1. GİRİŞ 2. PROGRAM AKIŞI 3. AB GENÇLİK POLİTİKALARI KAPSAMINDA AKIL ve RUH SAĞLIĞI PANELİ HAKKINDA 4. ÇALIŞTAYLAR

Transkript

1

2

3 1 <

4 > 2

5 içindekiler 1. GİRİŞ 2. PROGRAM AKIŞI 3. AB GENÇLİK POLİTİKALARI KAPSAMINDA AKIL ve RUH SAĞLIĞI PANELİ HAKKINDA 4. ÇALIŞTAYLAR 4.1. MADDE BAĞIMLILIĞI İLE MÜCADELEDE ÜNİVERSİTEDE KULÜPLERİN ETKİN KULLANIMI NASIL OLMALIDIR? 4.2. MADDE BAĞIMLILIĞI İLE MÜCADELEDE FARKINDALIK ÇALIŞMALARI / PROJELER NELER OLMALIDIR? 4.3. MADDE BAĞIMLILIĞINI ÖNLEME STRATEJİLERİNDE MEDYANIN SOSYAL MEDYANIN POZİTİF ve NEGATİF YÖNLERİ NELERDİR? 4.4. ÖĞRENİM SEVİYESİNİN MADDE BAĞIMLILIĞI İLE MÜCADELEYE ETKİSİ NEDİR? 4.5. MADDE BAĞIMLILIĞI İLE MÜCADELEDE YEREL YÖNETİMLERE DÜŞEN ROLLER NELER OLMALIDIR? 4.6. ÜNİVERSİTE/STK LARIN/MADDE BAĞIMLIĞI İLE MÜCADELEDE ROLÜ NE OLMALIDIR? 5. ETKİNLİĞE YÖNELİK DEĞERLENDİRME 6. ÇALIŞTAY KATILIMCI LİSTELERİ 3 <

6 > 4 1. GİRİŞ

7 Avrupa 2020 Stratejisi nin girişimlerinden biri olan Gençlik Hamlesi (Youth on the Move) kapsamında akıllı, sürdürülebilir ve kapsayıcı büyüme için gençlerin potansiyelinin değerlendirilmesi hedeflenmektedir. Bu doğrultuda hayata geçirilen AB Gençlik Stratejisi, ( ) (EU Youth Strategy) İnsan Sermayesine Erken Yatırım anlayışını temel alarak gençlere daha iyi eğitim ve iş fırsatları sunulmasını, gençlerin aktif vatandaşlık bilincinin toplum olarak içselleştirilmesini, gençler arasında dayanışmanın artırılmasını, sağlıklı yaşam biçimini benimseyerek esenlik içinde yaşamalarının desteklenmesini öngörmektedir. AB Gençlik Stratejisi; eğitim ve öğretim, istihdam ve girişimcilik, sağlık ve esenlik, katılım, gönüllü faaliyetler, sosyal içerme, gençlik ve dünya, yaratıcılık ve kültür olmak üzere sekiz alanda girişimler uygulanmasını önermekte; gençlerin toplum olarak içselleşmesinin artmasına, kaliteli eğitime erişimlerinin ve istihdam edilebilirliklerinin sağlanmasına yönelik politikaların izlenmesinin önemini vurgulamaktadır. Son dönemlerde Avrupa da olduğu gibi ülkemizde de sentetik uyuşturucu ve uyarıcıların çeşitlenmesi ve gençlerin bu maddelere kolay erişebilir hale gelmesiyle madde bağımlılığı giderek önemli bir sorun haline dönüşmüştür. Madde bağımlılığı, toplumun tüm kesimlerini sosyal, ekonomik, kültürel olarak olumsuz etkilemesinin yanı sıra özellikle gençlerde akıl ve ruh sağlığı açısından ciddi tehditler oluşturmaktadır. Bu nedenle son dönemde, toplumumuzu ve gençlerimizi tehdit eden bu sorunun çözümüne yönelik daha bütüncül ve tutarlı yaklaşımların geliştirilmesi adına çeşitli çalışmalar gerçekleştirilmektedir. Bu kapsamda, İstanbul Büyükşehir Belediyesi Basın Yayın ve Halkla İlişkiler Daire Başkanlığı / AB İlişkileri Müdürlüğü tarafından, yaş grubundaki gençler arasında madde bağımlılığının akıl ve ruh sağlığına etkilerinin ve bu sorunun çözümü için geliştirilebilecek proje konularının tartışılması amacıyla, 25 Ekim 2015 Cumartesi günü Barcelo Topkapı Eresin Otel de AB Gençlik Politikaları Kapsamında Akıl ve Ruh Sağlığı Paneli ve Çalıştayları gerçekleştirilmiştir. Alt başlıklarını, Uyuşturucu ile Mücadelede Gençlerin Bilinçlendirilmesi ve Uyuşturucu ile Mücadelede Yerel Yönetim Çalışmaları nın oluşturduğu panelde, İstanbul İl Emniyet Müdürlüğü Madde Bağımlığı Önleme Birim Sorumlusu ve Yeşilay Bilim Kurulu Üyesi Sn. Uğur EVCİN, İstanbul AMATEM den Sn. Dr. Yeşim CAN, İstanbul Büyükşehir Belediyesi AB İlişkileri Müdür Yardımcısı Sn. Kübra BAYRAKTAR ŞİŞMAN, Küçükçekmece Belediye Başkan Yardımcısı Sn. Dr. Sibel GÜLLÜÇAYIR ve özellikle sahada çalışan Zeytinburnu ve Küçükçekme Rehberlik Araştırma Merkezi müdürleri tarafından sunumlar gerçekleştirilmiştir. Bu raporda, çalıştaylarda edinilen bilgiler yer almaktadır. 5 <

8 > 6 2. PROGRAM AKIŞI

9 SAAT 09:00 09:50 10:00 10:30 10:30 11:00 11:00 11:15 11:15 12:30 İÇERİK Kayıt Kahvaltı Selamlama ve Açılış Konuşmaları Eurodesk ve Avrupa Fırsatları Hakkında Bilgilendirme Kahve Molası AB Gençlik Politikaları Kapsamında Akıl ve Ruh Sağlığı Paneli Alt Başlıklar Uyuşturucu ile Mücadelede Gençlerin Bilinçlendirilmesi Uyuşturucu ile Mücadelede Yerel Yönetim Çalışmaları Panelistler İstanbul İl Emniyet Müdürlüğü Narkotik Şube Müdürlüğü Madde Bağımlığı Önleme Birimi Sorumlusu, Yeşilay Bilim Kurulu Üyesi Sn. Uğur EVCİN İstanbul AMATEM Sn. Dr. Yeşim CAN İstanbul Büyükşehir Belediyesi AB İlişkileri Müdür Yardımcısı Sn. Kübra BAYRAKTAR ŞİŞMAN Zeytinburnu RAM Müdürü Sn. Volkan KUMAŞ Küçükçekmece RAM Müdürü Sn. Yasin ŞAHİN Küçükçekmece RAM Rehber Öğretmeni Sn. Adem ATEŞ Küçükçekmece Belediye Bşk. Yrd. Sn. Dr. Sibel GÜLLÜÇAYIR 12:30 12:45 Soru Cevap / Plaket Takdimi 12:45 14:00 Öğle Yemeği 14:00 14:30 Madde Bağımlılığı ile Mücadelede Slogan Çalışması (Ortak Çalışma Konusu) 14:30 15:00 En iyi Sloganın Seçilmesi ve Sergilenmesi 15:00 15:30 Çalıştaylar Madde Bağımlılığı ile Mücadelede Üniversitede Kulüplerin Etkin Kullanımı Nasıl Olmalıdır? Öğrenim Seviyesinin Madde Bağımlılığı ile Mücadeleye Etkisi Nedir? Madde Bağımlılığı ile Mücadelede Farkındalık Çalışmaları / Projeler Neler Olmalıdır? Madde Bağımlılığı ile Mücadelede Yerel Yönetimlere Düşen Roller Neler Olmalıdır? Üniversite lerin/stk ların/madde Bağımlığı ile Mücadelede Rolü Ne Olmalıdır? Madde Bağımlılığını Önleme Stratejilerinde Medyanın/Sosyal Medyanın Pozitif ve Negatif Yönleri Nelerdir? 16:30 17:00 Çalıştay Bildirilerinin Sunulması ve Kapanış 7 <

10 > 8 3. AB GENÇLİK POLİTİKALARI KAPSAMINDA AKIL VE RUH SAĞLIĞI PANELİ HAKKINDA

11 Sunuculuğunu Sn. Vatan ŞAŞMAZ ın gerçekleştirdiği etkinlik, İstanbul Büyükşehir Belediyesi Basın Yayın ve Halkla İlişkiler Daire Başkanı Sn. Mustafa ALBAYRAK ın açılış konuşmasıyla başladı. Avrupa Birliği İlişkileri Müdürü Sn. Volkan ÇAKMAK ın Eurodesk ve Avrupa fırsatları hakkında gerçekleştirdiği sunum sonrasında, moderatörlüğünü İstanbul AMATEM den Sn. Dr. Yeşim CAN ın gerçekleştirdiği AB Gençlik Politikaları Kapsamında Akıl ve Ruh Sağlığı Paneli nin, Uyuşturucu ile Mücadelede Gençlerin Bilinçlendirilmesi ve Uyuşturucu ile Mücadelede Yerel Yönetim Çalışmaları alt başlıklı bölümüne geçildi. Bu bölümde sırasıyla; İstanbul İl Emniyet Müdürlüğü Madde Bağımlılığı Önleme Birimi Sorumlusu ve Yeşilay Bilim Kurulu Üyesi Sn. Uğur EVCİN, İstanbul AMATEM den Sn. Dr. Yeşim CAN, İstanbul Büyükşehir Belediyesi AB İlişkileri Müdür Yardımcısı Sn. Kübra BAYRAKTAR ŞİŞMAN, Zeytinburnu Rehberlik Araştırma Merkezi Müdürü Sn. Volkan KUMAŞ, Küçükçekmece Rehberlik Araştırma Merkezi Müdürü Sn. Yasin ŞAHİN ile Rehber Öğretmen Sn. Adem ATEŞ ve Küçükçekmece Belediye Başkan Yardımcısı Sn. Dr. Sibel GÜLLÜ- ÇAYIR sunumlarını gerçekleştirdi. 9 <

12 PANELİSTLER: Uzm. Psikolojik Danışman ve Başkomiser Uğur EVCİN İstanbul Narkotik Suçlarla Mücadele Şube Müdürlüğü nde Madde Kullanımı ile Mücadele Büro Amiri Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi Psikolojik Danışmanlık ve Rehberlik Bölümü ve Polis Akademisi Güvenlik Bilimleri mezuniyetinin (2006) ardından yüksek lisans (2011) eğitimini İstanbul Üniversitesi Adli Tıp Enstitüsü Sosyal Bilimler alanında tamamladı. İstanbul Narkotik Suçlarla Mücadele Şube Müdürlüğü nde Madde Kullanımı ile Mücadele Büro Amiri olarak görev yapmakta olan Uğur EVCİN, aynı zamanda Yeşilay Bilim Kurulu Üyesidir. Madde bağımlılığını narkotik boyutuyla ele alan > 10

13 Uğur Evcin, bağımlılığın biyolojik ve sosyolojik sonuçları hakkında bilgi verdi. Madde kullanımının risk ve koruyucu faktörlerine dikkat çeken Evcin, Ne yapılmalı? sorusunun cevabını katılımcılarla paylaştı. Uzm. Uğur Evcin, EN ETKİLİ ÇÖZÜM: HİÇ BAŞLAMAMAKTIR. sloganıyla sunumunu sonlandırdı. Dr. Yeşim CAN Bakırköy Prof. Dr. Mazhar Osman Ruh Sağlığı ve Sinir Hastalıkları Hastanesi - İstanbul AMATEM Dr. Yeşim CAN, madde bağımlılığını sağlık boyutuyla değerlendirdiği sunumunda, öncelikle madde bağımlılığının tanımını yaptı. Dr. CAN, bağımlılık yapıcı maddeleri, bu maddeleri kimlerin kullandığını ve insan vücuduna yaptığı etkileri katılımcılara aktardı. Madde bağımlılığının aile, ekonomi, toplum ve sağlık açısından büyük sorunlara yol açtığını dile getiren Dr. Yeşim CAN; sentetik uyuşturucular, klinik etkileri ve tedavi süreci hakkında da bilgi verdi. 11 <

14 Kübra BAYRAKTAR ŞİŞMAN İstanbul Büyükşehir Belediyesi AB İlişkileri Müdür Yardımcısı Yakın Doğu Üniversitesi Uluslararası İlişkiler Bölümü nden 2006 yılında mezun olan BAYRAKTAR, yüksek lisans eğitimini Bahçeşehir Üniversitesi nde, İşletme alanında tamamladı yılının Mart ayından itibaren İstanbul Büyükşehir Belediyesi AB İlişkileri Müdürlüğü nde çalışmalarını sürdüren BAYRAKTAR, 2014 yılı Ağustos ayı itibari ile aynı birimde Müdür Yardımcısı olarak görev yapmaktadır. BAYRAKTAR, gençlik politikalarına büyük önem vermekte ve toplumsal hayatın her alanında gençliğin aktif katılımını desteklemekte olan Avrupa Birliği nin Gençlik Stratejisi ve bu strateji doğrultusunda İstanbul Büyükşehir Belediyesi nin gerçekleştirdiği ve gerçekleştirmeyi planladığı projeler hakkında bilgi verdi. > 12

15 Uzm. Psikolojik Danışman Volkan KUMAŞ Zeytinburnu Rehberlik ve Araştırma Merkezi Müdürü Uludağ Üniversitesi Rehberlik ve Psikolojik Danışmanlık Bölümü nden 1997 yılında mezun oldu. Yüksek Lisans eğitimini Yeditepe Üniversitesi nde Eğitim Yönetimi ve Denetimi alanında tamamladı. Zeytinburnu Rehberlik ve Araştırma Merkezi Müdürlüğü görevinin yanı sıra Popüler Psikiyatri dergisi ve Psikoajans web sitesinde köşe yazarlığı yapmaktadır. Sunumunda, madde bağımlılığı ile mücadelede kurumlar arası işbirliğinin önemine dikkat çeken Volkan KUMAŞ, maddeye başlama yaşının giderek düştüğüne ve eyleme geçmek için fazla vaktimizin kalmadığına dikkat çekti. 13 <

16 Yasin ŞAHİN Küçükçekmece Rehabilitasyon ve Araştırma Merkezi Müdürü Rehberlik ve Psikolojik Danışmanlık Bölümü nde lisans, işletme yönetimi ve PDR alanında olmak üzere iki dalda yüksek lisans eğitimini tamamladı. Temiz Okul, Temiz Toplum, Çözüm Sensin projesinin koordinasyon görevini sürdürmektedir. ATEŞ, Küçükçekmece de uygulanan Madde Bağımlılığı ile Mücadele ve Önleme Çalışmaları Projesi nin paydaşlarından olan Küçükçekmece MEB RAM ın, projeye Madde Bağımlılığını Önleme Aşamasında Gençlerin Eğitimi ve Rehabilitasyonu yönünden nasıl destek verdiğini katılımcılarla paylaştı. Adem ATEŞ Rehber Öğretmen ATEŞ, bağımlı veya bağımlılığa aday bireyler için Güçlü Birey - Güçlü Grup - Güçlü Toplum yöntemini izlediklerini ifade etti. > 14

17 Dr. Sibel GÜLLÜÇAYIR Küçükçekmece Belediye Başkan Yardımcısı 2000 yılında Ege Üniversitesi Tıp Fakültesi nden mezun olan GÜLLÜÇAYIR, pratisyen hekim olarak meslek yaşamına başladı. Uludağ ve Celal Bayar üniversitelerinde Biyokimya ve Adli Tıp branşlarında araştırma görevlisi olarak çalıştı. Sağlık İşletmeleri Yöneticiliği eğitimlerini tamamladı. Tıbbi danışmanlık, ilkyardım eğitmenliği ve işyeri hekimliği yapan GÜLLÜÇAYIR, Madde Bağımlılığı ile Mücadele ve Toplum Sağlığı projelerinde görev almaktadır. Halen çeşitli sivil toplum kuruluşlarında çalışmalarını sürdürmekte olan Dr. Sibel GÜLLÜÇAYIR, Küçükçekmece Belediye Başkan Yardımcılığı görevine devam etmektedir. Madde bağımlılığı konusunu yerel yönetimlere düşen görev ve sorumluluklar açısından değerlendiren Dr. Sibel GÜLLÜÇAYIR, katılımcıları Madde Bağımlılığı ile Mücadele ve Önleme Çalışmaları Projesi hakkında aydınlattı. Neden Küçükçekmece? sorusuna, ilçenin kozmopolit bir yapıya sahip olması ve risk oranının yüksekliği nedeniyle model seçildiği cevabını verdi(belirtti). Dr. GÜLLÜÇAYIR, sunumunu TEMİZ OKUL, TEMİZ TOPLUM ÇÖ- ZÜM SENSİN sloganı çerçevesinde gerçekleştirdi. 15 <

18 > ÇALIŞTAYLAR

19 AKIŞ SAAT İÇERİK Slogan Çalışması Moderatörlerin gruplarına kendilerini tanıtması Gruptaki üyelerin kendilerini kısaca 3 cümle ile tanıtması Sloganların fikirlerinin ortaya çıkması, geliştirilmesi ve grup sloganına karar verilmesi En İyi Sloganın Seçilmesi ve Tuvale Yazılması ve Sergilenmesi Tematik Konulu Çalıştaylar Mevcut durum Proje fikirlerinin paylaşılması ve anahtar kelimelerle fikir alışverişine destek verilmesi Kahve arası Moderatör fikirleri katılımcılarla geliştirip, oylatıp flipcharta yazılması Proje fikirlerinin Moderatör tarafından deklare edilmesi 17 <

20 > MADDE BAĞIMLILIĞI İLE MÜCADELEDE ÜNİVERSİTE KULÜPLERİNİN ETKİN KULLANIMI NASIL OLMALIDIR?

21 Zeytinburnu Rehberlik Araştırma Merkezi nde rehber öğretmen olarak görev yapan Kübra KIRCA ve Nilgün EVLİYA, grup moderatörleri olarak kendilerini tanıtmalarının ardından çalıştay hakkında gruba bilgi verdi. Sonrasında grup üyeleri kendileri hakkında kısa bilgiler aktardı. Bu aşamada moderatörler, yol gösterici olabilmesi amacıyla; gençlik, arkadaş ortamı, bağımlı olma, bağımsızlık, spor, egzersiz, sosyal işler, birlik kelimelerini anahtar kelime olarak katılımcılara hatırlattı. Anahtar kelimelere eklemeler yapan katılımcılar, ortak bir fikir olarak sloganlarda madde bağımlılığından ziyade bağımsızlığa vurgu yapılması gerektiği yönünde birleşti. Sloganların her biri tuvale not edildikten sonra, bu sloganlar oylanarak içlerinden en çok oy alanlar tuvale yazıldı ve daha sonra da ana salonda tüm katılımcılar ile paylaşıldı. Üretilen Sloganlar: MADDE BAĞIMLILIĞINA KARŞI EL ELE! İRADENİ İPOTEK ALTINA ALMA/İPOTEĞE VERME! BAĞIMSIZ HAYAT RUHUNU MADDEYE MAHKÛM ETME! EĞLENMEK İÇİN BAĞIMSIZLIĞINI SEÇ! BAĞIMSIZLIĞINI HİSSET! HAYAT BAĞIMSIZ OLUNCA GÜZEL BAĞIMLI DEĞİLSEN BU SENSİN! İRADENİN GÜCÜNÜ HİSSET! BAĞIMSIZ BİR HAYAT İÇİN VARIZ HAYATA BAĞLI, MADDEYE BAĞIMSIZ OL! BAĞIMLI OLMA, KENDİN OL! SONU HÜSRAN OLACAK BİR HAYATA BAŞLAMAK NİYE? MADDEDEN BAĞIMSIZ BİR HAYAT (GÖRSELLE DESTEKLİ) YARADANA BAĞLI, MADDEYE BAĞIMSIZ OL! BİZ SİZİ BAĞIMSIZ KILDIK. NEYİ İSPAT ETMEK İSTİYORSUN, OYSA SONUCU BİLİYORSUN! 19 <

22 Slogan çalışmaları sırasında katılımcılar, sloganlar dışında da bazı önemli noktalara dikkat çekerek farklı fikirlerin üretilmesini sağladı. Bunlar arasında Belediye ile Yeşilay ın protokol yapması ve bu çalıştayın bir gün yerine üç gün yapılmasının daha iyi olacağı yer almaktadır. Seçilen Sloganlar: HAYAT BAĞIMSIZ OLUNCA GÜZEL HAYATA BAĞLI, MADDEYE BAĞIMSIZ OL NEYİ İSPAT ETMEK İSTİYORSUN, OYSA SONUCU BİLİYORSUN HAYATA BAĞLI, MADDEYE BAĞIMSIZ OL Mevcut durumla ilgili tüm grubun hemfikir olduğu konu, kulüplerin yeterince aktif olmadığı ve maddi sıkıntılar çektiğiydi. Ayrıca, kulüp başkanlarının da yeteri kadar aktif olmadığı ve pek çoğunun başkanlığı yürütebilme yetilerine sahip bulunmadığı vurgulandı. Öğrencilerin bir hevesle kulüplere kayıt yaptırdığı, ancak daha sonra fiili katılımda bulunmadığı da bir diğer önemli eksiklik olarak belirtildi. Bunun sebebi ise kulübün etkin olmamasına bağlandı. Bir diğer önemli husus, çocukların ne istediğini bilmemesi olarak gösterilirken, bu konuda psikolojik destek birimlerinin yetersiz kaldığı görüşü savunuldu. Mevcut durum tartışmalarından sonra moderatörler; anahtar kelimeleri (Etkinlik, grup çalışması, dâhil olma/aidiyet hissi, Yeşilay, spor/egzersiz, birlik, politika, eğlence mekânları, sosyal ilişkiler, psikoloji, popüler kültür, uyuşturucu, üniversite, arkadaş ortamı, mücadele, öğrenci kulüpleri, merak) yeniden hatırlatarak ve mevcut durumu da özetleyerek, katılımcılardan bu konularda neler yapılabileceğine dair görüşler almaya başladı. Moderatörler konuyla ilgili görüşleri alırken, aynı zamanda bu fikirleri geliştirerek aşağıdaki noktaları tuvale not etti. Buna göre proje fikirleri aşağıdaki maddelerle özetlenebilir: > 20 Önerilen Proje Fikirleri: İstekli öğretim üyelerine görev verilmesi Yılın en iyi kulübünün seçilmesi ve ödüllendirilmesi

23 Kulüplere maddi desteğin sağlanması Üniversite spor kulüplerine destek verilmesi Devletin, bağımlılıkla mücadele eden kulüplere destek sağla ması Bağımlılık sebebi olan tüm marka ve isimlerin, marka veya isim olarak teşvik edilmemesi/kullanılmaması. Kulüp başkanlarına eğitimler verilmesi ve koordinatör olarak yetiştirilmeleri Kısa film çalışmaları ile daha etkili sonuçlara ulaşılabileceği ve bu sebeple bu tarz etkinliklerin desteklenmesi Kulübe fiili katılımların sağlanması için önlemlerin alınması Konuyla ilgili bilinç kazandırıldıktan sonra saha uygulamalarının teşvik edilmesi İzcilik faaliyetleri benzeri etkinliklerin gerçekleştirilmesi Pilot okullar seçilmesi ve öncelikli olarak yapılacak çalışmaların bu okullarda gerçekleştirilmesi Bilim şenlikleri vb. etkinlikler ile bilinçlendirme çalışmalarının yapılması Yönetim kurulunun tam desteğinin alınması Öğrencinin bu işe gönül koyabilmesi için konunun öğrenciye hitap edecek şekilde çekici kılınması Psikolojik destek birimlerinin etkin kullanılması (zira bu şekilde sorununu çözebilen öğrenci maddeye yönelmez) Psikolojik birimlerin oluşturulması ve eleman yetiştirilmesi İyi uygulamaların yerinde gösterilmesi Yerel yönetimlerin işin içinde olması Öğrencinin dilinden en iyi öğrenci anladığı için kulüp öğrencilerinin etkinliklerde bizzat yer alması. Kendinden küçüklere ağabeylik/ablalık yapması Kulüp muhtevalarının okuldan okula değişmesinin de karışıklık yaratabildiği gerekçesiyle bu konuda da çalışmaların yapılması Üniversite etkinliklerinde alkole izin verilmemesi için rektörlere resmi bir yazı gönderilmesi Etkinliklere katılımın para karşılığı olduğu bazı öğretim kurumlarının bulunması sebebiyle bunların da rektörlerinin desteğinin alınması ve üniversitelerin ticari amaçlarını aşmalarının sağlanması Üniversite kulüplerinin adına uygun içerikle çalışıp çalışmadığının denetlenmesi Araştırmalar ev/aileden ziyade okuldaki öğretmenin ve arkadaş çevresinin çocuk üzerinde daha etkili olduğunu gösteriyor. Bu sebeple öğretim kurumları ile ilgili çalışmalara ağırlık verilmesi Belediyede mobil ekiplerin kurulması; bu ekiplerin çocuğun ailesini ve çocuğun arkadaşının ailesini de ziyaret etmesi. Yani mobil destek ekipleri kurularak çapraz etkileşim yapılması 21 <

24 > 22 Mobil destekte, ilgili bölümlerde okuyan öğrencilerin de bizzat yer almasının sağlanması Yerel yönetimlerle okullar/kulüpler arasında işbirliklerinin kurulması Üniversite kulüplerindeki başkanlara görevler verilmesi Sosyal işlerde okuyan öğrencilerin de bu tip çalışmalarda yer alması suretiyle hem topluma hem de kendi gelişimlerine katkıda bulunmalarının önünün açılması Okullar arası ziyaretlerin gerçekleştirilmesi (Örneğin, işletmede okuyan bir öğrenci Esenler de bir okula giderek bizzat başarı hikâyesini anlatabilir Bu tip uygulamalar çok etkili olabilir.) Milli Eğitim Müdürlüğü izniyle; kulüplerin liseler için de etkinlikler hazırlaması Kulüplere olan rağbetin arttırılması amacıyla; kulüplerin İSMEK, Halk Eğitim gibi ücretsiz eğitimler vermesinin önünün açılması Genç Yeşilay ın üniversitelerde güçlü bir şekilde temsil edilmesi Kulüpler arasındaki dengesizliklerin giderilmesi (bazı kulüplerin çok fazla sponsoru varken bazılarının maddi geliri çok düşük) Teknoloji bağımlılığı gibi farklı tip bağımlılıkların da göz önüne alınması Çocuklar, medya kanalıyla dışarıda herkesin çok güzel bir yaşam sürdüğünü zannetmekte. Bu gibi yanılgıların önüne geçilmesi ve hayatta zorlukların da olabileceğinin gösterilmesi amacıyla deneyimli kişilerin seminerler vermesi Kanaat önderlerinin bu tip çalışmalarda yer alması. Örneğin, bugün burada Vatan Bey ile fotoğraf çektirmek için gençler sıraya giriyor. Bu bağlamda popüler bir isimle birlikte genç Yeşilaycı girişimciler de gelirse daha etkin bilgilendirme yapılabilir Kulüplerin hedef koymalarının sağlanması ile daha etkin bir şekilde öğrencileri yönlendirmesi ve takım ruhu oluşturularakherkesin birlikte hareket etmesinin sağlanması Konser gibi etkinliklerin isimlerinde konu ile ilgili şeylere yer verilmesi ve böylece daha

25 fazla insana ulaşılması Çizgi filmlerin kullanılması (Bununla ilgili kulüpler de bir şeyler üretebilir) Kulüp seçimlerinde öğrencilerin etkin bir şekilde yönlendirilmesi, öğrencilere yeterli bilgi verilmesi ve yönlendirme faaliyetlerinin yapılması Her kulübün kuralları içerisinde uyuşturucu ile mücadelenin vazgeçilmez bir kural olarak yer almasının sağlanması Eski bağımlı hikâyelerinin oldukça etkili olduğu düşünülürse, bu kişilerin de bilinçlendirme faaliyetlerine katılımlarının sağlanması. Kapanış bölümünde Moderatör, çalıştay özetini aktardı. Teşekkür konuşmasının ardından program son buldu. 23 <

26 > MADDE BAĞIMLILIĞI İLE MÜCADELEDE FARKINDALIK ÇALIŞMALARI / PROJELER NELER OLMALIDIR?

27 Küçükçekmece Rehberlik Araştırma Merkezi rehber öğretmenlerinden İsmail Karatay, grup moderatörü olarak kendisini tanıtmasının ardından çalıştay hakkında gruba bilgi verdi. Bilgilendirme sonrasında grup üyeleri kendilerini kısaca tanıttı. Slogan çalışmasında; moderatör tarafından slogandan neyin beklendiğine, neye vurgu yapılmasının istendiğine ve neye dikkat çekilmesinin gerekliliğine yönelik açıklamalar yapıldı. Ardından, gruptaki herkes tek tek fikrini söyleyerek sıralandı. Daha sonra tüm slogan fikirlerinin üzerinde moderatörle birlikte detaylı değerlendirme yapıldı ve iki sloganda karar kılındı. Üretilen Sloganlar: YAŞAMAK İÇİN SUYA, HAVAYA, RÜZGÂRA, TOPRAĞA VE SEVGİYE İHTİYACIM VAR, ONA DEĞİL! TANI(AİLE) ÇOCUĞUNU, ENGELLE BAĞIMLILIĞINI! CESARETLE BAŞLAYIP ESARETLE ÖLME! BENCİL OL, GELECEĞİNİ DÜŞÜN! MADDEYE BAĞLANMA, MADDEYİ BAĞLA. GELECEĞİN İÇİN GENÇLİĞİNİ, GENÇLİĞİN İÇİN HAYATINI KARARTMA! YAŞARKEN ZOMBİ OLMA! FARKINDAYIM, ÖZGÜRÜM, HAYATTAYIM! BAĞIMLIYIM; HAYATA VE ÖZGÜRLÜĞE! ÜLKEN SENİ BEKLİYOR AMA BÖYLE Mİ? DEĞERLİYİM; BAĞIMLI DEĞİLİM. HAYATA BAĞIMLIYIM! BİR DEFADAN BİR ŞEY OLMAZ DEME! HİÇ OLMASA DAHA İYİ! SEVGİ HAYATA BAĞLAR, MADDE KOPARIR! GENÇLİĞİN İÇİN, GELECEĞİN İÇİN UZAT(MA) ELİNİ! AKLINI ALMAZ HAYATINI ALIR! BAĞIMLI OLMA DELİKANLI OL! 25 <

28 Seçilen Sloganlar: CESARETLE BAŞLAYIP ESARETLE ÖLME! GENÇLİĞİN İÇİN, GELECEĞİN İÇİN UZAT(MA) ELİNİ! Çalıştayın bu bölümünde, grup moderatörleri tarafından gruplarca seçilen sloganlar tuvale yazıldı. Daha sonra isteyen kişilerin serbest slogan fikirlerini yazdığı bir tuval oluşturularak toplu fotoğraf çekimi yapıldı. Moderatör, beyin fırtınası oluşturarak, bugünün şartlarında gençleri bağımlılığa iten ne gibi faktörler olduğunun ve bunları ortadan kaldırmak için neler yapılabileceğinin grup tarafından sıralanmasını sağladı. Önerilen Proje Fikirleri: Manevi değerlerin arttırılmasına yönelik çalışmalar yapılması Ailede birlik, beraberlik, sevgi ve anlayışın geliştirilmesi çalışmaları Aile ilişkilerinin sağlamlaştırılması çalışması Bireyin topluluğun bir parçası olduğunu fark ettirme çalışmaları Bağımlılığa sebep olan şeylerin ortadan kaldırılması çalışmaları Çocukların zararlı maddelere ulaşımının engellenmesine yönelik çalışmalar yapılması Ailede düzen olmasına rağmen kaos ortamında çevrenin etkilerinden korunma çalışmaları yapılması Sorun tespiti yapılmasına rağmen çözüm yollarının oluşturulmaması eksikliğine yönelik çalışmalar yapılması Bağımlılıkla mücadelede, kurumlar arası kargaşanın çözülüp görev dağılımının net biçimde yapılması Bağımlılıkla mücadelenin devlet politikası haline getirilmesi yönünde çalışmalar yapılması Mücadelede uzman kişilerin görev almasına yönelik çalışmaların yapılması Başarılı olan proje ve kişiler model alınarak, örnek projeler oluşturulması Bağımlılıkla mücadele (İstanbul öncelikli), sorunların çözülmesi için projeler geliştirilmesi > 26

29 Üst düzey yönetici ve siyasetçilerin farkındalık durumlarını ifşa edecek çalışmaların yapılması Küçükçekmece ilçesindeki projenin model kabul edilmesi ve uygulama çalışmalarının tüm il hatta il sınırlarını da aşarak ülke çapında yayılması yönünde çalışmalar yapılması İdare, yönetim ve STK ların koordineli projeler üretmesi Halka duyarlılık kazandırma çalışmalarının yapılması Farkındalığın artması için bağımlılık konusunun gündem haline getirilmesi Yaptırımlar açısından yasal düzenlemelerin yapılması gereklidir. Moderatör, verilmiş olan anahtar kelimelerin (kamu spotu, AB ve/veya İSTKA projeleri, kamuoyu, bilinçlendirme, güvenlik) üzerinden bir kez daha geçti; bu kelimelere yönelik gruptakilerin görüşleri alındı. Alınan görüşlere bakıldığında kamu spotlarında itici durumlar oluşmaması için olumsuz cümlelerin yer almaması, madde kullanımını teşvik edici figürler tehlikeli olduğundan, hatırlatıcı/çağrıştırıcı unsurlardan uzak durulması ve gerek psikolojik gerek fizyolojik etkileşim olmaması açısından uzmanlar tarafından hazırlanması hususlarına dikkat çekildi. AB ve İSTKA projelerinin TÜBİTAK gibi kurumlar tarafından takip edilip uygulanması, daha çok proje hazırlamaya teşvik edilmesi, proje duyurularının İBB ve ilçe belediyelerince halka en yakın noktalarda yapılması ve kazandırıcı politikalar göz önünde bulundurularak iyileştirici nitelikte projelerin oluşturulması fikirleri ortaya kondu. Bilinçli ve sorumlu, çözüm üreten kitlelerin oluşturulması da bahsi geçen görüşler arasında yer aldı. Moderatör, Ne yapılabilir, ne tür farkındalık projeleri oluşturulabilir? sorularına yönelinilerek, proje fikirlerinin ortaya atılmasını ve hep birlikte bu fikirlerin olgunlaştırılmasını istedi. Dile getirilen fikirler sonrasında ne yapılabileceği üzerinde birçok öneri ortaya çıktı. AB ve İSTKA projeleri kapsamında, ilgili kamu kurum ve kuruluşlarına proje yazma eğitiminin verilmesi, kültürel farklılıklar göz ardı edilmeyerek ihtiyaçlar doğrultusunda, her ilçede, bağımlılar için küçük gruplar halinde daha çok tedavi amaçlı yaşam atölyelerinin oluşturulması önerileri sunuldu. Bununla birlikte öğrenci velilerinin de eğitilmesi konusuna dikkat çekildi. Farkındalığı artırmak adına broşürlerin hazırlanmasının, billboardların afiş ve görsellerle kullanılmasının, kamu spotları benzeri kısa filmlerin hazırlanmasının ve görsel/sosyal medyada olumlu mesajların verilmesinin faydalı olacağı dile getirildi. Aynı zamanda güvenlik hususunda ötekileştirmeyen ancak caydıran cezaların yürürlüğe girmesi, şehir içi aydınlatmaya önem verilmesi, güvenlik görevlilerinin uzmanlaşması gibi konularda 27 <

30 gerekli çalışmaların yapılması, şehir içinde bulunan metruk binaların sıhhileştirilmesi, yardım ve destek hatlarının yapılandırılıp geliştirilmesi, güvenlik görevlilerinin mahalle timleri olarak sahada görev yapması, okul önleri ve yakın çevrelerinin koruma altına alınması gibi öğelerin önemine dikkat çekilerek mevcut durumun geliştirilmesinin faydalı olacağı belirtildi. Başarılı bir düzenleme olan Aile Hekimliği uygulaması örnek alınarak, Aile Danışmanlığı uygulamasının da hayata geçirilebileceğinden söz edildi. Modaretörün çalıştay özeti ve teşekkür konuşmasının ardından programa son verildi. > 28

31 29 <

32 > MADDE BAĞIMLILIĞINI ÖNLEME STRATEJİLERİNDE MEDYANIN/ SOSYAL MEDYANIN POZİTİF VE NEGATİF YÖNLERİ NELERDİR?

33 Rehber öğretmenlerden Abdullah GÜNEŞ, grup moderatörü olarak kendisini tanıtmasının ardından gruba çalıştaya ilişkin bilgi verdi. Bu aşamanın ardından grup üyeleri kendilerini tanıttı. Grup üyeleri tarafından slogan çalışmasına ön hazırlık olması ve beyin fırtınası oluşturulabilmesi için tüm katılımcıların görebileceği şekilde tahtaya anahtar kelimeler yazıldı. Moderatörümüz kısa bir ön çalışma yapmak için gönüllü olan bir katılımcıyı grubun ortasına sandalyeye aldı ve katılımcıya kendi uzmanlık alanına giren psikolojik Geleceği Düşün testini uyguladı. Grubun anahtar kelimelere (İletişim, İnternet, kamu spotu, TV, Twitter, Facebook, haber, özendirme, örnek teşkil etme, ünlü, popüler kültür) yönelmesi ile slogan çalışmasına başlandı. Üretilen Sloganlar: HABERİN OLSUN BEN DE VARIM! SOKAKLARI GÜZELLEŞTİR, GENÇLERİ DEĞİL! HAYATI RETWEETLE! TEMİZ BİR TOPLUM İÇİN KAYITSIZ KALMA! TEMİZ İNSAN, TEMİZ TOPLUM! POPÜLER KÜLTÜR ÖRNEK TEŞKİL ETMEZ! ARKADAŞIM ÖZENDİRME! EN PÖPÜLER TAKİPÇİM BAĞIMLI İHMALİ! BAĞIMLI OLMA ÖZGÜR OL, BÖYLE ÇOK DAHA GÜZELSİN! YAŞAM BAĞIMLISIYIM! MADDEYE DEĞİL AİLENE BAĞLAN! RİSK OLMA RİSKLERİ YOK ET! BİR KEREDEN BİSEY OLMAZ DEME! GENÇLİĞİNİ ÇABUK YİTİRME! GENÇLİĞİMİ ÇALAMAZSIN! MADDEYE DEĞİL HAYATA BAĞLAN! DEMLENME DİNLEN! 31 <

34 MADDEYE DEĞİL SPORA BAĞLAN! BEN BAĞLANDIM SEN BAĞLANMA! MADDEYE DEĞİL MANAYA YÜKLEN! ARA VER, SIRA VER, YOKSA FİRE VERECEKSİN! FARKINDAYIM, HAYATA BAĞIMLIYIM! MADDE SİZ YAŞAYIN! HUZUR, GÜVEN, ÖZGÜRLÜK, KAÇIŞ, ÖZLEM KELİMELERİ ÇIKTI! KENDİNE GÜVEN, MADDEDE HUZUR BULAMAZSIN MADDE SİZSENİZ DEĞERLİSİNİZ BU SENİN HAYATIN, HAYATINA DOKUNDURMA! Seçilen Sloganlar: BAĞIMLI OLMA ÖZGÜR OL, BÖYLE ÇOK DAHA GÜZELSİN! HAYATI RETWEETLE! Katılımcılara kurumlarının madde bağımlılığına yönelik yaptığı mevcut çalışmalar soruldu. Mevcut çalışmalardan İstanbul Büyükşehir Belediyesi İSMEM tarafından madde bağımlılığı ile mücadelede her yaştan insana meslek edindirme sertifika programları gerçekleştirildiği, örgün öğretim dışında kalan bireylerin madde kullanımını engelleyici meslek edindirme kursları düzenlendiği ve madde bağımlılığı ile mücadelede topluma aile danışmanlığı hizmeti verildiği belirtildi. Küçükçekmece Rehberlik Araştırma Merkezi nin de madde bağımlılığı ile mücadelede, topluma aile danışmanlığı hizmeti verdiği ifade edildi. Önerilen Proje Fikirleri: Kurumlarda çalışan kişilere Eğitici Eğitimleri verilerek daha çok kişiye erişimin sağlanması Okulda görev yapan rehber öğretmenlere eğitim verilmesiyle, öğrencilere ve velilere daha kolay ulaşabilirliğin sağlanması Gereksiz veya yanlış bilgi vererek bilgi kirliliğine neden olan haber kanallarına kısıtlama getirilmesi (yasaklama değil kısıtlama). Ünlü yüzlerle çekilen, kamuoyunda ses > 32

35 getirebilecek kamu spotu kısa film vs. çalışmalarının yapılması. Madde bağımlılığını önleme temalı animasyon gösterilerinin (Subliminal göz 26. kare tekniği ile ) yapılması. İlgili kurumlar aracılığıyla (Emniyet müdürlüğünün, hırsızlık dolandırıcılık ile ilgili mesajlar yollaması gibi) kısa, akılda kalan mesajların halkın (ailelerin) iletişim araçlarına yollanması. Gençleri madde bağımlılığından korumak adına sorun çözme tekniği nin sinema ve TV dizilerinde kullanılması Patentli kurumlarla çalışması adına Beyaz Masa nın aktif kullanıma açılması, Beyaz Masa nın yaptığı çağrı işlemleri içerisinde madde bağımlılığı ile ilgili çalışmaların yer alması İBB nin bilgilendirme mesajlarının yayınlanması Madde bağımlılığını önleme yada farkındalık ile ilgili uygulamaların yapılması Sosyal medya üzerinden (Facebook, Twetter ve televizyon kanalları) olumlu farkındalık reklam yönlendirmesi yapılması Madde bağımlılığını önleme farkındalığı için İBB Şehir Tiyatroları ile birlikte örnek tiyatro faaliyetleri (üniversite, lise) yapılması Belnet aracılığı ile güvenli internetin yasal olarak kullanılması Gençlerin aktif katılımı ile ödüllü reklam, kısa film yarışmalarının yapılması ve kamuoyunda duyurulması Bağımlılığa Hayır baş harflerinden (BAHA) karakter oluşturup medyada farkındalık yaratılarak, algı değiştirme çalışmalarının yapılması Anne-baba destek eğitimlerinin yapılması Moderatörün çalıştay özeti ve teşekkür konuşmasının ardından programa son verildi. 33 <

36 > ÖĞRENİM SEVİYESİNİN MADDE BAĞIMLILIĞI İLE MÜCADELEYE ETKİSİ NEDİR?

37 Rehber öğretmenlerden Emine SAKARYA, öncelikle gruba çalıştay hakkında bir takdim gerçekleştirdi. Grup üyelerinin kendileriyle ilgili verdiği kısa bilgilerin ardından slogan çalışmalarına geçildi. Slogan çalışmalarında ön hazırlık aşaması olan beyin fırtınası yönteminde, katılımcıların yaş ortalamasının düşüklüğü göz önüne alındı ve grup üyelerinin kendilerini rahat bir ortamda hissetmeleri sağlandı. Her bir katılımcıya kendisi hakkında En önemli bağımlılığın nedir ve o bağımlılıktan nasıl kurtuldun? soruları yöneltildi. Slogan fikirleri paylaşıldı. Üretilen Sloganlar: HAYIR DE HAYIRA VESİLE OL! BOŞLUKTA İKEN BOŞ BİR ŞEY İÇME! BAĞIMLI OLMA HAYAT OKULUNDA KALMA! ÖZGÜRLÜĞÜ MADDEDE BULMA! GENÇLİK GÜCÜNÜ MADDEDE BULMA! BAĞIMSIZLIK UĞRUNA YÜZ BİNLER ÖLÜRKEN, SEN NE YAPTIĞININ FARKINDA MISIN? EĞİTİMLİ NESİLLER İÇİN BAĞIMLILIĞA HAYIR! BAĞIMLI ARKADAŞLARA BAĞIMSIZ GELECEKLER İÇİN KALEM TUTAN ELLER BAĞIMLI KALMASIN! YANLIŞ SEÇİM, YANLIŞ HAYAT! EĞİTİMLİ NESİLLER İÇİN BAĞIMLILIĞA HAYIR! KALEM TUTAN ELLER BAĞIMLI KALMASIN! BAĞIMLI OLMA, HAYATINI BAĞLAMA! ÖZGÜRLÜĞÜ TUTSAK ETME! ZARARLARINI TANI AMA TANITIRKEN PAZARLAMA! MADDE İÇİN PAZARLAMA ARAMA! OKULDA BAŞARI, MADDE BAĞIMLILIĞINA KARŞI! BAŞARI SEVİYESİNİ ARTIR, MADDE BAĞIMLILINI AZALTIR! ÇOCUĞUM KULLLANMAZ DEME, GÖR BAK KAÇ GENÇ DÖRT KOLLU ÜSTÜNDE! 35 <

38 İÇİNDEKİ BOŞLUĞU MADDE İLE DOLDURMA! HAYATIN ANAHTARI OKUL, MADDE BAĞIMLILIĞINDA TAKILIR! MADDEYİ TANIMALI, DÜŞMANA KARŞI ÖNLEMİNİ ALMALI! MADDEYE SARILMA, OKUDUĞUN KADAR GÜÇLÜSÜN! ÇÖZÜMSÜZSENİZ ÇÖZÜM SİZSİNİZ! MADDE İÇİN BAHANE ARAMA! BEN KULLANMAM DEME! BEDENİNİ ÖZGÜR BIRAK! MADDEYİ ÖĞREN, SAĞLIKLI YAŞA! OKUDUĞUN HER KELİME SENİN BOŞLUĞUNU DOLDURSUN! AKLIN SENDE KALSIN! BAĞIMLI OLMA, HAYAT OKULUNDAN KALMA! ARAYIŞINI MADDE İLE DEĞİL BİLGİ İLE DOLDUR! KENDİSİYLE TANIŞMADAN ETKİLERİNİ BİL, HAZIRLIKLI OL! AKLINI BİLGİ İLE UYUT, MADDE İLE DEĞİL! Üçüncü aşamada, oluşturulmuş olan sloganların arasından hangisinin belirleneceğine dair oylama yapıldı. Çeşitli sektörlerden katılımcıların her birine sıra ile söz verilerek en beğendikleri sloganı seçmeleri istendi. Böylece öne çıkan sloganlar belirlenmiş oldu. Seçilen Sloganlar: BAĞIMLI OLMA, HAYATINI BAĞLAMA! ÇOCUĞUM KULLLANMAZ DEME, GÖR BAK KAÇ GENÇ DÖRT KOLLU ÜSTÜNDE! Katılımcılara, madde bağımlılığına karşı çalışan kurumlarının yaptığı mevcut çalışmalar soruldu. Her katılımcı, sırayla kurumu ve kurumunun madde bağımlılığına bakışı hakkında bilgi verdi. Katılımcılar arasında fikir alışverişinde bulunuldu. Katılımcıların mevcut durum analizi yapıldı. Kurum temsilcilerinin mevcut durum analizleri tamamlandıktan sonra bu konu ile ilgili ne tür projeler yapılması gerektiği üzerinde tartışmalar gerçekleştirildi. Öne çıkan proje fikirleri aşağıda yer almaktadır: > 36

39 Önerilen Proje Fikirleri: Gençlerin ve genel olarak ailelerin bilinçlendirilmesi çalışmalarının yapılması. Sosyal ve sportif faaliyetlerle gençlerin zamanlarının doldurulmasına yönelik çalışmalar yapılması. Yaşadıkları ilçelerin kozmopolit yapısı nedeniyle dar çevre koşullarından etkilenmeyi azaltıcı çalışmalar yapılması. Kendi yaşadıkları ilçelerle diğer ilçeleri kıyasladıklarında, ailelerin bağımlılıklara bakış açılarının nasıl değiştirilebileceğine yönelik çalışmaların yapılması Kendi yeteneklerini sergilemekten çekindikleri için özgüven oluşturma çalışmalarının yapılması Gençlerin yaşadıkları yerlerde sosyal ve sportif faaliyet alanlarının arttırılmasına yönelik çalışmaların yapılması Madde bağımlılığı konusunda daha çok çalıştay ve seminerlerin düzenlenmesi Televizyon ya da diğer iletişim araçlarının, madde bağımlılığını özendirmesinin önlenmesi çalışmalarının yapılması Moderatörün çalıştay özetini sunması ve teşekkür konuşmasıyla program sona erdi. 37 <

40 > MADDE BAĞIMLILIĞI İLE MÜCADELEDE YEREL YÖNETİMLERE DÜŞEN ROLLER NELER OLMALIDIR?

41 İstanbul Büyükşehir Belediyesi İstanbul Uluslararası Öğrenci Merkezi Koordinatörü olarak görev yapan Sertaç GÜNGÖR grup moderatörü olarak kendisini tanıtmasının ardından çalıştay hakkında gruba bilgi verdi. Grup üyelerinin kendilerini tanıtmasının ardından çalışmaya başlandı. Üretilen Sloganlar: BAĞIMSIZ HAYAT! BİR İNSAN KURTULURSA DÜNYA KURTULUR! SEN OLMADAN ASLA! SENSİZ OLMAZ! BİZİ SENSİZ BIRAKMA! ZAMANI YAŞA, ZAMANI UYUŞTURMA! ÖLÜMÜN DENEMESİ OLMAZ! YAŞAMA YENİDEN BAK, DUR DEMEZSEN YAZIK OLACAK! GEÇ KALMA, HAYATI YAŞA! BİR İNSAN, BİR HAYAT! ÖLÜME HAYIR DE! VAKİT GEÇMEDEN HAYIR DE! BAĞIMLI OLMA ÖZGÜR KAL! BİZE SEN LAZIMSIN! AKILLI OL OLTAYA GELME! GÖZÜNÜ AÇ, AĞA DÜŞME! SENİ SEN YAŞATIRSIN! GENÇLİK GELECEKTİR. BAĞIMLI DEĞİL BAĞIMSIZ GENÇLİK! GENÇLİĞİ KAZANMAK, HEMEN ŞİMDİ! BAĞIMLILIĞA TEPKİ SİZSİNİZ! MADDESİZ HAYAT SENİ YAŞATIR! HAYAT YAŞAMAYA DEĞER. OLMAZSAM OLMAZ! YARINDAN UMUT VAR! EX OLMA VAR OL! UYANMAM İÇİN BANA DOKUN! 39 <

42 SORUN DEĞİL ÇÖZÜM OL! BAĞIMSIZLIĞA EL UZAT! ÇÖZÜM VAR ELİNİ UZAT! BİLGİLİ OL HAYIR DE! YARIN GÜNEŞ YENİDEN DOĞACAK. TEMİZ KAL! BAĞIMSIZ OL Kİ GENÇ KALASIN! DÜNYAYA GÖZÜNÜ KAPATMA! HAYIR DE ÖZGÜR OL! SEN GELECEKSİN! GELECEĞİN İÇİN DOĞRU KARAR VER, İRADELİ OL! HAYIR DEMEYİ NE ZAMAN ÖĞRENECEKSİN? Seçilen Sloganlar: BAĞIMLILIĞA TEPKİ SİZSİZNİZ! BAĞIMLI OLMA ÖZGÜR KAL! Katılımcılara kurumlarının madde bağımlılığına yönelik yaptığı mevcut çalışmalar soruldu. Sıra ile her katılımcı, kurumu ve kurumunun madde bağımlılığına bakışı hakkında bilgi verdi. Katılımcılar arasında fikir alışverişinde bulunuldu. Bunun dışında yerel yönetimlerin neler yapmaları gerektiği konusunda da fikirler sunuldu. Kâğıthane Belediyesi yetkilileri tarafından, kardeş köyler çalışmalarının mevcut olduğu belirtilmiş olup, Gençlik Meclisi kanalıyla sportif ve kültürel faaliyetler yaparak gençlerle bir araya gelme çalışmalarının gerçekleştirilebileceği ifade edildi. Esenler Belediyesi yetkilileri bu ifadelere, psikolojik danışmanlık merkezlerinin kurulması ve ilçelerin düzenli denetlenmesi gerekliliğini ekledi. Aile eğitimlerinin düzenlenmesi ve sürekli hale getirilmesi, Arnavutköy Belediyesi yetkilileri tarafından vurgulandı. Aile Danışma Hizmetleri, istihdam ofisleri, sportif ve kültürel faaliyetler, Gençlik Meclisi faaliyetlerinin yanı sıra ilçe bazında kurumlar arası etkin iletişim sonrasında il genelinde geçerli bir ağ oluşturulması gerektiği fikri ise Ümraniye Belediyesi yetkilileri tarafından dile getirildi. İstanbul Büyükşehir Belediyesi İSMEM yetkilileri, AMATEM in fiziki koşullarının tedavi konusunda yetersiz kaldığını, yerel yönetimlerin rehabilitasyon konusunda çalışmalar gerçekleştirmesi gerektiğini > 40

43 önemle belirtti. Sarıyer Belediyesi yetkilileri tarafından, kurumlar arası eşgüdüm sağlanması, toplumun maddeye başlamaması için çalışmalar gerçekleştirilmesi, mahalli mücadeleye önem verilmesi, psikolojik danışma merkezlerinin sayılarının arttırılması, bağımlı ailelerinin sorunlarıyla ilgilenecek merkezlerin oluşturulması, her alandan 10 ar kişilik uzman çalışma grubunun madde bağımlılığına yatkın olduğu gözlemlenen bireylerin evlerine giderek bireyi ve ailesini bilinçlendirme çalışmaları gerçekleştirmesi ve özel hastanelerle protokoller yaparak bağımlı bireylerin tedavilerinde destek olması hususları üzerinde duruldu. Kurum temsilcilerinin mevcut durum analizleri tamamlandıktan sonra bu konu ile ilgili ne tür projeler yapılması gerektiği üzerinde tartışmalar gerçekleştirildi. Öne çıkan proje fikirleri şu şekilde sıralandı: Aile eğitim danışma merkezlerinin oluşturulması İBB nin yerele destek vermesi Kurumlar arası eşgüdüm sağlanması Rehber öğretmenlerin eğitilmesi Madde bağımlıların, tedavileri sonrasında sigortalı istihdam edilmesi Sanatsal, kültürel, sportif faaliyetlerin artırılması; gençlerin boş zaman değerlendirmelerinin sağlanması Rehabilitasyonun hayat boyu devam ettirilmesi Rehabilitasyon merkezlerinin artırılması Belediyelerde konuyla ilgili uzmanların çalıştırılması Lokal-genel eylemsel destekler sunmak Eylem planı hazırlamak Okulları kapsayan toplantı seminer vs. etkinlikler, periyodik toplantılar yapmak Gençleri part-time iş, staj ve iş ofislerine yönlendirmek Mahalle kütüphanelerini, okuma günlerini, etüt merkezlerini çoğaltmak Mahallelerde belediye irtibat birimleri kurmak Belediyeler arası işbirliği sağlamak Moderatörün çalıştay özeti ve teşekkür konuşmasının ardından programa son verildi. 41 <

44 > ÜNİVERSİTELERİN/ STK LARIN MADDE BAĞIMLILIĞI İLE MÜCADELEDE ROLÜ NE OLMALIDIR?

45 Rehber öğretmenlerden Fehmi Özel, grup moderatörü olarak kendisini tanıtmasının ardından çalıştay hakkında bir bilgilendirme gerçekleştirdi. Sonrasında grup üyeleri, kendileri hakkında kısa, tanıtıcı bilgiler verdi. Grup üyeleri tarafından slogan çalışmasına ön hazırlık olması ve beyin fırtınası yapılabilmesi için ilk etapta tüm katılımcılardan anahtar kelimeler üretmesi istendi. Böylece katılımcıların konuya ısınması ve bağımlılığın topluma etkileri konusunda düşünmesi sağlandı. 26 anahtar kelime (Zarar, sokak, eğitim, okul, etkinlik, rehabilitasyon, sağlık, güven, sağlıklı yaşam, güç, yaşanmayan yıllar, yalnızlık, bilinçli aile/toplum, mücadele, uzman danışmanı, ölüm, sağlıklı nesil, işbirliği, arkadaş, depresyon, sosyal ağlar, sevgi, madde bağımlılığı) belirlendi. Çalışmanın ikinci aşamasında grup üyelerinin belirlemiş olduğu ve daha önceden birimimiz tarafından çıkartılmış ve katılımcılara iletilmiş olan anahtar kelimeler ışığında madde bağımlılığı ile ilgili grup sloganının belirlenmesi istendi. Her katılımcı sıra ile sloganlarını dile getirdi ve sloganlar her katılımcının görebileceği şekilde flipcharta raportör ve moderatörün koordinasyonunda yazıldı. Grup sloganının belirlenebilmesi için 20 slogan önerisi sunuldu. Üretilen Sloganlar: SİGARA ÖLDÜRÜR, SPOR GÜLDÜRÜR! BAĞIMLILIĞIN MADDESİ OLMA! MADDESEL ISINMA, GENÇLİK YOK OLMAKTA! BİLİNÇLİ AİLE, BAĞIMSIZ SOKAK! SAĞLIKLI YAŞAM, SAĞLIKLI NESİL! YANAN MADDE DEĞİL SENSİN! GEÇ KALMA GENÇ OL! KANKAN MADDE DEĞİL SEVDİKLERİN OLSUN / HIZLI YAŞAMA ÖMRÜN UZUN OLSUN! TEK BAĞIMLILIĞIM BAĞIMSIZLIĞIM! SAĞLIK BAŞIMIZDA BİR TAÇTIR, ONU ANCAK HASTALAR GÖRÜR! GENÇLİĞİ DEĞERLİ KILAN BAĞIMSIZLIĞIDIR GENÇLİĞİ BAĞIMSIZ KILAN DEĞERLERİMİZDİR MADDE, GÜVENİLMEYECEK TEK DOSTTUR! SİGARANIN DUMANI UYUŞTURUCUNUN HABERİDİR. ÖLMEK İSTİYORSAN DEVAM! BAĞIMSIZ BAĞLAN HAYATA! ÇERESİZ KALMA ÇARE OL! Üçüncü aşamada, oluşturulmuş olan 20 sloganın arasından hangisinin belirleneceğine dair oylama yapıldı. Oylamada farklı sektörlerden katılımcılara tek tek söz verilerek en beğendikleri sloganı seçmeleri istendi. Oylama sonucunda üretilen sloganlar arasından seçimler yapıldı. 43 <

46 Seçilen Sloganlar: BAĞIMSIZ BAĞLAN HAYATA! TEK BAĞIMLILIĞIM BAĞIMSIZLIĞIM! Katılımcılara, madde bağımlılığına yönelik kurumlarının yaptığı mevcut çalışmalar soruldu. Mevcut durumları hakkında Yeşilay yetkilileri, Sağlıklı Nesil, Sağlıklı Gelecek ve TRT Çocuk Oyunları projelerinin yürütüldüğünü, üniversitelerde bağımlılıkla mücadeleye dikkat çeken tez çalışmaları yapmakta olan gençlere burs desteği verildiğini, ailelere yönelik bilinçlendirici seminer faaliyetleri ve madde bağımlılığına dikkat çeken hibe programları düzenlendiğini belirtti. Ayrıca gençleri madde bağımlılığından uzaklaştırmak amacı ile 26 üniversitede 26 Yeşilay Kulübü nün kurulduğu ifade edildi. Ensar Vakfı yetkilileri de, gençlere değerler eğitimi vererek madde bağımlılığı ile mücadelenin içinde olduklarını vurguladı. Fikir alışverişinin tamamlanması sonucunda, farklı kurumların madde bağımlılığı ile ilgili bağımsız çalışmalarının olduğu fakat bu çalışmaların bir sistem dâhilinde, bir çatı kuruluş vasıtasıyla yürütülmesinin daha faydalı olacağına karar verildi. Ayrıca mevcut ağların kullanımının artırılması ve geliştirilmesi gerektiğine karar verildi. Kurum temsilcilerinin mevcut durum analizleri tamamlandıktan sonra bu konu ile ilgili ne tür projeler yapılması gerektiği üzerinde tartışmalar gerçekleştirildi. Öne çıkan proje fikirleri aşağıda yer almaktadır. Önerilen Proje Fikirleri: Çocuklara yaz kampı çalışmalarının artırılmasıyla bağımlılığa alternatif aktivitelerin geliştirilmesine olanak sağlanması. Aktiviteler arasında, bağımlılığın topluma ve gençlere etkisi konulu kısa film yarışması ve kurslar gerçekleştirilmesi STK ların yıllık programlarına yaş arası için sportif ve sanatsal faaliyetler eklenmesi. Konunun ilgili mevzuat doğrultusunda zorunlu hale getirilmesiyle kurum bazında bağımlılığın ciddiye alınması. STK lar ile işbirliğinin artırılmasına yönelik > 44

47 toplantı ve çalıştay organizasyonları yapılması. İstanbul da, İSMEM dışında konu ile ilgili çalışacak başka bir kurum kurulmasına yönelik projeler geliştirilmesi. STK ların bünyesinde aile danışmanlarının bulundurulması ve aile danışma merkezlerinin artırılması. Kurumlar arası bilgi akışının sağlanabilmesi için bilgi havuzları oluşturulması, mevcut bilgi havuzlarının kullanımının etkin hale getirilmesi. Konu ile ilgili gerçekleştirilen çalıştayların İstanbul geneline yayılması, tüm kurum temsilcilerinden birer kişinin yer aldığı platformlar oluşturulması. İstihdam olanaklarını güçlendirici projelerin artırılmasına yönelik network lerin oluşturulması. Üniversitelerde kulüp faaliyetlerinin artırılması. STK lar tarafından, madde bağımlılığı konusunda değerler eğitimi çalışmalarının gerçekleştirilmesi. Üniversitelerde, bağımlı gençlerden oluşan arkadaş grupları oluşturulması ve arkadaş buluşmaları şeklinde terapi uygulamaları yapılması. Madde bağımlılığı ile mücadelede var olan ağların yaygınlaştırılması Her ayın bir gününün sigara bırakma günü olarak belirlenmesi ve bu günde belirli kişilere misyonlar yüklenmesi. Madde kullanan gençlerin okullarından atılmasına yönelik uygulanan yasal düzenleme sonucu okuldan atılan gençlerin sosyal hayata uyumuna yönelik projeler geliştirilmesi. Çalıştay sonunda proje fikirleri moderatör tarafından özetlendi. Katılımcılara teşekkür edilerek programa son verildi. Etkinliğin sunucusu Vatan ŞAŞMAZ, her bir grubun sözcüsünü sırayla kürsüye çağırarak gruplarının seçmiş olduğu sloganı sahnedeki tuvale yazdırdı. 45 <

48 > ETKİNLİĞE YÖNELİK DEĞERLENDİRME

49 Programın sonunda katılımcılardan etkinliğe ilişkin görüş ve önerileri alındı. Bu ölçümlemenin amaca hizmet edebilmesi için araştırmanın verileri, katılımcılar tarafından bizzat kimlik belirtilmeden girildi. Basın Yayın ve Halkla İlişkiler Daire Başkanlığı na bağlı AB İlişkileri Müdürlüğü nce düzenlenen, AB Gençlik Politikaları Kapsamında Akıl ve Ruh Sağlığı Paneli ve Çalıştayları etkinliğinde memnuniyetin ölçümlenmesine yönelik analize göre katılımcıların ortalama %80 i çalıştaydan memnuniyet duyduklarını belirtti. AB Gençlik Politikaları Kapsamında Akıl ve Ruh Sağlığı Temalı Organizasyonunda emeği geçen AB İlişkileri Müdürlüğü ekibine katkılarından dolayı teşekkür ederiz 47 <

50 > ÇALIŞTAY KATILIMCI LİSTELERİ

51 Madde Bağımlılığı ile Mücadelede Üniversite Kulüplerinin Etkin Kullanımı Nasıl Olmalıdır? Grubu Katılımcı Listesi Moderatör: Kübra KIRCA ve Nilgün EVLİYA Zeytinburnu RAM Raportör: Çiğdem ÇAKAR İBB Masa Sorumlusu: Türkan AKSU İBB KATILIMCI 1. Arife TAN 2. Taylan ATALAY 3. Osman Mert AKGÜÇ 4. Evrim ATALAY 5. Fatih YURDUGÜL 6. Yusuf POLAT GÖREV KURUM Memur Sancaktepe Belediyesi Öğrenci Genç Akademi Öğrenci Memur İBB Öğrenci Beyoğlu Gençlik Meclisi Memur İBB Madde Bağımlılığı ile Mücadelede Farkındalık Çalışmaları/Projeler Neler Olmalıdır? Grubu Katılımcı Listesi Moderatör: İsmail KARATAY Küçükçekmece RAM Raportör: Gülayşe EKEN İBB Masa Sorumlusu: Meryem ARSLAN İBB KATILIMCI 1. Zeynep FİLİZ 2. Türkan AŞÇIOĞLU 3. Sevda KIVANÇ 4. Çağlar KURU 5. Elif Arıkan DÖN 6. Gülay RESULOĞLU 7. Aytekin AKKURT 8. Muhammed Asım KARABULUT 9. Salim ÖZPINAR 10. Fatih Mehmet BABACAN 11. Muhammed Ali TERYAKİ GÖREV KURUM Memur Esenyurt Belediyesi Uzman Tabip İSKİ Memur İBB Memur İBB Uzman Tabip İSKİ Memur İBB Memur Tuzla Belediyesi Memur Tuzla Belediyesi Sosyolog Yıldız Teknik Üniversitesi Memur Büyükçekmece Belediyesi Madde Bağımlılığını Önleme Stratejilerinde Medyanın/Sosyal Medyanın Pozitif ve Negatif Yönleri Nelerdir? Grubu Katılımcı Listesi Moderatör: Abdullah GÜNEŞ Küçükçekmece RAM Raportör: Çiğdem PAŞAOĞLU İBB Masa Sorumlusu: Z. Merve MURTEZAOĞLU İBB KATILIMCI 1. Nihal DAĞDELEN 2. Mustafa YAVUZ 3. Alaattin Bertuğ ÖZDEMİR 4. Meliha Firdevs ALGÜL 5. Murat ÜRGEN 6. Meltem SARSILMAZ 7. Gökhan VURAL 8. Aybüke CEYLAN 9. Çiğdem ERDOĞAN 10. Burak BIÇAK 11. Nalan KAYYUM 12. Tuğçe YILDIRIM 13. Talip VURAL 14. Yasin ŞAHİN GÖREV KURUM Memur Esenyurt Belediyesi Memur İBB Öğrenci Öğrenci 29 Mayıs Üniversitesi Memur İBB Memur Gaziosmanpaşa Belediyesi Rehber Öğretmen MEB Öğrenci Öğrenci Öğrenci Öğrenci Rehber Öğretmen MEB Memur İSKİ Müdür K.Çekmece RAM 49 <

52 Öğrenim Seviyesinin Madde Bağımlılığı ile Mücadeleye Etkisi Nedir? Grubu Katılımcı Listesi Moderatör: Emine SAKARYA Küçükçekmece RAM Raportör: Ayşe SAY İBB Masa Sorumlusu: Nagihan ALTUNGEYİK İBB KATILIMCI 1. Mustafa ALBARAK 2. Adem ATEŞ 3. Betül ÇELİK 4. Mehmet Bakır ERCİK 5. Emin AYDINIŞIK 6. Ömer Faruk ÇİMEN 7. Serhat KANDEMİR 8. Abdullah KILIÇ 9. Bilal DEMİR 10. Özge İZGEN 11. Çiğdem ERDOĞAN 12. Burak BIÇAK GÖREV KURUM Daire Başkanı İBB Rehber Öğretmen Küçükçekmece RAM Mrk. Rehber öğretmen Öğretmen Öğrenci Öğrenci Öğrenci Öğrenci Öğrenci Öğrenci Öğrenci Öğrenci Madde Bağımlılığı ile Mücadelede Yerel Yönetimlere Düşen Rolleri Neler Olmalıdır? Grubu Katılımcı Listesi Moderatör: Sertaç GÜNGÖR İBB Raportör: Birgül DANYILDIZ ve Zeynep MISIR İBB Masa Sorumlusu: Erdinç ATAY İBB KATILIMCI GÖREV KURUM 1. Hüseyin COŞKUN Sarıyer Belediyesi 2. Hasan KARADAŞ İSMEM 3. Bilge YANILMAZ Kartal Belediyesi 4. Selahattin ÇAM Kağıthane Belediyesi 5. Tevrat DEMİR İBB 6. Abdullah KÖSE Fatih Belediyesi 7. Murat ULUOCAK İBB 8. Mert POLAT Kartal Belediyesi 9. Hacı TEKİN Avcılar Belediyesi 10. Emine Aylin TURAN Bayrampaşa Belediyesi 11. Ahu DOĞRUYOL Esenyurt Belediyesi 12. Öznur YAMAÇ Kağıthane Belediyesi 13 Derya KARTAL Ümraniye Belediyesi 14. Yasin EKSEN Esenler Belediyesi 15. Merdan Ali GÜRKAN Sarıyer Belediyesi 16. Abdulkadir YELER İBB 17. Çağla ÖZDEMİR Arnavutköy Belediyesi 18. Canan DÜDÜKÇÜ Arnavutköy Belediyesi 19. Şenol KARASU Maltepe Belediyesi 20. Sibel GÜLLÜÇAYIR Küçükçekmece Belediyesi 21. Feride KURTULMUŞ İBB 22. Enes YÜCEL Yıldız Teknik Üniversitesi > 50

53 Üniversite/STK ların Madde Bağımlılığı il Mücadelede Rolü Ne Olmalıdır? Grubu Katılımcı Listesi Moderatör: Fehmi ÖZEL Küçükcekmeçe RAM Raportör: Rabia ÇEVİK İNAÇ İBB Masa Sorumlusu: Burcu ONUK BAYINDIR İBB KATILIMCI 1. Alper YAZICI 2. Samed AĞIRBAŞ 3. Ömer Mücahid TÜREDİ 4. Beran YETİŞİR 5. Fatih AKSAKAL 6. Malik EVREN 7. Emre ÜN 8. Ebubekir DEMİRHAN 9. Nursu YÜCE 10. İbrahim TEMEL 11. Tara HAMURKESEN 12. Mehmet Emin SAYIR 13. Olcay YILDIZ 14. Mehmet Ali ÇELEBİ 15. Nergiz GÜVEN 16. Engin SEVİNÇ GÖREV KURUM Öğrenci Yıldız Teknik üniversitesi Kurucu Liseli Grişimciler Kulübü Genel Skereter Liseli Girişimciler Kulübü Gençlik Meclisi Başkanı Küçükçekmece Kent Konseyi Gençlik Meclisi Başkanı Ümraniye Kent Konseyi Gençlik Meclisi İcra Kurulu Üyesi Bahçelievler Belediyesi Spor Kulübü Öğrenci Konseyi Başkanı İstanbul Gelişim Üniversitesi Öğrenci Nişantaşı Üniversitesi Uzman İstanbul Medeniyet Üniversitesi Rehber Öğretmen Halkalı Mehmet Akif Ersoy Mesleki ve T. A. L. Bakırköy Kent Konseyi Yönetim Kurulu Üyesi Öğretmen Asistan Öğrenci Yıldız Teknik üniversitesi İletişim Koor. Beyoğlu Gençlik Meclisi Kültür Sanat ve Turizm Komisyonu Bşk. Beyoğlu Belediyesi Öğrenci Doğuş Üniversitesi Psikoloji B. Yeşilay 51 <

54

55

56