Türkiye Kurumsal Sosyal Sorumluluk Derneği e-haber bülteni. Şubat

Transkript

1 Türkiye Kurumsal Sosyal Sorumluluk Derneği e-haber bülteni Şubat

2 Şubat 2010 Türkiye Kurumsal Sosyal Sorumluluk Derneği olarak sizlere haber bültenimizin Şubat sayısını sunuyoruz. Bültenimizde yer alan haberlerimizi eşzamanlı olarak yenilenen internet sayfamızda da bulabilirsiniz: Bu çerçevede paylaşmak istediğiniz KSS haberleri, konuları, gündemleri için bize adresinden ulaşabilirsiniz. İÇİNDEKİLER

3 toc_anchor

4 Sahibi : Türkiye Kurumsal Sosyal Sorumluluk Derneği kssd@kssd.org Yayın Sahibi: Ali Ercan Özgür aliercan@kssd.org Editör: M. Feride Doğan feride.dogan@kssd.org Tasarım: TORNA Tasarım

5 onsoz ÖNSÖZ T emel hak ve özgürlükler, evrensel insan hakları metninde betimlenen ve her bireyin doğuştan kazandığı hak ve özgürlükler olarak hukuken kısıtlı olmadığı sürece her vatandaşın yararlanabildiği insani haklardır. Sağlık hakkı, eğitim hakkı, sosyal ve kültürel faaliyetlere katılma hakkı, örgütlenme hakkı, yaşamını onurlu bir şekilde sürdürebilme hakkı gibi bir çok hak bu çerçeve içine dahil edilebilir. Nitekim günümüz dünyasında bireylerin haklarını eyleme dönüştürmelerinde ekonomik, sosyal, siyasi ve kültürel faktörlerin de etkisi ile sorunlar yaşanmaktadır. Bu sorunlar hepimizin bildiği gibi gelir dağılımındaki eşitsizlik, ekonomik büyüme, ekonomik gelişme ve insan kaynakları yönetiminden doğrudan etkilenmektedir. Mevcut eksik ve bozulmuş tabakaların çözümü için sorumluluğun odağında ise öncelikli hedef grup içerisinde yer alan ekonomik olarak toplumun genel düzeyinin gerisinde kalmış vatandaşların yani dezavantajlı gruplardan genel olarak çalışan nüfusun dışında hatta genel ekonomik göstergelerde çalışan nüfusun içinde olmasına rağmen açlık ve yoksulluk sınırının altında yaşayan- oluşmaktadır. Bu çerçevede iş dünyası, kamu ve STK ların yoksulluğun profili, nedenleri ve sonuçları inceleyerek sorumlu olduğu alanlarda sonuç odaklı kurumsal sosyal sorumluluk uygulamaları ile yoksulluğu ve açlığı giderici çözümler beklemekteyiz yılında Binyıl Kalkınma Hedefleri ni benimseyen Türkiye, bu doğrultuda 2005 yılında yoksulluk ve diğer önemli alanları içeren ilk Ulusal Rapor unu (Türkiye nin ilk Binyıl Kalkınma Raporu) yayınlamıştır yılının yaz aylarında yayınlanacak olan ikinci raporla birlikte bu konuya ilişkin bilincin arttırılması, gelişmelerin takip edilmesi ve kalkınma hedeflerine ulaşmak için bundan sonra hangi stratejilerin izleneceği, her sektörün takip edeceği ve katkıda bulunacağı bir süreç olmalıdır. ulaşmak için bundan sonra hangi stratejilerin izleneceği, her sektörün takip edeceği ve katkıda bulunacağı bir

6 ÖNSÖZ süreç olmalıdır. Diğer açıdan Türkiye de 2008 TÜİK verilerine göre var olan %17,11 lik yoksulluk oranı son AB istatistikleri gözden geçirildiğinde aynı sorunun AB de de var olduğunu göstermektedir. Kendi kriterlerine göre ölçüldüğünde 80 milyon yoksulun yaşadığı Avrupa Birliği de yoksulluğun ve sosyal dışlanmanın önlenmesi kapsamında yaratıcı çözüm önerilerini üye ve potansiyel üye ülkelerde gün ışığına çıkarmak amacı ile 2010 yılını Avrupa Yoksulluk ve Sosyal Dışlanma ile Mücadele Yılı olarak ilan etti. Türkiye Kurumsal Sosyal Sorumluluk Derneği olarak biz de bu ay bültenimizde bu konuyu işlemek istedik.yoksulluk ve açlık sorunu özellikle ekonomik krizler ve durgunluk dönemlerinde ortaya çıkarak tüm vatandaşları olduğu kadar tüm sektörleri de doğrudan veyahut dolaylı yollardan etkilemektedir. Ekonomik düzenin bir çember olduğunu göz ardı etmediğimiz sürece piyasalardaki arz talep oranları, ekonomik gelişmeyi etkilemekte dolayısı ile hem gerçek kişiler hem de tüzel kişiler olumsuz yönde etkilenerek zarar görmektedir. Bu çerçevede özellikle tüm bireylerin modern dünyanın vaat ettiği ekonomik, sosyal, kültürel ve siyasi faaliyetlere katılımı ve aktif vatandaşlık unsurlarına ulaşmak ve yoksulluk - açlık sınırı altında yaşayan bireyleri sosyal hayata entegre etmek için tüm sektörlerin işbirliğine ve dayanışmasına ihtiyacımız vardır. Tüm bu sorunların çözümünde sektörler tarafından 2010 yılında özellikle sosyal dışlanma ve yoksullukla mücadele konusunda yerel, ulusal ve uluslar arası çalışmaların yürütüleceğini ümit ediyoruz. Saygılarımızla Türkiye Kurumsal Sosyal Sorumluluk Derneği Genel Başkan Serdar Dinler

7 DUYURU Kadir Has Üniversitesi Has Kurumsal Sosyal Sorumluluk Akademisi Kurumsal Sosyal Sorumluluk Hafta Sonu Eğitimleri 27 Mart 29 Mayıs 2010, Cibali / İstanbul Program Hakkında: Kadir Has Üniversitesi ve Türkiye Kurumsal Sosyal Sorumluluk Derneği İşbirliğinde, Türkiye nin ilk sivil toplum, üniversite ve iş dünyası işbirliğini oluşturan Has Kurumsal Sosyal Sorumluluk Akademisi 27 Mart 29 Mayıs 2010 tarihleri arasında Kurumsal Sosyal Sorumluluk Hafta Sonu Eğitimleri ne başlıyor. Türkiye de kurumsal sosyal sorumluluk (KSS) farkındalığının artması ve uygulamaların yaygınlaşması konusunda çalışmalar yürüten Kadir Has Üniversitesi Has kurumsal Sosyal Sorumluluk Akademisi, KSS nin tüm alanlarını kapsayacak butik KSS Eğitimlerini iş dünyası, medya, akademisyenler ve öğrenciler başta olmak üzere her sektörden katılımcılara açık olarak Kadir Has Üniversitesi Cibali Kampüsü nde gerçekleşecektir. KSS Hafta Sonu Eğitimleri sürdürülebilir kalkınma kapsamında son yıllarda tüm kurum ve kuruluşların paydaşlarına ve çevreye karşı sorumluluklarını yerine getirmek ve 21. Yüzyılın sorumlu kurumsal vatandaşları olarak küresel rekabet ortamında fikir ve düşünceleri ile değişim getirecek geleceğin KSS Liderleri için hazırlanmıştır.

8 Konu: KSS ve İnsan Kaynakları Yönetimi Tarih: 17 Nisan 2010 Saat: 13:00-16:00 Eğitmen: Gözde Narman, Yönetim Kurulu Başkan Yardımcısı, Türkiye Kurumsal Sosyal Sorumluluk Derneği - İstanbul Şubesi / Tur Assist Kurumsal İletişim Yönetmeni Konu: Sosyal Girişimcilik ve KSS Tarih: 24 Nisan 2010 Saat: 13:00-16:00 Eğitmen: Ali Ercan Özgür, Genel Sekreter, Türkiye Kurumsal Sosyal Sorumluluk Derneği DUYURU Konu: KSS ye Giriş ve Genel Çerçeve : Tarih: 27 Mart 2010 Saat: 13:00-16:00 Eğitmen: Ceyhun Göcenoğlu, Özel Sektör İşbirlikleri Müdürü, British Council Konu: Sosyal Proje Yönetimi: Tarih: 03 Nisan 2010 Saat: 13:00-16:00 Eğitmen: Ali Ercan Özgür, Genel Sekreter, Türkiye Kurumsal Sosyal Sorumluluk Derneğİ Konu: Sosyal Proje Yönetimi Tarih: 03 Nisan 2010 Saat: 13:00-16:00 Eğitmen: Ali Ercan Özgür, Genel Sekreter, Türkiye Kurumsal Sosyal Sorumluluk Derneği Konu: İş ve Mal Üretmede Çevre Faktörü (Enerji Kullanımı, Geri Dönüşüm, Kirlilik Analizi) Tarih: 10 Nisan 2010 Saat: 13:00-16:00 Eğitmen: Betül Selcen Özer, Yönetim Kurulu Üyesi, Türkiye Kurumsal Sosyal Sorumluluk Derneği - İstanbul Şubesi Konu: Tasarım ile Sürdürülebilir Kalkınma Tarih: 02 Mayıs 2010 Saat: 13:00-16:00 Eğitmen: Aslı Aydın, Kurumsal Sosyal Sorumluluk Müdürü, Fortis Bank Konu: KSS de İletişim Stratejisi Oluşturma ve Örnek Uygulamalar Tarih: 08 Mayıs 2010 Saat: 13:00-16:00 Eğitmen: Gözde Narman, Yönetim Kurulu Başkan Yardımcısı, Türkiye Kurumsal Sosyal Sorumluluk Derneği - İstanbul Şubesi / Tur Assist Kurumsal İletişim Yönetmeni Konu: Kurumsal Sosyal Sorumluluk ve Spor Tarih: 15 Mayıs 2010 Saat: 13:00-16:00 Eğitmenler: Ali Ercan Özgür, Genel Sekreter, Türkiye Kurumsal Sosyal Sorumluluk Derneği Ceyhun Göcenoğlu, Özel Sektör İşbirlikleri Müdürü, British Council Dr.Cemil Ergin, Kulüp Müdürü, Eczacıbaşı Spor Kulübü Konu: Medya da KSS Haberleri ve İçerik Analizleri Tarih: 22 Mayıs 2010Saat: 13:00-16:00 Eğitmen: Betül Selcen Özer, Yönetim Kurulu Üyesi, Türkiye Kurumsal Sosyal Sorumluluk Derneği - İstanbul Şubesi Konu: KSS Politikası Yönetimi, Ölçümlenmesi ve Üst Yönetime Sunulması Tarih: 29 Mayıs 2010 Saat: 13:00-16:00 Eğitmen: Işıl Onan, Yönetim Kurulu Üyesi, Türkiye Kurumsal Sosyal Sorumluluk Derneği - İstanbul Şubesi

9 Program Takvimi: KSS Hafta Sonu Eğitimleri ; 27 Mart 2010 tarihinden başlayarak 29 Mayıs 2010 tarihine kadar hafta sonları Kadir Has Üniversitesi nde gerçekleştirilecektir. KSS Hafta Sonu Eğitimleri Başvuru ve Katılım Koşulları: KSS Hafta Sonu Eğitimlerine katılım her hafta sonu için KDV dahil 100 TL olarak belirlenmiştir. Öğrenciler ve STK temsilcilerine %50, Kurum ve Kuruluşlardan 3 kişi ve daha fazla başvurularda %25, Küresel İlkeler Sözleşmesi (Global Compact) üye kurumlara %25 indirim uygulanacaktır. Eğitim ücretleri banka hesabına havalesi yapılmasına müteakiben her hafta cuma günü saat:18:00 e kadar goksel. topcu@khas.edu.tr adresine iletiniz. Banka Hesap Numarası AKBANK KADİR HAS ÜNİVERSİTESİ ŞUBESİ KADİR HAS ÜNİVERSİTESİ IBAN: TR Detaylı Bilgi için: Yetkili :Göksel Topçu goksel.topcu@khas.edu.tr Tel: (0212) /4103 GSM : (0530) Web:

10 DUYURU Kadir Has Üniversitesi Has Kurumsal Sosyal Sorumluluk Akademisi Kurum içi Kurumsal Sosyal Sorumluluk Eğitim Programları Açıklamalar ve Katılım Koşulları Kadir Has Üniversitesi ve Türkiye Kurumsal Sosyal Sorumluluk Derneği İşbirliğinde, Türkiye nin ilk sivil toplum, üniversite ve iş dünyası işbirliğini oluşturan Has Kurumsal Sosyal Sorumluluk Akademisi Kurum içi KSS Eğitimi Programlarına başlıyor.türkiye de kurumsal sosyal sorumluluk (KSS) farkındalığının artması ve uygulamaların yaygınlaşması konusunda çalışmalar yürüten Kadir Has Üniversitesi Has kurumsal Sosyal Sorumluluk Akademisi, KSS nin tüm alanlarını kapsayacak şekilde iş dünyasını özel KSS programları ile buluşturuyor. KSS Eğitim Programları işletmelerin sosyal, ekonomik ve çevresel sorumluluklarını yerine getirmeleri amacı ile KSS Stratejilerini oluşturmalarını hedeflemektedir. Neden KSS Uygulamalarını Yaygınlaştırmaya çalışıyoruz? Saygın Kurumsal Vatandaşlık, Paydaş Katılımı, Sürdürebilirlik ve Risk Yönetimi, İtibar Yönetimi, Düşük Üretim Düzeyi Yüksek Pazar Payı, Yerelde ve Uluslararası Arenada Stratejik Avantaj Rekabet Edebilirlik, Çalışan Motivasyonu Artan Verimlilik, Müşteri Memnuniyeti ve Bağlılığı, Uluslar arası İhalelerde Öncelik Etkin Yatırımcı Yönetimi Kurum içi Kurumsal Sosyal Sorumluluk Eğitim Programları Listesi: Kadir Has Üniversitesi Has Kurumsal Sosyal Sorumluluk Akademisi tarafından aşağıdaki eğitimler hafta sonları olmak üzere kurum taleplerinde Kadir Has Üniversitesi nde veyahut talep eden kurumun belirteceği yerde gerçekleştirilecektir.

11 KSS ye Giriş ve Genel Çerçeve Türkiye de ve Dünya da Sosyal Sorumluluk Sosyal Yatırım ve Sorumlu İşletmecilik Küresel KSS Standartları ve Uygulama Araçları KSS ve İnsan Kaynakları Yönetimi İngiltere ve Kurumsal Sosyal Sorumluluk Kurumsal Sosyal Sorumluluk ve Spor Çalışma Standartları ve KSS Türkiye de Sivil Toplum ve STK lar DUYURU KSS Strateji Çalışmaları ve Politika Oluşturma Özel Hastaneler ve Sosyal Sorumluluk Medya da KSS Haberleri ve İçerik Analizleri Gelişmekte olan Ülkeler ve KSS Sosyal ve Ekonomik Gelişmede KSS nin Rolü Gençlik Çalışmaları ve İstihdam İnsan Hakları ve Özel Sektör Şirketlerde Gönüllü Çalışmalar ve Gönüllü Yönetimi Kurumsal Yönetişim ve Kurumsal Sosyal Sorumluluk ilişkisi Şeffaflık ve Hesap Verebilirlik Sağlık ta Sosyal Sorumluluk Sosyal Proje Yönetimi Yerel Yönetimler ve KSS KSS ve Çevre Politikaları KSS ve İş Ortaklıkları Sosyal G irişimcilik ve KSS Halk Sağlığı ve Sosyal Sorumluluk Genç Profesyoneller(Yönetici Yetiştirme Programları) ve Sosyal Sorumluluk Dünya dan CSR Index Çalışmaları ve örnekler üzerinde çalışma (FTSE4Good, Dow Jones Sustainability Indexes, Business in the Community)

12 DUYURU KSS Politikası Yönetimi, Ölçümlenmesi ve Üst Yönetime Sunulması KSS de İletişim Stratejisi Oluşturma ve Örnek Uygulamalar Kurum Kültürünü Geliştirme ve Çalışan Motivasyonunu Yükseltmek İş ve Mal Üretmede Çevre Faktörü(Enerji Kullanımı, Geri Dönüşüm, Kirlilik Analizi) Tasarım ile Sürdürülebilir Kalkınma Eğitmenler: Ali Ercan Özgür, Genel Sekreter, Türkiye Kurumsal Sosyal Sorumluluk Derneği Hikmet Ceyhun Göcenoğlu, Özel Sektör İşbirlikleri Müdürü, British Council Işıl Onan, Yönetim Kurulu Üyesi, Yönetim Kurulu Başkan Yardımcısı, Türkiye Kurumsal Sosyal Sorumluluk Derneği İstanbul Şubesi Gözde Narman, Yönetim Kurulu Başkan Yardımcısı, Türkiye Kurumsal Sosyal Sorumluluk Derneği - İstanbul Şubesi / Tur Assist Kurumsal İletişim Yönetmeni Bekir Metin, Genel Başkan Yardımcısı, Türkiye Kurumsal Sosyal Sorumluluk Derneği Aslı Aydın, Kurumsal Sosyal Sorumluluk Müdürü, Fortis Bank Cemil Ergin, Müdür, Eczacıbaşı Spor Kulübü Betül Selcen Özer, Türkiye Kurumsal Sosyal Sorumluluk Derneği İstanbul Şubesi

13 Kadir Has Üniversitesi 2. STK Günleri 3 4 Mart 2010Kadir Has Üniversitesi Cibali / İstanbul Açıklamalar ve Katılım Koşulları Kadir Has Üniversitesi ve Türkiye Kurumsal Sosyal Sorumluluk Derneği iş birliğinde kurulan Has Kurumsal Sosyal Sorumluluk Akademisi tarafından, Sivil Toplum Kuruluşları Günleri nin 2.si bu yıl 3-4 Mart 2010 tarihlerinde Kadir Has Üniversitesi nde düzenlendi. 2. STK Günleri nde bu yıl 32 sivil toplum kuruluşu stant açarak sosyal sorumluluk projelerini iş dünyası, basın mensupları ve öğrenciler ile paylaştı. Bununla birlikte 2. STK Günleri nde STK lar tarafından gerçekleştirilen film gösterimleri, atölye çalışmaları, çeşitli etkinlik ve seminerlerle 2. STK Günleri tüm katılımcılara 2 gün boyunca interaktif bilgi paylaşım havuzu sundu. Eğitim, kültür, çevre, fırsat eşitliği ve çeşitlilik, gençlik ve sosyal haklar ve insan hakları konuları başta olmak üzere birçok alanda sosyal sorumluluk projeleri, kampanyalar ve etkinlikler düzenleyen Sivil Toplum Kuruluşlarının faaliyetlerini paylaşması amacı ile düzenlenen 2. STK Günleri nin açılış konuşmaları Kadir Has Üniversitesi Rektörü Prof. Dr. Mustafa Aydın, Türkiye Kurumsal Sosyal Sorumluluk Derneği Başkanı Serdar Dinler ve KHÜ Sosyal Sorumluluk Birimi Koordinatörü Bürçin Karagemicioğlu tarafından gerçekleştirildi.

14 DUYURU Açılış konuşmalarının ardından Türkiye de kalkınma ve STK lar arasındaki ilişkiyi içeren ve Türkiye Kurumsal Sosyal Sorumluluk Derneği Genel Başkanı Serdar Dinler tarafından yönetilen Türkiye de Sivil Toplum Kuruluşlarının Kalkınmaya Etkisi isimli panelde, TESEV İyi Yönetişim Program Direktörü Fikret Toksöz, Habitat için Gençlik Derneği Yönetim Kurulu Başkanı Sezai Hazır ve UNDP İstanbul Program Yöneticisi Hansın Doğan katılımcılar ile interaktif bir şekilde kalkınmada STK ların rolünü tartıştılar. Buğday Derneği nin katkıları ile Türkiye de ve Dünya da çevresel sorunları ve çözümleri içeren Sürdürülebilir Yaşam Filmleri isimli belgesel filmler Kadir Has Üniversitesi sinema salonlarında gösterildi. Özellikle enerji ve gıda temalı olarak seçilen belgeseller günümüzde alternatif enerji sistemlerini ve doğa ile barışık bir dünya modeli için katılımcıların beğenisine sunuldu.avrupa Komisyonu nun girişimi ile Avrupa çapında 1-5 Mart 2010 tarihleri arasında gerçekleşen e-kapasite Haftası etkinliklerine Türkiye nin de katılımı ile birlikte 2. STK Günleri nde Habitat için Gençlik Derneği katkıları ile Cisco Networking Academy Program Yöneticisi, Deniz Sungurlu, bilişim teknolojilerinin büyüme ve istihdama katkısını üzerine e-kapasite Haftası ve Sosyal Sorumluluk isimli atölye çalışmasını gerçekleştirdi.

15 Sanat ve İnsan temalı seminerde Dünya Çevre Bilinci ve Eğitim Derneği nden sanatçı/edebiyatçı Fikret Hakan ve Dünya Çevre Bilinci ve Eğitim Derneği Başkanı Nesrin Akkoç sosyal sorumlu luk ve kültürel algı üzerine katılımcılar ile fikirlerini paylaştılar. 2. STK Günleri nin ilk günü katılımcı sivil toplum kuruluşlarının katkıları ile düzenlenen Sahipsiz İstanbul da 45 Dakika - HAYTAP/45dk, TEGV Kısa Film - TEGV/2dk, Şehrin Hayaletleri - HAYTAP/25dk isimli kısa film ve belgesel gösterilerimleri ile sona erdi. 2. STK Günleri nin 04 Mart 2010 tarihinde gerçekleştirilen ikinci günü ise Dünya Çevre Bilinci ve Eğitim Derneği Başkanı Nesrin Akkoç ve Sanatçı / Çevre Bakanlığı Bakanlık Eski Baş Danışmanı ve İstanbul Çevre İl Müdürü olan Ediz Hun un gerçekleştirdiği Sosyo-Ekonomik Kalkınmada Doğa - İnsan İlişkileri ve Küresel Isınma isimli semineri ile açıldı. Seminerin ardından TOÇEV tarafından yürütülen Yüzüm Umuttur isimli fotoğraf projesine katılan Türkiye nin 6 prestijli fotoğrafçısından biri olan Bennu Gerede ve TOÇEV temsilcileri ile birlikte slide show gösterisi ve proje kapsamında bir söyleşi gerçekleştirildi. Gençlerin iş hayatları da dahil olmak üzere yurt dışı tecrübelerini arttırması ve dünya gençliği arasında kültürlerarası diyaloğun kurulması açısından Aiesec İstanbul Pazarlama Direktörü Merve Tunalı ve ekip arkadaşları tarafından gerçekleştirilen Yurtdışı Staj Programları ve Liderlik isimli seminerde gençler ile yurt dışı staj programları ve liderlik konuları paylaşıldı. Seminerlerin ardından katılımcı STK ların kısa filmleri olan UNESCO Herkesin Dahil Olduğu Bir Dünya Tohum Otizm Vakfı, Tohum Otizm Vakfı Eğitim Kiti Film Gösterimi Tohum Otizm Vakfı, Koruncuk Türkiye Korunmaya Muhtaç Çocuklar Vakfı, Noviembre(Kasım) Hangar Sanat Derneği/104dk ve Dağ Kültürü Derneği nin katkıları ile de Vatandaş Mustafa, Kocaoğlanı Kurtarmak ve Son Kumsal isimli çevre konulu belgesel filmler gösterilerek 2. STK Günleri sona erdi.

16 uyeler ZED KSS Türkiye Üyesi ÜYELER 1992 yılında kongre turizmi alanında faaliyet göstermeye başlayan ZED Etkinlik Yönetimi ve Danışmanlığı, kongre ve toplantı organizasyonu, etkinlik yönetimi danışmanlığı, tanıtım ve halkla ilişkilerin yanı sıra profesyonel proje danışmanlığı alanında da çalışmalar yapmaktadır. ZED, sektöründeki ve dünyadaki yenilikleri ve gelişmeleri yakından takip edebilmek üzere sahip olduğu ulusal üyeliklerin yanı sıra, uluslar arası açılımların önemi ve sorumluluk bilincinden hareketle pek çok uluslararası profesyonel kuruluş üyeliklerine de sahiptir. ZED, sektöründe TÜRSAB, UFTAA, ICCA, IAPCO, HCEA, ICVB üyesidir ve ISO 9001 sertifikasına sahiptir. ZED Etkinlik Yönetimi ve Danışmanlığı Genel Direktörü Cengiz Yazanel

17 ZED, Profesyonel Kongre Organizatörü unvanı ile başarıyla gerçekleştirdiği her ulusal ya da uluslar arası kongre ve zirve ile etkileşim alanları yaratarak farklı alanlarda bilgi ve deneyimlerin paylaşılmasına olanak sağlamakta ve küresel dinamizme katkıda bulunmaktadır. Ulusal ve uluslar arası arenada çalışmalarını başarı ile sürdüren ZED, sürekli başarının kaynağının tüm dünyayı kapsayan sürdürülebilir bir ekonomik büyümeden bağımsız gerçekleştirilemeyeceği bilincinden hareketle, 31 Mayıs 2006 tarihinde Birleşmiş Milletler Küresel İlkeler Sözleşmesi ni imzalamıştır. Küresel İlkeler Sözleşmesi gereği ZED, kurumsal sorumluluklarını iş stratejilerine ve operasyonlarına yansıtmakta ve kurumsal sorumluluğu kurum kültürünün bir parçası olarak görmektedir. ZED, Küresel İlkeler Sözleşmesi nin insan hakları, çalışma standartları, çevre ve yolsuzlukla mücadele konularında belirlediği 10 ilkeye bağlı kalarak kurumsal sorumluluk çalışmalarında önemli adımlar atmaktadır. ZED, tüm çalışmalarında Küresel İlkeler Sözleşmesine uygun hareket etmekte ve tüm paydaşlarını söz konusu ilkelerin uygulanması konusunda bilgilendirmekte, eğitmekte ve teşvik etmektedir. Binyıl Kalkınma Hedeflerine odaklı olarak, devamlı başarı için sürdürülebilir kalkınmanın gerçekleştirilmesi gerektiği bilinciyle tüm çalışmalarında sürdürülebilirlik yaklaşımını ön plana çıkarmaktadır. ZED, Küresel İlkeler Sözleşmesi gönüllülük esası gereği her yıl düzenli olarak COP raporlamasını yaparak Küresel İlkeler Sözleşmesi nin 10 temel ilkesine uygulamada verdiği önemi ortaya koymaktadır.

18 ZED, insan hakları, sağlık ve eğitim konularında sosyal sorumluluk projeleri yürütmekte ve sürdürülebilir bir kalkınma ve gelecek için bu projelerin sayılarını gün geçtikçe arttırmaktadır. ZED, çevresiyle barışık bir firma olmanın geleceğe sağlıklı bir bakış için önemli olduğunun bilinciyle sosyal sorumluluk çalışmalarına ZED, kurumsal sorumluluğunu, ekonomik, çevresel ve sosyal politikalarını, yönetim stratejileriyle bütünleştirerek ana faaliyetlerinden biri olarak kabul etmiştir. Kurumsal sosyal sorumluluk konusunda uygulamalarını artırma, paydaşlarını bilgilendirme ve Türk iş dünyasında bu konuda farkındalık yaratmayı ÜYELER hız kesmeden devam etmektedir. Her yıl düzenli olarak verdiği Küresel İlkeler Sözleşmesi COP raporu kapsamında, ZED, Gazi Üniversitesi, İktisadi Ve İdari Bilimler Fakültesi İşletme Bölümü Öğretim Üyesi Yrd. Doç. Dr. Belgin Aydıntan tarafından gerçekleştirilen Küresel İlkeler Sözleşmesine katılan Türk şirketlerinin Kurumsal Sosyal Sorumluluk hedefleyen ZED 2009 yılından beri Küresel İlkeler Sözleşmesi Ulusal Ağı Yürütme Kurulu üyesidir ve Türkiye de Küresel İlkeler Sözleşmesi raporlama performansı ve kalitesinin geliştirilmesine odaklı faaliyetlerde aktif rol almaktadır. Raporlarının Karşılaştırmalı Analizi konulu çalışmada İnsan haklarına en fazla atıf yapan işletme seçilmiştir.

19 ua_gorusler U/A GÖRÜŞLER Yoksulluk ve Sosyal Dışlanma ile mücadele Avrupa Yılı Yoksulluk denildiği zaman mutlak bir tanımını yapmak çok zor çünkü bölgeden bölgeye, ülkeden ülkeye algılanışı ve nedenleri değişiyor. Az gelişmiş ülkelerde yoğun ve sürekli olabilen yoksulluk, gelişmiş ülkelerde kısmen daha az ya da o ülkelerdeki bazı kesimler tarafından daha yoğun yaşanabiliyor. Algıdaki bu farklılıklar ülkelerdeki yoksulluk sınırının hesaplanmasında kullanılan yöntemleri de farklılaştırıyor. Uluslarüstü kuruluşlar yoksulluğun tanımını yaparken temel ihtiyaçlar üzerinde durarak bir insanın asgari düzeyde yaşamını sürdürmesini esas alıyor. Bu tanımdan yola çıkarak Birleşmiş Milletler (BM) yoksulluğu günlük geliri bir doların altında olan insanlar olarak tanımlıyor. Bu tanım aklımıza mutlak yoksulluk kavramını getirse de durum öyle olmayabilir. Çünkü asgari yaşam standartları ülkelerin genel sosyal ve ekonomik kalkınmasına bağlı olarak değişiyor. Mesela Batı Afrika ülkesi Mali de BM nin yaptığı tanım geçerli olmayabilir çünkü orada yaşayan insanlar 1 doların altında bir gelirle hayatlarını sürdürebiliyorlar. Az gelişmiş ülkeler çoğunlukla bu tanımı kabul ederken, gelişmiş ülkeler daha çok izafi yoksulluğu ölçmeye yoğunlaşıyor. Avrupa Birliği (AB) bunun nedenlerini açıklarken amaçlarının sadece yaşam için asgari standartları sağlamak değil, aynı zamanda ortalama yüksek bir refah düzeyi sağlamak olduğunun altını çiziyor. Yani yoksulluk sınırını belirlerken ülkelerin ortalama gelirinin belli bir oran altında geliri olan insanlar olarak tanımlıyor.

20 U/A GÖRÜŞLER Yoksulluğun nedenleri de çeşitli. Mesela Kırgızistan da yoksulluğun önemli sebeplerinden biri diğer ülkelerden gelen yüksek oranda göçlerken, Pakistan da eğitim, Mali de doğal kaynak kıtlığı (su) olabiliyor. AB üye ülkeleri arasında da farklı durumlar mevcut. İsveç, Çek Cumhuriyeti, Hollanda ve Danimarka gibi ülkelerle Litvanya, Polonya, İrlanda, Yunanistan gibi ülkeler ve özellikle yeni üye ülkeler arasında çok büyük farklılıklar var. Yine de AB olarak ele alındığında bölgenin yoksulluk haritasını da çıkarmak mümkün. Eurostat verilerine göre bugün, Avrupa nüfusunun % 17 lik kısmı, yani yaklaşık 80 milyon kişi, yoksulluk sınırının altında yaşıyor.avrupa vatandaşlarına göre yoksulluktan en çok etkilenen kesimler arasında öncelikle işsizler, sonra yaşlılar ve yetersiz eğitim alan insanlar geliyor. Eurostat verileri bu algılayışı doğrular yönde. Avrupa da işsiz olan insanların %42 si ulusal yoksulluk sınırının altında yaşıyor. Her 10 Avrupalı dan 8 i son üç yılda ülkelerinde yoksulluk oranının arttığı görüşünde. Yine Avrupa vatandaşlarına göre yoksulluğa yol açan sosyal nedenler arasında yüksek işsizlik oranları (%52), yetersiz maaşlar (%49) ve yetersiz sosyal haklar-emeklilik fonları (%29) sıralanırken; yoksulluğa yol açan bireysel nedenlerin başında ise eğitim düzeyindeki yetersizlik (%37), mirasla geçen fakirlik (%25) ve bağımlılık (%23) geliyor. Avrupalı ların %89 u bulundukları ülkede hükümetin yoksullukla mücadele etmesi için acil eylem planı yapması gerektiği görüşünde. Ancak AB nin yoksullukla mücadele etmesi için üye ülkeleri harekete geçirmesi de katılımcılar tarafından gerekli gözüküyor.

21 AB genelindeki paydaşlar 2009 yılında bir araya gelerek yoksulluk ve sosyal dışlanma konusunda neler yapılabileceğini tartıştı. Avrupalı ların yoksulluk ve dışlanmayı nasıl algıladıkları, bu konunun medyada nasıl işlendiği ve kamu sektörünün sosyal içermeyi teşvik etmek için iletişim araçlarını nasıl kullandığı üzerinde duruldu. Her yıl farklı bir konuyu ele alan AB, yaptığı görüşmelerden çıkan sonuçlar neticesinde 2010 yılını Yoksulluk ve Sosyal Dışlanma ile Mücadele için Avrupa yılı ilan etti Avrupa yılının açılış konferansı tarihinde Madrid, İspanya da gerçekleştirildi. Konferansta AB üye ülkeleri, Lizbon stratejisinin yoksulluğu azaltma hedefi için ne ifade ettiği hakkında görüşlerini paylaşırken, ülkelerin yaşadığı deneyimler ve bu alanda karşılaşılabilecek zorluklar ele alındı Avrupa yılı çerçevesinde, hedeflerine ulaşmak için nasıl bir yol izlenmesi gerektiğini tartışan Avrupa hükümetleri, gönüllü, esnek ve dağıtılmış bir işbirliğine (Open method of Coordination) karar kıldı. Bu şekilde AB, sosyal içerme amaçlarını kabul eden üye ülkelerin bu alanda uyguladıkları faaliyetleri koordine ediyor; gelişmeyi kontrol etmek için ortak göstergeler oluşturmaya çalışıyor, ve iyi örneklerin paylaşılmasını sağlayarak üye ülkelerin kendi politikalarını değerlendirmelerine olanak veriyor. AB ülkelerinin bu konu hakkındaki politikalarını düzenli olarak raporlamaları gerekiyor ve böylece belirlenen ortak amaçları kendi ülke stratejilerine de yedirmiş oluyorlar. AB oluşturulan ulusal strateji raporlarını analiz ediyor, değerlendiriyor, ortak politikalar geliştiriyor ve ayrıca her ülke için önüne çıkabilecek engelleri tanımlıyor. Böylece AB, üye ülke hükümetlerinin ajandasına bu konunun girmesini hedefliyor. Yıl için planlanan faaliyetlerin arasında, bilinçlendirme kampanyaları, yaratıcı dayanışma programları, toplantılar, tartışmalar ve konferanslar başta olmak üzere, ödüllü yarışmalar da bulunuyor Avrupa Yılı, müşterek sorumluluğun önemini pekiştiren çalışmalarla, yoksulluk ve sosyal dışlanmayla mücadele etmeyi ve elde edilecek olumlu sonuçların günlük hayatta uygulanmasını sağlamayı amaçlıyor.

22 U/A GÖRÜŞLER 2010 Avrupa yılı için AB, üye devletlerin kendi önceliklerini ve stratejilerini geliştirdiği bir kanun çerçevesi çıkardı. Bu kanun çerçevesi özellikle şu başlıklara dikkat çekiyor: Çocuk yoksulluğunu ve ailelerdeki yoksulluğu ortadan kaldırmak İş gücü piyasasına ve eğitim-öğretime erişim imkânı sağlamak Yoksulluğun yaşlılık, cinsiyet üzerine yoğunlaşan bir durum olmasını hafifletmek, ayrımcılığın önüne geçmek Aşırı borçlanma ve finansal dışlanma ile mücadele Kötü barınma koşulları ve barınma dışlanması ile mücadele Savunmasız grupların sosyal içermesini teşvik etmek 2010 Avrupa Yılı Ortakları: Katılımcı Ülkeler (27 AB üye ülkesi, İzlanda ve Norveç olmak üzere toplam 29 ülke katılım gösteriyor.) Uluslar Arası Kuruluşlar, Sivil Toplum, Yerel ve Bölgesel Yönetimler, Avrupa Kuruluşları 2010 Avrupa Yılı Finansmanı: 2010 Avrupa yılı kapsamında gerçekleştirilecek faaliyetler için katılımcı her ülkede teklif çağrıları yapılıyor. AB, yoksulluk ve sosyal dışlanmayı önleme girişimlerini finansal olarak 3 araçla destekliyor. Bunlardan ilki Avrupa Sosyal Fonu (European Social Fund). Özellikle eğitim yatırımlarını destekleyen bu fon, istihdamı teşvik ediyor ve AB genelinde yaşam standartlarının yükselmesi için çalışıyor. İkinci araç, küreselleşme yüzünden işini kaybetmiş insanları destekleyen Avrupa Küresel Düz enleme Fonu (European Globalisation Adjustment Fund). Üçüncüsü ise AB nin istihdam ve sosyal dayanışma programı olan PROGRESS Programme.

23 20/20/20 iklim/enerji hedefleri tutturulmalı (şartlar elverdiği takdirde %30 a varan salınım azalması da bu hedefler arasında), Okulu erken bırakanların oranı %10 nun altında olmalı ve genç kuşakların en az %40 ı yüksek okul eğitimini tamamlamış olmalı, 20 milyon daha az insanın yoksulluk sınırı altında olması sağlanmalı Avrupa Yılı Bütçesi: 26 milyon Euro 2010 yılından sonra bu konuya yönelim, Avrupa Komisyonu nun teklif ettiği Avrupa 2020 stratejisiyle devam edecek. Bu stratejiye göre: yaş arasındaki nüfusun %75 i istihdam edilmeli, AB nin GSMH sinin %3 ü AR-GE ye ayrılmalı, Daha fazla bilgi için: Araştırma: M. Feride Doğan Türkiye Kurumsal Sosyal Sorumluluk Derneği

24 rportaj RÖPORTAJ Nuri Duman Planlama Uzmanı Sosyal Araştırmalar Dairesi T.C. Başbakanlık Devlet Planlama Teşkilatı 2010 yılı Avrupa da Yoksulluk ve Sosyal Dışlanma ile Mücadele yılı olarak seçildi. Avrupa Birliği nin (AB) yaptığı bir araştırmaya göre AB vatandaşları nın %17 si yoksul olarak kabul ediliyor. Ancak çevresel, ekonomik, siyasi ve toplumsal faktörlere bağlı olarak belirlenen standartlar ülkeden ülkeye farklılık gösterebiliyor. Biz de Türkiye Kurumsal Sosyal Sorumluluk Derneği olarak Türkiye hakkında bu konuda sizden bilgi almak istiyoruz. Türkiye de kimleri yoksul olarak kabul ediyoruz? Türkiye de yoksulların bölgesel dağılımı hakkında bilgi verebilir misiniz? Hanehalkı Bütçe Anketi sonuçlarına göre gıda ve gıda dışı yoksulluk sınırı altında yaşayan kişiler yoksul olarak tanımlanmaktadır. Bu oran, 2007 yılı rakamlarına göre %17,8 iken, 2008 yılında, yoksulluk oranı %17,1 e gerilemiştir. Ancak bu yönteme göre bölgesel yoksulluk sonuçları mevcut değildir. Bölgesel yoksulluk sonuçları 2006 yılında uygulanmaya başlanan Gelir ve Yaşam Koşulları Anketi sonuçlarına dayanılarak açıklanmıştır. Bu ankette kullanılan yoksulluk yöntemi ise göreli yoksulluktur. Bu araştırma sonuçlarına göre; Düzey-1 bazında bölgesel göreli yoksulluk oranlarına bakıldığında, 2007 yılında yoksulluğun en fazla olduğu bölgenin Kuzeydoğu Anadolu bölgesi olduğu görülmektedir. Medyan gelirin yüzde 50 sinin yoksulluk sınırı olarak alındığı durumda bu bölgede yoksulluk oranı yüzde 18,9 dur (Türkiye geneli için söz konusu yoksulluk oranı yüzde 18 dir). Bu bölgeyi yüzde 14,9 ile Akdeniz bölgesi takip etmektedir. Yoksulluğun en düşük olduğu bölge ise, yüzde 7,2 ile İstanbul bölgesidir. 2007

25 Yoksulların ihtiyacının karşılanması (gıda, sağlık,eğitim vb.) için devlet ve devlet dışında yapılan yardımlar (kişi ve kuruluşlar) hakkında bilgi verebilir misiniz? Bu konuda en etkili ve güçlü kurumlar hangileridir? yılında tüm bölgelerde yoksulluk oranında düşüş yaşanırken, Kuzeydoğu Anadolu bölgesinde yoksulluk oranının arttığı görülmektedir. Bunun en önemli nedeni, bu bölgede yoksulluk sınırının söz konusu yıllar arasında yüzde 51 oranında artış göstermesidir. Dolayısıyla, bölgedeki gelirin medyan değerinde yüzde 51 oranında bir artış olduğu söylenebilir. Yoksul kesim gerek sektörel politikalar gerekse doğrudan sosyal yardım programları ile desteklenmektedir. Eğitim alanında gerek devlet okullarının ücretsiz olması gerekse eğitime yönelik sosyal yardımlar bulunmaktadır. Sağlık alanında yoksul kesim yeşil kart ile sağlık hizmetlerinden faydalanabilmektedir. Sosyal yardım alanında; SGK, SYDTF, SHÇEK, Vakıflar Genel Müdürlüğü, MEB, YURTKUR, Sağlık Bakanlığı, yerel yönetimler gibi önemli kurumlar tarafından yoksul kesimin çeşitli ihtiyaçlarına yönelik yardımlar yapılmaktadır. Devlet dışı aktörlerden çok etkin olan STK lar olduğunu hepimiz biliyoruz. Bütün bu kamu kurumlarının, yerel yönetimlerin ve STK ların yardımlarının belli bir koordinasyonu olması gerekmektedir. Türkiye nin bu alanda yoğunlaşmasının gereği malumdur. Fakat bunun için öncelikle tüm aktörlerin istekli olması gerekir.

26 RÖPORTAJ Yoksulluğun temel nedenlerinden birisi olarak istihdam eksikliği ve gelişmişlik düzeyi diyebilir miyiz? Devlet istihdam eksikliğinin giderilmesi için özel sektör ve sivil toplum kuruluşları ile hangi çalışmaları yürütüyor? Her istihdam edilen yoksul değildir demek mümkün olmamakla birlikte; istihdam yoksulluğun azaltılması için önemli bir araçtır. İşteki durum itibariyle ücretsiz aile işçileri ve yevmiyeliler arasındaki yoksulluk, işsizler arasındaki yoksulluktan daha yüksektir.türkiye İş Kurumu (İŞKUR) tarafından uygulanan işgücünün istihdam edilebilirliğinin arttırılmasına yönelik işgücü yetiştirme programları iki şekilde gerçekleştirilmektedir. Söz konusu eğitimlerin birincisi; işgücü piyasasının genel ihtiyaçlarının tespitine yönelik yerel ve/veya ülke düzeyinde uygulanan işgücü ihtiyaç analizleri ile İŞKUR un önceki yıllardaki tecrübelerine bağlı olarak doğrudan -herhangi bir işverenin talebine bağlı olmaksızın- düzenlenen işgücü yetiştirme eğitim programlarıdır. İkincisi ise doğrudan işveren talebine bağlı olarak, işverenin ihtiyaç duyduğu işgücünün yetiştirilmesine yönelik istihdam garantili işgücü yetiştirme eğitimleridir. Bu gruba giren eğitimlerde başarılı mezun kursiyerlerin en az % 50 sinin talep sahibi işveren tarafından istihdam edilmeleri gerekmektedir. Bu nedenle, İŞKUR özel sektör işverenleri ile sürekli irtibat halindedir. İşverenlerin işgücü taleplerinin bir kısmı İŞKUR tarafından düzenenlenen kurslar aracılığıyla karşılandığından, İŞKUR ile işverenler arasındaki ilişkinin güçlü olması önem taşımaktadır. Türkiye deki toplumsal dayanışmada başta aile olmak üzere diğer unsurların rolü nedir? Türkiye toplumsal dayanışma açısından diğer ülkelerle mukayese edildiğinde çok hızlı bir araya gelebilen ya da çok hızlı ayrışabilen bir yapıya sahip. Söylediğiniz gibi aile bu unsurların en önemlisi. Ailenin öne çıkması her açıdan basit olarak kendi ailelerimizden de bildiğimiz kadarıyla ortadadır. Ekonomik açıdan

27 sosyal dayanışmanın aile şirketleri şeklinde tezahür ettiği görülmektedir. Bunun Kurumsal Sosyal Sorumluluk (KSS) ilkelerinin yerleşmesi açısından uygulama düzeyinde çok yararlı olduğunu söyleyemeyiz. Toplumsal dayanışmanın pekiştirilmesinde Sivil Toplum Kuruluşları nın (STK) önemli katkılarının olacağını düşünüyorum. Fakat bunun için de STK ların kapsayıcı ve objektif olması gerekir. Hiçbir STK ya tarafsız olmak zorundasın ya da politize olma deme hakkımız yok. Fakat amaç toplumsal dayanışmaya katkıysa objektiflik bazı noktalarda önem taşıyor. Bu konuda kamu-özel sektör-sivil toplum işbirliğinin önemi nedir? Özel Sektör ve sivil topluma bu konuda düşen görevler nedir? Kamu-özel sektör-sivil toplum işbirliğinin Türkiye de giderek arttığını söyleyebiliriz. Bu konuda özel sektörün ve sivil toplumun istekli olması normaldir. Türkiye de ayrıca kamunun da bu konuda beklentileri karşılamaya başladığını söyleyebiliriz. Özel sektörün birinci önceliği işletmenin sürdürülebilirliğini ve karlılığını sürdürmektir. Fakat, toplumun özel sektörden bir diğer beklentisi de insani duyarlılığın karlılık için kaybedilmemesidir. Bu konuda özel sektörün çalışma şartlarından, toplumsal etkinliklerin desteklenmesine kadar yapacağı bir çok şey var. Bunları özel sektörün kendisi de artık çok iyi biliyor. Aslında kimsenin onlara şöyle yap böyle yap demesini de gerek yok. Sivil topluma gelirsek, her ne kadar Türkiye de STK lar hızla gelişse de kapasite sorunu halen sürmektedir. Diğer yandan STK ların kuruluş amaçlarını her zaman dikkate almaları ve unutmamaları gerekmektedir. Kamu-özel sektörsivil toplum işbirliğinden bahsederken uluslar arası kuruluşları unutmamak gerekir. Uluslar arası kuruluşların bu işbirliğini tetikleyici faktör olduğunu düşünüyorum. Yoksulluk ve sosyal dışlanma ile mücadele konusu ulusal hareket planında nasıl yer almaktadır? Soruyu tam olarak yoksulluk ve sosyal içerme politikaları olarak ifade etmek daha doğru olacaktır. Ulusal politika dokümanlarımızın tamamında (9. Kalkınma Planı,dokümanlarımızın tamamında (9. Kalkınma Planı, Orta

28 RÖPORTAJ Vadeli Program ve Yıllık Programda) Yoksullukla Mücadele ve Sosyal İçerme önemli bir başlık olarak yer almaktadır. Bu alandaki öncelikle dezavantajlı gruplar için eğitim, sağlık, istihdam ve sosyal gibi temel hizmetlerin erişilebilirliğinin arttırılması, çeşitli kriterler ışığında yoksullara sosyal yardım sağlanması, aile destek hizmetlerinin yaygınlaştırılması, kadınlara ve çocuklara yönelik şiddete karşı mücadele edilmesi olarak sayılabilir. Binyıl kalkınma hedefleri içerisinde yeralan yoksulluk ve açlığın ortadan kaldırılması ilkesi kapsamında Devlet Planlama Teşkilatı çalışmaları hakkında bilgi verebilir misiniz? Bir önceki soruda bahsedildiği gibi DPT yoksullukla ilgili olarak öncelikle ulusal politika dokümanlarının hazırlanmasından sorumludur. Binyıl Kalkınma Hedefleriyle (BKH) ilgili olarak DPT, BKH Ülke Raporlarını hazırlamakla görevlidir. Bu kapsamda ilk rapor 2005 de hazırlanmıştır. İkinci Türkiye BKH Raporu nun 2010 yılı yaz aylarında tamamlanması beklenmektedir. BKH Ülke Raporunda sadece yoksullukla ilgili değil eğitim, sağlık ve çevre gibi tüm alanlarla

29 ilgili olan göstergeler kapsamında Türkiye nin durumu ortaya konmaktadır. Tabi önemli olan bu raporları hazırlamak değil, BKH gibi evrensel kalkınma ilkelerini ulusal politikalara entegre etmek ve bunları etkili bir şekilde uygulamaktır. Günümüz itibariyle Türkiye nin Binyıl Kalkınma Hedeflerini ulusal politikalar haline getirdiğini rahatlıkla söyleyebiliriz. getirildiği anlamına gelmez. Özel sektörün özellikle kendi şirketlerinin iç yapısıyla ilgili geliştirmesi gereken bir çok alanın mevcut olduğunu düşünüyorum. Röportajı yapan: M. Feride Doğan - Göksel Topçu Türkiye Kurumsal Sosyal Sorumluluk Derneği Kurumsal Sosyal Sorumluluk (KSS), Devlet Planlama Teşkilatı nın ajandasında olan bir kavram. Şirketleri bu alanda motive etmek için yaptığınız çalışmalardan bahseder misiniz? Açıkcası KSS kamu kurumlarının özel sektörü ittirmesiyle etkinleşecek bir alan değil. Bu alanda öncelikle özel sektörün istekli olması gerekiyor. DPT nin KSS yi ajandasına alması Birleşmiş Milletler Kalkınma Programı nın (UNDP) bu alanda çeşitli teknik işbirliği projeleri uygulamasına dayanır. Tabi, bu çalışmalar KSS yi bir açıdan karşılasa da ne derece KSS nin gerekliliklerinin karşılandığı tartışılabilir. Şu an DPT nin fiili olarak yaptığı özel sektörün desteklediği UNDP projelerine ekstra katkı çeşitli projelere destek vermesi KSS ilkelerinin tam olarak yerine

30 arastirma ARAŞTIRMA Özel Sektör Yoksulluk ve Sosyal Dışlanmayla Mücadele Konusunda Neler Yapabilir? Yoksulluk ve sosyal dışlanma ile mücadele CSR Europe üyelerinin yıllardır ilgilendiği bir alan olmuştur. İşletmeler yılın teması olan yoksulluk ve sosyal dışlanmayla mücadelenin yolunu şöyle özetliyor: büyüyen ekonomi ile birlikte gelişen kaynaşmış bir toplum. Uygulamada şirketler bir dizi yolla, örneğin işe alımda eşitlik ve İK yönetim uygulamaları fırsat eşitliği, dezavantajlı kökenden gelen yetenekli kişi ve becerilerini bugünün iş piyasasında ihtiyaç duyulan alanlarda geliştirmek için insanlara yardım etmek, toplumda yeni iş piyasalarının yaratılmasını teşvik etmek ya da özellikle yoksun alanlardaki sosyal dışlanma ile mücadele eden grupların çalışmaları gibi projelerle yoksulluk ve sosyal dışlanmayla mücadele etmektedirler. KSS Laboratuvarları İş dünyası yoksulluk konusunu birçok farklı şekilde hedef alabilir. Vereceğimiz ilk örnek Kurumsal Sosyal Sorumluluk (KSS) için Avrupa Birliği (European Alliance for CSR) adı altında, Avrupa Birliği nin temsilcilerini, paydaşlarını ve iş dünyası temsilcilerini bir araya getirerek gelişmeler elde etme amacı güden KSS laboratuvarları olacak. İşte bu konuya adanmış KSS laboratuvarından bir örnek: Çalıştırılabilirlik için Yetenekler Proje Tanımı Avrupa Birliği Çalıştırılabilirlik (employability) için Yetenekler, 2006 yılında Microsoft, Cisco, State Street ve Randstad ile birlikte ECDL kurumu, Exin ve escc tarafından faaliyete geçmiştir. Amaçları mevcut ve gelecekteki risk altındaki bilgi teknolojileri, teknik ve diğer çalıştırılabilir yetenekler alanlarına erişim

31 sağlayarak, Avrupa daki çalıştırılabilirlik ve dahil olma kurumlarının kurulmasına katkı da bulunmaktır. Avrupa çapındaki bu kampanya, 2010 yılı itibari ile 20 milyon kişiye mentorluk ve işe yerleştirme alanlarının yanı sıra teknoloji fırsatlarına erişim, bilgi teknolojileri, teknik ve diğer destekleyici yetenekler, özgeçmiş hazırlama gibi konularda da yardımda bulunmuştur. Ortaklılık değer zinciri yaklaşımı üzerine kurulmuştur. Bu yaklaşıma göre her bir ortak esas yetkinliklerini, uzmanlığını ve programını beraberinde getirir. Bütün, her bir parçadan daha büyüktür. Asıl fayda gören kişiler daha az vasıflı ve genç işsizlerdir; düşüşe geçmiş endüstrilerdeki çalışanlar, hizmet sunulmayan topluluklardaki kişiler, engelli kişiler; eski çalışanlar ve yarının işgüçleri. Şirketler arasında işbirliği, yerel ve ulusal yönetimlerin yerel iş dünyası ve toplulukları ile ortaklık kurması bu girişimin en önemli kısımlarından biridir. Etkinlikler ulusal seviyede yürütülür ve uygulanır. Güncel olarak Belçika, İskoçya ve Almanya da yürütülen üç aktif proje bulunmaktadır. Avrupa Komisyonu, DG İstihdam ve DG Şirketi ile yakın bir işbirliği kurulmuş ve birliğin başlangıcından beri korunmuştur. Meslek ve gelişim ile bağlantılı bilgi teknolojileri ve ilgili yetenekler ile ilgili özel çalışmalar IDC ye bildirilmiş ve Ocak 2007 de yayınlanmıştır. Genel olarak, bu laboratuvar istihdam sağlama olanaklarını arttırma ve buna bağlı olarak da sosyal dâhil olma ve uyumu arttırmayı hedefler. Bu laboratuvar diğer şirketleri Avrupa çaplı bu girişim ile yakınlaşmaya ve gelişmekte olan ya da gelişecek ülkelerdeki bu girişime katılmaya davet eder. Proje Tanımı / Amaç; İstihdamda en iyi değişim pratiği sonucunu verecek yetenekler için temel öğrenmelerin ayırt edilmesi. İstihdam ve yetenek gelişiminde endüstri katılımını arttırmak için birleşik operasyonel projeler geliştirilmesi.

32 ARAŞTIRMA Yapılacaklar; En az 6 ülkede İstihdam Birliği için yeteneklerin oluşturulması ve kurulması: (önümüzdeki yıl içerisinde Lüksemburg, Hollanda, İspanya, Portekiz, Polonya, İtalya ve Finlandiya.) Amaç Almanya, İskoçya ve Belçika daki mevcut tecrübelerin üzerine yenilerini ekleyerek genişlemektir. İstihdam Birliği için yeteneklerin sektörler arası genişlemesi. Laboratuvar, otomotiv ve telekomünikasyon endüstrileri ile sinerji kurulmasını ve teknik yeteneklerin gelişmesi ve entegre edilmesini hedefler. Ayrıca, sinerjiler kişiler arası sosyal yeteneklerin artması için perakende ve servis sektörleri ile de kurulabilir. Avrupa Birliği nde ihtiyaç duyulan yeteneklere karşı farkındalık arttırılmalı ve endüstrilerin eğitim programlarını paydaşların katılımı ile nasıl desteklenebileceğini göstermelidir. Bu sebeple, EuroSkills girişimi ile bir işbirliği kurulacak ve Eylül 2008 ayında Rotterdam da Toyota nın desteği ile bir konferans düzenlenecektir. Microsoft, Cisco, State Street ve Randstad Yardımcılar Koordinasyon Avrupa Birliği Sekreterlik formundan bağımsız bir şekilde ortaklar, Belçika ve Almanya daki üye şirketler tarafından desteklenen 2 ulusal koordinatör tarafından sağlanmıştır. (1 tanesi Belçika daki Business in Society ile yakın koordinasyondadır). CSR Europe ve Business in Society ile değişim ve irtibat sürekli bir çizgide tutulmuştur. Şirket Katılımcıları Katılımcı şirketler uygulamanın diğer adımlarında katılımda bulunmak isteyen şirketlerin ve ulusal ortak kuruluşlarının ilgilerini kabul ederler. Europe Business

33 and CSR Europe tarafından önerilenler : Arcelor, KPMG, GDF SUEZ, Cannon, Intel, Telcom Italia, IBM, Volkswagen, Bayer, BNP Paribas, Deutsche Bahn, Elefsis Shipbuilding & Industrial Enterprises, Ford-Werke, Randstad Germany, Randstad Belgium, Shell Hellas Aşamalar & Bekleme Aşaması Ocak Aralık 2006: Proje kapsamının belirlenmesi, strateji tanımlanması ve ortaklık kurulması Başlama Vuruşu 30 Ocak 2007: İskoç Başlangıcı, Edinburgh. İstihdam Birliği birinci yıl dönümünde Avrupa Komisyonu devredilmesi. 2008, Rotterdam Avrupa-yetenekler yarışması (Euro-skills): Microsoft, Toyota, Cisco, EC DG Eğitim tarafından desteklendi. Değerlendirme Devam eden: EABIS ( Europe Academic Business on Society) ve diğer akademik kurumlar ile çalıştırılabilirlik etkisinin değerlendirmesini geliştirmek üzere tartışmalar başlatıldı. 27 Mart 2007: Almanya Bilgi Teknolojileri uygunluğu projesinin başlangıcı Uygulama/ Genişleme Nisan 07-Mart 08: 5 Haziran 07, Lüksemburg başlangıcı Kasım 07: Polonya başlangıcı Aralık 07: İspanya/Portekiz başlangıcı Kış 07: İtalya başlangıcı (diğer ülkelerde devam etti)

34 Yoksulluk ve Sosyal Dışlanmayla Mücadele Konulu Bir Kss Uygulaması Alan Mikro Sigorta (Micro Insurance) Organizasyonun adı İnterpolis Problem Interpolis yoksul topluluklarda başlayan bir girişimdir. 20. yüzyılın başında kırsal nüfusun çoğu yoksulluk içinde yaşadı. Temel riskleri karşılamak için hizmet vermesi gereken sigorta şirketleri, görevlerini yerine getiremedi. Interpolis hastalık, sakatlık ve ölüme karşı sigortalayabilecek bir konumda değildi ama ortak riskleri kategorize edip, yerel ve kooperatif bir sigorta fonu ayarlamaya karar verdi. Daha sonra bu fonlar bir isim altında toplandı: Interpolis. Son zamanlarda gelişmekte olan ülkelerin bazılarında da benzer sorunlar görülmektedir. Çözüm Yerel veya bölgesel düzeyde faaliyet gösteren küçük ölçekli kooperatif sigorta şirketleri tarafından imzalanan, basit sigorta sözleşmeleriyle temel sigorta hizmetlerinin karşılanmasını sağlayan İnterpolis, ayrıca ihtiyacı olan 3. Dünya ülkeleri hizmetine insangücü, maddi olanak ve değişik uzmanlık alanları sunmaktadır. Interpolis in bu çalışması ilk olarak Çalışan bağlılığı sayesinde Sri Lanka da başarılı olmuş ve Filipinler deki mikro sigorta kuruluşları tarafından başarının devamı getirilmiştir. Bunda Agriterra nın (Hollanda Çiftçiler Derneği LTO) ve Yerel sivil toplum örgütlerinin büyük yardımı olmuştur. Düzenlenen projeler 3 tane Hindistan da olmak üzere Nepal ve Kamboçya da yürütülmeye devam etmektedir. İnterpolis şu anda Ruanda da yürürlüğe sokmak üzere yeni projeler; Sri Lanka ve Tayland için ise farklı girişim planları hazırlamaktadır. Interpolis çalışanları bu mikro-sigorta projelerini ayarlamak ve geliştirmek için gönüllü bir çalışma yürütmekteler.

35 Resmi kurulum amacı küçük ölçekli kooperatif sigorta şirketleri aracılığıyla üçüncü dünya ülkelerine yardımcı olmak olan Mikro Sigorta Birliği (MİAN) 2004 yılında Hollanda da kurularak artan ihtiyaçların karşılanmasında İnterpolis e önemli ölçüde katkıda bulundu. Bu kurum sadece Mikro Sigorta konusunda destek isteyen İnterpolis çalışanlarına değil, Hollanda daki tüm kooperatif sigorta şirketlerinin çalışanlarına destek ve STK ların isteklerine de yanıt vermektedir. MİAN bünyesinde 8 üye ve 2 çalışma grubundan oluşan bir yönetim kurulu, Araştırma ve Geliştirme departmanı, İnsan kaynakları, Proje yönetimi, Bilgi- İşlem departmanı ve şirkerin gelişimine katkıda bulunan çok sayıda farklı departman barındırmaktadır. İnterpolis, MİAN ın çalışmalarını sigorta yenileme kapasitesi vererek, sınırlı fona sahip yeni mikro sigorta girişimlerinin gelişmesini sağlar. Kısıtlamalar Gönüllü bir çalışma gibi, İnterpolis in MİAN daki çalışanların katılımına hiçbir etkisi yoktur. Yararları İnterpolis in yeni ve eski çalışanları mikro-sigortaları ayarlamak ve bu ürünleri kullanıma hazır hale getirmek ve destek sağlamak için gönüllü çalışma taahhüdü hazırladı. Çalışanlar mikro-işletmelerle çalışma yoluyla kendi potansiyellerini geliştirdiler. Şirketin temsilci ve çalışanları, meslektaşlarını MİAN a katılmaları için teşvik etti. Uygulama Dönemleri 2004 yılında başladı ve halen devam ediyor. Uygulama Yeri Hollanda, Sri Lanka, Nepal, Hindistan ve Kamboçya Araştırma Çeviri: Yeliz Demir İlke Şentürk Türkiye Kurumsal Sosyal Sorumluluk Derneği

36 analiz ŞİRKET ANALİZİ Şirket KSS Analizi Kurumsal Sosyal Sorumluluk (KSS) Kurumsal Sosyal Sorumluluk (KSS), etik, hayırseverlik, yönetişim ve inovasyon son 10 yıldır Türkiye de oldukça sık duyulmaya başlayan kavramlar olmuştur. Bu kavramlar iyi yönetişim, kurumsal yönetişim, sürdürülebilir kalkınma, tasarım, sosyal girişimcilik ve sosyal yatırımcılık gibi yeni süreçlerle de desteklenerek farkında olmasak da yeni bir alanın oluşumuna katkı sağlamıştır. Bu alan Manuel Castells in ortaya attığı Ağ Toplumu nun yaşam alanı ve mekanıdır artık. Bu mekânda KSS ise tüm bu kavramların, süreçlerin ve ağ toplumu nun bir araya geldiği merkezdir. Hızla artan bilgi-iletişim teknolojileri hem birbirine daha yakın toplumlar, şirketler, kamu hizmetleri hem de birbirinden uzaklaşan ve yalnızlaşan hayatlar sunmuştur. Bunların yanında ise geriye döndürmesi onyıllar sürecek küresel zararları, doğal afetleri, çevresel sorunları, eşitsizlikleri ve en önemlisi yoksulluğu daha gözle görünür hale getirmiştir. Tüm bu tehditler ve sorunlara temel sebep insanlar ve sürdürülebilir olmayan üretim ve tüketim kalıpları olmuştur. Bu açıdan artık daha sorumlu nesillere ve sürdürülebilir yaşam biçimlerine ihtiyaç vardır. Büyüklerin kirlettiği bu dünyanın gelecek yüzyılda temizlenmesi lazım. Bu dünyayı kirleten büyükler övünebilir!

37 KSS daha bilinçli bir yaşam ve daha sürdürülebilir bir gelecek için en çabaya değer açılımdır. Bunu gerçekleştirecek de geleceğin liderleri bugünün ortakları çocuklar ve gençlerdir. Umarım tüm çocuklar ve gençler gelecekte KSS yi tüm yaşam biçimleri ile savunurlar. Avrupa Birliği KSS yi şirketlerin kendi faaliyet alanları çerçevesinde sosyal refahın korunması, çevresel koşulların geliştirilmesi için yapacağı çalışmalar bütünü olarak tanımlar. Küresel ısınma, gıda krizi, yoksulluk, eğitim gibi kitlesel sorunların yaşandığı günümüzde şirketler, sivil toplum ve kamunun ortaklığı ile daha çok KSS uygulamalarına ve projelerine ihtiyaç olduğu bilmek ve bu küresel mücadeleye hep beraber ortak olmak en önemli bireysel sorumluluktur. İnanıyorum ki bireysel sorumluluklar ağ toplumunun sorumluluğuna ve bununla birlikte daha kitlesel sorumluluklara dönüşecektir. Buna yön verecek en önemli unsur ise şirketler, kamu kuruluşları ve sivil toplum kuruluşlarıdır. Bunun için iyi işbirliğine, iyi yönetişime ve iyi kalkınmaya ihtiyaç vardır. Peki KSS ye dair bu sözler gerçekten anlamlı mı? Gerçekten sorunlar bu kadar büyük mü ve bir şeyleri değiştirmek mümkün mü? En önemlisi bunu yalnız başına yapmak mümkün mü? Hem Türkiye hem dünya için daha fazla KSS çabalarına ihtiyaç var. Bunun için de daha fazla şirkete, gönüllüye, kadına, gence, sivil toplum kuruluşuna ve daha insan odaklı kalkınmaya ihtiyaç var. Ali Ercan Özgür Türkiye Kurumsal Sosyal Sorumluluk Derneği Genel Sekreteri

38 ŞİRKET ANALİZİ Türkİye Kurumsal Sosyal Sorumluluk Derneğİ İstanbul Şubesİ 2. Olağan Genel Kurulu Türkiye Kurumsal Sosyal Sorumluluk Derneği (TKSSD) İstanbul Şubesi 2. Olağan Genel Kurul Toplantısı, 13 Mart 2010, Cumartesi günü saat 13:00 de İstanbul da gerçekleşti. Olağan genel kurulda dernek üyelerince yapılan seçimlere müteakiben Yönetim Kurulu ve Denetim Kurulu üyeleri seçildi. Yönetim Kurulu Hansın Doğan, Yönetim Kurulu Başkanı / Program Yöneticisi, UNDP İstanbul- Türkiye Temsilcisi, Küresel İlkeler Sözleşmesi 7 Mayıs 1970 Burdur doğumlu olan Hansın Doğan 1993 yılında Ankara Üniversitesi Siyasal Bilgiler Fakültesi nden mezun oldu yılında Bilkent Üniversitesi nde işletme yüksek lisansı yapar iken Jean Monnet bursunu almaya hak kazanan Hansın Doğan, 1999 yılında İngiltere de Exeter Üniversitesi nde Avrupa Bilimleri alanında yüksek lisans diplomasını aldı yılından 2001 yılına kadar birçok akademik çalışmaya ve kısa süreli özel sektör deneyiminden sonra Birleşmiş Milletler Kalkınma Programı nda program sorumlusu olarak çalışmaya başladı yılında özel sektörden sorumlu program yöneticisi olarak atanan Hansın Doğan halen UNDP İstanbul ofisinin yöneticiliğini yapmakta, kurumsal vatandaşlık bilincinin yaygınlaşması ve özel sektörle kalkınma işbirliklerinin gelişmesi için yürütülen çalışmalara katkıda bulunmaktadır.