. k. (kg/m 3 ) 33,6 33,6 35, 34,6 33,9 33,9 33,6 33,2 32,9 Çelik lif (kg/m 3 ) 314,2 314,2, 78,5 157, 235,5 314, 392,5 471, Birim hacim Ağırlıklar (kg/m 3 ) Ilık kür (2 C) (gün) Sıcak kür (9 C) (gün) Geçen (%) Dere Kumu Silis Kumu Elek Açıklığı(mm) Şekil 1 Elek analizi Deney düzeneği Basınç deneylerinde yükleme için 5 kn kapasiteli Amsler yükleme aygıtı, standart disk yarma deneylerinde kn kapasiteli Amsler yükleme aygıtı kullanılmıştır. Yük değerleri Amsler cihazının göstergesinden okunmuştur. Basınç deneyleri sırasında elastisite modülünün belirlenebilmesi amacıyla TML CM 15 ölçüm çerçevesi (kompresometre) kullanılmıştır. Standart silindirin ölçüm boyundaki (yükseklik boyunca ortadaki 15 mm) yerdeğiştirmeleri ölçmek üzere, ölçüm çerçevesine bağlı konumdaki iki adet yerdeğiştirmeölçer (TML CDP 5), tüm boydaki (3 mm) yerdeğiştirmeleri ölçmek üzere de iki adet yerdeğiştirmeölçer (TML CDP 25) kullanılmıştır, Şekil

4 Şekil 2 Standart yarma çekme ve basınç deneyleri Deney Sonuçları Numunelerin çekme dayanımları Denk. 1 yardımı ile belirlenmiştir. Bu denklemde; f cts numunenin yarma çekme dayanımını, P deneyde ölçülen yarma yükünü, d disk çapını (standart yarma diskleri için 15 mm), l ise disk boyunu (standart yarma diskleri için ~6 mm) simgelemektedir. Basınç deneyleri sırasında elastisite modüllerinin bulunması için numune kapasitesinin üçte biri düzeyinde yükleme ve boşaltma uygulanmıştır. Elastisite modülü bu yükleme boşaltma çevrimleri sırasında elde edilen gerilmeşekildeğiştirme eğrisinin doğrusal kısmının eğimi olarak hesaplanmıştır. Elastisite modülünün hesabı için kompresometreden ölçülen değerler kullanılmıştır. Kompresometre numunenin orta üçte birlik bölümü olan mm ölçüm boyundan ölçüm almaktadır. Aşağıda verilen gerilme şekildeğiştirme diyagramlarının elde edilmesinde numune dışına konulan iki adet yerdeğiştirmeölçer kullanılarak 3 mm ölçüm boyundan alınan ölçümler kullanılmıştır. f cts = 2P π.d.l (1) Sıcak Kür ve Liflerin Harç İçine Katılmadan Önce Suda Ayrıştırılması Sıcak kürün çelik lifli betonun çekme dayanımı üzerindeki etkisi M1 karışımı ile incelenmiştir. Deneyler sonucunda çelik lifli betonun sıcak kürden önceki 7 günlük çekme dayanımı ortalaması 1,5 MPa, sıcak kürden sonraki 15 günlük çekme dayanımı ortalaması ise 14,1 MPa olarak ölçülmüştür. Betonun çekme dayanımındaki bu artışın sadece 8 günlük zaman farkından kaynaklanmadığı düşünülmüş, sıcak kürün betonun çekme dayanımına önemli ölçüde katkı sağladığı sonucuna varılmıştır. Yapılan deneyler sonrasında çelik liflerin iyi ayrışmayıp beton içerisinde tam olarak dağılmadığı görülmüştür. Bunun üzerine çelik liflerin karışıma katılmadan önce ayrıştırılmasının çelik lifli betonun mekanik özelikleri üzerindeki etkisi M2 karışımı ile incelenmiştir. Bunun için çelik lifler önceden sıcak su yardımıyla birbirinden ayrıştırılmış ve karışıma bu şekilde ilave edilmiştir. M2 karışımının, birinci karışımdan tek farkı çelik liflerin önceden ayrıştırılmasıdır. M2 karışımının sıcak kürden önceki 7 günlük çekme dayanımı ortalaması 11,1 MPa, sıcak kürden sonraki 15 günlük çekme dayanımı ortalaması ise 15,9 MPa olarak ölçülmüştür. Her iki karışıma ait standart silindir deneylerinden elde edilen gerilme-şekildeğiştirme ilişkileri Şekil 3 de verilmiştir. Çekme dayanımı sonuçları incelendiğinde M2 karışımının M1 karışımına göre az miktarda daha yüksek çekme dayanımına sahip olduğu görülmüştür. Şekil 3 de görüldüğü gibi M2 deneme karışımı kullanılarak üretilen numunelerde daha sünek davranış elde edilmiş, buna karşılık basınç dayanımları M1 karışımı ile üretilen numunelerin bir miktar altında çıkmıştır. Çelik liflerin ayrıştırıldıktan sonra beton 218

5 içerisinde daha iyi bir dağılım göstermesi çekme dayanımı ve süneklik açısından sağlanan gelişmenin gerekçesi olarak düşünülebilir (a) (b) Şekil 3 a) M1 b) M2 karışımı için gerilme-şekildeğiştirme ilişkileri Liflerin Korozyona Uğratılması M3 ve M4 karışımlarında lifler 3 ve 6 gün nemli olarak laboratuvar ortamında saklanmış ve liflerin az düzeyde korozyona uğraması sağlanmıştır. Her iki karışımda kullanılan malzemeler ve miktarları, ilk iki karışımı ile aynıdır. M3 ve M4 karışımlarından elde edilen gerilme şekildeğiştirme ilişkileri Şekil 4 de, yarma çekme deney sonuçları ise Tablo 2 de verilmiştir. Şekil 4 ve Tablo 2 de görüldüğü gibi korozyonun artması ile beton basınç dayanımında ve süneklikte önemli bir değişim oluşmamıştır. Bu deneyler sonucunda, düşük düzeyde korozyonun çelik lifli betonun mekanik karakteristiklerini etkilemediği anlaşılmıştır (a) (b) Şekil 4 a) M3 ve b) M4 karışımları için gerilme-şekildeğiştirme ilişkileri Tablo 2 M3 ve M4 Karışımlarına Ait Yarma Çekme Deneylerinin Sonuçları Yarma Yarma Çekme dayanımı (MPa) numuneleri numuneleri Çekme dayanımı (MPa) M3 1 15,4 M4 1 13,9 M3 2 16,3 M4 2 16,2 M3 3 14,9 M4 3 15,1 M3 4 15,1 M4 4 15, M3 5 15,8 M4 5 14,1 M3 6 14,8 M4 6 13,9 Ortalama 15,4 14,9 219

6 Çelik Lif İçeriğinin Mekanik Özeliklere Etkisi Çelik lif oranının değişiminin betonun mekanik özeliklerine etkisini incelemek amacıyla; çelik lif oranları %, %1, %2, %3, %4, %5, %6 olan dökümler (M5, M6, M7, M8, M9, M1 ve M11) yapılmıştır. Her bir döküme ait numuneler kullanılarak 12. günde 3 adet yarma çekme deneyi yapılmıştır. Geriye kalan numuneler ise 28. günde yarma çekme ve standart silindir deneylerinde kullanılmıştır. Bu deneyler sonucunda numunelerin çekme dayanımı, basınç dayanımı ve gerilme-şekildeğiştirme ilişkileri belirlenmiştir. Basınç deneyi için hazırlanmış olan standart silindir numunelerden ikisi monoton artan yükler altında, diğeri ise tekrarlı yükler altında denenmiştir. %-%6 deneme karışımlarına ait gerilme-şekildeğiştirme ilişkileri Şekil 5.a-g de verilmiştir. Her karışımı temsil eden birer numune için gerilme-şekildeğiştirme ilişkileri Şekil toplu olarak 5.h da verilmiştir. Ayrıca bu karışımlar ile ilk üretilen numunelerin 28. gün standart silindir basınç dayanımları, elastisite modülleri ile 12. ve 28. gün çekme dayanımları Tablo 3 de verilmiştir. Bu tabloda görüldüğü gibi, aynı karışıma ait numuneler için elde edilen basınç dayanımları ve elastisite modülleri arasında çok az fark bulunmaktadır. Tablo 3 incelendiğinde çelik lif oranının artması ile çekme dayanımının arttığı, buna karşılık basınç dayanımı ve elastisite modüllerinin çok değişmediği görülmektedir. Fraklı lif oranlarına sahip karışımlar için yapılan standart silindir basınç deneylerinden elde edilen karakteristik şekildeğiştirme değerleri, Tablo 4 de sunulmuştur. Bu tabloda ε c,(f co), ilgili standart silindir numunesinin gerilmeşekildeğiştirme eğrisinde maksimum yük seviyesine karşı gelen şekildeğiştirme değerini, ε c,(,85f co) ise ilgili standart silindir numunesinin gerilme-şekildeğiştirme eğrisindeki düşen kol üzerinde maksimum yükün,85 i seviyesine karşılık gelen şekildeğiştirme değerini, μ sünekliği (ε c,(,85f co) /ε c,(f co) ) ve μ ort elde edilen süneklik değerlerinin ortalamasını simgelemektedir. Bu şekildeğiştirme değerleri basınç deneyinde 3 mm ölçüm boyundan alınan yerdeğiştirme değerleri kullanılarak çizilen gerilme-şekildeğiştirme ilişkilerinden elde edilmiştir. Çelik lif içermeyen karışımlara ait standart silindir numuneler, maksimum yük seviyesine ulaşıldığında ani olarak dayanımlarını kaybettikleri için ε c,(,85f co) değerleri tespit edilememiş ve bu numunelere ait süneklik değerleri hesaplanamamıştır. Tablo 4 incelendiğinde çelik lif oranının artmasıyla sünekliğin genel olarak arttığı görülmektedir. Ancak, % 6 lif oranına sahip numunelerde çekme dayanımı artarken süneklikte bir düşüş gözlemlenmiştir. Bu karışımda lif oranının çok yüksek olması döküm sırasında yerleşimde sorunlar yaşanmasına neden olmuştur. Yapılan standart çökme konisi deneyinde de harcın hiç dağılmadığı ve yığın halinde durduğu gözlemlenmiştir. Bu durumda bu karışıma ait standart silindirlerin diğer numunelere göre daha fazla boşluklu olma olasılığı çok yüksektir. Bu boşluklar yerel bazı bölgelerde çekme dayanımını zayıflattığı ve sünekliği düşürdüğü düşünülmektedir. Bu karışımda sünekliğin düşmesine rağmen, çekme dayanımının yüksek çıkmasının gerekçesi çekme deneylerinde kullanılan numunelerin yüksekliklerinin (6 mm) standart silindir numunelerinin yüksekliğinden (3 mm) daha küçük olması olabilir. Bilindiği üzere büyük bir bölgede yerel zayıflıkların bulunma olasılığı daha yüksektir. 22

7 (a) (c) (e) (b) (d) (f) %6 % (g) (h) Şekil 5 Değişik oranlarda çelik lif içeren karışımlar için gerilme-şekildeğiştirme ilişkileri, a) % b) %1, c) %2, d) %3, e) %4, f) %5, g) %6, h) karşılaştırma %3 %2 %5 %4 221

8 Tablo 3 Basınç Deneylerinin Sonuçları Hacimce çelik lif oranı Standart Silindir Beton Yaşı (Gün) Basınç Dayanımı f c (MPa) Ort. Basınç Dayanımı f c,ort (MPa) 12. ve 28. gün çekme dayanımları Elastisite Modülü E c (GPa) ,2 6,7-7,2 4,6 % ,3 115,2 4, , 4, , 8,5-8,3 38,6 % ,4 11,8 38, ,9 37, ,5 11,1-13,6 41, % ,8 118,1 39, , * ,2 14,2-14,1 41,4 % ,7 119,4 41, ,4 4, ,9 14,2-13,8 4,5 % ,9 116,2 39, ,8 38, , 17,2-15,6 38,8 % ,6 118,6 39, ,2 39, ,7 18,6-17,7 41,7 % ,9 132,4 41, ,5 43,3 * Bu veri sağlıklı alınamadı Ort. elastisite Modülü E c,ort (GPa) 4,6 38,4 4,4 41,2 39,4 39,1 42,3 Tablo 4 Değerleri Hacimce çelik lif oranı Standart Silindir ε c,(f'co) ε c,(,85f'co) μ μ ort 28-1,54,58 1,4 %1 28-2,49,65 1,34 1, ,5,51 1,2 28-1,52,55 1,5 %2 28-2,5,61 1,22 1,9 28-3,58,58 1, 28-1,68,77 1,14 %3 28-2,59,67 1,14 1, ,54,62 1, ,81,91 1,13 %4 28-2,75,83 1,12 1, ,63,76 1, ,58,83 1,43 %5 28-2,62,91 1,46 1, ,6,82 1, ,94,117 1,24 %6 28-2,71,87 1,24 1, ,74,115 1,54 222

9 Sonuçlar Bu deneysel çalışmadan elde edilen sonuçlardan öne çıkanlar burada özetlenmeye çalışılmıştır. Sıcak kürün çekme dayanımını önemli derecede arttırdığı görülmüştür. Çelik lif oranının özellikle süneklik, tokluk ve çekme dayanımını arttırdığı gözlemlenmiştir. Karışımdaki çelik lif oranının %6 ya kadar arttırılması %1 çelik lifli karışıma göre süneklikte ortalama % 25, çekme dayanımında ise ortalama % 145 artış sağlamıştır. Çelik liflerin hafif şekilde korozyona uğramasının mekanik özelikleri pratik düzeyde etkilemediği görülmüştür. Basınç dayanımının ve elastisite modulünün çelik lif içeriğinden etkilenmediği görülmüştür. Şekil 5 te görüldüğü gibi tekrarlı yüklemenin davranış üzerinde önemli bir etkisinin olmadığı görülmüştür. Teşekkür Yazarlar bu çalışmaya verdikleri destekten dolayı Beksa Çelik Kord San. ve Tic. A.Ş. ye, BASF YKS ye ve Şişecam a, çalışma sırasındaki yardımlarından dolayı Orkun İncecik ve stajyer öğrencilere teşekkür etmeyi bir borç bilir. Kaynaklar Bayramov F., Taşdemir C., Taşdemir M.A. (24) Optimisation of Steel Fibre Reinforced Concretes by Means of Statistical Response Surface Method. Cement and Concrete Composites, V. 26, No. 6, pp Falkner H., Huang Z., Teutsch M. (1995) Comparative Study of Plain and Steel Fiber Reinforced Concrete Ground Slabs. Concrete International, V. 17, No. 1, pp Özyurt, N., Mason, T.O., Shah, S.P. (25) Lif Donatılı Beton Kirişte Lif Yönlenmesinin Tahribatsız Muayenesi için Elektriksel Bir Yöntem: Alternatif Akım Empedans Spektroskopi (AS-ES). 6. Ulusal Beton Kongresi, Yüksek Performanslı Betonlar (Prof. Dr. Yaşar Atan Anısına), İTU, İstanbul, Kasım, pp Taşdemir M.A., Bayramov F., Kocatürk N.A., Yerlikaya M. (24) Betonun Performansa Göre Tasarımında Yeni Gelişmeler. Beton 24 Kongresi, İstanbul, 1-12 Haziran. Taşdemir M.A., İlki A., Yerlikaya M. (22) Mechanical Behaviour of Steel Fibre Reinforced Concrete Used in Hydraulic Structures. Hydro 22 International Conference on Hydropower and Dams, Kiris-Antalya, November 4-7, pp Vandewalle L. (1996) Influence of the Yield Strength of Steel Fibres on the Toughness of Fibre Reinforced High Strength Concrete. Proceedings, the CCMS Symposium Chicago, Worldwide Advances in Structural Concrete and Masonry, pp

10 224