Özel ELAZIĞ İLİ KENTSEL ALANDA TÜKETİCİLERİN SÜT VE SÜT ÜRÜNLERİ SATIN ALMA DAVRANIŞLARI. F. Aslı TAHTALI1 İbrahim YILDIRIM2

Transkript

1 112 ELAZIĞ İLİ KENTSEL ALANDA TÜKETİCİLERİN SÜT VE SÜT ÜRÜNLERİ SATIN ALMA DAVRANIŞLARI F. Aslı TAHTALI1 İbrahim YILDIRIM2 Kenan ÇİFTÇİ3 4 Melike CEYLAN* Özel Tüketicilerin süt ve süt ürünleri satın alma davranışlarının belirlenmesine yönelik çalışmalar tüketici isteklerine cevap verecek ürünlerin geliştirilmesi ve bu ürünlerin uygun zaman ve şekillerde pazara sunulması olanağı sunmaktadır. Ayrıca, firmalara rekabetçi piyasalarda daha etkin bir şekilde yarışma şansı vermektedir. Çalışmanın verileri 2006 yılına ait olup, Elazığ İli Merkez İlçesi kentse alanda tesadüfi yöntemle belirlenen 96 haneden toplanmıştır Yıllık ortalama gelir düzeyine göre, hane halkları beş gruba ayrılmıştır. Kimi değişkenler için gruplar arasındaki farklılıkları belirlemek üzere Khi-Kare testi yapılmıştır. Anket yapılan hane halklarının % 42.7 si sadece günlük açık süt tüketmektedir. I. gelir grubunda açık süt tüketen haııe halklarının oranı % 85.7 ye ulaşırken, bu oran V gelir grubunda % 17.6 düzeyinde kalmaktadır Kişi başına düşen açık süt ve peynir miktarları sırasıyla 53.3 litre ve 16 6 kg dır Hane halklarının açık sütü tercih etmesinin başlıca nedeni I gelir grubunda ucuzluk (% 54.6); V. gelir grubunda tazelik (% 22.2) faktörüdür. Açık sütün tercih nedenleri bakımından gelir grupları arasında istatistiksel olarak önemli bir farklılık bulunmaktadır (P<0.05). Elazığ iline has Şavak peynirinin köyde üretilmesi nedeniyle hane halkının yarısına yakını {% 48.9) peyniri köylerden satın almaktadır. Hane halklarının yaklaşık olarak 1/3 ü peyniri satın alırken taze olmasına dikkat etmektedir. Bunu % 28.3 ile kalite ve tazelik faktörü izlemektedir. IV. ve V gelir gruplarında bulunan hane halklarının sırasıyla % 41.2 ve % 47.1 i kalite ve tazelik özelliklerini birlikte dikkate almaktadır Anahtar kelimeler: Süt satın alma davranışları, sül, peynir, yoğurt. 1 Öğr. Gör. İnönü Üniversitesi, Malatya Meslek Yüksekokulu, İktisadi ve İdari Programlar. İşletme Bölümü, asli_malatacik_974@hotmail.com 2Prof Dr. Yüzüncü Yıl Üniversitesi, Ziraat Fakültesi, Tarım Ekonomisi Bölümü, ibrah imy hotmail.com 3 Arş Gör.Yüzüncü Yıl Üniversitesi, Ziraat Fakültesi, Tarım Ekonomisi Bölümü, 4 Arş. Gör.Yüzüncü Yıl Üniversitesi, Ziraat Fakültesi, Tarım Ekonomisi Bölümü. melikeceylan@yyu.edu.tr

2 TIIE MILK AND MILK PRODUCTS PURCHASİNG ATTITUDES OF CONSUMERS IN URBAN AREAS OF E L A /IG PROVINCE 113 Abstract Sludies concerning the milk and milk products purchasing atiitudes of consumers provide opportunities for firnıs to develop products which w i 11 satisfy the needs of consumers at right time and in convenient shape. Furthcrmore, it contributes to firms in ıheir challenges in competitivc markets. The data bclong to 2006 years and wcre collectcd from 96 households deteımined randomly in urban arca of Çenter town of Elazığ province According to annual income, the households vvere classified into five gıoups. To determine the differences among some variables of income groups, Chisquare test was applied Out of total households 42.7 % consume only öpen milk. While the percentage of households of the first income group was 85.7 %, the same ratio was 17.6 % for the fifth income group of households. The average annual öpen milk and cheese per capita was 53.3 liter and 16.6 kg, respectively. The majör reason for preferring the öpen milk was cheapness vvith 54.6 % for the first income gıoup households and freshness vvith 22.2 % for the fifth income group households. As ıegards the preference of öpen milk, the income groups differed significantly (P<0.05). Nearly half of households purehase the cheese from the villagcs due to Şavak cheese unique for Elazığ province which is produced in the villages. The nearly one-third of households is concemed to freshness when purchasing the cheese. The quality and freshness in combination is the second important factor vvith 28.3 % vvhich the households pay attention in this regard. Out of total households of the fourth and fifth income groups 41.2 % and 47.1 % respectively, take into consideration the quality and freshness in combination. K e y W o rd s : M ilk purchasing altitudes, milk, eheese, yoghııı t 1. Giriş Tüketicilerin süt ürünleri satın alma davranış biçimlerinin belirlenmesi firmalara pazarlama stratejilerinin belirlenmesinde yararlı bilgiler sağlamaktadır Bu bilgiler ışığında firmalar müşteri isteklerine cevap verebilecek şekilde ürün geliştirme ve bu ürünü müşterilere ulaştırma olanağına kavuşmaktadır (Kapsdorferova ve Nagyova, 2005).

3 114 Tüketicilerin süt ve süt ürünleri konusundaki davranış biçimlerinin belirlenmesi süt pazarlamasını yapan işletmelere tüketici pazar bölümlemesini yapmalarına katkıda bulunmaktadır. Böylelikle, hedef müşteri kitlesinin isteklerinin daha iyi karşılanması sağlanmaktadır (Szakaly ve Szigeti, 2007). Ailelerin süt ve süt ürünleri tüketim düzeyleri üzerine etkili olan faktörler arasında hane halkı büyüklüğü, fiyat, sosyal statü ve gelir düzeyinin yanında (Badola, 2003), beslenme alışkanlıkları ve eğitim düzeyi de büyük önem taşımaktadır (Singh ve Kaira, 2004). Ayrıca, ürün kalitesi ve ürüne duyulan güven de tüketicilerin ürün tercihinde etkili olmaktadır (Grunert, 2005). Rekabetin artması ile birlikte firmalar tüketicilerde marka imajını oluşturmaya çalışmakta ve tüketicileri belli bir markaya bağımlı kılarak pazar paylarını korumaya çalışmaktadır (Oğuz ve Küçükçongar, 2002). Türkiye de kişi başına düşen süt tüketim miktarının Avrupa Birliği ülkeleri ortalamasının altında olduğu bilinmektedir. Sütün tüketiciye ulaşıncaya kadar geçirmiş olduğu aşamaların sütün kalitesi ve insan sağlığı açısından önemli olduğu belirtilmektedir (Çelik ve ark., 2005; Tan ve ark., 1999). Çeşitli yörelerde yaşayan tüketicilerin süt ve süt ürünleri satın alma davranışlarında kimi davranış farklılıklarının olması doğaldır. Başta örf ve adetler ve beslenme alışkanlıkları olmak üzere, gelir düzeyi, gelirin talep elastikiyeti, fiyat ve fiyatın talep elastikiyeti büyük önem taşımaktadır. Bu nedenle, bu tür çalışmaların yöresel olarak yapılması tüketici pazar bölümlenmesi açısından faydalı görülmektedir. Bu bildirinin başlıca amacı Elazığ İli Merkez İlçe Kentsel alandaki tüketicilerin süt ve süt ürünleri satın alma davranışlarının incelenmesidir. 2. Materyal ve Yöntem Çalışmanın ana kitlesini Elazığ İli Merkez İlçesi kentsel alandaki hane oluşturmuştur (Anonim, 2002). Aşağıdaki örnekleme yöntemi ile örnek hacmi % 95 güven aralığı ve % 10 hata payı ile 96 hane olarak bulunmuştur (Miran, 2003). N P*(1-P ) n (N-1)*ö2 P\ + P*( P-l) N = Ana kitle ( hane halkı) P = İncelenen olayın ana kitle içinde gerçekleşme olasılığı (% 50 alınmıştır) d = Oranın varyansı

4 115 Örnek hacmi nüfus oranlan dikkate alınarak sosyo ekonomik olarak heterojen bir yapı gösteren Üniversite, Nailbcy, Ahdullalıpaşa, Sürsürü ve Cumhuriyet mahallesine oransal olarak dağıtılmıştır. Anketler, 5 Mart-25 Nisan 2006 tarihleri arasında ailelerle tesadüfi olarak yapılan görüşler sonucu toplanmıştır. Yıllık ortalama gelirlerine göre hane halkları beş gruba ayrılmıştır. Buna göre YTL ve daha düşük gelire sahip olan hane halkları I. gelir grubunu (14 hane halkı); 6001 YTL YTL arası gelire sahip hane halkları II. gelir grubunu (29 hane halkı); YTL YTL arası gelire sahip olan hane halkları III. gelir grubunu (19 hane halkı); YTL YTL arası gelire sahip hane halkları IV. gelir grubunu (17 hane halkı) ve YTL ve üstü gelire sahip hane halkları V. gelir grubunu (17 hane halkı) oluşturmuştur. Farklı gelir gruplarında yer alan hane halklarının kimi süt satın alma davranış biçimleri farklılığının belirlenmesinde Khi-kare analizi testi yapılmıştır. 3. Araştırm a Bulguları 3.1. Hane Halkı Ortalama Kişi ve Gelir Miktarları Hane halkı başına düşen ortalama kişi sayısı 3 6 olup, bu sayı 3.9 kişi ile III. gelir grubunda en yüksek ve 3.5 kişi ile V. gelir grubunda en düşüktür. Hane halkı başına düşen ortalama yıllık gelir 18 bin YTL olup, I., II., III, IV ve V. gelir grupları için sırasıyla 5 bin YTL, 10 bin YTL, 16 bin YTL, 22.4 bin YTL ve^40.4 bin YTL dir Süt ve Ürünleri Tüketim M iktarları Kişi başına düşen ortalama yıllık açık süt, uzun ömürlü süt, yoğurt ve peynir tüketim miktarları sırasıyla 53.3 litre, 40.3 litre, 42 kg ve 16.6 kg dır. Bu miktarlar genel olarak gelir düzeyine paralel bir şekilde artmaktadır (Çizelge I). Kişi başına düşen ortalama yıllık süt tüketim miktarları Konya İli Selçuklu İlçesinde 23.9 kg (Oğuz ve Küçükçongar, 2002); Van İli Merkez İlçede 33 litre (Uluat, 2002), Van İli kentsel alanda 22.1 kg (Şahin ve ark., 2001), Van İli Lrçiş İlçesinde 59.3 litre (Yalçınkaya, 1999) ve Şanlıurfa İli kentsel alanda 39.5 litre olarak belirtilmiştir (Çelik ve ark., 2005). Kişi başına düşen ortalama yıllık peynir miktarı Van İli Merkez İlçede 7.85 kg (Uluat, 2002) ve Konya İli Selçuklu İlçesinde 9.37 kg olarak belirtilmiştir (Oğuz ve Küçükçongar, 2002).

5 116 Çizelge I. Gelir gruplarına göre kişi başına düşen ortalama yıllık süt. yoğurt ve peynir tüketim miktarları I II III IV V. (ienel Açık Süt (litre) 47,5 55, , ,3 Uz-iın Ömürlü Süt (litre) 25,2 37,7 39, ,3 Yoğurt (kg) 36,5 39,9 37, Peynir (kg) 9,8 13,6 13,6 14,6 34,1 16, Tüketilen Süt Tipi Anket yapılan hane halklarının % 42.7 si sadece günlük açık süı tüketmektedir. Bunu %3 0.2 ile sadece uzun ömürlü süt tüketen izlemektedir. Sadece günlük açık süt ve uzun ömürlü süt tüketen hane halklarının oram sırasıyla I.gelir grubunda % 85.7 ve % 7.1; V. gelir grubunda ise % 17.6 ve % 47.1 dir. Şanlıurfa İli kentsel alandaki hane halklarının % 53.7 si ambalajlı sütü ve % 46.3 ü açık sütü tercih etmektedir ( Çelik ve ark., 2005). Konya İli Selçuklu İlçesinde hane halklarının % i açık sütü, % i sterilize sütü tercih etmektedir (Oğuz ve Küçükçongar, 2002). Van İli Merkez İlçesinde açık süt, pastörize süt ve sterilize süt tüketen hane halklarının oranı sırasıyla % 87.65, % I 1.36 ve % 0.99 olarak belirtilmiştir (Uluat, 2002) Açık Sütün Temin Edildiği Yerler Açık süt tüketen hane halklarının yarısına yakım (% 42.7) sütü açık süı satan sütçülerden temin etmektedir. Bunu sırasıyla % 29.2 ile köylerden, ck 9.2 ile kendi hayvanlarından ve % 7.7 ile bakkallardan temin eden hane halkları izlemektedir. Van İli Merkez İlçesinde hane halklarının % si açık sütü bakkallardan temin ederken, bunu sırasıyla % ile köyden ve % ile sokak satıcısından temin eden hane halkları izlemektedir (Uluat, 2002). Konya İli Selçuklu İlçesindeki hane halklarının % i sütü sokak satıcısından, % sı süpermarketlerden temin etmektedir ( Oğuz ve Küçükçongar, 2002). Şanlıurfa İli kentsel alanda hane halklarının % 33 7 si açık sütü sokak sütçülerinden, % 21si bakk marketlerden temin etmektedir (Çelik ve ark., 2005) Açık Süt Satın Alma Sıklığı Anket yapılan hane halklarının 2/3 üne ( % 70.3) yakını açık sütü haftada bir defa satın almaktadır. Bu oran I. gelir grubunda % 53.9 iken, V gelir grubunda % 87.5 e ulaşmakladır. Haftada bir defa süt satın alan hane halkını % 14.1 ile haftada 2-3 defa süt satın alan hane halkları izlemektedir.

6 Van İli Merkez İlçede hane halklarının % i açık siitü haftada 2-3 kez, % i haftada bir kez ve % ıı günde bir kez satın almaktadır (Uluat, 2002) Açık Süt Tercihinde Ktkili Olan Faktörler Anket yapılan hane halklarının 1/3 deıı fazlası (% 34.9) açık sütü ucuz olduğu için tercih etmekledir. I. gelir grubunda bulunan hane halkının yarısından fazlası (% 54.6) açık sütü ucuz olduğu için tercih etmektedir. Yüksek gelir grubunda bulunan IV. ve V. gelir gruplarının açık sütü tercih etmelerinin başlıca nedeni sülün tazeliğidir (sırasıyla % 30.0 ve % 22.2) (Çizelge 2). Açık sütün tercih nedenleri bakımından gelir grupları arasında istatistiksel olarak önemli bir farklılık bulunmaktadır (P<0.()5). Konya İli Selçuklu İlçesinde hane halklarının süt satın alırken dikkat etlikleri başlıca faktörler arasında sırasıyla tazelik, ucuzluk, hijyen ve marka önemli bir yer tutmaktadır (Oğuz ve Küçükçongar, 2002). Çizelge 2. Gelir gruplarına göıe hane halklarının açık sütü tercih etme nedenleri (%) I. II. III IV. V Genel Ucuzluk 54, Tazelik Alışkanlık Kalite Süt hayvanları sahipliği Katkısız Damak tadı Yoğurt yapımı Ulaşım kolaylığı Uzun Ömürlü Sütü Salın Alma Sıklığı ve Tercih Nedenleri Anket yapılan hane halklarının yarısından fazlası (% 51.1) uzun ömürlü sütü haftada bir defa satın almaktadır Bunu % ile haftada 2-3 defa satın alan hane halkları izlemektedir. Anket yapılan hane halkının % 40 ı uzun ömürlü sütü güvenilir bulduğu için tercih etmektedir. Bunu % 28 9 ile kullanım kolaylığı ve % 15.6 ile damak zevki izlemektedir Tüketilen Peynir Türleri Hane halklarının yaklaşık olarak 1/3 ü (% 32.3) sadece salamura peynir tüketmektedir. Bunu % 27.1 ile salamura, tulum ve kaşar peynirini birlikte tüketen hane halkları izlemektedir Tulum peyniri ve salamura, salamura ve beyaz peynir tüketen hane halklarının oranı sırasıyla % 13.5 ve % 6.2 dir I. 117

7 118 gelir grubundaki hane halklarının yansı sadece salamura peyniri tüketirken, V. gelir grubundaki hane halklarının % 17.6 sı kaşar ve beyaz peynir, yinc% 17.6 sı sadece salamura peynir tüketmektedir Peynirin Satın Alındığı Yerler Hane halklarının yarısına yakını (% 48.9) peyniri köylerden satın almaktadır. Bu oran I.gelir grubunda % 71.4 ile en yüksek ve V.gelir grubunda ise % 23.5 ile en düşüktür. Peyniri köyden satın alan hane halklarını % 29.2 ile sadece marketten satın alan hane halkları ve % 125 ile market ve köyden satın alan hane halkları izlemektedir. Hane halklarının % 7.3 ü peynirlerini kendileri üretmektedir. Bu oran I. gelir grubunda % 28 6 diı Konya İli Selçuklu İlçesinde hane halklarının % peyniri süper marketlerden ve % si bakkal-şarküteı iden satın almaktadır (Oğuz vc Küçükçongar, 2002). Van İli Merkez İlçesinde hane halklarının % si peyniri bakkallardan ve % si sokak satıcılarından temin etmekledir (Uluaı. 2002) Peyniri Satın Alırken Hane Halklarının Dikkate Aldıkları Özellikler Hane halklarının yaklaşık olarak 1/3 ü (% 33.7) peyniri satın alırken taze olmasına dikkat etmektedir. Bunu % 28.3 ile kalite ve tazelik faktörü izlemektedir. IV. ve V. gelir gruplarında bulunan hane halklarının sırasıyla % 41.2 ve % 47.1 i kalite ve tazelik özelliklerini birlikte dikkate almaktadır (Çizelge 3). Hane halklarının önemli bir kısmının peynirini köyden satın almasının başlıca nedeni, tüketicilerin Elazığ ilinin ünlü peyniri Şavak aolan damak tadı ve bu peynir türünün köylerde üretilmiş olmasıdır. Konya İli Selçuklu İlçesinde süt ürünleri satın alınırken (peynir de dahil olmak üzere) dikkat edilen başlıca faktörler arasında tazelik, ucuzluk, hijyen ve marka başta gelmektedir (Oğuz ve Küçükçongar, 2002). Çizelge 3. Geliı gruplarına göre hane halklarının peynir satın alırken dikkat ettikleri özellikler Özelllikler I. II. III. IV. V. Genel Kalite - 3,5 15, ,6 Tazelik 60,0 31,0 31,6 41,2 17,7 33,7 Fiyat 10,0 6, ,3 Marka - 6,9 5,3-5,9 4.4 Tazelik ve fiyat 10,0 10,3 15,8-5,9 8,7 Kalite ve tazelik 10,0 20,7 21,1 41,2 47, Kalite, tazelik ve fiyat 10,0 17,2 5,3 5,9-8.7 Kalite tazelik ve marka - - 5,3 5,9 5,9 3.3 Kalite, tazelik, fiyat vc ambalaj - 3,5-5,9-2,2 100,0 100,0 100,0 100,0 100,0 T o ö.o

8 3.11. Yoğurdun Satın Alındığı Yerler ve Yoğurt Satın Alırken Hane Halklarının Dikkat Ettikleri Özellikler Hane halklarının % 40.6 sı yoğurdu marketlerden satın alırken, % 39.6 sı yoğurdu evde kendileri yapmakladır. Van İli Merkez İlçede hane halklarının % 40 ı yoğurdu sokak satıcısından, % 15 i bakkaldan temin ederken, % 35 i yoğurdu kendileri evde yapmaktadır (Uluat, 2002). Konya İli Selçuklu İlçesinde hane halklarının % i yoğurdu süper marketlerden satın almakta ve % ü yoğurdu kendileri evde hazırlamaktadır (Oğuz ve Küçükçongar, 2002). Hazır yoğurt satın alırken hane halklarının % 26.3 ü yoğurdun tazeliğine, % 22.8 i kalitesi ve tazeliğine, % 10.5 i tazeliği ve fiyatına dikkat etmektedir. I. gelir grubundaki hane halklarının % 40 ı hazır yoğurt satın alırken tazeliğine, % 20 si fiyatına ve % 20 si markasına dikkat etmektedir. V. gelir grubunda yoğurdun kalitesine ve tazeliğine dikkat edenlerin oranı % 44.4 düzeyinde bulunmaktadır (Çizelge 4). Çizelge 4. Gelir gruplarına göre hane halklarının yoğurt satın alırken dikkat ettikleri özellikler (%) Özellikler I. II III IV. V Genel Kalite - - 7,7. 22,2 5,3 Tazelik 40,0 29,4 38,5 7,7 22,2 26,3 Fiyat 20,0 5, ,5 Marka 20,0 5,9 7,7 15,4-8,8 Tazelik ve fiyat 20,0 17,7 7,7 7,7-10,5 Kalite ve tazelik - 17,7 23,1 23,1 44,4 22,8 Kalite, tazelik ve marka - 5,9 7,7 7,7 1M 7,0 Kalite, tazelik, marka ve ambalaj - 5, ,8 Kalite ve marka - 5,9-15,4-5,3 Kalite, tazelik, fiyat, marka ve - 5,9 7,7 15,4 - ambalaj 7,0 Tazelik ve marka ,7-1,8 100,0 100,0 100,0 100,0 100,0 100, Sonuç Kişi başına düşen yıllık ortalama süt tüketim miktarı (53.3 litre açık süt ve 40 litre uzun ömürlü süt) Türkiye nin çeşitli yöreleri için belirtilen değerlerin üzerindedir. Bununla birlikte uzmanlarca önerilen süt tüketim miktarlarının altında bulunmaktadır.

9 120 Gelir düzeyi arttıkça hane halkları uzun ömürlü sütü tercih etmektedir. I, gelir grubunda açık süt tüketen hane halklarının oranı % 85.7 iken, hu oran V.geliı grubunda % 17.6 düzeyinde bulunmaktadır. Süt ve süt ürünleri ile ilgili olarak tüketicilerin satın alma davranışlarında düşük gelir gruplarında ucuzluk ve tazelik faktörü; yüksek gelir gruplarında ise tazelik ve kalite göreli olarak etkili olmaktadır. Açık sütü tercih nedenleri bakımından gelir grupları arasında istatistiksel olarak farklılık bulunmaktadır (P<0.05). KAYNAKLAR Anonim. (2002) 2000 Genel Nüfus Sayım ı Nüfusun Sosyal ve Hkonomik Niıcliklm. Elazığ". T C. Başbakanlık Devlet İstatistik Enstitüsü. Yayın No Ankara, s.203^ Badola. J.C.. (2003) Bclıavioıal Study of Consumer Buyers o f Dairy Products". Indian Dairyman, 55 (8): Çelik. Y.. B.K arlı. A.Bilgiç. S.Çelik. (2005) Şanlıurfa İli Kentsel Alanda Tüketicilerin Süt Tüketim Düzeyleri ve Süt Tüketim Alışkanlıkları", Tarım Ekonomisi Dergisi 11(1): Gruncrt. K.G., (2005) "Food Qııality and Safety: Consumer Perccption and Dcmand". Europcan Rcview of Agricultııral Economics, 3 2 (3) Kapsdorlerova. Z.. Nagyova. L.. (2005) Consumer Behavioı at the Slovak Dairy Market. Zemedelska Ekonomika ( Agricultural Economics) (5 I ;8) s. Miran. B.. (2003) Temel İstatistik, Ege Üniversitesi Basım E v i, İzmir, s.297. Oğuz. C-. Küçükçongar, M. (2002) "K onya İli Selçuklu İlçesi Hanehalkının Süt vc Süı Ürünleri Tüketim ve Salın Alm a Davranışları". Türkiye V Tarım Ekonomisi Kongresi Eylül, Erzurum, Singh, H.L.. Kaiıa. K.K, (2004) Consumption Pattern o f M ilk and M ilk Products in Mccrul District of Utar Pradesh", Indian Journal of Dairy Science, 57 ( I ):35-42 Szakaly, Z.. Szigeti. O.. (2007) "Analysing Consumers Attitudes and Misbeliefs Rcgaıding Dairy Products. Elci mezesi Ipar ( 6 1;5). I42 -I52s. Şahin. K.. Andiç, S.. Koç. Ş., (2001) "V an İli Kentsel Alanda Ailelerin Otlu Peynir ve Süt Ürünleri Alım ve Tüketim Davranışları". Yüzüncü Y ıl Üniversitesi, Ziraat Fakültesi, Tarım Bilim leri Dergisi, I 1(2): Tan. S, Ertürk. Y E. Bayancr, A, (1999) Süt ve Mamullerinin Talep Analizi", Uluslararası Hayvancılık Kongresi '99, Eylül, İzm ir, Ulııat, Ş, (2002) "Van İli Merkez İlçede Hayvansal Gıda Tüketim Yapısı (yüksek lisans tezi)". Y Y Ü Fen Bilim leri Enstitüsü, Van. Yalçınkaya, O, (1999) Vaıı ili Erciş İlçesinde Hayvansal G ıda Tüketim Yapısı (yüksek lisans tezi). Y Y Ü Fen Bilim leri Enstitüsü. Van.