Do ğ rudan Fidanl ığ a Dikilen A şı l ı Asma Çeliklerden Fidan Üretiminde Ba ş ar ı Üzerine Siyah Plastik Tünel ve Örtü Materyallerinin Etkileri

Transkript

1 TARIM BILIMLERI DERGISI 1996, 2 (3) Do ğ rudan Fidanl ığ a Dikilen A şı l ı Asma Çeliklerden Fidan Üretiminde Ba ş ar ı Üzerine Siyah Plastik Tünel ve Örtü Materyallerinin Etkileri Hüseyin ÇEL İ K 1, Tolga ARDALI', Hüseyin ÇETIN', Rahime SUCU' Geli ş Tarihi : Özet: Bu ara ş t ı rmada, masa ba şı nda makine ile a şı land ı ktan sonra do ğ rudan fidanl ı k parsellerine dikilen a şı l ı çeliklerden asma fidan ı elde etmede ba ş ar ı üzerine delikli ve deliksiz siyah plastik tünel ile farkl ı Örtü materyallerinin etkileri saptanm ışt ı r. Denemede Çavu ş, Oküzgözel ve Hamburg misketi üzüm,çe şitlerinden al ı nan kalemler, Berlandieri x Riparia Kober 5BB, SO4 ve Berlandieri x Rupestris 1103P anaçlar ı üzerine masa ba şı nda omega a şı s ıyla a şı lanm ışt ı r. A şı l ı çelikler fidanl ı k parsellerine dikilerek toprak veya tala ş ile kümbetlendikten sonra delikli veya deliksiz siyah plastik (SPÖ) ile mini tünel alt ı na al ı nm ışt ı r. A şı tutma ve sürme oran ı bak ı m ı ndan en iyi sonuçlar "tala ş + delikli (veya deliksiz) SPO uygulamas ı ndan al ı n ı rken ya şama oran ı "toprak (veya tala ş) + deliksiz SPÖ uygulamas ı nda en yüksek olmu ştur. Anahtar Kelimeler : A şı l ı asma fidan ı, plastik tünel, örtü materyali, fidanl ı k şartlar ı. The Effects of Different Mound Materials and Black Plastic Tunnel on Success of Grafted Grapevine Production by Grafted Cuttings Directly Planted in the Nursery Abstract : The aim of this study is to investigate the effects of different mound materials and black plastic tunnel on the success of the grafted grapevine production by grafted cuttings directly planted into the nursery plots like establishing the vineyard. The single-bud-cuttings taken from Çavu ş, tikozgözwand Hamburg misketi grape cultivars were bench (omega) grafted onto the Berlandieri x Riparia Kober 5BB, SO4 and Berlandieri x Rupestris 1103P rootstocks. After the grafted cuttings planted into the nursery plots, they were mounded with thin-and-damp soil or sawdust and covered with black polyethylene plastic (SPÖ) having small holes or not. The system cocsist of "sawdust and perforeted (or not) SPO" gaye the highest rate of take and sprouting. But the prosperity rate was the highest at the system consist of "soil (or sawdust) and non perforated SPO" Key Words Vinegrafts, plastic tunel, mound material, nursery. Giri ş Filoksera zararl ı s ı n ı n bulundu ğ u ba ğ alanlar ı nda eski ba ğ c ı l ı k yap ı lamamaktad ı r. Çünkü, Vitis vinifera L. asma türüne giren üzüm çe ş itleri bu zararl ıya kar şı son derece hassast ı r. Böyle alanlarda filokseraya dayan ı kl ı Amerikan asma anaçlar ı üzerine a şı lanan üzüm çe ş itlerine ait fidanlarla ba ğ lar tesis edilmelidir. Gerek eski ba ğ lar ı n yenilenmesi gerekse yeni tesisler için y ı ll ı k olarak 8-10 milyon a şı l ı asma fidan ı na ihtiyaç oldu ğ u bildirilmektedir (Çelik ve ark. 1995a). Ancak, 1994 y ı l ı itibariyle üretilen adet asma fidan ı n ı n %60.15'i ( adet) a şı l ı asma fidan ı d ı r. Dolay ı s ı yla, a şı l ı asma fidan ı üretiminde arzulanan kapasitenin yakalanmas ı k ı sa vadede mümkün gibi gözükmemektedir. Bu aç ığı kapatmak için son y ı llarda do ğ rudan fidanl ı k ş artlar ı nda a şı l ı asma fidan ı üretimi ile ilgili çal ış malara h ız verilmi ştir (Çelik ve Gider 1991; Çelik ve ark. 1992; Çelik ve Zenginbal 1996; Çelik ve ark. 1995b; Kelen ve ark. 1995). A şı l ı asma fidan ı üretimininde uygulanan klasik yöntem özel bilgi ve beöeriye gerek duydu ğ u gibi ço ğ u zaman üreticinin ekonomik gücünü a ş an alet ve ekipmanlar istemektedir. A şı l ı asma fidan ı üretimi ve da ğı t ı m ı ndaki yetersizliklerin uzun y ı llard ı r giderilememesi ve klasik yöntemin pahal ı yat ı r ı mlara ihtiyaç duymas ı nedeniyle ba ğ da (Çelik ve Odaba ş 1994a; Çelik ve ark. 1995b; Erdem ve Ergeno ğ lu 1995) veya fidanl ı k parsellerinde (Çelik ve Gider 1991; Çelik ve ark. 1992; Erdem ve Ergeno ğ lu 1995; Çelik ve Zenginbal 1996;. Çelik ve ark. 1995b) a şı l ı asma fidan ı üretme teknikleri geli ştirilerek mevcut aç ı klar ı n kapat ılmas ı na çal ışı lmaktad ı r. Ülkemizdeki baz ı ba ğ bölgelerinin iklim ve toprak özellikleri dikkate al ı nd ığı nda do ğ rudan fidanl ı k parsellerinde a ş d ı asma fidan ı üretiminin yap ı labilece ğ i tespit edilmi ştir (Çelik ve ark. 1992). Ancak, Samsun ekolojisinde s ı cakl ığı n yetersizli ğ inden dolay ı sürgün a şı bunu gerçekle ş - tirmek mümkün de ğ ildir (Çelik ve Odaba ş 1994a). l Ondokuzmay ıs Üniv. Ziraat Fak. Bahçe Bitkileri Bölümü-SAMSUN

2 34 TARIM BILIMLERI DERGISI 1996, Cilt 2, Sayi 3 A ğ ustos-eylül döneminde yap ı lan a şı lardan yüksek ba ş ar ı elde edilmesine ra ğ men y ı l kayb ı nedeniyle ekonomik zarar meydana geldi ğ i de bilinmektedir (Çelik ve Odaba ş 1996 Gerek ş effaf gerekse renkli plastiklerin ba ğ c ı l ı kta kullan ı m ı oldukça eskilere dayanmaktad ı r. Plastiklerin kullan ı m ı yeti ştiricilikteki yararlar ı (Pemovski ve ark. 1976; Pacini 1977; Westhuizen 1980; Boselli 1987; Polar 1991; Anon. 1990; Uzun ve Özba ş 1995), fidanl ı k parsellerine aktar ı lan a şı l ı çeliklerde (Kochanzhi 1976; Arestov ve Khrupin 1978; Siska 1979; Chkhartishivili ve ark. 1989; Ar ı ca ve ark. 1992; Sofia 1993; Erdem ve Ergeno ğ lu 1995) ve a şı s ı z çeliklerde (Kelen ve ark. 1995) köklenme, fidan verim ve kalitesi, ya ş ama oran ı üzerine olumlu etkilerinden (Abrarnova 1984) ve kallus olu ş umunu erkene almas ı ndan. (Anon. 1990) dolay ı artm ışt ı r. Özellikle mart-nisan aylar ı nda köklendirme parsellerine aktar ı lan a şı l ı çeliklerin üzeri alçak plastik tünelle örtülerek ülkemizin orta ve kuzey ba ğ bölgelerinde fidan rand ı man ı art ı r ı lmaya çal ışı lmaktad ı r (Çelik 1985). Ayr ı ca a şı l ı çelik-lerin tek tek veya topluca plastik örtü alt ı na al ı narak fidan rand ı man ı n ı n % 100'lere ç ı kt ığı da saptanm ış t ı r (Yanin 1978). Ancak nisan ay ı ndan önce köklendirme parsellerine aktar ı lan a şı l ı çelik-ler örtü alt ı na al ı nsa bile sürme oran ı n ı n dü ş ebi-lece ğ i belirtilmektedir (Siska 1979). Fidanl ı k kay ı plar ı olarak bilinen ve klasik yöntemle kayna şt ı r ı lan a şı l ı çeliklerin köklendirme parsellerine aktar ı lmas ı s ı ras ı nda ve sonras ı nda ortaya ç ı kan kay ı plardan dolay ı fidanl ı k parsellerinde a şı l ı asma fidan ı üretimindeki fidan rand ı - man ı ileri ülkelerde % 60' ı, ülkemizde ise %30'u a şamamaktad ı r (Çelik 1984). Bundan dolay ı d ı r ki, a şı l ı asma fidan ı üretim ve da ğı t ı m ı ndaki yetersizlikler çözümlenememektedir. Bu denemede delikli veya deliksiz siyah plastik mini tünel alt ı nda ve baz ı kümbet materyallerinin do ğ rudan fidanl ı k parsellerinde a şı l ı asma fidan ı üretiminde ba ş ar ı üzerine etkileri ortaya konulmaya çal ışı l-m ışt ı r. Böylece ba ğ c ı lar ı m ı z için gerekli olan fidanlar ı n basit ve belki de çok ekonomik bir ş ekilde yine kendileri taraf ı ndan üretilebile ğ i kan ı s ı nday ı z, Bu deneme ile iç Karadeniz Bölgesinde modern ba ğ c ı l ığ a geçi ş in temel sorunu olan a şı l ı asma fidan ı temin etme sorununun nispeten azalt ı lmas ı amaçlanm ışt ı r. Materyal ve Yöntem Bu çal ış ma 1995 y ı l ı nda Ondokuz May ı s Üniversitesi Ziraat Fakültesi Bahçe Bitkileri Bölümüne ait deneme arazisinde yürütülmü ştür. Denemede bitkisel materyal olarak Vitis berlandieri x Vitis riparia Teleki 88 Selek. Kober 5BB (Kober 5BB), Vitis berlandieri x Vitis riparia SO4 (SO4) ve Vitis berlandieri x Vitis - rupestris 1103P (1103P) Amerikan asma anaçlar ı ndan al ı nan çelikler ile Çavu ş, Öküzgözü ve Hamburg Misketi üzüm çe ş itlerinin dallar ı ndan al ı nan tek gözlü kalemler kullan ı lm ış t ı r. Anaçl ı k ve kalemlik çelikler a şr yar:ilim-çaya kadar Çelik (1985) ve Çelik ve Odaba ş ' ı n (1994b) da belirtti ğ i gibi + 1 C s ı cakl ı k ve %90-95 nispi neme sahip so ğ uk hava deposunda bekletilmi ştir tarihinde so ğ uk hava deposun-dan ç ı kar ı lan anaçl ı k çelikler ile tek göz içerecek ş ekilde haz ı rlanan a şı kalemleri Nieder (1977), Yurku ve ark. (1977), Holz (1978) ve A ğ ao ğ lu ve Çelik'in (1981) belirtti ğ i gibi mantarsal hastal ı k-lara kar şı %5'lik Rovral eriyi ğinde 24 saat bekletilmi şlerdir tarihinde masa ba şı nda ve ayak ile çal ış an omega a şı makinesi ile a şı lanan çelikler 60 C'de eriyen parafine (Grecu ve ark. 1988; Moretti 1988; Çelik ve Odaba ş 1994a) bat ı r ı larak a şı bölgesi ile kalem parafin ile kaplanm ışt ı r. A şı l ı çelikler daha sonra Çelik ve ark (1992), Çelik ve Zenginb.al (1996) ile Çelik ve ark.'n ı n (1995b) da kulland ığı tepe dikim metodu ile fidanl ı k parsellerine dikilerek a ş a ğı daki kümbet ve örtü uygulamalar ı alt ı nda yeti şlirilmeye al ı nm ış lard ı r. 1. Tala ş + Delikli Siyah Plastik Tünel 2. Tala ş + Deliks ız Siyah Plastik Tünel 3. Toprak + Deliksiz Siyah Plastik Tünel Siyah plastik örtüdeki (SPÖ) delikler 1 cm çap ı nda ve metrekareye 10 adet olacak ş ekilde aç ı lm ış lard ı r. Üzüm çe ş itlerine göre ayr ı ayr ı olmak üzere tesadüf bloklar ı deneme desenine göre 4 tekerrürlü olarak kurulan denemede her takerrür-de 25 a şı l ı çelik kullan ı lm ış t ı r (Yurtsever, 1984). Denemenin kurulu ş undan 35 gün sonra örtüler kald ı r ı lm ış ve uygulamalara göre a şı l ı çeliklerde a ş a ğı daki gözlem ve ölçümler yap ı lm ışt ı r. - A şı tutma oran ı (%) - A şı sürme oran ı (%) - Ya ş ama oran ı (%) Ya ş ama oran ı örtüler kald ı r ı ld ı ktan 2 ay sonra tespit edilmi ştir. Denemede yüzde olarak elde edilen de ğ erlere aç ı (arcsin,x) transformasyonu uygulanm ış ve istatistiki analizler bu de ğ erler üzerinden yap ı lm ış t ı r. Birbirinden farkl ı olan ortalamalar "Duncan Multiple Range Testi" ile kontrol edilerek farkl ı harflerle i ş aretlenmi ştir. Bulgular ve Tart ış ma A şı tutma oran ı _ (/o): Cizelge 1'den de görülebilece ğ i g ı bi,.a şı Tutma oran ı anaçxuygulama etkile ş imirre göre 'Çavu ş üzüm çe ş idinde Öküzgözü ve Hamburg Misketi'nde ise önemsiz olarak s ı ras ı yla % , % ve % ile Kober 5BB üzerine yap ı lan a şı lar ı n tala ş +delikli ve deliksiz SPÖ uygulamalar ı nda en yüksek olarak saptanm ış t ı r. Uygulamalar ı n ortalamalar ı esas al ı nd ığı nda a şı tutma oran ı yönünden; Çavu ş üzüm çe ş idinde % ile tala ş +delikli SPÖ uygulama-, s ı, Öküzgözü üzüm çe ş idinde % ile tala ş +delikli SPÖ uygulamas ı ve Hamburg misketinde ise %92.59 ile tala ş +deliksiz SPÖ uygulamas ı n ı n en yüksek de ğ erleri verdi ğ i saptanm ışt ı r ( Ş ekil 1).

3 ÇELIK, H., ve ark., "Doğrudan fidanl ığa dikilen a şı l ı asma çeliklerden fidan üretiminde ba şar ı üzerine siyah plastik tünel ve örtü materyallerinin etkileri" 35 Çizelge 1. De ğ işik kümbet materyali ve plastik örtü alt ına al ı nan baz ı üzüm çeşitlerine ait a şı l ı çeliklerde a şı tutma, sürme ve yaşama oranlar ı n ın değ işimi. ÇAVUŞ ÖKÜZGÖZÜ HAMBURG MISKETI Anaç Aşı Tutma Sürme Yaşama Aşı Tutma Sürme Ya şama Aşı Tutma Sürme Ya şama Yeti ştirme Sistemi (%) (%) (%) (%) (%) (%) (%) (%) (%) Talaş + Delikli SPO a ab bc Kober Talaş + Deliksiz SPO ab abc a 5BB Toprak + Deliksiz SPO c a a Tala ş + Delikli SPÖ abc c , c SO4 Talaş + Deliksiz SPO ab abc , abc Toprak + Deliksiz SPÖ abc a abc Tala ş + Delikli SPÖ ab a , c 1103P Talaş + Deliksiz SPÖ bc bc 91.11, ab Toprak + Deliksiz SPÖ bc ab abc SPÖ : Siyah plastik örtü Ö.D. : Önemli de ğ il LSD % 5: Ö.D. Ö.D. ii Ö.D. Ö.D. % 5: Ö.D. Ö.D. % 1: a a a b 70- Aş ı Tutma (% ÇAVUŞ ÖKÜZGÖZÜ HAMBURG M İSKET İ ÜZÜM ÇEŞITLERI Şekil 1. Farkl ı çeşit/anaç kombinasyonlar ına ait a şı l ı çeliklerde a şı tutma oran ı n ı n yeti ştirme sistemlerine göre de ğ işimi (A: Tala ş + Delikli SPÖ, B: Tala ş + Deliksiz SPÖ, C: Toprak + Deliksiz SPO).

4 36 TARIM BILIMLERI DERGISI 1996, Cilt 2, Say ı 3 Bu durum özellikle tala ş ile yap ı lan kümbetlemelerde havalanman ı n topra ğ a göre daha iyi olmas ı na ve örtü alt ı ndaki s ı cakl ı k ile nemin a şı bölgesindeki aktiviteyi art ı r ı c ı rol oynamas ı na ba ğ lanabilir. Çünkü, tala ş ile kümbetlenen parsellerdeki kallus olu ş umunun toprak ile kümbetlenenlere göre daha erkenden ba ş lad ığı gözlenmi ştir. Ayr ı ca toprak ile kümbetlenen parsellerde kurumaı slanma s ı ras ı nda gözlenen çatlamalar ı n da ba ş a- r ı y ı dü ş ürebilece ğ i belirtilmektedir (Yanin 1978). Anaçlara göre de farkl ı l ı k gösteren a şı tutma oran ı n ı n Çavu ş 'ta SO4, Öküzgözü ve Hamburg Misketi'nde ise Kober 5BB'nin en yüksek de ğ erleri verdi ğ i saptanm ış t ı r ( Ş ekil 2). A şı sürme oran ı (%) : Çizelge 1'den de görülebilece ğ i gibi, sürme oran ı bak ı m ı ndan anaç x uygulamalar aras ı nda istatistiki olarak bir farkl ı l ı k elde edilememi ştir. Ancak uygulamalara göre en yüksek sürme oranlari Çavu ş üzüm çe ş idinde %67.81 ile tala ş +deliksiz SPÖ uygulamas ı ndan Öküzgözü'nde %61.48 ile tala ş+delikli SPÖ uygulamas ı ndan, Hamburg Misketi'nde ise % ile toprak+deliksiz SPÖ uygulamas ı ndan elde edilmi ştir. Çavu ş ve Hamburg Misketi'nde uygula-malar aras ı nda herhangi bir farkl ı l ı k olmamas ı na ra ğ men her iki çe ş itte de tala ş +deliksiz SPÖ, Öküzgözü'nde ise tala ş +delikli SPÖ uygulamala-r ı n ı n sürme oran ı bak ı m ı ndan daha iyi sonuç verdi ğ i ortaya konulmu ş tur ( Ş ekil 3). Ya ş ama oran ı (%): Çizelge 1'de görüldü ğ ü gibi ya ş ama oran ı bak ı m ı ndan Öküzgözü ve Hamburg Misketi üzüm çe ş itlerinde anaç x uygulama etkile ş imi istatistiki olarak önemli bulunmu ştur. Bu durum uygulamalar ı n ortalama-lar ı aras ı nda da kendini göstermektedir. Ş ekil 4 incelenecek olursa, ya şama oran ı bak ı m ı ndan en yüksek de ğ erler Hamburg misketi hariç toprak + deliksiz SPÖ uygulamas ı ndan elde edilmi ştir. Bunun sebebi di ğ er uygulamalardaki örtülerin ani olarak kald ı r ı lmas ı ve süren a şı lardan baz ı lar ı n ı n kururnas ı d ı r. Toprak ile kümbetlenenlerde ise yüksek s ı cakl ı k ve dü ş ük nemin etkisi ani olmad ığı ndan kuruyanlar ı n say ı s ı az olmu ştur. Nitekim bu durum Çelik ve Odaba ş (1996) taraf ı ndan da tespit edilmi ştir. Günümüz modern ba ğ c ı l ığı nda plastikler, a şı l ı asma fidanlar ı n ı n köklendirilme a ş amas ı nda malç olarak yayg ı n bir şekilde kullan ı lmaktad ı r (Pemovski ve ark. 1976; Kochanzhi 1976; Abramova 1984; Ar ı ca ve ark. 1992). Ayr ı ca hava ş artlar ı n ı n uygun olmad ığı baz ı bölgelerde a şı l ı çeliklerin fidanl ı k parsellerine aktar ı ld ı ktan sonraki k ı sa bir dönemde tünel alt ı na al ı nmalar ı (Calabrese 1971; Kochanzhi 1976; Çelik 1985) veya do ğ rudan plastik ile kaplanmalar ı da (Horanszky 1972; Anon. 1976) ba ş ar ı l ı bir ş ekilde uygulanmaktad ı r. Yap ı lan bu çal ış mada, fidan üretimindeki yetersizlik ve da ğı t ı m ı ndaki aksakl ı klardan dolay ı (Çelik ve ark. 1995a) gibi fidanl ı k parsellerinde a şı l ı asma fidan ı üreterek aç ığı n kapat ı lmas ı na katk ı sa ğ lamak amaçlanm ışt ı r. Bu amaçla, klasik yöntemdeki kayna şt ı rma (a şı odas ı ) ve fidanl ığ a dikim a ş amalar ı birle ştirilmi ştir. Böylece masa ba şı nda a şı lanan çelikler do ğ rudan fidanl ı k parsellerine aktar ı lm ış ve toprak veya tala ş ile kümbetlenerek delikli veya deliksiz siyah plastik ile örtülü mini tünel alt ı na al ı nm ış lard ı r. Tutma Siı rme Ya ş ama Tutma Sürme Ya ş ama Tutma Siirm e Ya ş ama Oran (%) (%) (%) (%) (%) (%) (%) (%) (%) ÇAVU Ş ÖKUZGÖZÜ HAMBURG M İ SKET İ Şekil 2. Siyah plastik örtülü mini tünel alt ı nda ve değ i şik kümbet materyalleri kullan ı larak yeti ştirilmeye al ı nan baz ı üzüm çe şitlerine ait aşı l ı çeliklerde tutma, sürme ve ya şama oranlar ı n ı n anaçlara göre de ğ i şimi.

5 ÇELIK, H., ve ark., "Doğrudan fidanl ığa dikilen a şı l ı asma çeliklerden fidan üretiminde ba şar ı üzerine siyah plastik tünel ve örtü materyallerinin etkileri" 37 şiı ıg Tal a;.d.1 i k ı i SPÖ u Tal e ş.deliksiz SPÖ atoprak+deliksiz SPÖ je Tel e; Delikli SPÖ O Telas DeliksiZ SPÖ Topr ek + Detiksiz SPÖ Aş ı Stirme (%) ÇAVUŞ GKUZGÖZ U HAMBURG MI SKETI ÇAVUŞ ÖKOZGDZO HAMBURGMSKET ÜZÜM ÇE Şİ TLER İ ÜZÜM ÇEŞİ T LER'. Şekil 3. Farkl ı anaçlar üzerine a şılanan baz ı üzüm çe şitlerinde a şı sürme oran ı n ın yetiştirme sistemle-rine göre de ğ işimi. Şekil 4. Farkl ı anaçlar üzerine a şı lanan baz ı üzüm çe şitlerinde yaşama oran ın ı n yetiştirme sistemlerine göre de ğ işimi. Sonuç olarak, a şı tutma ve sürme oran ı bak ı m ı ndan "tala ş + delikli veya deliksiz siyah plastik" uygulamas ı daha ba ş ar ı l ı olmu ştur. Ancak toprak ile kürnbetlenen ve deliksiz siyah plastik ile kapat ı lan uygulamada ya şama oran ı genelde di ğ erlerine göre daha yüksek olmu ştur. Bu durum, plastik örtülerin aniden kald ı r ı lmas ı na ve tala şı n topra ğa göre s ı cakl ı k ile nem de ğ i ş imlerine daha k ı sa sürede tepki vermesine ba ğ lanabilir. Çünkü, örtüler kald ı r ı ld ı ktan sonra yap ı lan gözlemlerde tala ş içindeki a şı l ı çeliklerin a şı bölgesi (kallus) ve kalemlerin kurudu ğ u tespit edilmi ştir. Buna ra ğ men, Yanin'in (1978) de de ğ indi ğ i gibi toprak ile kümbetlemenin dezavantajlar ından dolay ı "tala ş+deliksiz siyah plastik örtü" uygulamas ı n ı tavsiye edebiliriz. Ancak bu çal ış malar ı n sürdürülmesi ve plastiklerin dereceli olarak kald ı r ı lmas ı veya fidanl ı k parsellerindeki s ı ralar ı n dikim yöneyleri ile dikim şekillerinin belirlenmesi gerekmektedir. Bu durum özellikle ya şama oran ı üzerine etkili olaca ğı ndan fidan rand ı man ı ve kalitesine olumlu etki yapabilir. Kaynaklar Abramova, L.S., Light protecting plastic sheets during propagation of cuttings. Vitis VEA, 23(3): 3E54,. Ağaoğlu, Y. S., Çelik, H., Modern dilcikli a şıda hijyen. Ankara Üniversitesi Ziraat Fak. Yay.: 774, Çeviriler: 35, 13s. Anonymous, Vines under plastic cover. Hort. Abst., 46(8): 7504 Anonymous, Callus formation in grafted grapevine cuttings under natural conditions in the nursery. Hort. Abst., 60(1): 187. Anonim, Fidan Üretim ve Da ğıt ım Talimat ı. T.C. Tar ı m ve Köyişl. Bak., Tar ım Or. Gelş. Gn. Wel. Yay. Dairesi B şk., 232s, Ankara. Arestov, V.P., Khrupin, N. T., A new method of raising grapevine planting, material. Hort. Abst., 48(5): Ar ıca, R., Uzun, H.I., Pekmezci, M., Farkl ı dikim zaman ı, malç ve parafın uygulamalar ı n ın Antalya ko şullar ında a şı l ı-köklü asma fidan ı üretimine etkisi üzerinde araşt ırmalar. Türkiye I. Ulusal Bahçe Bitk. Kong. Cilt 2: Ekim Bornova, IZMIR. Boselli, M., Plastic and green mulching of the vineyard. Vitis VEA, 26(2): 2E2. Calabrese, F., Effect of covering yine cuttings in the rooting bed with polyethylene. Hort. Abst. 41(3): Chkhartishivili, N.S., Akhvlediani, N. E., Machitadze, E.G., Udgmadguridze, L.M., Study of growh regulators of the grafting seedling yine in connection with the use of new technology planting. Hort. Abst., 59(4): Çelik, H., Sera koşullar ında tüplü asma fidan ı üretimi. Türkiye Il. Ba ğc ı l ı k ve Şarapç ı l ık Simpozyumu. Ba ğc ı l ı k araşt. Enst. Müd. Manisa. Çelik, H., Aşı l ı köklü asma fidan ı üretiminde ba şar ıy ı etkileyen etmenler. Türkiye I. Ba ğc ı l ık Simp., Eylül Bağc ı l ı k Ara şt. Ens. MOd. Tekirda ğ., Cilt 1: Çelik, H., Çelik, M., Kad ıoğlu, R., Çelik, S., Kocamaz, E., Yalç ın, R., Özkaya, M. T., 1995a. Türkiye'de meyve ve asma fidan ı kullan ımı ve üretimi. IV. Türkiye Ziraat Mühendisli ği Teknik Kongresi. T.C. Ziraat Bank. Kültür Yay.: No.: 26, Cilt: 2, , ANKARA. Çelik, H., Marasal ı, B., Söylemezoğlu, G., Göktürk, N., Ergül, A., Patlak, H., 1995b. Dağda uygulanan farkl ı a şilama yöntemlerinin a şıda başar ı üzerine etkileri. Türkiye Il Ulusal Bahçe Bitkileri Kongresi. Cilt Il : Ç.Ü. Ziraat Fakültesi Bahçe Bitkileri Böl., 3-6 Ekim, ADANA.

6 38 TARIM BILIMLERI DERGISI 1996, Cilt 2, Say ı 3 Çelik, H., Odaba ş, F., 1994a. A şı l ı asma fidan ı üretiminde masa ba şı a şı lar ı n ın kullan ılmas ı. Ondokuz May ıs Üniv. Ziraat Fak. Derg., 9(1): Çelik, H., Odaba ş, F, 1994b. Değ işik üzüm çe şitlerinin ba ğda Kober 5BB anac ına a şı lanmas ı üzerinde bir ara şt ırma. Ondokuz May ıs Üniv. Ziraat Fak. Derg., 9(3): Çelik, H., Zenginbal, H., Bağ tesisi için dikilen anaçlar ı n ayn ı y ıl a şı lanmas ında başar ı üzerine a şı lama zamanlar ının etkisi. BAHÇE (Bas ı mda) Çelik, H., Odaba ş, F., Bağ tesisi için dikilen a şı l ı çeliklerden fidan elde etmede ba şar ı üzerine farkl ı örtü materyallerinin etkileri.ondokuz May ıs Üniversitesi, Ziraat Fak. Dergisi (Bas ı mda) Çelik, S., Gider, S., Bağ kurmak amac ıyla dikilen köklü anaçlar ın ayn ı y ıl a şı lanmas ı. Türkiye I. Fidanc ı l ı k Simp.: , Ekim 1987, Tokat. Çelik, S., Delice, A., Ar ın, L., Fidanl ık ko ş ulla-r ında a şı l ı asma fidan ı üretimi. DOĞA, Tr. J. Agric. Forestry., 16: Erdem, B., Ergeno ğlu, F., Köklü Amerikan asma anaçlar ından fidan eldesinde en uygun a şı yöntemi ve zaman ı n ın saptanmas ı. Türkiye II Ulusal Bahçe Bitkileri Kongresi. Cilt Il : Ç.Ü. Ziraat Fakültesi Bahçe Bitkileri Böl., 3-6 Ekim, ADANA. Grecu, V., Varga, N., Stoian, E., Miahai, Ş., Results of research work on grapevine grafting and forcing. Hort. Abst., 58(5): Holz, B., The activity of Ronilan and Rovral against Botrytis cinerae of grapes. Hort. Abst. 48(3): 2219 Horanszky, Z., Growing yine grafts with film. Hort. Abst. 42(4): 7571 Kelen, M., Doğan, A., Cangi, R., Şen, S.M., Amerikan asma anac ı üretiminde malç ve alçak tünel uygulamalar ı n ı n Fidan rand ıman ı ve kalitesi üzerine etkileri. Türkiye Il Ulusal Bahçe Bitkileri Kongresi. Cilt Il : Ç.O. Ziraat Fakültesi Bahçe Bitkileri Böl., 3-6 Ekim, ADANA. Kochanzhi, A.N., Experiment on planting grapevines with polyethylene wrapping. Hort. Abst., 46(3): Moretti, G., Influenza"del tipo di innesto e della bagnatura del legno sulla riuscita degli innesti-talea. I Contributo. Est. Riv. Vitic. Enol. Conegliano, Anno XLI-n.7, Luglio: Nieder, G., Investigations on disinfecting vinegarfts. Hort. Abst., 47(8): Pacini, L., Mulching the vineyard. Hort. Abst., 47(8): Pemovski, D., Boskov, S., Donevski, D., The use of black PVC film in viticulture. Hort. Abst., 46(3): 2044, Polar, R., Dunst, R.M., Laksö, A N., Comparison of sod, mulch, cultivation and herbicide floor managament practices for grape production in nonirrigated vineyard. Hort. Abst., 61(8): 6779, Siska, E, Some experiences when cultivating grafted vines, under film cover. Vitis, 18(3): 268. Sofia, V.Y., Use of white and black polyethylene as mulch in a vineyard of Vitis vinitera L. cv. Torontel trained to duoble guyot system. Vitis, 22: : Uzun, H. I., Özba ş, O., Antalya ko şullar ında erkencilik sa ğlamak amac ıyla Perlette ve Cardinal üzüm çe şitlerinin plastik örtü alt ında yetiştirilmesi üzerinde ara şt ırmalar. Türkiye Il Ulusal Bahçe Bitkileri Kongresi. Cilt Il : Ç.Ü. Ziraat Fakültesi Bahçe Bitkileri Bol., 3-6 Ekim, ADANA. Westhuizen, J.H., The use of plastic soil cover in the nursery. Vitis VEA. 19(3). Yanin, G.I., Covering grapevine transplants with plastic instead of soil. Hort. Abst., 48(7): Yurku, A. I., Kulunich, P. F., Marinova, N. F., The causes of vinegraft losess in the nursery. _ Hort. Abst., 47(4): Yurtseven, N., Deneysel istatistik Metotlar ı. T.C. Tar ı m Orman ve Köyi şl. Bak. Köy Hizm. Gn. Md. Yay.: 121, 56. ANKARA.