Adaptec Easy CD Creator, Deluxe - Adaptec Direct CD - CeQuadrat ToGo - Gear

Ebat: px
Şu sayfadan göstermeyi başlat:

Download "Adaptec Easy CD Creator, Deluxe - Adaptec Direct CD - CeQuadrat ToGo - Gear"

Transkript

1 YAZILABĐLĐR MEDYALAR (CD-R, CD-RW) CD-R ve CD-RW olmak üzere iki çeşittir. CD-R, CD-Recordable tabirinin kısaltılmışıdır. Yazılabilir kompak disk demektir. Üzerine 74 dakika ses veya 650MB data kayıt yapılabilir. 80 dakika tek sefer diyoruz ama, multisession olarak da tek sefer yazılabilir. Kısaca silinip defalarca yazılamaz. CD-RW, CD-ReWritable tabirinin kısaltılmışıdır. Yeniden yazılabilir kompakt disk demektir, aslında buna silinebilir kompakt disk desek daha doğru olur. Yüzlerce defa silinip tekrar yazılabilir. Aynen CD-R gibi muamele görebildiği gibi, aynı zamanda Packet Writing yöntemiyle bir sabit diskmiş gibi de davranabilir. CD YAZICILAR (CD-WRITER, CD-RECORDER) CD yazıcılar standart CD sürücülerden farklıdır. Özel bir laser ışını üretebildikleri için CD yazabilir ve tabiiki okuyabilirler. Günümüzde özellikleri 4x4x16 şeklinde ya da 4x8 şeklinde ifade edilir. 4x4x16 şeklindeki ifade o yazıcının 4 hızlı CD-R yazma, 4 hızlı CD-RW yazma ve 16 hızlı okuma özelliklerine sahip olduğuna delalet eder. 4x8x şeklinde özellikleri belirtilmiş bir yazıcının hemen CD-RW disklere yazamadığını anlarız ve 4 hızlı CD-R yazma ve 8 hızlı okuma özelliği olduğunu anlarız. Recorder ve Writer diye iki çeşidi vardır. Recorder, sadece CD-R medyalara yazabilir, tüm formatları destekler tek eksiği CD-RW diskleri kullanamamasıdır. Writer, (ya da ReWriter) ise Recorder'ın tüm özelliklerini taşımakla birlikte ekstradan CD-RW medyalara yazabilme ve silebilme özelliğini taşır. Peki ne işimize yarar bu CD-RW yazma özelliği; Recorder işimizi nasıl olsa görmüyor mu, ne gerek var? CD-RW diskiniz varsa bunu (Adaptec Direct CD ya da muadili bir yazılımla) bir hard diskmiş gibi kullanabilirsiniz. Hatta bunu network (ağ) üzerinden share edip (paylaştırıp) başkalarının da yazmasına izin verebilirsiniz. CD YAZMA METODLARI (ya da Yazılabilir CD Formatları) Data CD - Audio CD - Video CD - Multisession CD - Bootable CD - Packet Writing CD YAZMA PROGRAMLARI Adaptec Easy CD Creator, Deluxe - Adaptec Direct CD - CeQuadrat ToGo - Gear Nero Burning ROM - Adaptec UDF Installer - Clone Cd (Biz bu incelememizde çok yaygın olduğu için Adaptec serisini ve Nero yazılımını kullandık.) ADAPTEC EASY CD CREATOR ve ADAPTEC EASY CD CREATOR DELUXE Adaptec firmasının üretmiş olduğu CD hazırlama programıdır. Kullanışlılığı ve kolaylığı dolayısıyla, en amatör kullanıcıdan profesyonellere kadar herkesin severek kullandığı bir programdır. 1) EASY CD CREATOR CD-RW sürücüler ile en çok bundle olarak verilen programdır. Deluxe versiyonunun kırpılmış versiyonudur. CD Creator ve CD Copier Deluxe adlarında iki tane alt uygulama içerir. Bunlar nedir ve ne işe mi yararlar? Easy CD Creator: Bütün CD formatlarında CD'ler hazırlamanızı sağlar. CD-R ve CD-RW diskleri kullanabilir. CD-RW diskleri silebilir, yeniden yazabilir. Program hakkında birkaç genel bilgi verecek olursak; programımız 3 ayrı pencereden oluşur. Birincisi (Data CD Layout) data CD'si (bildiğimiz veri CD'si) yazmak için kullanılan bölüm, ikincisi (Audio CD Layout ) Audio CD (müzik CD'si) yazmak için kullanılan bölüm, üçüncü bölüm ise (Jewel Case Layout) CD kapakları hazırlamak için kullanılır. Her bir bölüm Windows Explorer ve CD Layout olmak üzere iki parçaya bölünmüştür, bunlardan üstteki bölüm sabit diskinizi ve sürücülerinizi gösterir, alttaki bölüm ise CD'nin içerisindeki bileşenleri gösteren bölümdür. Yazacağınız dosyaları yukarıdan aşağıya sürükleyip bırakarak kolayca hazırlayabilirsiniz. En altta ise CD Layout'unuzun kaçta kaçının dolu olduğunu gösteren bir cetvel vardır. Buradan kolayca kaçta kaçını doldurduğunuzu, ne kadar yeriniz kaldığını kolayca görebilirsiniz. CD Layout ile ilgili ayarları, yani CD'nin tipini, data özelliklerini File*CD Layout Properties'den ayarlayabilirsiniz. CD Copier Deluxe: CD'den CD'ye birebir kopyalamak için kullanılır.elinizdeki bir CD'nin aynını yapabilir. VideoCD, DataCD, AudioCD farketmez bütün formatları kopyalayabilir. Đki bölümden oluşur: Birincisi Source and Destination bölümü ki bu bölümde hedef ve kaynak CD'ler belirlenir; Advanced başlıkla ikinci bölümde ise yazma hızı, image dosyası yapılıp yapılmayacağı belirlenir. 2) EASY CD CREATOR DELUXE:

2 Adaptec'in parayla sattığı ve içerisinde normal sürüme göre birkaç faydalı birkaç programcığın daha olduğu bir sürümdür. Easy CD Creator Deluxe, CD Copier Deluxe, Picture CD Creator, Session Selector, Sound Editor, Video CD Creator isimlerinde alt progr******lar içerir. Biraz açalım ve ne işe yaradıklarını görelim. CD Creator Deluxe: Normal versiyonunun sahip olduğu özelliklerden fazla bir özelliğe sahip değildir. Aynı onun olduğu gibi bütün CD formatlarında CD'ler hazırlamanızı sağlar. CD-R ve CD-RW diskleri kullanabilir. CD-RW diskleri silebilir, yeniden yazabilir. CD Copier Deluxe: CD'den CD'ye birebir kopyalamak için kullanılır. Elinizdeki bir CD'nin aynını yapabilir. VideoCD, DataCD, AudioCD fark etmez bütün formatları kopyalayabilir. Picture CD Creator: Kodak Photo CD ve Corel Professional Photos disc'lerinde kullanılan formata uygun olarak fotoğraf CD'leri hazırlamak için kullanılır. Bu sayede TV'lere bağlanan CD-I cihazlarıyla da fotoğraflarınızı izleyebilirsiniz. Seson Selector:si MultiSession yazılmış olan CD'lerde sessionları ayrı ayrı seçip CD'nin içeriğine ulaşabilmeye yarar. Sound Editor: WAV müzik formatındaki ses dosyalarını düzenlemek için kullanılabilir, ses dosyalarına çeşitli efektler uygulanabilir, kesip yapıştırılabilir. Video CD Creator: MPEG formatındaki videolarınızı VideoCD şeklinde hazırlamanıza yardımcı olur. Bu sayede TV'lere bağlanan CD-I cihazlarıyla da izleyebilirsiniz. ADAPTEC DIRECT CD Adaptec firmasının biz CD yazma canavarları için üretmiş olduğu süper programlar zincirinin ikinci halkasıdır. Bu yazılım Packet CD yazma yöntemini destekler, birlikte gelen sihirbazlar ile hayatımızı kolaylaştırır. Đçerisinde üç tane küçük yazılım vardır: Programın kendisi olan Adaptec DirectCD, Adaptec ScanDisc ve CD-RW Eraser. Şimdi bunları inceleyelim isterseniz. Adaptec DirectCD: CD-R ve CD-RW medyaları Packet Writing yöntemiyle yazmaya yarayan çok faydalı bir programdır. CD'yi bir kez formatladıktan sonra Windows Explorer'ı kullanarak sürükle bırak (drag'n drop) yöntemiyle istediğiniz dosyayı CD'ye yazabilirsiniz. Adaptec ScanDisk: DirectCD ile formatlanmış CD'niz bazen dış etkenler tarafından bozulmuş olabilir, içindeki dataları okuyamayabilirsiniz, işte bu faydalı program vasıtasıyla CD'nizi inceleyip hatalarını düzeltebilirsiniz. CD-RW Eraser: Yazılıp silinebilen CD-RW'ları silmek için kullanılır. DATA CD (VERĐ CD'SĐ) HAZIRLAMAK Programı çalıştırdığınızda, önce karşınıza bir tane sihirbaz (wizard) gelir. Eğer isterseniz bu sihirbazı kullanabilirsiniz veya bu sihirbaza "cancel" deyip ayarlarını elle kendiniz yapabilirsiniz. Sihirbaz metodu yeni başlayanlar ve "abi ben anlamam 'drag'n drop'tan; şurda yazacağımız bir CD, uğraştırma bizi" diyenler için. Đkinci yol ise (bana bu daha kolay geliyor, tercih size kalmış) önce programı açıp daha sonra Windows Explorer ile kayıt edeceğiniz dosyaları bulup ya kopyalayıp yapıştırmak (copy paste) ya da sürükle bırak (Drag'n Drop) yöntemini kullanıp sürükleyip programın içine atmak. Đki yöntem de güzel bir şekilde çalışır, tercih size kalmış. Diyelim ki buraya kadar geldiniz. Burada program penceresinde minik bir CD işareti görecek ve CD'ye yazmak isteğiniz dosyaları o pencerede göreceksiniz. Bu CD işaretinin yanında 10 rakamlı bir sayı göreceksiniz. O sayı program tarafından CD'nize verilen numaradır. Đsterseniz onun üzerine fare ile gelip sağ tıklayarak rename (yeniden isimlendir) diyerek CD'nin ismini (Örneğin: Cin Ali) kendi zevkinize göre verebilirsiniz. Bundan sonra üst kısımda duran kırmızı noktaya tıklarsanız (ki Create CD - CD Yarat demektir) CD yazmak için son bir iki adıma gelmiş olursunuz. Küçük ve şirin kırmızı noktaya tıkladıktan sonra karşınıza bir menü daha gelir. Bu üç kısımdan oluşan menüde; Birinci kısımda (GENERAL) CD Recorder'ınızın ismini görürsünüz (görmek zorundasınız yoksa CD Recorder'ınız yok, PC'nize tanıtılmamış demektir). Eğer birden fazla CD kayıt cihazınız varsa hangisiyle kayıt yapmak isterseniz listeden seçebilirsiniz. Write Speed: Burada CD'nin yazma hızını ayarlarsınız. Teorik olarak 2X yazarsanız 37 dakikada, 4X yazarsanız 18.5 dakikada 650 MB'lık bilgiyi kayıt edersiniz. Ancak bu şartlara göre değişir. Number of Copies: Kaç adet kopya istiyorsanız buradan ayarlamasını yapabilirsiniz. Ancak her kopya için CD takmak zorundasınız (keşke raftan CD alabilen CD Writer'lar olsa). Options: Burada ise kayıt edeceğiniz CD'ye sadece test yapabilirsiniz (kayıt yapmadan); hem test hem de kayıt yapabilirsiniz; test mest yapmadan direk kayıt yapabilirsiniz. Burada dikkat edilmesi gereken husus: Test seçeneğini işaretlerseniz kayıt süresi 2 katına çıkar. Đkinci kısımda (ADVANCED) 4 tane seçeneğiniz var. Track At Once: Audio CD lerde kullanılan bir özelliktir. Diyelim ki elinizde 4.5 dakikalık 5 adet müzik var. Ama 5 parça için de bir CD'yi tüketmek istemiyorsunuz. O zaman bu seçeneği işaretliyorsunuz ve önce 5 parçayı kayıt ediyorsunuz. Daha sonra (diyelim ki 2 ay) elinize başka güzel parçalar geldi onları da müzik CD'nize ekleyebiliyorsunuz. Ancak her şeyin bir bedeli olduğu gibi bunun da bir bedeli var. O da her kayıt ettiğiniz 'session'un CD üzerinde bir yer işgal etmesi. Yani normal de 650 MB alabilen bir CD, iki 'session' olursa maksimum 640 MB bilgi alabiliyor. Yani 'session' araları CD

3 üzerinde yer kaplıyor. Close Session And Leave Disc Open: Session'ı kapat ama CD yi kapatma. Yani, ben bu CD'ye bir şeyler daha kaydetmek istiyorum. Ama elimdeki bilgiler 300 MB; kalanına da sonra bir şeyler eklesem olmaz mı diyorsanız. Bu seçeneği işaretleyin. Ama bir önceki paragrafta anlattığım her bir session'un CD üzerinde yer kapladığını ve kapasiteyi küçülttüğünü unutmayın! Close Disc: Evet, elinizdeki data kaç MB olursa olsun CD yi kapatırsınız ve bir daha kesinlikle başka bir şey yazamazsınız; ister 1 MB ister 649 MB, fark etmez. Disc At Once: Bu seçeneği işaretlerseniz data CD'lerinde TOC adı verilen ve CD'nin içinde neler olduğunu görmemizi sağlayan 'Table Of *******s'i, yani içindeki dosyalar listesini CD'nin başına yazar. Bu sayede CD'yi CD-ROM sürücüye yerleştirir yerleştirmez hemen okumaya başlar. Audio CD lerde ise parçalar arasındaki 2 sn'lik bekleme süresini ortadan kaldırır. Üçüncü kısımda (SUMMARY) kayıt edeceğiniz CD hakkında teknik bilgileri görürsünüz. Cinsini, hangi formatta kayıt yapacağınızı, içindeki bilgilerin ne kadar yer kapladığını vb. bilgileri görebilirsiniz. Bundan sonra gerekli ayarlamaları yapıp OK düğmesine basarsanız CD kayıt etmeye başlayabilirsiniz.

4 AUDIO CD (MÜZĐK CD'SĐ) HAZIRLAMAK Öncelikle WAV formatındaki müzik parçalarını hazırlamak gerekir, WAV parçaları 44.1KHz, 16bit ve stereo olmalıdır ki gerçek Audio CD tadını alabilelim. Tam tamına 74 dakika müzik kayıt edebiliriz. Audio CD'lerimizden Seçme Bir Audio CD Hazırlayalım. Eğer elimizde iki tane CD-ROM'umuz varsa sorun değil, CD-Writer'ımıza CD-R diskimizi yerleştirir ve sırasıyla istediğimiz parçaların olduğu Audio CD'leri CD-ROM'umuza takar ve tek tek parçaları kayıt ederiz. Ama eğer böyle bir lüksümüz yok ise Easy CD Creator bize bu işlem için kolaylıklar sağlıyor. Bu durumda AudioCD'lerimizi yine tek tek takacağız ama önce WAV formatında sabit diskimize kayıt edeceğiz. Elbette bu işlem için harddiskimizde en az 1GB boş yer olmalıdır. Đşlem şöyle gerçekleşiyor: Audio CD yerleştirilir, üst bölümdeki Windows Explorer benzeri bölümden AudioCD'nin içine bakılır, istenilen trackler (müzik parçaları) aşağıdaki bölüme sürüklenir ve bırakılır, daha sonra parçalar işaretlenerek üzerine sağ fare tuşuyla tıklanır ve Prerecord WAV File seçeneği işaretlenir ve WAV dosyalarını kayıt edeceğimiz yer gösterilir ve tek tek isimler verilir. Burada Easy CD Creator bize tek tek parçaların isimlerini soracaktır siz istediğiniz gibi isim verin. Daha sonra işlem bittikten sonra WAV dosyalarını bulundukları yerden File*New CD Layout komutuyla açtığımız temiz layout'un içerisine sürükleyip bırakalım, File*Create CD komutunu çalıştıralım, karşımıza General - Advanced - Summary bölümlerinin bulunduğu CD Creation Setup gelir. General penceresinde yazma hızını Write Speed kısmından ayarlayın, Create CD seçeneğini işaretleyin, Advanced penceresinde 4 adet seçenek ile başbaşa kalırız bir anda. Şimdi bunlar ne manalara gelir, öğrenelim: Leave Session Open: Eğer sabit diskinizde 1GB yer yoksa bu yöntemi kullanabilirsiniz, bunu işaretlediğinizde session (oturum) yazılır, ama kapatılmaz. Akabinde başka parçalar da yazıp en sonunda Session'u kapatabilirsiniz, böylece track'leriniz arasında boşluklar oluşmaz. Ama bu yöntemle yazdığınız AudioCD'yi sadece CD-Writer'ınızda dinleyebilirsiniz, müzik setiniz ve multi read özelliği olmayan CD-ROM'larınız bunu görmez. Close Session and Leave Disc Open: Bu seçeneği işaretlediğinizde session (oturum) sonlandırılır ama disk kapatılmaz, yani CD-R'ınıza bir şeyler yazabilirsiniz ama eğer tam doldurmamışsanız kalan kısma başka bir session (oturum)da başka eklemeler yapabilirsiniz. Ancak CD'nizi yine yeni model müzik setleri ve MultiRead özelliği olan CD-ROM'lar okuyacaktır. Close Disc: Bu seçenek ile CD sonlandırılır, kapatılır ve bir daha ekleme yapılamaz. Bence bu yöntemi kullanıp CD'nizi kapatacağınıza bir sonraki seçenek olan Disc At Once'ı seçin daha iyi, hem böylece her tür müzik seti ve CD-ROM okuyabilir. Disc At Once: Đşte gerçek AudioCD formatı budur. Yani müzik marketlerde aldığınız müzik CD'leri bu formata sahiptir. Bu yüzden her türlü müzik seti ve CD-ROM rahatça okuyabilir. Mümkünse AudioCD'lerinizi bu seçeneği işaretleyerek ve tek seferde yazın; zira diğer formatların hepsi trackler (şarkılar) arasına gereksiz 2 sn'lik boşluklar koyar ve çoğu müzik seti ve eski model CD-ROM'lar okuyamaz. MP3 Parçalarını AudioCD olarak kaydedebilir miyim? Elbette! MP3 bir tür sıkıştırma algoritmasıdır. Parçanın esası WAV'dır. MP3'ü de WAV'e çevirdiğinizde (yani decompress yaptığınızda) canavar gibi AudioCD'ler hazırlayabilirsiniz. Şöyle ki, önce hemen hemen her yerde kolaylıkla bulabileceğiniz Winamp yazılımı alırız, Ctrl+P tuş kombinasyonu ile ayarlar menüsüne gireriz. Audio I/O bölümüne geçeriz, burada Output Plug-Ins kısmında WaveOut Plug-In'i seçeriz ve Configure düğmesine tıklarız ki MP3'leri nereye açacağımızı bilelim. Ayarları tamamladıktan sonra istediğimiz MP3'leri Playlist yaparız (toplam 74dk) ve Play tuşuna basarız, işlem sonuçlanınca decompress ettiğimiz (oluşturduğumuz) WAV dosyalarını Easy CD Creator'un Audio CD Layout bölümünün içine sürükleyip bırakırız, sonra Advanced bölümünden Disc At Once'ı işaretlemeyi unutmayarak AudioCD'mizi yazarız akabinde her tür CD çalıcıda (Player) afiyetle dinleriz. VIDEO CD HAZIRLAMAK VideoCD hazırlayabilmek için EasyCD Creator'un Deluxe veya yukarı bir sürümüne sahip olmalısınız. Kredi kartınızla edinebilirsiniz. VCD Creator'u çalıştırdığınızda Adaptec'in diğer programlarında olduğu gibi bir Wizard (sihirbaz) güler yüzlü bir şekilde sizi karşılar ve hoşgeldiniz der. Bunu kullanarak adım adım ilerleyebilir ve zahmetsizce işlemleri tamamlayabilirsiniz. Şimdi adım adım beraber ilerleyelim. Đlk karşımıza çıkan hoşgeldin ekranına şöyle bir bakıp, içimizden hoşbulduk dedikten sonra **** düğmesine basalım. Karşımıza gelen ikinci pencerede iki seçenek var. Birincisi Simple Video Sequences, diğeri One Level Menu Structure. Bunlardan Simple Video Sequences'i seçerseniz hazırladığınız Video-CD'yi izlerken video klipleri ileri ve geri şeklinde seçebilirsiniz. One Level Menu Structure seçeneğini işaretlediğinizde ise bir menü vasıtasıyla kayıt edilmiş birden fazla video klipten birini seçebilirsiniz. **** düğmesine basarak ilerliyoruz. Adding Play Items penceresinde Add düğmesine basarak eklemek istediğimiz MPEG- 1 formatındaki PAL 352x288 25Hz sıkıştırılmış görüntüleri ekleyebilirsiniz; her görüntüyü eklediğinizde size görüntüyü

5 izleme imkanı verecektir OK düğmesiyle onay vermelisiniz. **** düğmesiyle ilerleyin; Creating Play Sequence penceresini **** ile geçtikten sonra karşımıza gelen bu pencerede sıralama yapacaksınız, yani eklediğiniz görüntüleri sıraya dizeceksiniz. **** ile ilerleyeceksiniz; görüntülerin izleme sırasını da düzenledikten sonra playback yapıp son bir kez inceleme imkanına sahipsiniz. Kontrol edip **** ile ilerleyin, işte son pencereye geldiniz: Ready to Create CD. Karşınıza üç seçene çıkacak birincisi derhal CD'nin yazılması için; ikincisi Image File (görüntü dosyası) yaratarak yazmak için; üçüncüsü ise son bir kez kontrol etmek için. Biz "Create the CD Now" seçeneğini işaretleyerek ilerliyoruz. Bundan onra size takas dosyalarını (geçici dosyalar) kopyalayacağı bir yer sorabilir; bunun için uygun bir yer gösterin. En sonunda CD Creation Setup'a ulaştık; Create CD seçeneğini işaretleyip OK'e basarak işlemi tamamlıyoruz. MULTISESSION CD HAZIRLAMAK Adaptec Easy CD Creator ile bir data veya audio cd yazdığımızda, eğer CD Creation Setup'da Close Disc ya da Disc At Once seçeneklerini işaretlememişsek CD'miz MultiSession olur. CD'miz dolana kadar defalarca oturumlar halinde kayıt yapabiliriz. Bir oturumu (sesion) yazdıktan sonra başka bir zamanda CD'mize ekleme yapmamız gerektiğinde, CD'mizi CD-Writer'ımıza yerleştirip eski oturumu Import etmemiz gerekir. Eğer bir önceki oturumu Import etmezsek evvelden yazılmış olan bilgilerimize bir daha ulaşamayız. CD'mizi CD-Writer'a yerleştirip EasyCD Creator'u çalıştırdığımızda ilk yapacağımız şey Disc*Import Session olmalıdır. Daha sonra CD'mizde mevcut boşluğa datalarımızı ekleyebilir ve yazma işlemimizi gerçekleştirebiliriz. BOOTABLE CD HAZIRLAMAK Bu işlemi gerçekleştirebilmek için önceden bir Startup (başlangıç) disketi hazırlamamız gerekiyor. Çünkü Easy CD Creator boot bölümünü disketten okumak isteyecektir. Bir adet boş disketimizi sürücümüze yerleştirelim, Windows'ta Start*Settings*Control Panel*Add Remove Programs sekmelerini takip edelim ve karşımıza gelen Add/Remove Program Settings penceresindeki en son kartı seçelim. Startup diskimizi Create Disk... komutunu kullanarak oluşturabiliriz. Disketimizi oluşturduktan sonra Easy CD Creator'a dönelim, CD-R'ı CD-Writer'ımıza yerleştirelim ve File*CD Layout Proterties sekmelerini kullanarak CD Layout Properties'e girelim. Burada General bölmesinde yapacağımız birşey yok; isterseniz CD'nin ismini belirleyebiliriz ve süratle Data Settings bölmesine geçebiliriz. File System'i ISO9660 yapınca hemen altındaki BOOTABLE seçeneğinin aktif olduğunu göreceksiniz; onun yanındaki kutuyu da işaretleyin. Başka bir ayar yapmamıza gerek yok; hemen OK'i tıklayın. Başlangıç disketimizi sürücüye yerleştirmemizi bildiren bir mesaj gelecek; disketimizi yerleştirip bu uyarıyı onaylayalım. Reading Boot Information Please Wait.. uyarısını görünce arkamıza yaslanıp 30sn kadar bekleyelim; işlem tamamlandığında CD Layout'unda BOOTCAT.BIN ve BOOTIMG.BIN isminde iki tane dosya görmelisiniz. Bundan sonra CD'nize kopyalamak istediğiniz başka faydalı dosyaları ekleyebilir ve yazma işlemini tamamlayabilirsiniz. Birkaç küçük not: Bootable CD'mizi sadece CD-ROM'dan boot'u destekleyen anakartlarla kullanabiliriz, boot edeceğimiz CD-ROM'un secondary master olması sorun yaşamamıza engel olacaktır, bazı anakartlarda BIOS ayarından CD'yi otomatik tanıtma moduna getirmek gerekebilir. Bazı yazılımlarda Windows 98 başlangıç disketinin sorun oluşturduğu rapor edilmiştir; özel olarak hazırlanıp içine CD-ROM'u tanıtıcı satırlar eklenen Windows 95 başlangıç disketi bu durumlarda düzgün çalışmaktadır. PACKET WRITING DirectCD sanılanın aksine Packet Writing işlemini sadece CD-RW medyalar üzerinde gerçekleştirmiyor. Bunu CD-R medyalar üzerinde de uygulayabiliyor. Programın belli bir GUI'si (arabirimi) yok. Sağ altta, araç çubuğundaki saatin hemen yanında küçük bir simge ile kendini belli eder. Özelliklerini buradan ayarlarız. Saatin hemen yanındaki minik ve şirin simgeye çift tıkladığınızda bir sihirbaz ile karşılaşırsınız. Bir CD-R ya da CD-RW medyayı Packet Writing yöntemiyle kullanabilmek için önce formatlamalıyız; sihirbazı ilerlettikçe bu seçenek karşınıza gelecektir. Adaptec bu format konusunda çok ileri gitmiş, eskiden 1 saat CD'yi formatlardık ve bu bayağı sıkıcı bir durumdu, şimdi Adaptec HP'nin geliştirmiş olduğu HP Fast Format yöntemiyle sizi sadece 5 dakika esir ediyor, sonra özgürsünüz; yazma ve silme yapabilirsiniz. Aslında arkada diski formatlamaya devam ediyor, ama size çaktırmıyor. Diyelim ki diski formatlıyorsunuz ve makinenizi kapatmak istediniz; keyif sizin değil mi? DirectCD bu durumda bile formata kaldığı yerden devam edebiliyor, bu kadar güzel düşünülmüş ve özenle hazırlanmış bir yazılım. Format penceresini geçtikten sonra CD'niz için sizden bir isim isteyecektir; buraya dilediğiniz bir isim girebilirsiniz. Finish komutunu kullandığınızda 5dk bir süre konfigürasyon olayını izleyeceksiniz sonra format arkada devam ederken CD üzerine yazma, silme ve okuma yapabilirsiniz (silme sadece CD-RW için geçerli). Programın özellikler için araç çubuğunun sağındaki küçük DirectCD simgesine sağ tıklayın ve Properties sekmesini seçin. Karşınıza General*Settings*DirectCD Wizard bölmelerinden oluşan bir Properties penceresi çıkacak. General bölmesinde CD'nin Label'ını (etiketini) görebilir, değiştirebilir, CD medyanın cinsini, kaçta kaçının dolu olduğuna dair bilgiler alabilirsiniz. Settings bölmesinde CD-Writer ile ilgili bilgilere ulaşacaksınız, Current Read Speed - okuma hızını, Current Write Speed - yazma hızını gösterir. DirectCD Wizard bölmesinde 6 madde karşımıza gelir. Bunlardan ilk ikisi CD-R disk'ler için kullanılır. Enable standart CD-ROM compatibility: Bu seçenek standart CD-ROM gibi davranabilmesini sağlar;

6 Display the 'Eject Disc' wizard before ejecting a DirectCD disc: Diski çıkarmak istediğinizde bir onay penceresinin sizi uyarıp uyarmamasını ayarlar; Display disc creation options upon insertion of blank media: Bu seçeneğin aktif olması yararlıdır, boş bir CD taktığınızda bir sihirbaz çıkarak size yardımcı olur; Display the "DirectCD Disc Ready" notification...: "Diskiniz yazılmaya hazırdır efendim" tarzı bir uyarı ile sizi uyarsın mı uyarmasın mı? Display Eject Notification: Diski eject ettiğinizde (çıkarttığınızda) bir uyarı penceresi ile sizi uyarmasını sağlar; Display Adaptec DirectCD startup banner: Bilgisayarınızı açtığınızda DirectCD yüklenirken bir banner'ın size karşılayıp karşılamamasını belirler. Format işlemi bittikten sonra Windows Explorer (Windows Gezgini) kullanarak güvenli bir şekilde yazma ve silme yapabilir, CD-RW medyanızı sanki bir harici harddisk gibi kullanabilirsiniz. NERO - BURNING ROM Şimdiye kadar en yaygın yazılım paketi olan Adaptec serisini tanıttık. Nero Burning ROM ise Ahead firmasının son yıllarda sıkı bir atakla CD-Writing Software camiasında büyük ses getirmiş ürünü. Gerçekten gerek desteklediği formatlar olsun, gerekse 123 sayfalık kullanım kılavuzuyla olsun bizleri büyüledi. Desteklemediği formatları araştırdık ama bulamadık. Özenle hazırlanmış, ciddi emek sarf edilmiş son derece profesyonel bir yazılım. Özellikle desteklediği MP3'den AudioCD yapabilme özelliği ile göz doldurdu. Nero, Adaptec'in DirectCD programı ile bazı noktalarda anlaşamıyormuş, Nero'yu kurmak istediğimizde Biz bu DirectCD ile anlaşamayız bilesiniz ha!" şeklinde bir uyarıda bulundu ve DirectCD'yi sistemimizden uninstall etmeden programı kuramadık - ki bu da kullanıcı için çok güzel bir yaklaşım ve ne kadar başarılı bir yazılım olduğunu gösteriyor. Eğer kurulabilseydi belki de sistemimiz çorbaya dönecekti; teşekkürler Ahead!- Programın özelliklerini tam kapasite kullanmak istiyorsanız firmanın Web sitesinden ( son sürümü indirmeli ve kurmalısınız. Program iki bölümden oluşuyor, birincisi File Browser ismiyle müsemma Windows Explorer benzeri bir pencere ve CD'mizi kayıt edeceğimiz bir pencere olan ISO ismiyle tarif edilen bir pencere daha. Kayıt edeceğiniz dosyaları bu iki pencereden sürükle-bırak yöntemiyle yapabiliyorsunuz. Programı çalıştırdığınızda sizi güzel arabirimli New Compilation adında bir sihirbaz (wizard) karşılıyor. Buradan ilk önce ne tür bir CD hazırlamak istediğinizi sorup uygun pencereyi karşınıza getiriyor. Gayet kolay, kullanışlı, amatör ve profesyonellere hitap edebilen ve kafa karıştırmayan bir arabirime sahip. Programın bizce en önemli, rakiplerine fark atan özellikleri, MP3 dosyalarını desteklemesi ve sabit diskin backup'ını zahmetsizce hazırlayabilmesi. DATA CD (VERĐ CD'SĐ) HAZIRLAMAK Programı çalıştırırız ve sihirbaz bizi karşılar, sol tarafta simgelerle belirtilmiş yerden CD-ROM (ISO)'yu işaretleriz. Sihirbazın Info, Multisession, File Options, Volume Descriptor, Dates, Burn isminde birkaç bölmesi var, kısaca bir bakış atalım. Info: Adından da anlaşılacağı üzere bilgi verir. CD üzerine ne kadar bilgi yerleştirilmiş, ne kadar yer kalmış, file system nedir vb. bilgileri verir. Multisession: Bu bölümde 3 seçenek var : Start Multisesison disk seçeneği yeni bir multisession CD hazırlamamıza yarar. Continue Multisesion Disk ile daha önceden bir kısmı yazılmış ve içinde bilgi olan Multisession bir CD'nin üzerine yeni bilgiler eklenebilir. No Multisession ile multisession olmayan bir CD hazırlanır File Options:File/Directorynames Length, dosya isimlerinin uzunluğu belirlenir: ISO Level 1, 8+3=11 karakter uzunluğunu (klasik DOS), ISO Level 2 ise uzun dosya isimlerini destekler (toplam 31 karakter). Format, CD formatını belirler: Mode1 veya Mode2-XA. Character Set, karakterlerin hangi sistem ile uyumlu olduğunu belirler, ISO9660 standarttır. Joliet, dosya sisteminin Unicode sisteminde isimlendirilmesini destekler. Relax ISO Restrictions bölümünde birinci seçenek alt alta 8 dizin şeması destekler, ikinci seçenek 255 karaktere kadar derinlik desteği verir Volume Descriptor: Bu bölümde CD'ye vereceğiniz Label'ı belirleyebilir, kişiselleştirebilmek için çeşitli alanları doldurabilirsiniz. Dates: Đsterseniz dosyaların orijinal tarihlerini tutabildiğiniz gibi, isterseniz bu tarihleri zevkinize göre ayarlamaya yarar. Burn: En önemli bölüm burası. Action kısmında 4 seçenek var: Determine maximum speed: Bunun işaretlenmesi gerek, maximum hızı kendisi belirmesi açısından faydalıdır. Simulation: Bu seçenek test etmeye yarar, eğer bir sorun çıkacaksa önceden tespit edebilir; işaretlenmeyebilir Write: Yazma seçeneği; bu işaretlenmelidir, bence gereksiz ama seçenek olsun diye yerleştirmişler. Faydası: Bazen sadece test etmek isteyebilirsiniz; bunun için sadece Simulation seçeneğini işaretleyip Write'ı seçmemelisiniz. Finalize CD: Bunu seçerseniz diski kapatır ve bir daha ekleme yapamazsınız. 650MB bilgiyi tek seferde yazacaksanız bu seçenek işaretlenebilir Write Speed, yazma hızıdır; CD-Writer'ınıza göre belirleyin. Eğer TOC'i (Table of *******s) CD'nin başına yazmak

7 istiyorsanız Write Method'un karşısındaki kutuyu işaretleyin ama bu durumda CD kapatılacaktır. Number of Copies, kaç tane CD yazacağınızı belirler. Options ksımı da şöyledir: Cache Disk- and Networkfiles: Eğer network (ağ) üzerinden yazma yapacaksanız yazacağınız dosyaları kendi diskinize kopyalamaya yarar Cache files smaller than...: CD yazmada küçük ebatlı dosyalar sorun çıkartabilir, çünkü çok miktadaki küçük ebatlı dosyanın hard disk üzerinden okunması harddiskin hızını düşürür, işte bu seçenek bu hız düşüklüğünün önüne geçmek için kullanılır. Kısa bilgiler verdikten sonra gelelim uygulamaya, 1. Multisession bölmesinde Start Multisession Disk seçeneğini işaretleyin. 2. File Options bölmesinde, ISO Level 2, Mode1, ISO 9660, Joliet seçeneklerini işaretleyin. 3. Volume descriptor bölmesinde Volume Label kısmına istediğiniz bir ismi girin. 4. Dates kısmında bir değişiklik yapmanıza gerek yok. 5. Burn kısmında, Determine maximum speed - Write seçeneklerinin işaretli olması yeterli. 6. New düğmesine tıklayın. 7. Sağ tarafınızdaki File Browser kısmında istediğiniz dosyaları sürükle-bırak yöntemiyle CD Layout bölümüne yerleştirin. Sayfanın altındaki cetvelden ne kadar dolduğunu, ne kadar yeriniz kaldığını takip edebilirsiniz. 8. Bu işlem bitince File*Write CD seçeneğini işaretleyin ve çıkan pencereden Write düğmesine basın, CD'niz hazırlanmaya başlamıştır, bitince bir onay penceresi gelecek; ona OK deyin, iyi günlerde kullanın. AUDIO CD (MÜZĐK CD'si) HAZIRLAMAK 1. New Compilation penceresinde soldaki simgelerden AudioCD simgesine tıklayın. 2. Audio-CD kartındaki Title ve Artist bölümlerini doldurun, istemezseniz doldurmayabilirsiniz. 3. Burn kartındaki ayarlamaları yapın. 4. New düğmesine tıklayın Audio1 penceresi açılacaktır 5. Sabit diskinizdeki MP3 dosyalarını, WAV dosyalarını ya da AudioCD'den CDA tracklarını sürükleyin ve bırakın. 6. Bu işlem bitince File*Write CD seçeneğini işaretleyin ve çıkan pencereden Write düğmesine basın, CD'niz hazırlanmaya başlamıştır, bitince bir confirmation penceresi gelecek ona OK deyin, iyi günlerde dinleyin. BOOTABLE CD HAZIRLAMAK 1. Öncelikle bir adet Windows 98 ya da 95 başlangıç disketi hazırlayın. 2. Başlangıç disketinizi disket sürücünüze yerleştirin. 3. New Compilation penceresinde soldaki iconlardan CD-ROM (Boot) icon'unu tıklayın. 4. Karşınıza Boot bölmesinde yandaki gibi bir görüntü gelecek, New düğmesiyle devam edin. 5. CD Layout'a eklemek istediğiniz dosyalar varsa oları da ekleyin ve File*Write CD komutuyla işlemi bitirin. CD KOPYALAMAK 1. New Compilation penceresinde soldaki iconlardan CD-Copy icon'unu seçin. 2. Eğer bir CD-ROM'unuz ve bir de CD-Writer'ınız varsa ancak o zaman direk kopyalama yapabilirsiniz, bu durumda Copy Options kartında On the Fly seçeneğini işaretleyin. 3. Read Options'da bir değişiklik yapmanıza gerek yok; default'u neyse öyle kalsın. 4. Burn kartında Determine maximum speed ve Write seçeneklerinin işaretli olması yeterli olacaktır, ama eğer kopyalayacağınız CD'den şüpheleniyorsanız, yani çizik varsa ve okumada sorun çıkabilecekse o zaman Simulation seçeneğini de işaretleyip bir deneme atışı da yaptırabilirsiniz. 5. Copy CD düğmesine tıklayıp işimizi bitiriyoruz. 6. Aynı işlemi AudioCD yada DataCD kopyalarken aynı şekilde yapabilirsiniz. SABĐT DĐSKĐNĐZĐ YEDEKLEMEK (BACKUP) Bu özellik NERO'yu rakiplerinin bir adım önüne çıkartıyor New Compilation penceresine cancel deyin 2. File*Burn HD Backup seçeneğini işaretleyin. 3. Important Information isimli bir pencere gelecek, okur gibi yapıp Proceed'i işaretleyin. 4. Karşınıza Choose the harddisk and partition to backup penceresi gelecek, buradan hangi harddiskinizin, hangi partitionunu yedeklemek istiyorsanız onu işaretlemeli ve OK'i tıklamalısınız. 5. Karşınıza WriteCD diyalogu geldiğinde Simulation haricindeki seçenekleri işaretleyin ve Write düğmesine tıklayın.

8 Bundan sonra Nero bir dizi işlem yapıyor ve harddiskinizin yedeklemesini gerçekleştiriyor. *******CD Yazmadan önce En unutmamanız gereken şey,cd-wr cihazınızı tam olarak görebilmenizdir Yani Image Recorder gibi bir ibare görüyorsanız kesin olarak CD-WR cihazınızı tanıtamamışınız demektir,image Recorder ibaresinin hemen sağındaki aşağı oka tıklayarak CD-WR oradamı değilmi diye bi bakıverin oradaysa,tabiiki onu seçinki,cd Yazma işlemine başlayabilesini

9 Divx, Microsoft un çıkarttığı Mpeg4 Codec in kırılması ve Mp3 ses formatıyla birleştirilmesi sonucunda DVD kalitesinde ki görüntünün, minimum görüntü kaybıyla yeniden oluşturulmuş haline denir. DVD den % 15 görüntü kaybıyla Divx transferi yapmak mümkündür, VCD de bu fark % 80 civarında olmaktadır. Divx in amacı fazla görüntü kalitesi kaybı olmadan DVD kalitesinde ki görüntüyü Video CD boyutunda sağlamaktır. TERİMLER - FORMATLAR KAMERA Kamera, genellikle dijital kameralarla yapılan sinema çekimleridir. Kamerayı sabitlemek için bazen üç ayaklı sehpalardan kullanılır, ancak çoğu zaman bu mümkün olmaz ve dolayısıyla kamera sallanır. Ayrıca kameranın bulunduğu yere bağlı olarak ekran ortalanamayabilinir, ve belli bir açıdan görüntüyü kaydedilir. Eğer düzgünce yerleştirilmişse, ekranda yazı olduğu için kesin birşey söylemek zor ancak çoğu zaman bunlar ekranın üstünde ve altında üçgen sınırlarla gözükürler. Ses ise, kamerayla tümleşik mikrofon aracılığıyla kaydedilir, ve özellikle komedi filmlerinde, film sırasında kahkahalar duyulabilir. Bu faktörler sonucunda görüntü ve ses kalitesi genellikle düşük olur, yalnız şansımız yaver giderse sinemayı boş bulabilir ve temiz ses sinyallerini alabildiğimiz bir çekim oluşturabiliriz. TELESYNC(TS) Telesync, harici ses kaynağı kullanması dışında (genellikle bu harici ses, insan seslerinden uzak olan bir yerden, koltuğun özel bir kısmından alınır) kamera ile aynı işlevi görür. Doğrudan bir ses kaynağı, iyi kalite bir ses kaynağı olacak diye bir kaide yoktur, özellikle birçok arka plan gürültüsünün sese karıştığını düşünecek olursak. Genellikle telesync, boş bir sinemada ya da profesyonel bir kamera yardımıyla projeksiyon odasından ki böylece daha iyi bir görüntü kalitesi elde edilir ve kaydedilir. Kalite, çekimden çekime oldukça farkedebilir; onun için tüm filmi indirmek yerine, önce örneğini indirin. Telesync'ler yüksek oranda etiketlendirilmemiş kameralardır. TELECINE(TC) Telesine makinesi, filmi dijital olarak makarasından kopyalar. Ses ve görüntü çok iyidir, ama gerektirdiği teçhizatı ve masrafı dolayısıyla telesineler pek yaygın değildir. Genellikle film, gerçek aspect oranında olacaktır, bununla beraber 4:3 telesineler de mevcuttur. Buna en iyi örnek geçen sene kaydedilen JURASSIC PARK 3 TC'dir. Telesine, film sırasında ekranda görülen bir zaman sayacı olduğu için zaman kodlamasıyla çakışmaz. SCREENER(SCR) Bir filmin promosyon amaçlı VHS kaseti, piyasaya çıkmadan önce dükkanlara ve diğer bazı yerlere gönderilir. Bir Screener, VHS kasedi formatındadır ve genellikle 4:3 (tam ekran) aspect oranına sahiptir. Bunun dışında geniş ekran olanları da bulunabilir. En büyük dezavantajı; ekranın altından geçen ve telif hakları ile kopya-yazılım ihbarı için telefon numarasının yazdığı mesajdır. Ayrıca, eğer kasedin seri numarası ya da kasedin içine doğru bir çizgi var ise; bunlar genellikle siyah bir çizgi ile olmak üzere, o bölgenin üstü çizilerek bloke edilmelidir. Bu genellikle sadece birkaç saniyeliktir, fakat maalesef bazı kopyalarda bu olay tüm film boyunca sürer ve bazıları oldukça büyüktür. Kullanılan araç-gereçe bağlı olarak, screener kalitesi-eğer MASTER kopyasından yapılmışsa mükemmel kaliteden, eğer kalitesiz malzemenin kullanıldığı eski bir VHS Kaydedicisi ile yapılmışsa düşük kaliteye kadar değişir. Çoğu screener VCD'e dönüştürülür, ancak bazı SVCD denemeleri de oldu ve bazıları VCD'ninkilerden daha kaliteli idi. DVD-SCREENER(DVDscr) Aynı şekilde screener'lardan bazıları DVD'ye dönüştürülür. DVD retail'lerin içerdiği bazı ekstralar dışında genellikle geniş ekrandır(widescreen). Uyarı mesajları her zaman siyah kısımda olmayabilir; dolayısıyla bu, izleme zevkini bölebilir. Rip edenin yeteneğine bağlı olarak DVD Screener'lar çok iyi kalitede olabilir.dvd Screener'lar genellikle SVCD ya da Divx/XviD formatlarına dönüştürülür. DVDRip Piyasaya sürülen DVD'nin son kopyasıdır. Mümkünse bu, tekrar pre-retail(örneğin, Star Wars Episode 2) olarak piyasaya sürülür ve mükemmel kalitede olur. DVDRip'ler, SVCD ve DivX/XviD olarak yayımlanır. VHSRip Genellikle kaykay/spor videoları ve XXX gösterimleri olmak üzere retail VHS'den dönüştürülmüşlerdir. TVRip Tv programları; ya ağ üzeri (dijital kablo/uydu dekoderleri aracılığıyla cap edilenler daha uygundur) ya da gösterim öncesi uydunun şebekeye programı birkaç gün önceden göndermesi(bazılarında titreşimler oluyor) şeklindedir. 'WWF Raw Is War' gibi ekstra bölümler içeren bazı progamlar ve kamera/yorum testleri ayrıca rip dahilindedir. PDTV, dijital bir TV PCI kartından cap edilir, bu genellikle iyi sonuç verir, öyle ki bazı grupların bunları SVCD olarak yayınlama eğilimleri görülmektedir. Bütün VCD/SVCD/SivX/Xvid ripleri TV görüntüsüyle desteklenmektedir. WORKPRINT(WP) Workprint, henüz bitmeyen bir filmin kopyasıdır. Filmde eksik sahneler ya da müzikler olabilir. Kalite mükemmelden, çok kötüye kadar değişir.. Bazı Workprint'ler son baskısından oldukça farklıdır (Men In Black'te yaratıklar ve oyuncular olmaları gereken yerde değillerdi) ve diğerleri de ekstra sahneler içeriyor bile olabilir (Jay and Silent Bob). WP'ler, eğer ki iyi kalite bir kopyası edinilirse, koleksiyonda hoş bir ilave versiyon işlevi görebilir. DivXRe-Enc Divx re-enc, orjinalini VCD kaynağından alan ve ufak boyutta bir DivX dosyasına re-encode edilen filmdir. Çoğunlukla dosya paylaşanlarda görülür, ve bunlar genellikle 'Film.İsmi.Grup(1of2)' şeklinde etiketlenirler. Bu işi yapan gruplardan en bilinenleri; SMR ve TND'dir. Bunlar aslında, eğer bir filmin 200MB'lık kopyasına sahip olup olmama konusunda kararsız değilseniz tabi, download etmeye değmezler. Genellikle uzak durun. Watermarks(Filigranlar) Birçok film Asya Silver'ları ve PDVD'lerden gelir ve sorumlu kişi tarafından etiketlenir. Bu etiketleme genellikle bir harf/ilk harf veya genellikle köşelerden

10 birinde bulunan küçük bir logo şeklinde olur. En meşhurları; "Z","A" ve "Glove" filigranlarıdır. AsianSilvers/PDVD Bunlar, doğulu bootlegger'ların çıkarttığı filmlerdir.. Genellikle bazı gruplar tarafından, kendileri adına çıkartmaları için satın alınırlar. Silver'lar çok ucuzdur, birçok ülkede mevcuttur ve yeni bir versiyonunu çıkartmak da kolaydır. Bu yüzdendir ki, şu anda bu işin içinde oldukça kişi var. Bunların çoğunluğunu ise birkaç dağıtımdan öteye gidemeyen küçük gruplar oluşturur.pdvd'ler ise DVD'ye konulan şeyin aynılarıdır. Çıkartılabilir altyazıları vardır ve kalite olarak silver'lardan çok daha iyidirler. Normal bir DVD gibi rip edilirler, ancak VCD şeklinde dağıtılırlar. FORMATLAR VCD VCD MPEG1 tabanlı bir formattır. Sabit, 1150 kbit bitrate'e ve 352x240 çözünürlüğe sahiptir. Genellikle düşük kalitede (KAMERA / TS / TC / VHS çekim / TV çekimi(analog) küçük boyut elde etme, tek cd'ye sığdırabilme amaçlı kullanılır. VCD'ler ve SVCD'ler süreye dayalıdır, yani bir diskin kapasitesinden daha büyük bir MPEG film gene de (süre sayesinde) 74 dakikalık bir CD'ye sığabilir. SVCD SVCD ise MPEG2 bazlıdır (DVD gibi) ve 2500kbit'e kadar değişken(variable) bitrate değerlerine izin verir, ayrıca 480x480 (NTSC) çözünürlüğe sahiptir, ve oynatıldığı zaman 4:3 görüntü oranını alır. Değişken bitrate'ten dolayı tek CD'ye sığacak uzunluk kesin bilinmemektedir, fakat genellkle dakikanın bir CD'ye sığdığı görülmüştür. Değişken bitrate kullanarak SVCD yapımı sırasında çoklu geçişler (multi-pass) kullanılması önemlidir. Belki yapım süresi uzar, fakat sonuç daha net olur. XVCD/XSVCD Basit bir şekilde kurallara uymayan VCD'lerdir. Daha yüksek bitrate ve çözünürlük değeri alabilirler, ama sonuçta durum VCD'yi oynatacak makinenin kapasitesine bağlıdır. XVCD'ler ortalıkta fazla görünmez, çünkü genellikle amacı internete yaymak değil de ev kullanımı için tercihtir. DivX / XviD DivX formatı multimedya platformları için tasarlanmıştır. İki codec kullanır: biri düşük hareket (low motion), öbürü ise yüksek hareket (high motion). Uzun süre önce yapılmış filmlerin çoğu low-motion olarak yaratılmıştır, ve high-motion da da problemler vardır. İki codec arasındaki değişimleri sağlayarak daha kaliteli sonuçlar elde edebilmek için SBC (Smart Bitrate Control-Akıllı Bitrate Kontrolü) adlı bir metod geliştirilmiştir. Çok yüksek işlem değeri ve karmaşık alogoritmalar ile yapıldığından dolayı DivX filmlerin DVD Player'larda çalışmaları şu an için mümkün değildir. Fakat bazı firmalar şu an DivX player ürünler üretiyor, hatta satıyorlar, fakat bu makineler de her yerde bulunmuyor. Düzgün DivX'ler genellikle DVD'lerden rip edilmiştir ve bir CD'ye 2 saatlik iyi kalitede bir DivX sığdırılabilir. Farklı türde codec'ler mevcuttur, en ünlüleri Divx3.11a ile yeni XviD dir. CVD CVD, CVD ile SVCD'nin bir kombinasyonudur. Genellikle bir çok DVD Player tarafından desteklenirler. SVCD'nin MPEG' bitrate'lerini destekler ama 352x480(NTSC) çözünürlüğü kullanır, çünkü yatay çözünürlük fazla önemli sayılmaz. Şu anda hiç bir grup CVD yayınlamamaktadır. DVD-R DVD-R, en popüler DVD yazma çözümüdür (DVD-RAM,DVD+R gibi farklı seçeneklerin arasından sıyrılır). Taraf başına 4.7 gb veri taşır, çift taraflı yazılabilir DVD'ler de mevcuttur, böylece tek diskte yaklaşık 10 GB taşınabilir. SVCD 'nin MPEG2 görüntüleri DVD-R'a yazılıp izlenmeden önce dönüştürülmelidir. DVD'den DVD-R'a kopya yapmak da mümkündür, ama bazı durumlarda extralar/diller yer sorunu yaratmamaları açısından kaldırılır. ÇEŞİTLİ BİLGİLER Regional Coding(Bölgesel Kodlama) Bölgesel kodlama; filmlerin Amerikan DVD'lerini alan insanların, kendi ülkelerinde bunları erken izlemelerini ya da Amerika-dışı distribütörlüğünü başka firmaların yaptığı eski filmlerin, Amerikan firmaları aracılığıyla ülkedışına çıkışını engellemek için dizayn edildi. Birçok playerın bölgesel kodlaması, bir çip aracığıyla ya da kumanda yardımıyla kaldırılabilir. RCE RCE (Bölgesel Kodlama Arttırıcısı), "Çok Bölgeli" player'lar yaratmak için dizayn edilmişti, ancak birçok hata oluştu ve üstesinden gelindi. Şu anda çok az sayıda film RCE kodludur ve bunlar da hiç tutulmazlar. Macrovision Macrovision, ticari DVD'lerin çoğunda bulunan kopya korumasıdır. Eğer DVD kopyalanırsa; VHS'nin analiz edemeyeceği sinyaller gönderilir ki bu sinyaller sayesinde ekranda çizgiler gözükür ve görüntü karanlıklaşır. Kimi DVD Player'larda (örneğin Tescos'un Dansai 852'si) macrovision'un kaldırılabileceği gizli bir menü mevcuttur. NTSC/PAL NTSC ve PAL, dünyada kullanılan iki temel standarttır. NTSC PAL'dan daha yüksek framerate'e sahiptir(29fps-25fps) fakat PAL'ın daha yüksek çözünürlüğü vardır ve daha keskin görüntüler elde edilir. PAL sistemlerinde NTSC diskleri oynatmak, NTSC sistemlerinde PAL diskleri oynatmaktan çok daha kolaydır -ki bu İngilizler için iyi bir olaydır. RGB(Red-Green-Blue) destekli bir skart girişi; NTSC görüntüsünü çoğu yeni televizyonlarda tam renk olarak oynatacaktır, ancak bunu VHS kasedine kaydetmek için NTSC'yi PAL50'ye(çoğu DVD player'ın kullandığı PAL60 değil) dönüştürmek gerekecektir. Bu dönüştürmenin tam sonuç verebilmesi için her formata kayıt yapabilen dünya standartlarında bir VCR'a gereksiniminiz vardır. SÜRÜMDOSYALARI RARset

11 Bu filmler RAR biçimindedir ve v2 (rar>.rxx) ya da v3 (part01.rar > partxx.rar) şeklindedirler. BIN/CUE.cue dosyasını notepad ile açın ve ilk satırda sadece dosya ismi dışında bir yazı yazmadığından emin olun. Sonra Nero ile cue dosyasını açın ve program bu dosyayı VCD/SVCD formatında yazacaktır. TVRip'ler MPEG olarak yayınlanırlar. Divx dosyaları ise sadece divx ve.avi şeklindedir. NFO NFO dosyası filmi yayınlayan grubun reklamını yapmak amacıyla film ile birlikte koyulur. Bu dosyada yayınlama hakkında genel bilgi, format, kaynak, boyut ve işe yarayabilecek bazı notlar bulunur. Bunlar aynı zamanda yeni üye alma ve grup için donanım istemek amacıyla da kullanılırlar. SFV Bunlar genel olarak site düzeyinde, her bir dosyanın upload edilip edilmediğini kontrol etmek için kullanılır. Ayrıca SFV, bütün dosyaların olup olmadığını veya CRC(Cyclic Redundancy Check) doğruluğunu kontrol eden insanlar için de kullanışlıdır. Bu dosyaları kullanabilmek için pdsfv veya hksfv gibi programlar gereklidir. ETİKETLER PROPER(DÜZGÜN) Bu işin kurallarına göre, kim ilk Telesync'i yayınlarsa yarışı o kazanır. Fakat eğer filmin kalitesi düşük ise diğer bir grup aynı filmin başka bir telesync'ini(ya da aynı kaynağın daha kalitelisini) koyar ve kopyalamayı önlemek için PROPER etiketini dosyaya ekler. PROPER, bu sahnedeki en öznel etikettir ve birçok insana göre PROPER'ın orijinalinden daha iyi olup olmadığı tartışılır. Birçok çaresizlik içindeki grup da, PROPER'ları sırf yarışı kaybetmemek adına yayınlarlar. PROPER'ın yayınlanma sebebi NFO'da mutlaka belirtilmelidir. SUBBED(ALTYAZILI) VCD olayında, eğer yayınlanan film altyazılı ise bu demektir ki altyazı film boyunca görüntüyle birlikte encode edilmiştir. Bunlar genellikle Malezya/ Çin /Tayland dillerinde olur ve bazen ekranın büyük bir kısmını kaplayan iki farklı lisan birden olur. SVCD'ler değiştirilebilir altyazıları destekler ve bazı DVDRip'ler de değiştirilebilir altyazılarla yayınlanırlar. Bu olay, eğer mevcut ise NFO dosyasında belirtilir. UNSUBBED(ALTYAZISIZ) Eğer bir film altyazılı yayınlanmışsa daha sonra bunun altyazısız sürümü çıkartılabilir. LIMITED(SINIRLI) Sınırlı bir film demek, filmin sınırlı sayıda sinemada oynandığı anlamına gelir. Bu sayı genellikle 250 sinemanın altıdır. Genellikle kısa filmler limited olarak yayınlanırlar. INTERNAL(DAHİLİ) Dahili bir sürüm birçok sebebe bağlı olabilir. Klasik DVD grupları çok sayıda DAHİLİ sürüm çıkartır, çünkü o filmde kopyalama olsun istemezler. Ayrıca düşük kalite sinema ripleri DAHİLİ olarak yapılır, ve bu; ya grubun prestijini düşürmemektendir ya da daha önce yapılan riplerin sayısı fazla olduğundandır. DAHİLİ sürüm, grupların üye sitelerinde normal bir şekilde bulunur fakat site yöneticilerinin izni olmadan başka sitelere aktarılamazlar. Bazı DAHİLİ sürümler filmin ismine ve popülerliğine bağlı olarak hala IRC/Newsgroup gibi yerlere düşüyorlar. Yılın başlarında insanlar Centropy'nin "dahili" sürümler çıkarttığından bahsediyorlardı. Bu da demek oluyor ki grup, filmleri sadece üyeleri ve site yöneticileri için yayınlıyordu. Bu, alışılmış bir tanım için farklı bir durum. STV Straight To Video(Direkt Video'ya) asla sinemalarda gösterilmedi ve bu yüzden birçok site bunları kabul etmezler. ASPECTRATIOTAGS(ASPEKTORANIETİKETLERİ) Bunlar widecreen(geniş ekran) için *WS* ve fullscreen(tam ekran) için *FS*dir. RECODE Recode; filmin önceden yayınlanmış versiyonunun, içindeki altyazıları kaldırmak ya da renklerini düzeltmek suretiyle TMPGenc'den filtre edilen versiyonudur. Daha iyi gözükürler fakat bunlar, grupların kendi kaynaklarını sağlama beklentileri yüzünden fazla dikkate alınmazlar. REPACK Eğer grup kötü bir rip yayınlamışsa, problemleri düzelten bir Repack yayınlarlar. NUKED Bir film birçok sebepten dolayı nuke edilebilir. Özel siteler kurallar çiğnendiği("telesync Yasak" olan yerlere telesync koymak) için nuke atabilir, fakat filmde oldukça büyük sorunlar var ise(20 dakikalığına sesin olmaması, 2.CD'nin farklı film/oyun çıkması) global nuke atılır ve bu dosyaları sitelerde dağıtan insanların kredileri düşer. Nuke edilmiş filmler hala p2p/usenet gibi kaynaklara ulaşabilir ama ilk olarak neden nuke edildiğini kontrol etmek akıllıcadır. Çünkü, eğer gruplardan biri birşeylerin ters olduğunu anlarsa, nuke'lerini geri talep edebilirler. NUKE SEBEPLERİ Aşağıdaki liste bir filmin nuke edilme sebepleridir (Genellikle DVDRip için) * BAD A/R *Kötü aspekt oranı. Eğer filmde karakterler çok şişman/zayıf gözüküyor ise.

12 ** BAD IVTC **Kötü ters telesine. Framerate dönüştürme işlemi yanlış ise. *** INTERLACED ***Hareket halinde gözüken siyah çizgiler. Alan düzeni yanlış ise. CODEC TANIMI VE ÇEŞİTLERİ Codec sorunları divx için vazgeçilmez problemlerin başında gelir. Örneğin bilinen en sık soru "Şu filmde görüntü var ses yok" oluyor. Bunun nedeni her zaman seslerin aynı şekilde sıkıştırılmamasından kaynaklanıyor. Çoğu filmler 5.1 sese sahiptirler yani AC3 tür. Bu filmlerde sıkıştırma yapılmadan 6 kanal mevcut. Sesi alabilmek için bu yüzden AC3 codec kurmak gerek. Buna benzer bir kaç codec daha var ayrı ayrı uğraşmak istemezseniz özel hazırlanmış codec paketlerinden birini kullanabilirsiniz. Ama sakın zaten kurduğun divx codeclerini tekrar kurmayın. Bunları kurulum sırasında seçebilirsiniz. Bu paketlerden en ünlüsü ise Nimo CodecPack. Diğer Codec ler aşağıda belirtilmiştir. AC3 Codec : Confusioner tarafından derlenmiş kurulumu maximum basitlikte AC3 sese sahip filmleri izlemek için gerekli codec. DivX Codec : Orjinal DivX decoder ve encoder. Paket içeriğinde ayrıca orjinal DivX oynatıcısı da mevcut. ffdshow Alpha : Özellikle Xvid encode edilmiş filmleri rahat izlemenizi sağlayacak, ve oluşabilecek yeşillenmeleri giderebilecek olan bir Decode Filtresi. Ufkabakan Codec Pack : Tek tek codec yüklemek yerine bir seferde hepsini halledeyim diyenler için en uygun çözüm. XviD Codec : DivX'e alternatif hatta çoğu zaman daha başarılı bir kodlama sistemi. ALTYAZI ÇÖZÜMÜ VCD'de olduğu gibi altyazılar film üzerinde gelmiyor. Zaten kaliteli DivX rip'in ilk adımı altyazısız olmasından geçer. Bu iş için emek harcayan ve harıl harıl başka dillerden dilimize altyazı çeviren arkadaşlar var. Onlar sayesinde filmleri Türkçe altyazı ile izleyebilmek mümkün oluyor. Altyazı dosyalarını bilgisayarına indirip WinZip veya benzeri bir programla açıp film ile aynı klasöre aynı isimle kopyalarsanız DivX Codec le birlikte gelen playerla altyazıları film ile birlikte görebilmeniz mümkün. Ama unutmayın film dosyası ile altyazı dosyasının adı aynı olmalı. Mesela: eğer film dosyasının adı Filmin_Adi.avi ise altyazı dosyasının adı da Filmin_Adi.sub olmalı. Dosya uzantısı.sub olabileceği gibi, txt, srt v.s de olabilir. Elbette bu isim değiştirme v.s. işlemleri ile uğraşmak zorunda değilsiniz. Bu iş için hazırlanmış çok sayıda Player mevcut. Ayrıca windows media playerda veya kullandığın DVD yazılımında altyazı görüntüleyebilmeniz DivXG-400 benzeri programlarla mümkün. Eğer aşağıdaki playerdan BSplayer veya Radlight'ı tercih edecekseniz ki genelde mantık aynıdır open komutuyla film dosyasını seçtikten sonra open subtitle file ile altyazı dosyasını seçmeniz ve filmi altyazılı olarak izlemeniz için yeterlidir. Genellikle yukarıda anlatıldığı gibi altyazı ve film dosyasının adı aynı ise playerlar altyazı dosyasını da otomatik olarak açacaklardır. 1)Altyazı filmden önce ya da sonra : Bu sorun iki şekilde gerçekleşir ve ikisininde çözümü farklıdır. İlk olarak altyazı belirli bir süre ile sesten önce ve ya sonradır. Bu durumda ilk olarak kaymanın ne kadar sürdüğünü belirlememiz sonra da altyazıyı time adjuster ile açıp kaydır(move) tuşuna basarak sol üst köşeden altyazının önce mi yoksa sonra mı gözükeceğini seçtikten sonra alt tarafta ki kaydırma çubuklarını kullanarak istediğimiz süreye getirip tamadır diyoruz. Farklı kaydetle altyazıyı yeni bir isimle kaydedip işlemi bitiriyoruz. İkinci durumda ise kayma belirli değildir burada altyazını FPS'si farklı olabilir yapacağımız bu işlemle FPS değiştirme işinide halletmiş oluyoruz. Altyazıyı açıyoruz ve senkronize et(synchronization) tuşuna basıyoruz.gelen pencerenin üst kısmında altyazının ilk satırlanı görebilirsiniz. Buradan bir yazıyı seçip AVI Dosyasından bu yazının geçtiği anı seçiniz. tuşuna basıp gelen Time Adjusterın kendi playerında filmimizi açıp kaydırma çubuğu ile filmi ileri geri alarak seçtiğimiz yazının geçtiği ana gidiyor ve Filmde şimdi o satır geçti tuşuna basıp tamadır diyoruz. Aynı işlemi ilk penceremizin alt kısmında ki altyazının son satırlarından birini seçerekte yapıp tamadır diyoruz. Son olarak altyazıyı farklı kaydedip işlemi bitiriyoruz. 2)Altyazının formatını değiştirme : Divx playerınız altyazı görmüyor ya da altyazıyı kaydırmak istediğinizde altyazının formatı saniye değil de frame içeriyorsa bunu uygulayacağız. İşlem çok basit altyazı seçip başka formata çevir(convert) tuşuna basıyoruz. Gelen pencerede sol sütunda altyazımızın formatı şeçilidir. Sağda ki sütundan çevirmek istediğimiz formatı seçip FPS'yi biliyorsak direk yerine yazdıktan ya da AVI'den FPS yükle tuşuna bastıktan sonra tamadır diyoruz. 3)Bozulmuş altyazılar : Altyazı formatını görmesi gerekiren playerınız altyazı görmüyor ise internet üzerinde altyazı dosyasının bozluma olasılığı yüksektir.bu durumda altyazıyı açıp onar(repair) tuşuna basıyoruz. Üst kısımda ki onarma internet üzerinde ki TXT olarak indirdiğiniz altyazıda ki olası bozuklukları onarır. Alt kısımda ki onarma ise zamanı temel alarak altyazıda ki olası hataları düzeltir. İkisinide uygulanamızı öneriyorum. Son olarak yine altyazıyı farklı kaydetip işlemi bitiriyoruz. 4)Altyazı biçme ve yapıştırma : Altyazı elimizde ki cd sayısına uymuyorsa son çare olarak altyazı biçer yada birleştiririz. İlk olarak bölme işlemine girelim. Altyazıyı açıp altyazıda bölmek istediğimiz yeri tıklıyoruz. Sonra böl(split) tuşuna basıp tamadır diyoruz. Gelen pencerede hiçbir işlem yapmamamızın nedeni böl tuşuna basmadan önce bölünecek yeri seçmiş olmamız. Gelen pencere otomatik olarak verdiğimiz noktanın bilgilerini gösterdiğinden bir değişiklik yapmıyoruz. Son olarak yine farklı kaydet dediğimizde iki dosya içinde bizden ayrı ayrı yer isteyecektir bunlarıda verip işlemi bitiriyoruz. Birleştirme işlemi için ilk altyazıyı açıp birleştir(join) tuşuna basıyoruz. Gelen pencereden ikinci altyazıyı seçiyoruz. Şimdi iki altyazıda altalta duruyor burada tekrar birleştir tuşuna basıp gelen pencerede hiçbir değişiklik yapmadan tamamdır diyip birleştirilen altyazıyı farklı kaydederek işlemi bitiriyoruz. Bölme ve birleştirme işlemlerinden sonra büyük olasılıkla senkronizasyon işlemini yapmanız gerekecektir. Alt Yazı Araçları SubRip 1.17 DVD.vob dosyalarından altyazıları almak için gerekli olan program.

13 Subtitle Translator Altyazı çevirenler için geliştirilmiş başarılı bir program. Subtitle Workshop Başarılı bir altyazı düzenleme ve yaratma aracı. Time Adjuster Bu programla altyazıların zamanlarını ileri geri oynatabilir veya başka altyazı tiplerine dönüştürebilirsiniz. Vob Sub Altyazı düzenleme ve gösterme programı. ALTYAZI TALEPLERI Altyazı bulmak için gideceğiniz sitelerden bazıları veya dır. Burada bulunamayan altyazilari, başka sitelerden bulabilirsiniz. Altyazı üzerine şu subsync tutorial'ini okumanizi öneriyorum. Subsync ile, netten buldugunuz altyazilari, elinizdeki filmlere uydurabiliyorsunuz, altyazi aramaktan çok daha pratik ve akilci bir yöntem oldugunu söyleyebilirim. SUBSYNC DOWNLOAD (Full Setup çekilecek.) Subsync programini kurun, uyduracaginiz altyazinin basinda ve sonunda tanitim veya altyazi ile ilgili yazilari silin, uyduracaginiz cddeki kon usmalarin oldugu bölümü alin sadece, mesela, bir cdlik ya da 2cdlik olsun farketmez, sizin uydurmak istediginiz altyazinin içinden, sizdeki versiyonun 1.cdsinde (Çoklu cd ise) geçen konusmalari alin, bunlari ayri olarak kaydedin, altyazida sadece sizin 1.cdnizde bulunan cümleler olmali. Filmi ve altyaziyi programda açin, öncelikle 1.cddeki ilk cümlenin baslangiç süresini tespit edeceksiniz, ilk konusma basladiginda sel start 'a basacaksiniz... Sonra 1.cddeki, son cümlesinin baslangiç süresini tespit edeceksiniz (sel end 'e basilacak), Daha sonra edit subtitles'dan, stretch ikonuna basin ve first subtitle time bölümüne, not aldiginiz ilk cümlenin baslangiç süresini, Last subtitle time bölümüne de son cümlenin süresini yazip, ok'e basip stretchleyin, altyazilar sizin 1.cdye senkron duruma gelmistir. Sirayla diger cdlerede ayni seyi uygulayacaksiniz, bir cdlik filmlerde çok daha kolay tabi, bölmeye falanda gerek yok, sadece baslangiç ve bitis cümlesinin süresini tespit edip, stretch yapiyorsunuz. Bu isi ögrenmelisiniz bence çünkü çok ise yarayan birsey, elinizdeki her filme altyazi uydurabiliyorsunuz. Bazen special ya da director's cut altyazilari oluyor, onlar uymayabiliyor tabi. Birde yanlis riplenmis bozuk fps'li altyazilar vardir, ama genelde %98 ise yarayan bir yöntem. Not: Uydurmak istediginiz altyazi 1cdlik oldugu halde, elinizdeki 2cdlik filmin 1. cdsine cuk diye oturuyorsa, subsync kullanimina gerek yoktur, subtool programi ile, birinci cddeki frame sayisini avi details bölümünden kopyalayip split yapmaniz yeterli, altyazi otomatik olarak senkronlu sekilde bölünür. DivX KESME - BİRLEŞTİRME Avi dosyası bir CD için büyük olduğu zaman bu dosyayı 2 ayrı parçaya bölmeniz gerekecektir. Nun-dub ile aşağıdaki şekilde kolayca bölebilirsiniz.bu arada virtual dub ile de bölmek istediğinizde aynı yöntemin geçerli olduğunu söylemek isterim. NanDub programını açın ve File - Open Video File ile bölmek istediğiniz dosyayı gösterin. Klavyenizden HOME tuşuna basarak bölmek istediğiniz avi nin başlangıcını belirleyin. Daha sonra Edit menüsünden Goto last keyframe tıklayın. Karşınıza aşağıdaki gibi bir kutucuk gelecektir. Buraya bölmek istediğiniz miktarı girmelisiniz bölme sonrasında değer 2 aşağı olabilir. Ben bu sebep ile 700 MB böleceksem değeri 702 giriyorum. OK tuşuna bastığınızda nandub verdiğiniz değere denk gelen bölüme gidecektir. Kaydırma çubuğunun işaretinin seçtiğiniz bölgeye geldiğini gördüğünüzde klavyeden END tuşuna basarsanız bu alan seçilecektir. Bu alan size kestiğiniz avi.yi gösterir. İsterseniz siz işareti mause ile tutarak manuel olarakta sağa sola kaydırabilirsiniz. Aynı şeyi klavyenin ok tuşlarına basılı tutarakta yapabilirsiniz. Menüden Video ve Audio seçeneklerinden Direct Stream Copy olarak seçin ama bunu sakın atlamayın ve klavyenizden F7 tuşuna basarak yada File Save as Avi tıklayarak ilk bölümü farklı bir isimle kaydedin. 1-2 dakikada işlem tamamlanır. 2. bölüm için de kaydırma çubuğunu hiç değiştirmeden tekrar önce HOME sonra EDIT.ten Move to End tıklayarak filmin sonuna gideriz. Hemen ardından klavyenizden END tuşuna basın ve yeniden F7 tuşuna basarak yada File Save as Avi tıklayarak farklı bir isim vererek kaydedebilirsiniz. Nan Dub Avi leri 2 parcaya bölmek icin kullanacagimiz program. GSpot 2.2 GSpot elinizdeki film hakkındaki tüm bilgileri ortaya döken süper bir program. Virtual Dub Video editing programı. DivX Bölmek icin Kısa Yöntem: Nan-Dub i acin Control-0 ile filminizi yukleyin. Video'yu direct stream copy olarak ayarlayınız. Sonra klavyenizden HOME tuşuna basınız ve Control-J tuşuna basınız (Veya mouse kullanmak istiyorsanız; Edit - Go to Last Keyframe) Burada Cd boyutunu 2 MB az olarak giriniz. Sonra OK tuşuna basınız. Gördüğünüz gibi NanDub kesme noktasına otomatik olarak geldi. Şimdi klavyenizden END tuşuna basınız ve sonra F7 tuşuna basınız ve ilk bölümü kayıt ediniz. Kaydettikten sonra klavyenizden HOME tuşuna basınız ve aşağıdaki film çubuğunu sağa çekip END tuşuna basınız ve son olarak F7 tuşuna basıp ikinci bölümüde kaydedin. Bundan sonra artik filmi izleyebilirsiniz. Divx SES EKLEMEK Vob2Audio(Seseklemek) Eğer flask mpeg gibi daha amatör programlardan birini kullanmadıysanız DivX encode işleminin ardından sesi ayrıca dosyanıza eklemek en doğru sonucu verecektir. Bu işlem için Vob2Audio ve VirtualDub kullanacağız. Araçlar: - Vob2Audio

14 - VirtualDub 1- Vob2Audio: Programı çalıştırın ve voblist yazan bölüme tıklayarak SmartRipper tarafından yaratılan.lst uzantılı dosyayı seçin. AudioStream bölümünden doğru ses dosyasını seçin. Dil veya seri numarasına bakarak bunu anlayabilirsiniz. Target File kutusuna tıklayın ve dosya uzantısı olarak mp3 seçip save düğmesine tıklayın. Yukarıdaki menüden mp3-settings'e tıklayın ve Variable Bit Rate'i işaretleyip minimum ve maksimum bitrate değerlerini işaretleyin. (örnek: 128/160) En alttaki encoding quality çubuğunu High olarak ayarlayın ve OK diyerek çıkın. Ana ekrandaki Start düğmesine tıklayın ve işlemin tamamlanmasını bekleyin. Not1: Variable Bit Rate (VBR) Gknot ve benzeri hesaplayıcıların hesapladığı dosya boyutundan daha yüksek dosya boyutuna sahip bir mp3 dosyası yaratacaktır. Eğer bu konuda sorun yaşarsanız Constant Bir Rate (CBR) seçeneğini işaretleyebilirsiniz. Not2: Eğer rip sırasında SmartRipper kullanmadıysanız.lst uzantılı dosyayı kendiniz hazırlamanız gerekebilir. Bunun için Not Defteri uygulamasını çalıştırın ve aşağıda ki satırları vob dosyalarınızın yerine göre değiştirerekvts_01.lst adıyla kaydedin. (uzantının.txt olmamasına dikkat edin) C:\DVD\vts_01_1.vob C:\DVD\vts_01_2.vob C:\DVD\vts_01_3.vob v.b. İşlem tamamlandığında yine yukarıdaki menüden wav-header'a tıklayın açılan programda Wave! düğmesine tıklayın ve yaratılan mp3 dosyanızı seçin ve mp3 dosyanızın virtualdub'a wav olarak gösterilmesi için gerekli işlemin tamamlanmasını bekleyin. 2.VirtualDub: Uygulamayı çalıştırın Ctrl+o tuşlarıyla avi dosyanızı açın. Hem Video hem de Audio menülerinden Direct Stream Copy seçeneğini işaretleyin. Tekrar Audio menüsünden Wav Audio'ya tıklayın ve wav uzantılı az önce yarattığınız dosyayı çağırın. File -> Save As yolunu izleyerek dosyanızı farklı bir isimle kaydedin. Bu işlem 3-4 dakika sürecektir. XviD ile ENCODING Adını sıkça duyduğumuz XviD codec kullanarak nasıl encoding yapabileceğimizi bu yazıda incelemeye çalışacağız. Öncelikle XviD'in tahmin edebildiğiniz üzere DivX 3.11 üzerine yazılmış bir codec olduğunu söylemek gerek. Özellikle DivX 5+'in ücretli olmasından sonra hız kazanan XviD yükselişi hala açık kaynak kodlu olarak geliştiriliyor. Bu sayede codec in ulaşacağı noktaları kestirmek oldukça güç. Nandub SBC'ye göre çok daha kolay olan XviD 2pass, bir kaç tıklamayla en iyi sonucu almanızı sağlıyor. Alet Çantası: XviD Codec GordianKnot 1-Kurulum: Eğer hala kurmadıysanız en son XviD paketini ve ardından GKnot u son güncellemeleriyle birlikte sisteminize kurun. GKnot paketinin içinde bulunan SmartRipper ile DVD içeriğini diskinize ripleyin. 2-Gknot: Kolay SBC makalemizi takip ederek DVD2AVI prosedürünü ve genel ayarları (bitrate, çözünürlük, Aspect Ratio v.s.) yaptıktan sonra yazıda ki Save & Encode adımına kadar gelin ancak bu düğme yerine sadece Save düğmesine tıklayarak.avs uzantılı dosyanızı kaydedin. Gknot ile işimiz bu kadar. 3-VirtualDubileXviDEncoding: -Pass:1 Bu aşamaya kadar GKnot kullanmamızın nedeni çözünürlük, ve diğer adımları kolayca geçebilmemiz içindi. Elbette tüm bu ayarları DVD2AVI ve VirtualDub ile yapabilmek mümkün ancak zaten uzun süren encoding süresini filtreler ekleyerek daha da uzatmaya gerek yok. Gknot klasörünün altında ki VirtualDub uygulamasını çalıştırdıktan sonra File > Open yoluyla az önce kaydettiğiniz avs uzantılı dosyayı açın. Ardından Video menüsünden Fast Recompress'i seçin. Aynı menüde ki Compression'ı seçin ve açılan pencereden XVID Codec'i seçip configure düğmesine tıklayın. İlk olarak Encoding options kutusundan 2 Pass - 1st pass'i seçerek encoding işleminin ilk adımını belirleyin. Görebildiğiniz gibi bu adımda tıpkı DivX5+ de olduğu gibi birden fazla seçeneğiniz var. Ancak amaç kaliteli bir sonuçsa her zamanki gibi işi uzatıp 2pass i seçmeniz tavsiye edilir. Zaten bundan sonraki adımlar da bu seçeneğe göre anlatılacaktır. Encoding mode'u belirledikten sonra alttaki advanced options'a tıklayın ki XviD'in sunduğu olanaklarla tanışmaya başlayalım. Global Settings kutusundan Motion search precision değerini belirlememiz gerekiyor. Eğer amacınız 1CD lik kaliteli bir sonuç almaksa burada 6 değerini girmenizi aksi halde değeri 5 olarak belirlemenizi tavsiye ederim. Aynı zamanda bu seçenek işlem süresini doğrudan etkileyecektir.en alttaki I-frame i diğer adı olan Keyframe olarak divx codec ten hatırlıyorsunuz. Bu değeri de olduğu gibi bırakabilir veya deneyimlerinizde faydalanabilirsiniz.artık bir sonraki adım olan Two Pass bölümüne geçebiliriz. Bu pencerede ilk yapmamız gereken keyframe interval değerini 6 civarına çekmek. Ayrıca buradaki Hinted ME seçeneğini işaretlemeniz 2. pass den daha hızlı sonuç almanızı da sağlayacaktır. Stats dosyalarımızın kaydedileceği yeri belirleyip Credits bölümüne geçebiliriz.credits bölümü filmin sonunda ki kast bölümünün başlayacağı bölümü seçmenizi sağlayacaktır. Bu şekilde filmin sonunda ki genellikle önem verilmeyen siyah arka plan üzeri kayan oyuncu isimleri için gereğinden fazla bitrate kullanmanızı engelleyecektir. Genellikle 2-3 dakika olan bu bölüm için artan dosya boyutu filmin içinde ki bölümlerde size fazladan bitrate olarak geri dönecektir. Yazıların başladığı ve bittiği frameleri burda belirtmeniz yeterli. Ancak burada filmin başında ki credits bölümüne dokunmanızı kesinlike tavsiye etmiyorum. Hemen aşağıdaki Credits rate reduction kutusundan isterseniz sabit bir değer atayabilirsiniz. Bu durumda yazıların (kast) belirdiği ekran daki her bir frame aynı kalitede olacaktır. Bunun yerine 2.pass ayarlarında belli bir yüzde verebilme şansınız da var. Eğer sabit bir değer atamak isterseniz bunu 1.pass ayarlarında (yani şimdi) yapmalı ve 2. pass ayarlarında bu alana dokunmamalısınız. Artık nihayet ilk pass ayarlarını tamamlayıp 2.pass ayarlarına geçebiliriz. Bunun için karşınızda ki iletişim kutularına OK diyerek kapatmalı ve VirtualDub ana ekranına geldikten sonra File > Save As yolunu izleyip Add operation to job list seçeneğini işaretleyip örneğin firspast.avi dosya adıyla kaydedebilirsiniz. -Pass:2 Devam ediyoruz. İlk adımdaki codec ayarlarına geri dönün ve encoding options olarak bu kez 2 Pass - 2nd pass Int. seçeneğini listeden seçin. Ardından tekrar Advanced options düğmesine tıklayın ve Quantization type olarak Modulated'i seçin. Buradaki Motion Search precision ilk pass ayarlarından belirttiğiniz değer olarak bırakılmalıdır. Quantization bölümüne geçin ve değerleri aşağıdaki değerlerle değiştirin:

15 Şimdi Two Pass bölümüne geçerek I-frame boost değerini 20 yapın ve diğer ayarları ilk pass ile aynı bırakın. Ve son olarak 1pass stats dosyasını ve eğer seçtiyseniz hintfile dosyasının yerini kontrol edin. Al Curve bölümüne geçerek devam ediyoruz. Aşağıdaki değerler genellikle en uygun olanlarıdır. Ancak zamanla bu değerleri deneyimlerinizle kendiniz belirleyebilirsiniz. İlk etapta bunları kullanmanızı tavsiye ederim: Credits bölümüne geçin ve ilk pass de uzun uzun anlattığım yüzde değerini belirleyin. Burada kullanacağınız değer %10 ila %20 arası olabilir. Eğer ilk pass de zaten sabit bir değer girdiyseniz bu alana dokunmamalısınız. Tekrar ok tuşlarıyla VirtualDub ana ekranına dönün ve Save as ile Add operation to job list seçeneğini işaretleyip örneğin 2pass.avi olarak kaydedin. Hemen ardından F4 tuşuna basın ve açılan Job Control ekranından alttaki Start düğmesine tıklayın. Bu adımdan sonrası işlemcinizin gücüne ve sabrınıza kalıyor. 2Pass e geçerken sizden herhangi bir ayar yapmanız istenmeyecek ve Job Control işlemin sonuna kadar tüm adımları kendi kontrol edecektir. Arka planda çalışan programları kapatmayı unutmayın. Not: Ses ile ilgili bir işlem yapmadığımız için sonuç dosyasına daha sonradan ses dosyanızı eklemeniz gerekecektir. Nan-Dub ENCODING SBC 2 pass (aşamalı) bir işlemdir, ilk aşama DivX'in izin veridiği maksimum değerde (6000kbit/s) ile filminizi encode eder ve çıkan sonucu çeşitli parametrelerle analiz eder. Bunların arasında kalite her frame'de 1-5 bit arası saklanmaktadır. Bu değerleri 0 ile 32 arasında mümkün kılmaktadır. Bu değer codeğin bir frame'i sıkıştırması için belirlemiş olduğu değerdir, örnek olarak 2x veya 3x ve bu direk olarak frame'in boyutuyla alakalıdır (Numara ne kadar büyükse frame o kadar küçüktür). Genellikle encoder 1x ile encode edemediği zaman 2x ve 32x arası değerler kullanır. Fast Motion 5x ve üsttü değerler kullanır sadece, bu nedenlede kaliteyi sınırlar. Çünkü oldukça yavaş bir sahneyi Low Motion 2x ile yapacakken Fast Motion bunu 5x ile yaparak kalitesini düşürür. 1 nci Pass Devam etmeden önce Nandub'ı iyice ayarlamanız gerekmektedir yani buraya gelmeden önce basamak 5a ve 5b(5b gerekli değil) yi yapmış olmalısınız. Tabiki her iki aşamayıda farklı zamanlarda yapmanız mümkündür. Yapmanız gerekn tek şey ise sadece önceden oluşturduğunuz VOB dosyalarına, proje dosyalarına (DVD2AVI veya TMPG) ve AVI dosyalarına (VFAPI) hiç bir şekilde dokunmamak yerlerini değiştirmemektir. Hatta daha güvende olabilmeniz için basamak 5a'da yapmış olduğunuz ayarları bir köşeye not almanız sizin için faydalı olacaktır. 2 nci pass'i (aşamayı) daha sonra yapmanın en güvenli yolu ilk pass'i yaptıktan sonra ilk pass'teki mevcut profile ayarlarını bir yere save etmenizdir. Profile'ınızı Control - S tuşuna basarak save edebilirsiniz. 1. pass'i yaparken ses işlemini yapmanız gereksizdir bu yüzden ses ayarlarında ses'i iptal ediniz Audio - No Audio. Sonra F8 tuşuna basınız. istatistik Dosyası için bir dosya ismi sorulacaktır size. Final Avı için bir dosya adı yazınız. (Opsiyonel) Eğer Shift-F8 tuşuna basarsanız 1. pass bittikten sonra otomatik olarak 2. pass'de yapılacaktır. Bu yüzden aşağıda belirtilen ayarları mutlak suretle yapmanız gerekmektedir. Daha önceden dediğimiz gibi 1. pass DivX low-motion'ı maksimum değerde (6000kbit/s) encode edecektir. Ama harddiskimde yer yok diye endişe etmeyin çünkü bu dosya henüz kayıt edilmeyecektir. 2 nci Pass 2 nci pass'i 1 nci pass'den hemen sonra yapmamayı istemeniz doğaldır. Ama mutlak suretle 1 nci passteki ayarları ikinci passdede aynen girmeniz gerekmekte olduğundan mutlaka save ediniz. Yoksa 2 nci pass'i yapamazsınız ve 1 nci pass i tekrar yapmak zorunda kalırsınız. Eğer 1 nci pass'de ilave filtreler kullandıysanız bunları aynı ayarlarla 2 nci pass içinde kullanmalısınız. Eğer dediğim gibi profile olarak yaptığınız ayarları save ettiyseniz sadece bu ayarları geri yükleyin (File - Load Processing Settings) Bazı insanlar önceden yapılmış profile dosyalarını yükleyerek DivX'lerini yapmakta ve sonrada şikayet etmektedir istediği kaliteyi tutturamadığından. SBC bir Flask-It metodu değildir... O yüzden lütfen biraz vaktinizi verip bu makaleyi okuyup yaptığınız ayarların ne işe yaradığını anlamaya çalışın. Aşağıda sizlere önemli olan SBC ayarlarını vermeye çalışacağım. Başka İpucu : Son çıkış kalitesini etkileyen birkaç önemli ayarlar mevcuttur. Bunlar; Bitrate, BR Modulation (1 cd'lik ripler için her zaman gereklidir), curve compression, gauge min va max ve DRF (Eğer 2 cd'lik rip yapmıyorsanız ve ne yaptığınız hakkında bir fikriniz yoksa bu ayarlara sakın dokunmaya cesaret etmeyin). İstenilen boyuttaki DivX için bunların olabileceği değerleri ben size vereceğim. Bu ayarlar sizlere her tür film için oldukça iyi sonuçlar verecektir. Kısaca her film belli bir kalite için belli ayarları gerektirir. Bizim sizlere aktaracagımız ayarlar ise tamamen tatminkar olacaktır. Diğer tüm ayarlar son çıkış kalitesini fazla boyutta ekilememektedir. Video sub menüsünü görebilmek için video tuşuna basınız. Bu bölüm önümüzdeki birkaç dakika için bizim oyun alanımız olacaktır. Bu küçük alt menü SBC için önemli olabilecek tüm ayarlara ulaşmanızı sağlayacaktır. Generate Stats veya No Avi output seçeneklerini asla işaretlemeyin!!! Her zaman 1 nci pass'i yapmak için F8 tuşunu kullanın. Buradaki bir kaç elementi işaretlemeniz büyük nedenlere yol açabilir. İlk aşama Bitrate'i hesaplamaktır. Bu yüzden Bitrate calculator'ı seçiniz. İlk olarak Cd boyutunu giriniz ve kaç cd olacağını. CBR bir ses dosyası kullanacaksanız kullanmayı düşündüğünüz bitrate'i giriniz. Eğer VBR ses kullanacaksanız ilk olarak mp3 dosyanızı oluşturmalısınız, sonra onu Nandub'a yüklemelisiniz (Audio - (VBR) MP3 Audio), sonra Get data from audio source seçeneğini işaretlemelisiniz. Son olarakta calculate tuşuna basarak size vereceği değeri bir yere not alınız. Bir sonraki aşama, tüm özel SBC değerlerini girmek. Bu yüzden SBC Settings'i tıklayınız. Sonra DivX codeğini ayarlamaya başlayınız. İlk olarak kullanacağınız codeği giriniz. Yani DivX codeği. Bitrate zaten daha önceden hesapladığımız için otomatik olarak girilmiş olması gerekiyor. Diğer DivX encoding methodlarının tersine Keyframe Interval'da değeri 10 olarak bırakırsanız Scene Change Dedection (Sahne Değişim Algılaması) kendisi keyframe değeri koymaz. Eğer koymasını istiyorsanız değer sıfırlanacaktır. Minimum allowed Bitrate filmin kullanıcağı en düşük bitrate oranını belirler. 300'ün altındaki değerler kötü sonuçlara neden olabilir o yüzden dikkatli olunuz. Bu ayar bitrate curve hesaplandıktan sonra uygulanacaktır. Internal SCD programa keyframeler yaerleştirmesine yardımcı olur. Space KFs iki keyframe arasındaki en az arayı belirler. Yüksek değerler az keyfrae demek oluyor bu durumda. Burada %100 bu ayarı disable (devre dışı) etmektedir. Şunu aklınızda tutun: Internal SCD motion level'larına dayanır. Eğer motion belirleneni aşarsa (motion 300 = %100) bir frame keyframe olarak atanır. Bu durum eğer filminizde çok aksiyon sahnesi varsa birbirine çok yakın keyframeler oluşmasına neden olur. Birçok insan bu ayarı %100 yaparak devre dışı bırakmaktadır ve bunun yerine daha sonra bahsedeceğim alternatif SCD kullanmaktadırlar. Son olarak Encodin errors prevention & Quality Control (Encode hatalarından korunma ve kalite kontrolü): Nandub size burada 3 farklı mode seçeneği sunmaktadır. None seçeneği hiçbirşey yapmamaktadır ama bunu seçerseniz olası donuk veya bozuk veya kötü framelerle karşılaşmaya hazırlıklı olun. Antifreeze ise filminizde oluşabilcek donuk frameleri engellemenizi sağlar. Full ise encoding performansınızı büyük oranda etkileyecek kalite kontol modudur. Bunda her sıkıştırılan frame tekrar açılarak orjinal kaynaktaki frame ile karşılaştırılır. Sonuç değer genellikle 0 ve 95dB arası olmaktadır. Eğer çıkan değer Antishit =) (AntiBok)'tan az ise o zaman frame keyframe olarak tekrar sıkıştırılır ve tekrar orjinal kaynakla karşılaşırılır. Tavsiye edilen Shit değeri 16'dır ve minimum kalite içinde arasıdır. Değer minimumdan daha düşükse, Nandub bu frame'i daha düşük bir sıkıştırma derecesiyle delta keyframe olarak sıkıştırır. İşinizi sadece Shit değerini girip, Minimum Quality bölümünü 0 olarak belirleyip hızlandırabilirsiniz. Min. Kaliteyi 0 olarak bırakmanız size fazla büyük dosya boyutu elde ettiğinizde de yardımcı olacaktır. Son değer Motion Modulation: Bu ayar belli motion derecelerinde ne kadar güçlü AntiShit uygulanacağını belirler. Örnek olarak; Shit olarak 16 ve Min Quality olarakta 30 değer girdiniz diyelim. Motion değeri 0 olduğunda 16 shit ve 30 min quality alırsınız. Motion değeri 150 olduğunda shit = 12 min quality= 22.5 olur ve motion değeri 300 olduğunda shit = 8 ve min quality = 15 olur. Gördüğünüz gibi motion 300 deki değerler, times motion modulation'daki girdiğiniz değerlere eşittir (16*0.5=8)

16 Ve yukarıdaki olayı anlamayan kişiler için ufak bir yardım formülü: Shit = Shit - modulation*shit*motion/300. Min Quality içinde aynı şey geçerlidir. Şimdi Motion bölümüne bir göz atalım: İlk pass yapılırken Nandub her frame'de ne kadar motion olduğunu ölçer. Motion arasında bir sıraya oturturulur. 0 hiç hareket yok 300 ise en hareketli bölüm demektir. Span ise bu ölçüyü belirleyecek olan alanı belirler. Bu da şu anlama geliyor : Şu anki frameden 8 frame öncesi ve 8 frame sonrası. Eğer burada değeri çok yüksek tutarsanız (verilen değerin 2 katı veya fazlası) Nandub fast peak'leri kaçırabilir ve hatta encoding işleminiz daha da uzayabilir. Sensitivitiy (hassaslık) motion detection'ın ne kadar duyarlı olacağını belirler. Bizim önerimiz size arası bir değer girmenizdir. Girilen değer ne kadar düşükse hassaslık da o kadar artar. Motion olayı ile ilgili daha fazla bilgi edinmek isteyenler için: Bir delta frame'in içinde keyblocks anahtar bloklar) ve delta blokları vardır. Bir motion olayı bir frame'in belirlenen değerde tekrar anahtar frameler tarafından hesaplanması olayıdır (Anti-Shit olayı ile aynı). Hassaslık olayı ise motion event için ne kadar bloğun tekrar hesaplanacağını belirler. Eğer anlamadıysanız fazla önemsemeyin çünkü bunlar programı çalıştırmanız için gereken hayatı bilgiler değildir, sadece ilgilenenler için altyapı bilgisidir. Fast motion ve Low Motion ayarları codeclerin ne zaman birbiri arasında geçeceğini belirler. Fast Motion slider'ını 300'e getirip yanlızca Low Motion kullanmanız daha güvenli olacaktır. Crispness Modulation: Crispness DivX codeğinin keskin olmayan filtresine ve kullanılan sıkıştırma derecesine etkisi vardır. Değer 0'a eşit olduğunda crispness 100 olacaktır, diğer taraftan motion 300 olduğunda işte burada girdiğiniz Crispness değeri kullanılacaktır. Bizim örneğimizde crispness (Yani crispness değeri 70 olarak girilmiştir. Crispness ayarının 2 nci etkisi ise (sıkıştırma derecesine olan etkisi - Program içindeki BR modulation'ı aktivleştirin) Gürültülü filmler daha fazla değerlere ihtiyaç duyarlar. (Örnek: Papillion= % 50) Enable BR modulation 1 cd'lik riplerde mutlaka aktiv hale getirilmelidir. 2 cd'lik riplerde bunu işaretlemeyebilirsiniz. Eğer Bitrate Curve'deki Motion Based Curve Modilation'ı aktiv hale getirmeye karar verirseniz, kesinlikle BR modilation'ı aktiv hale GETİRMEYİN!!! Şimdi Bitrate Curve bölümüne geçelim. Collect in: encode işlemi sırasında oluşturulacak stats dosyasının nerede saklanacağını belirler. Encode Using: ilk pass'inizin dosya yolu ve adını belirler. Eğer Scene changes bölümünü işaretlerseniz sahne değişiklikleride stats dosyasına yazılacaktır (Tabi ki ilk pass de). Bu olay keyframelerin dağılımı için faydalı olacaktır. İşte size örnek: Farzedelimki sıralı olarak şu keyframelere sahipsiniz, 0, 10, 20, ve 21 sahne değişiklikleri ve 10 ve 20'de codeğin koyduğu gerçek frameler. Eğer yukarıda bahsettiğim seçeneği aktivleştirirseniz Nandub keyframeleri şöyle bir hale sokacaktır: 0, 7, 14, 21. Bunun kullanımı ilk pass'i biraz yavaşlatacaktır. Eğer birbirine yakın çok keyframeiniz yoksa bu seçeneği kapalı tutmanızı tavsiye ederim. Motion Based Curve Modulation: Bu temel olarak yukarıdaki crispness modulation'ın yer değiştirmesidir. Eğer bu değeri aktivleştirirseniz (%0'dan daha yüksek bir değer) Bitrate reservoir modulation seçeneğini kapatmalısınız. Önerilen tahmini değer %2'dir. Bu Modulation'ın daha iyi sonuçlar verildiğinden bahsedilmiştir. Temel olarak bunun işlevi harekete göre bitrate curve'ü modulate etmektir. Diyelimki motion 300 ve modulation %30. Eğer bitrate'iniz 600 ise bu 600'ün %30'unu çıkartır (180). Curve Compression curve'ü ortalama olarak sıkıştırır. Şimdi burada 2 seçenek var. Tavsiye edilen 1 cdlik ripler için 25-30% ve 2 cdlik ripler için 10-20%. Calculator butonunu kullanarak compression level'ı sizin yerinize doldurmasını sağlayabilirsiniz. Luma corrections seçeneği luma değerlerini düzeltir. İlk pass süresinde her frame'in luma gürültü değerleri ölçülür. Yüksek contrast değerleri olan frameler yüksek luma gürültü değeri alır, düşük olanlarda düşük değer alır ve biz bu düşük değerleri bit'ler ilave ederek yükselteceğiz. Treshold'un altındaki değerler daha çok bit alırlar. Thresholdan daha uzak olanlar daha çok bit almaktadırlar. Eğer tresholdunuz 10 ise ve %30 correction değeriniz varsa o zaman 9. luma noise'in değeri %6, 8. luma noise'in %12, 7. %18, 6. %24, 5. %30, 4. %25, 3. %18, 2. %12 ve 1. luma noise %6 olacaktır. End Credits: Filmin sonunda oynayanlar ve yapımcıların isimlerinin geçtiği bitiş ekranıdır. Burada yüksek bitrateler kullanıp filmin mb olarak büyüklüğünü arttırmanın hiçbir gereği yoktur. Basitçe end credits bölümünün başladığı frame numarasını alıp buraya yazınız ve buradan sonra en düşük değerler kullanılacaktır. Burada 300kbit/s'nin altına düşmnizin hiçbir sakıncası yoktur çünkü bu bölümün fazla bit'e ihtiyacı yoktur. Genel olarak size önerim bu değeri 150kbit/s olarak tutmanızdır ama bunu 100kbit/s olarakda belirleyebilirsiniz ama 100kbit/s'nin altına ultra low bit sorunu yaşamamak için girmenizi önermem. Low-pass ve High Pass bitrave curve için min/max'ları belirler. High pass 270 uygun bir değerdir. 1 cd'lik rip yapacaksanız bunu low pass değeri olarak olarak veriniz. Eğer 2 cd yapacaksanız bu değeri 5000 gibi yüksek bir değer yapabilirsiniz. Son olarak Smoother değeri: Burada tavsiye edilen değerler %2-5 arasıdır. Şimdi sıra Gauge'de: Codec bölümünde, databit reservoir 5 saniye olarak ayarlanmıştır. Bitrate'i ölçmek için codec gauge'yi kullanır buda her frameden sonra ayarlanır. gauge_yeni=gauge_eski+frame başına bit-frame'in boyutu. Bu gaugenin codeğin hangi sıkıştırma level'ını kullanacağı konusunda etkisi büyüktür. Eğer gauge min noktaya inerse o zaman yavaş olduğunda frameler çok çok az bitrate alırlar (%5 veya daha az). 1 cd'lik ripler için min30% ve max 80% kullanın. 2 cd'lik ripler içinse, min40% ve max100% kullanın. eğer filminizin boyutu kontrolünüzden çıkıyorsa bu değerleri bir parça düşürebilirsiniz (%10'luk düşüşler önerilir) Payback Delay önceden bahsedilen deviation kontrol mekanizmasını etkiler. Bu algorithm'in karar vermesi için ne kadar süre kullanacağıdır. Son olarak low-bitrate durumundaki düzeltmeler: Bu min. izin verilen bitrate durumundan kaynaklanan yan etkilerden korunmak içindir. Çok düşük bitratelerde curve izin verilen değerden daha düşük bitrate'lere gelebilir. Eğer bunu aktivleştirirseniz yanındaki modulated seçeneğinide işaretleyin. Aşağıdaki Hack bölümünü 0 olarak boş bırakın. Şimdide sıra son tabloda, Compression Levels: Bu ayarlar size max ve min sıkıştırma değerlerini girmenizi sağlar. Genelde DivX 2-16 arası sıkıştırma deerleri kullanır, fakat burada bunu değiştirebilirsiniz. Eğer basitçe en yüksek değeri vermek istiyorsanız tek ihtiyacınız olan ilk satır ve diğerlerininde when motion over değerlerinin 300 olması. Ama buradaki ayarlarla oynamanızı eğer ne yaptığınızı tam olarak bilmiyorsanız hiç tavsiye etmem. Encode işleminden önceki son adımdan biride VirtualDub içindeki Scene Change Detection ayarlarını girmek. (Options - Preferences - Scene Tab) Bu ayarlarla oynayabilirsiniz ama orjinal ayarlar oldukçe iyi çalışıyorlar. Burayı pas geçip SBC yazan bölüme gelin. Burada crosspoint ayarlarını girebilirsiniz. Daha önceden bu konuda bahsetmiştik. Eğer sıkıştırma değerinin çok yüksek olduğunu düşünüyorsanız sadece crosspoint değerini düşürün. Burada size tavsiye 1 cd ripler için , 2 cd'lik rip için değerleri arasında kullanmanızdır. Ardından SAVE tuşuna basınız Bir kez hepsini ayarladıktan sonra F7'ye basarak ikinci pass'e geçme vaktidir. Unutmayın daha önceki filtre ayarlarınızın tam olarak aynı olması gerekmektedir. Encode işlemi sırasında aşağıdaki stat penceresine bakmak isteyebilirsiniz. Ama size tavsiyem bunları kapatmanızdır çünkü encode işlemini biraz yavaşlatmaktadır. Eğer işlem sırasında bilgisayarınızda başka işlem yapmak istiyorsanız (ÖNERİLMEZ) o zaman Processing Thread Priority bölümünü düşürünüz. DivX 'ten VCD Elinizdeolan divx filmleri altyazılı olarak vcd yapmak için gereken bütün programlar şunlardır: Virtualdub

17 Avery Lee Virtualdub subtitle filter TMPGEnc v2.511 Sub Station Alpha Time Adjuster Yapılışı: Divx ler için bulduğumuz altyazılar genellikle.sub,.srt,.txt şeklinde oluyor. Ama kullanacağımız virtualdub subtitle filtresi.ssa formatındadır. İlk yapacağımız işlem elimizdeki değişik formattaki altyazıyı.ssa formatına çevirmektir. Time adjuster programını açın. Dosya menüsünden Dosya Aç sekmesini seçin ve diğer formatta ki altyazınızı açın. Daha sonra başka formata çevir butonunu tıklayın (1). Yeni çıkan pencerede Dialogue (SSA) u seçin. Pencere sağa doğru genişleyecektir. İsterseniz sağ taraftaki yerde istediğiniz altyazı karakteri puntosu gibi özellikleri değiştirebilirsiniz. Ama tavsiyem bütün bu değişiklikleri Sub station alpha programında yapmanız. Tamam dedikten sonra Dosya ->Farklı kaydeti seçin ve Dosya türü olarak SSA files (*.ssa) ı seçin ve dosya adına herhangi_isim.ssa verdikten sonra kaydedin. Artık Time adjuster la işiniz bitti. Sıra geldi SubStation Alphada altyazı özelliklerini ayarlamaya. SubStation Alpha: Programı açın. Time Adjuster la kaydettiğiniz herhangi_isim.ssa yı açın. Bütün altyazıyı sonuna kadar seçin ve Style Override butonunu tıklayın. Yeni bir pencere çıkacaktır. Burada Font bölümünde Select butonunu tıklayın.burada yazı tipi ekranı gelecektir. Buradan istediğiniz yazı tipini ve büyüklüğünü seçiyorsunuz. Dikkat edilmesi gereken Yazı sekmesi çoğu zaman Batı dillerini gösterir bunu Türkçe olarak değiştirin böylelikle Türkçe karakter sorununuz ortadan kalkar. Genellikle Arial-Kalın-72 punto-türkçe kullanılıyor. Tamam dedikten sonra tekrar Style Override penceresine dönüyoruz. Burada Alignment kısmı Center, Type kısmı ise Subtitle da kalsın. Ve Color kısmında altyazının görünmesini istediğiniz rengi seçebilirsiniz. OK dedikten sonra altyazının hepsi istediğiniz formata dönüşecektir. File -> Save i tıklayın veya F2 tuşuna basın ve dosyayı yeni şekliyle kaydedin. Ve böylece Sub Station Alpha da işimiz bitti. Sıra geldi asıl vcd yapma işimize. Virtualdub: Öncelikle Avery Lee Virtualdub subtitle filtresini virtualdub klasöründe plugins kısmına kopyalayın. Virtualdub programını açın. File-> Open Video File ı tıklayın. Altyazıyı ekleyip VCD yapmak istediğiniz filmi seçin. Menüden File -> File Information u seçin, burada filminizin genişliğini ve boyunu öğrenin (Örneğin: 608x256 pix). Menüden video kısmına gelin, burada Full Processing Mode seçili kalacak. Yine aynı Video menüsünden Filters (Ctrl+F) seçin. Karşınıza Filters penceresi gelecek. İşte bütün olay burada başlayacak. Add butonuna tıklayın. Karşınıza çıkan listeden resize ı seçin ve ok tıklayın. Filter:Resize penceresi açılacaktır. Şimdi bu resize işlemini neden yaptığımızı anlayacaksınız. Filmimizin boyutlarına baştan bakmıştık ve 608x256 olduğunu görmüştük. Şimdi bu resize penceresinde New width kısmına filmimizin genişliği olan 608 i New height kısmına filmimizin boyu olan 256 yı yazıyoruz. Bunun anlamı filmimizin boyu değişmeyecek. Asıl önemli olan Expand frame and letterbox image sekmesini işaretleyin. Frame width kısmına yine filmimizin genişiliği olan 608 yazın. Ve height kısmına 456 yazacağız bu rakam bilindiği gibi (4:3) oranından buluyoruz. Yani (608x3) /4 =456 işlemiyle. Pick color kısmı Siyah kalsın ve OK butonunu tıklayın ve filters penceresine dönün. İşte artık filme alttan ve üstten siyah boşluklar koymuş olduk. Bunu yaparak koyacağımız altyazı bu siyah boşluklara denk gelecek, filmin üstüne değil. Geldik ikinci kısma Filters penceresinde tekrar Add butonunu tıklayın ve subtitler Avery Lee yi seçin. Ok dedikten sonra subtitler penceresi gelecek Şimdi burda substation alpha ile kaydettiğimiz herhangi_isim.ssa dosyasını bulunduğu yerden seçiyoruz. Başka bişey yapmadan OK butonuna tıklayın. Filter penceresinde de OK butonuna tıklayın. Filter kısmında işimiz bitti. Virtualdub programı beraberinde Auxsetup.exe ile beraber geliyor. Virtualdub klasöründeki auxsetup.exe programını virtualdub ı kapatmadan çalıştırın. Çıkan pencereden Install Handler butonuna tıklayın. İşlem bittikten sonra Exit deyin ve çıkın. Virtualdub programına geri dönün. File-> Start Frame server ı tıklayın. Ve butonunu tıklayın. Herhangi_isim.vdr olarak istediğiniz yere kaydedin. Mode pencerisini sakın kapatmayın ve stop serving butonuna sakın tıklamayın. Virtual dubda artık işimiz bitti. TMPGEnc: TMPGenc programını açın. Load kısmından PAL VCD formatını template içinden seçin. Ardından Video source kısmında Virtualdub da kaydederek başlattığımız herhangi_isim.vdr ı kaydettiğiniz yerden seçin. Audio source da otomatik olarak aynı yer olacaktır. Ve START butonunu tıklayın. Artık altyazı eklenmiş olarak MPEG1 formatında filminizi kaydetmeye başlamış olacaksınız. Bundan sonra yapmanız gereken sabırla beklemek. MPEG1 olarak kaydettikten sonra VCDcutter kullanarak 2 eşit parçaya bölüp NERO da VCD olarak yazarsınız. DVD`den DivX SBC (Smart Bitrate Control) şüphesiz en sık kullanılan ve en kaliteli sonucu alabileceğiniz encode tekniği. Genel olarak oldukça zahmetli ve uzun süre gerektiren bu işlemi en basit ve sorunsuz gerçekleştirebileceğiniz tekniği bu makalede bulacaksınız. SBC tekniği multipass ile karıştırılmamalıdır. Kullanılan Codec DivX3'tür ve DivX4 ve üzerinde bu işlem sadece Multipass olacaktır. Amaç ilk pass'de filmin analiz edilmesi 2. pass'de ise bu analiz sonuçlarından edinilen bilgiye göre sahneye göre Bitrate belirlenmesidir. DivX4 ve üzerinde bitrate değeri değişmez hep aynı kalır. Alet Çantası: GordianKnot ve update ÖnHazırlık: Henüz kurmadıysanız indirdiğiniz GordianKnot 0.21 kurulum programını başlatın. Kurulum sırasında DivX Codec 3.11a'nın seçili olup DivX codec 4.*ün seçilmediğine emin olun diğer bileşenleri olduğu gibi bırakabilir veya eğer ne olduklarını biliyorsanız seçim yapabilirsiniz. Kurulum işleminin ardından indirdiğiniz GordianKnot.0.23 update kurulumunu çalıştırın ve GordianKnot'ı mevcut en üst sürümüne güncelleyin. Başlıyoruz: GordianKnot temel olarak oldukça basit bir program olsa da alışmak için zaman gerektiği de bir gerçek. Programın asıl amacı gerekli hesaplamaları sizin yerinize yapmak ve gerekli olan programlara tek bir pencereden ulaşmanızı sağlamak. Bu nedenle lütfen tersi söylenmedikçe işlem sırasında programı kapatmayın. 1-SmartRipper: Programı çalıştırın ve Ripping penceresindeyken SmartRipper butonuna tıklayarak DVD sürücünüze yerleştirdiğiniz medyanızı sabit diskinize ripleyin. 2-DVD2AVI SmartRipper ile işiniz bittiğinde GKnot ana penceresinden DVD2AVI butonuna tıklayın. File -> Open yolunu izleyerek riplediğiniz vob dosyalarının ilkini programa gösterin. Diğer dosyalar otomatik olarak programa eklenecektir. Klavyenizde F5 tuşuna basın ve filmi bir kaç saniye oynatın. Yan taraftaki bilgi ekranından filmin aspect ratio değerini bir kenara not alın. (16:9 veya 4:3 gibi) Esc tuşuna basın ve devam edin. File -> Save Project yolunu izleyin ve proje dosyanızı kaydedin. İşlem tamamlandığında DVD2AVi'yi kapatın ve GKnot'a geri dönün. Daha sonra sorun yaşamamak için dilerseniz programın sağ alt köşesinde ki Rename düğmesiyle projenize yeni bir isim verin.

18 3-Hesaplama_ve_Encoding Programın sol alt köşesinde ki DVD2AVI kutusundan open'a tıklayın ve DVD2AVi ile yaratılan proje dosyanızı açın. Açılan ön izleme penceresinde view -> resized seçeneği işaretleyin. Bu pencereyi kapatmadan GKnot'a dönün ve Bitrate ekranına geçin. Codec seçiminizi DivX 3 olarak yapın ve Audio A kutusundan 128kBit/s bitrate değerini girin. Anladığınız gibi bu seçenek filminizin ses kalitesini belirleyecektir. 128kBit/s genellikle ortalama bir değerdir ve oldukça yeterlidir. Ancak sesin önemli olduğu filmlerde bu değeri 160 hatta 192 olarak girmeniz mümkün. Ancak bu değer ne kadar artarsa video için ayrılacak disk alanı o kadar küçük olacaktır. Orta bir değer bulmak için okumaya devam edin. Şimdi sıra DivX'imizin kaç CD olacağını hesaplatmakta. Her ne kadar düz bir hesap olsa da genellikle 90 dakika üzeri filmler için tercih edilen cd sayısı 2 dir. Ancak bazı filmlerde bu süre 120 dakikaya kadar çıkabilir. Bunu anlamanın en kolay yolu Total Size bölümünde cd nizin kapasitesini (700MB) seçin ve 1CD düğmesine tıklayın. Ses için ayrılan bölüm bu değerden otomatik olarak düşülecek ve film için ayrılan dosya boyutuna göre ortalama bir bitrate çıkarılacaktır. Örnekteki filmimiz 85 Dakika ve 128kBit/s ile ses sıkıştırmak istiyoruz ve elimizde ki cd 720MB'a kadar yazılabilir. Listede olmayan bu boyutu seçmek için Total File Size penceresinde ki MB değerini 720MB olarak elle değiştiriyoruz. Ancak tavsiyem cd yazımı aşamasında sorun yaşamamak için bu değerleri değiştirmemeniz. Bu durumda video için ayrılan bölüm 639MB olacak ve bu boyuta sığabilecek uygun video bitrate 1019 kbit/s olacaktır. Hesaplanan bu değerler eğer Gknot tarafından uygun bulunmazsa pencerenin en altındaki Bits/Pixel*Frame modülünde ki değer sarı veya kırmızı olacaktır. Bu değerin 0.20 ve üzeri olması tercih sebebidir. Deneme yanılma yöntemiyle uygun CD sayısını ve Audio Bitrate'i kolayca bulabilirsiniz. Uygun Bitrate hesaplandıktan sonra Resolution ekranına geçin. Input Pixel Aspect Ratio kutusunda filminizin DVD2AVI de not aldığınız Aspect değerini işaretleyin. Crop kutusuna geçin ve filmin kenarlarında ki siyah bantları kesmek için önce Smart Crop All seçeneğini işaretleyin ve AutoCrop düğmesine tıklayın. Bir süre sonra gerekli crop değerleri otomatik olarak belirlenecektir. Yukarıda ki adımdaki mantıkla Aspect Error ve Bits/Pixel*Frame kutularına dikkat ederek mümkün olan en büyük çözünürlüğü belirleyin. Genellikle bu Width değerinin 640 olması tercih sebebi olmakla birlikte kural değildir. Kaydırma çubuğunu kullanarak doğru değeri aynı mantıkla kolayca bulabilirsiniz. Eğer ilgili kutular sürekli olarak sarı veya kırmızı olarak görünüyorsa veya çözünürlük çok düşük olduysa kaliteyi düşürmemek için Bitrate ekranına dönün ve CD sayısını arttırın. Arka planda açık olan ön izleme penceresine geri dönün ve Save & Encode düğmesine tıklayın. Açılan pencerede ki ayarların aşağıda ki gibi görünmesini sağlayın ve bu ekranda ki Save & Encode düğmesine tıklayın..avs uzantılı dosyanızı sabit diskinize kaydedin. Bu adımdan sonra açılan pencerede herhangi bir değişiklik yapmadan Add Job to Encoding Queue düğmesine tıklayın. Gelen diyaloga Yes diyerek encode işlemini başlatın. İşlem sırasında nandub ve virtualdub adlı uygulamalar çalıştırılacaktır. Bu nedenle kesinlikle işlem tamamlanmadan Gknot uygulamasını kapatmayın. İşlem süresi sisteminize göre 6-12 saat arası olabilir. İşlem sonunda Vob2Audio ile ses dosyanızı virtualdub yardımıyla divx dosyanıza ekleyebilirsiniz (*). (*) Gknot normal olarak ses dosyalarını işleyerek gerekli birleştirme işlemini tek başına yapabilmektedir. Ancak çoğu denemede görülmüştür ki çıkan sonuç tatmin edici olamayabiliyor. İlgili makaleyi okuyarak bu adımı ayrıca yapmanız çok daha kesin sonuç verecektir. İşlem tamamlandığında harcadığınız emeğe değeceğini göreceksiniz. TV KARTI CAPTURE Bu belge genel hatlarıyla, AVerMedia AVerTV Studio TV kartıyla video yakalama işlemini temel alarak ve ardından elde edilen bu video dosyasının VirtualDub ile düzenlemesi ve sıkıştırılması üzerine, başlangıç düzeyindeki kullanıcılara yönelik bir rehber olması amacıyla hazırlanmıştır. Alet Çantası : AverMedia AverTV Studio VirtualDub En başından, hiçbir noktayı atlamaksızın adım adım ilerleyelim. Ön Denetim : 1. Tv kartının ses çıkışını ses kartının giriş (lerinden biri, Line-in ya da Microphone-in) ine iletecek olan loop kablo (iki ucunda birer stereo jack olan kısa bir kablo) uygun bir şekilde takılır. 2. kablo takılıysa sistem tepsisinde görünen küçük sarı hoparlör simgesine çift tıklayarak, Volume Control kartını ekrana zıplatın Burada, [Seçenekler] [Özellikler] kartına gelerek [Ses ayarlaması yap] bölmesindeki seçenek dügmelerinden [Kaydederken] e noktayı koyun. Ardından, bu bölmenin hemen altındaki, [Aşagıdaki ses denetimlerini göster:] başlıklı bölmede, sol taraflarında birer onay kutucuguyla görünen seçeneklerden uygun olanını seçin.uygun olanı demekle, egerline-in girişini bir sebeple kullanamıyorsanız Mikrofon girişini de seçebilirsiniz, ancak bu girişin kazancı yüksek oldugundan kayıt sırasında seste bozulmalara yol açmamak için ses düzeyini ayarlamanız gerekebilir. Bu konuları bilmiyor ya da ugraşmak istemiyorsanız, Line-in girişini seçmeniz tavsiye edilir. Seçeneginz onay kutucugunu işaretleyip Tamam ı tıklayın [Recording Control] başlıklı küçük kartta Line bölmesinin altındaki Seç onay kutucugunun tıklanmış oldugunu gördüyseniz,bu aşama başarıyla tamalanmıştır. Not: Eger Mikrofon girişini seçtiyseniz bu küçük kartta Microphone bölmesini ve altındaki Seç onay kutucugunun tıklanmış oldugunu göreceksiniz. 3. AVerMedia AVerTV Studio sahipleri bu kartın sürücülerinin yüklenmesindeki sorunları bilirler. Bunlara deginmek bu rehberin hedefi dışında kalıyor, ancak bu denetim aşamasında sürücülerin dogru şekilde yüklendigi mutlaka kontrol edilmeli. Bunun için, en kısa yol olarak, Bilgisayarım simgesi sag tıklatılıp Özellikler sekmesinden [Aygıt Yöneticisi] kartına geçin. Burada, sol yanında küçük bir artı işareti bulunan Ses, video ve oyun kumandaları satırını ya üzerine çift tıklayıp ya da küçük artı işaretine tıklayıp genişletin tüm sürücülerin dogru yüklendiginden emin olun. TV kartını ilk kez monte edip sürücülerini de yükledikten sonra, bu [Aygıt Yöneticisi] kartının bu bölmesinde ya da başka bir yerinde, yanonda saro bir soru işareti ya da ünlem işareti bulunan Bilinmeyen Aygıt gibi bir satır gördüyseniz, bunun sebebi büyük bir ihtimalle sürücülerin dogru yüklenmeyişşi yüzündendir. 4. Son olarak da, ihtimali düşük de olsa, DMA etkinleştirmesi kontrolü yapılmalı. Bunun için yine [Aygıt Yöneticisi] kartında, bu kez Disk sürücüleri satırını genişletin, burada C sürücüsü olması gereken satırı çift tıklatıp, açılan pencerede Ayarlar kartına geçin. DMA onay kutucugunda bir tıklama oldugundan emin olun, yoksa bir onay tıkı koyun. Sistem şimdi sizden bir restart yapmanızı isteyecektir. Degisikliklerin etkin hale gelmesi için denileni yapın. Bu son adımla birlikte, Ön Denetim aşaması bitti. Simdi video capture de denilen video yakalama aşamasına geçebiliriz. Video Yakalama. Bu aşamanın işlem ayrıntılarına girmemize pek gerek yok diyoruz ve kumandanızdan dileginiz kanalı açıp kayıt işlemine başlayabilirsiniz. DivX Player

19 Vestel Divx Player : Su siralar adindan cok soz ettirir oldu, bizlerde bu aletin teknik detaylarini yazmak ve ufak incelemelerimiz sonucunda sizlere tavsiye etmeye karar verdik. DivX 3.xx, DivX 4.xx, DivX 5.1 görüntü ve MP3 (2 kanal stereo); AC-3 (5.1 kanal Dolby Digital) ses codecleri arti güncellenebilir software mevcut kisacasi izleyemeyecegiz film kalmayacak gibi. Xvid desteği var. Firmware update var.2 yıl garantisi var. Muhtemelen bu ozellikler bir pc mudavimi ve divx player arayanlar icin yeterli duzeydedir hepinize iyi seyirler dileriz. AutoGK - DVD 'den Kolay Divx Çözümü [Türkçe Kullanım Kılavuzu] BAŞLARKEN Merhabalar! Auto Goridan Knot ( bundan böyle kısaca AutoGK olarak adlandıracağız ) türkçe kullanım kılavuzuna hoş geldiniz! Umarım bu çarpıcı yeni çözümü kullanmaktan memnun kalır, elinizdeki DVD filmlerinizi DVD/MPEG4 çalarınız, bilgisayarınız yada bilgisayarınızdaki ekran kartı yardımıyla televizyonunuzda oynatmak üzere kolayca yüksek kaliteli Divx dosyalarına çevirmeyi öğrenebilirsiniz. AutoGK özellikle Divx oluşturmanın karmaşık ve detaylı ayarları ile uğraşmak istemeyen, yada bu ayarları bilmeksizin DVD filmlerden kaliteli Divx dosyaları elde etmeyi arzu eden son kullanıcı için tasarlanmıştır. Başlamadan önce bilmeniz gereken birkaç önemli noktayı gözden geçirmekte fayda var. Öncelikle : sahibi olduğunuz DVD filmlerin kişisel yedeklerinin alınması konusunda farklı ülkelerde farklı kanunlar geçerli olmaktadır, ancak hemen hemen hiçbir ülkede KİRALANMIŞ yada ÖDÜNÇ ALINMIŞ DVD filmlerin yedeklerinin alınmasına kanuni açıdan izin verilmemektedir. Bu nedenle AutoGK 'yı kullanırken ülkemizde geçerli olan kanunlar çerçevesinde hareket etmenizi önemle tavsiye ediyoruz. Bir kez daha hatırlatmak isteriz ki : bu kullanma kılavuzu adım adım kendi sahip olduğunuz DVD filmleri avi (Xvid veya Divx) formatında yedekleyebilmenizi sağlayacak işlemleri gerçekleştirmeniz için yazılmış olup korsan amaçlar için kullanılamaz. Kılavuzun orjinal yazarları ve çevirmeni kullandığınız DVD 'nin kendinize ait olduğunu ve kişisel kullanım amaçlı yedeğini almakta olduğunuzu var saymaktadır. Kullanım hakları saklı içeriğe sahip filmlerin kopyalarının dağıtımı tamamen yasadışıdır. Bu kılavuzun orjinal yazarları ve çevirmeni bu kılavuzun yada AutoGK 'nın yasadışı kullanımı hakkında sorumluluk kabul etmemektedir. Bu kadar ağız kalabalığı yeter. Konuyu mümkün olduğu kadar en basit biçimi ile ele alacağız. Bu bağlamda Divx yapma konusunda hiçbir tecrübeniz olmadığını var sayarak daha önce buna benzer bir şey yapmadığınızı kabul ediyoruz. İsterseniz önce olayın donanım ve yazılım gereksinimi tarafına bir göz atalım. DONANIM GEREKSİNİMLERİ Öncelikle DVD-ROM yada DVD yazıcıya sahip bir bilgisayara ihtiyacınız olacak. Unutmayın ki CD-ROM lar DVD medyalarını okuyamaz Buna ek olarak büyük miktarda Hard Disk alanına ihtiyaç duyacaksınız ( benim tavsiyem film başına ortalama 10 GB civarında ). Elbette bu ihtiyaç VOB Dosyalarının ( DVD 'yi oluşturan dosyalar ) toplam boyutuna, divx dosya(ları)nızın kaç CD den oluşmasını istediğinize, filmdeki sesi MP3 'e çevirip çevirmemenize bağlı olarak değişkenlik gösterecektir. Başınıza gelecek en kötü şey encoding işlemi için dünyanın zamanını harcayıp ondan sonra da tam final avi dosyası oluşurken HDD 'de yerinizin bitmesi olur, o yüzden iyisimi siz kendinize şişman ve bol boş alana sahip bir Hard Disk edinin. Yinede her şart altında AutoGK encoding işlemine başlamadan önce Hard Diskinizdeki decrypt edilmiş VOB dosyalarını göz önünde bulundurarak kalan boş alanı kontrol edecek ve eğer yetersiz geliyorsa uyaracaktır. Her şey iyi güzel de. Ne kadar güçlü bir bilgisayar gerekiyor bize? Doğrusunu söylemek gerekirse ne kadar güçlü olursa o kadar iyi. Bütün işlemleri 500 MHZ lik bir işlemci ile de gerçekleştirmek mümkün, ancak o zaman gerekli toplam zamanın 24 saate kadar çıkması mümkün ( elbette ayarlara bağlı olarak ). 1 GHZ hızındaki bir işlemci ile süre 12 saat kadar olurken, Intel 2.4 GHZ bir işlemci ile bu süre 6-7 saate, günümüzdeki en hızlı işlemciler ile 4-5 saate kadar inebilmektedir. Buna ek olarak kullandığınız RAM 'in kalitesi de oldukça önemli bir faktördür diyebiliriz. Unutmamanız gereken en önemli şey:bilgisayarinizin MÜMKÜN OLDUĞU KADAR STABİL ÇALIŞTIĞINDAN EMİN OLUN! Özellikle makinelerinde Overclock yapan kullanıcılar bu konuya dikkat etmeliler. Söz konusu video encoding olduğunda gün boyu makinenizde sorunsuz Counter Strike oynayabiliyor olmanız hiçbir anlama gelmez. Günümüz uygulamalarının çok azı video sıkıştırma kadar bilgisayarınızı zorlayıcı olabilmektedir. Bilgisayarınızın stabil olmadığının göstergelerinden biri ses yada video sıkıştırması esnasında makinenin rastgele noktalarda ( arka arkaya denemelerde farklı farklı yerlerde ) çökmesidir. Bu çökmeler çoğu zaman sistemin komple donması, mavi ölüm ekranı yada istemsiz reboot biçiminde kendini göstermektedir. Sorunun kaynağı çoğu zaman aşırı ısınmaya bağlı olmakla birlikte CPU, bellek yada bir başka göze batmayan problem de aynı sonuçları doğurabilmektedir. Sistem çökmeleri ile ilgili bir başka önemli nokta da bu durumun sadece bilgisayalarını kendi başlarına toplayan kişilerin değil " Hazır-PC " kullanıcılarının da başına geldiğidir. Elbette bilgisayar donanımı tabanlı stabilite problemlerinin çözümü başta kullanıcı olmak üzere satıcı kuruluşların görevidir, ancak konu ile ilgili birkaç küçük ipucu verebiliriz : Eğer sorunun CPU tabalı olduğuna inanıyorsanız Prime95 kullanarak CPU 'nuzu test edebilirsiniz. Benzer bir biçimde bellek tabanlı sorunlar içinde MemTest86 kullanılabilir. Aşırı ısınma söz konusu ise piyasada bulunan CPU soğutmaya yönelik çözümleri yada kabaca kasayı açıp CPU 'ya doğru hava üfleyecek büyükçe bir fan kullanabilirsiniz. Bütün bunların yanısıra kuşkuşusuz işlemcinin doğru yerleştirilmiş ve montajının uygun yapılmış olduğunu kontrol etmeniz gerektiğini de söylemeye sanırım gerek yok. Overclock söz konusu ise ısınmanın önüne geçmek için daha iyi bir soğutma yada ayarlarda yapılacak ek optimizasyon çözüm olabilir. AutoGK hem AMD hem de Intel işlemciler içeren makinelerde çalışabilmektedir, ancak şu an için Apple bilgisayarlarda kullanılamamaktadır. Uzun lafın kısası, en hızlı işlemci ve en yüksek miktarda kaliteli RAM kullanın. Eğer takılmalar yada çökmeler yaşanıyorsa çoğunlukla sorun sistem stabiliteniz ile ilgili olacaktır. AutoGK ve beraberinde kullanılan programlar uzun yıllar boyunca binlerce kullanıcı tarafından uygulanan ve test edilen çözümlerdir. Unutmayın : bütün bu uyarılar sizi video işleme konusundan uzaklaştırmak için değil, sorun ile karşılaşmanız durumunda altında yatan sebebi bulabilmeniz için yapılmıştır. Çok büyük bir ihitimalle sorunsuz bir biçimde çalışabileceğinizden eminiz. Bu arada Hyperthreading ile ilgili önemli bir not : şu an için Hyperthreading özelliğine sahip yeni P4 işlemciler AutoGK ile problem çıkarıyor. Kullanıcılar arasında bu işlemciler ile hem sorun yaşayan hem de sorun yaşamayanlar bulunmakta, ancak görülen o ki AutoGK sebesiz yere çöküyor. Bu sorun üzerinde hali hazırda AutoGK yaratıcıları hala uğraşıyor. Çözüm gerçekleşene dek AutoGK yı Windows 98 Uyumluluk modunda çalıştırmalısınız yada sitem BIOS 'unuza girerek Hyperthreading 'i geçici olarak kapatmalısınız. Eğer Hyperthreading özelliğine sahip bir P4 işlemciniz varsa, WinXP 'de AutoGK.exe dosyasını aratıp üzerine sağ tıklayın. Compatibility başlığına gidip, "Run this program in compatibility mode for:" kutusunu işaretleyin ve Windows 98/Windows Me seçin. Büyük bir ihtimalle böylece sorun çıkmayacaktır. Sağ altta "Apply" butonuna tıklayarak ayarı tamamlayın. YAZILIM GEREKSİNİMLERİ AutoGK DVD lerinizin mükemmel Divx veya XVID yedeklerini alabilmeniz için nerdeyse tüm bileşenleri bünyesinde barındırmaktadır. Beraberinde gelmeyen tek program DVDDecrypter dır. Bu program DVD 'niz içinde bulunan VOB dosyalarını hard diskinize almakta ve bu esnada da DVD üstündeki şifreleme ve Macrovision korumalarını kaldırmaktadır. Bu programı kendiniz indirmeli ve kurmalısınız ( sayfanın altında program ile ilgili linki bulabilirsiniz ). DVD

20 Decrypter ile ilgili bilmeniz gereken en önemli nokta herşeyin yolunda gitmesi için AutoGK versiyon 0.86 beta ve üstünü indirerek stabil sürüm olan 0.8 i update etmenizdir. Stabil sürüm olan AutoGK 0.8 'in DVDDecrypter 'den daha ileri sürümlerde alt yazı sorunu çıkardığı ( film alt yazılarını tanımıyor ) tespit edilmiştir. Eğer " ben illaki stabil sürümü kullanıcam " diyorsanız, DVDDecrypter versiyon 'yi bulup indirmelisiniz ( ilgili Dark Hardware forumundaki thread 'de bulabilirsiniz ). AutoGK final dosyalarınızı default olarak XVID kodeği ( AutoGK içinde hazır olarak gelmektedir ) kullanarak oluşturmaktadır, ancak eğer Divx kodeğinin kullanılmasını arzu ediyorsanız Divx 'i indirerek makinenize ayrıca kurmanız gerekecektir ( link sayfanın altında var ). Bunlar dışında AutoGK ihtiyacınız olan diğer tüm programları (XviD Coder/Decoder, AviSynth, and VobSub) kendisi yükleyecektir. Size tavsiyem sorunsuz bir çalışma için eğer bu programlar hali hazırda sisteminize yüklü ise onları un-install ederek daha sonra AutoGK 'yı kurmanız. Bunların yanısıra eğer ayrı alt yazı dosyaları yapacaksanız WinRAR 'a da ihtiyacınız olacak. Önemli Not: bu kılavuzun yazılması esnasında XviD 1.0 Beta kullanıma sunulmuştur. AutoGK henüz bu versiyonu desteklememektedir. Bu nedenle eğer sisteminizde yüklüyse un-install edip AutoGK ile birlikte gelen versiyonu kurmanız gerekmektedir. Şimdi de geldik işin en eğlenceli tarafına. KURULUM VE ENCODING Gerekli tüm program kurulumlarını tamamlayın. Filminizi DVD-ROM yada DVD kaydedicinize yerleştirin. 1. DVDDecrypter 'ı başlatın, ve eğer ilk defa kullanıyorsanız iki önemli noktayı ayarlamanız gerekecek : Öncelikle üst toolbardaki Mode bölümünden IFO modunu seçin. Ardından Tools->Settings->IFO Mode->Create Additional Files, bölümünde Stream Information seçili olduğundan emin olun. Bu ayarlar daha sonra programı her açışınızda hatırlanacağı için bir daha yapmanıza gerek yok. DVDDecrypter ana penceresinin sağ bölümünde ana filmin seçili olduğunu göreceksiniz. Program her zaman en uzun olan PGC' yi (Program Chain -program zinciri yani filmin kendisi ) seçecektir. Normal şartlar altında istediğimiz de zaten budur. Bazı durumlarda eğer DVD 'nin üstünde birden çok bölüme sahip bir dizi ( örn. Friends gibi dizi bölümleri içeren DVD ler ) yada Türkiye 'de sıkça kaşılaşılan bir durum olan kopya DVD lerin bir kısmında ikiye bölünmüş ama gerçekte tek bir film olan bir yapı varsa program hala en uzun bölümü seçecektir. Eğer dikkatle bakarsanız böyle bir DVD de eşit uzunluğa sahip diğer bölümleri de göreceksiniz. Böyle bir durumlar hakkındaki örneklere yazımızın ileri bölümlerinde değineceğiz. Kaldığımız yerden devam edelim ve ana pencerede destination bölümü altında tüm gerekli dosyaların Hard Diskte atılacağı klasörü seçelim. Bu noktada tavsiyem DVDDecrypter 'ı açmadan önce filmlerinizi ve tüm işlem esnasında dosyalarınızı nereye kaydetmek istediğiniz önceden belirleyin ve kendinize uygun klasörler hazırlayın. Eğer birden fazla Hard diskiniz varsa DVD 'den kopyalanacak dosyalar için bir Diski, AutoGK ile encode edildiğinde saklanacak avi dosyalarınız için ise diğer diski kullanın. Destination klasörünü de seçtikten sonra aşağıdaki yeşil renkli resme tıklayarak işlemi başlatın. Decryption işleminin süresi DVD okuyucunuzun hızına bağlı olarak 10 dakika ile yarım saat arasında değişebilmektedir. En yüksek hızı elde edebilmek için sürücünüzün DMA modunda ( bilgisayarınız destekliyorsa ) çalıştığından emin olun. Bunu kontrol etmek için Windows XP 'de, Start->Settings->Control Panel->System->Device Manager->IDE ATI/ATAPI Controllers->Secondary IDE Channel (eğer DVD-ROM 'unuz buraya bağlı ise)->advanced Settings->DMA şeklinde ilgili ayarlar ulaşın. Decryption işlemi bittiğinde ekranda prosesin tamamlandığına dair bir uyarı göreceksiniz. DVDDecrypter 'da IFO Modu bu şekilde seçilmektedir.. Lütfen DVDDecrypter 'dan başka program kullanmayınız. AutoGK SmartRipper yada benzeri diğer programlar ile çalışmamaktadır. Stream Information kutucuğunun seçili olduğundan emin olun diğer kutular da gösterildiği gibi işaretlenmiş olmalıdır. DVDDecrypter ana penceresinde karşılaşılan Program Zincir (PGC ) yapıları Aşağıda sunulan örnekler farklı DVD filmlerde karşılaşılan çeşitli program zinciri ( PGC ) yapılarını göstermek ve kullanıcıyı bilgilendirmek için sunulmuştur. Genellikle DVD lerin büyük bir çoğunluğunda kaşılaşılan yapı Örnek 1 'de ifade edilen biçimde olmakta ve bu durumda özel herhangi bir çalışma biçimi gerektirmemektedir. Örnek 1 DVDDecrypter 'da birçok film buna benzer bir yapı sergilemektedir. En uzun olan PGC otomatik olarak seçilmiştir. Burada aktüel filmin uzunluğu görülmektedir. Uygun destination klasörünün seçilmesinin ardından DVD diski gibi görünen resme tıklanarak işlem başlatılmaktadır. Genellikle pencerede görünen ( diğer VTS klasörleri altındaki ) diğer kısa süreli PGC ler menüler, FBI uyarısı, trailer lar müzik videoları, filmin çekimi, vs gibi kısa süreli bölümler olmaktadır. Örnek 2 İşte size bir anime DVD 'si. Dört adet bölüm, yani birbirine benzer süreye sahip 4 PGC. Otomatik olarak en uzunu seçilmiş olacaktır. Elbette siz her bir bölümü de istiyorsunuz. Bu durumda hard diskinizde 4 bağımsız klasör oluşturmalı ve her bir PGC yi ayrı ayrı seçerek ilgili klasörlere Decrypt etmelisiniz. Bu çok istisna bir durumdur. Örnek 3 Burada birden fazla kamera açısına sahip bir DVD görüyoruz. Her bir kamera açısı farklı bir içeriğe sahip olabilir ancak genellikle aynı filmi içerecektir. Bazı durumlarda filmin kapanış yazıları farklı dillerde olabilmektedir. Özellikle 1. Bölge DVD lerinin bazılarında karşılaşılan bu durumda Angle 1 genellikle ingilizce versiyon olacaktır. Eğer Stream Processing başlığı altına bakarsanız diğer dilleri de görebilirsiniz. İşte yukarıdaki film ile ilgili Audio Streams ( ses seçimi için kullanılan dil dosyaları ) bölümü. DTS dosyası dahil olmak üzere ( AutoGK DTS dosyası kullanamaz) Dört değişik ingilizce ses dosyası mevcut. Bunlara ek olarak Fransızca ve İspanyolca ses dosyaları da var. Ekranın daha aşağısında ( burada görünmüyor ) film ile ilgili alt yazı dosyaları da yer almakta. DVDDecrypter 'da stream processing bölümünü hiçbir zaman işaretlememeniz gerekmektedir. Bu işi AutoGK ile yapacağız. Tekrar hatırlatalım ki bu ekranlar sadece değişik yapıları gözlemlemeniz için. Normalde bazı istisnalar dışında DVDDecrypter herşeyi kendi kendine yapacaktır. Örnek 4 İşte bir başka ilginç yapı. 1. Bölge Finding Nemo DVD 'si. DVDDecrypter yine en uzun olan PGC yi seçti, ancak bu PGC sadece filmi değil aynı zamanda filmin arasında bazı bölgelerde yer alan yönetmen yorumlarını da tek bir büyük dosya olarak içermekte. Bu örnekte tek başına ana film aslında PGC 1 dosyasında yer almakta ( yani daha kısa olan dosya ). O yüzden sizin PGC 1 'i elle seçmeniz gerekmekte. Örnek 5 Bazı DVD ler aynı filmin iki farklı biçimini ( örn. 4:3 yada 16:9 gibi ) yada farklı verisyonlarını ( orjinal ve yönetmenin özel kesimi ) gibi aynı uzunlukta olan halini içerebilir. Bu örnekte aynı filmi iki farklı süre olarak görüyoruz ( biri standart filmin kendisi, diğeri aynı filmin yönetmenin özel kesim hali ) ama aslında ikisi de aynı film. Bu durumda seçim sizin. Hangi versiyonu istediğiniz tamamen size kalmış. Belki DVD'nin kutusunun arka kapağındaki bilgilere bakarak seçiminizi yapabilirsiniz. 2. AutoGK ekranı. Filmi hard diskinize decrypt ettikten sonra, Auto GK yı açın ve az önce tüm decrypt işleminin gerçekleştirilmiş olduğu klasörü " Input

Windows ile Cd Yazmak

Windows ile Cd Yazmak Windows ile Cd Yazmak Kurulumdan sonra, kendi DVD'lerinizi hazırlamak, video işlemek, CD kapakları tasarlamak gibi birçok farklı dijital medya projesini uygulayabilirsiniz. Ayrıca tüm sisteminizin yedeğini

Detaylı

Windows 7 Format Atma ve Kurulumu (Resimli Anlatım)

Windows 7 Format Atma ve Kurulumu (Resimli Anlatım) www.anasayfa.xyz Kasım 1, 2015 Windows 7 Format Atma ve Kurulumu (Resimli Anlatım) by www.anasayfa.xyz Bu yazımda windows 7 format atma işlemini detaylı bir şekilde anlatacağım. Ben format işlemini tüm

Detaylı

Windows 2000 veya XP kurarken dosya sistemini seçmeniz gerekir. Ya FAT32 dosya sistemini kullanırsınız ya da NTFS.

Windows 2000 veya XP kurarken dosya sistemini seçmeniz gerekir. Ya FAT32 dosya sistemini kullanırsınız ya da NTFS. Windows 2000 veya XP kurarken dosya sistemini seçmeniz gerekir. Ya FAT32 dosya sistemini kullanırsınız ya da NTFS. NTFS'nin FAT32'ye göre sağladığı bir çok avantajı vardır. Diski daha verimli kullanır.

Detaylı

Açılan programın pencere görünümü aşağıdaki gibidir. 2. Araç Çubuğundan kaydet düğmesi ile

Açılan programın pencere görünümü aşağıdaki gibidir. 2. Araç Çubuğundan kaydet düğmesi ile POWERPOINT PROGRAMI Powerpoint bir sunu hazırlama programıdır. Belirli bir konu hakkında bilgi vermek için, derslerle ilgili bir etkinlik hazırlamak için, dinleyicilere görsel ortamda sunum yapmak için

Detaylı

İMAGE (SİSTEM GÖRÜNTÜSÜ) ALMA VE YÜKLEME NASIL YAPILIR. İmage nedir?

İMAGE (SİSTEM GÖRÜNTÜSÜ) ALMA VE YÜKLEME NASIL YAPILIR. İmage nedir? İMAGE (SİSTEM GÖRÜNTÜSÜ) ALMA VE YÜKLEME NASIL YAPILIR İmage nedir? Sistem yüklemelerini en kolay ve en hızlı şekilde yapmak için kullanılan yöntemlerden biridir. Format atılan bir bilgisayara önce işletim

Detaylı

Ekrana gelen diyalog penceresinden Typical radyo düğmesi seçilir ve Next düğmesine basılır.

Ekrana gelen diyalog penceresinden Typical radyo düğmesi seçilir ve Next düğmesine basılır. Windows 2012 Server Windows Server 2012 Programını VmWare Altına Kurma Microsoft firmasının ürettiği en son Server İşletim Sistemi 2012 dir. Bu işletim sistemi sürümleri 64 bit olarak yazılmış 32 bit sürümü

Detaylı

Zoru Kolay Yapmak İçin...

Zoru Kolay Yapmak İçin... Zoru Kolay Yapmak İçin... 3308 Mesleki Eğitim Okullarında Öğrenci Takip Programı KURULUM Programı http://www.cetasey.com/userfiles/file/setup.exe adresinden bilgisayarınıza indirip kurun. Daha sonra programın

Detaylı

MİCROSOFT WORD. Araç çubukları: menü çubuğundan yapabileceğimiz işlemleri daha kısa zamanda araç çubukları ile yapabiliriz.

MİCROSOFT WORD. Araç çubukları: menü çubuğundan yapabileceğimiz işlemleri daha kısa zamanda araç çubukları ile yapabiliriz. MİCROSOFT WORD Office programlarının içersinde genelde yazı yazmak amaçlı kullanılan bir programdır Microsoft Word. Aşıdaki şekilde çalışma sayfası görülür. Şimdi Word çalışma sayfasını inceleyelim. Microsoft

Detaylı

Windows Live Movie Maker

Windows Live Movie Maker Windows Live Movie Maker Nedir? Movie Maker ile, bilgisayarınızda yer alan fotoğraf ve videolarınızı kullanarak, bunlar üzerinde düzenlemeler, değişiklikler yapabilir, müzik dosyaları ekleyebilir, mikrofon

Detaylı

e-imzatr Kurulum Klavuzu

e-imzatr Kurulum Klavuzu e-imzatr Kurulum Klavuzu Sürüm 0.0.1 1 İçindekiler İşletim Sistemi Sistem Türü Öğrenme Java yükleme Akis Kurulum Kart Okuyucu Sürücü Kurulum Kullanıcı Doğrulama 2 İşletim Sistemi Sistem Türü Öğrenme Bu

Detaylı

http://www.microsoft.com/visualstudio/eng/downloads

http://www.microsoft.com/visualstudio/eng/downloads Visual Studio 2012'nin kurulumunu, Visual Studio'nun kullanımını ve Windows Store'da basit bir proje hazırlanmasını anlatacağım. Hepsinden önce Visual Studio ortamından biraz bahsedelim. Visual Studio

Detaylı

GOOGLE DRİVE KULLANARAK FORM OLUŞTURMA

GOOGLE DRİVE KULLANARAK FORM OLUŞTURMA GOOGLE DRİVE KULLANARAK FORM OLUŞTURMA Google Docs yani Google Dokümanlar hizmeti bir süre önce Google Drive adlı bulut depolama hizmetinin içerisine alındı ve çok daha gelişerek yoluna devam etti. Google

Detaylı

TTEC Standalone DVR Kolay Kurulum Dokümanı. Kurulum Adımları

TTEC Standalone DVR Kolay Kurulum Dokümanı. Kurulum Adımları TTEC Standalone DVR Kolay Kurulum Dokümanı Bu dokümanda TTEC Standalone DVR cihazının kurulum adımları ile ilgili açıklamaları bulabilirsiniz. Öncelikle cihaz ile ilgili bilinmesi gereken varsayılan bilgiler

Detaylı

AutoCAD 2011 Kurulumu

AutoCAD 2011 Kurulumu AutoCAD 2011 Kurulumu AutoCAD Installation Wizard Kurulum için AutoCAD 2011 DVD sini sürücüye yerleştirdiğinizde, DVD-ROM un içeriğinin okunduğunu belirten Setup Initialization penceresinden sonra, karşınıza

Detaylı

T.C. istanbul ÜNiVERSiTESi ÖĞRENCi BiLGi SiSTEMi. ÖĞRETiM ELEMANI KULLANIM KILAVUZU

T.C. istanbul ÜNiVERSiTESi ÖĞRENCi BiLGi SiSTEMi. ÖĞRETiM ELEMANI KULLANIM KILAVUZU T.C. istanbul ÜNiVERSiTESi ÖĞRENCi BiLGi SiSTEMi ÖĞRETiM ELEMANI KULLANIM KILAVUZU 1 1. Sisteme Giriş Nokta Üniversite Otomasyonu sistemini kullanabilmek için öncelikle Windows işletim sisteminde bulunan

Detaylı

Yine benzer şekilde hücreler içine yazılan yazıların renklerini değiştirebiliriz. Bunun için tüm satırı veya sütunu yine fareyle seçmek durumundayız.

Yine benzer şekilde hücreler içine yazılan yazıların renklerini değiştirebiliriz. Bunun için tüm satırı veya sütunu yine fareyle seçmek durumundayız. 2. EKLE SEKMESĐ TABLO EKLEMEK: Sayfamıza tablo eklemek için, TABLO butonuna bastıktan sonra açılan pencereden kaç sütün ve kaç satırlık bir tablo oluşturacağımızı belirliyoruz. Fareyi sürüklemek, tablonun

Detaylı

15 /19 /22 LED Reklam-Bilgi Ekranı

15 /19 /22 LED Reklam-Bilgi Ekranı 1 15 /19 /22 LED Reklam-Bilgi Ekranı Kızıl Ötesi Göz USB Bellek Girişi Power 2x2W Hoparlör KUMANDA 1 Ekrana Medya Yüklemek POWER Tuşu Ekrana enerji verildiğinde veya POWER tuşuna bastığınızda dahili kartta

Detaylı

BEUN VPN Hizmeti. VPN Nedir?

BEUN VPN Hizmeti. VPN Nedir? BEUN VPN Hizmeti VPN Nedir? VPN, Virtual Private Network, yani Sanal Özel Ağ ın kısaltılmasıdır. VPN, İnternet gibi halka açık telekomünikasyon altyapılarını kullanarak kullanıcılar veya uzak ofisleri

Detaylı

Microsoft PowerPoint

Microsoft PowerPoint Microsoft PowerPoint GİRİŞ Microsoft Powerpoint bir sunum hazırlama programıdır. Microsoft Powerpoint sayesinde sunumlarınıza içerisinde ses,video,animasyon,grafik,resim,köprüler,web içerikleri ve çeşitli

Detaylı

ecyber Kullanıcı Kılavuzu 1 / 1 1. ecyber hakkında... 1 2. Sistem gereksinimleri:... 2 Donanım:... 2 Yazılım:... 2 3. Kullanım Rehberi...

ecyber Kullanıcı Kılavuzu 1 / 1 1. ecyber hakkında... 1 2. Sistem gereksinimleri:... 2 Donanım:... 2 Yazılım:... 2 3. Kullanım Rehberi... ecyber Kullanıcı Kılavuzu 1 / 1 1. ecyber hakkında... 1 2. Sistem gereksinimleri:... 2 Donanım:... 2 Yazılım:... 2 3. Kullanım Rehberi... 3 İndirme... 3 Sunucu yazılım kurulumu... 3 Kurulum sayfası çıkacaktır...

Detaylı

www.wikispaces.com Kullanım Kılavuzu

www.wikispaces.com Kullanım Kılavuzu www.wikispaces.com Kullanım Kılavuzu İnternet tarayıcınıza(internet Explorer vb.) www.wikispaces.com adresini yazıp enter tuşuna bastığınızda yukarıdaki ekranla karşılaşacaksınız. Önceden oluşturmuş olduğunuz

Detaylı

Usta Aritmetik Bayi Kontrol Programı Kullanım Kılavuzu (V.1.3.0)

Usta Aritmetik Bayi Kontrol Programı Kullanım Kılavuzu (V.1.3.0) Usta Aritmetik Bayi Kontrol Programı Kullanım Kılavuzu (V.1.3.0) A. Öğretmen Girişi a b c d B. Ana Menü a. Kullanıcı bilgisi : Bu alana yazılacak bilgiyi size Usta Aritmetik firması sağlamaktadır. b. Şifre

Detaylı

ADF Transfer Kılavuzu

ADF Transfer Kılavuzu ADF Transfer Kılavuzu Writen By Agony PC'yi AMIGA'ya BAĞLAMAK Amiga emülatörünün çıkmasından bu yana herkesin aklında olan bir konu vardır: İnternette ki.adf uzantılı (ya da.adz.gz.dmz.) dosyaları PC ve

Detaylı

Free Download Manager Kullanarak Internetten Download

Free Download Manager Kullanarak Internetten Download Free Download Manager Kullanarak Internetten Download Öncelikle belirtmeliyim ki bu program bilgisayarınıza herhangi bir virüs, spy benzeri programcık kurmaz. Tamamen bedavadır. Daha pek çok amaçla kullanılabilir

Detaylı

Asus Live Update programı ile Bios güncelleme. ASUS Live Update programını çekmek için tıklayınız... BIOS Güncelleme ve My Logo:

Asus Live Update programı ile Bios güncelleme. ASUS Live Update programını çekmek için tıklayınız... BIOS Güncelleme ve My Logo: Asus Live Update programı ile Bios güncelleme ASUS Live Update programını çekmek için tıklayınız... BIOS Güncelleme ve My Logo: Asus Live Uptade programı ile hem biosunuzu kolay bir şekilde günceller,

Detaylı

CAMPUSIUM UZAKTAN EĞİTİM SİSTEMİ KULLANIM KILAVUZU

CAMPUSIUM UZAKTAN EĞİTİM SİSTEMİ KULLANIM KILAVUZU CAMPUSIUM UZAKTAN EĞİTİM SİSTEMİ KULLANIM KILAVUZU YÖNETİM PANELİ 1-Kategori Tanımlama: Sistemde öncelikle kategori eklemelisiniz. Kategori eklemek için işlemler menüsünden kategoriler sekmesini tıklayınız.

Detaylı

ÖĞRENME FAALİYETİ 4 ÖĞRENME FAALİYETİ 4

ÖĞRENME FAALİYETİ 4 ÖĞRENME FAALİYETİ 4 ÖĞRENME FAALİYETİ 4 ÖĞRENME FAALİYETİ 4 AMAÇ Bilgisayar ve elektronik tablolama yazılımı sağlandığında çalışma sayfasının özelliğine göre estetiğe uygun sayfa ayarlarını hatasız yapabileceksiniz. ARAŞTIRMA

Detaylı

e-imzatr Kurulum Klavuzu

e-imzatr Kurulum Klavuzu e-imzatr Kurulum Klavuzu Sürüm 0.0.1 İçindekiler İşletim Sistemi Sistem Türü Öğrenme Java yükleme Akis Kurulum Kullanıcı Doğrulama İşletim Sistemi Sistem Türü Öğrenme Bu başlıkta bilgisayarımızın mevcut

Detaylı

Gerekli bağlantıları yapıp, ACS420 V3.03 programını çalıştırınız. Program açıldığında, LMS14 ün içindeki parametrelerin okunmasını bekleyiniz.

Gerekli bağlantıları yapıp, ACS420 V3.03 programını çalıştırınız. Program açıldığında, LMS14 ün içindeki parametrelerin okunmasını bekleyiniz. Gerekli bağlantıları yapıp, ACS420 V3.03 programını çalıştırınız. Program açıldığında, LMS14 ün içindeki parametrelerin okunmasını bekleyiniz. Aşağıdaki pencereyi gördükten sonra cihazınız parametre ayarı

Detaylı

ÖĞRENME FAALİYETİ 1 ÖĞRENME FAALİYETİ 1

ÖĞRENME FAALİYETİ 1 ÖĞRENME FAALİYETİ 1 ÖĞRENME FAALİYETİ 1 ÖĞRENME FAALİYETİ 1 AMAÇ Bilgisayar ve elektronik tablolama yazılımı sağlandığında elektronik tablolama yazılımı çalışma alanı düzenlemelerini yapabileceksiniz. ARAŞTIRMA Güncel olarak

Detaylı

SHERIFF PROTEK V7.37

SHERIFF PROTEK V7.37 SHERIFF PROTEK V7.37 KURULUM: Güvenlik koruma yazılımının kurulumu çift aşamalıdır. Birincisi DOS ortamında BOOT edilebilir CD den ikinci aşama ise Windows üzerindeki programın çalıştırılması ile. A DOS

Detaylı

Foobar2000. Bu yazının hiçbir hakkı mahfuz değildir. Istediğiniz gibi kulanabilirsiniz. Foobar2000 - Mart 2008 1

Foobar2000. Bu yazının hiçbir hakkı mahfuz değildir. Istediğiniz gibi kulanabilirsiniz. Foobar2000 - Mart 2008 1 Foobar2000 Bu yazının hiçbir hakkı mahfuz değildir. Istediğiniz gibi kulanabilirsiniz. Foobar2000 - Mart 2008 1 CD'lerimizi diskimize attıktan sonra sıra geldi onları DAC'ımızın anlayacağı lisana çeviren

Detaylı

1/13. Programı kullanmadan önce lütfen indirdiğiniz dosya içerisindeki açıklamaları okuyunuz.

1/13. Programı kullanmadan önce lütfen indirdiğiniz dosya içerisindeki açıklamaları okuyunuz. BFT2006_0.1.4 Programı Linux kullanıcıları için Bayındırlık ve İskan Bakanlığı 2006 yılı birim fiyat adlarını ve poz numaralarını EXCEL vb. herhangi bir elektronik tablolama programı kullanmadan veya sektörel

Detaylı

NPratik Yazılım Kurulum Kılavuzu. Yedekleme İşlemi

NPratik Yazılım Kurulum Kılavuzu. Yedekleme İşlemi NPratik Yazılım Kurulum Kılavuzu Herhangi bir neden ile bilgisayarınızı formatlamadan önce NPratik Yazılım Verilerinizi yedeklemeniz gerekmektedir. Programı ilk defa kuruyorsanız NPratik Yazılım Kurulum

Detaylı

Flash ile Etkileşimli Öğretim Materyali Hazırlama Semineri

Flash ile Etkileşimli Öğretim Materyali Hazırlama Semineri Öğretim Teknolojileri Destek Ofisi Instructional Technologies Support Office Flash ile Etkileşimli Öğretim Materyali Hazırlama Semineri Semboller, Ses Ekleme, Video Ekleme Orta Doğu Teknik Üniversitesi

Detaylı

NOT: LÜTFEN BU BELGEYİ OKUMADAN YAZILIMI YÜKLEMEYİ DENEMEYİN.

NOT: LÜTFEN BU BELGEYİ OKUMADAN YAZILIMI YÜKLEMEYİ DENEMEYİN. INSITE YÜKLEME BÜLTENİ Sayfa 2: INSITE yükleme Sayfa 8: INSITE kaldırma NOT: LÜTFEN BU BELGEYİ OKUMADAN YAZILIMI YÜKLEMEYİ DENEMEYİN. HATALI YÜKLEME VEYA KULLANIM YANLIŞ VERİLERE VEYA EKİPMANIN ARIZALANMASINA

Detaylı

BİLGİSAYARDA OFİS PROGRAMLARI BİÇİMLENDİRME

BİLGİSAYARDA OFİS PROGRAMLARI BİÇİMLENDİRME BİLGİSAYARDA OFİS PROGRAMLARI BİÇİMLENDİRME Büro Yönetimi Öğretmeni Fatma GEZ BİÇİMLENDİRME Yazmış olduğumuz metinleri farklı boyut, renk, yazı tipi vb. özelliklerde yazabilmek için biçimlendirme işlemi

Detaylı

Mac OS İşletim Sisteminde MetaTrader4 Kurulumu

Mac OS İşletim Sisteminde MetaTrader4 Kurulumu forex apple http://repository.playonmac.com/playonmac/playonmac_4.2.2.dmg Linkine tıklayarak ya da Playonmac.com adresinden download sekmesine tıklıyoruz. Görüntüle işaretli olan dosyayı bilgisayarımıza

Detaylı

Argox Yazıcılar İçin Bartender Programı Üzerinden Etiket Tasarımı Yardım Dosyası

Argox Yazıcılar İçin Bartender Programı Üzerinden Etiket Tasarımı Yardım Dosyası Argox Yazıcılar İçin Bartender Programı Üzerinden Etiket Tasarımı Yardım Dosyası Doküman Versiyon : 1.01.01 Tarih : 18.08.2017 Copyright 2017 AKINSOFT 1 - Çalışma Şekli Hakkında Kısa Bilgi AKINSOFT WOLVOX

Detaylı

Bo lu m 7: Hesap Tabloları

Bo lu m 7: Hesap Tabloları Bo lu m 7: Hesap Tabloları Konu 1: Dosya, Tablo ve Grafik Oluşturma Hazırlayan: S.Engin Koç Bu konu bittiğinde; Dosya oluşturma ve tabloya şekil verme Tabloya sütun, satır ekleme ve hücreleri biçimlendirme

Detaylı

DENEME SINAVI CEVAP ANAHTARI

DENEME SINAVI CEVAP ANAHTARI DENEME SINAVI CEVAP ANAHTARI ECDL BAŞLANGIÇ Bilgisayarı Kullanmak ve Dosyaları Yönetmek 1) Bilgisayar ı doğru şekilde kapatıp, açmak için uygun metodu uygulayınız.(bilgisayarı kapatın ve tekrar açın.)

Detaylı

SMART Board EĞİTİMLERİ(sürüm:10) 3. Aşama

SMART Board EĞİTİMLERİ(sürüm:10) 3. Aşama SMART Board EĞİTİMLERİ(sürüm:10) 3. Aşama Bölüm 1:Notebook dosyası içerisinde bağlantılar kurma Bu konuyu bir örnek üzerinde inceleyebiliriz. Üç sayfalık bir soru cevap dosyası hazırlayalım. Mesela birinci

Detaylı

İşletme Fakültesi Bil. Kullanımı Ders notları 2

İşletme Fakültesi Bil. Kullanımı Ders notları 2 İşletme Fakültesi Bil. Kullanımı Ders notları 2 Öğr.Gör.Ali ATALAY EXCEL PAKET PROGRAMI Günümüzde hesap tablosu, veri analizi, kod yazımı, grafik çizimi, veri tabanı oluşturma gibi bir çok özelliği olan

Detaylı

SMART Board EĞİTİMLERİ(sürüm:10) 1. Aşama

SMART Board EĞİTİMLERİ(sürüm:10) 1. Aşama SMART Board EĞİTİMLERİ(sürüm:10) 1. Aşama Bölüm 1:SMART Board, bilgisayar ve projeksiyon cihazının bağlanması SMART Board interaktif tahtaları dokunmatiktir ve bilgiyasayar ve projeksiyon cihazıyla üçlü

Detaylı

http://alikoker.name.tr

http://alikoker.name.tr FDISK Nedir? Bu ödevde ağırlıklı olarak, Windows 95, Windows OSR2 ve DOS için geliştirlimiş FDISK programının kullanımından bahsedeceğim. Bu program DOS/Windows 95 işletim sistemleri için, bir diski ilk

Detaylı

TEMEL BİLGİSAYAR. Ders Notları. Yrd. Doç. Dr. Seyit Okan KARA

TEMEL BİLGİSAYAR. Ders Notları. Yrd. Doç. Dr. Seyit Okan KARA TEMEL BİLGİSAYAR Ders Notları Yrd. Doç. Dr. Seyit Okan KARA Pencerenin ortasında bulunan beyaz sayfa, slayt tasarımında kullanacağımız sayfamızdır. Sol panelde bu slayt sayfasının küçültülmüş halde bir

Detaylı

Ana Menü. Ana Menü (Main Page) İçerisindekiler;

Ana Menü. Ana Menü (Main Page) İçerisindekiler; Ana Menü Ana Menü (Main Page) İçerisindekiler; 1- Genel 2 - Disk Yönetimi 1-1) Sistem Zamanı 3 - Kayıt Oynatma 1-2) Zaman Senkronizasyon 4 - Kayıt Modu 1-3) Tarih Formatı 4-1) Sürekli Kayıt 1-4) Dil 4-2)

Detaylı

SATFINDER SF03HD DRİVER FREKANS VE YAZILIM YÜKLEME TALİMATI DRİVER YÜKLEME TALİMATI FREKANS YÜKLEME TALİMATI YAZILIM YÜKLEME TALİMATI SIGNAL METER

SATFINDER SF03HD DRİVER FREKANS VE YAZILIM YÜKLEME TALİMATI DRİVER YÜKLEME TALİMATI FREKANS YÜKLEME TALİMATI YAZILIM YÜKLEME TALİMATI SIGNAL METER 1.0 1.1 1.2 SATFINDER SIGNAL METER HD SF03HD DRİVER FREKANS VE YAZILIM YÜKLEME TALİMATI DRİVER YÜKLEME TALİMATI FREKANS YÜKLEME TALİMATI YAZILIM YÜKLEME TALİMATI 02 06 08 DRİVER YÜKLEME TALİMATI SF03HD

Detaylı

ZİRVEDRİVE IOS YAZILIMI KULLANIM KILAVUZU

ZİRVEDRİVE IOS YAZILIMI KULLANIM KILAVUZU ZİRVEDRİVE IOS YAZILIMI KULLANIM KILAVUZU Kullanıcı Girişi: Giriş ekranınd sisteme giriş yapılır. dan kullanıcı adı ve şifre bilgileri girilip giriş butonuna basılarak Sistem Ekranı: 4 2 1 2 3 Klasörler

Detaylı

AKINSOFT. Eofis NetworkAdmin. AKINSOFT EOfis NetworkAdmin Kurulumu Bilgi Notu. Doküman Versiyon : 1.01.01 Tarih : 10.01.2008. Copyright 2008 AKINSOFT

AKINSOFT. Eofis NetworkAdmin. AKINSOFT EOfis NetworkAdmin Kurulumu Bilgi Notu. Doküman Versiyon : 1.01.01 Tarih : 10.01.2008. Copyright 2008 AKINSOFT AKINSOFT EOfis NetworkAdmin Kurulumu Bilgi Notu Doküman Versiyon : 1.01.01 Tarih : 10.01.2008 1 - Çalışma Şekli Hakkında Kısa Bilgi modülü kısaca aşağıdaki işlemleri yapar. Bu özelliklerin çalışabilmesi

Detaylı

BİOS MENÜSÜNE GİRMEK İÇİN BİLGİSAYARIMIZIN GÜÇ DÜĞMESİNE BASIYORUZ.GENELDE BİLGİSAYARLARDA GÜÇ DÜĞMESİ OLARAK DEL TUŞU KULLANILMAKTADIR.

BİOS MENÜSÜNE GİRMEK İÇİN BİLGİSAYARIMIZIN GÜÇ DÜĞMESİNE BASIYORUZ.GENELDE BİLGİSAYARLARDA GÜÇ DÜĞMESİ OLARAK DEL TUŞU KULLANILMAKTADIR. Kurulumdan önce yapmamız gereken bir kaç adım var. Öncelikle elimizde olması gerekenler: 1- Windows 7 CD si ya da DVD sine ihtiyacımız olacak. 2- İkinci olarak Windows 7 yi kuracağımız bilgisayarın donanımsal

Detaylı

Windows XP Professional Kurulumu

Windows XP Professional Kurulumu Windows XP Professional Kurulumu ve YönetimiY Kuruluma Geçmeden Önce XP HOME EDİTİON / XP PROFESSİONAL ONAL ARASINDAKİ FARK Şimdi Kuruluma Geçelim elim XP Cd mizi takıyoruz ve bilgisayarımızı yeniden başlatıyoruz

Detaylı

KWorld PlusTV Analog USB Stick

KWorld PlusTV Analog USB Stick KWorld PlusTV Analog USB Stick PlusTV Analog USB Stick Kurulum Kılavuzu İçindekiler V1.5 Bölüm 1 : PlusTV Analog USB Stick Donanım Kurulumu Kurulum...2 1.1 Paket İçeriği...2 1.2 Sistem Gereksinimleri...2

Detaylı

düğmesine ile bir sayfa yukarıya, düğmesi ile bir sayfa aşağı gidebilirsiniz.

düğmesine ile bir sayfa yukarıya, düğmesi ile bir sayfa aşağı gidebilirsiniz. Metin işlemleri Bu bölümde belgenizde değişiklik veya düzenleme yapmak istediğinizde ihtiyaç duyacağınız işlemler ile metin girişini kolaylaştıracak araçlara yer verilmiştir. Dolaşma Belge içinde dolaşmak

Detaylı

Touchstone Kisisel-Egitim Sürümü Level 2 DVD-ROM ve Video DVD talimatlari ve bilinen teknik konulari

Touchstone Kisisel-Egitim Sürümü Level 2 DVD-ROM ve Video DVD talimatlari ve bilinen teknik konulari Touchstone Kisisel-Egitim Sürümü Level 2 DVD-ROM ve Video DVD talimatlari ve bilinen teknik konulari DVD-ROM u kullanma Touchstone Self Study DVD-ROM Kopyasını iki şekilde çalıştırabilirsiniz: 1. Programı

Detaylı

Elektra Raporlama Sistemi Sunumu

Elektra Raporlama Sistemi Sunumu Elektra Raporlama Sistemi Sunumu Raporlama Araçları Açıklamaları: 1-Seçilen nesneyi raporlar. 2-Yeni boş bir rapor eklemeyi sağlar. 3-Seçilen raporları düzenlemeyi sağlar. 4-Seçilen raporu siler. 5-Seçilen

Detaylı

SONY VEGAS PRO 9 DİSK'E YAZMA (DISC BURN) Mehmet Mutallip GCGI IEng MIET

SONY VEGAS PRO 9 DİSK'E YAZMA (DISC BURN) Mehmet Mutallip GCGI IEng MIET SONY VEGAS PRO 9 DİSK'E YAZMA (DISC BURN) Mehmet Mutallip GCGI IEng MIET Her türlü yayın ve telif hakkı yazara aittir. Muhteviyatın bütününün veya bir kısmının mekanik, elektronik veya fotokopi yoluyla

Detaylı

ZİRVEDRİVEWEB YAZILIMI KULLANIM KILAVUZU

ZİRVEDRİVEWEB YAZILIMI KULLANIM KILAVUZU ZİRVEDRİVEWEB YAZILIMI KULLANIM KILAVUZU Kullanıcı Girişi:Giriş ekranınd dan kullanıcı adı ve şifre bilgileri girilip giriş butonuna basılaraksisteme giriş yapılır. Sistem Ekranı: 4 2 Klasörler Dosyalar

Detaylı

USB 2.0 Paylaşım Anahtarı

USB 2.0 Paylaşım Anahtarı USB 2.0 Paylaşım Anahtarı Kullanım Kılavuzu Model: DA-70135-1 ve DA-70136-1 USB 2.0 Paylaşım Anahtarıyla Başlarken USB 2.0 Paylaşım Anahtarını seçtiğiniz için teşekkür ederiz. Günümüzde, USB bağlantıları,

Detaylı

AKINSOFT OtoPark. Yardım Dosyası

AKINSOFT OtoPark. Yardım Dosyası Yardım Dosyası Doküman Versiyon : 1.01.02 Tarih : 23.07.2012 1 1. ÇALIŞMA ŞEKLİ HAKKINDA KISA BİLGİ programı bütün kapalı ve açık otoparklar için geliştirdiği, araçların giriş-çıkış işlemleri, plaka tanıma

Detaylı

Adım 1) Photoshop ekranının üst bölümünde bulunan Window seçeneğinden Animation u seçiyoruz. Ve alt kısımda uzun bir kutucuk açıldığını göreceksiniz.

Adım 1) Photoshop ekranının üst bölümünde bulunan Window seçeneğinden Animation u seçiyoruz. Ve alt kısımda uzun bir kutucuk açıldığını göreceksiniz. Photoshop ta Gif oluşturmak aslında çok kolaydır. İşin en zor kısmı ne gibi görseller kullanacağımıza, içindeki hangi nesneleri hareketli hale getireceğimize karar vermektir. Bu kısmı sizin yaratıcılığınıza

Detaylı

2) Hesabınıza Giriş yaptıktan sonra aşağıdaki ekran karşınıza gelir.

2) Hesabınıza Giriş yaptıktan sonra aşağıdaki ekran karşınıza gelir. MEB.K12.TR Uzantılı E-Posta Hesabının Kullanımı 1) http://mail.meb.k12.tr internet adresinden e-posta hesabına giriş yapılır. Kullanıcı Adı : KURUM KODUNUZ (meb.k12.tr kısmını yazmayınız.) Şifre : Hesabınıza

Detaylı

a. Giriş sekmesi: 1. Paragraf bölümünde Madde İşaretleri veya Numaralandırma seçeneklerinden istediğinize tıklayın.

a. Giriş sekmesi: 1. Paragraf bölümünde Madde İşaretleri veya Numaralandırma seçeneklerinden istediğinize tıklayın. Madde İmleri ve Numaralandırma Sıralı veya sırasız listeler oluşturmak için madde imleri ve numaralandırma seçeneğini kullanabilirsiniz. Madde İşaretli ve Numaralandırılmış Listeler Oluşturma Yazılı olan

Detaylı

BİLGİSAYAR PROGRAMLAMA. Yrd. Doç. Dr. Beytullah EREN

BİLGİSAYAR PROGRAMLAMA. Yrd. Doç. Dr. Beytullah EREN BİLGİSAYAR PROGRAMLAMA Yrd. Doç. Dr. Beytullah EREN beren@sakarya.edu.tr 0264 295 5642 EXCEL DE DOĞRULAMA VE DENETLEME DOĞRULAMA Bir hücre grubuna veri girişi için doğrulama kriterleri (tamsayı, ondalıklı,

Detaylı

DOSYA-KLASÖR VE DOSYA UZANTILARI Batıkent Ortaokulu,Ders Notları,2016

DOSYA-KLASÖR VE DOSYA UZANTILARI Batıkent Ortaokulu,Ders Notları,2016 DOSYA-KLASÖR VE DOSYA UZANTILARI Batıkent Ortaokulu,Ders Notları,2016 Sürücü Kavramı Dosya Kavramı Klasör Kavramı Dosya Yada Klasörleri Kopyalamak Dosya ve Klasörleri Taşımak Dosya veya Klasörleri Silmek

Detaylı

Hizalama Word dokümanlarınızda oluşturduğunuz veya oluşturacağınız metinlerin hizalamasını yapabilirsiniz. Bu işlem için:

Hizalama Word dokümanlarınızda oluşturduğunuz veya oluşturacağınız metinlerin hizalamasını yapabilirsiniz. Bu işlem için: Biçimleme Metin biçimleme Hizalama Word dokümanlarınızda oluşturduğunuz veya oluşturacağınız metinlerin hizalamasını yapabilirsiniz. Bu işlem için: 1. Hizalamak istediğiniz metni seçin. 2. Giriş sekmesini

Detaylı

Harita Güncelleme MODEL. - Model ; DAİİCHİ üniteye sahip olan TÜM modeller PROSEDÜR. 1. Öncelikle bilgisayarınızdan

Harita Güncelleme MODEL. - Model ; DAİİCHİ üniteye sahip olan TÜM modeller PROSEDÜR. 1. Öncelikle bilgisayarınızdan Harita Güncelleme Bu broşür DAİİCHİ marka Navigasyon ünitesine sahip olan Hyundai modellerimizin, Navigasyon programındaki haritanın güncelleme işleminin nasıl yapılacağı konusunda bilgilendirme amacıyla

Detaylı

Exchange Server Kurtarma (PowerControls)

Exchange Server Kurtarma (PowerControls) Exchange Server Kurtarma (PowerControls) Çok çetrefilli bir işlem olan problemli Exchange suncudan data kurtarma işlemi third party çözümler ile çok daha kolay bir işleme dönüşebilir. Bu tip yazılımlardan

Detaylı

Teknik Resim Çıkartılması

Teknik Resim Çıkartılması Teknik Resim Çıkartılması Open komutuna tıklayarak daha önce çizmiş olduğumuz D2-Revolved Feature isimli part dosyamızı açalım. New komutuna tıklayarak yeni bir Drawing dokümanı oluşturalım. Karşımıza

Detaylı

Poly Pad C504. Anafen Uygulamaları İndirme - kullanma

Poly Pad C504. Anafen Uygulamaları İndirme - kullanma Poly Pad C504 Anafen Uygulamaları İndirme - kullanma PolyPad C504 model tabletinizi ilk açtığınızda karşınıza çıkacak ekran görüntüsü yukarıdaki gibi olacaktır. Sistem ilk defa açıldığı için yapmanız gereken

Detaylı

BİL BİLGİSAYAR PROGRAMLAMA (JAVA)

BİL BİLGİSAYAR PROGRAMLAMA (JAVA) BİL 141 - BİLGİSAYAR PROGRAMLAMA (JAVA) KURULUM DÖKÜMANI Ders kapsamında lab saatlerinde veya lab saatleri dışında Java kodları yazabilmek ve çalıştırabilmek için bilgisayarınıza bazı yazılımların kurulması

Detaylı

PlayOnMac Dowload System Preference Security&Privacy clickthelocktomakechnages (değişiklik yapmak için kilidi tıklayın) Allow apps downloaded from:

PlayOnMac Dowload System Preference Security&Privacy clickthelocktomakechnages (değişiklik yapmak için kilidi tıklayın) Allow apps downloaded from: META MAC KURULUM ADIMLARI 1. PlayOnMac programının son versiyonunu PlayOnMac Dowload butonuna tıklayarak indiriniz. 2. İndirdiğiniz dosya otomatik olarak çalışmaz ise manuel olarak çalıştırın ve açılan

Detaylı

2.50 VERSİYONUMUZDA YER ALACAK, YENİ TEORİK DERS PROGRAMI KILAVUZU

2.50 VERSİYONUMUZDA YER ALACAK, YENİ TEORİK DERS PROGRAMI KILAVUZU 2.50 VERSİYONUMUZDA YER ALACAK, YENİ TEORİK DERS PROGRAMI KILAVUZU 1 ĐÇĐNDEKĐLER 1. Teorik Ders Programı Hazırlık Aşamaları ve Kontroller... 3 2. Personel ve Derslikler.... 4 3. Teorik Program Đçin Grup

Detaylı

Şifre Almak için tıklayın bağlantısı ile şifre talebinde bulunulur.

Şifre Almak için tıklayın bağlantısı ile şifre talebinde bulunulur. Şifre Almak için tıklayın bağlantısı ile şifre talebinde bulunulur. Daha sonrasında gelen sayfadan e- mail adresinizi yazarak şifre talebinde bulunun. Bu onayı aldığınıza emin olunuz! Talep ile birlikte

Detaylı

2014-2015 EĞİTİM-ÖĞRETİM YILI BİLİŞİM TEKNOLOJİLERİ VE YAZILIM DERSİ 6. SINIF 2. DÖNEM 2. SINAV ÇALIŞMA NOTLARI

2014-2015 EĞİTİM-ÖĞRETİM YILI BİLİŞİM TEKNOLOJİLERİ VE YAZILIM DERSİ 6. SINIF 2. DÖNEM 2. SINAV ÇALIŞMA NOTLARI 2014-2015 EĞİTİM-ÖĞRETİM YILI BİLİŞİM TEKNOLOJİLERİ VE YAZILIM DERSİ 6. SINIF 2. DÖNEM 2. SINAV ÇALIŞMA NOTLARI İşletim Sisteminde Yapılan Uygulamalar Bir Bilgisayarda Hangi İşletim Sistemi Yüklü Olduğunu

Detaylı

İÇERİK YÖNETİM SİSTEMİ (CMS) Bir web sitesi yayınlamak için yapılması gerekenler:

İÇERİK YÖNETİM SİSTEMİ (CMS) Bir web sitesi yayınlamak için yapılması gerekenler: İÇERİK YÖNETİM SİSTEMİ (CMS) Bir web sitesi yayınlamak için yapılması gerekenler: Yer satın alınır. İsim tescil ettirilir. Ftp ile wordpress klasörü upload edilir. Kendi bilgisayarımızda web sitesi yayınlamak

Detaylı

Ecza Depolarına Ait E-Fatura Aktarım Modülü

Ecza Depolarına Ait E-Fatura Aktarım Modülü Bilge Elektronik Ltd. Şti. Eczanem Otomasyon Sistemi Ecza Depolarına Ait E-Fatura Aktarım Modülü 1 1. SELÇUK/AS/NEVZAT/DİLEK Ecza Depoları E-Fatura Aktarımı.. 3 2. HEDEF Ecza Deposu E-Fatura Aktarımı..

Detaylı

TAKSİ-DURAK MÜŞTERİ TAKİP PROGRAMI

TAKSİ-DURAK MÜŞTERİ TAKİP PROGRAMI TAKSİ-DURAK MÜŞTERİ TAKİP PROGRAMI Bu programa müşterilerinizi ekleyerek müşterilerinizin listesini takip edebilirsiniz, aynı zamanda müşterilerinize sms gönderebilir ve arayan müşterilerinizin listesini

Detaylı

ŞEFİM ADİSYON SİSTEMİ SATIŞ EKRANI-MASA SATIŞ

ŞEFİM ADİSYON SİSTEMİ SATIŞ EKRANI-MASA SATIŞ ŞEFİM ADİSYON SİSTEMİ SATIŞ EKRANI-MASA SATIŞ Masa satış modülü işletmenizde masaya oturup garsonlarınız tarafından servis alarak hizmet verildiğinde kullanılan modülümüzdür. Bu modülümüz için sarı işaretli

Detaylı

Tavsiye Edilen Önhazırlık Veritabanı kavramını öğrenmek

Tavsiye Edilen Önhazırlık Veritabanı kavramını öğrenmek Ms SQL Veritabanları Yedekleme Bölüm Veritabanı Yönetimi Yazar Mustafa ÖZEN Yayın Tarihi 18.03.2004 Okunma Sayısı 1109 Tavsiye Edilen Önhazırlık Veritabanı kavramını öğrenmek Hedefler Veritabanı yönetim

Detaylı

Microsoft FrontPage 2003. Web Sitesi Hazırlama. Ögr.Gör.N.Nilgün Çokça

Microsoft FrontPage 2003. Web Sitesi Hazırlama. Ögr.Gör.N.Nilgün Çokça Microsoft FrontPage 2003 Web Sitesi Hazırlama Ögr.Gör.N.Nilgün Çokça Microsoft FrontPage 2003 Web Sitesi Hazırlama Ikinci Bölüm İçindekiler İçindekiler i Microsoft FrontPage 2003 2 Atlama Menüsü Eklemek:

Detaylı

2000 de Programlarla Çalışmalar

2000 de Programlarla Çalışmalar Windows 2000 de Programlarla Çalışmalar 24 3 Windows 2000 de Programlarla Çalışmalar Programları Başlatmak Programları başlat menüsünü kullanarak, başlatmak istediğiniz programın simgesini çift tıklayarak

Detaylı

Ondokuz Mayıs Üniversitesi Sürüm 1.0 Aralık 2015

Ondokuz Mayıs Üniversitesi Sürüm 1.0 Aralık 2015 y Ondokuz Mayıs Üniversitesi Sürüm 1.0 Aralık 2015 Bulut Depolama, genel bir terimle "dosya barındırma" hizmeti sunan bir yazılım sistemidir. Bu hizmet sayesinde önemli dosyalarınızı yedekleyebilir veya

Detaylı

M U L T I M E D I A P L A Y E R 2,5 SATA CASING WITH REMOTE CONTROL EL KITABI SI-707138

M U L T I M E D I A P L A Y E R 2,5 SATA CASING WITH REMOTE CONTROL EL KITABI SI-707138 M U L T I M E D I A P L A Y E R 2,5 SATA CASING WITH REMOTE CONTROL EL KITABI SI-707138 TÜRKÇE -PAKET IÇERIĞI -TEKNIK ÖZELLIKLER -DONANIM KURULUMU -GARANTI MULTIMEDIA PLAYER 2,5 SATA CASING WITH REMOTE

Detaylı

MAT213 BİLGİSAYAR PROGRAMLAMA I DERSİ Ders 1: Programlamaya Giriş

MAT213 BİLGİSAYAR PROGRAMLAMA I DERSİ Ders 1: Programlamaya Giriş MAT213 BİLGİSAYAR PROGRAMLAMA I DERSİ Ders 1: Programlamaya Giriş Yard. Doç. Dr. Alper Kürşat Uysal Bilgisayar Mühendisliği Bölümü akuysal@anadolu.edu.tr Ders Web Sayfası: http://ceng.anadolu.edu.tr/ders.aspx?dersid=101

Detaylı

BU CİHAZ BİLGİSAYAR BAĞLANTILI SİSTEM OLMAYIP, BAĞLI OLDUĞU BİLGİSAYAR İLE DEVAMLI İLETİŞİM YAPMAMAKTADIR. Mali Onaylı Yazarkasa

BU CİHAZ BİLGİSAYAR BAĞLANTILI SİSTEM OLMAYIP, BAĞLI OLDUĞU BİLGİSAYAR İLE DEVAMLI İLETİŞİM YAPMAMAKTADIR. Mali Onaylı Yazarkasa Hugin ALPHA Alpha ER-425TX ER-350N BU CİHAZ BİLGİSAYAR BAĞLANTILI SİSTEM OLMAYIP, BAĞLI OLDUĞU BİLGİSAYAR İLE DEVAMLI İLETİŞİM YAPMAMAKTADIR. Mali Onaylı Yazarkasa 1 İÇİNDEKİLER İÇİNDEKİLER... 2 Bilgisayar

Detaylı

KULLANIM KILAVUZU. VSP Teknoloji ile sıfır hatada Dünya standartlarında web kalite politikasına uygun web sitesi oluşturabileceksiniz

KULLANIM KILAVUZU. VSP Teknoloji ile sıfır hatada Dünya standartlarında web kalite politikasına uygun web sitesi oluşturabileceksiniz KULLANIM KILAVUZU VSP Teknoloji ile sıfır hatada Dünya standartlarında web kalite politikasına uygun web sitesi oluşturabileceksiniz Kullanıcı dostu kontrol panelli dünya standartlarında web tasarım uygulaması.

Detaylı

EĞİTMENLER İÇİN ÖĞRENME YÖNETİM SİSTEMİ KULLANMA KILAVUZU

EĞİTMENLER İÇİN ÖĞRENME YÖNETİM SİSTEMİ KULLANMA KILAVUZU EĞİTMENLER İÇİN ÖĞRENME YÖNETİM SİSTEMİ KULLANMA KILAVUZU ÖĞRENME YÖNETİM SİSTEMİ MOODLE Öğrenme Yönetim Sistemleri, ağ üzerinden eş zamanlı olmayan öğrenme materyali sunma, sunulan öğrenme materyalini

Detaylı

Microsoft Word 2010 ara yüzündeki bölümler aşağıda gösterilmiştir.

Microsoft Word 2010 ara yüzündeki bölümler aşağıda gösterilmiştir. Başlangıç Bu dersin amacı, öğrencilerin çalışma hayatlarında Microsoft Word programını daha etkili ve verimli kullanmalarını sağlamak ve karşılaştıkları sorunların çözümlerine ulaşma konusunda deneyim

Detaylı

BİLGİSAYAR DESTEKLİ TASARIM II

BİLGİSAYAR DESTEKLİ TASARIM II 0 BÖLÜM 1 ORCAD PROGRAMINA GİRİŞ: OR-CAD programını başlatmak için Başlat menüsünden programlara gelinir. Programların içerisinde ORCAD Release 9 ve bunun içerisinden de ORCAD Capture seçilir. Karşımıza

Detaylı

ACCESS DERS 2. 1. Tablolarda Düzenleme

ACCESS DERS 2. 1. Tablolarda Düzenleme ACCESS DERS 2 1. Tablolarda Düzenleme Geçen notlarda en durumda Musteri, iller ve ilçeler isminde 3 tane tablomuz olmuştu. Şimdi bu tablolar üzerinde düzenlemeler yapacağız. İlk düzenlemeyi tablo ve tablo

Detaylı

WeldEYE. Kurulum Kılavuzu. İçindekiler

WeldEYE. Kurulum Kılavuzu. İçindekiler WeldEYE Kurulum Kılavuzu İçindekiler Giriş... Hata! Yer işareti tanımlanmamış. Kurulum... Hata! Yer işareti tanımlanmamış. Sistem/Ortam gerekleri... 3 Yazılımın kurulması... 3 Kamera sürücüsünün kurulumu...

Detaylı

KOCAELİ TEKNİK LİSESİ ELEKTRİK ELEKTRONİK BÖLÜMÜ OTOMASYON ATÖLYESİ EKTS (Elektrik Kumanda Teknikleri Simülatörü ) DERS NOTU. Kaynak : www.veppa.

KOCAELİ TEKNİK LİSESİ ELEKTRİK ELEKTRONİK BÖLÜMÜ OTOMASYON ATÖLYESİ EKTS (Elektrik Kumanda Teknikleri Simülatörü ) DERS NOTU. Kaynak : www.veppa. KOCAELİ TEKNİK LİSESİ ELEKTRİK ELEKTRONİK BÖLÜMÜ OTOMASYON ATÖLYESİ EKTS (Elektrik Kumanda Teknikleri Simülatörü ) DERS NOTU Kaynak : www.veppa.com Hakkında EKTS (Elektrik Kumanda Teknikleri Simülatörü

Detaylı

OPERATÖR SERVİSLERİ. Kullanıcı Kılavuzu

OPERATÖR SERVİSLERİ. Kullanıcı Kılavuzu OPERATÖR SERVİSLERİ Kullanıcı Kılavuzu Versiyon Tarih Yazan Tanım 1.0 01-08-2013 Burcu Kayacık Yalman Turkcell Servisleri 2.0 08-10-2014 Burak Şanlı Vodafone Servisleri 2.1 17-10-2014 Gül GÖNLÜBEYAZ Düzenlemeler

Detaylı

Microsoft FrontPage 2003. Web Sitesi Hazırlama. Ögr.Gör.N.Nilgün Çokça

Microsoft FrontPage 2003. Web Sitesi Hazırlama. Ögr.Gör.N.Nilgün Çokça Microsoft FrontPage 2003 Web Sitesi Hazırlama Ögr.Gör.N.Nilgün Çokça Microsoft FrontPage 2003 Web Sitesi Hazırlama Ikinci Bölüm İçindekiler İçindekiler i Microsoft FrontPage 2003 2 Jump Menü-Açılan Menü

Detaylı

EBA Dosya Uygulaması Kullanıcı Kılavuzu ( W eb)

EBA Dosya Uygulaması Kullanıcı Kılavuzu ( W eb) EBA Dosya Uygulaması Kullanıcı Kılavuzu ( W eb) İçindekiler EBA Dosya Nedir?... 1 Kimler kullanabilir?... 2 Uygulama Ne işe Yarar?... 2 Sisteme internet üzerinden giriş nasıl yapılır?... 2 Yeni bir klasör

Detaylı

EĞİTMENLER İÇİN UZAKTAN EĞİTİM SİSTEMİ (MOODLE) eders.giresun.edu.tr KULLANIM KILAVUZU

EĞİTMENLER İÇİN UZAKTAN EĞİTİM SİSTEMİ (MOODLE) eders.giresun.edu.tr KULLANIM KILAVUZU EĞİTMENLER İÇİN UZAKTAN EĞİTİM SİSTEMİ (MOODLE) eders.giresun.edu.tr KULLANIM KILAVUZU İçindekiler Sisteme Giriş Yapma... 2 Sanal Ders Oluşturma... 3 Sisteme Materyal Yükleme... 13 Sisteme Sanal Ders Videosunu

Detaylı

ACS790 Programından OZW672 Web Server a tesis diyagramının aktarılması

ACS790 Programından OZW672 Web Server a tesis diyagramının aktarılması ACS790 Programından OZW672 Web Server a tesis diyagramının aktarılması 1. OCI 700 servis aracını RVS serisi kontrol cihazı kullanıyorsanız sol taraftaki resimde görüldüğü gibi BSB soketine, LMS kazan kontrol

Detaylı

Temel masaüstü bileşenleri

Temel masaüstü bileşenleri Temel masaüstü bileşenleri Bu bölümde önce kısaca masaüstünün ne olduğundan, nasıl kullanılabileceğinden bahsedip, ardından da masaüstünün temel bileşenlerini anlatacağız. Masaüstü, simgeler, pencereler,

Detaylı

NOT: BU BELGEYİ OKUMADAN LÜTFEN YAZILIMI YÜKLEMEYE ÇALIŞMAYIN.

NOT: BU BELGEYİ OKUMADAN LÜTFEN YAZILIMI YÜKLEMEYE ÇALIŞMAYIN. INSITE YÜKLEME BÜLTENİ Sayfa 2: INSITE programını yükleme Sayfa 8: INSITE programını kaldırma NOT: BU BELGEYİ OKUMADAN LÜTFEN YAZILIMI YÜKLEMEYE ÇALIŞMAYIN. AÇABİLİR. HATALI YÜKLEME VEYA KULLANIM HATALI

Detaylı