BAŞKAN DÜZENLEME KURULU BAŞKANI DÜZENLEME KURULU

Transkript

1

2 BİLİM KURULU Prof. Dr. Ahmet Saban (Necmettin Erbakan Üniversitesi) Prof. Dr. Ayfer Kocabaş (Dokuz Eylül Üniversitesi) Prof. Dr. İsa Korkmaz (Necmettin Erbakan Üniversitesi) Prof. Dr. Mehmet Küçük (Recep Tayyip Erdoğan Üniversitesi) Prof. Dr. Ramazan Sever (Giresun Üniversitesi) Prof. Dr. Rabia Sarıkaya (Gazi Üniversitesi) Prof. Dr. Selma Yel (Gazi Üniversitesi) Prof. Dr. Şefik Yaşar (Anadolu Üniversitesi) Doç. Dr. Abdülkadir Uzunöz (Nevşehir Hacı Bektaş Veli Üniversitesi) Doç. Dr. Ali Meydan (Nevşehir Üniversitesi) Doç. Dr. Aytaç Kurtuluş (Eskişehir Osmangazi Üniversitesi) Doç. Dr. Bekir Buluç (Gazi Üniversitesi) Doç. Dr. Çavuş Şahin (Çanakkale Onsekiz Mart Üniversitesi) Doç. Dr. Çetin Semerci (Bartın Üniversitesi) Doç. Dr. Emre Ünal (Niğde Üniversitesi) Doç. Dr. Erol Duran (Uşak Üniversitesi) Doç. Dr. Eyüp Akman ( Kastamonu Üniversitesi) Doç. Dr. Kamil İşeri (Niğde Üniversitesi) Doç. Dr. Kasım Yıldırım (Muğla Sıtkı Koçman Üniversitesi) Doç. Dr. Kubilay Yazıcı (Niğde Üniversitesi) Doç. Dr. Kürşat Yenilmez (Eskişehir Osmangazi Üniversitesi) Doç. Dr. Mehmet Gültekin (Anadolu Üniversitesi) Doç. Dr. Mehmet Turan (Fırat Üniversitesi) Doç. Dr. Mustafa Ulusoy (Gazi Üniversitesi) Doç. Dr. Necati Hırça (Bartın Üniversitesi) Doç. Dr. Nil Duban (Afyon Kocatepe Üniversitesi) Doç. Dr. Nuriye Semerci (Bartın Üniversitesi) Doç. Dr. Sabahattin Çiftçi (Necmettin Erbakan Üniversitesi) Doç. Dr. Sabri Sidekli (Muğla Sıtkı Koçman Üniversitesi) Doç. Dr. Şule Bayraktar (Necmettin Erbakan Üniversitesi) Doç. Dr. Turhan Çetin (Gazi Üniversitesi) Yrd. Doç. Dr. A. Murat Ellez (Dokuz Eylül Üniversitesi) Yrd. Doç. Dr. Adnan Altun (Abant İzzet Baysal Üniversitesi) Yrd. Doç. Dr. Ayfer Şahin (Ahi Evran Üniversitesi) Yrd. Doç. Dr. Gökhan Arı (Aksaray Üniversitesi) Yrd. Doç. Dr. Gülhiz Pilten (Necmettin Erbakan Üniversitesi) Yrd. Doç. Dr. H. Kağan Keskin (Düzce Üniversitesi) Yrd. Doç. Dr. Kemal Köksal (Gazi Üniversitesi) Yrd. Doç. Dr. Mehmet Katrancı (Kırıkkale Üniversitesi) Yrd. Doç. Dr. Muamber Yılmaz (Mustafa Kemal Üniversitesi) Yrd. Doç. Dr. Muhammet Baştuğ (Niğde Üniversitesi) Yrd. Doç. Dr. Oğuzhan Kuru (Erzincan Üniversitesi) Yrd. Doç. Dr. Seyit Ateş (Gazi Üniversitesi) Yrd. Doç. Dr. Sibel Oğuz (Kastamonu Üniversitesi) Yrd. Doç. Dr. Tahir Gür (Cumhuriyet Üniversitesi) Yrd. Doç. Dr. Vedat Aktepe (Nevşehir Üniversitesi) 2

3 BAŞKAN Prof. Dr. Firdevs GÜNEŞ Bartın Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dekanı DÜZENLEME KURULU BAŞKANI Yrd. Doç. Dr. Süleyman Erkam SULAK Bartın Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dekan Yardımcısı DÜZENLEME KURULU Yrd. Doç. Dr. Ayşe Derya Işık Yrd. Doç. Dr. Sedat Balyemez Yrd. Doç. Dr. Özge Gün Yrd. Doç. Dr. Süreyya Genç Yrd. Doç. Dr. Fatma Gizem Karaoğlan Yılmaz Yrd. Doç. Dr. Umut Saraç Yrd. Doç. Dr. Harun Er Yrd. Doç. Dr. Sevan Nart Yrd. Doç. Dr. Yılmaz Kara Yrd. Doç. Dr. Ayşe Eliüşük Yrd. Doç. Dr. Neslihan Usta Yrd. Doç. Dr. Ramazan Yılmaz Öğr. Gör. Reha Sarıkaya Öğr. Gör. Övgü Özparlak Öğr. Gör. Hüseyin Uysal Arş. Gör. Dr. Seçil Eda Kartal Arş. Gör. Barış Çukurbaşı Arş. Gör. Ahmet Volkan Yüzüak Arş. Gör. Mustafa Kocaarslan Arş. Gör. Hasan Basri Kansızoğlu Arş. Gör. Bekir Güler Arş. Gör. Arzu Çevik Arş. Gör. Yasemin Büyükşahin Arş. Gör. Ömer Kemiksiz Arş. Gör. Fatih Taş Arş. Gör. Eda Çürükvelioğlu Köksal Arş. Gör. Davut Gürel Arş. Gör. Tuğba Uygun 3

4 KONGRE BAŞKANININ SUNUŞU Değerli Katılımcılar, Bartın Üniversitesi Eğitim Fakültesi olarak Kasım 2014 tarihlerinde gerçekleştirilen V. Ulusal İlköğretim Bölümleri Öğrenci Kongresine ev sahipliği yapmanın büyük gurur ve heyecanını yaşamaktayız. Kongremize bildiri, poster gibi sunumlarıyla veya dinleyici olarak katılan ve bize destek veren tüm katılımcılara, Fakültemiz adına teşekkür ederim. Geleceğimiz gençliğin eğitimine, eğitim ise öğretmene bağlıdır. Öğretmen, geçmişin öğreticisi, günümüzün geliştiricisi, geleceğin de kurucusudur. Bu anlayıştan hareketle Bartın Üniversitesi Eğitim Fakültesi olarak öğretmen adaylarının öğretmenlik mesleğinin gerektirdiği dil, zihinsel ve sosyal becerileri geliştirmeleri, eğitim biliminin çağdaş yaklaşım, yöntem ve tekniklerini özümsemeleri, toplumsal ve etik değerlere sahip olmaları ve en önemlisi de 21. yüzyılın becerilerini kazanmaları üzerinde önemle durmaktayız. Öğretmen adaylarının eğitim alanındaki gelişmeleri yakından izlemeleri, bilimsel ortamlarda çeşitli sorun ve çözümleri paylaşmaları, öğretmenlik mesleğinin önemini ve değerini özümsemeleri, geleceğin becerilerini kazanmaları, öğrenen ve geleceğe yön veren öğretmen olmaları için bu tür bilimsel toplantılara aktif katılmalarının önemli olduğunu düşünmekteyiz. Bu tür kongreler sadece bilginin çoğalmasına ve paylaşılmasına değil bilginin büyük bir güç olduğu gerçeğinin sergilenmesine de yardımcı olmaktadır. V. Ulusal İlköğretim Bölümleri Öğrenci Kongresine verdiğiniz destek ve katkılarınız için hepinize teşekkür eder, çalışmalarınızda başarılar dilerim. Prof. Dr. Firdevs GÜNEŞ Dekan 4

5 T.C. Bartın Üniversitesi Eğitim Fakültesi V. Ulusal İlköğretim Bölümleri Öğrenci Kongresi Programı 21 Kasım Cuma Kayıt Açılış Konuşmaları Kasım Prof. Dr. Firdevs GÜNEŞ (Bartın Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dekanı) - Prof. Dr. Ramazan KAPLAN (Bartın Üniversitesi Rektörü) Ara (Çay-Kahve) 1. Oturum Nolu Salon (Mehmet Akif Ersoy Dersliği) Oturum Başkanı: Yrd. Doç Dr. Sedat BALYEMEZ Oturum Başkan Yard: Yrd. Doç. Dr. Umut SARAÇ Ayşe Derya IŞIK, Emine AKOSMANOĞLU, Abdulhadi BİLİR İlköğretim Birinci Sınıf Öğrencilerinin Okuma Başarısını Etkileyen Sosyo-Kültürel Faktörler Gizem SAYGILI, Halit KIRIKTAŞ, Hüseyin Talha GÜLSOY Farklı Eğitim Kurumlarında Görev Yapan Öğretmenlerin Empatik Eğilimlerinin İncelenmesi Ayşe Derya IŞIK, Nazan DEMİR Sınıf Öğretmeni Adaylarının Okuma Alışkanlıkları Arzu ÇEVİK, Hasan Basri KANSIZOĞLU, Ömer KEMİKSİZ, Ezgi DEMİRCİ Türkçe Çalışma Kitaplarındaki Yazma Etkinliklerinin Edebî Türler Açısından İncelenmesi Derya SÖNMEZ Birleştirilmiş Sınıflı Okullarda Yönetim ve Denetime İlişkin Öğretmen Görüşleri 2 Nolu Salon (Mehmet Akif Ersoy Dersliği) Oturum Başkanı: Doç. Dr. Kürşat YENİLMEZ Oturum Başkan Yard: Yrd. Doç. Dr. Özge GÜN Salih ÇAKIR Matematik Öğretmenlerinin Olasılık Kavramına İlişkin Algıları Gökçe ERTAŞ, Sinem ŞENGÜL, Emre EV ÇİMEN Matematik Beşinci Sınıf Ders Kitaplarının Problem Temelli İncelenmesi Feride BULUT, Emre EV ÇİMEN Matematik Öğretiminde Geogebra Kullanımı: 5.Sınıf Düzeyinde Etkinlik Geliştirme Çalışmaları Hasan ÇOKÇALIŞKAN Matematik Öğretmenlerinin Olasılık Konusu Hakkındaki Bilgileri ve Eksiklikleri Gizem KÜÇÜKKÖR, Aytaç KURTULUŞ Matematik Dersi Webquest Tasarım Sürecine Yönelik Görüşleri 5

6 3 Nolu Salon (Mehmet Akif Ersoy Dersliği) Oturum Başkanı: Doç. Dr. Necati HIRÇA Oturum Başkan Yard: Yrd. Doç. Dr. Yılmaz KARA Kibar SUNGUR GÜL Fen Bilgisi Öğretmenlerinin Şaşırtıcı Olaylar a [Discrepant Events] İlişkin Metaforik Algıları Büşra ÇAĞLAR Ortaöğretime Geçişte Uygulanan Yeni Sınav Sistemi (Temel Eğitimden Ortaöğretime Geçiş Sistemi) Hakkında Öğrenci Görüşleri Serhat YAŞAR, Gökhan SERİN Sınıf Öğretmeni Adayları Laboratuvar Kullanımında Kendilerini Ne Ölçüde Yeterli Görüyor? Mustafa YAZICI, Fetullah İNCE Ortaokul Fen Ve Teknoloji Öğretiminde Yer Alan Öğrenci Çalışma Kitaplarının Kullanımına İlişkin Öğretmen Görüşleri Meliha SEZER, Buhsem AKSOY, Esra COŞKUN, Sümeyye BAKLAN, Arzu GÜLŞEN, Bekir GÜLER, Barış ÇUKURBAŞI E-Sunum Ve Görsel İçerik Hazırlama Uygulamalarına Yönelik Fen Bilgisi Öğretmen Adaylarının Görüşleri 4 Nolu Salon (Mehmet Akif Ersoy Dersliği) Oturum Başkanı: Yrd. Doç. Dr. Süleyman Erkam SULAK Oturum Başkan Yard: Yrd. Doç. Dr. Cemal TOSUN Esra ÇEVİK, Yasemin BÜYÜKŞAHİN, Tuğba ECEVİT, Fadime AKAT Sınıf Öğretmeni Adaylarının Öğretmenlik Mesleğine Bakış Açıları Fadime AKAT, Tuğba ECEVİT, Yasemin BÜYÜKŞAHİN, Sevgi KINGIR Öğrenci Görüşleriyle Hacettepe Üniversitesi Beytepe Yerleşkesine Ulaşım ve Kampüs Trafiği Mustafa YAZICI, Fetullah ÖZDEMİR Yeni Eğitim Sisteminde (4+4+4) Sınıf ve Branş Öğretmen Farklılığının Fen Bilimleri Derslerinde Öğrenci Başarısına Yansımaları Nihal YILDIZ, Necip IŞIK, Koray SERİN İlkokul Öğretmenlerinin Performans Görevlerinin Kaldırılmasına İlişkin Görüşlerinin Değerlendirilmesi Öğle Yemeği 2. Oturum: Nolu Salon (Mehmet Akif Ersoy Dersliği) Oturum Başkanı: Doç. Dr. Abdulkadir UZUNÖZ Oturum Başkan Yard: Yrd. Doç. Dr. Harun ER Ebru AYDIN, Tansu TUFAN, Mavişe Eda KARACA, Vedat AKTEPE Hayat Bilgisi Dersi Duyuşsal Kavramlarının Sınıf Öğretmenlerinin Görüşlerine Göre İncelenmesi Ahmet DURMAZ, Barış ÇİFTÇİ Sosyal Bilgiler Öğretmenlerinin Motivasyonel Kararlılık Düzeyinin Belirlenmesi Tuğba YAYCIOĞULLARI, Ferhan GÜLER, Rabia TAPAN, Mustafa TAHİROĞLU Sınıf Öğretmenlerinin Hayat Bilgisi Dersinde Kullandıkları Öğretim Strateji, Yöntem ve Tekniklerini Kullanma Sıklıklarının ve Yeterlik Düzeylerinin İncelenmesi Ali MEYDAN, Mihriban YILDIRIM Öğretmen Adaylarının Sosyal Bilgiler Öğretimi Kültürel Zenginlik Kavramına İlişkin Farkındalıkları 2 Nolu Salon (Mehmet Akif Ersoy Dersliği) Oturum Başkanı: Yrd. Doç. Dr. Neslihan USTA Oturum Başkan Yard: Yrd. Doç. Dr. Süreyya GENÇ Mahmut POLAT, Kadriye BAYRAM, Elifcan KARAAVCI Fen Bilgisi Öğretmenliği Lisans Programının Öğretmen Adaylarının Mesleğe İlişkin Tutum, Öz- Yeterlik Algıları Üzerine Etkisi Kübra MASKAN, Kadriye TURAN, Emre EV ÇİMEN Matematik Altıncı Sınıf Ders Kitabının Problem Temelli İncelenmesi Feride BULUT, Aytaç KURTULUŞ 6.Sınıf Matematik Dersinde Farklı Bir Uygulama: Büyük Risk Oyunu Çağla UYGUN, Emine KÜÇÜKKÖR, Hale CANIGÜROĞLU, Merve ÖZGÜR, Seda ATAİZİ, Seda TAŞGİN, Emre EV ÇİMEN, Burcu ANILAN Öğrencilerin Fen, Matematik Ve Gerçek Dünya Temalı Fotoğraf Çekimlerinin İncelenmesi 6

7 3 Nolu Salon (Mehmet Akif Ersoy Dersliği) Oturum Başkanı: Doç. Dr. Aytaç KURTULUŞ Oturum Başkan Yard: Yrd. Doç Dr. Fatma Gizem KARAOĞLAN YILMAZ Merve YETKİN, Rukiye TURAN, Merve TEKCAN, Emre EV ÇİMEN Matematik Yedinci Sınıf Ders Kitaplarının Problem Temelli İncelenmesi Meltem ÖZTÜRK, Şule AYDIN, Songül KURNAZ, Bekir GÜLER, Barış ÇUKURBAŞI Elektronik Ölçme Ve Değerlendirme Sistemlerine Yönelik Fen Bilgisi Öğretmen Adaylarının Görüşleri Mustafa YAZICI, Ökkeş POLAT Kpss Eğitim Bilimleri Sınavına İlave Edilen Alan Bilgisi Sınavının Öğretmen Adaylarının Görüşleri Doğrultusunda İncelenmesi Güneş YAŞAR, Elif Selin KART, Özge ÖZBEĞ, Şeyma Sıdıka LAFÇI, Alper Murat ÖZDEMİR Sınıf Öğretmenlerinin İlköğretim Programına İlişkin Görüşlerinin İncelenmesi 4 Nolu Salon (Mehmet Akif Ersoy Dersliği) Oturum Başkanı: Yrd. Doç. Dr. Fatma ÜNAL Oturum Başkan Yard: Yrd. Doç. Dr. Gülsün ŞAHAN Nurdan SÖZERİ, Abdulkadir UZUNÖZ Aday Öğretmenlerin Eğitimin Öğelerine İlişkin Düşüncelerinin Yansıttığı Eğitim Felsefesinin Çeşitli Değişkenler Açısından İncelenmesi; Nevşehir Hacı Bektaş Veli Üniversitesi Eğitim Fakültesi Örneği İlknur KORKMAZ, Sevgi COŞKUN KESKİN Sosyal Bilgiler Öğrencilerine Göre Sosyal Bilgiler Öğretmeninin Sahip Olması Gereken Değerler Derya SÖNMEZ Minik Tema-Minik Edeler Doğa Ve Çevre Eğitiminin Çocuklar Üzerindeki Etkisi (K.Maraş Örneği) Senem KARACA, Kübra SANCAK, Barış ÇUKURBAŞI, Bekir GÜLER Bulut Bilişim Uygulamalarına Yönelik Fen Bilgisi Öğretmen Adaylarının Görüşleri Ara (Çay-Kahve) Panel İlköğretimde Güncel Konular Başkan: Prof. Dr. Firdevs GÜNEŞ Panelistler Doç. Dr. Kürşat YENİLMEZ Doç. Dr. Ali MEYDAN Doç. Dr. Abdulkadir UZUNÖZ Yrd. Doç. Dr. Vedat AKTEPE Yrd. Doç. Dr. Mahmut POLAT (Hayatımız Matematik) (Sosyal Bilgilerde Öğretmen Yetiştirme Geleneği) (Değişim Liderliği) (İlköğretim Okullarının Finansman Sorunları) (Fen Bilgisi Kazanımlarının Değerlendirilmesi) Sergi -Bilgisayar Destekli Matematik Temalı Poster Sergisi - Öğretim Materyalleri Sergisi Değerlendirme ve Kapanış Akşam Yemeği 22 Kasım 2014 Cumartesi Sosyal Program (Amasra Gezisi) 7

8 T.C. Bartın Üniversitesi Eğitim Fakültesi V. Ulusal İlköğretim Bölümleri Öğrenci Kongresi Bildiri Özetleri * * Bildiri özetleri bildiri başlığına göre alfabetik olarak düzenlenmiştir. 8

9 6. SINIF MATEMATİK DERSİNDE FARKLI BİR UYGULAMA: BÜYÜK RİSK OYUNU Feride BULUT, Eskişehir Osmangazi Üniversitesi Aytaç KURTULUŞ, Eskişehir Osmangazi Üniversitesi, Ortaokul matematik dersi öğretim programına göre, öğrencinin öğrenme ortamında derse aktif katılımı ve kendi deneyimleri aracılığıyla öğrenmesi çok önemlidir. Ayrıca son zamanlarda tüm dünyada genel eğilim, öğrencinin derste daha aktif olması ve öğrenme sürecine doğrudan katılmasını öngörmektedir. Artık sadece öğretmen tarafından etkilenmeyi bekleyen öğrenci değil, kendisi araştırıp bularak, devamlı soru sorarak, tartışmalara katılıp kendisi faaliyet göstererek öğrenen öğrenci tercih edilmektedir. Eskişehir Osmangazi Üniversitesi, İlköğretim Matematik Öğretmenliği anabilim dalında Matematik Öğretiminde Yeni Yaklaşımlar adında seçmeli bir ders verilmektedir. Bu ders kapsamında farklı, yeni yaklaşımlar ele alınmaktadır. Bu ders kapsamında, ilköğretim öğrencilerini, pasif izleyici ve gözlemci konumundan çıkartıp öğrenme olayının içine çekmek, düşünce ve fikirlerini rahatlıkla ifade edebileceği, uygulayacağı zeminler bulacağı ve öğrenmenin kalıcı olmasını sağlayacak öğretim alternatifleri verilmektedir. Bu yaklaşımlardan biri de farklı bir uygulama olarak Büyük risk yarışmasının öğretim ortamında nasıl kullanılabileceğine dair örnekler verilmekte, öğretmen adaylarının kendilerinin birer tane hazırlamaları sağlanmaktadır. Yapılan araştırmalar, bir TV yarışması olarak bilinen Büyük Risk oyunun yeni bilgiler öğrenmede ve öğrenilen bilginin tekrar edilmesinde etkili bir eğitim aracı olduğunu göstermektedir (Pompey, 2012). Bu bağlamda, oyunun şablonu, etkileşimli Power Point dosyası olarak hazırlanmış ve her bir öğretmen adayına verilmiştir. Bu şablona göre belirleyecekleri bir öğrenme alanından seçecekleri beş alt öğrenme alanına ait kazanımlardan beşer soru hazırlamaları gerekmektedir. Bu sorular her bir kategori için puan arasında puanlandığından soruların farklı zorluk düzeylerine sahip olması istendi. Bu oyunlardan seçilen birkaçı, Öğretmen adayları tarafından, 6.Sınıf Matematik Uygulamaları dersini alan öğrencilere öğretmenleri gözetiminde uygulanacaktır. Bu çalışmada hazırlanan bir tane Büyük Risk yarışması tanıtılarak uygulama ile ilgili gözlemler ve görüşler paylaşılacaktır. 9

10 ADAY ÖĞRETMENLERİN EĞİTİMİN ÖĞELERİNE İLİŞKİN DÜŞÜNCELERİNİN YANSITTIĞI EĞİTİM FELSEFESİNİN ÇEŞİTLİ DEĞİŞKENLER AÇISINDAN İNCELENMESİ: Nevşehir Hacı Bektaş Veli Üniversitesi Eğitim Fakültesi Örneği Nurdan SÖZERİ, Nevşehir Hacı Bektaş Veli Üniversitesi Doç. Dr. Abdulkadir UZUNÖZ, Nevşehir Hacı Bektaş Veli Üniversitesi, İlköğretim ve orta öğretimde eğitim öğelerinin misyonunun değişmesine rağmen eğitim fakülteleri eğitim öğelerinin misyonunun değişmediği düşünülmektedir. Bu aday öğretmenlerin eğitimin öğelerine ilişkin düşüncelerinin tespit edilmesi amaçlanmıştır. Araştırmada metodoloji; nicel yöntem, araştırma tekniği olarak da anketten oluşmaktadır. Veri toplama aracı olan anket katılım Nevşehir Hacı Bektaş Veli Üniversitesi Eğitim Fakültesi, Fen Bilgisi Öğretmenliği 1,2, 3. sınıf olmak üzere 90 aday öğretmenden ve Sınıf Öğretmenliği 1,2,3. sınıf olmak üzere 90 aday öğretmenlerden oluşmaktadır. Araştırmadan elde edilen veriler SPSS paket programına girilmiş ve veriler üzerinde bağımsız t testi ve tek yönlü varyans analizi yapılmıştır. Elde edilen veriler ışığında aday öğretmenlerin geleneksel eğitim felsefelerini yansıtan düşüncelere sahip olduğu tespit edilmiştir. Anahtar Kelimeler: Aday Öğretmen, Eğitim, Felsefe. 10

11 BİRLEŞTİRİLMİŞ SINIFLI OKULLARDA YÖNETİM VE DENETİME İLİŞKİN ÖĞRETMEN GÖRÜŞLERİ Derya SÖNMEZ, Mersin Üniversitesi, Ülkemizin eğitim alanında en önemli gerçeklerinden biri birleştirilmiş sınıflı ilkokulların varlığıdır. Öğrenci sayısının azlığı gibi nedenlerden dolayı birkaç sınıfın öğrencilerinin bir arada eğitim-öğretim gördükleri, öğretmenin sınıf ve okul yönetimine hâkim olmasını gerektiren bilgi, deneyim ve tecrübenin olması gerekmektedir. Sınıf ve okul yönetiminde farklı sorunlarla karşılaşıla bilinmekte ve bu durum denetime yansımaktadır. Bu bağlamda çalışmanın amacı, birleştirilmiş sınıflı ilkokullarda görev yapan müdür yetkili öğretmenlerin sınıf ve okul yönetimi ve denetimine ilişkin görüş ve önerilerini ortaya çıkarmaktır. Çalışma eğitim-öğretim yılında Kahramanmaraş, Şanlıurfa, Ağrı, Mardin, Diyarbakır, Muş illerindeki birleştirilmiş sınıflı okullarda görev yapan müdür yetkili öğretmenlerle yürütülmüştür. Araştırmada 12 öğretmen ile yarı yapılandırılmış görüşme yapılmıştır. Görüşmelerde öğretmen görüşleri değiştirilmeden yazıya geçirilmiştir. Veri analizinde betimsel analiz yöntemi kullanılacaktır. Anahtar Kelimeler: Birleştirilmiş Sınıf, Yönetim, Denetim, Öğretmen Görüşleri. 11

12 BULUT BİLİŞİM UYGULAMALARINA YÖNELİK FEN BİLGİSİ ÖĞRETMEN ADAYLARININ GÖRÜŞLERİ Senem KARACA, Bartın Üniversitesi, Kübra SANCAK, Bartın Üniversitesi, Arş. Gör. Barış ÇUKURBAŞI, Bartın Üniversitesi, Arş. Gör. Bekir GÜLER, Bartın Üniversitesi, Araştırmada bulut bilişim uygulamalarına yönelik Fen Bilgisi öğretmen adaylarının görüşlerinin incelenmesi amaçlanmıştır. Araştırma kapsamında Dropbox, Google Drive ve Box gibi kullanıcılarına internet üzerinden depolama olanağı sağlayan teknolojilerin Fen Bilgisi eğitiminde kullanılmasına yönelik görüşler incelenmiştir. Araştırmada nitel araştırma yöntemlerinden durum çalışması kullanılmıştır. Araştırmanın çalışma grubunu akademik yılında Bartın Üniversitesi Eğitim Fakültesi Fen Bilgisi Eğitimi Anabilim Dalı ikinci sınıfta öğrenim gören 30 öğretmen adayı oluşturmuştur. Veri toplama aracı olarak yapılandırmış görüşme formu kullanılarak görüşme yapılmıştır. Verilerin analizinde toplanan veriler içerik analizi ile analiz edilmiştir. Araştırma sonucunda buluş bilişim uygulamaları çalışma grubu tarafından eğitsel açıdan kullanışlı ve yeterli bulunmuştur. Ayrıca katılımcıların büyük bir kısmı bulut bilişim teknolojilerinin eğitim-öğretim sürecinde kullanılmasını tavsiye edeceklerini belirtmişlerdir. Anahtar Kelimeler: Bulut Bilişim, Web 2.0, Dropbox. 12

13 ELEKTRONİK ÖLÇME VE DEĞERLENDİRME SİSTEMLERİNE YÖNELİK FEN BİLGİSİ ÖĞRETMEN ADAYLARININ GÖRÜŞLERİ Meltem ÖZTÜRK, Bartın Üniversitesi, Şule AYDIN, Bartın Üniversitesi, Songül KURNAZ, Bartın Üniversitesi, Arş. Gör. Bekir GÜLER, Bartın Üniversitesi, Arş. Gör. Barış ÇUKURBAŞI, Bartın Üniversitesi, Araştırmada elektronik ölçme ve değerlendirme sistemlerine yönelik Fen Bilgisi öğretmen adaylarının görüşlerinin incelenmesi amaçlanmıştır. Araştırma kapsamında Google Forms, Quizlet ve Quizbean gibi öğrencileri internet üzerinden ölçme ve değerlendirme olanağı sağlayan teknolojilerin Fen Bilgisi eğitiminde kullanılmasına yönelik görüşler incelenmiştir. Araştırmada nitel araştırma yöntemlerinden durum çalışması kullanılmıştır. Araştırmanın çalışma grubunu akademik yılında Bartın Üniversitesi Eğitim Fakültesi Fen Bilgisi Eğitimi Anabilim Dalı ikinci sınıfta öğrenim gören 35 öğretmen adayı oluşturmuştur. Veri toplama aracı olarak yapılandırmış görüşme formu kullanılarak görüşme yapılmıştır. Verilerin analizinde toplanan veriler içerik analizi ile analiz edilmiştir. Araştırma sonucunda elektronik ölçme değerlendirme sistemlerine yönelik olarak katılımcılar olumlu görüş belirtmişlerdir. Bu teknolojilerin amaçlarına uygun kullanılması halinde etkili birer ölçme ve değerlendirme aracı olacaklarını ve sınıf içerisinde hızlı bir şekilde ölçme ve değerlendirme yapma imkanı sağlayacağını belirtmişlerdir. Anahtar Kelimeler: Ölçme ve Değerlendirme, Web 2.0, E-Değerlendirme. 13

14 E-SUNUM VE GÖRSEL İÇERİK HAZIRLAMA UYGULAMALARINA YÖNELİK FEN BİLGİSİ ÖĞRETMEN ADAYLARININ GÖRÜŞLERİ Meliha SEZER, Bartın Üniversitesi, Buhsem AKSOY, Bartın Üniversitesi, Esra COŞKUN, Bartın Üniversitesi, Sümeyye BAKLAN, Bartın Üniversitesi, Arzu GÜLŞEN, Bartın Üniversitesi, Arş. Gör. Bekir GÜLER, Bartın Üniversitesi, Arş. Gör. Barış ÇUKURBAŞI, Bartın Üniversitesi, Bu araştırmada internet üzerinden sunum yapma ve görsel içerik hazırlama olanağı veren sistemlere yönelik Fen Bilgisi öğretmen adaylarının görüşlerinin incelenmesi amaçlanmıştır. Araştırma kapsamında Prezi, Toondoo, Draw.io ve Slideshare gibi kullanıcılarına internet üzerinden sunum yapma veya görsel içerik hazırlama imkanı sağlayan teknolojilerin Fen Bilgisi eğitiminde kullanılmasına yönelik görüşler incelenmiştir. Araştırmada nitel araştırma yöntemlerinden durum çalışması kullanılmıştır. Araştırmanın çalışma grubunu akademik yılında Bartın Üniversitesi Eğitim Fakültesi Fen Bilgisi Eğitimi Anabilim Dalı ikinci sınıfta öğrenim gören 32 öğretmen adayı oluşturmuştur. Veri toplama aracı olarak yapılandırmış görüşme formu kullanılarak görüşme yapılmıştır. Verilerin analizinde toplanan veriler içerik analizi ile analiz edilmiştir. Araştırma sonucunda katılımcılardan e-sunum ve görsel içerik hazırlama uygulamalarının öğretim ortamlarında kullanımına yönelik olumlu görüşler alınmıştır. Katılımcılar tarafından bu uygulamaların görsel olarak zenginleştirilmiş öğretim içeriklerinin hazırlanmasında etkili olacağı, uygulamaların kullanımının ve içerik hazırlanmasının kolay olduğu ifade edilmiştir. Olumsuz görüş olarak çok az katılımcı tarafından uygulamaların sistem dilinin Türkçe olmaması belirtilmiştir. Anahtar Kelimeler: E-Sunum, Web 2.0, Prezi, Toondoo. 14

15 FARKLI EĞİTİM KURUMLARINDA GÖREV YAPAN ÖĞRETMENLERİN EMPATİK EĞİLİMLERİNİN İNCELENMESİ Gizem SAYGILI, Süleyman Demirel Üniversitesi, Halit KIRIKTAŞ, Dokuz Eylül Üniversitesi, Hüseyin Talha GÜLSOY, Süleyman Demirel Bu araştırmanın amacı farklı eğitim kurumlarında görev yapan öğretmenlerin empatik eğilim düzeylerini bazı değişkenlere göre belirlemektir. Araştırmaya farklı eğitim kurumlarında görev yapan 71 kadın ve 41 erkek olmak üzere toplam 112 öğretmen katılmıştır. Katılımcıların empatik eğilim düzeylerinin belirlenmesinde Dökmen (1988) tarafından geliştirilen Empatik Eğilim Ölçeği kullanılmıştır. Araştırmada elde edilen verilerin analizinde SPSS 15.0 for Windows programında One Sample Kolmogorov-Smirnov testi, independent t test, One Way ANOVA testi ve frekans analizleri kullanılmıştır. Araştırma sonunda kadın öğretmenlerin erkek öğretmenlerden ve evli öğretmenlerin bekar öğretmenlerden daha yüksek empatik eğilim düzeyine sahip oldukları tespit edilmiştir. Ancak katılımcıların cinsiyet ve medeni durumları ile empatik eğilim düzeyleri arasındaki bu farklılıkların istatistiksel olarak anlamlı olmadığı bulunmuştur (p>0.05). Bunun yanında öğretmenlerin empatik eğilim düzeylerinin görev yaptıkları okulların sosyo-ekonomik özelliklerine, görev yapılan okul türüne (devlet okulu veya özel okul), öğretmenlerin eğitim düzeylerine ve kıdem değişkenlerine göre anlamlı düzeyde farklılaşmadığı belirlenmiştir (p>0.05). Sonuç olarak öğretmenlerin tüm değişkenlere göre empatik eğilim düzeylerinin farklılık göstermediği sonucuna ulaşılmıştır. Anahtar Kelimeler: Öğretmenlik Mesleği, Empatik Eğilim, Sınıf İçi İletişim. 15

16 FEN BİLGİSİ ÖĞRETMENLERİNİN ŞAŞIRTICI OLAYLAR A [DİSCREPANT EVENTS] İLİŞKİN METAFORİK ALGILARI Arş. Gör. Kibar SUNGUR GÜL, Nevşehir Hacı Bektaş Veli Üniversitesi, k.sungur@nevsehir.edu.tr Bu araştırmanın amacı fen bilgisi öğretmenlerinin şaşırtıcı olaylara ilişkin sahip oldukları zihinsel imgelerini (metaforları) metafor tekniğini kullanarak tespit etmektir. Çalışma grubunu eğitim öğretim yılında Kayseri ili Talas ilçesinde görev yapan 19 (n=19) fen bilgisi öğretmeni oluşturmaktadır. Nitel olarak gerçekleştirilen bu araştırma olgubilim desenine göre yapılmıştır. Elde edilen verilerin analizi yapılarak fen bilgisi öğretmenlerinin şaşırtıcı olaylara ilişkin algıları 4 adet farklı kavramsal kategoride oluşmuştur. Fen bilgisi öğretmenlerinin şaşırtıcı olaylara ilişkin oluşturdukları metaforları kavramsal kategorilere ayrıldığında en çok metafor bulunan kategorinin Gerçekleşme zamanı kestirilemeyen bir durum olarak şaşırtıcı olaylar olduğu görülmektedir. Ayrıca öğretmenlerin şaşırtıcı olaylara ilişkin algılarını detaylı olarak belirlemek amacıyla öğretmenlerden şaşırtıcı olayları açıklarken yararlandıkları örnekler istenmiştir. Öğretmenler verdikleri örneği ünite/tema, şaşırtıcı olay örneği ve fizik/kimya/biyoloji alanlarına göre ayırarak ölçme aracında bulunan ilgili tabloyu doldurmuştur. Tablodan elde edilen veriler betimsel analize tabi tutularak sonuçları rapor edilmiştir. Anahtar Kelimeler: Fen Bilgisi Öğretmeni, Şaşırtıcı Olaylar, Metafor. 16

17 FEN BİLGİSİ ÖĞRETMENLİĞİ LİSANS PROGRAMININ ÖĞRETMEN ADAYLARININ MESLEĞE İLİŞKİN TUTUM, ÖZ-YETERLİK ALGILARI ÜZERİNE ETKİSİ Mahmut POLAT, Nevşehir Hacı Bektaş Veli Üniversitesi Kadriye BAYRAM, Nevşehir Hacı Bektaş Veli Üniversitesi, Elifcan KARAAVCI, Nevşehir Hacı Bektaş Veli Üniversitesi Eğitim fakülteleri lisans programlarında yer alan konu alanı, genel kültür, alan eğitimi ve pedagojik formasyon dersleri, bireylere hedef bilgi ve becerileri kazandırma, yeni vizyon oluşturma ve nitelikli öğretmen yetiştirme sürecinde oldukça etkilidir. Çünkü öğretmenlerin, öğretmenlik mesleğine ilişkin geliştirdikleri öz-yeterlik inançları ile sahip oldukları mesleki tutum ve beklentileri, öğretim programı uygulama sürecini etkileyen temel değişkenler arasında görülmektedir. Dolayısıyla bu çalışmanın amacı; öğretmen adaylarının öğretmen öz yeterlik algıları, mesleki beklentileri ile öğretmenlik mesleğine ilişkin tutumlarının ilk yıla göre araştırma süresince nasıl bir değişiklik gösterdiğini incelemektir. Bu bağlamda Nevşehir Hacı Bektaş Veli Üniversitesi Eğitim Fakültesi, Fen Bilgisi Öğretmenliği programında öğrenim gören 40 öğretmen adayı ile gerçekleştirilen bu çalışma, iki yıllık boylamsal bir araştırma niteliğinde olup, akademik yıllarını kapsamaktadır. Çalışmada betimsel araştırma yöntemi kullanılmıştır. Çalışmada veriler, Tschannen-Moran ve Hoy (2001) tarafından geliştirilen, Çapa, Çakıroğlu ve Sarıkaya (2005) tarafından Türkçeye uyarlanan Öğretmen Öz-yeterlik Ölçeği ve Emir (1996) tarafından geliştirilen Mesleki Tutum Ölçeği ile 2 yıllık periyotta tekrarlı ölçümler yapılarak toplanmıştır. Öğretmen Öz-yeterlik Ölçeği 9 lu Likert tipinde olup 24 maddeden oluşmaktadır ve ölçeğin maddeleri üç faktör altında toplanmıştır. Mesleki tutum ölçeği ise, 10 olumlu ve 10 olumsuz tutumu yansıtan ifadelerden oluşan 20 maddelik likert tipi bir ölçektir. Ölçekten alınabilecek en düşük puan 20 iken; en yüksek puan 100 dür. Ölçeklerden elde edilen verilerin analizinde; aynı çalışma grubuna ait ön-test ve sontest puanlarının farklılık gösterip göstermediğini belirlemek amacıyla bağımlı gruplarda t-testi uygulanarak etki büyüklüğü hesaplanacaktır. Ayrıca cevaplara ilişkin betimsel istatistik yöntemleri (aritmetik ortalama, standart sapma, frekans...) kullanılacaktır. Öğretmen adaylarının öğretmen öz-yeterlik algıları ile mesleğe ilişkin tutumlarının cinsiyet ve akademik başarılarına göre anlamlı farklılık gösterip göstermediğini tespit etmek amacıyla bağımsız t- testi kullanılacaktır. Toplanan verilerin analizi aşamasında parametrik varsayımların sağlanmadığı koşullarda non-parametrik testlerden yararlanılacaktır. Anahtar Kelimeler: Öz-Yeterlik Algısı, Mesleki Tutum, Programı. Öğretmen Yetiştirme 17

18 HAYAT BİLGİSİ DERSİ DUYUŞSAL KAVRAMLARININ GELİŞİM, PROGRAM, DERS-ÇALIŞMA KİTABI VE KAZANIMLAR AÇISINDAN İNCELENMESİ Mavişe Eda KARACA, Nevşehir Hacı Bektaş Veli Üniversitesi, Tansu TUFAN, Nevşehir Hacı Bektaş Veli Üniversitesi, Ebru AYDIN, Nevşehir Hacı Bektaş Veli Üniversitesi, İlkokul birinci ikinci ve üçüncü sınıflarda okutulan Hayat Bilgisi dersi, öğrencilere gerek doğal gerekse toplumsal yaşama en üst düzeyde uyum sağlayabilmesi için işlevsel bir derstir. Bireye kendi yaşantısı yoluyla toplumun istediği davranışı kazandırma süreci olarak bilinen eğitim sürecinde fen bilimleri ve sosyal bilgiler alanlarına temel oluşturacak nitelikteki bilgileri öğrencilere kazandırmayı hayat bilgisi dersi hedeflemektedir. Bilindiği gibi nitelikli bir eğitim programı için, öğrencinin gelişimine uygun olması ve öğrencinin öğrendiklerini davranışa dönüştürebiliyor olması gerekmektedir. Sınıf öğretmenlerinin bu hedefleri ne ölçüde gerçekleştirdiği ise tartışma konusudur. Yapılan bu çalışma, hayat bilgisi dersi duyuşsal kavramlarının gelişim, program, ders-çalışma kitabı ve kazanımlar bakımından incelenmesini amaçlamaktadır. Bu amaç doğrultusunda öğretmen görüşlerine göre programın yeterliliği birinci ikinci ve üçüncü sınıf hayat bilgisi dersindeki duyuşsal kavramlar değerlendirilmek istenmiştir. Ayrıca öğretmenlerin cinsiyet kıdem ve okuttuğu sınıf düzeyi ve öğretmenlikteki kariyerine göre görüş farklılıklarının olup olmadığı analiz edilmek istenmiştir. Veri toplama aracı Narman (2011) tarafından geliştirilen Hayat Bilgisi Dersi Duyuşsal Kavramlarının Gelişim, Program, Ders-Çalışma Kitabı ve Kazanımlar Açısından İncelenmesi ölçeğinden yararlanılmış araştırmacılar tarafından geliştirilmiştir. Geliştirilen bu ölçeğin geçerlilik ve güvenilirlik çalışmaları uzman görüşleri de alınarak yeterli olacağı varsayılmıştır. Verilerin analizinde ANOVA testi kullanılmıştır. Anahtar Kelimeler: Sınıf Öğretmeni, Duyuşsal Kavramlar, Kazanımlar. 18

19 HAYAT BİLGİSİ DERSİ DUYUŞSAL KAVRAMLARININ SINIF ÖĞRETMENLERİNİN GÖRÜŞLERİNE GÖRE İNCELENMESİ Ebru AYDIN, Nevşehir Hacı Bektaş Veli Üniversitesi, Tansu TUFAN, Nevşehir Hacı Bektaş Veli Üniversitesi, Mavişe Eda KARACA, Nevşehir Hacı Bektaş Veli Üniversitesi, Vedat AKTEPE, Nevşehir Hacı Bektaş Veli Üniversitesi, İlkokul birinci, ikinci ve üçüncü sınıflarda okutulan hayat bilgisi dersi, doğal ve toplumsal yaşama öğrencilerin en üst düzeyde uyum sağlayabilmesi için okutulan işlevsel bir derstir. Bireye kendi yaşantısı yoluyla toplumun istediği davranışı kazandırma süreci olarak tanımlanan eğitim süreci hayat bilgisi dersi, fen bilimleri ve sosyal bilgiler alanlarına temel oluşturacak nitelikteki bilgileri öğrencilere kazandırmayı amaçlamaktadır. Bilindiği üzere nitelikli bir eğitim programının, öğrencinin gelişimine uygun olması ve öğrencinin öğrendiklerini davranışa dönüştürebiliyor olması gerekmektedir. Sınıf öğretmenlerinin bu hedefleri ne ölçüde gerçekleştirdiği ise tartışma konusudur. Yapılan bu çalışma, hayat bilgisi dersi duyuşsal kavramlarının gelişim, program, ders-çalışma kitabı ve kazanımlar bakımından incelenmesini amaçlamaktadır. Bu amaç doğrultusunda Nevşehir ilinde görev yapan belli sayıdaki sınıf öğretmenlerinin görüşleri alınmış ve değerlendirilmiştir. Ayrıca öğretmenlerin cinsiyet kıdem ve okuttuğu sınıf düzeyi ve öğretmenlikteki kariyerine göre görüş farklılıklarının olup olmadığı analiz edilmiştir. Araştırmada mevcut durumun ortaya konması ve değerlendirilmesi yapılacağından, araştırma tarama modeline uygun olarak tasarlanmıştır. Araştırmada veri toplama aracı olarak Narman (2011) tarafından geliştirilen ölçekten yararlanılmıştır. Ölçeğin geçerlilik ve güvenilirlik çalışmaları uzman görüşleri de alınarak yeterli olacağı varsayılmıştır. Verilerin analizinde SPSS paket programından yararlanılmıştır. Araştırmadan elde edilen verilerin analiz çalışmaları devam etmektedir. Anahtar Kelimeler: Hayat Bilgisi, Sınıf Öğretmeni, Duyuşsal Kavramlar. 19

20 İLKOKUL ÖĞRETMENLERİNİN PERFORMANS GÖREVLERİNİN KALDIRILMASINA İLİŞKİN GÖRÜŞLERİNİN DEĞERLENDİRİLMESİ Nihal YILDIZ, Necmettin Erbakan Üniversitesi, Necip IŞIK, Necmettin Erbakan Üniversitesi, Koray SERİN, Kastamonu Üniversitesi, Öğrencilere kazandırılmak istenilen bilgi, beceri ve davranışları ne oranda kazandıklarını belirlemek amacı ile çoktan seçmeli, açık uçlu, eşleştirme gibi geleneksel ölçme ve değerlendirme yaklaşımın yanı sıra proje, ürün dosyası, performans görevi değerlendirme yaklaşımları kullanılmıştır. Özellikle ilkokulun ilk üç sınıfında yazılı ya da sözlü sınav olmadığından ders içi performansların yanında ürün dosyası, proje ve performans görevi gibi yaklaşımlar öğrencileri ölçme ve değerlendirme de daha önemli hale gelmektedir. Ölçme ve değerlendirme de kullanılan yaklaşımlar zaman zaman değişiklik göstermektedir. Performans görevleri önce öğrencinin kendisinin yapması şeklinde düzenlenmiş, daha sonra 2008 yılında öğretmen kontrolünde sınıfta yapılması şeklinde değiştirilmiştir. Ancak 2005 yılından bu yana mevcut olan performans görevleri 2014 yılında kaldırılmıştır. Çalışmada, bir ölçme değerlendirme aracı olan performans görevlerinin kaldırılmasının ilkokul öğretmenleri tarafından değerlendirilmesi amaçlanmıştır. Çalışmada, derinlemesine bilgi elde etmek amacıyla nitel bir yaklaşım kullanılmıştır. Araştırmada nitel araştırma deseni olan durum çalışması benimsenmiştir. Durum çalışması bir ya da daha fazla olayın, sosyal grubun ya da birbiriyle bağlantısı olan sistemlerin derinlemesine incelendiği bir yöntemdir. Veri toplama aracı, ilkokul öğretmenlerinin performans görevlerinin kaldırılmasına yönelik görüşlerini ve kaldırılmasından kaynaklanabilecek problemleri ortaya çıkarmak amacı ile yarı yapılandırılmış bir mülakat formu hazırlanmıştır. Mülakat soruları hazırlanırken, performans görevlerinin olumlu ve olumsuz yönleri, performans görevlerinin gerektiği gibi yaptırılıp yaptırılamadığı, öğrenciyi yeterli düzeyde ölçüp ölçemediği, kaldırılması ile ortaya çıkabilecek olumsuzlukların neler olabileceği gibi görüşler üzerinde durulmuştur. Araştırma da verilerin analizi nitel araştırma analiz yöntemlerinden olan içerik analiz yöntemi kullanılmıştır. Çalışmanın örneklemini en az 3 yılını tamamlamış sınıf öğretmenleri oluşturmaktadır. Çalışmanın sonunda öğretmenlerin büyük çoğunluğunun performans görevinin gerekliliğine inanmadığı, zaman ve araç gereç kısıtlığı gibi sebeplerden dolayı gerektiği gibi yaptırılamadığı, öğrenciyi değerlendirmede yeterli olmadığı, kaldırılmasının olumlu görüldüğü tespit edilmiştir. Ayrıca öğrenci değerlendirmesinde ders içi performans ve gözlemin daha etkili olduğu saptanmıştır. Anahtar Kelimeler: Ölçme-Değerlendirme, Performans Görevi, Performans Değerlendirme. 20

21 İLKÖĞRETİM BİRİNCİ SINIF ÖĞRENCİLERİNİN OKUMA BAŞARISINI ETKİLEYEN SOSYO-KÜLTÜREL FAKTÖRELER Yrd. Doç. Dr. Ayşe Derya IŞIK, Bartın Üniversitesi, Emine AKOSMANOĞLU, Bartın Üniversitesi, Abdulhadi BİLİR, Bartın Üniversitesi, İlköğretim birinci sınıf, çocuğun okulla tanıştığı, öğreniminin alt yapısının oluşturulduğu, okuma ve yazmaya ilk adımı attığı önemli bir dönemdir. Bu dönem çocuklarına yapılacak eğitimin niteliği, her bir öğrencinin ilerdeki öğrenim ve sosyal yaşamına etki edecektir. Öğrencilerin başarılarında çevresel faktörlerin etkisi de yadsınamaz bir gerçektir. Çocuğun içinde yaşadığı toplum ve aile yapısı çocuğun ön bilgilerini oluşturmakta bu da doğrudan başarıya etki etmektedir. Bu araştırmanın amacı, ilköğretim birinci sınıf öğrencilerinin başarılarında etkili olan sosyo-kültürel faktörleri incelemektir. Araştırma nitel bir araştırma olarak planlanmıştır. Araştırma Bartın ili TC. İl Özel İdaresi Ağdacı İlkokulu nda 1 sınıf ve 20 öğrenci ve Atatürk İlkokulu nda 5 sınıf 166 öğrencinin katılımıyla yapılacaktır. Veri toplama aşamasında gözlem metodu kullanılacaktır. Öğrencilerin başarı durumları Türkçe Ders Kitabında bulunan gözlem formu ile belirlenecek ve başarı durumlarında göre en üst ve en alt başarı grubunda bulunan öğrencilerin sosyoekonomik durumları belirlemeye yönelik anket uygulanacaktır. Elde edilen veriler tablolaştırılarak bulgular oluşturulacaktır. 21

22 KPSS EĞİTİM BİLİMLERİ İLE ALAN BİLGİSİ SINAVININ ÖĞRETMEN ADAYLARININ GÖRÜŞLERİ DOĞRULTUSUNDA İNCELENMESİ Mustafa YAZICI, Kahramanmaraş Sütçü İmam Üniversitesi, Ökkeş POLAT, Kahramanmaraş Sütçü İmam Üniversitesi, Ülkemizde 13 Temmuz 2013 tarihinden itibaren öğretmenlerin atanabilmesi için KPSS Eğitim Bilimleri Sınavına ek olarak öğretmenlerin alan bilgilerinin de ölçülmesi amacı ile Öğretmenlik Alan Bilgisi Sınavı uygulanmaya başlanılmıştır. Bu çalışma öğretmen adaylarının KPSS Eğitim Bilimleri Sınavına ek olarak yapılan Alan Bilgisi Sınavı hakkındaki beklenti, görüş ve kaygılarını ortaya koymak amacıyla yapılmıştır. Araştırma bir Devlet Üniversitesinin Eğitim Fakültesinde okuyan 103 öğretmen adayı ile yürütülmüştür. Özel Durum Yönteminin kullanıldığı bu araştırmada veri toplama aracı olarak açık uçlu soru formu kullanılmıştır. Konu hakkında uzman üç öğretim üyesinin görüşleri doğrultusunda ve pilot uygulama ile dönütler alınarak form geliştirilmiştir. Elde edilen veriler Betimsel analiz ve içerik analiz teknikleriyle incelenmiştir. Ayrıca özgün görüş ve düşünceleri yansıtacak şekilde doğrudan alıntılara da yer verilmiştir. Yapılan çalışmanın sonucunda öğretmen adaylarının % 64 ünün Alan sınavına yönelik olumlu tutum sergiledikleri ancak mevcut atama kriterlerine ek olarak lisans diploma notunun da ilave edilmesini istedikleri, Alan sınavını mesleki yeterlilik açısından olumlu buldukları ancak yine de bir sınav kaygısı taşıdıkları tespit edilmiştir. Anahtar Kelimeler: Alan Bilgisi Sınavı, KPSS Eğitim Bilimleri Testi, Mesleki Yeterlilik, Öğretmen İstihdamı. 22

23 MATEMATİK DERSİ WEBQUEST TASARIM SÜRECİNE YÖNELİK GÖRÜŞLER Gizem KÜÇÜKKÖR, Eskişehir Osmangazi Üniversitesi Aytaç KURTULUŞ, Eskişehir Osmangazi Üniversitesi, Seçmeli bir ders olarak İlköğretim Matematik Öğretmen adaylarına verilen Matematik Öğretiminde yeni yaklaşımlar dersi kapsaminda ele alınan yaklaşımlardan biride Webquestler. Webquest, Bernie Dodge ve Tom March tarafından 1995 yılında San Diego State Üniversitesi nde geliştirilmiştir. Bu yaklaşımda amaç öğrencilere internet kaynaklarını kullandırarak, süreçteki işlem basamakları sayesinde öğrenciye rehberlik ederek onlara üst düzey düşünme becerilerini kazandırmaktır. Bir senaryo kapsamında verilen görev genellikle grup etkinliklerinden oluşur ve öğrenciler için rol oynama içerir. Öğrenciyi aktif öğrenen konuma getiren ve öğretmen rehberliğinde gerçekleştirilen bir uygulama ortamı sunan Webquestler yapılandırmacı yaklaşımıda desteklemektedir. Bu uygulamalarda amaca ulaşabilmek için öğretmenin rehberliği çok önemlidir. Hatta öğretmen sadece rehber değil uygulamayı tasarlayan kişi olduğu için yaklaşımı çok iyi bilmesi gerekir. Genellikle, bir öğretmenin kendi öğrencileri için belirleyeceği kazanım ya da kazanımlara uygun bir Webquesti kendi tasarlaması gerekir. Bu ders kapsamında ele alınan Webquest uygulamasından sonra öğretmen adaylarının yaparak öğrenmesi amacıyla her birinin ilköğretim matematik dersi öğretim programındaki kazanımları temel alarak bir Webquest tasarlamaları istenmektedir. Öğretmen adaylarından birinin hazırladığı bir Webquest tanıtılarak öğretim yılı güz döneminde dersi alan 20 öğretmen adayının Webquest tasarım sürecinde izledikleri yollar, yaşadıkları zorluklar, tasarım sürecine yönelik görüşleri alınarak çalışma kapsamında paylaşılacaktır. 23

24 MATEMATİK ÖĞRETİMİNDE GEOGEBRA KULLANIMI: 5. SINIF DÜZEYİNDE ETKİNLİK GELİŞTİRME ÇALIŞMALARI Feride BULUT, Eskişehir Osmangazi Üniversitesi, Emre EV ÇİMEN, Eskişehir Osmangazi Üniversitesi, Yenilenen eğitim öğretim yaklaşımları ve gelişen teknolojiler ile birlikte matematik öğretimine yeni yaklaşımlar entegre edilmekte ve matematiğin önemi her geçen gün daha da anlaşılmaktadır. Yeni uygulamalarla birlikte, yalnız matematik alanında değil diğer alanlarda da daha anlaşılır ve öğrenilebilir eğitim öğretim ortamları oluşturulmaya çalışılmaktadır. Son yıllarda bilim ve teknolojideki gelişmeler matematik eğitimindeki yol, yöntem ve yaklaşımları da etkilemektedir ve teknolojinin matematik eğitiminde çeşitli amaçlar ile kullanılması önemli görülüp, pek çok araştırmada önerilmektedir. Bilgisayar destekli matematik öğretimi ve matematik yazılımlarının öğrenme ortamında kullanılması amacıyla çalışmalar yapılmaktadır ve bu çalışmalar her geçen gün daha da yaygınlaşmaktadır. Yapılan çalışmalar incelendiğinde, bilim ve teknolojideki son yeniliklerin, okulöncesinden üniversite sonrasına kadar tüm eğitim dünyasını etkilediği görülmektedir. Benzer şekilde, yeniliklerin, öğretim programının yapı öğelerini ve bileşenlerini değiştirdiği; okullarda bazı iyileştirme hareketlerine katkı sağladığı araştırmalarda dile getirilen, önemli bir konudur. Matematik öğretiminde çeşitli bilgisayar programları bulunmaktadır. Bunlardan birisi de GeoGebra(GeoCebir) olarak da anılan, ücretsiz, açık kaynak kodlu bir programdır. GeoGebra, bilgisayar cebiri sistemlerinin özelliklerini ve dinamik geometri yazılımı özelliklerini bir arada bulundurması yönü ile matematik eğitimine katkı sağlayan önemli bir programdır. Akıllı tahtaya entegre edilebilme özelliği, kullanım kolaylığı ve çeşitli dillere çevrilmesi yönleriyle de kullanışlı bir program olmaktadır. GeoGebra, anlamlı öğrenme, buluş yolu ile öğrenme ve yapılandırmacı öğrenme yaklaşımlarına ve işbirlikçi öğrenmeye uygun özelliktedir. Bilginin yapılandırılması, somutlaştırılması, görselleştirilmesi, ilişkilendirilmesi gibi pek çok konuda yararlanılabilecek yapıda bir program olmaktadır ve böylece öğrenmenin daha kolay, etkili ve kalıcı yapılması konusunda öğretmene yardımcı olmaktadır. Çalışmanın amacı, matematik öğretiminde GeoGebra programı kullanılarak 5.sınıf düzeyinde, programda yer alan kazanımlara uygun araştırmacılar tarafından etkinlik oluşturmak ve etkinlikleri bazı değişkenler açısından incelemektir. Araştırma nitel araştırma deseninde, özel durum çalışması olarak tasarlanmıştır. Araştırmada, GeoGebra programı kullanılarak Geometri ve Ölçme öğrenme alanında, her bir kazanıma uygun toplamda 20 etkinlik oluşturulmuştur. Bu etkinlikler temel geometrik kavramlar ve çizimler, üçgen ve dörtgenler, alan ölçme ve geometrik cisimler alt öğrenme alanları içerisindeki kazanımları ortaya çıkarmaya yönelik olarak tasarlanmıştır. Etkinlikler Geogebra programında uygulamalar şeklinde yönergeleriyle birlikte verilmiştir. Çalışmada, teknoloji temelli geometri öğretimini destekleyen uygulanabilir somut örnekler sunmak; etkinliklerin yatay ve dikey uzantılarını tartışmak yolu ile matematik öğretmenlerine GeoGebra programı kullanılarak etkinliklerin geliştirilmesi ve uygulanması konusunda fikir verici önerilerde bulunulmuştur. Anahtar Kelimeler: Matematik Eğitimi, Bilgisayar Destekli Matematik, Gogebra Programı. 24

25 MATEMATİK ÖĞRETMENLERİNİN OLASILIK KAVRAMINA İLİŞKİN ALGILARI Arş. Gör. Salih ÇAKIR, Nevşehir Hacı Bektaş Veli Üniversitesi, Arş. Gör. Hasan ÇOKÇALIŞKAN, Nevşehir Hacı Bektaş Veli Üniversitesi, Olasılık kavramı, hem öğretmen hem de öğrencilerin öğrenmekte zorluk çektikleri kavramların başında gelmektedir. Olasılık birçok meslekte ve günlük hayatta aldığımız pek çok kararda önemli bir role sahiptir. Bu işler yapılırken genel olarak ilişkilendirme ve akıl yürütme becerisini kullanırız. Öğrencilerin ve öğretmenlerin çoğu bu becerileri kullanmalarına rağmen pek çok olasılık kavramı hakkında bir anlayış geliştirememekte ve olasılık olayları hakkında neden bulmada zorlanmaktadırlar. Bu sebeple, olasılık kavramlarının anlaşılması birçok öğrenci hatta öğretmen için kolay değildir. Yapılan çalışmalar incelendiğinde, öğrenci ve öğretmenlerin olasılık kavramlarını anlamaya çalışırken soyut kavramları tam olarak zihinlerinde canlandıramadıkları, anlamayı daha çok sezgisel olarak gerçekleştirmekte olduklarını, bu sezgilerin büyük bir çoğunluğunun yanlış ve yanıltıcı olduğunu ve öğrencilerde sonradan düzeltilmesi oldukça zor kavram yanılgılarına neden olduğunu kanıtlamıştır. Bu çalışmada, matematik öğretmenlerinin olasılık kavramlarına ilişkin algılarının belirlenmesi amaçlanmıştır. Ayrıca katılımcıların olasılık kavramlarını algılama düzeyleri ile bu kavramları anlama düzeyleri ortaya konulmuştur. Araştırma nitel araştırma yöntemlerinden durum çalışmasına göre yürütülecektir. Veri toplama aracı olarak 4 sorudan oluşan açık uçlu soru formu kullanılmıştır. Veriler, nitel analiz yöntemlerinden içerik analizi yoluyla analiz edilecektir. Elde edilen veriler eşliğinde alana katkı getirecek önerilerde bulunulacaktır. Anahtar Kelimeler: Olasılık, Matematik Öğretmeni, Kavram Algısı. 25

26 MATEMATİK ÖĞRETMENLERİNİN OLASILIK KONUSU HAKKINDAKİ BİLGİLERİ VE EKSİKLİKLERİ Arş. Gör. Hasan ÇOKÇALIŞKAN, Nevşehir Hacı Bektaş Veli Üniversitesi, Olasılık konusu, hem öğretmen hem de öğrencilerin öğrenilmesinde zorluk çektikleri konuların başında gelmektedir. Olasılık birçok meslekte ve günlük hayatta aldığımız pek çok kararda önemli bir role sahiptir. Buna rağmen, olasılık kavramlarının anlaşılması birçok öğrenci hatta öğretmen için kolay değildir. Öğrencilerin ve öğretmenlerin çoğu pek çok olasılık kavramı hakkında bir anlayış geliştirmekte ve olasılık olayları hakkında neden bulmada zorlanmaktadırlar. Bu nedenle, bu çalışmada, olasılık kavramlarının öğrenilmesinde karşılaşılan zorluklar ile bu kavramların yeterince iyi öğrenilememe nedenleri araştırılmış, bu nedenler ortaya koyulmaya çalışılmış ve bu nedenlere bağlı olarak çözüm önerileri sunulmuştur. Yapılan çalışmaların çoğunda, öğrenci ve öğretmenlerin olasılık konularını anlamaya çalışırken soyut kavramları tam olarak zihinlerinde canlandıramadıkları, anlamayı daha çok sezgisel olarak gerçekleştirmekte olduklarını, bu sezgilerin büyük bir çoğunluğunun yanlış ve yanıltıcı olduğunu ve öğrencilerde sonradan düzeltilmesi oldukça zor kavram yanılgılarına neden olduğunu kanıtlamıştır. Bu çalışmada; olasılık konusunda yapılmış olan çalışmalar ışığında elde edilen bulgulardan yararlanılarak öğretmenlere sorular yöneltilmiş ve cevaplar ışığında kavramların öğrenilememe nedenleri sınıflandırılmıştır. Ayrıca olasılık kavramlarının öğrenilememe nedenleri de araştırılmıştır. Anahtar Kelimeler: Olasılık, Kavram Gelişimi, Kavram Yanılgısı, Muhakeme Etme Becerisi, Önbilgilerin Yeterliliği. 26

27 MATEMATİK BEŞİNCİ SINIF DERS KİTAPLARININ PROBLEM TEMELLİ İNCELENMESİ Gökçe ERTAŞ, Eskişehir Osmangazi Üniversitesi, Sinem ŞENGÜL, Eskişehir Osmangazi Üniversitesi, Emre EV ÇİMEN, Eskişehir Osmangazi Üniversitesi, Eğitimin, bireyin bulunduğu çevre içerisinde çeşitli yaşantılar sonucu kazanmış olduğu nispeten kalıcı davranış değişikliği şeklinde tanımlandığı bilinmektedir. Eğitimin sürekli değişim içinde olan bir süreç olduğu gerçeğinden hareketle, eğitime olan bakış açısı, eğitimde yer alan yöntem ve teknikler, eğitimde benimsenen yaklaşımlar da gün geçtikçe değişmektedir. Bu değişen yaklaşımların en iyi örneklerine, tartışmasız önemli bir disiplin olan matematik öğretiminde de rastlanmaktadır. Matematik eğitiminde yenilenen yaklaşım ve yapılandırmacı öğrenme kuramına uygun yenilenen öğretim programları ile geleneksel eğitim anlayışı yerini yeni yaklaşımlara bırakmıştır. Matematik öğretiminin problem çözme, muhakeme etme, ilişkilendirme gibi pek çok derin amacı bulunmaktadır ve bu amaçlar bireyin zihinsel gelişimini sağlamada, hayatta mutlu bir birey olmasında önemli görülmektedir. Ulusal ve uluslararası pek çok standartta matematiğin en önemli hedeflerinden birisinin bireylerin problem çözme becerisini geliştirmek ve böylece gerçek dünya problemlerinin üstesinden gelen bireyler olmalarını sağlamak olduğu bilinmektedir. Bu nedenle matematik eğitimcileri, problem çözme yaklaşımını her düzeyde, her konunun içine entegre etmelidir; problem çözmeyi daha geniş bir yelpazede ele almalı ve önemsemelidir. Çünkü problem, bugüne kadar matematik derslerinde görülen dört işlem sorularından ibaret değildir, aksine problem, çok daha geniş kapsamlı bir kavramdır. Problem, içinde bilinmeyen kısımların olduğu, dikkat ve ilgi çeken, ön öğrenmelerin kullanıldığı, belli stratejilere dayanarak çözülmesi beklenen sorunlar veya bir güçlük olarak tanımlanmaktadır. Problem çözme ise bu sorunları çözerken izlenilen süreçtir ve üst düzey düşünme becerilerin kullanımını sağlayan ve bu becerileri geliştiren yöntemlerden biridir. Öğrencilerin üst düzey düşünme becerilerini geliştirmek için, matematik öğretiminde rutin olan problemlerin yanı sıra rutin olmayan problemlerle de çalıştırılması önemli görülmektedir ve matematik öğretim programında da yer verilen önemli bir konudur. Bu bakış açısı ile, araştırmada eğitim öğretim yılında okutulan beşinci sınıf ders kitapları problem temelli incelenmiş; örnek, alıştırma ve problem niteliği taşıyan uygulamalar, sorular kategorize edilmiş; problemler ise rutin olup olmama durumuna göre tekrar ele alınmış, ayrıntılı bir biçimde incelenmiştir. Çalışma nitel araştırma desenlerinden biri olan doküman inceleme yöntemi ile gerçekleştirilmiştir. Her bir kategoride (örnek, alıştırma ve problem) var olan dağılım ve rutin olan / olmayan problem miktarı her bir kaynak için incelenmiş ve programda yer alan amaçlar ile karşılaştırılmalı bir biçimde; ders kitaplarından direk alıntılar yapılarak sunulmuştur. Araştırmada, ders kitaplarında yer verilen soruların, uygulamaların daha çok örnek ve alıştırma niteliği taşıdığı problemlere ve özellikle rutin olmayan problemlere yeterli önemin gösterilmediği sonucuna ulaşılmıştır. Matematik öğretiminde problem çözme becerisinin geliştirilmesinde problemler ile özellikle rutin olmayan problemler ile çalışılması gerektiğinin önemine dikkat çekilmiştir. Anahtar Kelimeler: Matematik Eğitimi, Problem Çözme, Rutin Olan/Olmayan Problemler. 27

28 MATEMATİK ALTINCI SINIF DERS KİTABININ PROBLEM TEMELLİ İNCELENMESİ Kübra MASKAN, Eskişehir Osmangazi Üniversitesi, Kadriye TURAN, Eskişehir Osmangazi Üniversitesi, Emre EV ÇİMEN, Eskişehir Osmangazi Üniversitesi, Problem deyince akla, genel olarak dört işlem üzerine kurulu, senaryolaştırılmamış, basit cümlelerle ifade edilen soru kalıpları gelmektedir. Problem, kısaca bir sorun veya güçlük olarak tanımlanıp; temelde bireyin bir hedefe ulaşmasında karşısına çıkan çatışmalar ve engellemeler olarak ifade edilmektedir. Bir diğer tanımda problem, kişide çözme arzusunu uyandıran ve çözüm süreci hazırda olmayan fakat kişinin bilgi ve deneyimlerini kullanarak çözebileceği durumlar olarak geçmektedir. Problem çözme gerek ulusal gerekse uluslararası pek çok çalışmada vurgulanan ve matematik eğitiminin merkezinde yer alan önemli bir konudur. Bu önemden hareketle, matematik öğretiminin amaçlarından biri hatta ilki, bireylerin problem çözme becerisini geliştirmek olarak verilmektedir. Ortaokul matematik öğretim programında problem çözme becerilerinin rutin olmayan problemler kapsamında düşünülmesi özellikle belirtilen bir konudur. Bu gerçekten hareketle, öğretmenlerin matematik öğretiminde yararlandıkları Milli Eğitim Bakanlığı tarafından eğitim öğretim yılı için önerilen matematik ders kitabının problem temelli incelenmesi amaçlanmıştır. Araştırma, nitel araştırma desenlerinden biri olan doküman inceleme yönteminden yararlanılarak gerçekleştirilmiştir. Araştırmada iki amaç belirlenmiştir. Birinci amaç; özel bir yayınevi tarafından hazırlanan altıncı sınıf matematik ders kitabının problem temelli incelenmesidir. Bu amaca uygun olarak; ders kitabının içeriğinde yer verilen uygulamaların (örnekler, öğrendiklerimizi uygulayalım, etkinlikler) örnek, alıştırma ve problem kategorilerinden hangisine uydukları incelenmiştir. Devamında problem özelliği taşıdığı değerlendirilen uygulamalar; kendi içinde rutin olma/olmama durumuna göre tekrar gözden geçirilmiş; doğrudan alıntılar yapmak sureti ile bulgular bölümünde örneklenerek sunulmuştur. Araştırmada altıncı sınıf ders kitabında yer verilen çalışmaların, uygulamaların genelde örnek ve alıştırma düzeyinde kaldığı; problem kategorisinde bulunanların da rutin (alışılmış) problem yapısında olduğu bulgusuna ulaşılmıştır. Ders kitaplarının, problem çözme temelli incelenmesi sonucu, kitapların öğretim programının amacına paralel bir yaklaşım ile problem çözme, muhakeme etme, ilişkilendirme temelli yapılandırılması gerektiği değerlendirilmektedir. Ek olarak, kitaplarda örnek-alıştırma düzeyinin üzerindeki uygulamalara problemlere daha fazla yer verilmesi ve özellikle rutin olmayan problemler yolu ile bireyin üst düzey düşünme becerilerinin geliştirilmesi amaçlı hareket edilmesi önerilmektedir. Anahtar Kelimeler: Matematik Eğitimi, Problem Çözme, Rutin Olan/Olmayan Problemler. 28