Uluslararası ve Türkiye Finansal Raporlama Standartları (UFRS/TFRS)

Transkript

1 Uluslararası ve Türkiye Finansal Raporlama Standartları (UFRS/TFRS) Amaç ve Fayda Yeni Türk Ticaret Kanunu, Uluslararası Finansal Raporlama Standartlarına (TFRS) uygun finansal tabloların hazırlanması, Uluslararası Denetim Standartlarına uygun bağımsız denetim, kurumsal yönetimin gerekliliği olan iç kontrol, iç denetim ve risk yönetimi gibi konularda birçok uluslararası standardı Türk Standartları olarak benimsetmekte ve değişimi zorunlu hale getirmektedir. Ürün Grubu [X] Netsis Enterprise [ ] Netsis Standard [ ] Entegre.NET [ ] NetİKS [ ] NetCRM [ ] Netsis B2B Kısaltmalar TFRS: Türkiye Finansal Raporlama Standartları UFRS: Uluslararası Finansal Raporlama Standartları Kategori [X] Yeni Fonksiyon Versiyon Uygulama Netsis UFRS/TFRS Dünyanın her yerinde, finansal tablo okuyucuları, bu tabloları doğru okuyup değerlendirebilmeleri için ortak bir dil kullanmaya gerek duymuşlardır. Söz konusu ortak dil, dünya genelinde kabul gören Uluslararası Muhasebe Standartlarıdır (UMS). Bu standartların uygulanması, muhasebe uygulamalarında ülkeler arasındaki farklılıkları ortadan kaldırmakta, tek tip ve herkes tarafından kabul edilen bir düzen içerisinde muhasebe iş ve işlemlerin ilgili kayıt belgeleri aracılığıyla izlenip rapor edilmesine olanak sağlamaktadır. Ülkemizde de yerel uygulamalardan vazgeçilip, evrensel standartları uygulamaya koyma görevini Türkiye Muhasebe Standartları Kurulu (TMSK) üstlenmiştir. Türkiye Finansal Raporlama Standartları (TFRS), Uluslararası Finansal Raporlama Standartlarının (TFRS) TMSK tarafından yapılan yerelleştirilmesidir. Yeni Kanun maddeleri ve Netsis ürünlerindeki çözümler aşağıdaki ana başlıklar altında toplanmıştır. Bunlardan bazıları ileri sürümlerimizde desteklenecektir. 1- Muhasebe modülü mevcut parametrelerin gözden geçirilmesi 2- Hesap planı TFRS karşılık hesapları tanımlama 3- Düzeltme kayıtlarının kullanıcı tarafından girilebileceği TFRS fiş girişi 4- Düzeltme kayıtlarının TFRS fişi olarak dış ortamlardan (excelden) otomatik aktarımı için araç (NTM) 5- Muhasebe modülü vadeden arındırma 6- Stoklar vadeden arındırma 7- Stok Maliyet Oluştrurma ve Maliyet Muhasebesinin çift değer üzerinden çalıştırılması ve muhasebeleşmesi 8- Sabit kıymetler için TFRS ye uygun amortisman tabloları ve düzeltme kayıtları 9- Kıdem tazminatı karşılıklarının aktüeryal yönteme göre hesaplanması 10- Çalışanlara yapılacak ödemelerin (izin, ikramiye vs) provizyon karşılıkları ayırılması 11- Çek ve senet TFRS ye göre reeskont hesaplamaları ve aradaki farklar için 1

2 düzeltme kayıtları 12- Stok değer düşüklükleri hesaplama ve muhasebeleştirilmesi 13- Hasılatın proje tamamlanma oranı üzerinden düzeltilmesi 14- Mali tabloların TFRS ye göre alınması 15- Demirbaş paketinde TFRS desteği 16- Bordro uygulamasında TRFS desteği Netsis ERP sisteminde UFRS/TFRS uygulaması, dövizli ikinci defter raporlama altyapısı üzerine kurgulanmıştır. Tüm modüllerin kendi içinde UFRS ye göre hesaplamaları yapılabilmekte ve çıkan sonuçlar, tabloların ikinci defter (firma döviz) alanlarına aktarılmaktadır. İkinci defter üzerinden çeşitli raporlar alınabilmektedir. Öncelikle Netsis Döviz modülü altında 2 adet doviz tipi tanımlaması yapılmalıdır. TFRS/UFRS değerlerinin takibinin yapılacağı döviz tipi; bu sadece raporlama amaçlıdır ve bu döviz tipine bir kur girişi yapılmayacaktır. Şirketin genel borçlanma oranının girileceği döviz tipidir. Sonrasında muhasebe modülü parametre kayıtları ekranında bu doviz tipi girilecektir. Örnek, şirketin o ayki uyguladığı faiz oranı %9 ise bu döviz tipine ayın son günü için 9 olarak kur girişi yapılması gerekmektedir. Döviz tipi tanımlamaları sonrasında Yardımcı Programlar Şirket/Şube/Parametre Tanımları altında Döviz Uygulaması Var parametresi işaretlenmeli ve Döviz Tipi olarak yukarıda tanımlanan TFRS/UFRS değerlerinin takibinin yapılacağı döviz tipi girilmelidir. Muhasebe Modülü Parametre Kayıtları Muhasebe parametre ekranında TFRS/UFRS için gerekli olan parametreler öncelikle 2

3 tanımlanmalıdır. Dövizli Muhasebe sekmesinde aşağıdaki gibi TFRS tipi seçilmelidir. Peşine idirgeme hesaplamasında kullanılacak olan Aylık/Yıllık Oran, Yıllık ise Yıl Gün Sayısı, Döviz modülünde tanımlanmış olan, Aylık/Yıllık Oran bilgisinin girileceği Oran Döviz Tipi ve Peşine İndirgenecek Min.Gün Sayısı tanımlamaları yapılmalıdır. TFRS Fiş Girişi Sistem tarafından oluşturulan TFRS Fişlerinin görülebileceği ve gerekli düzenlemelerin yapılabileceği bölümdür. Yevmiye Fiş Girişi ekranı ile benzerdir. Bu ekrandan sadece TFRS değerleri girilebilir. Aynı fiş içerisinde hem TL, hem TFRS değerleri girilecekse Yevmiye Fiş Girişi ekranı kullanılmalıdır. TFRS değerleri yevmiye fişinde firma döviz alanında takip edilmektedir. 3

4 Hesap Planı TFRS Hesapları Eşleştirme Çeşitli düzeltme işlemlerinde çalışması gereken; Hesap Planındaki hesapların karşılık TFRS hesaplarının tanımlanabildiği ekrandır. Örnek Hesap Kodu : 150-XX-XXX, Faiz gideri karşılık hesabı : 660-XX-XXX, Stok Değer Düşüklüğü karşılık hesabı : 158-XX-XXX Hesap Kodu : 601-XX-XXX Gelecek Dönemlere Ait Hasılat karşılık hesabı : 181-XX-XXX Döviz Çevrim İşlemi Sistemde daha önce desteklenmiş olan bu işlem TFRS için de kullanılmaktadır. Yevmiye fişlerinde ön muhasebeden gelmiş olan veya muhasebeden girilmiş olan TL tutarların TFRS tutarlarına çevrilmesi işlemidir. Ay sonlarında, raporlamadan önce ve peşine indirgeme işleminden önce bu işlem mutlaka çalıştırılmalıdır. TFRS Peşine İndirgeme Genel Bilgi Vadeli Satışlarda Vade Farkı Geliri & Alacak Reeskontu Hasılat alınan veya alınacak olan bedelin gerçeğe uygun değeri ile ölçülür. Bir 4

5 işlemden doğan hasılat tutarı, genellikle işletme ile varlığın alıcısı veya kullanıcısı arasındaki anlaşma ile belirlenir. Hasılat, işletme tarafından uygulanan ticari iskontolar ve miktar indirimleri de göz önünde tutularak, alınan veya alınacak olan bedelin gerçeğe uygun değeri ile ölçülür. Çoğu durumda bedel, nakit veya nakit benzerleri biçimindedir ve hasılat tutarı da alınan veya alınacak olan nakit ya da nakit benzerleri tutarıdır. Ancak, nakit ve nakit benzerleri girişinin ertelendiği durumlarda; satış bedelinin gerçeğe uygun değeri, alınacak olan nakdin nominal tutarından daha düşük olabilir. Örneğin, işletme alıcıya vade farksız bir satış yapabilir veya satış bedeli olarak alıcıdan piyasa faiz oranı altında olan bir alacak senedi alabilir. Anlaşma bir finansman işlemi niteliği taşıyorsa, satış bedelinin gerçeğe uygun değeri gelecekteki tüm tahsilatların emsal faiz oranı ile iskonto edilmesi yoluyla belirlenir. Satış bedelinin nominal tutarı ile gerçeğe uygun değeri arasındaki fark, UMS 18 in 29 ve 30 uncu paragrafları ile UMS 39 Finansal Araçlar: Muhasebeleştirme ve Ölçme Standardı na göre faiz geliri olarak muhasebeleştirilir. Örnek: Hasılatın gerçeğe uygun değerden muhasebeleştirilmesi Şirket, mamullerini müşterisine TL ye satmıştır. Satışın vadesi 120 gün olup şirket yönetimi vade farkı uygulamamaktadır. Bu durumda hasılatın gerçeğe uygun değerinin hesaplanması gerekmektedir. Satışı gerçekleştiren Topluluk kuruluşu, satış karşılığında yapacağı tahsilâtı gerçeğe uygun değerinden göstermek durumundadır. Bu anlaşma bir finansman işlemi niteliği taşımaktadır. Satış bedelinin gerçeğe uygun değeri gelecekteki tüm tahsilatların emsal faiz oranı ile iskonto edilmesi yoluyla belirlenir. Satış bedelinin nominal tutarı ile gerçeğe uygun değeri ( GUD ) arasındaki fark faiz geliri olarak muhasebeleştirilir. (t: zaman, r:faiz oranı, C:bürüt tutar) Kalan TL, reeskont edilecek tutar olarak muhasebeleştirilmelidir. Hasılatın gerçeğe uygun değeri, bu durumda TL olarak hesaplanmıştır. Yasal mevzuata göre TL olarak kaydedilmiş hasılat tutarı UFRS finansal tablo hazırlanması sırasında aşağıdaki kayıt ile düzeltilmelidir. (B) 600 Yurt İçi Satışlar (A) 642 Faiz Gelirleri TL TL Hasılatın içindeki finansman gelirinin otomatik hesaplanıp kaydedilebilmesi için gerekli önkoşullar: 5

6 Vade farkı giderleri Vadeli alımların vade tutarının ayrıştırılması sistem tarafından otomatik yapılmalıdır. Program ay sonlarında çalıştırılmalıdır. Vadeli satın alma faturalarındaki stokların satın alma faturalarındaki vadeli değeri, satın alma tarihindeki değerine indirgenerek, aradaki fark stok maliyetinden düşülmelidir. Söz konusu işlem sadece UFRS için yapılacak olduğundan hesaplama sonucunda bulunan tutar stoğun sadece UFRS değer alanından düşülmelidir. Örnek Formulasyon; C = Faturadaki stokların vadeli değeridir. r = reeskont oranıdır t = Faturadaki stokların vade tarihi ile stoka giriş tarihi arasındaki gün farkıdır. Örneğin, Şirket alımlarını 90 gün vadeli olarak yapmaktadır ve yıl içindeki toplam adet alımlarının maliyeti 25 milyon TL dir. Alımların adedi sene sonu itibari ile stoklarda bulunmaktadır. Şirketin genel borçlanma oranı TL için %9 dur. Şirket in UFRS mali tablolarında alımlarını peşin olarak kaydetmek için yapması gereken kayıt aşağıdaki gibidir; (IRR iskonto edilmiş tutar TL iskonto tutarı TL dir.) ( /(1+0,09)^(90/365)= TL) Bu iskonto tutarının 526 TL si stoklar üzerindedir ( *1.000/ ). (B) 660 Kısa Vadeli Borçlanma Giderleri (A) 620 Satılan Mamul Maliyeti (A) 150 Hammadde 526 Netsis ERP paketinde peşine indirgeme işlemi, stok modülünde ve muhasebe modülünde ayrı ayrı yapılması gerekmektedir. Stok modülünde sadece stok hareketlerine işlenecek, stok hesaplarını ve varsa diğer hesapları muhasebe tarafında ayrıca indirgemek gerekecektir. Muhasebe Modülü TFRS Peşine İndirgeme Bu işlemin sağlıklı çalışması için, ön muhasebe hareketlerinde girilen vade günleri muhasebe fiş hareketlerine doğru taşındığından emin olunmalıdır. İlk bölümde verilen ilgili aydaki, vade günü dolu olan ve vade günü, muhasebe parametrelerinde tanımlanan Peşine İndirgenecek Min.Gün Sayısı değerinden büyük olan olan fiş satırları için yukarıdaki formülle vade farkı tutarı hesaplanmaktadır ve hesaplanan bu değerler bir tabloya yazılmaktadır (UFRSMUHVADE). Peşine indirgenecek vadeli fiş satırlarının vade farkı tutarı aşağıdaki formülle hesaplanmaktadır. R: Muhasebe parametrelerinde tanımlanan Oran Döviz Tipi için ilgili ayın son gününe girilmiş olan vade farkı oranıdır. 100 ile bölünmeden kur girişine değeri girilmelidir. T: ilgili fiş satırındaki vade günüdür. G: Muhasebe parametrelerinde Aylık Oran seçilmiş ise 30, Yıllık Oran seçilmişse Yıl Gün Sayısı parametresine girilen değerdir. Vade farkı tutarı = TL Tutar (TL Tutar/(1+R/100)^(T/G) ) 6

7 Tabloyu Güncelle Bu işlemle ilgili ayın tablodaki varsa tüm kayıtları silinir, oluşmuş TFRS fişleri de dolayısı ile silinir ve yukarıdaki formülle hesaplanan vade farkı tutarları hesaplanarak tekrar tablo oluşturulur ve ekrana getirilir. Hepsi İşlensin TFRS fişi oluşturulacak satırların hepsini İşlensin E olarak seçmemize yardımcı olur. Hepsi İşlenmesin TFRS fişi oluşturulacak satırların hepsini İşlensin H olarak seçmemize yardımcı olur. Kayıtları Yap İlgili ayın önceden oluşturulmuş TFRS fişleri varsa iptal eder ve işlensin E olan satırlar için TFRS fişi oluşturur. TFRS fişi ilgili ayın son gününe tek bir fiş olarak oluşmaktadır. Oluşma işlemi bittikten sonra ekrandaki gridde TFRS Fiş Tarihi ve TFRS Fiş No alanları görülebilmektedir. Ayrıca TFRS Fiş Girişi ekranından da oluşan fişin detayı görülebilmektedir. Yukarıdaki örneğimiz için alım döneminde oluşan fiş satırları (TL Tutarlar) muhasebede aşağıdaki gibiydi. (B) 150 Hammadde (A) 320 Satıcılar Kayıtlar yapıldıktan sonra oluşan UFRS Fişi; (B) 660 Kısa Vadeli Borçlanma Giderleri (A) 150 Hammadde Sakla ve Çık Tablo bilgilerini TFRS fişi oluşturmadan saklar ve ekranı kapatır. İstenildiği takdirde tekrar TFRS Peşine İndirgeme ekranına gelinerek işleme kalınan yerden devam edilebilir. Stok Modülü Stok hesaplarındaki vade farkı arındırmasının stokların TFRS maliyetlerine yansıtılması gerekmektedir. Maliyet hesaplamaları, ön muhasebe tarafında, maliyet oluşturma, smm ya da maliyet muhasebesi adımları ile yapıldığından, TFRS farklarının bu işlemler öncesinde stok hareketlerine mutlaka yansıtılmış olması gerekmektedir. Örnek (B) 660 Kısa Vadeli Borçlanma Giderleri (B) 620 Satılan Mamul Maliyeti (A) 150 Hammadde 526 Yukarıdaki örnekte, peşine indirgeme düzenlemesi stokta kalan miktar kadarı stok hesabından, geri kalanı smm hesabından çekilerek faiz giderine atılmakta. Bu örnek smm tamamlandıktan sonrasında yapılan düzenlemedir. Ancak dönemsel olarak bakiye kalan stok miktarlarının hangi girişlerden kaynaklandığı, ne kadarının hangi vadeden geldiği gibi bir ayrıştırma yapılması mümkün değildir. O nedenle önce tamamı 150 stok hesabından çekilir. Smm, sonrasında çekilmiş değerleden oluşmaktadır. 7

8 Alım döneminde oluşan fişler; (B) 150 Hammadde (A) 320 Satıcılar Muhasebe Peşine İndirgeme sonucunda oluşan UFRS Fişi (B) 660 Kısa Vadeli Borçlanma Giderleri (A) 150 Hammadde Maliyette oluşan fişler; TL Değerler (B) 620 Satılan Mamul Maliyeti (A) 150 Hammadde TFRS Değerleri (Firma Döviz değerleri) (B) 620 Satılan Mamul Maliyeti (A) 150 Hammadde Dönem sonu hesap bakiyeleri 150 hesap TL Değeri = ; TFRS değeri = ; Aradaki fark = 526 Örnekte dönem sonunda 150 hesaptan çekilen tutar ile aynı olmaktadır. 620 hesap TL Değeri = ; TFRS değeri = ; Aradaki fark = Örnekte dönem sonunda 620 hesaptan çekilen tutar ile aynıdır. 660 hesap TL Değeri = 0; TFRS değeri = Örnekte dönem sonunda 620 hesaba çekilen tutar ile aynıdır. Bizim dönem sonu maliyet işlemleri sonrasında stoklarımızda TL Değeri olarak ; TFRS değeri ; Maliyet ile oluşan fişte ise TL Değeri ; TFRS Değerinde ise görmemiz gerekiyor. Stok Döviz Çevrim İşlemi Sistemde daha önce var olan bu işlem TFRS için de kullanılmaktadır. Muhasebe parametrelerinde TFRS seçili ise, stok hareketlerindeki stok tutarlarının TFRS Tutarına (yani firma döviz tutarı değerine) taşınmasını sağlar. Ay sonlarında, stok peşine indirgeme işleminden önce bu işlem mutlaka çalıştırılmalıdır. Stok TFRS Peşine İndirgeme Bu işlemin sağlıklı çalışması için, stok hareketlerinde vade günü olmalıdır. İlk bölümde verilen ilgili aydaki, vade günü dolu olan ve vade günü, muhasebe parametrelerinde tanımlanan Peşine İndirgenecek Min.Gün Sayısı değerinden büyük olan olan stok satırları için vade farkı tutarı hesaplanmaktadır ve hesaplanan bu değerler bir tabloya yazılmaktadır (UFRSSTOKVADE). Peşine indirgenecek vadeli stok hareket satırlarının vade farkı tutarı aşağıdaki aynı formülle hesaplanmaktadır. 8

9 R: Muhasebe parametrelerinde tanımlanan Oran Döviz Tipi için ilgili ayın son gününe girilmiş olan vade farkı oranıdır. 100 ile bölünmeden kur girişine değeri girilmelidir. T: ilgili stok satırındaki vade günüdür. G: Muhasebe parametrelerinde Aylık Oran seçilmiş ise 30, Yıllık Oran seçilmişse Yıl Gün Sayısı parametresine girilen değerdir. Vade farkı tutarı = TL Tutar (TL Tutar/(1+R/100)^(T/G) ) Tabloyu Güncelle Bu işlem ile, ilgili ayın tablodaki varsa tüm kayıtları silinir ve yukarıdaki formülle hesaplanan vade farkı tutarları kullanılarak tekrar tablo (UFRSSTOKVADE) oluşturulur ve tablo bilgileri ekrana getirilir. Hepsi İşlensin Peşine indirgenecek stok hareket satırlarının hepsini İşlensin E olarak seçmemize yardımcı olur. Hepsi İşlenmesin Peşine indirgenecek stok hareket satırlarının hepsini İşlensin H olarak seçmemize yardımcı olur. Kayıtları Yap İlgili ayın önceden oluşturulmuş stoktaki TFRS değerleri varsa iptal eder ve işlensin E olan satırlar için TFRS stok değerlerini oluşturur. Peşine indrigenmiş TFRS Stok değerleri ayrı bir stok hareketi olarak oluşmaz, seçilmiş aynı stok satırlarının üzerindeki FIRMA_DOVTUT alanında oluşur. Bu değeri, Stok Hareket Ekranında ilgili stok hareket satırı seçilerek sağ tuş, Stok Hareket Diğer Bilgiler ekranında görmek mümkündür. 9

10 Sakla ve Çık Tablo bilgilerini, stok hareketlerinde TFRS değerlerini oluşturmadan saklar ve ekranı kapatır. İstenildiği takdirde tekrar Stok TFRS Peşine İndirgeme ekranına gelinerek işleme kalınan yerden devam edilebilir. Stok hareketlerini güncellemez. Maliyet Oluşturma Stok işlemlerinde son adım maliyet oluşturma işlemidir. İşlemin düzeltmeleri dikkate alması için, Stok Döviz Çevrim İşlemi ve Stok TFRS Peşine İndirgeme işlemlerinin öncelikle yapılması gerekmektedir. Bu işlemlerin yapıldığını düşünürsek, maliyet oluşturma işlemi, TL. ve düzeltilmiş maliyetleri aşağıdaki şekilde oluşturacaktır. Stok ve Maliyet Muhasebesi modüllerini kullananlar, TFRS başlangıcında, dışarıda yapılan çalışmalar sonucu tespit edilen TFRS değerlerini programa girmek durumundadırlar. Stoklar için girişler, Stok modülü / Stok Hareket Kayıtları bölümünden yapılır. Enflasyonlu değerler E (Miktarsız Maliyet) tipli hareket kaydı ile operasyon döviz tipi = düzeltme tipi ve operasyon döviz tutarı = düzeltilmiş tutar olan TL. tutarı ve miktarı bulunmayan hareketler olarak kaydedilmelidir. Maliyet Muhasebesi modülünde ise, Maliyet Bilgi Girişi bölümünden Düzeltilmiş 10

11 Maliyetler sayfasında tüm maliyetler için açılış TFRS değerleri girilebilir. Maliyet Muhasebesi Maliyet Muhasebesi modülü, stok, demirbaş ve muhasebe modüllerindeki düzeltmeler yapıldıktan sonra, son adım olarak çalıştırılmalıdır. Bunun nedeni düzeltilmiş maliyetlerin oluşmasıdır. Maliyet muhasebesi modülü düzeltme işlemleri ve düzeltilmiş maliyetlerin hesaplamasını ikinci defter mantığında yapar. Bu işlemlerde fark hesapları düşünülmez. Ancak oluşturulan mahsupların muhasebeleştirme adımında fark hesaplarına ayrıştırılarak atılır. Maliyet muhasebesi, yarımamul ve mamul maliyetlerini hem TL. hem de düzeltilmiş olarak çift defter mantığında oluşturacaktır. Düzeltilmiş maliyetleri oluştururken bilgi aldığı tüm modüllerden düzeltilmiş bilgileri alıyor olacaktır. Bu nedenle tüm düzeltme işlemlerinin öncelikle yapılmış olması gerekir. Maliyet Muhasebesi modülünden oluşturulan muhasebe fişleri de düzeltilmiş değerlerle oluşacağından bir daha düzeltmeye tabi tutulmamalıdırlar. Bu nedenle maliyet muhasebesi işlemleri tüm düzeltmelerden sonra en son adım olarak yapılmalıdır. Netsis Demirbaş Paketinde Uluslararası ve Türkiye Finansal Raporlama Standartları (UFRS/TFRS) Sabit kıymetlerin UFRS/TFRS değerlerinin sistemde takip edilip, UFRS/TFRS amortisman gider fişlerinin oluşmasında gerekli olan raporların hazırlanabilmesi amaçlanmıştır. Kayıtların oluşabilmesi için öncelikle parametre girişine yeni eklenen TFRS seçeneğinin seçilmesi gerekmektedir. Bu seçim yapıldığında TFRS hesaplamalarında zorunlu olan amortismanın her ay için çalışması ve hesaplamanın günlük değerler üzerinden yapılması için gerekli olan parametrelerde default işaretli olacaktır. Bu parametre seçildiğinde amotisman ayırma veya demirbaş satışı gibi işlemlerde hem TL değerler hemde seçilen düzeltme tipinde (TFRS değerleri) değerler takip edilecektir. 11

12 TFRS Düzeltme Bilgi Girişi İşletmeler danışmanları ile yaptıkları görüşmeler sonucunda mevcut demişbaşlarında aşağıda belirtilen değişikliklerin tarihsel bazda takibi yapabilir ve yeni girdikleri değerler üzerinden TFRS değerlerinin hesaplanmasını sağlayabilirler. Düzeltme bilgisi girilecek aya kadar, amortisman ayırma işleminin yapılmış olması gerekmektedir. Demirbaşla ilgili artış ya da azalış değeri, TFRS düzeltme bilgi girişi ekranıda neden kodu da girilerek kayıt edilmelidir. Artış olduğu zaman sabit kıymet değeri artış tutarı kadar arttırılacak,değer düşüklüğü olduğu zaman sabit kıymet değerinde herhangi bir değişiklik yapılmayacak. Birikmiş amortisman değeri değer düşüklüğü tutarı kadar arttırılacaktır. Eğer, demirbaş için, amortisman ayrılmayacak bir kısım varsa, o da kalıntı değer bilgisine girilmelidir. 12

13 Hali hazırda eski ekrandan girilmiş olan devir kayıtları ve ömür yılı değişiklik kayıtları dbupdate işlemi ile yeni tabloya aktarılacaktır. VUK tan yeni TFRS ya da IAS a geçecek olan işletmelerde demirbaş bilgilerini devir tarihine getirmek için dövizli muhasebeye başlama işleminin çalıştırılması gerekmektedir. Demirbaş Bilgi Kartı TFRS sabit kıymet değeri düzeltme ekranından yapılan değer değişikliğine göre değişim göstermektedir. TFRS birikmiş amortisman değeri de amortisman ayrılmaya başladığından itibaren aylık amortisman değerleri toplanarak son ay yıla kadar ayrılmış olan amortisman değerleri toplamını göstermektedir. Grid ekranına TFRS için iki yeni saha eklendi, bunlar brüt sabit kıymet ve kalıntı değer sahaları.brüt sabit kıymet değeri, düzeltme ekranından girilen değer artış azalışına göre değişen sabit kıymet değerini tutmaktadır. Kalıntı değer,düzeltme ekranından girilen kalıntı değeri göstermektedir. 13

14 Değerleme ve Amortisman Raporu(UMS) Ön ekrandan seçilen ilgili yıl ve ay için TFRS tutarlarının görülebileceği rapordur. TFRS için bu rapora brüt sabit kıymet ve kalıntı değer sahaları da eklenmiştir. Netsis İK/Bordro Ürünlerinde Uluslararası ve Türkiye Finansal Raporlama Standartları (UFRS/TFRS) Yeni Türk Ticaret Kanunu, Uluslararası Finansal Raporlama Standartlarına (TFRS) uygun finansal tabloların hazırlanması, Uluslararası Denetim Standartlarına uygun bağımsız denetim, kurumsal yönetimin gerekliliği olan iç kontrol, iç denetim ve risk yönetimi gibi konularda birçok uluslararası standardı Türk Standartları olarak benimsetmekte ve değişimi zorunlu hale getirmektedir. Dünyanın her yerinde, finansal tablo okuyucuları, bu tabloları doğru okuyup değerlendirebilmeleri için ortak bir dil kullanmaya gerek duymuşlardır. Söz konusu ortak dil, dünya genelinde kabul gören Uluslararası Muhasebe Standartlarıdır (UMS). Bu standartların uygulanması, muhasebe uygulamalarında ülkeler arasındaki farklılıkları ortadan kaldırmakta, tek tip ve herkes tarafından kabul edilen bir düzen içerisinde muhasebe iş ve işlemlerin ilgili kayıt belgeleri aracılığıyla izlenip rapor edilmesine olanak sağlamaktadır. Ülkemizde de yerel uygulamalardan vazgeçilip, evrensel standartları uygulamaya koyma görevini Türkiye Muhasebe Standartları Kurulu (TMSK) üstlenmiştir. Türkiye Finansal Raporlama Standartları (TFRS), Uluslararası Finansal Raporlama Standartlarının (TFRS) TMSK tarafından yapılan yerelleştirilmesidir. Yeni Kanun maddeleri ve Netsis İK/Bordro ürünlerindeki çözümler aşağıda 2 ana başlık altında toplanmıştır. Kıdem tazminatı karşılıklarının aktüeryal yönteme göre hesaplanması Çalışanların izin karşılıklarının ayırılması 14

15 Netsis İK/Bordro Paketinde TFRS Uygulaması Konu ile ilgili, Personel Sabit Bilgileri ekranından, yeni eklenen SGK ya göre Emeklilik Tarihi ve Sigorta Giriş Tarihi bilgilerinin girilmesi gerekmektedir. Eğer emeklilik tarihi personel bazında girilmezse TFRS Kıdem yükü hesaplamasında; erkekler için sigorta giriş tarihinden itibaren 25 yıl, bayanlar için 20 yıl kabul edilecektir. Sigorta giriş tarihi de girilmemişse, bünye giriş tarihi sigorta giriş tarihi olarak kabul edilecektir. TFRS Kıdem Yükü Raporu UFRS mevzuatı gereği personellerin kıdem yükü tazminatı karşılıklarının ayrılması zorunludur. Aktüeryal hesap adı verilen hesaplama tekniği ile tüm kıdem yükü tazminatı güncelleştirilerek gider yazılıp karşılık ayrılır. Aktüeryal Hesap için örnek uygulama; Sigorta Giriş Tarihi : 30/04/1993 İşe Giriş Tarihi : 30/04/2003 Hesaplama Tarihi : 17/06/2014 Brüt Ücret : 5.000,00 TL (Tavan 3.033,98 kabul edilmiştir.) Cinsiyeti : Erkek Emeklilik Tarihi : 01/05/2018 Faiz Oranı : %5 Brüt Kıdemi : ,31 İskonto Oranı = (1 / (1+ Faiz Oranı))^(Emekliliğe Kalan Gün/360 ) Emekliliğe Kalan Gün = Emeklilik Tarihi ile Hesaplama Tarihi arasındaki gün sayısı = 01/05/ /06/2016 (Gün sayısı olarak) = 1414 gün İskonto Oranı = (1/ (1+0.05)) ^(1414/360) İskonto Oranı = 0,82561 TFRS İndirgenmiş Kıdem Yükü = Brüt Kıdemi * İskonto Oranı = ,31 * 0,

16 = ,60 Not: Bu örneklemede enflasyon oranı sıfır varsayılmıştır. Bu örnek için TFRS Kıdem Yükü Raporu aşağıdaki gibi alınabilir. Ekranda sorgulanan olasılık katsayısı şirketlere göre değişken olup, şu şekilde düşünülebilir. Son 5 yıllık ( 1 - (Kıdem tazminatını almadan ayrılan personel sayısı/ortalama çalışan personel sayısı) ) ortalamasıdır. Bu verilere göre hesaplanan rapor şu şekildedir: Devamı; Verilen olasılık katsayısına göre (0,91) kıdem ödeme olasılığı hesaplaması ise şu şekildedir; Olasılık = (Olasılık Katsayısı)^(emekliliğe kalan gün sayısı/360) = (0,91) ^(1414/360) = 0,69044 TFRS Kıdem Yükü = TFRS İndirgenmiş Kıdem Yükü * Olasılık = ,60 * 0,69044 = ,61 TFRS İzin Karşılıklarının Ayrılması TFRS için kalan izinlerin brüt karşılıklarının ayrılması gerekmektedir. Hesaplaması şu şekildedir; TFRS Kalan İzin Brüt Ücret Tutarı=TFRS Kalan İzin*Günlük brüt ücret Netsis IK/Bordro paketinde hali hazırda var olan İzin Raporu alınarak Kalan İzin ve İzin Parası kolonlarında izlenebilir. Bunun için yeni bir fonksiyon geliştirilmemiştir. 16

17 17