1.İSTANBUL BÜYÜKKENT ŞUBESİ ULUSAL YAPI MALZEMESİ KONGRESİ

Transkript

1 MİMARLAR ODASI ULUSAL YAPI MALZEMESİ KONGRESİ 1.İSTANBUL BÜYÜKKENT ŞUBESİ MITOS: Tasarım/Yapım Firmaları İçin Bir Bütünleşik Enformasyon Sistemi ve Malzeme Yönetim Altsistemi 9-11 Ekim, 2002 Dr. Alaattin KANOĞLU İ.T.Ü. Mimarlık Fakültesi Y.Mim. Zeynep POLAT İ.T.Ü. Yapım Yönetimi YL Pr.

2 ALAATTIN KANOÐLU Sunumun amacı Yapı üretim sürecindeki katılımcıların içsel ve dışsal enformasyon akışını sağlamaya yönelik yatayda ve düşeyde bütünleşmeyi içeren bir çözüm olarak MITOS Yapım Yönetimi Bütünleşik Enformasyon Sistemi Modeli ni tanıtmak, Bu model kapsamındaki Malzeme Yönetimi İşlevi ni üstlenen altsistemin yapısı ve diğer işlevsel bileşenlerle ilişkilerini ortaya koymak. 1. ULUSAL YAPI MALZEMESİ KONGRESİ - İSTANBUL

3 ALAATTIN KANOÐLU Sunumun içeriği Yapım projelerinin yönetiminde kullanılan enformasyon sistemlerinin gelişimi ve günümüzdeki durum, Geliştirilen bütünleşik enformasyon sistemi modelinin (MITOS) mimarisi, Malzeme Yönetim Enformasyon Sistemi nin enformasyon sistemi modelleri kapsamındaki yeri ve önemi, MITOS kapsamındaki Malzeme Yönetim Altsistemi nin yapısı ve diğer altsistemlerle ilişkileri. 1. ULUSAL YAPI MALZEMESİ KONGRESİ - İSTANBUL

4 ALAATTIN KANOÐLU Problemin belirlenmesi Yapı üretimi giderek: Çok sayıda uzmanlık gerektiren alt üretim alanlarına ve fazlarına (tasarım öncesi, tasarım, yapım, yönetim) bölünmüştür, Her bir fazda belirli konularda uzmanlaşmış çok sayıda katılımcı yer almaktadır, 1. ULUSAL YAPI MALZEMESİ KONGRESİ - İSTANBUL

5 ALAATTIN KANOÐLU Problemin belirlenmesi Bu parçalanmış yapı, her bir katılımcının kendi amaçlarına yoğunlaşırken, ana amaç olan binanın istenen süre, maliyet ve kalite koşullarında tamamlanması açısından çatışmalara neden olmaktadır, Yine bu parçalanmış yapı sonucunda, projenin ölçeği, karmaşıklığı, sürati vb. parametreler de dikkate alındığında, yapı üretim sürecinin her aşamasını kapsayan üst düzeyde yönetimsel araçlara ve yaklaşımlara duyulan ihtiyacın arttığı görülmektedir. 1. ULUSAL YAPI MALZEMESİ KONGRESİ - İSTANBUL

6 ALAATTIN KANOÐLU Problemin tanımlanması Problem, genelde: Yapı üretim sürecinin ve bu süreçte yer alan örgütsel yapının parçalanmış yapısının neden olduğu iletişim kopuklukları ve bunun sonucunda yaşanan kayıpların, proje ölçeğinin ve karmaşıklığının büyümesiyle doğru orantılı olarak artışıdır. 1. ULUSAL YAPI MALZEMESİ KONGRESİ - İSTANBUL

7 Problemin tanımlanması Problem, özelde: Yapı üretiminde süre, maliyet ve kalite açısından en önemli girdilerden biri durumunda olan malzemenin yönetimini bütüncül bir yaklaşımla ve genel sistemin bir parçası olarak ele alan, sistemin diğer bileşenleri ile ilişkili biçimde gerçekleştiren yöntem, yaklaşım ve araçların eksikliğidir. 1. ULUSAL YAPI MALZEMESİ KONGRESİ - İSTANBUL

8 Çözüm: boyutlar / araçlar anahtar kelimeler 1. Parçalanmış yapının örgütsel kalıplara ilişkin yaklaşımlarla fiziksel boyutta ortadan kaldırılması, Tasarım/Yapım bütünleşmesi (Design/Build), Stratejik ortaklıklar (Partnering, Joint-venture), vb. 2. Parçalanmış yapının kavramsal boyutta üretime ilişkin yeni kavram, yaklaşım ve felsefelerin uygulanması, Toplam Kalite -TQ, Yalın Üretim - LP, * Tam Zamanında - JIT, vb. Tedarik Zinciri - SC, 3. Enformasyon teknolojisinin yardımıyla sanal boyutta modellerin geliştirilmesi, Bütünleştirme - Integration, Birörnekleştirme - Unification, Standartlaştırma - Standardization, Karşılıklılık - Interoperability, Özelleştirebilme - Customizability, vb. 1. ULUSAL YAPI MALZEMESİ KONGRESİ - İSTANBUL

9 ALAATTIN KANOÐLU Sanal boyutta çözüm Yapı üretim sürecinin katılımcıları arasındaki iletişimin üretimin süratine paralel biçimde gerçekleştirilmesi için güncel enformasyon teknolojisinden ve bunun sağladığı araçlardan yararlanan; Süreç boyunca ihtiyaç duyulan enformasyonu bütünleşik bir yapı içinde ele alarak organize eden; böylece sürecin fazları ve bu fazlardaki katılımcılar arasındaki parçalanmış yapıyı sanal bir ortamda ortadan kaldırmaya çalışan; bütünleşik enformasyon sistemlerinin geliştirilmesi ve uygulamaya aktarılmasıdır. 1. ULUSAL YAPI MALZEMESİ KONGRESİ - İSTANBUL

10 ALAATTIN KANOÐLU Yapım Yönetimi nde Temel Alanlar Amaç/Kapsam Maliyet Organizasyon Kalite Risk Yönetimi Yönetimi Yönetimi Yönetimi Yönetimi Bütünleşik Planlama * Süre(ç) Kaynak Temin İletişim Yönetimi Yönetimi Yönetimi Yönetimi 1. ULUSAL YAPI MALZEMESİ KONGRESİ - İSTANBUL

11 KAVRAMSAL BOYUTTA IS KAYNAK JOHN KUNZ, PhD, Dissertation Mal Sahibi Yapım Yöneticisi Mimar Tedarikçiler Taþeronlar HVAC Mühendisleri İnşaat Mühendisi DAĞITIK YAPIDA ENFORMASYON AKIŞI Yüklenici 1. ULUSAL YAPI MALZEMESİ KONGRESİ - İSTANBUL ALAATTIN KANOÐLU

12 KAVRAMSAL BOYUTTA IS KAYNAK JOHN KUNZ, PhD, Dissertation Mal Sahibi Tedarikçiler Yapım Yöneticisi Taþeronlar Bütünleşik Enformasyon Sistemi Mimar Ýnþaat Mühendisi HVAC Mühendisleri BÜTÜNLEÞÝK YAPIDA ENFORMASYON AKIÞI Yüklenici 1. ULUSAL YAPI MALZEMESİ KONGRESİ - İSTANBUL ALAATTIN KANOÐLU

13 ALAATTIN KANOÐLU Enformasyon standartlaştırma çabaları The Industry Alliance for Interoperability (AIA): 1996 dan beri varolan, küresel ölçekte, endüstri bazında çalışan bir gruptur. AEC/FM projelerinin tüm profesyonel alanlarında yer alan süreçler arasında karşılıklı çalışabilirliği (interoperability) sağlama misyonunu üstlenmiştir. Amacı, IFC-Industry Foundation Classes olarak isimlendirilen, disiplinlerarası enformasyon paylaşımı için gereken standartları oluşturmaktır. ISO-STEP: Benzer bir standartlaştırma çabasını Product Model bazında gerçekleştiren ISO nun bir alt çalışma grubudur (ISO-Standard10303) 1. ULUSAL YAPI MALZEMESİ KONGRESİ - İSTANBUL

14 ALAATTIN KANOÐLU Yapım sektöründe IT/IS ve gelişimi KAYNAK: THOMAS FROESE 1. ULUSAL YAPI MALZEMESİ KONGRESİ - İSTANBUL

15 ALAATTIN KANOÐLU Dünyada IS örnek modelleri ICON - (Intelligent Integration of Information in Construction) (Aouad et al., 1995) Reference Model RATAS - (Infrastructure for Computer Integrated Construction (Björk, 1994) Reference Model ATLAS - Architecture, Methodology and Tools for Large Scale Engineering (Bohms et al., 1994) Reference Model COMMIT - (Construction Modeling and Methodologies for Intelligent Information Integration - Rezgui et al., 1998) Reference Model COMBINE - Computer Models for the Building Industry in Europe (Dubois et al., 1995) Reference Model IRMA An Information Reference Model for AEC (Luiten et al., 1994) Reference Model SPACE - Simultaneous Prototyping for an Integrated Construction Environment (Underwood and Alshavi, 1997) Application Model 1. ULUSAL YAPI MALZEMESİ KONGRESİ - İSTANBUL

16 IS ÖRNEKLERÝ İnsan K. Modülü İletişim Modülü Arşiv Modülü Taşeron Modülü GITES Tedarikçi Modülü MITOS M Kitaplık Arayüzü AXIS Girdi ve Tedarikçi Otomasyon Sistemi Maliyet Modülü Müşteriler Modülü Projeler Modülü Akademik Enformasyon Sistemi Kalite Otomasyon Sistemi MS PROJECT KAOS Zaman Yönetim Modülü 1. ULUSAL YAPI MALZEMESİ KONGRESİ - İSTANBUL MTS Maliyet Tahmin Sistemi MITOS-M MÝMARÝ BÜRO OTOMASYON YAZILIMI ALAATTIN KANOÐLU

17 1. ULUSAL YAPI MALZEMESİ KONGRESİ - İSTANBUL

18 IS ÖRNEKLERÝ Proje İletişim HR GITES Temin S-3 Taşeron Araç Tedarikçi Kalite KAOS Malzeme Zaman Girişimci Maliy et Tasarım Kalite Enformasyon Sistemi Dışsal Modülü Girdi ve Tedarikçi Enformasy on Sistemi Dışsal Modülü MS PROJECT Maliy et Tahmin Sistemi Dışsal Modülü Proje Planlama ve Programlama Dışsal Modülü S-3 TÜBÝTK ÝNÞAAT YÖNETÝM YAZILIMI 1. ULUSAL YAPI MALZEMESİ KONGRESİ - İSTANBUL MTS YÜKLENÝCÝ OTOMASYON YAZILIMI S-3 TÜBÝTAK ALAATTIN KANOÐLU

20 IS ÖRNEKLERÝ Girdiler ve Tedarikçiler Enformasyon Sistemi İnsan K. İletişim Projeler Temin Altyüklenici. Ekipman. KAOS GITES Tedarikçi S-3 Kalite Maliyet Müşteriler Malzeme Tasarım Zaman Yüklenici Firma Enformasyon Sistemi Girdi Tabloları MS PROJECT Metraj MTS Keşif İletişim. Tedarikçi İnsan K. Kalite Zaman Analizler Maliyet MITOS M Kitaplık Maliyet Tahmin Sistemi Mimari Büro Enformasyon Sistemi Müh.Büroları Müşteriler Projeler Arşiv AXIS YAPIM YÖNETÝMİ YAZILIMI MITOS ENTEGRE Kalite Otomasyon Proje Planlama ve Programlama Akademik Enformasyon 1. ULUSAL YAPI MALZEMESİ Sistemi KONGRESİ - İSTANBUL Sistemi2002 Sistemi 20 ALAATTIN KANOÐLU

21 IS ÖRNEKLERÝ Keşif Girdiler ve Tedarikçiler Enformasyon Sistemi GITES S-3 ve MITOS- M Bütünleşik Sistemi KAOS Projeler Temin Tedarikçiler Girdi Tabloları İletişim İnsan K. Maliyet MITOS D/B MTS Malzeme Tasarım Kitaplık Arşiv Kalite Zaman Ekipman Altyükleniciler Müşteriler Girdiler Kalite Otomasyon Sistemi Metraj Analizler MS PROJECT NEMETS CHEK AXIS Maliyet Tahmin Sistemi CAD Sistemi Akademik Enformasyon Sistemi Proje Planlama Programlama Sistemi YAPIM YÖNETÝMİ YAZILIMI MITOS D/B 1. ULUSAL YAPI MALZEMESİ KONGRESİ - İSTANBUL ALAATTIN KANOÐLU

23 MITOS un tasarımındaki anahtar kelimeler Fiziksel boyut Tasarım/Yapım Firmaları - Design/Build Organizations * Stratejik Ortaklıklar - Strategical Alliances Kavramsal Boyut Yeni felsefe ve yaklaşımlar - (TQM, JIT, SPCH, LP, vb.) Sanal Boyut Integration (Yatay & Düşey bütünleşme Tasarım & Yapım Fazları kapsamında ve arasında) Unification (Tasarım & Yapım firmalarına ait Enformasyon Sistemleri arasında) Customizability (Sınıflandırma Sistemleri açısından SfB, CSI, Master Format, Building 90, UNICLASS, OCCS, vb.) Interoperability (MITOS ile Proje Planlama & CAD yazılımları arasında) Standardization (Product Process) 1. ULUSAL YAPI MALZEMESİ KONGRESİ - İSTANBUL

24 IS ÖRNEKLERÝ KALİTE MÜŞTERİ PROJELER İNSAN K. MALZEME EKİPMAN MENÜ BUTONL MALİYET KALİTE MÜŞTERİ PROJELER KİTAPLIK İNSAN K. TASARIM MALZEME TEDARİKÇİ EKİPMAN ALTYÜKL. ZAMAN GİRDİLER ARŞİV MALİYET BİRİNCİ DÜZEY MODÜLLER KİTAPLIK TASARIM TEDARİKÇİ ALTYÜKL. ZAMAN ARŞİV MENU BUTONL YAPIM YÖNETÝMİ YAZILIMI MITOS ENTEGRE TEMİN TEMİN İLETİŞİM İLETİŞİM ÜÇÜNCÜ DÜZEY MODÜLLER 1. ULUSAL YAPI MALZEMESİ KONGRESİ - İSTANBUL ALAATTIN KANOÐLU

25 ALAATTIN KANOÐLU Modelin bileşenleri 1. Proje Yönetim Modülü 2. Girişimci Yönetim Modülü 3. Kalite Yönetim Modülü 4. Tedarikçi Yönetim Modülü 5. Temin Yönetim Modülü 6. Zaman Yönetim Modülü 7. Malzeme Yönetim Modülü 8. Taşeron Yönetim Modülü 9. İnsan Kaynakları Yönetim Modülü 10. Araç Yönetim Modülü 11. Tasarım Yönetim Modülü 12. İletişim Yönetim Modülü 13. Maliyet Yönetim Modülü 14. Destek Modüller (Kitaplık, Arşiv, Kodlar) * 1. ULUSAL YAPI MALZEMESİ KONGRESİ - İSTANBUL

26 Taþeron kimlik ALAATTIN KANOÐLU Taşeron Yönetim Modülü İşlevleri Taşeron Yönetimi Kimlik bilgileri Yüklenim bilgileri İlerleme bilgileri Taşeron İletişim Yönetimi Taşeron Maliyet Yönetimi Muhasebe bilgileri Tahmin bilgileri Hakediş bilgileri MM kod bilgileri Ýletiþim Muhasebe Yüklenim Tahmin Hakediþ MM K Ýlerleme 1. ULUSAL YAPI MALZEMESİ KONGRESİ - İSTANBUL

27 Þartnameler ALAATTIN KANOÐLU Temin Yönetim Modülü Talep bilgileri yönetimi Sipariş bilgileri yönetimi Stok (statü) bilgileri yönetimi Stok giriş bilgileri Stok çıkış bilgileri Stok mevcut durum bilgileri Sözleşme bilgileri yönetimi Şartname bilgileri yönetimi Sözleþmeler Talepler Stok Sipariþler 1. ULUSAL YAPI MALZEMESİ KONGRESİ - İSTANBUL

28 ALAATTIN KANOÐLU Kalite Yönetim Modülü Standart bilgileri yönetimi Yasa, yönetmelik bilgileri yönetimi Şartname kitaplığı yönetimi Malzeme şartnameleri Ekipman şartnameleri İmalat şartnameleri İdari şartnameler Personel şartnameleri (görev tanımları) Yasalar Standartlar Þartnameler 1. ULUSAL YAPI MALZEMESİ KONGRESİ - İSTANBUL

29 ALAATTIN KANOÐLU Tasarım Yönetim Modülü Çizim bilgileri yönetimi Süreç bilgileri yönetimi Avan proje paftaları Kesin proje paftaları Uygulama projesi p. Detay paftaları Tesisat paftaları As-built paftaları vs. Anakent Fenişleri Sivil savunma İtfaiye vs. Doküman yönetimi Tapu Çap Röperli kroki vs. 1. ULUSAL YAPI MALZEMESİ KONGRESİ - İSTANBUL

30 ALAATTIN KANOÐLU İletişim Yönetim Modülü Mesaj bilgileri yönetimi Onay bilgileri yönetimi Toplantı tutanağı bilgileri yönetimi Yazışma bilgileri yönetimi 1. ULUSAL YAPI MALZEMESİ KONGRESİ - İSTANBUL

31 ALAATTIN KANOÐLU Maliyet Yönetim Modülü İşlevleri Maliyet Tahmin Girdi tabloları Analiz setleri Metraj Keşif Maliyet Planlama Nakit Giriş Planı Nakit Çıkış Planı Maliyet Denetim Legal Muhasebe Maliyet Muhasebesi Hakediş Yüklenici hakedişi Taşeron hakedişi Personel hakedişi İşgören hakedişi Araç hakedişi Malzeme hakedişi 1. ULUSAL YAPI MALZEMESİ KONGRESİ - İSTANBUL

32 ALAATTIN KANOÐLU Malzeme Yönetim Modülü Malzeme Kimlik Yönetimi Malzeme Tedarikçi Yönetimi Tedarikçi bilgileri Rayiç bilgileri Spesifikasyonlar Malzeme Temin Yönetimi Talep bilgileri Sipariş bilgileri Stok bilgileri Şartname bilgileri Sözleşme bilgileri Malzeme Maliyet Yönetimi Muhasebe bilgileri Finansman bilgileri Tahmin bilgileri Hakediş bilgileri MM kod bilgileri Malzeme Kalite Yönetimi Standart bilgileri Yasa, yönetmelik bilgileri Şartname kitaplık bilgileri * 1. ULUSAL YAPI MALZEMESİ KONGRESİ - İSTANBUL

33 ALAATTIN KANOÐLU Araç Yönetim Modülü Araç Kimlik Yönetimi Araç Bakım-Onarım Yönetimi Araç Tedarikçi Yönetimi Araç Temin Yönetimi Talep bilgileri Sipariş bilgileri Stok bilgileri Şartname bilgileri Sözleşme bilgileri Araç Maliyet Yönetimi Muhasebe bilgileri Finansman bilgileri Tahmin bilgileri Hakediş bilgileri MM kod bilgileri Araç Kalite Yönetimi Standart bilgileri Yasa, yönetmelik bilgileri Şartname kitaplık bilgileri 1. ULUSAL YAPI MALZEMESİ KONGRESİ - İSTANBUL

34 ALAATTIN KANOÐLU İnsan Kaynakları Yönetim Modülü İK Performans Yönetimi Ekip grupları Ekipler ve kompozisyonları Standart performanslar Performans katsayıları İK Maliyet Yönetimi Muhasebe bilgileri Finansman bilgileri Tahmin bilgileri Hakediş (bordro) bilgileri MM kod bilgileri İK Kimlik Yönetimi İK Kalite Yönetimi Standart bilgileri Yasa, yönetmelik bilgileri Şartname kitaplık bilgileri İK Temin Yönetimi Talep bilgileri Sipariş (temin prosedür) b. Stok (statü) bilgileri Şartname (görev tanım) b. Sözleşme bilgileri 1. ULUSAL YAPI MALZEMESİ KONGRESİ - İSTANBUL

35 Süreler ALAATTIN KANOÐLU Zaman Yönetimi Modülü Proje Planlama ve Progr. İmalat (aktivite) bilgileri İmalat metraj bilgileri İmalat süre bilgileri İnsan Kaynakları Yönetimi Ekip bilgileri Ekip atama bilgileri Ekip performans bilgileri Ekip performans düzeltme katsayıları İmalat performans düzeltme katsayıları MS Project Performans Metraj Katsayýlar Ekip atama Ekiple Aktiviteler 1. ULUSAL YAPI MALZEMESİ KONGRESİ - İSTANBUL

36 Sözleþmeler ALAATTIN KANOÐLU Girişimci Yönetim Modülü Girişimci Yönetimi Kimlik bilgileri Proje bilgileri Girişimci İletişim Yönetimi Girişimci Temin Yönetimi Sözleşme bilgileri Şartname bilgileri Girişimci Maliyet Yönetimi Hakediş bilgileri Muhasebe bilgileri Tahmin bilgileri Ýletiþim Muhasebe Þartnameler 1. ULUSAL YAPI MALZEMESİ KONGRESİ - İSTANBUL Tahmin Hakediþ Kodlar Giriþimci

37 ALAATTIN KANOÐLU Destek Yönetim Modülü (Kodlar) Proje Kodları Maliyet Kodları Statü kodları Tipoloji kodları Faz kodları İmalat Kodları İmalat grubu kodları imalat WBS kodları Tedarikçi Kodları Girişimci Kodları Taşeron Kodları Maliyet muhasebesi k. Sözleşme tipi kodları Dizayn WBS Kodları İnsan Kaynakları Kodları Görev kodları Grup kodları Ekip grubu ve ekip kodları Girdi Kodları İşgören kodları Araç kodları Malzeme kodları 1. ULUSAL YAPI MALZEMESİ KONGRESİ - İSTANBUL

38 ALAATTIN KANOÐLU Destek Yönetim Modülü (Arşiv) Mimari Tasarım Paftaları Arşivi Avan proje paftaları Kesin proje paftaları Uygulama projesi p. Detay paftaları Tesisat paftaları As-built paftaları Şehircilik Tasarım Paftaları Arşivi Doküman Arşivi Enformasyon Sistemi Arşivi Yazılım Arşivi Data arşivi Harita Arşivi 1. ULUSAL YAPI MALZEMESİ KONGRESİ - İSTANBUL

39 ALAATTIN KANOÐLU Destek Yönetim Modülü (Kitaplık) Kitap Türü Yayınlar Periyodik Yayınlar Ödünç Verme Bilgileri 1. ULUSAL YAPI MALZEMESİ KONGRESİ - İSTANBUL

40 Malzeme enformasyon sistemi içeriği Malzeme kodlama ve tanım sistemi, Malzemeye ilişkin tedarikçi bilgileri, Malzemeye ilişkin tedarikçi bazında maliyet bilgileri, Malzeme tedarikçi bazında performans parametreleri ve standart performans değerlerine ilişkin bilgiler, Malzemeye ilişkin kalite bilgileri (standartlar, şartnameler ve yönetmeliklere ilişkin kitaplıklar), Proje bazında malzeme temin bilgileri (ihtiyaç programı, talepler, sipariş planı ve programı, stok giriş çıkışları, sözleşmeler), Proje bazında malzeme kalite bilgileri (şartnameler), Proje bazında malzeme maliyet bilgileri (birim fiyat analizleri, maliyet tahmini, finansman, hakediş, legal muhasebe, maliyet muhasebesi). * 1. ULUSAL YAPI MALZEMESİ KONGRESİ - İSTANBUL

48 Modele ait web sayfası Modele ilişkin olarak hazırlanmış tüm araştırma raporu (TÜBİTAK INTAG #912, İTÜ AF #750 ve İTÜ AF #989) makale (ASR-2, CI, IJIEM, ECAM) bildiri (CIT İzlanda, ECCE Finlandiya, ECPPM Slovenya) niteliğindeki dokümanlar adresinden temin edilebilir. 1. ULUSAL YAPI MALZEMESİ KONGRESİ - İSTANBUL