Takasbank- MKT Stres Testi Uygulamaları

Transkript

1

2 Takasbank- MKT Stres Testi Uygulamaları Merkezi Karşı Taraf (MKT) hizmetinde stres testleri, teminat, garanti fonu katkı payları ve diğer finansal kaynaklar toplamından oluşan kaynak tutarının, uç piyasa koşullarındaki yeterliliğini sınamak için kullanılmaktadır. Bu çerçevede Takasbank yeterlilik kriteri olarak, istatistiksel tarihi baz senaryo altında, üyelerce peşinen yatırılmış bulunan işlem teminatı ve garanti fonu katkı payları ile Takasbank tarafından tahsis edilen sermaye tutarının ilgili piyasada en fazla riske sahip iki üyenin temerrüdü sonucu ortaya çıkacak fon ihtiyacını karşılayacak düzeyde olması ilkesini benimsemiştir. Tarihsel baz senaryo, uç piyasa koşullarının betimlenmesinde, başlangıç teminatı hesaplamasına konu güven düzeyinden daha yüksek bir güven seviyesi altında oluşabilecek piyasa hareketlerini temsil eden istatistiksel zaman serisine dayalı senaryoları ifade etmektedir.

3 Temerrüt Halinde Kullanılacak Kaynaklar MKT hizmeti verilen piyasalarda temerrüt halinde Takasbank tarafından kullanılacak kaynaklar sırasıyla şöyledir: İlk dört sırada yer alan kaynaklar temerrüt halinde derhal kullanılabilecek 1 inci Dilim olarak sınıflanmakta ve en büyük iki üyenin temerrüdü halinde ortaya çıkacak kaynak ihtiyacının öncelikle bu kaynaklarla karşılanabilmesi hedeflenmektedir. Temerrüt etmemiş üyelerden talep edilecek ilave garanti fonu katkı payları ve Takasbank'ın kalan sermayesinden yapılan taahhüt ise 2 nci Dilim temerrüt yönetimi kaynağı olarak değerlendirilmektedir.

4 Takasbank Stres Testi Modeli Stres testlerinde üyelerin uç piyasa koşulları altında maruz kalabilecekleri karşılanmamış risk tutarları temel alınmaktadır. Teorik olarak, uç piyasa koşullarının betimlenmesinde, başlangıç teminatı hesaplamasına konu güven düzeyinden daha yüksek bir güven seviyesi altında oluşabilecek piyasa hareketlerini temsil eden istatistiksel zaman serisine dayalı tarihsel senaryolar ile geçmişte tecrübe edilmiş krizlerin baz alındığı tarihsel olay senaryoları kullanılmaktadır.

5 Takasbank Stres Testi Modeli- 2 I. Baz Senaryolar: Merkezi karşı taraf hizmeti verilen VİOP, ÖPP ve BİAŞ Para Piyasası nda stres testi için kullanılan baz senaryolarda uç piyasa koşulları geçmiş beş yıllık tarihsel veriden %99,90 güven düzeyinde istatistiksel olarak tespit edilen volatilite ile betimlenmektedir. Elde tutma süresi olarak VİOP ta 3 gün, ÖPP ve BİAŞ Para Piyasası nda 2 gün kullanılmaktadır. Baz senaryolarda, ilgili parametreler Tarihsel Benzetim Esaslı Riske Maruz Değer Yöntemi kullanılmak suretiyle uygulanmaktadır. Günler itibarıyla hesaplanan stres koşulları altında en büyük riske sahip 2 üyenin risk tutarları toplamının, olası bir temerrüt durumunda Bankamızın temerrüt yönetimi kaynakları karşılanıp karşılanmadığına bakılmaktadır.

6 Takasbank Stres Testi Modeli- 3 II. Tarihsel Olay Senaryoları: Merkezi karşı taraf hizmeti verilen VİOP ve ÖPP de stres testleri için kullanılan tarihsel olay senaryolarında 2001 Şubat ayı ile 2008 Ocak ayında hisse senedi endeksi ve TRL/USD kurunda kaydedilen en yüksek günlük yüzdesel değişimler kullanılmıştır. Tarihsel olay senaryoları, baz senaryodan farklı olarak, analiz döneminde yer alan ayların sadece son günleri itibariyle mevcut pozisyonlara tatbik edilmiş ve en büyük riske sahip iki üyenin temerrüdü dolayısıyla oluşacağı varsayılan kaynak ihtiyacı temerrüt yönetimi kaynakları ile karşılaştırılmıştır.

7 Takasbank- MKT Likidite Stres Testleri Takasbank, MKT hizmeti verdiği piyasalarda uyguladığı Likidite Stres Testleri nde, uluslararası prensiplere uygun olarak, ilgili piyasada en büyük ödeme yükümlülüğü doğuran üyenin stres koşulları altında temerrüdü halinde ortaya çıkan takas riskinin, ilgili üye için kullanılabilecek MKT temerrüt yönetimine ait nitelikli kaynaklarla (MKT temerrüt yönetimi kaynaklarının vadesiz veya O/N vadeye sahip nakit plasmanlarda veya TCMB tarafından teminata kabul edilen kıymetlerde değerlendirilen bölümü ile) karşılanma düzeyini sınamaktadır.

8

9 Stres Testi Sonuçları-Baz Senaryo

10 Stres Testi Sonuçları-Tarihsel Olay

11 Ters Stres Testi Sonuçları TOPLAM KAYNAKLARIN TOPLAM KAYNAK İHTİYACINI KARŞILADIĞI ÜYE ADEDİ İLAVE GARANTİ FONU KATKI PAYI OLMAKSIZIN TOPLAM KAYNAKLARIN TOPLAM KAYNAK İHTİYACINI KARŞILADIĞI ÜYE ADEDİ VİOP ÖPP VİOP ÖPP 2001 Krizi Krizi Baz Senaryo

12 Likidite Stres Testi Sonuçları tarihi için yapılan likidite stres testine göre, VİOP ta en büyük riske sahip üyenin stres koşulları altında ortaya çıkabilecek kaynak ihtiyacının, aynı tarihe ait nitelikli likit varlıklarda değerlendirilen temerrüt yönetim kaynakları ile rahat bir şekilde karşılanabileceği görülmektedir. ÖPP de de toplam nitelikli likit temerrüt yönetim kaynakları en büyük riske sahip üyenin stres koşulları altında oluşabilecek kaynak ihtiyacının yaklaşık 3,2 katıdır. BİAŞ Para Piyasası likidite stres testine göre ise en büyük riske sahip üyenin stres koşulları altında kaynak ihtiyacı %125 seviyesinde karşılanmaktadır. Her üç piyasada da sadece en büyük üyenin değil en büyük iki üyenin stres koşullarındaki temerrüdü nitelikli likit kaynaklarla karşılanabilmektedir.

13 Teşekkürler + (90) mkt@takasbank.com.tr