İSTANBUL SERBEST MUHASEBECİ MALİ MÜŞAVİRLER ODASI ISTANBUL CHAMBER OF CERTIFIED PUBLIC ACCOUNTANTS

Transkript

1 İSTANBUL SERBEST MUHASEBECİ MALİ MÜŞAVİRLER ODASI ISTANBUL CHAMBER OF CERTIFIED PUBLIC ACCOUNTANTS MALİ ÇÖZÜM MAYIS - HAZİRAN 2011 May - June 2011 YIL 21 YEAR 21 İ K İ A Y L I K M E S L E K İ D E R G İ Sahibi İSMMMO Adına - Owner on behalf of the ISMMMO YAHYA ARIKAN Genel Yayın Yönetmeni - Editor HÜSEYİN FIRAT Sorumlu Yazı İşleri Müdürü - Editorial Assistant VEYSEL KARANİ PALAK DANIŞMA KURULU Advisory Board Alfabetik Sıraya göre (Alphabetical Orders) YAYIN KURULU Publication Board Doç. Dr. Volkan DEMİR (Galatasaray Üniversitesi) Prof. Dr. Rüstem HACIRÜSTEMOĞLU (Galatasaray Ün.) Prof. Dr. Cemal İBİŞ (Marmara Üniversitesi) Doç. Dr. İsmail Ufuk MISIRLIOĞLU (Bilgi Üniversitesi) Prof. Dr. S. Ateş OKTAR (İstanbul Üniversitesi) Prof. Dr. Serdar ÖZKAN (İzmir Ekonomi Üniversitesi) Hüseyin FIRAT (Serbest Muhasebeci Mali Müşavir) Veysel Karani PALAK (Serbest Muhasebeci Mali Müşavir) Orhan SARIGENE (Serbest Muhasebeci Mali Müşavir) Ertuğrul ERDEM (Serbest Muhasebeci Mali Müşavir) Bahriye PAYAL (Serbest Muhasebeci Mali Müşavir) HAKEM KURULU (Alfabetik Sıraya Göre) Editorial Advisory Board (Alphabetical orders) Prof. Dr. Nalan AKDOĞAN (Başkent Üniversitesi) Doç. Dr. Tamer Aksoy (TOBB Üniversitesi) Prof. Dr. Doğan ARGUN (Marmara Üniversitesi) Prof. Dr. Ercan BAYAZITLI (Ankara Üniversitesi) Prof. Dr. Nejat BOZKURT (Marmara Üniversitesi) Prof. Dr. Emre BURÇKİN (Marmara Üniversitesi) Doç. Dr. Nurşen CANİKLİOĞLU (Marmara Üniversitesi) Prof. Dr. Nuran CÖMERT (Marmara Üniversitesi) Doç. Dr. Volkan DEMİR (Galatasaray Üniversitesi) Dr. A. Bumin DOĞRUSÖZ (Marmara Üniversitesi) Prof. Dr. M. Banu DURUKAN (Dokuz Eylül Üniversitesi) Prof. Dr. Melih ERDOĞAN (Anadolu Üniversitesi) Prof. Dr. Recep GÜNEŞ (İnönü Üniversitesi) Prof. Dr. Oktay GÜVEMLİ Prof. Dr. Rüstem HACIRÜSTEMOĞLU (Galatasaray Ünv.) Prof. Dr. Cemal İBİŞ (Marmara Üniversitesi) Prof. Dr. Seval KARDEŞ SELİMOĞLU (Anadolu Ünv.) Dr. Ahmet KAVAK (Yeminli Mali Müşavir) Prof. Dr. Yüksel KOÇ YALKIN (Ankara Üniversitesi) Dr. Resul KURT (Sosyal Güvenlik Uzmanı) Prof. Dr. Ömer LALİK (Yeni Yüzyıl Üniversitesi) Mehmet MAÇ (Yeminli Mali Müşavir) Doç. Dr. İsmail Ufuk MISIRLIOĞLU (Bilgi Üniversitesi) Prof. Dr. S. Ateş OKTAR (İstanbul Üniversitesi) Prof. Dr. Serdar ÖZKAN (İzmir Ekonomi Üniversitesi) Prof. Dr. Recep PEKDEMİR (İstanbul Üniversitesi) Dr. Veysi SEVİĞ (Marmara Üniversitesi) Prof. Dr. Barış SİPAHİ (Marmara Üniversitesi) Prof. Dr. Fevzi SÜRMELİ (Anadolu Üniversitesi) Prof. Dr. Münir ŞAKRAK (Marmara Üniversitesi) Prof. Dr. Tuğrul TÜFEKÇİOĞLU (Anadolu Üniversitesi) Yrd. Doç. Dr. Masum TÜRKER (İstanbul Ticaret Ünv.) Prof. Dr. Nuri UMAN (Koç Üniversitesi) Prof. Dr. Selçuk USLU (Başkent Üniversitesi) Prof. Dr. Göksel Yücel (İstanbul Üniversitesi) Prof. Dr. Süleyman YÜKÇÜ (Dokuz Eylül Üniversitesi) 1

2 ISSN Net adet basılmıştır. Dergi Adı: Mali Çözüm Dergimiz EBSCO ve ULAKBİM Sosyal Bilimler Veritabanı tarafından taranmaktadır. İmtiyaz Sahibinin Adı, Soyadı ve Adresi: Yahya ARIKAN Kurtuluş Caddesi No: 114 A Blok Kat:7 Kurtuluş-Şişli/İSTANBUL Genel Yayın Yönetmeni: Hüseyin FIRAT Kurtuluş Caddesi No: 114 A Blok Kat:5 Kurtuluş-Şişli/İSTANBUL Sorumlu Müdürün Adı, Soyadı ve Adresi: Veysel Karani PALAK Kurtuluş Caddesi No: 114 A Blok Kat:5 Kurtuluş-Şişli/İSTANBUL Yazı İçerik-Teknik Sorumlusu: İlkim MENGÜLEREK Kurtuluş Caddesi No: 114 B Blok Kat:5 Kurtuluş-Şişli/İSTANBUL Grafik Tasarım ve Dizgi: Evren GÜNAY Kurtuluş Caddesi No: 114 A Blok Kat:6 Kurtuluş-Şişli/İSTANBUL Yönetim Yeri Adresi: Kurtuluş Caddesi No: 114 Kurtuluş-Şişli/İSTANBUL Basımı Yapanın Adı, Soyadı ve Adresi: Yayın Türü: Yerel-Süreli, 2 aylık Dergimiz HAKEMLİ DERGİ olma özelliği taşımaktadır. Dergimize gönderilen yazılar, hakem değerlendirmesine tabi tutulduğundan yayımında gecikmeler olabilmektedir. Dergimizde yayınlanan yazılar kaynak gösterilerek kullanılabilir. Yazılardaki görüşler yazarlarına aittir. Mali Çözüm (Financal Analyze) is two months journal of Chamber of Certified Public Accountants of Istanbul. It is a peer-reviewed Journal publishing refered articles, opinion papers, letters, reviews, news, questions and answers, law decisions on accounting. Yönetim Merkezi ve Yazışma Adresi: İSMMMO Kurtuluş Caddesi No: 114 Kurtuluş-Şişli/İSTANBUL Telefon: (0212) pbx Faks: (0212) ismmmo@ismmmo.org.tr 2

3 SUNUŞ Ülkemiz haziran ayında demokratik olgunluk içinde geçen bir genel seçimi daha geride bırakmıştır. Seçim sonucunda 61.Hükümet kurularak güvenoyu almıştır. 12 haziran seçimleri öncesinde hemen hemen tüm partiler seçim beyannamelerinde ve seçim çalışmaları esnasında yeni bir Anayasa yapılmasının zorunlu olduğu hususunda ortak kanaate sahip bulunduklarını beyan etmişlerdir. Yeni anayasanın yapılışı esnasında toplumun tüm kesimlerinin katılımının sağlanmasının, yapılacak anayasanın sahiplenilmesinde, benimsenmesinde büyük rol oynayacağı tartışmasızdır. Görüş farklılıklarını bir kenara bırakarak tüm sivil toplum kuruluşlarının, meslek örgütlerinin ve siyasi partilerin ülke menfaatine olan işlerde birlikte hareket etmesi gerektiğine inanıyoruz yılının yaz sıcaklarını yaşadığımız bir mali tatil sürecini de mesleki yoğunluk içerisinde geçirdik. Önümüzdeki döneminde özellikler yeni TTK ya ilişkin yönetmeliklerin, tebliğlerin ve tüzüklerin yayınlanacağı ve yeni TTK nın uygulamaya başlayacağı bir süreç olacağından yoğun geçeceğini düşünüyoruz. Yeni TTK ile ilgili yayınlanması gereken ikincil mevzuatlar 3 tüzük, 9 yönetmelik ve 11 tebliğden oluşacaktır. Sanayi ve Ticaret Bakanlığı, Ticaret Sicili Tüzüğünü, Kanunun yayımı tarihinden itibaren 6 ay, diğer ikincil mevzuatı ise bir yıl içerisinde hazırlayarak 1 Temmuz 2012 den önce yayınlayacaktır. Hazırlanacak ikincil mevzuat başlıklar itibariyle şöyledir. TÜZÜKLER Ticaret Sicili Tüzüğü Denetleme Tüzüğü Elektronik Ortamda Genel Kurul Tüzüğü YÖNETMELİKLER Ticaret Sicili Müdürlüklerinin Kurulmasında Aranan Şartlar ve Odalar Arası İşbirliği Yönetmeliği Bağımsız Denetleme Yönetmeliği Denetçinin Denetimi Yönetmeliği Kobi Tanımı Yönetmeliği 3

4 SUNUŞ İnternet Sitesi Yönetmeliği Elektronik Ortamda Genel Kurul Ve Yönetim Kurulu Yönetmeliği Genel Kurullarda Bulunacak Bakanlık Temsilcisi Yönetmeliği Tevdi Eden Temsilcisi Yönetmeliği Yıllık Faaliyet Raporu Zorunlu Asgari İçeriğinin Belirlenmesine Dair Yönetmelik TEBLİĞLER Defterlerin Onayına İlişkin Tebliğ İzin Alacak Anonim Şirketler Tebliği Birikimli Oy Tebliği Kâr Avansı Tebliği Uygulama Tebliği Şirketler Topluluğu Tebliği Kayıtlı Sermaye Tebliği Finansal Tabloların İlanı Tebliği Eski Türe Dönüş Tebliği Anonim Şirketlerin Genel Kurullarının Çalışma Esas Ve Usullerine İlişkin İç Yönergede Yer Alacak Asgari Unsurların Belirlenmesine İlişkin Tebliğ Ünvanda İltibas Tebliği/Genelgesi Yine,6102 sayılı yeni TTK da ve 6103 Sayılı Türk Ticaret Kanununun Yürürlüğü ve Uygulama Şekli Hakkında Kanun da belirtilen hükümlerlerin uygulanması tarihleri ise aşağıdaki gibidir; 1 Ocak Ocak 2013 tarihinden itibaren tüm şirketler artık finansal tablolarını Türkiye Muhasebe Standartları na göre hazırlamak zorunda olacaklardır. Ancak TMS ye göre mali tabloların karşılaştırmalı olarak hazırlanması gerekmektedir. Bu sebeple tarihi itibariyle hazırlanacak mali tablolar tarihli mali tablolar ile karşılaştırmalı olarak sunulacaktır. Ayrıca 2013 yılı muhasebe açılış kaydının TMS ye uygun yapılması da diğer bir zorunluluktur. Bu sebeple ilgili tüm kesimler 1 Ocak 2012 tarihine kadar TMS nın uygulamasına yönelik hazırlıklarını yapılması yararlı olacaktır. 4

5 İÇINDEKILER SUNUŞ 1 Temmuz Sayılı Türk Ticaret Kanunu yürürlüğe girecektir. 14 Ağustos 2012 Anonim Şirketler esas sözleşmelerini, limited şirketler sözleşmelerini bu tarihe kadar yeni Türk Ticaret Kanunu ile uyumlu hale getireceklerdir. 1 Ocak 2013 Bu tarihten itibaren muhasebe kayıtları ve finansal tabloların TMS/ TFRS ye göre düzenlenmesi gerekecektir. 1 Mart 2013 Bağımsız denetçi seçilmesi için son tarihtir. Atama yapmayan şirketlere mahkemece atama yapılacaktır. 1 Temmuz 2013 Sermaye şirketleri için internet sayfalarının hazırlanması ve yayınlanması için son tarihdir. Bu tarihten itibaren üç ay içinde internet sitesi kurma zorunluluğunu yerine getirmeyenler için ise çeşitli hapis ve para cezaları öngörülmektedir. 14 Şubat 2014 Anonim ve limited şirketler, Türk Ticaret Kanununun yayımı tarihinden itibaren üç yıl içinde yani 14 Şubat 2014 tarihine kadar sermayelerini, Kanunun 332 ve 580 inci maddelerinde öngörülen tutarlara yükseltmek zorundadırlar. Sanayi ve Ticaret Bakanlığı bu süreyi birer yıl olarak en çok iki defa uzatabilecektir. Yeni TTK ya bağlı olarak yapılacak yukarıdaki düzenlemeler meslek mensuplarının önümüzdeki dönemdeki gündemi olacaktır. Mevzuatla ilgili yapılacak bu düzenlemelerde TÜRMOB önemli bir aktör olarak yer almaktadır. İSMMMO da bu gelişmelere ilişkin çalışmalarını planlamış olup. Eğitimleri ekim ayından itibaren tüm ilçelerde yaygın bir şekilde sürdürecektir Mali Çözüm Dergisinde buluşmak dileğiyle sevgiyle kalın. YÖNETİM KURULU Mayıs - Haziran

6 6

7 İÇINDEKILER Yeni dönemin parolası: ÇOKLU STRATEJİ Yahya ARIKAN 11 HAKEMLİ YAZILAR REFEREED PAPERS Tedarik Zincirinin Temel Faaliyetlerinde Dış Kaynak Kullanımı: Tekstil - Konfeksiyon Sektörü İşletmelerinde Bir Araştırma Prof. Dr. Durmuş ACAR - Dr. Burcu Aslantaş ATEŞ 17 Karbon (Sera Gazı) Muhasebesi Doç. Dr. Süleyman UYAR - Dr. Emre CENGIZ 47 Türkiye Muhasebe Standartlarında Bugünkü Değerinden Ölçülen Varlık ve Yükümlülükler Öğr. Gör. Dr. Fahri AYÇIÇEK 71 HAKEMSİZ YAZILAR OPINION PAPERS Yeni Türk Ticaret Kanununa Göre Anonim Şirket Yönetim Kurulunun Yönetim ve Temsil Yetkisinin Kapsamı ve Devri Soner ALTAŞ 91 Gümrükte Vergi Planlaması Sezai KAYA 109 Kredi Kartı İşlemlerinin Muhasebeleştirilmesi ve Kredi Kartı Yoluyla Yapılan Hile Türleri ve Cezai Müeyyideler Özgür ÖZKAN - İrfan ÖZEN 127 Binek Oto Kiralamalarında Vergi Uygulamaları Ömer GEZER - Bilgehan ÇIÇEK 161 Döviz Kuru Riskini Azaltmanın En Etkin Yolu Forward İşlemleri İlker Şadi İŞLEYEN 177 Mayıs - Haziran

8 İÇINDEKILER Zayi Olan Boş Faturalar İçin Mükellefler veya Vergi Sorumluları Neler Yapmalıdır? Bülent SEZGIN 183 Af Kanununda Dava Safhasında Bulunan ve İnceleme, Tarhiyat Aşamasındaki Alacaklara İlişkin Düzenlemeler Fatih GÜNDÜZ Sayılı Kanun Yayımlandığında Nezdinde Vergi İncelemesine Başlanmış ve Henüz Tamamlanmamış Mükelleflere Sağlanan İmkanlar İbrahim ERCAN 203 Sosyal Yardımlaşma Ve Dayanışma Vakıflarının Vergi Mevzuatı Yönünden İncelenmesi Alaattin CEYHAN 213 Yeni Türk Ticaret Kanunu nda Ticari Defter Tutma, Envanter, Değerleme, Saklama ve İbraz Yükümlülüğü Mustafa İNANÇ 227 Vergi Usul Kanunu na Göre Değersiz Alacaklar, Değersiz Alacak Yoluyla Gider Yazabilme Koşulları, Özellik Arz Eden Hususlar ve Muhasebeleştirilmesi Mehmet YÜCEL 247 Basit Usule Tabi Mükelleflerin Amortismana Tabi İktisadi Kıymet Satışından Elde Ettikleri Kazancın Vergilendirilmesi Uğur UĞURLU 265 Ödeme Emri Tebliğ Üzerine Mükelleflerin Hakları ve Sorumlulukları Ayşe GINALI 271 Mayıs - Haziran 2011 Sigortalılığın Üstünlüğü İlkesinin Ticari Faaliyette Bulunanlar Açısından Değerlendirilmesi Murat GÖKTAŞ - Murat ÖZDAMAR 279 8

9 İÇINDEKILER Sosyal Güvenlik Kurumuna Yapılan Sigortalı ve İşyeri Bildirimlerinin İlgili Kurumlara Yapılmış Sayılması Ufuk ÜNLÜ Sayılı Kanuna Göre Fiili Hizmet Süresi Zammının Emeklilik İşlemlerinde Değerlendirilmesi Yunus YELMEN 297 Torba Kanun İle 4/A (SSK) Bendi Kapsamında Prim Ödemeksizin Geçirilen Hangi Süreler Borçlanılabilir Süleyman TUNÇAY 309 İşçinin Sağlık Nedenlerine Dayanan Devamsızlığında İşverenlerin Hakları ve Uygulamadaki Sorunlar? Erol GÜNER 321 İş Kanunu Gereği Kıdem Tazminatına Hak Kazanamama Halleri Cumhur Sinan ÖZDEMIR 329 Emekli Şirket Ortaklarından Hangi Kayıt ve Belgelere Göre Sosyal Güvenlik Destek Primi Kesileceğinin Açıklanması Vakkas DEMIR 339 Maktu Aylık Alan Sosyal Güvenlik Destek Primine Göre Çalışan Personele 4857 Sayılı İş Kanunu nun 48 ve 49 uncu Maddelerinin Uygulanması Sorunu Selahattin BAYRAM Sayılı Yasa İle Hizmet Çakışmalarında Geçerli Olan Sigortalılık Statüsü Sigortalılar Lehine Düzenlendi S. Mehmet KELEŞ 361 Pratik Bilgiler 367 Yayın Politikası 425 Mayıs - Haziran

10 10