ORTADOĞU GÜNCESİ HAZİRAN Günce No: 103. Firuze Yağmur GÖKLER

Transkript

1 ORTADOĞU GÜNCESİ HAZİRAN 2017 Günce No: 103 Firuze Yağmur GÖKLER

2 AYLIK ORTADOĞU GÜNCESİ HAZİRAN Haziran ABD yönetimi, 2018 mali yılı için Irak ta yürütülen eğit-donat programına 1 milyar 269 milyon, Suriye deki eğit-donat programına ise 500 milyon dolar ayırdı. 04 Haziran Birleşik Arap Emirlikleri (BAE) Washington büyükelçisi Yusuf el-uteybe'ye ait olduğu iddia edilen ve bazı hacker gruplar tarafından yayınlanan e-postalar, Büyükelçinin İsrail yanlısı Demokrasiyi Savunma Vakfı (FDD) ile yakın ilişki içinde olduğunu ve Türkiye ile Katar'a karşı ortak politikalar geliştirmeye çalıştıklarını gösterdi. 05 Haziran Suudi Arabistan, Bahreyn, Birleşik Arap Emirlikleri, Mısır ve Yemen, Katar ile diplomatik ilişkilerini kestiklerini duyurdu. Suudi Arabistan Resmi Haber Ajansı SPA'da yayınlanan Dışişleri Bakanlığı açıklamasında, ülkenin milli güvenliği için Katar ile tüm diplomatik ilişkilerin kesildiği, deniz ve hava sınırlarının da kapatıldığı bildirildi. - Katar Dışişleri Bakanlığı, Suudi Arabistan, Bahreyn ve Birleşik Arap Emirlikleri'nin (BAE) diplomatik ilişkileri kesme kararından üzüntü duyulduğunu bildirdi. - Katar Hava Yolları, Suudi Arabistan seferlerini askıya aldığını duyurdu. - Mısır yönetimi Katar'ın Kahire Büyükelçisi'ne ülkeden ayrılması için 48 saat süre tanıdı. 06 Haziran Afganistan Devlet Başkanı Gani, ''Taliban, hükümet ile barış görüşmelerini yapmak istiyorsa onların ofis açmasına izin vereceğiz. Bu da Taliban'ın son şansı olacak" dedi. - Filipinler, Katar ve bazı Arap ülkeleri arasındaki kriz devam ederken vatandaşlarının işçi olarak Katar'a gitmesini geçici olarak durdurduğunu açıkladı. - İsrail Başbakanı Netanyahu, "Siyasi çözüm sağlansın veya sağlanmasın, Ürdün Nehri'nin batısında bulunan toprakların tamamında güvenlik kontrolünü devam ettirecek'' dedi. - Cezayir, Katar ve bazı Arap ülkeleri arasındaki krizin diyalog temelinde ve iyi komşuluk ilkeleri ile çözülmesi çağrısında bulundu. - ABD öncülüğündeki IŞİD karşıtı koalisyon, Suriye'nin El Tanf ilçesi yakınlarında "Suriye rejimi yanlısı kuvvetlere" yönelik hava saldırısı düzenlediğini bildirdi. 07 Haziran Hamas, Suudi Arabistan Dışişleri Bakanı'nın Katar ve Hamas'la ilgili açıklamalarına tepki gösterdi. - İran Meclisi'ne silahlı ve devrim lideri Ayetullah Humeyni'nin türbesine bombalı saldırı düzenlendi. Saldırıyı terör örgütü IŞİD in üstlendiği bildirildi. - Irak Kürt Bölgesel Yönetimi'nin (IKBY), "bağımsızlık referandumu"nu 25 Eylül'de yapmayı planladığı belirtildi. 08 Haziran İran'ın başkenti Tahran'ın güneyinde bir kişinin çevredekilere asitli saldırısı sonrası 14 kişinin yaralandığı bildirildi. - İran Milli Güvenlik Yüksek Konseyi Başkan Yardımcısı Rıza Seyfullahi, İran meclisi ve Humeyni'nin türbesine düzenlenen saldırıların faillerinin İran asıllı olduğunu söyledi. - Musul'un batı yakasında, terör örgütü IŞİD in son iki haftada çatışmalardan kaçan 231 sivili öldürdüğü bildirildi.

3 - Katar Dışişleri Bakanı Şeyh Muhammed bin Abdurrahman Al Sani, Katar Emiri Şeyh Temim bin Hamad Al Sani için "Ülkesi abluka altındayken ülkeden ayrılmayacak." dedi. 09 Haziran Bahreyn Katar'a destek olmayı 5 yıla varan hapisle cezalandırılacak suç kapsamına aldı. - Irak'ın Kerbela kentinde düzenlenen intihar saldırısında 4 kişi yaralandı. - Pakistan Başbakanı Navaz Şerif, krizin taraflarını uzlaştırmak için çaba sarf edeceğini bildirdi. - Irak'ın Babil (Hille) kentinde düzenlenen bombalı saldırıda 20 kişinin öldüğü bildirildi. - Katar Dışişleri Bakanı, 5 ülkenin ortak yayınladığı listeyle ilgili, "Listeye baktık ve yer alan kişilerin ve örgütlerin büyük bölümünün Katar ile ilişkisi olmadığını gördük" dedi. - Rusya'nın Suriye'deki birliklerinin komutanı Orgeneral Surovikin, terör örgütü PKK/YPG'nin IŞİD in çatışmadan Rakka'dan çekilmesi için örgüt liderleriyle anlaştığını belirtti. 10 Haziran Kuveytliler, sosyal medyada Suudi Arabistan, Birleşik Arap Emirlikleri (BAE), Bahreyn ve Mısır'ın abluka uyguladığı Doha yönetimine destek verdi. 11 Haziran Katar yönetimi, kendisi ile diplomatik ilişkilerini kesen ülkelerin vatandaşlarıyla ilgili işlem yapmayacağını açıkladı. - Libya'da Kasım 2011'den bu yana tutuklu bulunan devrik lider Muammer Kaddafi'nin oğlu Seyfülislam'ın serbest bırakıldığı bildirildi. - Katar'ın, Suudi Arabistan, Birleşik Arap Emirlikleri (BAE) ve Bahreyn'in uyguladığı abluka kararından mağdur olanlara tazminat ödenmesi için dava açmaya hazırlandığı bildirildi. - Pakistan, bazı yabancı medya kuruluşlarınca ortaya atılan "Pakistan'ın Katar'a asker göndereceği" iddialarını reddetti. 12 Haziran Haseke Ulusal Devrim Güçleri ve Muhalifleri Topluluğu Başkanı Mustafa: "Rakka operasyonu ile IŞİD'li teröristlerin bölgeden kaçmasına göz yumacaklar." dedi. - Suudi Arabistan'ın Katif kentinde devriye gezen güvenlik güçlerinin aracına yönelik düzenlenen terör saldırısında bir binbaşı hayatını kaybetti. - Suriye Beşşar Esed rejiminin Lazkiye kırsalındaki Türkmendağı'na yönelik sızma girişimi muhaliflerce geri püskürtüldü. - Üst düzey Pentagon yetkilisi, rejim yanlısı kuvvetlerin Suriye ile Irak sınırına ulaştıklarının ve rejim ile Irak arasında bir koridor açtıklarının farkında olduklarını belirtti. 13 Haziran Körfez ülkeleriyle yaşanan Katar krizinde, tarafsız kalmayı tercih eden Somali'ye, Suudi Arabistan 80 milyon dolar teklif etti. - Suudi Arabistan Dışişleri Bakanı Adil el- Cubeyr, Katar'a yönelik bir ablukanın olmadığını havaalanları ve limanlarının hizmete devam ettiğini bildirdi. - Suriye'nin Halep kırsalında, YPG ve ÖSO arasında çıkan çatışmada 25 YPG'li öldü, 17 ÖSO mensubu şehit oldu. 14 Haziran Irak'ta Selahaddin iline bağlı Tuzhurmatu ilçesinin üç ayrı köyüne terör örgütü DEAŞ tarafından düzenlenen saldırılarda 2 Peşmerge öldü, 6'sı yaralandı.

4 - BAE'nin Washington Büyükelçisi Uteybe, Katar'daki ABD hava üssünün taşınması önerisinde bulundu. - Knesset, İsrail cezaevlerindeki Filistinli tutuklular ile İsrail askerleri tarafından öldürülen Filistinlilerin ailelerine verilen maddi desteğe el koyacak. - Suriye'nin yüzde 23'ünü işgal eden terör örgütü PYD/PKK, ülkenin en büyük üç barajına hakim oldu. -Doha ya ambargo harekâtında başı çeken Riyad ın sert tavrının arkasında taht mücadelesi olduğu öğrenildi. 15 Haziran Katar Savunma Bakanlığı, 12 milyar dolar değerinde F15 savaş uçağı alımı için ABD ile anlaşma imzaladı 17 Haziran Libya Sahil Güvenlik birimlerinin Akdeniz'de 906 yasa dışı göçmeni yakaladığı bildirildi. - Salih Müslim, Suudi Arabistan ile akrabalık bağı olan birçok Arap aşiretinin YPG yönetimindeki Kuzey Suriye deki yönetimde yer aldığını ve bundan gurur duyduklarını söyledi. 18 Haziran Mısır'ın Suriyeli muhaliflere gerginliğin azaltılması üzerinde anlaşma sağlanan bölgelerde ateşkes çağrısında bulunduğu bildirildi. -İran Devrim Muhafızları, Suriye'nin Deyru'z Zur kentine füze saldırısında bulundu. 19 Haziran Suudi Arabistan, BAE ve Bahreyn'in, Katar'daki vatandaşlarına geri dönmeleri ve kendi topraklarında yaşayan Katarlılara ülkelerini terk etmeleri için verdiği 14 gün son buldu. - İsrail in Gazze ye elektrik arzını 8 megavat daha düşürdüğü bildirildi. - Katar, ABD ile yaptığı deniz tatbikatının ardından güneydeki El-Kalayil bölgesinde savunma tatbikatını da icra etti. -Katar Dışişleri Bakanı Al Sani, Katar ile ilişkilerini kesen Arap ülkeleriyle ancak ablukanın kalkmasıyla diyalog görüşmelerinin başlayabileceğini belirtti. 20 Haziran Rusya'nın Suriye hava sahasında koalisyon güçleri ile işbirliğini askıya alması üzerine Avustralya Hava Kuvvetleri bölgedeki operasyonlarını durdurdu. - Suriye nin Rakka ilinde ABD destekli PYD/PKK ile çatışan IŞİD, elebaşlarını kent dışına gönderdi. - Irak ordusunun, Musul kent merkezinin ortasından geçen Dicle Nehri üzerindeki son köprü konumundaki "Beşinci Köprü'yü" de terör örgütü IŞİD den geri aldığı bildirildi. -Suriye de tüm denklem değişti. DEAŞ ile mücadele adı altında ittifak kurup ülkeye yerleşen ABD, Rusya ve İran karşı karşıya geldi. 21 Haziran Katar, ablukaya katılan komşu ülkeleri, resmi haber ajansı QNA'ya siber saldırı gerçekleştirmekle suçladı. - Filistin İslami Direniş Hareketi Hamas, ABD'nin Birleşmiş Milletler (BM) Daimi Temsilcisi Nikki Haley'in Hamas'ın terör örgütleri listesine dahil edilmesi talebine tepki gösterdi.

5 - Irak'ın Musul kentinde bulunan terör örgütü IŞİD in tarihi Büyük Nuri Camisi ile birlikte minaresini havaya uçurduğu bildirildi. - BM Genel Sekreter Yardımcısı Laborde, IŞİD in yabancı savaşçılarının yüzde 40-50'si Avrupa ve diğer ülkelere geri döndü" dedi. 22 Haziran Birleşmiş Milletler Çocuklara Yardım Fonu (UNICEF), Irak'ta 5 milyondan fazla çocuğun acil insani yardıma ihtiyaç duyduğunu ve ülkede yılbaşından bu yana 152 çocuğun öldürüldüğünü duyurdu. - Irak Kürt Bölgesel Yönetimi (IKBY) Başkanı Mesut Barzani, "bağımsızlık referandumu" yapma kararlarından vazgeçmeyeceklerini söyledi. - Suudi Arabistan'ın yeni seçilen Veliaht Prens Muhammed bin Selman için Mekke'de biat töreni yapıldı. -İsrailli iki radikal milletvekili, Türkiye'nin işgal altındaki Doğu Kudüs ve Mescid-i Aksa'ya yönelik yardım faaliyetlerinin parlamento tarafından masaya yatırılmasını talep etti. 23 Haziran ABD Merkez Kuvvetler Komutanlığı, Yemen'in Şebva ilinde düzenlenen hava saldırısında terör örgütü El Kaide nin Şebva lideri Ebu Hattab el Evlaki'nin öldürüldüğünü açıkladı. - Fas İçişleri Bakanlığı, Suvayra kentinde faaliyet gösteren 4 kişilik IŞİD yanlısı bir terör hücresinin çökertildiğini duyurdu. - Katar yönetimi, Birleşik Arap Emirlikleri'ne (BAE) bağlı uydu kanallarında Katarlı bir istihbarat subayına ait olduğu iddia edilen itirafların işkence ve zorlama altında alındığını bildirdi. -Körfez ülkeleri, Katar ile ilgili şikayet ve yaptırım listesinde, Türkiye'nin Katar'daki El Rayyan Askeri Üssü'nü kapatmasını da istedi. 24 Haziran Suudi Arabistan'ın Mekke ve Cidde kentlerinde 3 hücre evine düzenlenen operasyonda, 5 polis, 6 yabancı uyruklu kişi hafif yaralandı, 1'i kadın 5 terörist gözaltına alındı. - Beyaz Saray Sözcüsü Spicer, Katar ile bazı Arap ülkeleri arasındaki krizin "aile içi bir mesele" olduğuna inandıklarını söyledi. - Yemen, Husilerden alınan bölgelerde, BAE tarafından desteklenen güçlerin denetiminde "gizli hapishaneler" bulunduğu yönündeki iddiaların araştırılması için ortak komite kurdu. - Mısır Cumhurbaşkanı Sisi, Tiran ve Sanafir adalarının egemenliğinin Suudi Arabistan a geçmesini öngören Kızıldeniz sınır anlaşmasını onayladı. -Pakistan'ın Paraçinar ve Kuetta kentinde düzenlenen bombalı saldırılarda 81 kişi öldü, 220'ye kişi yaralandı. 25 Haziran Birleşmiş Milletler Çocuklara Yardım Fonu (UNICEF) ve Dünya Sağlık Örgütü (DSÖ), Yemen'in nisan ayından bu yana kolera salgını vakasında "dünyanın en kötü durumdaki ülkesi" konumunda olduğunu açıkladı. 26 Haziran Dünyada kanıtlanmış en fazla doğalgaz rezervine sahip ülke, 33,5 trilyon metreküple İran oldu. - ABD'de Yüksek Mahkeme, Trump tarafından alınan ve nüfusunun çoğunluğu Müslüman 6 ülke vatandaşlarına vize yasağı getiren kararnamesiyle ilgili başvuruyu kabul etti.

6 -İsrail Savunma Bakanlığı tarafından yapılan açıklamada, Suriye'de Golan tepelerindeki Suriye rejimine ait iki topçu birliğinin bulunduğu mevzilerin ve mühimmat dolu bir kamyonun vurulduğu belirtildi. İsrail tarafında kayıp olmadığı bildirildi. 27 Haziran İsrail ordu sözcüsü Ovijaa Odraei'nin Gazze'den İsrail'e roket atıldığını iddia ettiği açıklamasının ardından İsrail uçakları, Hamas'ın askeri kanadı İzzeddin el-kassam Tugayları'nın Gazze'nin batısı ile Refah'ın kuzeyindeki iki mevzisinin yanı sıra Gazze'nin merkezinde boş bir alanı vurdu. - ABD Savunma Bakanlığı (Pentagon) Suriye rejiminin Şayrat Hava Üssü'nde yeni ve büyük bir kimyasal saldırıya hazırlandığını tespit ettiklerini açıkladı. -Muammer Kaddafi nin oğlu Saadi, Katar ın Kaddafi nin Suudi Kralı Abdullah a suikast planına destek verdiği suçlamaları ile ilgili açıklamalar yaptı. Oğul Kaddafi yaptığı açıklamada suikast zanlısı olan Libyalı Casus un Katar ile değil BAE Emiri Zayed ile bağlantılı olduğunu söyledi. sunulan maddelerin talep değil mesnetsiz iddialar olduğunu söyledi. - Irak ordusunun, terör örgütü IŞİD in elinde tuttuğu Musul kent merkezinin batı yakasında yer alan iki mahalleyi daha geri aldığı belirtildi. - Kral Selman, Veliaht Prens Muhammed bin Nayif'in yerine 31 yaşındaki oğlu Muhammed bin Selman'ı getirdi. Devrim niteliğindeki kararname ile Prens Muhammed bin Nayif başbakan ve içişleri bakanlığı görevinden de alındı. -Batı Şeria'daki Yahudi Yerleşim Dosyası sorumlusu Gassan Daglas, Nablus'un güneyinde yaşayan Yahudi işgalcilerin, Borin beldesindeki tarım arazilerini ateşe verdiğini söyledi. 29 Haziran İsrail hapishanelerindeki Hamas mensubu Gazzeli tutuklulara ziyaret yasağı getirildiği bildirildi. 28 Haziran Suudi Arabistan Dışişleri Bakanı Adil el- Cubeyr, ABD'de yaptığı açıklamada Katar kriziyle ilgili olarak ortaya koydukları koşulların "müzakereye açık olmadığını" söyledi. - Eski ABD Ulusal Güvenlik Konseyi yetkililerinden ve Washington merkezli Hudson Enstitüsü uzmanı Michael Doran, ABD yönetiminin Suriye'de terör örgütü PYD/PKK'ya silah vermesinin hatalı bir adım belirterek, YPG konusunda Türk hükümetiyle aynı kaygıları taşıdığını söyledi. - Katar Dışişleri Bakanı Al Sani, Katar'a abluka uygulayan ülkeler tarafından çözüm için