Arkan & Ergin. Baz Alacaklar n Yeniden Yap land r lmas na iliflkin Kanun Tasar s Hakk nda

Transkript

1 Baz Alacaklar n Yeniden Yap land r lmas na iliflkin Kanun Tasar s Hakk nda BFS /11 stanbul, Bu sirkülerimizde Devlet Bakan Say n Ali BABACAN taraf ndan 15 Kas m 2010 tarihinde kamuoyuna aç klanan Baz Alacaklar n Yeniden Yap land r lmas na liflkin Kanun Tasar s (Tasar ) ile ilgili bilgilere yer verilmektedir. Tasar n n bugün Meclis Genel Kuruluna sevk edildi i ö renilmifl olup, TBMM de kabul edildi inde ayr ca aç klama yap lacakt r. TASARININ KAPSAMI Tasar kapsam na baflta Maliye Bakanl na ödenen vergi ve vergi cezalar olmak üzere çeflitli kamu kurulufllar n n tahsil etti i kamu alacaklar da (örnek olarak; gümrük vergileri, SSK primleri, emlak vergileri, il özel idaresi ve belediyeler vb.) girmektedir. Tasar 31 Temmuz 2010'dan önceki dönemleri kapsamaktad r. Tasar n n kapsam na 213 say l Vergi Usul Kanunu kapsam ndaki kamu alacaklar ndan baflka birçok Kanun kapsam na giren kamu alacaklar da girmektedir. Bu çerçevede; 6183 say l Amme Alacaklar n n Tahsil Usulü Hakk nda Kanun kapsam nda Maliye Bakanl taraf ndan takip edilen kamu alacaklar n n büyük bir k sm baz istisnalar d fl nda kapsamda yer almaktad r. Gümrük vergileri ve idari para cezalar, sosyal güvenlik primleri, il özel idarelerinin baz alacaklar, belediyelerin; vergi, tarifeden do an ücret ve su alacaklar, Büyükflehir belediyeleri su ve kanalizasyon idarelerinin su ve at k su alacaklar, TEDAfi' n ve hissedar oldu u elektrik da t m flirketlerinin elektrik alacaklar, YURT-KUR'un ö renim ve katk kredisi alacaklar, TRT'nin elektrik enerjisi sat fl bedeli pay ve bandrol ücretlerinden kaynakl alacaklar, KOSGEB'in desteklerden kaynaklanan alacaklar, TOBB'un ve bu birli e ba l odalar n aidatlar ndan kaynaklanan alacaklar, OSB'lerin elektrik, do algaz, su ve yönetim aidatlar ndan kaynaklanan alacaklar ile bu alacaklara iliflkin her türlü faiz, zam, gecikme zamm, gecikme faizi, cezai faiz, gecikme cezas gibi fer'i alacaklar da dahil edilmifl görünmektedir. Say n Ali BABACAN taraf ndan da ifade edildi i üzere çok genifl kapsaml bir düzenleme amaçlanmakta ve ülkemiz tarihinde böylesine bir düzenlemenin ilk kez yap ld vurgulanarak mükelleflerin getirilen imkanlardan faydalanmas tavsiye edilmektedir. Bu kadar genifl boyutlu olarak düflünülen bu önemli Kanun un içerisine çeflitli Kamu Kurulufllar na ait olan ve 6183 say l Kanun kapsam nda takip edilen kamu alacaklar n n da girmekte oldu u düflünülmektedir. Bunlara örnek olarak, VUK kapsam nda olmamakla beraber 6183 say l Kanun kapsam nda takip edilen Kaynak Kullan m n Destekleme Fonu ve bunun gibi kamu alacaklar n gösterebiliriz.

2 TASARININ GET RD AVANTAJLAR Tasar ile ilgili önemli konular afla daki gibidir: 1) htilafl vergi konular : Tasar ile, ihtilafl vergi konular nda ihtilaf n bulundu u safhaya göre vergi asl n n %50 veya %20'sinin ödenerek ihtilaftan vazgeçilmesi mümkün k l nmaktad r. Bu durumda; vergi asl n n %50'si veya %80'i silinecek, vergi cezas n n tamam silinecek, ayl k gecikme faizi uygulanmayacak, bunun yerine enflasyon oran nda güncelleme oran (TEFE/ÜFE) uygulanacakt r. Burada ihtilaf ile ifade edilmek istenilen; 31 Temmuz 2010 tarihinden önce yap lan tarhiyatlar n, ilgili mükellef taraf ndan kabul edilmemesi sonucu dava aflamas na tafl nm fl olmas d r. YARGI SÜREC NDEK DURUMA GÖRE VERG ASLI AfiA IDAK G B OLACAKTIR: HENÜZ DAVA AÇILMAMIfi SE vergi asl n n %50'si silinecektir. Dava aç lm fl ANCAK LK DERECEDE (örn. Vergi Mahkemesi) HENÜZ KARAR VER LMEM fi SE vergi asl n n %50'si silinecektir. Dava aç lm fl ve LK DERECEDE (örn. Vergi Mahkemesi) TARH YAT TERK N ED LM fise (karar mükellef lehine ç km fl ise) vergi asl n n %80'si silinecektir. Dava aç lm fl ve LK DERECEDE (örn. Vergi Mahkemesi) TARH YAT TASD K ED LM fise (karar Vergi Dairesi lehine ç km fl ise) vergi asl n n tamam ödenecektir. Dava aç lm fl ve LK DERECEDE (örn. Vergi Mahkemesi) TARH YAT TERK N ED LM fi (karar mükellef lehine ç km fl) ANCAK DANIfiTAY BU KARARI BOZMUfi SE vergi asl n n %50'si silinecektir. Dava aç lm fl ve LK DERECEDE (örn. Vergi Mahkemesi) TARH YAT TASD K ED LM fi (karar Vergi Dairesi lehine ç km fl) ANCAK DANIfiTAY BU KARARI BOZMUfi SE vergi asl n n %50'si silinecektir. AYRICA her halükarda cezalar n ve gecikme faizinin tamam silinecek, indirilen vergi asl tutar na enflasyona paralel faiz ödenecektir. (güncelleme oran TEFE/ÜFE ) 2) Vergi incelemesi ve tarhiyat safhas ndaki konular: Henüz tarhiyat aflamas na gelmemifl ve halen devam eden vergi incelemelerinde; Maliye inceleme elemanlar incelemelerine devam edecekler,

3 Bunun sonucunda bulunacak matrah fark na iliflkin vergilerin yaln zca %50'si tarh edilecek, %50'sinin tahsilinden vazgeçilecektir. Vergi inceleme raporundaki vergi asl na ba l olmayan cezan n %25'i ödenecek, %75'inin tahsilinden vazgeçilecektir. Vergi inceleme raporundaki vergi asl na ba l olan cezan n tamam n n tahsilinden vazgeçilecektir. Ayr ca ayl k gecikme faizi uygulanmayacak, bunun yerine indirimli vergi asl na enflasyon oran nda güncelleme oran (TEFE/ÜFE) uygulanacakt r. Vergi ve ceza ödemeleri ikifler ayl k dönemler itibariyle 6 taksitte yap lacakt r. E er bu aflamada mükellef MATRAH ARTIRIMI imkan ndan da yararlan r ise, yap lmakta olan vergi incelemesi 1 AY Ç NDE sonuçland r lacakt r. Sonuçland r lamaz ise vergi incelemesi B T R LECEKT R. Böylece vergi incelemesinin sonucu matrah art r ma göre de erlendirilecektir. 3) Piflmanl k Beyanlar : Herhangi bir inceleme olmaks z n mükelleflerin riskli gördükleri konularda kendili inden verecekleri beyannameler de Tasar kapsam ndad r. Bu durumda, Vergi asl n n %100'ü ödenecek, Ceza uygulanmayacak, Ayl k gecikme faizi uygulanmayacak, bunun yerine indirimli vergi asl na enflasyon oran nda güncelleme oran (TEFE/ÜFE) uygulanacakt r. 4) Matrah ve vergi art r m : 2006, 2007, 2008 ve 2009 y llar na iliflkin y ll k kurumlar vergisi, y ll k gelir vergisi, gelir vergisi stopaj ve KDV vergilerinde Tasar 'da öngörülen oranlarda ek matrah bildirip bu matrah üzerinden vergi ödendi i taktirde, söz konusu y llara iliflkin olarak bundan sonra herhangi bir vergi incelemesi yap lmayacakt r. Örne in; 2009 y l nda ödenen kurumlar vergisi matrah n %15 art ran ve bu matrah üzerinden %20 kurumlar vergisi ödeyen bir mükellef bir daha kurumlar vergisi yönünden incelemeye tabi tutulmayacakt r. Bu oranlar, her vergi türü ve her y l için farkl olarak belirlenmifltir. Vergi matrah art r m oran 2008, 2007, 2006 için s ras yla %20, %25, %30 olacakt r. Matrah art r m konusunda afla daki hususlara da dikkat edilmelidir: lgili y llar vergi beyanlar mali zarar ve istisnalar nedeniyle matrahs z ise, bu durumda afla daki tabloda yer alan asgari tutarlar esas al nacakt r. Bu flekilde ödenen vergiler gider yaz lamayacakt r.

4 Daha önce nezdinde vergi incelemesi yap lm fl mükellefler de söz konusu y llar için art r mda bulunabilecektir. Vergi inceleme sürecinde olan, baflka ifade ile nezdinde vergi incelemesi devam eden mükellefler de matrah art r m yapabileceklerdir. Art r mda bulunulan y llara ait mali zararlar n ancak %50'si müteakip y llarda (2010 ve devam ) mahsup edilebilecektir. Y l 5) Stok Aff Matrah art r m yap lmas zaman afl m süresince yasal defter ve belgelerin ibraz sorumlulu unu ortadan kald rmaz. Mükellefin kendi beyan na göre matrah art fl oranlar (%) KURUMLAR VERG S NDE MATRAH ARTIRIMI Kurumlar vergisi mükellefleri için asgari matrah art fl tutar (TL) Beyan edilecek matrah üzerinden ödenecek vergi oran (%) NOT: Vergisini tam ve gününde ödeyen mükellefler için vergi oran %15 olarak uygulan r. flletmede mevcut oldu u halde kay tlarda yer almayan emtia, makine, teçhizat ve demirbafllar: Gelir ve kurumlar vergisi mükellefleri (adi, kolektif ve adi komandit flirketler dahil), iflletmelerinde mevcut oldu u halde kay tlar nda yer almayan emtia, makine, teçhizat ve demirbafllar kendilerince veya ba l olduklar meslek kuruluflunca tespit edilecek rayiç bedel ile bu Kanunun yürürlü e girdi i tarihi izleyen üçüncü ay n sonuna kadar bir envanter listesi ile vergi dairelerine bildirmek suretiyle defterlerine kaydedebilirler. Stok aff konusu afla daki çerçevede uygulanacakt r: Aktife al nan k ymetler için özel karfl l k hesab aç lacak, makine ve demirbafllarda ise bu birikmifl amortisman say lacakt r. Stoklara al nan k ymetler için KDV ödenecektir. KDV oran genel orana tabi olan makine, teçhizat ve emtia için %10, indirimli orana tabi olanlar için ise yasal oran n %50'si tutar nda olacakt r. Bildirime dahil edilen k ymetler için amortisman ayr lmaz.

5 Kay tlarda yer ald halde iflletmede bulunmayan mallar ve kasa mevcudu: Gelir ve kurumlar vergisi mükellefleri (adi, kolektif ve adi komandit flirketler dahil), kay tlar nda yer ald halde iflletmelerinde mevcut olmayan mallar n, bu Kanun un yürürlü e girdi i tarihi izleyen üçüncü ay n sonuna kadar, ayn nevi'den mallara iliflkin cari y l kay tlar na göre tespit edilen gayrisafi kar oran n dikkate alarak fatura düzenlemek ve her türlü vergisel yükümlülüklerini yerine getirmek suretiyle kay t ve beyanlar na intikal ettirebilirler. Gayrisafi kar oran n n cari y l kay tlar na göre tespit edilemedi i hallerde mükellefin ba l oldu u meslek odalar n n belirleyece i oranlar esas al n r. Bu uygulamada geçmifle yönelik vergi cezas ve gecikme faizi uygulanmaz. Bu konu afla daki çerçevede uygulanacakt r: fiirketin gayrisafi kar oran na göre kay tlardaki stoklar için fatura düzenlenecektir. KDV ödenecek ve kar cari y l kay tlar na dahil olacakt r. Bu ifllem ile ilgili olarak geçmifle yönelik vergi ve ceza uygulanmayacakt r. Kasa fazlalar için %10 vergi ödenecektir. Böylece kasa tutar gerçek duruma gelecektir. Yap lan bu kasa iflleminin ortaklara kar da t m say lmas söz konusu olmayacakt r. F L filetmede MEVCUT OLDU U HALDE KAYITLARDA YER ALMAYAN EMT A VE DEM RBAfiIN KAYDA ALINMASI filetmede MEVCUT OLDU U HALDE KAYITLARDA YER ALMAYAN KIYMETL MADEN VE Z YNET EfiYASININ KAYDA ALINMASI STOKLAR VE KASA MEVCUDUNA L fik N HÜKÜMLER HESAPLANACAK VERG Genel orana tabi emtia ve demirbafl için %10, indirimli orana tabi emtia ve demirbafl için tabi oldu u oran n yar s oran nda vergi ödenir Beyan edilen de erin %2,5'i oran nda vergi ödenir. filetmede MEVCUT OLMADI I HALDE KAYITLARDA YER ALAN EMT A VE DEM RBAfiIN DÜZELT LMES Her türlü vergisel yükümlülü ün yerine getirilmesi gerekmektedir. KAYITLARDA YER ALDI I HALDE filetmede MEVCUT OLMAYAN KASA MEVCUDUNUN DÜZELT LMES Düzeltilen tutar n %10'u oran nda vergi ödenir. Tasar yasalaflt nda ek aç klamalar m z da bilahare bilginize sunaca z. Ayr ca herhangi bir sorunuz olursa bizi arayabilirsiniz.