Tintinalli nin Acil T p

Transkript

1

2 Tintinalli nin Acil T p S navlara Haz rl k Kitab Editör Susan B. Promes, MD, FACEP Professor of Clinical Emergency Medicine Residency Program Director Department of Emergency Medicine University of California, San Francisco San Francisco General Hospital San Francisco, California Çeviri Editörü Prof. Dr. M. Mahir Özmen Hacettepe Üniversitesi T p Fakültesi Genel Cerrahi Anabilim Dal GÜNEfi TIP K TABEVLER

3 Tintinalli nin Acil T p S navlara Haz rl k Kitab Türkçe Telif Haklar 2014 Orjinal Ad : Tintinalli s Emergency Medicine Examination & Review Yay nevi: McGraw-Hill Yazarlar: Susan B. Promes, MD, FACEP Orjinal ISBN: Çeviri Editörü: Prof. Dr. M. Mahir Özmen Kitab n 5846 ve 2936 say l Fikir ve Sanat Eserleri Yasas Hükümleri gere ince (kitab n bir bölümünden al nt yap lamaz, fotokopi yöntemiyle ço alt lamaz, resim, flekil, flema, grafik v.b. ler kopya edilemez) tüm haklar Günefl T p Kitabevleri Ltd. fiti. ne aittir. Yay nc ve Genel Yay n Yönetmeni: Murat Y lmaz Genel Yay n Yönetmeni Yard mc s : Polat Y lmaz Yay n Dan flman : Ali Aktafl Dizgi-Düzenleme: Mehmet Akif Atasever Kapak Uyarlama: Mehmet Akif Atasever Bask : Ayr nt Bas m Yay n ve Matbaac l k Hiz. San. Tic. Ltd. fiti. vedik Organize Sanayi Bölgesi 28. Cad. 770 Sok. No: 105-A Ostim/ANKARA Telefon: (0312) Faks: (0312) Sertifika No: UYARI Medikal bilgiler sürekli de iflmekte ve yenilenmektedir. Standart güvenlik uygulamalar dikkate al nmal, yeni araflt rmalar ve klinik tecrübeler fl nda tedavilerde ve ilaç uygulamalar ndaki de iflikliklerin gerekli olabilece i bilinmelidir. Okuyuculara ilaçlar hakk nda üretici firma taraf ndan sa lanan ilaca ait en son ürün bilgilerini, dozaj ve uygulama flekillerini ve kontrendikasyonlar kontrol etmeleri tavsiye edilir. Her hasta için en iyi tedavi fleklini ve en do ru ilaçlar ve dozlar n belirlemek uygulamay yapan hekimin sorumlulu undad r. Yay nc ve editörler bu yay ndan dolay meydana gelebilecek hastaya ve ekipmanlara ait herhangi bir zarar veya hasardan sorumlu de ildir. GÜNEfi TIP K TABEVLER ANKARA M. Rauf nan Sokak No: S hhiye/ankara Tel: (0312) Faks: (0312) STANBUL Gazeteciler Sitesi Sa lam Fikir Sokak No: 7/2 Esentepe/ stanbul Tel: (0212) Faks: (0212) KARTAL fiube Cevizli Mahallesi Denizer Cad. No: 19/C Kartal/ stanbul Tel&Faks: (0216)

4 Bu kitab, y llar içinde birlikte çal flma onuruna eriflti im tüm acil t p asistanlar na ithaf ediyorum. Ö retmeyi sevme nedenim sizlersiniz! Özel bir teflekkür de bu güne kadar yapt klar m gerçeklefltirme f rsat verdikleri için aileme. Mark, Alex, ve Aaron, daha önce söyledim mi? Sizi çok seviyorum! iii

5 çindekiler Yazarlar ix Önsöz xiii Bölüm 1 Analjezi, Anestezi ve Giriflimsel Sedasyon Sorular Yan tlar ve Aç klamalar Bölüm 2 Kardiyovasküler Hastal klar Sorular Yan tlar ve Aç klamalar Bölüm 3 Kutanöz Hastal klar Sorular Yan tlar ve Aç klamalar Bölüm 4 Endokrin ve Elektrolit Aciller Sorular Yan tlar ve Aç klamalar Bölüm 5 Çevresel Hastal klar Sorular Yan tlar ve Aç klamalar Bölüm 6 Göz, Kulak, Burun, Bo az ve A z Acilleri Sorular Yan tlar ve Aç klamalar Bölüm 7 Gastrointestinal Aciller Sorular Yan tlar ve Aç klamalar Bölüm 8 Jinekolojik ve Obstetrik Aciller Sorular Yan tlar ve Aç klamalar Bölüm 9 Hematolojik Bozukluklar Sorular Yan tlar ve Aç klamalar v

6 vi çindekiler Bölüm 10 Sistemik Enfeksiyon Hastal klar Sorular Yan tlar ve Aç klamalar Bölüm 11 Kas skelet Sistemi Hastal klar Sorular Yan tlar ve Aç klamalar Bölüm 12 Sinir Sistemi Hastal klar Sorular Yan tlar ve Aç klamalar Bölüm 13 Ortopedik Aciller Sorular Yan tlar ve Aç klamalar Bölüm 14 Pediatri Sorular Yan tlar ve Aç klamalar Bölüm 15 Hastane Öncesi Bak m ve Afet Haz rl Sorular Yan tlar ve Aç klamalar Bölüm 16 Psikodavran flsal Bozukluklar Sorular Yan tlar ve Aç klamalar Bölüm 17 Solunum Acilleri Sorular Yan tlar ve Aç klamalar Bölüm 18 Böbrekler ve Genitoüriner Sistem Hastal klar Sorular Yan tlar ve Aç klamalar Bölüm 19 Resüsitasyon Sorular Yan tlar ve Aç klamalar Bölüm 20 Özel Durumlar Sorular Yan tlar ve Aç klamalar Bölüm 21 Toksikolojik Aciller Sorular Yan tlar ve Aç klamalar

7 çindekiler vii Bölüm 22 Travma Sorular Yan tlar ve Aç klamalar Bölüm 23 Yara Yönetimi Sorular Yan tlar ve Aç klamalar ndeks

8 Katk da Bulunanlar Nima Afshar, MD Assistant Clinical Professor Medicine and Emergency Medicine University of California, San Francisco San Francisco, California Chapter 12 Nervous System Disorders G. Patrick Daubert, MD KPNC Regional Toxicology Service Department of Emergency Medicine Kaiser Permanente, South Sacramento Medical Center Sacramento, California Chapter 21 Toxicologic Emergencies Elizabeth Magassy Dorn, MD Clinical Assistant Professor Department of Emergency Medicine University ofwashington Seattle,Washington Chapter 6 Eye, Ear, Nose, Throat, and Oral Emergencies Jocelyn Freeman Garrick, MD EMS Base Director Emergency Medicine AlamedaCounty Medical Center Highland Hospital Oakland, California Associate Clinical Professor Department of Emergency Medicine University of California, San Francisco San Francisco, California Chapter 7 Gastrointestinal Emergencies Cherie A. Hargis, MD Attending Physician Emergency Medicine AlamedaCounty Medical Center Highland Hospital Oakland, California Assistant Clinical Professor Department of Emergency Medicine University of California, San Francisco San Francisco, California Chapter 2 Cardiovascular Disorders H. Gene Hern Jr., MD, MS, FACEP, FAAEM Residency Director Emergency Medicine AlamedaCounty Medical Center Highland Hospital Oakland, California Assistant Clinical Professor Department of Emergency Medicine University of California, San Francisco San Francisco, California Chapter 2 Cardiovascular Disorders Mark A. Hostetler, MD, MPH Attending Physician, Pediatrics Division of Emergency Medicine Phoenix Children s Hospital Phoenix, Arizona Chapter 14 Pediatrics Christopher Kahn, MD, MPH Assistant Professor of Clinical Emergency Medicine Director, Emergency Medical Services and Disaster Medicine Fellowship University of California, San Diego San Diego, California Chapter 15 Prehospital Care and Disaster Preparedness ix

9 x Katk da Bulunanlar Michael F. Kamali, MD Chair Department of Emergency Medicine University of Rochester Medical Center Rochester, New York Chapter 20 Special Situations Lucas D. Karaelias, MD Clinical Instructor (Affiliated) of Surgery (Emergency Medicine) Stanford University School of Medicine Department of Emergency Medicine Santa Clara Valley Medical Center San Jose, California Chapter 10 Systemic Infectious Disorders Linda E. Keyes, MD Assistant Clinical Professor Emergency Medicine University of Colorado School of Medicine Aurora, Colorado Chapter 5 Environmental Disorders Barbara Kilian, MD Assistant Professor Department of Emergency Medicine University of California, San Francisco San Francisco, California Chapter 4 Endocrine and Electrolytes Emergencies Kristi L. Koenig, MD, FACEP, FIFEM Professor of Emergency Medicine Director, Center for Disaster Medical Sciences Director of Public Health Preparedness Director, International EMS & Disaster Medical Sciences Fellowship University of California, Irvine, School of Medicine Orange, California Chapter 15 Prehospital Care and Disaster Preparedness Ian B. K. Martin, MD Assistant Professor of Emergency Medicine and Internal Medicine Simmons Scholar Program Director, UNC EM Global Health and Leadership Program Associate Director, Office of International Activities Associate Program Director, Emergency Medicine Residency University of North Carolina at Chapel Hill School of Medicine Chapel Hill, North Carolina Chapter 9 Hematologic Disorders Daniel C. McGillicuddy, MD Associate Chair and Director of Clinical Operations Department of Emergency Medicine St. Joseph Mercy Hospital Adjunct Faculty Emergency Medicine University of Michigan Ann Arbor, Michigan Chapter 22 Trauma Arun Nagdev, MD Director, Emergency Ultrasound Emergency Medicine AlamedaCounty Medical Center Highland Hospital Oakland, California Clinical Assistant Professor Department of Emergency Medicine University of California, San Francisco San Francisco, California Chapter 23 Wound Management Flavia Nobay, MD Program Director Department of Emergency Medicine University of Rochester Rochester, New York Chapter 20 Special Situations Kelly P. O Keefe, MD, FACEP Assistant Professor and Program Director Emergency Medicine Residency University of South Florida Tampa, Florida Chapter 19 Resuscitation

10 Katk da Bulunanlar xi Ronny M. Otero, MD Division Head, Emergency Medicine Sterling Heights Medical Center Henry Ford Hospital Sterling Heights, Michigan Associate Professor Emergency Medicine Wayne State University Detroit, Michigan Chapter 17 Pulmonary Emergencies Berenice Perez, MD Clinical Instructor of Medicine Department of Emergency Medicine University of California, San Francisco San Francisco, California Attending Physician and Co-Medical Director Emergency Department AlamedaCounty Medical Center Highland Hospital Oakland, California Chapter 7 Gastrointestinal Emergencies Jennifer V. Pope, MD Resident Department of Emergency Medicine Beth Israel Deaconess Medical Center Boston, Massachusetts Chapter 8 Gynecologic and Obstetric Emergencies and Chapter 22 Trauma Carlo L. Rosen, MD Program Director and Vice Chair for Education Department of Emergency Medicine Beth Israel Deaconess Medical Center Boston, Massachusetts Associate Professor Harvard Medical School Boston, Massachusetts Chapter 22 Trauma Tracy G. Sanson, MD, FACEP Education Director, Emergency Medicine Program Associate Professor University of South Florida Tampa, Florida Chapter 19 Resuscitation Mari Siegel, MD Clinical Instructor Division of Emergency Medicine Department of Surgery Stanford University Stanford, California Chapter 18 Renal and Genitourinary Disorders Barry C. Simon, MD Chairman Department of Emergency Medicine AlamedaCounty Medical Center Highland Hospital Oakland, California Professor Department of Emergency Medicine University of California, San Francisco San Francisco, California Chapter 16 Psychobehavioral Disorders Eric R. Snoey, MD Vice Chair Department of Emergency Medicine AlamedaCounty Medical Center Highland Hospital Oakland, California Clinical Professor Emergency Medicine University of San Francisco School of Medicine San Francisco, California Chapter 16 Psychobehavioral Disorders Aparajita Sohoni, MD Faculty/Attending Physician Emergency Medicine AlamedaCounty Medical Center Highland Hospital Oakland, California Chapter 23 Wound Management Colin D. Stack, MD Attending Physician Department of Emergency Medicine Beth Israel Deaconess Medical Center Boston, Massachusetts Chapter 22 Trauma Susan K. Stroud, MD Clinical Associate Professor of Surgery Division of Emergency Medicine University of Utah School of Medicine Salt Lake City, Utah Chapter 11 Musculoskeletal Disorders

11 xii Katk da Bulunanlar Suzanne Horine Summer, MD Attending Physician Emergency Medicine and Palliative Care Kaiser Permanente Oakland, California Chapter 1 Analgesia, Anesthesia, and Procedural Sedation Sukhjit S. Takhar, MD Attending Physician Emergency Medicine Brigham andwomen s Hospital Instructor Emergency Medicine Harvard Medical School Boston, Massachusetts Chapter 10 Systemic Infectious Disorders Traci Thoureen, MD, MHS-CL, FACEP Clinical Assistant Professor Emergency Medicine University of Maryland School of Medicine Baltimore, Maryland Chapter 3 Cutaneous Disorders Carrie D. Tibbles, MD Associate Program Director Emergency Medicine Residency Director of Graduate Medical Education Beth Israel Deaconess Medical Center Assistant Professor of Medicine Emergency Medicine Harvard Medical School Boston, Massachusetts Chapter 8 Gynecologic and Obstetric Emergencies Mercedes Torres, MD Assistant Professor Department of Emergency Medicine University of Maryland School of Medicine Baltimore, Maryland Chapter 3 Cutaneous Disorders Charlotte Page Wills, MD Associate Residency Director Department of Emergency Medicine AlamedaCounty Medical Center Highland Hospital Oakland, California Assistant Clinical Professor of Emergency Medicine Department of Emergency Medicine University of California, San Francisco School of Medicine San Francisco, California Chapter 13 Orthopedic Emergencies Robert D. Yniguez, MD Attending Physician, Pediatrics Division of Emergency Medicine Phoenix Children s Hospital Phoenix, Arizona Clinical Assistant Professor Department of Pediatrics University of Arizona College of Medicine at Phoenix Phoenix, Arizona Chapter 14 Pediatrics

12 Çeviriye Katk da Bulunanlar Arafl. Gör. Mahmut Sami AKILLI Hacettepe Üniversitesi T p Fakültesi Acil T p Anabilim Dal Ö r. Gör. Dr. Meltem AKKAfi Hacettepe Üniversitesi T p Fakültesi Acil T p Anabilim Dal Ö r. Gör. Dr. Nalan Metin AKSU Hacettepe Üniversitesi T p Fakültesi Acil T p Anabilim Dal Arafl. Gör. Gül Nihal ARIK Hacettepe Üniversitesi T p Fakültesi Acil T p Anabilim Dal Arafl. Gör. Volkan ARSLAN Hacettepe Üniversitesi T p Fakültesi Acil T p Anabilim Dal Arafl. Gör. Mehmet Ali ASLANER Hacettepe Üniversitesi T p Fakültesi Acil T p Anabilim Dal Arafl. Gör. Ayfer fiimflek AYDEM R Hacettepe Üniversitesi T p Fakültesi Acil T p Anabilim Dal Arafl. Gör. Ali BATUR Hacettepe Üniversitesi T p Fakültesi Acil T p Anabilim Dal Arafl. Gör. Mustafa BOZ Hacettepe Üniversitesi T p Fakültesi Acil T p Anabilim Dal Arafl. Gör. Engin ÇET NKAYA Hacettepe Üniversitesi T p Fakültesi Acil T p Anabilim Dal Arafl. Gör. Mehmet Cihat DEM R Hacettepe Üniversitesi T p Fakültesi Acil T p Anabilim Dal Ö r. Gör. Dr. Bülent ERB L Hacettepe Üniversitesi T p Fakültesi Acil T p Anabilim Dal Arafl. Gör. Sercan ERO LU Hacettepe Üniversitesi T p Fakültesi Acil T p Anabilim Dal Arafl. Gör. Zaur BRAH MOV Hacettepe Üniversitesi T p Fakültesi Acil T p Anabilim Dal Arafl. Gör. Bu ra LHAN Hacettepe Üniversitesi T p Fakültesi Acil T p Anabilim Dal Ö r. Gör. Dr. Mehmet Ali KARACA Hacettepe Üniversitesi T p Fakültesi Acil T p Anabilim Dal Arafl. Gör. Nil Deniz KARTAL Hacettepe Üniversitesi T p Fakültesi Acil T p Anabilim Dal Ö r. Gör. Dr. Mehmet Mahir KUNT Hacettepe Üniversitesi T p Fakültesi Acil T p Anabilim Dal Prof. Dr. Mehmet Mahir ÖZMEN Hacettepe Üniversitesi T p Fakültesi Genel Cerrahi Anabilim Dal Arafl. Gör. Elif ÖZTÜRK Hacettepe Üniversitesi T p Fakültesi Acil T p Anabilim Dal Arafl. Gör. Damlanur fiah N Hacettepe Üniversitesi T p Fakültesi Acil T p Anabilim Dal Arafl. Gör. Filiz fiah N Hacettepe Üniversitesi T p Fakültesi Acil T p Anabilim Dal Doç. Dr. Tevfik Tolga fiahin Hacettepe Üniversitesi T p Fakültesi Genel Cerrahi Anabilim Dal Arafl. Gör. Huleyde fienl KC Hacettepe Üniversitesi T p Fakültesi Acil T p Anabilim Dal Arafl. Gör. Eda Çak r Y T Hacettepe Üniversitesi T p Fakültesi Acil T p Anabilim Dal xiii

13 Önsöz Bu kitap, tüm dünyada oldukça popüler olan Tintinalli's Emergency Medicine: A Comprehensive Study Guide kitab n n 7. bask s na tamamlay c bir çal flma kitab olarak tasarlanm flt r. ABEM ve AOBEM yaz l s navlar yan nda y lda bir yap lan asistan yeterlilik s navlar na haz rl a yard mc olacak sorular ve yan tlar ndan oluflmaktad r. S navlara haz rl k Kitab 'n n bu bask s bir önceki bask dan biraz farkl. Sorular n do ru yan t ile aç klamalar n kayna direk olarak Tintinalli'nin Acil T p textbook'unun 7. bask s ndaki bölüm numaralar d r. Bu yeni bask ya okuyucular n ilgilendikleri alan daha rahat bulabilmeleri için indeksde eklenmifltir. Ek olarak bu bask yla birlikte ana kitaptaki her bölümler ilgili seçilmifl sorular içeren interaktif bir CD-ROM'da sizlerin kullan m na sunulmufltur. Umar m bu de ifliklikleri önemli bulursunuz. Susan B. Promes, MD, FACEP xv

14 Çeviri Editörü Önsözü Tintinalli'nin Acil T p El Kitab 'n n ard ndan Tintinalli'nin Acil T p: S navlara Haz rl k Kitab 'n n çevrisini de tamamlam fl olmaktan büyük mutluluk duyuyorum. Acil T p hekimi olmak zordur. Bu ifli yaparken hata yapmamak ancak kafan zda tan ve tedavi flablonlar oturmufl, hastal klara ait görsel haf zan z n çeflitlili i tam ve beceri e itimlerinizin yerli yerinde olmas gerekiyor. Tam da burada Tintinalli'nin Acil T p Kitab ve ondan elde edece iniz haz r bilgiyi taze tutan soru ve aç klamalar yla elinizdeki s navlara haz rl k kitab giriyor devreye. Bu kitap haz rlan rken, yan tlar n aç klamalar yan nda, daha ayr nt l bilgi almak isteyen okurlar n ulaflmas için ana kitaptaki bölüm numaralar da eklenmifltir. Ek olarak bu bask da haz rlanan indeksde okuyucular n hayat n kolaylaflt racakt r. T pk Acil T p El Kitab 'nda oldu u gibi, elinizdeki bu kitapta Amerika'da yay na ç kt ndan çok k sa bir süre sonra Hacettepe Üniversitesi T p Fakültesi Acil T p Anabilim Dal ekibince dilimize çevrilerek sizlerin kullan m na sunuldu. Onca yo unluk aras nda bu ifli tamamlamam olanakl k lan Hacettepe Üniversitesi Genel Cerrahi Anabilim Dal 'nda çal flma arkadafl m Doç. Dr. Tevfik Tolga fiahin'e, editör yard mc lar m Doç. Dr. Nalan Metin Aksu ve Uzm. Dr. Bülent Erbil'e ve tüm uzmanl k ö rencilerine teflekkür ediyorum. Kitab n dilimize kazand r lmas nda en bafl ndan bafllayarak iflleri kolaylflt ran Günefl T p Kitabevleri'nin sahipleri Say n Murat Y lmaz ve Polat Y lmaz a; baflta Mehmet Akif Atasever olmak üzere tüm dizgi ekibine, katk ve destekleri için teflekkür ediyorum. En büyük teflekkür her projede bana ilham kayna olan ve beni asla yaln z b rakmayan sevgili eflim ve o luma. Acil T p S navlara Haz rl k Kitab 'n n Türkçe çevrisini, okuyucular nda yeni ufuklar açmas dile iyle tüm acil t p asistanlar na ithaf ediyorum. Sayg lar mla, Prof. Dr. M. Mahir Özmen xvii

15 BÖLÜM 1 Analjezi, Anestezi ve Giriflimsel Sedasyon Sorular 1-1. Afla dakilerden hangisi migren tedavisinde önerilir? (A) Fentanil (Sublimaze) (B) Hidrokodon ve asetominofen (Vicodin) (C) Meperidin hidrokloride (Demerol) (D) Sumatriptan suksinat (Imitrex) (E) Morfine sulfat 1-2. Asa daki kiflilerden en çok hangisi acil serviste yeterli a r kontrolü almal d r? (A) 2 yafl nda beyaz erkek (B) 18 yafl nda Afrikan Amerikan kad n kolej ö rencisi (C) 24 yafl nda Beyaz erkek atlet (D) 30 yafl nda Beyaz retarde erkek (E) 80 yafl nda spanyol büyükanne 1-3. A r n n de erlendirilmesi ve tedavisi afla- dakilerden hangisine güvenerek yap lmal d r? (A) Sa l k bak m verenin izlenimi (B) Hastan n pozisyonu, hareketleri ve yüz ifadesi (C) Hastan n fazla dozda opiyat analjeziye yan t (D) Hastan n subjektif olarak a r bildirimi (E) Vital bulgular 1-4. A r kontrolünde uygun son nokta nedir? (A) Hastan n rahatlam fl görünmesi (B) Vital bulgular n normalleflmesi (C) A r skorunda 1-10 üzerinden 2 veya daha fazla düflüfl olmas (D) Hastan n uyumas (E) Hasta taraf ndan tariflenen a r n n geçmesi 1-5. A r yönetimi hakk nda afla dakilerden hangisi do rudur? (A) Solunum depresyonu riskini art rmas sebebiyle anksiyolitikler narkotiklerle beraber kullan lmamal - d r. (B) Opiyat analjeziklerde dozlar basittir. Ço u yak n boyut ve yafltaki hasta için benzer dozlar benzerdir. (C) Opiyat agonist-antagonistler saf opiyatlara göre daha faydal de ildir. (D) Her yafltan hasta a r y benzer flekilde anlat r. (E) Uygun dozda opiyat kullan m için, yan etki, bafllang ç dozu, emilim, etki süresi ve kullan m s kl göz önüne al nmal d r. 1

16 2 1: Analjezi, Anestezi ve Giriflimsel Sedasyon 1-6. Afla daki yan etkilerden hangisi bir opiyat oral yol yerine intravenöz yolla verildi inde daha s k olur? (A) Konstipasyon (B) GIS kanama (C) Bulant (D) Solunum depresyonu (E) Kusma 1-7. Opiyatlar hakk nda afla dakilerden hangisi do rudur? (A) Kodeinin bafllang ç dozu olan mg, NSAID veya asetominofenin standart dozlar ndan daha iyidir. (B) Hidrokodon (vicodin) opiyatlardan daha fazla bulant, kusma ve rahatsizl k hissi yapar. (C) Hidromorfon ve hidroklorid (dilaudid) bir çok ilaçla etkileflip serotonerjik krizi tetikleyebilir. (D) Meperidine (demerol) nöro-uyar c ba ve uzun yar lanma ömrü olan normeperidine dönüflür. (E) Daha önce fentanil (sublimaze) sonras kafl nt bildiren hastalara morfin sülfat asla verilmemelidir Acil serviste opiyat kullan m ile alakal hangisi do rudur? (A) Fentanil (sublimaze) meperidine (demerol) allerjisi olan hastalar için iyi bir alternatiftir. (B) Kronik yüksek doz oksikodon hidroklorid kullanan bir hastada güvenlikle opiyat agonist-antagonist tedavisine geçilebilir. (C) Semptom hedefli anksiyolitik ve antiemetik kullan m na opiyat analzeji eklemek uygundur. (D) Opiyat verildi inde yan etkiyi ve gerekli opiyat dozunu azaltmak aç s ndan promethazin ve hidroksizin tedaviye rutin olarak eklenmelidir. (E) Acil serviste hasta tedavi edilirken önceden olan transdermal opiyat yamalar tedavi aç s ndan yerinde b - rak lmal d r yafl nda kad n aya n burktuktan sonra bafllayan ayak bile i a r s ile acil servise geliyor. Rasyografide k r k yok, taburculuk planlan yor. Hastada hafif hepatik yetmezlik ve atriyal fibrilasyon mevcut. Warfarin kullanan hastan n meperidine allerjisi öyküsü mevcut. Bu hasta için en uygun analjezik seçimi nedir? (A) Asetominofen 650 mg oral (B) Fentanil 25 mikrogram/s transdermal (C) boprofen 600 mg oral (D) Morfin 10 mg intravenöz (E) Propoksifen hidrokloridin 65 mg oral Afla dakilerden hangisi genellikle NSA ilaçlara ba l akut böbrek yetmezli i oluflum riskini artt rmaz? (A) Loop diüreti i kullan m (B) Bilinen kardiyak hastal k (C) Varolan hafif hepatik yetmezlik (D) Varolan hafif renal yetmezlik (E) Volüm aç yafl nda kad n acil servise post herpetik nevralji kaynakl a r nedeniyle geliyor. asetominofen etkili olmam fl. Kronik a r yönetiminde hangisi en iyi seçenektir? (A) Asetominofen ve kodein no.3 (B) Amitriptilin (C) Fentanil transmukosal pastil (D) buprofen (E) Ketorolak

17 BÖLÜM 2 Kardiyovasküler Hastal klar Sorular 2-1. Kardiyak iskemiden kaç saat sonra troponin de erinin pozitif bulunmas beklenir? (A) 2 (B) 4 (C) 6 (D) 8 (E) saattir epigastrik a r ve gö üs a r s olan hastan n bilinen hipertansiyonu var. Bak lan kardiyak biyomark rlar negatif. Elektrokardiyografisi (EKG) normal. Hastaya antiasit verilmesi sonras flikayetleri geriledi. Bundan sonra hastaya yap lacak en uygun fley nedir? (A) Proton pompa inhibitörü reçete etmek (B) Kardiyak aç dan ileri araflt rma için üzere yat fl vermek (C) Acil kardiyak kateterizasyon (D) Nitrogliserin bafllamak (E) Biyomarkerlar n tekrarlanmas 2-3. EKGsi normal olan hastalar n yüzde kaç sonuçta NSTEMI veya anstabil anjina tan s al r? (A) 5 (B) 10 (C) 15 (D) 20 (E) yafl nda kad n hasta 40 dakikad r olan çarp nt tarz nda substernal gö üs a r s ile ambulansla getirildi. Hastaya aspirin verilmifl, genifl lümenli damaryolu aç lm fl. Kanlar al nm fl. Medikal özgeçmiflinde diyabeti ve hipertansiyonu var, metformin ve lisinopril ile kontrol alt nda. Hastan n vital bulgular ndan kan bas nc (KB) 90/74 mmhg, kalp h z (KH) 115 dk, solunum say s (SS) 28 dk, atefli (A) 37 C, oda havas nda SaO 2 %96. Hasta soluk terli görünümde, ekstremiteleri so uk, alacal görünümde. Uyan k fakat sorular yavafl yan tl yor. Juguler venöz dolgunlu u (JVD) mevcut. Kalp sesleri düzenli, S4 gallop var, sürtünme sesi veya üfürüm yok. Akci er sesleri bilateral eflit, oskültasyonu temiz. Bat n muayenede yumuflak, hassasiyet yok, ele gelen sertlik yok. Ekstremiteleri so uk, ödem yok. Periferik nab zlar zay f fakat eflit al n yor. Hareketleri yavafl olmakla beraber komutlara uyum sa l yor, dört ekstremitesini hareket ettiriyor. Hastan n çekilen ilk EKG sinde sinüs taflikardisi ve DII, III, avfde ST segment elevasyonu mevcut. Çekilen ikinci EKG afla da gösteriliyor (fiekil 2-1). Bir yandan kardiyologlarla ekokardiyografi ve erken dönemde revaskülarizasyon için konuflulurken yap labilecek en uygun yaklafl m hangisi olur? (A) Propranolol vermek (B) ml normal salin vermek (C) Trombolitik tedaviyi bafllamak (D) Dobutamin infüzyonu bafllamak (E) Fenilefrin infüzyonu bafllamak 13

18 14 2: Kardiyovasküler Hastal klar fiekil 2-1. Kullan m izni al nm flt r; Knoop KJ, Stack LB, Storrow AB, Thurman RJ: The Atlas of Emergency Medicine, 3rd Edition. Copyright 2010 The McGraw-Hill Companies, Inc. ECG contributor: Thomas Bottoni, MD Kardiyojenik flokun EN SIK sebebi nedir? (A) Akut aort yetmezli i (B) Aort stenozu (C) Hipertrofik kardiyomyopati (D) Akut miyokardiyal iskemi (AMI) (E) Perikardiyal tamponad yafl nda erkek hasta acil servise 20 dakikad r olan ani bafllang çl gö üs a r s ve nefes darl flikayetleri ile baflvuruyor. Öz geçmiflinde eriflkin bafllang çl diyabet mevcut. EKG akut STEMI. Vital bulgular KB 90/74 mmhg, KH 123 dk, SS 26 dk, oda havas nda SaO 2 %94. Fizik muayenesinde hasta soluk, terli, takipneik. Cildi so uk, alacal, JVD, raller ve yeni geliflen S1 ile bafllayan, S2 den önce biten sert apikal sistolik üfürüm. Daha önceki kay tlar nda üfürüm kaydedilmemifl. Afla dakilerden hangisi EN yüksek olas l kl tan - d r? (A) Aort yetmezli i (B) Aort stenozu (C) Mitral yetmezlik (D) Pulmoner emboli (E) Ventriküler septal defekt 2-7. Akut kardiyojenik floktaki hasta yeni geliflen holosistolik apikal, aksillaya yay lan üfürümle baflvuruyor. Afla dakilerden hangisi EN yüksek olas l kl tan d r? (A) Akut aort yetmezli i (B) Akut aort stenozu (C) Akut mitral yetmezlik (D) Akut triküspit yetmezli i (E) Akut ventriküler septal defekt yafl nda kad n hasta akut STEMIa ba l geliflen kardiyojenik flok ile baflvuruyor. fiikayetleri 2 saat önce bafllam fl. Aspirin vermekle birlikte yap lacak EN uygun yaklafl m hangisi olur? (A) Kardiyak perfüzyonu desteklemek, ekokardiyografi ayarlamak ve erken dönemde revaskülarizasyon ayarlamak (B) Kardiyak perfüzyonu desteklemek, ekokardiyografi ayarlamak ve trombolitik tedaviyi ayarlamak (C) Kardiyak perfüzyonu desteklemek, ekokardiyografi ayarlamak ve yo- un bak m ünitesine transfer etmek (D) Kardiyak perfüzyonu desteklemek, intraaortik balon pompas takmak (E) Kardiyak perfüzyonu desteklemek, sol ventrikülü destekleyici cihaz yerlefltirmek

19 BÖLÜM 3 Kutanöz Hastal klar Sorular 3-1. Resimdeki hastal kla ilgili hangisi do ru DE LD R (fiekil 3-1)? (D) (E) Stres ya da alkol al m akut alevlenmeyle iliflkili olabilir. Populasyonun %1,5 2 sinde görülür Afla daki durum için en uygun tedavi (fiekil 3-2). fiekil 3-2. Kullan m izni al nm flt r; Wolff K, Johnson RA: Fitzpatrick s Color Atlas & Synopsis of Clinical Dermatology, 6th Edition. Copyright 2009 The McGraw-Hill Companies, Inc. fiekil 3-1. Kullan m izni al nm flt r; Wolff K, Johnson RA, Suurmond R: Fitzpatrick s Color Atlas & Synopsis of Clinical Dermatology, 5th Edition. Copyright 2005 The McGraw-Hill Companies, Inc. (A) 20 li yafllar n bafl nda pik insidans görülür. (B) Kal tsal yatk nl k gösterir. (C) Lezyonlar fleksör yüzde simetrik olma e ilimindedir. (A) (B) (C) (D) (E) Ketakonazol flampuan Oral antihistaminik ve topikal steroidler Permetrin krem Selenyum sulfid losyon ya da flampuan Vazelin 41

20 42 3: Kutanöz Hastal klar 3-3. Hastal n kesin tan s nda hangi test kullan labilir (fiekil 3-3)? 3-4. Resimde H V-enfekte kiflinin dilindeki lezyon görülmektedir (fiekil 3-4). Afla - daki ifadelerden hangisi do ru DE L- D R? fiekil 3-4. Kullan m izni al nm flt r; Knoop KJ, Stack LB, Storrow AB, Thurman RJ: The Alas of Emergency Medicine, 3rd Edition. Copyright 2010 The McGraw-Hill Companies, Inc. fiekil 3-3. Kullan m izni al nm flt r; Wolff K, Johnson RA, Suurmond R: Fitzpatrick s Color Atlas & Synopsis of Clinical Dermatology, 5th Edition. Copyright 2005 The McGraw-Hill Companies, Inc. (A) Biyopsi ile Donovan cisimci ini gösterme (B) Giemsa boyama ile intrasitoplazmik inklüzyon cisimci ini gösterme (C) Potasyum hidroksid çözeltisi (KOH prep) (D) Seroloji (E) Tzanck smear (A) (B) (C) (D) (E) Tan deri biyopsisi ile do rulan r. Ay r c tan da kriptokokkozis, histoplazmozis, coccidioidomycosis ve penicilliosis gibi dissemine fungal enfeksiyonlar yer al r. Bu tür lezyonlarda human herpes virüs saptanm flt r. Bu hastal n farkl popülasyonlar etkileyen birkaç farkl tipi vard r. Tedavide intralezyonal ya da sistemik kemoterapi yer al r.

21 BÖLÜM 4 Endokrin ve Elektrolit Aciller Sorular yafl nda erkek hasta bilinç bozuklu u ile acil servise baflvuruyor. fl yeri tuvaletinde bayg n bir flekilde bulunan hastan n fizik muayenesinde a r l uyaranla uyand, tutars z hareketler yapt gözleniyor. Havayolu aç k ve bilateral solunum sesleri al n yor. Gelifl vitalleri: KB: 95/47 mmhg, nab z 110 at m/dk, Solunum say - s 14/dk, satürasyon: %97 ve vücut s s : 37.4 C. Mukozal memranlar kuru ve parmak ucundan bak lan kan flekeri 396. Labaratuvarda bak lan CBC normal, 3+ aseton, Na: 121, Cl - : 97, HCO 3 : 9, K + : 3.0, Mg: 2.9, Fosfor: 1.5, Anyon Gap: 29. Bu hasta için tedavide ilk önceli iniz afla dakilerden hangisi olur? (A) IV bikarbonat (B) IV ringer laktat (C) IV fosfat (D) IV potasyum (E) IV serum fizyolojik yafl nda kad n hasta ailesi taraf ndan acil servise getiriliyor. Ailesi son birkaç ayd r yayg n halsizlik ve yorgunluktan yak nd n belirtiyor. Normalde aktif olan hastan n yak nlar son iki gündür yataktan ç kmamas nedeniyle endifleleniyor. Fizik muayenede hasta sorulara yavafl cevap veriyor, tiroid ve hipertansiyon ilaçlar n birkaç ay önce b rakt n ifade ediyor. Vitalleri KB: 92/61 mmhg, Nab z: 57/dk, Solunum Say s : 14/dk, SaO 2 : %100, Atefl: 35,5 C olarak ölçülüyor. Parmaktan bak lan kan flekeri 99. Hastaya s - cak battaniye, IV hidrasyon, oksijen ve bir doz steroid veriliyor. Afla dakilerden hangisi bu hastan n tedavi yönetiminde en uygun bir sonraki ad md r? (A) Atropin (B) %5 Dekstroz + %0,9 luk NaCl (C) notropikler (D) T4 (E) T4 + T3 57

22 58 4: Endokrin ve Elektrolit Aciller Yafl nda kad n hasta acil servise nefes darl ve çarp nt flikayetiyle baflvuruyor. Vitallerinde taflikardisi, hipertansiyonu mevcut ve atefli 40 C olarak saptan yor. H zl soluk al p veriyor ve oksijen satürasyonu oda havas nda %99. Zay f ve anksiyetik görünümde izleniyor. EKG sinde atrial fibrilasyon saptan yor. Bilinen hastal - ya da sürekli kulland ilaç olmad n belirtiyor. Boyun yap s afla daki resimde görülen hastaya destekleyici tedaviye baflland ktan sonraki uygun tedavi s ralamas afla dakilerden hangisidir? fiekil 4-1. Kullan m izni al nm flt r; Tintinalli JE, Stapczynski JS, Ma OJ, Cline DM, Cydulka RK, Meckler GD: Tintinalli s Emergency Medicine: A Comprehensive Study Guide, 7th Edition. Copyright 2011 The McGraw-Hill Companies, Inc. (A) (B) (C) (D) (E) Deksametazon, PTU, iyot, propranolol yot, propranolol, deksametazon, PTU Propranolol, deksametazon, PTU, iyot PTU, iyot, propranolol, deksametazon Propranolol, PTU, iyot, deksametazon 4-4. Bir önceki soruda bahsedilen hastan n semptomlar n n en olas nedeni nedir? (A) Graves Hastal (B) Lityum kullan m (C) Pituiter tümörler (D) Tiroiditler (E) Toksik nodüler guatr 4-5. Amerika Birleflik Devletlerinde primer adrenal yetmezli in en s k nedeni nedir? (A) Otoimmün hastal klar (B) Adrenal kanama (C) laçlar (D) diyopatik (E) Enfeksiyonlar yafl nda kad n hasta ailesi taraf ndan sa taraf nda felç nedeniyle acil servise (AS) getiriliyor. Ailesi hastan n televizyon izledi i s rada 35 dakika önce aniden bafllayan konuflma bozuklu u geliflti ini belirtiyor. Hasta aya a kalk p yürümeye çal flt nda sa taraf n kullanamam fl. Ailesi hastan n son birkaç gündür grip oldu- unu ancak ateflinin, öksürü ünün ya da kar n a r s n n olmad n belirtiyor. Hastan n diyabeti ve hipertansiyonu mevcut ve metformin, gliburid, metoprolol kullan yor. laç kullan m nda herhangi bir de- ifliklik olmam fl. Vitalleri KB: 169/93 mmhg, Nab z: 56/dk, Solunum Say s : 12/dk, SaO 2 : %99, Atefl: 35,5 C olarak ölçülüyor. Hasta sizinle konufluyor ancak sa yüz yar m nda fasiyal paralizisi ve sa taraf motor defisiti mevcut. Afla dakilerden hangisi bu hastaya yaklafl mda ilk basamakt r? (A) Kranial BT anjiyogrfi (B) EKG (C) Kan flekeri ölçümü (D) Laktat düzeyi ölçümü (E) Kraniyal MR 4-7. Önceki soruda bahsedilen hastan n sa taraf defisitinin yap lan müdahalenin ard ndan geriledi i izleniyor. Ailesiyle birlikte oturuyor, yemek yiyor ve ne zaman eve gidebilece ini soruyor.yap lan CBC, biyokimya paneli, alci er grafisi, idrar tahlilleri normal. Bu hastayla ilgili yaklafl mda bir sonraki ad m afla dakilerden hangisidir? (A) Gözlem için yat r lmas (B) Genifl spektrumlu antibiyotikler verilmesi ve yat r lmas (C) Oral antibiyotiklerle taburcu edilmesi (D) AS e baflvurma önerisiyle taburcu edilmesi (E) 2 saat daha izlenerek parmaktan bak lan kan flekeri normalse taburcu edilmesi

23 BÖLÜM 5 Çevresel Hastal klar Sorular Yafl nda evsiz alkolik hasta ayakta uyuflma flikayeti ile acil servise baflvurdu. Rüzgardan dolay drenaj kanal nda uyumufltu. Gece s cakl klar donma derecesinin üzerindeydi, ancak son 5 gündür sürekli ya mur ya d. Aya solgun ve uyuflmufl görünüyordu. Yeniden s nma s ras nda ciddi yanma a r s geliflti. En olas tan nedir? (A) Pernisiyo (B) So uk ürtiker (C) Ayazlama (D) Hendek ayak (E) Pannikülit 5.2 Afla dakilerden hangisi ayazlama tedavisini en iyi aç klar? (A) Doku hasar yay lmas n önlemek için, kabarc klar n debridman ve erken amputasyon (B) Alanda mümkün olan herhangi bir yöntemle hemen yeniden s tma (C) Tüm durumlarda heparin ve profilaktik antibiyotik (D) S cak su banyosunda h zl yeniden s tma ve kabarc klar için aloa vera krem (E) Alt ekstremite yaralanmalar için erken mobilizasyon ve hasar n derecesini de erlendirmek için BT 5.3 Afla dakilerden hangisi Ocak ay nda bir sokakta vücut kor s s 31 C bulunan alkolik bir insanda dikkat edilmesi gereken bir durumdur? (A) EKG de delta dalgas (B) Koma (C) Hiperkoagülabilite (D) Solunum s k nt s (E) Volüm yükü yafl ndaki bir adam yaz s ca nda cildi kuru, rektal s s 41 C ve tepkisiz olarak ambulans ile getirildi. Adam klimas olmayan bir karavanda yaln z yaflamaktayd. lgili acil sa l k hizmetleri (EMS) taraf ndan ortamda hiçbir ilaç bulunmad. Bu hastada en uygun ilk yaklafl m afla dakilerden hangisidir? (A) Vücut s cakl n 37 C ye getirmek için so uk dald rma banyosu (B) Beyin BT, so utucu battaniye, serum ve idrarda toksikolojik tarama (C) Evaporatif so utma ve s v deste i (D) Rektal asetaminofen, kan kültürleri ve genifl spektrumlu antibiyotikler (E) Tiroid fonksiyon testleri ve dantrolen sodyum verilmesi yafl ndaki bir adam flantiyede çivili tahtalar tafl d s rada elini bir böcek s rd. Is r k yeri a r l yd, hemen fliflti ve k zard. Hastan n kolu a r maya bafllad ve o anda ciddi s rt a r s ile beraber hipertansif oldu. Afla dakilerden hangisi büyük olas l kla suçludur? (A) Bark akrebi (Centruroides exilicauda) (B) Kara dul örümce i (Latrodectus mactans) (C) Kahverengi keflifl örümce i (Loxosceles reclusa) (D) Hobo örümce i (Tegenaria agrestis) (E) Sar Ceket (Hymenoptera) 69

24 70 5: Çevresel Hastal klar 5.6 Bir Sar ceket sokmas na ba l anafilakside en iyi acil tedavi hangisidir? (A) kortikosteroidler ve H 2 reseptör antagonistleri (B) ntramüsküler Epinefrin ve antihistaminikler (C) ntravenöz Epinefrin ve panzehir (D) Ar i nesinin ç kar lmas ve steroid olmayan anti-inflamatuvar ajan (E) Venom immünoterapi ve epinefrin otoenjektörü ile taburculuk (Epi-pen TM) 5.7 Bir ç ng rakl y lan s rmas sonras nda verilen Polivalan Crotalid mmun Fab (CroFab TM ) sonras nda afla dakilerden hangisi oluflur? (A) Trombosit yüksekli i (B) Hipertansiyon (C) Lokalize a r ve k zar kl k (D) Artan a r ve flifllik (E) Normal protrombin zaman (PT) yafl nda, geçen hafta içinde okyanusta flnorkelle yüzdü ünü söyleyen bir kad n flifl, a r l, s cak, irin akan bir ayak ile geldi. Afla daki organizmalardan hangisinin bu duruma sebep olma olas l en düflüktür? (A) Aeromonas spp. (B) Mikobakteriun marinum (C) Beta-hemolitik streptokok (D) Stafilokokus aureus (E) Vibrio spp. 5.9 Afla daki dal fl yaralanmalar ndan hangisi onun için uygun olan tedavi ile efllefltirilmifltir? (A) Arteriyel gaz embolisi-heparin ve trombolitikler (B) Vurgun-hiperbarik oksijen ile rekompresyon (C) Azot narkozu-rekompresyon hiperbarik oksijen (D) Pulmoner barotravma-hiperbarik oksijen ile rekompresyon (E) Sinüs barotravma-hemen KBB ye dan flmak 5.10 Afla daki su alt yaralanmas olan hastalardan hangisi en iyi prognoza sahiptir? (A) K sa bir dalma sonras buzlu gölün içine çekti i, hiçbir kardiyopulmoner resüsitasyonun (CPR) gerekli olmad 8 yafl ndaki çocuk (B) Komflusunun yüzme havuzuna düfltükten sonra su alt ndan kurtar lan, izleyenler taraf ndan CPR yap lan, acil servise geldi inde bilinçsiz Alzheimer hastas, 75 yafl ndaki erkek (C) Bir partide içtikten sonra yüzme havuzunda bulunan çevredekiler taraf ndan CPR yap lan ve acil serviste CPR a devam edilen 16 yafl ndaki erkek (D) Bir kapl cada nöbet geçiren, paramedikler olay yerine vard nda asistoli olan epilepsi hastas 30 yafl ndaki erkek (E) S cak bir tatl su gölüne düflen seyirci taraf ndan CPR yap lan ve paramediklerin resüsitasyon uygulad 2 yafl ndaki çocuk yafl ndaki alkolik bir kad n bir ev yang n nda EMS taraf ndan getirildi. Hasta uyan k ve oksijenizeydi. Hastan n solunumunu yönetmek ve de erlendirmek aç - s ndan afla dakilerden hangisi do rudur? (A) Stridor veya wheezing olmamas alt solunum yolu ödemini d fllar (B) Karboksihemoglobin (COHb) ölçümü yararl de ildir (C) Bafllang çtaki akci er grafisi normal ise inhalasyon yaralanmas d fllan r (D) Çevresel boyun yan klar nda entübasyondan kaç n lmal d r (E) Saç, burun, a zda kurum olmas ve karbonlu balgam duman solunmas - n n önemli göstergelerdir

25 BÖLÜM 6 Göz, Kulak, Burun, Bo az ve A z Acilleri Sorular 6-1. Afla dakilerden hangisi tedavi öncesinde görme keskinli i ve göz muayenesi yap - lan bir göz acili de ildir? (A) Akut monoküler görme kayb (B) Fotofobi ile birlikte olan k rm z göz (C) Göz travmas (D) Kimyasal n göz yan oluflturmas (E) Göze a r bir yabanc cismin girmesi saatlik körlükle baflvuran bir hastada afla daki hastal klardan hangisini düflünürsünüz? (A) Akut optik nevritte oluflan körlükte Marcus Gunn pupil denilen ve arka kamaran n temiz göründü ü durum (B) Görme kayb bilateral ise karotis kolesteatomuna sekonder akut retinal arter t kan kl (C) Vertikal çizgi gözlerden önce geçildi inde hastalarda lateral nistagmus olmazsa histerik körlük (D) Oksipital inme (E) Üveit 6-3. Hipertansiyon ve sulfa alerjisi olan 66 yafl nda bayan hasta sol gözünde a r,bafl a r s ve akut bafllayan kusma flikayetlerinden dolay baflvuruyor. Hastan n fotofobisi mevcut. Afla da gözün resmi (fiekil 6.1). Hastan n intraokuler bas nc (GIB) 60 mmhg. Hangi ilac n kullan lmas kontrendikedir? fiekil 6-1. Kullan m izni al nm flt r; Knoop KJ, Stack LB, Storrow AB, Thurman RJ: The Atlas of Emergency Medicine, 3rd Edition. Copyright 2010 The McGraw-Hill Companies, Inc. Photo contributor: Kevin J. Knoop, MD, MS. (A) (B) (C) (D) (E) Asetazolamid Siprofloksasin Morfin sülfat Pilokarpin Timolol 77

26 78 6: Göz, Kulak, Burun, Bo az ve A z Acilleri yafl nda bir erkek hasta koruyucu gözlük takmadan metal bir heykel yaparken gözünde aniden a r hissediyor. Hastan n görme muayenesi ve görme keskinli i normal. Topikal anestezik sonras gözde hafif bir fotofobi ve k zar kl k mevcut. Ifl kta muayene sonras uygun tan sal test ve tedavi nedir? (A) Seidel testinde floresanboya leke anterior kamarada görülür. BT çekildi- inde yabanc cisim görülebilir. Tedavisinde IV Antibiyotikler, tetenoz afl s ve göz konsültasyonu gerekir. (B) Negatif Seidel testinde anterior kamarada ve korneada noktasal olarak temporal inferior kadranda afl nma ve floresanla boyanmayan alan görülürse tedavisinde tetonoz afl s ve topikal antibiyotik kullan l r ve 24 saat içinde göz konsültasyonu istenir. (C) Antrior kamarada yüzeyel duran bir metal parças görülürse metal parçay ordan almak gerekir. Çapak temizlenir. Topikal antibiyotik ve tetenoz afl s verilir. 24 saat içinde göz konsültasyonu gerekir. (D) Konjuktivan n temporal bölgesinde siyah bir leke görülmesi ve negatif floresan al m olan leke olmas durumunda topikal antibiyotik ve tetenoz afl s verilir. Göz konsültasyonu 24 saat içinde yap l r. (E) Normal konjuktiva ve sklera görülür ve kornea sa lamsa ve anterior kamarada az miktarda kan bulunuyorsa G B (göz içi bas nç) kontrol edilir, sikloplejikler verilir ve 24 saat içinde göz konsültasyonu istenir Atriyal fibrilasyonu yeni bafllam fl olan 75 yafl ndaki bayan hasta sa gözünde 20 dakikal k akut görme kayb ndan bahsediyor. Kiraz k rm z s makula ve soluk retinas mevcut. En uygun tan ve tedavi nedir? (A) Hastada akut santral retinal arter oklüzyonu mevcuttur ve asetazolamid, topikal beta-blokerler ve oküler masaj yap l r. Acil göz konsültasyonu gerekir ve t-pa infüzyonu gerekir. (B) Hastada akut retinal ven trombozu mevcuttur ve aspirinle tedavi edilir, göz konsültasyonu gerekir. (C) Akut oksipital inme mevcuttur ve t-pa infüzyonu gerekir. (D) Akut optik nevrit mevcuttur ve tedavide IV steroidler ve göz konsültasyonu gerekir. (E) Hastada vitreal hemoraji vard r ve dik durmal, aspirin ve NSA ilaçlardan kaç n lma, 24 saat içinde göz konsültasyonu yap lmal d r Anlaml t bbi bir geçmifli olmayan 45 yafl ndaki bir bayan hasta son 12 saattir diplopisi oldu u için baflvuruyor. Sa pupili dilatedir ve ROM testinde sadece sa gözünü abdüksiyon yap p, yukar do ru bakabiliyor. Olas tan nedir? (A) Anevrizma (B) Diabetes mellitus (C) Karotis diseksiyonu (D) Werneike ensefalopatisi (E) Vertebral arter diseksiyonu

27 BÖLÜM 7 Gastrointestinal Aciller Sorular 7-1. Akut barsak perforasyonu flüphesi olan bir hastay de erlendirmede EN uygun bafllang ç görüntüleme yöntemi hangisidir? (A) Kolesintigrafi (B) Kontrastl abdomen bilgisayarl tomografi (BT) (C) Abdominal magnetik rezonans görüntüleme (MR) (D) Düz kar n filmleri (E) Abdominal ultrasonografi 7-2. Kar n a r s olan hastada afla daki ifadelerden hangisi DO RUDUR? (A) Fizik muayene bulgular n, tan y geciktirece inden veya morbidite/ mortalite art fla neden olaca ndan erken dönemde opioid analjezik vermekten kaç n lmal d r. (B) Yükselmifl serum lipaz, akut pankreatit tan s için yüksek oranda spesifik ve sensitiftir. (C) Normal serum laktat düzeyi mezenterik iskemiyi d fllar. (D) Normal beyaz küre say s cerrahi hastal klar d fllamada güvenilirdir. (E) Aktif kusan hastalarda nazogastrik tüp yerlefltirmenin de eri iyi bilinmelidir Kar n a r s olan yafll hastalarda afla daki ifadelerden hangisi DO RUDUR? (A) Belirtiler daha erken görülme e ilimindedir. (B) Bu hastalarda kolesistit en s k cerrahi hastal kt r. (C) Atefl, ciddi abdominal infeksiyonlarda güvenilir bir göstergedir. (D) Acil servise önceki baflvurular etyolojiyi belirlemede önemli de ildir. (E) Diyare varl mezenterik iskemiyi d fllamada güvenilirdir ABD de akut bulant ve kusman n EN yayg n nedeni nedir? (A) Santral sinir sistemi tümörleri (B) Diyabetik ketoasidoz (C) Non-steroid antiinflamatuvar ilaçlar (NSA ) (D) Gebelik (E) Viral gastroenteritler yafl nda erkek hasta acil servise bulant ve kusma flikayeti ile geliyor. ki saat önce epigastrik a r s bafllam fl. Yaklafl k 1 saat önce yo un bulant s olmufl ve birçok kez safral kusmufl. Hastan n koroner arter hastal ve NSA kullan m öyküsü yok. Baflvuru s ras ndaki EKG si normal. Hastan n kusmas n n en olas nedeni nedir? (A) Akalazya (B) Gastrik ç k fl obstrüksiyonu (C) Kal n barsak obstrüksiyonu (D) Miyokard infarktüsü (E) nce barsak obstrüksiyonu 97

28 98 7: Gastrointestinal Aciller 7-6. Latin Amerikadan dönen turist diyareli hastalarda EN SIK etken nedir? (A) Clostridium difficile (B) Escherichia coli (C) nvazif bakteriler (Campylobacter jejuni, shigella, salmonella) (D) Norovirus (E) Protozoa 7-7. nfeksiyöz diyare için afla daki ifadelerden hangisi DO RUDUR? (A) Wright boyama invaziv organizmalar saptamada iyi bir tarama testidir. (B) nfeksiyöz ishallerin tedavisinde an tibiyotiklerden kaç n lmal d r; çünkü bunlar uzam fl salmonella tafl y c l - na neden olabilir. (C) Entamoeba histolytica, Giardia intestinalis ve Cryptosporidium parvum un neden oldu u infeksiyöz ishaller k - sa sürelidir ve kendini s n rlar. (D) fiiddetli kar n a r s, atefl, kanl gaita olan hastalardan gönderilen gayta örne inde invaziv bakteriyel organizmalar ve E. Histolytica saptanm flt r. (E) nfeksiyöz ishalli hastalarda tercih edilen antibiyotik trimetoprim sulfometaksazol dür Bu hastan n tan s ile ilgili afla daki ifadelerden hangisi DO RUDUR? (bkz: fiekil: 7-1) (A) Anti diyaretikler iyi koruyuculard r (B) Kolon perforasyonu bir komplikasyon de ildir (C) leri düzeydeki ülseratif kolit veya crohn hastal nda görülebilir (D) C. difficile koliti ile iliflkili de ildir. (E) Hastal k süreci mukoza ve submukoza ile s n rl d r fiekil 7-1. Kaiser AM, Beart RW den al nm flt r: Klinik t pta Görüntüler: megakolon ile kronik ülseratif kolit. N Engl J Med. 2003;349: Demans olan 82 yafl nda erkek, 24 saatlik abdominal distansiyon nedeni ile bak mevinden getiriliyor. Düflük dereceli vücut s cakl (37,5 C) d fl ndaki vital bulgular normal. Kar n muayenesinde barsak sesleri hipoaktifti. Kar n distandü ve yayg n hassasiyet vard. Rektal muayenede yumuflak kahverengi gaita vard. Düz kar n grafisinde çekumdan splenik fleksuraya kadar kolonda dilatasyon görüldü. Sonraki Abdomen BT taramas nda mekanik bir neden saptanamad. EN olas tan n z nedir? (A) Hirschprung hastal (B) ntestinal psödoobstrüksiyon (Ogilvie sendromu) (C) Mekanik kolonik obstrüksiyon (D) Mezenterik iskemi (E) Toksik megakolon

29 BÖLÜM 8 Jinekolojik ve Obstetrik Aciller Sorular yafl nda kad n hasta acil poliklini ine (AP) 3 haftad r devam eden persistan vajinal kanamayla baflvuruyor. Normalde adetleri düzenli olan hasta kanama bafllamadan önceki iki ay adet görmemifl. Abdominal a r tariflemeyen hasta günde yaklafl k 4 ped kulland n belirtiyor. Hastan n vital bulgular normal, hamilelik testi negatif ve hematokriti 40. Bu hastan n tan ve tedavisinde bir sonraki basamak için en uygun seçenek hangisidir? (A) 6 saatte bir 600 mg asetaminofen (B) 2 haftada bir kad n do um uzman taraf ndan takip (C) IV östrojen (D) 10 gün boyunca günde 10 mg progesteron (E) STAT pelvik ultrason yafl nda kad n hasta AP ye 4 gündür devam eden vajinal kanama ile baflvuruyor. Kar n a r s flikayeti olmayan hasta kanamay hafif kanama fleklinde tarifliyor. Vital bulgular normal olan hastan n muayenesinde kanaman n kayna vajinal kaf (vajinan n internal ucu) olarak görülüyor. Hastan n hematokriti stabil bulunuyor ve yap lan US sinde semptomlar n aç klayacak bir nedene rastlanm yor. Bu hastan n tan ve tedavisinde bir sonraki basamak için en uygun seçenek hangisidir? (A) Abdominal BT (B) Birinci basamakta rutin fizik muayene ile takibi (C) Ek tetkike ve tedaviye gerek yoktur (D) 10 gün boyunca günde 10 mg progesteron (E) Endometrial biyopsi için kad n do- um uzman na sevk 8-3. Ovaryen torsiyon için hangisi do rudur? (A) Ovülasyonu stimüle eden ilaçlar ovaryen torsiyon için bir risk faktörüdür. (B) E er hasta alt abdominal bölgede bilateral müphem bir a r tarifliyorsa; bu ovaryen torsiyonu büyük ölçüde ekarte eder. (C) Ovaryen torsiyon genellikle sol tarafta olur. (D) Pelvik ultrason, ovaryen torsiyonun de erlendirilmesinde oldukça güvenilir bir yöntemdir. (E) Gebelik, ovaryen torsiyon için bir risk faktörü de ildir Over kisti hikayesi olan 16 yafl ndaki hasta dans dersinden sonra bafllayan ve 3 saattir devam eden sa alt kadran a r s yla baflvuruyor. Hasta, a r s n n daha önce over kisti nedeniyle oluflan a r ya benzer oldu unu söylüyor. Hastan n hcg si negatif. Pelvik muayenesinde palpasyonla sa adneksiyal hassasiyeti mevcut. Bu hastan n acil tan ve tedavisinde bir sonraki basamak için en uygun seçenek hangisidir? (A) AP içersinde jinekoloji konsültasyonu (B) Pelvik US (C) Klamidya ve gonore için vajinal sürüntü örne i (D) A r için günde 3 kere 600 mg ibuprofen verilerek kad n do um uzman na sevk (E) Semptomlar n kontrolü için oral kontraseptif bafllanmas 115