İNTEGRATİF TIP DERGİSİ TURKISH JOURNAL OF INTEGRATIVE MEDICINE İYİLEŞTİRME SANATI: HOMEOPATİ

Transkript

1 İNTEGRATİF TIP DERGİSİ TURKISH JOURNAL OF INTEGRATIVE MEDICINE REVIEW / DERLEME Sedat Yıldız 1, Salih Ürper 2 1 Eğirdir Kemik Eklem Hastalıkları Tedavi Ve Rehabilitasyon Hastanesi, Fiziksel Tıp Ve Rehabilitasyon, Isparta 2 Özel İstanbul Hastanesi, Fiziksel Tıp Ve Rehabilitasyon, Van İYİLEŞTİRME SANATI: HOMEOPATİ Özet Homeopati sağlıklı insanlara uygulandığında hastalığın özelliklerinin (semptomları, klinik işaretleri, patolojik durumları) görüldüğü madde müstahzarlarını kullanan bir tedavi metodudur. Bu metod Samuel Hahnemann tarafından geliştirilmiş ve dünya genelinde uygulanmıştır. Samuel Hahnemann`ın İyileştirme Sanatının Organonu kitabı bu alanda yazılmış temel eserler arasında kabul edilir. Bu derlemede, İyileştirme Sanatının Organonu kitabından tedavinin sanat yönü ile ilgili temeller özetlenmiştir. Integr Tıp Derg. 2013;1(1): Anahtar kelimeler: Homeopati, Organon, Samuel Hahnemann, sanat THE ART OF HEALING: HOMEOPATHY Abstract Homeopathy is a therapeutic method using preparations of substances whose effects when administered to healthy subjects correspond to the manifestations of the disorder (symptoms, clinical signs, pathological states) in the individual patient. The method was developed by Samuel Hahnemann and is now practised throughout the world. Samuel Hahnemann`s book Organon of the Art of Healing is one of the major works in this field. In this review; basics of healing as an art from the book Organon of the Art of Healing are summarized. Turk J Integr Med. 2013;1(1): Keywords: Homeopathy, Organon, Samuel Hahnemann, art Yazışma Adresi: Eğirdir Kemik Eklem Hastalıkları Tedavi ve Rehabilitasyon Hastanesi, Isparta Türkiye E posta: dr_sedatyildiz@yahoo.com Kabul/Yayın Tarihi: 27 Mayıs 2013

2 Homeopati sağlıklı insanlara uygulandığında hastalığın özelliklerinin (semptomları, klinik işaretleri, patolojik durumları) görüldüğü madde müstahzarlarını kullanan bir tedavi metodudur. Bu metod Samuel Hahnemann ( ) tarafından geliştirilmiş ve dünya genelinde uygulanmıştır (1). Hahnemann`a göre allopatik tıp uygulamalarını günlük pratiklerine yansıtan eski ekol hekimler yaptıkları zararlı uygulamaları kitapların ve hocaların önyargılarına ya da övünülen meşhur eski ekol hekimlerin otoritesine dayandırarak savunabilirler. Sadece, senelerce yaptığı kötülüklerini anlayan, en sonunda yaptığı sanatın" (allopatik tıp tedavi sanatının) zararlarına içtenlikle inanan yaşlı hekim, en ağır hastalık durumlarında bile hiçbir tedavi uygulamayacak duruma gelebilir. Bu tedavi sanatı" uzun yüzyıllardan beri kökleşmiş durumdadır, hekimlere hastaların hayatı ve ölümü hakkında isteğe göre karar verme hakkını vermiştir (2). Bu eski tıp ekolu, hastalıkların sebebini araştırıp onu yok etmeye çalıştığı için bir tek kendisinin "rasyonel iyileştirme sanatı" ismini hak ettiğini iddia ediyordu. Ama hastalığın nedenini bulmaya yönelik bu çağrı karşılık bulamadı. Eski tıp ekolünü savunanlar hastalık sebeplerini bulabileceğini düşünürken Hahnemann hastalık sebeplerini algılayıp bulmanın mümkün olmadığını, hastalıkların büyük çoğunluğunun dinamik köklere ve yapıya dayandığını ve duyularımızla anlaşılamayacağını düşünmüştür (3). İlaç sanatı ise yaşam gücünün hastalıkları hangi yollarla yarattığını anlayamamış ve sadece dıştan etki ederek şiddetli ilaçlar kullanır. Hahnemann bu noktada Organon`da sadece itaat ettiği ve biraz daha mükemmel hale getirdiği ve allopatik tedavi sanatı ile tam zıt olan gerçek iyileştirme sanatı ile olan karşılaştırmayı ele almıştır (2) yılında homeopati camiası tarafından 200. yıldönümü kutlanan bu felsefi metin ilerleyen dekatlardaki çeşitli değişikliklere rağmen homeopatinin temel metinlerinden olma özelliğini korumuştur (4). Hahnemann`a göre homeopati çok basit bir iyileştirme sanatıdır, temel ve uygulamalarla hep aynı kalır. Dayandığı kurallar iyi anlaşıldığı zaman ve sistem faydalı bir bütün olarak ve sadece bu şekilde algılandığı zaman, hem sistem berraklığı hem de uygulamadaki berraklığı kendiliğinden anlaşılır. Gerçek iyileştirme sanatı ciddi ve düşündüren bir iştir. İnsanın zihnine, serbest düşünceye, seçen ve mantıklı sebeplere dayanarak karar veren akıla bağlıdır. Hahnemann`a göre hekimin görevi içgüdüsel, şuursuz ve otomatik olarak enerjisini kullanan yaşam gücünü, dengesi hastalık durumunda bozulduğu zaman, homeopatik bir ilaçla, benzer bir ilaç hastalığı yaratarak yeniden dengesini bulabilmesi için etkilemektir. Bu şekilde doğal hastalık etkilerini sürdüremeyecektir. Hahnemann`a göre, eski ekol ise kronik hastaların güç ve sıvıları harcayan ve hayatını kısaltan metodlarını kullandığından felaket sanatı adını hak etmektedir. Eski ekol hekimlerin direkt yoldan iyileştirebildiği vakalar ise onların sanatı sayesinde değil, sade insanların tecrübesi ile elde edilen hastalık için spesifik bir ilaç sayesindedir. Allopatik tıpta operasyon gerektiren durumlar hariç hastalıklar yaşayan bütünlüğün içinde yaşam gücünden 33

3 ayrı bir varlık olarak düşünülmüş, binlerce yıldır süregelen tedavi şekillerini ölümcül yollara sürüklemiş, tıbbı iyileştirme yeteneği olmayan, karanlıklar sanatı haline getirmiştir. Hahnemann`a göre iyileştirme sanatının tek ve yanılmayan rehberi dikkatle yapılan çalışmalarla elde edilen saf tecrübelerdir. Bu tecrübelere göre gerçekten sağlıklı insana uygulandığında, hastalığa en çok benzerlik gösteren semptomları ortaya çıkaran ilaç, hastalığı tedavi eder. Uygun potens ve en düşük dozlar verildiğinde, bu ilaç, hastalığın bütün semptomlarını hızlı, kökten ve sürekli bir şekilde ortadan kaldırır. Doğada rahatlıkla bulabileceğimiz binlerce homeopatik ilaç bize avantajlar sağlar. Bunları değişik dozlarda kullanarak doğal hastalıkların iyileşmesine yardım edilebilir. Yapay hastalık oluşturan bu homeopatik ilaçlar vücuda girer, iyileştirme etkisini tamamlar. Yaşam gücü savaşı kazanır ve homeopatik ilacın gücü kendiliğinden yok olur. Böylece hiçbir şüpheye yer kalmayacak şekilde bir daha tedavi etmeye gerek kalmaz. (5). - bu tedavi, şüphe götürmeyen, geçmişten geleceğe devam eden ve değişmeyen doğa kanunlarına dayanır. (6). Hahnemann, iyileştirme sanatının karşıtı olan allopatik tedavi sanatı hasta yapan sanat olarak tanımlar. Şu allopatik - özellikle son zamanlarda uygulanan- "hasta yapan sanatı" sonucunda oluşan insan sağlığın harabiyeti, bütün kronik hastalıklar arasında en üzücü, en tedavi edilemeyenidir. Üzgünüm, ama onların tedavisi için hiç bir zaman ilaçların bulunamayacağından korkuyorum. (7). İnsanın uyguladığı hiçbir tedavi sanatı, zararlı allopatik tedaviyle oluşmuş sayısız anormalliği tamir edemeyecektir (8). İyileştirme sanatında her vaka bireysel olarak sorgulanır. Bu sorgulamayı yapacak olan sağlık sanatçısının, her türlü önyargıdan arınmış olarak, dikkatle gözleyerek, sağlıklı duyularla ve hastalığı hiç değiştirmeden kaydetmesi gerekir (9). Hasta şikayetlerini anlatır. Hastanın yakınları şikayetlerini, davranışlarını ve onun hakkında bilinmesi gerekenleri anlatır. Hekim bakar, işitir ve kendi duyguları ile hastaya özgü değişik bulguları gözler, hastanın ve onun yakınlarının söylediklerini olduğu gibi yazar. Mümkün olduğu kadar hastayı bölmeden dinler. Hasta konudan uzaklaşırsa araya girer. Başlangıçta bütün önemli bilgileri yazabilmek için hastanın yavaş konuşmasını ister. (10). Bu prensibi savunan Hahnemann buna karşı gördüğü allopatik tıbbı şu cümlelerle değerlendirmiştir: Eski ekol hekimleri tedavide kolay yolu seçtiler. Vakayı bütün yönleriyle, tam olarak araştırmazlar, hatta hastanın kendi şikayetlerini anlatırken sözünü keserlerdi. Çünkü çabucak bir reçete yazmak isterlerdi. Zaten bu reçeteler de gerçek etkileri bilinmeyen birçok bileşimi içerirdi. Söylediğim gibi, hiçbir allopatik hekim vakayı bütün yönleriyle bilmek istemez, ayrıca bulguları kaydetmezdi. Birkaç gün sonra hastayı gördüğünde bu arada bir çok değişik hasta gördüğünden daha önceki dinlediklerinden çok azını hatırlar ya da hiçbir şeyi hatırlamazdı. Duydukları bir kulağından girip diğerinden çıkardı. Bu ziyaretler sırasında birkaç genel soru sorar, bileğinden nabzını sayar gibi yapıp, diline bakardı ve hemen o anda sebebi anlaşılmadan yeni bir reçete yazar veya birinciye günde birkaç kez kullanılan kayda değer dozda devam etmesini söyler, sonra 34

4 aynı sabah ellinci, altmışıncı hastaya benzer bir duyarsızlıkla bakmak için acele ederek izin isterdi. Hahnemann`a göre gerçek bir sağlık sanatçısı çok sık kullandığı ve iyi sonuçlar aldığı ilaçları en sevdiği ilaçlar haline getirmekten kaçınır. Çünkü bu durumda daha nadir kullanılan, fakat daha uygun ve bu nedenle daha faydalı olan ilaçları gözden kaçıracaktır (11). Benzer şekilde hiçbir gerçek sağlık sanatçısı, yeni bir vakayı tedavi ederken, kendi hatası nedeniyle ara sıra yanlış ilaç seçip sonuçları kötü olduğunda ilaçtan şüphe etmez ve ileride onu kullanmaktan vazgeçmez. Başarısızlığın tek sebebi o ilacın o vaka için homeopatik olmamasıdır. Her zaman bir vakada karakteristik semptomların tümüne en çok benzerlik gösteren ilacın seçilmesi gerektiği gerçeği unutulmamalıdır. Bu ciddi seçime, dar kafalı küçük hırslar karıştırılmamalıdır (12). Bir vakada verilen ilacın uygunluğu sadece homeopatik olarak doğru olmasına değil, aynı zamanda dozun doğru büyüklükte (tercihen doğru küçüklükte) olmasına bağlıdır. O anki hastalık durumu için seçilen homeopatik ilaç, gereğinden yüksek dozda verilirse doğasından gelen yarara rağmen, sadece miktarı ve yaşam gücü üzerindeki gereksiz güçlü etkisi yüzünden organizmanın zaten hassaslaşmış ve doğal hastalık tarafından en çok etkilenmiş kısmına zarar verecektir (13). Doğaya en uygun şekilde davranmak için gerçek sağlık sanatçısı semptomların tümüne göre seçtiği ilacı en ufak dozda uygular. Böylece eğer bir hata yapıp hastalığa tam uygun olmayan ilacı verdiyse bile o zaman hastaya olan zarar az olacaktır. Hastanın kendi yaşam gücü bunun üstesinden kolaylıkla gelir ve düzeltir. Ya da benzerlik kuralına göre daha iyi seçilmiş yeni bir ilaç yine ufak dozda verilir ve yapılmış olan hata bu şekilde düzeltilmiş olur (14). Samuel Hahnemann`ın İyileştirme Sanatının Organonu kitabında homeopatinin dört temelini sağlıklı insanlarda maddelerin ilaç olarak kullanımının denenmesi, benzerlik kanununa göre remedilerin seçimi ve uygulanması, tek remedi ve minimum doz şeklinde özetlemektedir (15). Hasta ve hekim iletişimi odaklı iyileştirme sanatı özelliği ile homeopatik konsültasyon genel tıp uygulamaları için ideal bir model olarak sunulmaktadır (16). Kaynaklar 1. Ernst E. A systematic review of systematic reviews of homeopathy. Br J Clin Pharmacol. 2002;54(6): Hahnemann S. İyileştirme Sanatının Organonu (Önsöz). İyileştirme Sanatının Organonu. 3. Hahnemann S. İyileştirme Sanatının Organonu (Giriş). İyileştirme Sanatının Organonu. 4. Schmidt JM. 200 years Organon of Medicine - A comparative review of its six editions ( ). Homeopathy. 2010;99(4):

5 5. Hahnemann S. İyileştirme Sanatının Organonu (Paragraf 51). İyileştirme Sanatının Organonu. 6. Hahnemann S. İyileştirme Sanatının Organonu (Paragraf 53). İyileştirme Sanatının Organonu. 7. Hahnemann S. İyileştirme Sanatının Organonu (Paragraf 75). İyileştirme Sanatının Organonu. 8. Hahnemann S. İyileştirme Sanatının Organonu (Paragraf 76). İyileştirme Sanatının Organonu. 9. Hahnemann S. İyileştirme Sanatının Organonu (Paragraf 83). İyileştirme Sanatının Organonu. 10. Hahnemann S. İyileştirme Sanatının Organonu (Paragraf 84). İyileştirme Sanatının Organonu. 11. Hahnemann S. İyileştirme Sanatının Organonu (Paragraf 257). İyileştirme Sanatının Organonu. 12. Hahnemann S. İyileştirme Sanatının Organonu (Paragraf 258). İyileştirme Sanatının Organonu. 13. Hahnemann S. İyileştirme Sanatının Organonu (Paragraf 275). İyileştirme Sanatının Organonu. 14. Hahnemann S. İyileştirme Sanatının Organonu (Paragraf 283). İyileştirme Sanatının Organonu. 15. Wright-Hubbard. Homoeopathy as Art and Science. Ed. Maesimund B. Panos, MD, and Della des Rosiers, Beaconsfield Publishers Ltd, Beaconsfield, U.K May C, Sirur D. Art, science and placebo: incorporating homeopathy in general practice. Sociology of Health & Illness 1998;20(2):