TÜRKİYE NİN BANKASI 2013 FAALİYET RAPORU

Transkript

1 TÜRKİYE NİN BANKASI 2013 FAALİYET RAPORU

2 İş Bankası, 2013 yıl sonu itibarıyla toplam varlıkları, kredi büyüklüğü ve özkaynakları bakımından ülkemizin en büyük bankasıdır. Cumhuriyetin simgelerinden olan İş Bankası, kurulduğu günden itibaren ekonomik ve toplumsal hayata kalıcı değer katmayı misyon edinmiştir. 89 yıldır Türkiye için çalışan İş Bankası, sürdürülebilirliğin gerçek bir örneğidir.

3 İçindekiler 2 KURUMSAL PROFİL 4 RAKAMLARLA İŞ BANKASI 6 İŞ BANKASI NIN VİZYONU, AMAÇLARI VE STRATEJİSİ TEN BUGÜNE İŞ BANKASI 9 İLKLER VE ÖNCÜLÜKLER Sunuş 10 YÖNETİM KURULU BAŞKANI NIN MESAJI 16 GENEL MÜDÜR ÜN MESAJI 22 DÜNYA EKONOMİSİ 24 TÜRKİYE EKONOMİSİ YILINDA İŞ BANKASI VE FAALİYETLERİ 54 İŞTİRAKLER 58 KURUMSAL SOSYAL SORUMLULUK FAALİYETLERİ 62 İŞ BANKASI VE SÜRDÜRÜLEBİLİRLİK 63 YILLIK FAALİYET RAPORU UYGUNLUK GÖRÜŞÜ 64 YÖNETİM KURULU 66 İCRA KURULU 68 ORGANİZASYON ŞEMASI 70 ORGANİZASYON YAPISINDAKİ DEĞİŞİKLİKLER 70 İÇ SİSTEMLER KAPSAMINDAKİ YÖNETİCİLER 70 YÖNETİM KURULU TOPLANTILARINA İLİŞKİN BİLGİLER 71 İŞ BANKASI NDA FAALİYET GÖSTEREN KOMİTELER 74 İŞ BANKASI NDA İNSAN KAYNAKLARI UYGULAMALARI 76 BANKA NIN DAHİL OLDUĞU RİSK GRUBU İLE YAPTIĞI İŞLEMLERE İLİŞKİN BİLGİLER 76 BANKALARIN DESTEK HİZMETİ ALMALARINA İLİŞKİN YÖNETMELİK UYARINCA DESTEK HİZMETİ ALINAN FAALİYETLER 77 KÂR DAĞITIM POLİTİKASI 78 ÖZET YÖNETİM KURULU RAPORU 80 OLAĞAN GENEL KURUL GÜNDEMİ 81 KÂR DAĞITIM TEKLİFİ 82 KURUMSAL YÖNETİM İLKELERİNE UYUM RAPORU 90 DENETİM KOMİTESİ NİN İÇ KONTROL, İÇ DENETİM VE RİSK YÖNETİM SİSTEMLERİNİN İŞLEYİŞİNE İLİŞKİN DEĞERLENDİRMELERİ VE HESAP DÖNEMİ İÇERİSİNDEKİ FAALİYETLERİ HAKKINDAKİ BİLGİLER 93 MALİ DURUM, KÂRLILIK, BORÇ ÖDEME GÜCÜ 94 RİSK TÜRLERİ İTİBARIYLA UYGULANAN RİSK YÖNETİMİ POLİTİKALARINA İLİŞKİN BİLGİLER 96 İŞ BANKASI NIN KREDİ NOTLARI VE İLGİLİ AÇIKLAMALAR ARALIK 2013 HESAP DÖNEMİNE AİT KONSOLİDE OLMAYAN FİNANSAL TABLOLAR VE BAĞIMSIZ DENETİM RAPORU ARALIK 2013 HESAP DÖNEMİNE AİT KONSOLİDE FİNANSAL TABLOLAR VE BAĞIMSIZ DENETİM RAPORU 302 BEŞ YILLIK DÖNEME İLİŞKİN ÖZET FİNANSAL BİLGİLER VE GÖSTERGE RASYOLAR 304 DOĞRUDAN VE DOLAYLI İŞTİRAKLER 307 İŞTİRAK PAY ORANLARINDAKİ DEĞİŞİKLİKLER YILINDA YAPILAN ANA SÖZLEŞME DEĞİŞİKLİKLERİ 316 HİSSEDARLARA BİLGİ İş Bankası 2013 Faaliyet Raporu 1

4 Sunuş Kurumsal Profil Türkiye nin Lider Bankası İş Bankası, 210,5 milyar TL aktif büyüklüğü ile Türkiye nin en büyük bankasıdır. İş Bankası aktif büyüklüğü, krediler ve özkaynaklar bakımından sektörün en büyük bankasıdır. Mevduatta ise özel bankalar arasında liderdir. Yaygın hizmet ağıyla müşterisinin ihtiyaçlarına en hızlı ve etkin şekilde cevap vermeye devam eden İş Bankası, şubesi ile özel bankalar içindeki en büyük şube ağına, yurt içinde toplam Bankamatik ile sektördeki en geniş ATM ağına sahiptir. Yaygın Hizmet Ağı İş Bankası yaygın hizmet ağıyla 16 milyona yaklaşan müşterisine hizmet sunmaktadır yıl sonu itibarıyla İş Bankası: yurt içi, 20 yurt dışı şube yurt içi Bankamatik - İnternet Bankacılığı - Mobil Bankacılık kanalları aracılığıyla kurumsal, ticari, KOBİ, bireysel ve özel bankacılık segmentlerinde sayısı 16 milyona yaklaşan müşterilerine hizmet sunmaktadır. Sürdürülebilir ve Güçlü Mali Yapı Sürdürülebilirliği destekleyen güçlü finansal yapı İş Bankası nın sahip olduğu 23,6 milyar TL lik özkaynak büyüklüğü, iş hacmindeki gelişimi desteklemiş ve yatırımlarını sürdürmesini sağlamıştır. Banka nın sermaye yeterlilik oranı 2013 yıl sonu itibarıyla yasal sınırın oldukça üzerinde, %14,4 seviyesinde gerçekleşmiştir. Banka, takipteki krediler için BDDK nın öngörmüş olduğu yasal sınırlar düzeyinde karşılık ayırma politikası benimsemiştir yıl sonu itibarıyla takipteki krediler için ayrılan karşılık oranı sektör seviyesinin üzerinde, %80,4 olarak gerçekleşmiştir. 2 İş Bankası 2013 Faaliyet Raporu

5 210,5 milyar TL İş Bankası, 210,5 milyar TL aktif büyüklüğü ile Türkiye nin lider bankasıdır. 134,8 milyar TL İş Bankası nın toplam kredi hacmi, 2013 yıl sonunda 134,8 milyar TL olarak gerçekleşmiştir. Sunuş Güven, Saygınlık ve İtibar İle Özdeş Marka Toplumun gözünde güven, saygınlık ve itibar ile özdeş olan İş Bankası markası yurt dışında da güçlü bir konuma sahiptir ten beri Türk insanına ve sanayicisine gerek yurt içinde gerekse yurt dışında destek vermektedir. İş Bankası dış ticaret ve uluslararası finansman işlemlerinde de etkin bir hizmet sağlayıcıdır. Banka, kreditörler ile geliştirmiş olduğu güçlü işbirliği kapsamında dış kaynak temini işlemlerini başarıyla yürütmekte; Türk iş insanlarına uluslararası hizmet ağıyla etkin ve yerinde hizmet sunmaktadır. İş Bankası 2013 yılında The Banker dergisinin Dünyanın En Büyük 1000 Bankası listesinde en üst sırada yer alan Türk bankası olmuştur. Yaygın Hissedar Tabanı İş Bankası nın en önemli varlıklarından biri yaygın hissedar tabanıdır. 200 bini aşkın hissedarı ve kurumsal yatırımcı niteliğindeki ortaklarıyla İş Bankası, geniş bir sermayedar tabanına sahiptir. Banka sermayesinin %40,2 oranındaki bölümü, yaklaşık 50 bin çalışan ve emeklinin üye olduğu Türkiye İş Bankası A.Ş. Mensupları Munzam Sosyal Güvenlik ve Yardımlaşma Sandığı Vakfı na aittir. Toplumsal Gelişime Katkı İş Bankası, toplumsal gelişime katkı sağlayan sosyal sorumluluk faaliyetleri yürütmektedir. İş Bankası, kurumsal sosyal sorumluluğu, ekonomik misyonunu tamamlayan ve toplumsal sürdürülebilirliğe katkıda bulunan çok değerli ve temel bir araç olarak görmektedir. Geniş toplum kitlelerine ulaşmayı hedefleyen projeleriyle İş Bankası, eğitim, çevre, kültür ve sanat alanında fark yaratan çalışmalara imza atmaktadır. İş Bankası 2013 Faaliyet Raporu 3

6 Sunuş Rakamlarla İş Bankası İş Bankası reel sektöre sağladığı kaynak, yarattığı istihdam, sunduğu finansal ürün ve hizmetler ile ülkemiz ekonomisinde kilit bir rol üstlenmektedir. Banka, sunduğu ürün ve çözümleriyle milyonlarca birey ve şirketin finansal ihtiyaçlarını karşılamakta ve yarınların şekillenmesinde rol oynamaktadır. 31 Aralık 2013 İtibarıyla Ortaklık Yapısı %40,2 Türkiye İş Bankası A.Ş. Mensupları Munzam Sosyal Güvenlik ve Yardımlaşma Sandığı Vakfı %31,7 Halka Açık Bölüm Ana Sözleşme Değişiklikleri Banka nın 29 Mart 2013 tarihinde yapılan Olağan Genel Kurul Toplantısı nda Türk Ticaret Kanunu nun değişen hükümleri ve ilgili diğer mevzuata uyum sağlanması amacıyla Ana Sözleşme nin 12, 23, 24, 32, 40, 41, 42, 43, 44, 45, 46, 47, 48, 49, 50, 53, 54, 56, 57, 65, 66 ve 67 numaralı maddeleri tadil edilmiş, 68 ve 69 numaralı maddeler Ana Sözleşmeye eklenmiştir. Tadil edilen maddelerin eski ve yeni hallerine ve eklenen maddeye Faaliyet Raporu nun sayfalarında yer verilmiştir. %28,1 Atatürk Hisseleri (Cumhuriyet Halk Partisi) 4 İş Bankası 2013 Faaliyet Raporu

7 İş Bankası, 2013 yılının dalgalı ve değişken piyasa ortamında, müşterilerine katma değeri yüksek ürün ve hizmetler sunarak Türkiye ekonomisini desteklemeye devam etmiştir. Başlıca Finansal Büyüklükler (Milyon TL) Değişim (%) Aktif Toplamı ,0 Krediler ,4 Mevduat ,8 Özkaynaklar ,8 Net Dönem Kârı ,4 Sunuş Başlıca Finansal Rasyolar (%) Faiz Getirili Aktifler (*) / Aktif Toplamı 91,4 92, milyon TL 2013 yılında İş Bankası nın net dönem kârı milyon TL olmuştur. %14,4 İş Bankası nın sermaye yeterlilik rasyosu 2013 yıl sonunda %14,4 seviyesinde gerçekleşmiştir. Krediler / Aktif Toplamı 60,8 64,1 Kredi / Mevduat 101,3 111,5 Takipteki Krediler / Toplam Krediler 1,9 1,6 Özel Karşılık Oranı 78,9 80,4 Vadesiz Mevduat / Toplam Mevduat 19,9 21,2 Özkaynaklar / Pasif Toplamı 12,9 11,2 Sermaye Yeterlilik Rasyosu 16,3 14,4 (*) Faiz getirili aktifler TP ve YP zorunlu karşılıkları da içermektedir. İş Bankası 2013 Faaliyet Raporu 5

8 Sunuş İş Bankası nın Vizyonu, Amaçları ve Stratejisi Vizyonumuz Lider, öncü ve güvenilir banka konumunu bölgesel finansal güç olarak sürdürerek, müşterilerin, hissedarların ve çalışanların en çok tercih ettikleri banka olmak Amaçlarımız Müşterilerimiz açısından; --Hizmet sunumunda, hedefimizi oluşturan tüm sektör ve müşteri gruplarında en çok tercih edilen banka olmak --Müşterilerimize, nitelikli çalışanlarımız, yaygın şube ağımız ve şube dışı hizmet kanallarımız ile eksiksiz, güvenilir ve kaliteli hizmet sunmak --Yüksek iş ahlakı prensiplerimize taviz vermeksizin uymak Hissedarlarımız açısından; --Hisse değerimizi istikrarlı bir biçimde artırmak --Etkin bir risk yönetimi anlayışı ile hareket etmek Çalışanlarımız açısından; --Tercih edilen işveren olmak ve çalışanlarımıza kişisel ve mesleki gelişimlerini teşvik edici programlar ve eğitim imkanları sunmak --Müşteri odaklı yaklaşımımızı tüm çalışanlarımıza yaymak --Sadakati, sorumluluk almayı ve yaratıcı olmayı desteklemek ve teşvik etmek --Yetkinlik ve performansa dayalı, adil ve güvenilir bir işe alma, değerlendirme, atama ve yükselme sistemi uygulamak Özetle, Müşteri ihtiyaçlarını hızlı, etkin, kaliteli çözümlerle karşılayan ve çalışanlarını işlerinde en yüksek performansı gösterebilmeleri için teşvik eden bir banka olarak, hissedarlarımıza yarattığımız değeri istikrarlı bir biçimde artırmak 6 İş Bankası 2013 Faaliyet Raporu

9 Değerlerimiz Bankamızın kurumsal kimliğini temsil eden, vizyon ve amaçlarımıza ulaşmamızda yol gösteren ve çalışanlarımızın içselleştirerek iş ve yaşam biçimi haline getirdikleri değerlerimiz; --dürüst ve güvenilir, --lider, öncü ve yenilikçi, --müşteri odaklı ve kaliteli hizmet sunan, --topluma, insana, çevreye saygılı ve duyarlı, --şeffaf olmaktır. Stratejimiz Vizyon ve amaçlarımıza ulaşmak üzere müşteriye en yakın banka olma temeline dayalı sürdürülebilir kârlı büyüme dir. Sunuş İş Bankası 2013 Faaliyet Raporu 7

10 Sunuş 1924 ten Bugüne İş Bankası İş Bankası, Türk toplumunda tasarruf bilincinin gelişmesi ve yerleşmesinde büyük rol oynamıştır. İş Bankası, kuruluş misyonu gereği en küçük tasarrufu kalkınmaya aktarmayı hedeflemiş, Türk toplumunda tasarruf bilincinin gelişmesi ve yerleşmesinde büyük rol oynamıştır. Kuruluşunun hemen ardından Türkiye çapında şubeleşmeye başlayan İş Bankası, 1932 yılında Almanya nın Hamburg ve Mısır ın İskenderiye şehirlerinde ilk uluslararası şubelerini açmış ve yurt dışında şube açan ilk Türk bankası olmuştur li yıllarda Banka, iştirak portföyünü geliştirmiştir. Banka nın iştirakleri ülke sanayisinin itici gücü olurken, başta imalat sektörleri olmak üzere birçok iş koluna yatırım yapılmış ve finansman sağlanmıştır. İş Bankası, 1960 lı ve 1970 li yıllarda şubeleşmeye ağırlık vermiş, 1980 li yıllarda yurt dışındaki şube sayısını artırmıştır li yıllar İş Bankası için çok kanallı bankacılığın önem kazandığı yıllar olmuş; Banka, müşterilerine daha geniş bir yelpazede ürün sunmaya başlamıştır yılında ilk ATM leri Türkiye ile tanıştıran İş Bankası, Bankamatik ismini bir marka haline getirmiştir yılında Mavi Hat ın ve 1997 yılında ilk internet şubesinin kullanıma açılmasıyla, İş Bankası alternatif dağıtım kanallarında da sektöre yön veren öncü banka kimliğini pekiştirmiştir. Takip eden yıllarda İş Bankası, sunduğu hizmetlerin kalitesini artırarak ve müşteri beklentilerine göre ürün geliştirerek ilerlemesini sürdürmüştür. Aynı dönemde bu gelişmelerin bir gereği olarak Banka Ar-Ge faaliyetlerine ağırlık vermiş ve teknolojiden azami oranda yararlanmıştır. Güçlü ve istikrarlı büyümesini sürdüren Banka, 2000 yılında Genel Merkezini Ankara dan İstanbul a taşımıştır yılında başlattığı MOD projesi ile İş Bankası, stratejik hedefleri doğrultusunda müşteri odaklı yeni bir yapılanmaya yönelmiş ve yapısal bir devrim niteliğindeki çok sayıdaki projeyi başarıyla tamamlamıştır. Teknolojideki hızlı gelişmelere paralel olarak İş Bankası, müşterilerinin tüm işlemlerini kolay, hızlı ve güvenilir bir şekilde en uygun alternatif dağıtım kanalından 7 gün 24 saat gerçekleştirmelerine imkân tanıyacak yenilikçi ve çok kanallı bankacılık ağını geliştirmeye devam etmiştir. Global piyasalardaki varlığını güçlendirme hedefiyle İş Bankası, Türkiye nin çevre coğrafyasında yer alan piyasaları yakından izlemiştir yılında yeni şubeler ile yurt dışı hizmet ağını genişleten İş Bankası, Moskova merkezli bir banka satın almıştır. Söz konusu banka İşbank Rusya adıyla faaliyet göstermeye başlamıştır. İş Bankası 2013 yılında da uluslararası hizmet ağını geliştirmeye yönelik araştırmalarını sürdürmüştür. 8 İş Bankası 2013 Faaliyet Raporu

11 İlkler ve Öncülükler İş Bankası 89 yıllık tarihi boyunca çok sayıda ilki hayata geçirerek bireylerin ve firmaların bankacılık ve finansal ihtiyaçlarının karşılanmasında öncülük etmiştir. Sunuş İş Bankası; -- Tasarruf alışkanlığını yaratmak ve yaygınlaştırmak amacıyla Türk toplumuna kumbarayı sunmuştur. -- Günlük harcamalarda çek uygulamasını başlatmıştır. -- Bankamatik ile Türkiye de elektronik bankacılığın temellerini atmıştır. -- Avrupa ve Kıbrıs ta şube açan ilk Türk Bankası olmuştur. -- Finans sektöründe ilk yatırım hesabı hizmetini sunmuştur. -- İlk yatırım fonunu kurmuştur. -- Türkiye de bir banka bünyesinde ilk menkul kıymet alım satımını başlatmıştır. -- İlk interaktif telefon bankacılığı hizmetini başlatmıştır. -- İlk internet şubesini müşteri kullanımına açmıştır. -- WAP telefon bankacılığı işlemlerini başlatmıştır. -- İlk Java tabanlı Cep Telefonu Bankacılığı hizmetini müşterilerinin kullanımına açmıştır. -- Türkiye de TRLIBOR piyasasına endeksli getiri sağlayan ilk vadeli mevduat ürünü olan Değişken Hesabı müşterilerinin kullanımına sunmuştur. -- Türkiye nin ilk sosyal sorumluluk odaklı yatırım fonu olan Çevreye Yatırım Fonu nu kurmuştur. -- Konut sektöründe çevre dostu teknolojilerin gelişmesine ve yayılmasına yardımcı olunması amacıyla Çevre Dostu Konut Kredisi ürününü müşterilerinin kullanımına sunmuştur. -- Mobil imza ile şubeye gitmeden kredi kullanma ve kartsız para çekme işlemlerini başlatmıştır. -- Multi touch özelliğini kullanan ilk getiri karşılaştırma uygulaması Getiri Sihirbazı nı müşterilerin hizmetine sunmuştur. -- Anlık Borsa İstanbul verilerini sunan ilk finansal uygulama olan İş te Yatırım iphone uygulamasını müşterilerin kullanımına açmıştır. -- Üçüncü nesil mobil telefon teknolojisi (3G) ile Görüntülü Telefon Bankacılığı uygulamasını başlatmıştır. -- İnternet Şubesi ve Mobil Bankacılık kanallarında işlem güvenliğini pekiştiren, aynı zamanda Bankamatiklerden kartsız para çekme imkânı sağlayan Cep Anahtar uygulamasını müşterilerin kullanımına sunmuştur. -- Dünyada bir ilk olan Biyokimlikli POS (parmak izi ile kimlik doğrulama özellikli) cihazlarını kullanıma açmıştır. -- POS terminallerini çift yönlü bir iletişim aracına dönüştüren İnteraktif Mesajlaşma Sistemi ni hayata geçirmiştir. -- Hesap özeti borcunun, bir üst limite yuvarlanarak aradaki farkın yatırım fonunda değerlendirilmesini sağlayan Üstü Kalsın uygulamasını Türkiye de bir ilk olarak hizmete sunmuştur. -- Kurlardaki aşırı yükselişlerden koruyan Kur Korumalı (Opsiyonlu) Döviz Kredisi, faiz oranlarındaki değişimlerden etkilenmek istemeyenler için Sabit Faizli Rotatif (BCH) Kredi ve Çin ile ticari ilişkisi olanlar için Çin Yuanı cinsi döviz kredisini müşterilerine sunmuştur. -- Türkiye de bir ilk olan ve kişiye özel Bankamatik devrini başlatan Benim Bankamatik im uygulamasını başlatmıştır. -- Tek tuşla para çekme olanağı tanıyan Temassız Kartla Para Çekme uygulamasını başlatmıştır. -- Türkiye de ilk defa tümüyle farklı ve özel bir yapı ile sadece yabancı sermayeli şirketlere hizmet vermek üzere tasarlanmış ihtisas şubesini açmıştır. -- Müşterilerin cep telefonları ile hem internet üzerinden hiçbir kart bilgisi girmeden hem de mağazalardan yanlarında kredi kartı bulundurmalarına gerek kalmadan QR kod teknolojisi ile alışveriş yapmalarına olanak sağlayan İşCep Parakod uygulamasını sunmuştur. -- 2B Kredisi özel bankalar arasında ilk defa İş Bankası tarafından uygulamaya konulmuştur. -- Çeke güvenilir ödeme aracı niteliğinin yeniden kazandırılması amacıyla sektörde bir ilk olan Karşılıklı Çek ürününü piyasaya sunmuştur. -- QR kod teknolojisine ilave olarak Şipşak adlı yeni ürünü ile gazete, dergi, afiş ve katalog gibi basılı mecralardan da QR kod okutularak anında alışveriş yapılabilmesini sağlamıştır. -- Kredi kartlarına Müzekart özelliğini ekleyerek, T.C. Kültür ve Turizm Bakanlığı na bağlı tüm müze ve ören yerlerini her yıl 1 ay boyunca ücretsiz ziyaret etme imkânı sunmuştur. -- İnternet Şubesi ne tek kullanımlık şifre tuşlamaya gerek olmaksızın güvenli giriş yapılmasını sağlayan Intel Doğrulama Teknolojisini müşterilerinin hizmetine sunmuştur. İş Bankası 2013 Faaliyet Raporu 9

12 Faaliyetler Yönetim Kurulu Başkanı nın Mesajı 2013 yılının özellikle ikinci yarısından itibaren dünya ekonomisinde gözlenen yeniden dengelenme ve fiyatlama sürecinin 2014 yılında da devam edeceği tahmin edilmektedir. H. Ersin Özince Yönetim Kurulu Başkanı 10 İş Bankası 2013 Faaliyet Raporu

13 Özetle Küresel ekonomik faaliyetlerdeki toparlanma beklentilerin altında kaldı. Gelişmekte olan ekonomilerin önceki yıllara kıyasla daha ılımlı bir büyüme sergilemesi bekleniyor. Türkiye ekonomisi 2013 yılında tüketim ve yatırım harcamalarının katkısıyla büyüdü. Değerli paydaşlarımız, Küresel ekonomi yeniden dengelenme ve fiyatlama sürecinden geçmektedir yılı, küresel ekonomik faaliyetlerin beklentilerden daha yavaş toparlanma kaydettiği bir yıl olmuş; gelişmiş ve gelişmekte olan ülkelerin büyüme performanslarında gözlenen belirgin ayrışma ortadan kalkmaya başlamıştır. ABD ve Japonya ekonomilerinde belirgin iyileşmeler kaydedilirken, Euro alanı ülkelerinde de ekonomik faaliyetin önceki yıllara oranla toparlanmaya başladığı gözlenmiştir yılının piyasalara yön veren en önemli gelişmesi, ABD Merkez Bankası (Fed) Başkanı nın Mayıs ayında yaptığı açıklama olmuştur. Bernanke, ABD ekonomisinde işlerin görece iyiye gitmeye başladığını ve Fed in işsizlik oranındaki gelişmelere bağlı olarak varlık alımları programını sınırlandırabileceğini açıklamıştır. Fed in varlık alım programını daraltacağına ilişkin bekleyişlerin gündeme gelmesiyle birlikte, 2013 yılının ikinci yarısından itibaren gelişmekte olan ülkelere yönelik sermaye akımlarında oynaklık artmıştır. Bu durum gelişmekte olan ülkelerde ekonomik faaliyeti olumsuz yönde etkilemiştir. Sürecin bir diğer sonucu, gelişmekte olan ülkelerin para birimlerinde görülen değer kayıpları ve bunun enflasyon üzerinde yarattığı yukarı yönlü baskı olmuştur yılının özellikle ikinci yarısından itibaren dünya ekonomisinde gözlenen yeniden dengelenme ve fiyatlama sürecinin 2014 yılında da devam edeceği tahmin edilmektedir. Bu konjonktürde, gelişmiş ülkelerin görece olumlu bir ekonomik performans ortaya koyacakları, gelişmekte olan ekonomilerin ise önceki yıllara kıyasla daha ılımlı büyüyecekleri öngörülmektedir. ABD de ekonomik faaliyetin gelişimine bağlı olarak Fed in atacağı adımlar paralelinde faiz oranlarının seyri ve regülasyonlar bankacılık sektörünün performansını belirleyecektir. Euro alanında ise, ekonomik toparlanmanın ABD ye kıyasla zayıf olması ve bölgeyi oluşturan ülkelerde ekonomik faaliyetin belirgin bir şekilde ayrışması nedeniyle bankacılık sektörünün 2014 yılında da istenen performansa ulaşamayacağı düşünülmektedir. Gelişmekte olan ülkelerin bankacılık sektörlerinin ise Fed in atacağı adımlardan ve uluslararası sermaye hareketlerindeki dalgalanmalardan etkilenmeleri beklenmektedir. Türkiye ekonomisi büyüme kompozisyonu tüketim ve yatırım harcamalarının desteğinde gelişen bir görünüm sunmuştur. Kriz sonrası dönemde Türkiye ekonomisinin gelişimi incelendiğinde, 2010 ve 2011 yıllarında iç tüketim ve yatırım harcamalarına dayalı hızlı bir büyüme kaydedildiği, 2012 yılında ise iç tüketim ve yatırım harcamalarının yatay seyrettiği, buna karşılık net ihracatın büyümeye katkısının geliştiği izlenmektedir yılında ise Türkiye ekonomisinin büyüme kompozisyonu 2012 yılına kıyasla değişmeye başlamış ve yeniden tüketim ve yatırım harcamalarının desteğinde gelişen bir görünüm sunmuştur. Bütçe açığının ve kamu borcunun GSYH ye oranının düşük seviyesi ülkemiz ekonomisinin olumlu yönde ayrışmasını sağlayan diğer bir konudur. Bunların yanında, bankacılık sektörünün güçlü sermaye yapısı ve gelişmiş risk yönetimi uygulamaları uluslararası kuruluşların ve yatırımcıların Türkiye ye yönelik değerlendirmelerinde sıklıkla ve övgüyle dile getirilmektedir yılında 21 yıllık aradan sonra Türkiye ilk defa iki kredi derecelendirme kuruluşundan birden yatırım yapılabilir seviyede kredi notuna sahip olmuştur. Diğer taraftan, Türkiye nin yüksek cari açığı ve yüksek dış finansman ihtiyacı en önemli risk faktörleri olmayı sürdürmektedir. 2014, iş dünyasının yakından izlemesi ve ülkemiz ekonomisinin mevcut güçlü temelleri üzerinde dikkat ve özenle inşa edilmesi gereken bir yıl olmaya adaydır. Faaliyetler İş Bankası 2013 Faaliyet Raporu 11

14 Faaliyetler Yönetim Kurulu Başkanı nın Mesajı İş Bankası, 2013 yılında da ana performans göstergeleri itibarıyla Türkiye de bankacılığın lideri konumunu sürdürmüştür. 50 bin İş Bankası Grubu, 50 bini aşan çalışanıyla toplam 121 şirketten oluşan Türkiye nin en büyük şirket topluluklarından biridir. Bankacılık sektörü 2013 yılında güçlü bilanço yapısını ve kârlılığını korumuştur. Türkiye ekonomisinde 2012 yılında gerçekleşen yumuşak iniş in ardından 2013 yılı ile birlikte gözlenmeye başlanan canlanma bankacılık sektöründe büyüme ve kârlılığı pozitif yönde etkilemiştir. Yurt içi tüketim harcamalarında kaydedilen iyileşmenin bankacılık sektöründe kredi hacmi artışının hız kazanmasında etkili olduğu izlenmiştir. Diğer taraftan, sektörün tahsili gecikmiş alacaklar oranı ve sermaye yeterlilik rasyosu gibi sağlamlık göstergeleri, kredi hacmindeki büyümeye rağmen güçlü ve güven verici seviyelerini korumuştur. TCMB nin son dönemde izlemiş olduğu para politikası sektörün fonlama maliyetlerini bir miktar artırmıştır. Buna karşın, sektörümüz, menkul kıymet ihraçları gibi alternatif kaynak yaratma imkânlarını mevduat ve sendikasyon kredilerinin yanında fonlama amacıyla etkin olarak kullanmış ve istikrarlı büyümesini desteklemiştir. Değerli paydaşlarımız, Küresel ve ulusal ekonomiye dair tespitlerimden sonra şimdi de Bankamızın güncel konumu ve geleceğe dair düşüncelerimi paylaşmak istiyorum. İş Bankası liderdir. İş Bankası, 2013 yılında da ana performans göstergeleri itibarıyla Türkiye de bankacılığın lideri konumunu sürdürmüştür. İş Bankası nın liderliğinin üç önemli ekseni vardır. Bunlardan ilki yaygın hizmet ağı ve güçlü mali performansımızdır. İş Bankası nın rekabette farklılaştığı ve liderliğini tayin eden en önemli nokta her türlü piyasa koşulunda korunan ve nesilden nesile geliştirilerek aktarılan itibarıdır. 12 İş Bankası 2013 Faaliyet Raporu

15 Özetle Yaygın hizmet ağı ve güçlü mali performansı İş Bankası na liderliği getiren önemli bir unsurdur. İş Bankası itibarını nesilden nesile geliştirerek aktarmaktadır. Yaygın sermaye yapısı, İş Bankası nı rekabette farklılaştırmaktadır. Bankamız, 1924 teki kuruluş misyonundan sapmadan yoluna devam ederek bugüne gelmiş ve yarına güçlü adımlarla ilerlemektedir. İş Bankası markası toplumun her kesimi için güven ve istikrarı ifade etmekte, her türlü piyasa koşulunda iş dünyasının korunaklı limanı ve istikrarlı destekçisi olarak faaliyet göstermektedir. İş Bankası, benzer şekilde uluslararası arenada da büyük bir güce sahiptir. Saygın kimliğiyle Türk bankacılık sektörünü tüm platformlarda başarıyla temsil etmektedir. Liderliğimizle alakalı olarak hatırlamamız gereken diğer bir önemli konu ise kolektif sermaye yapımız ve bu konuda sahip olduğumuz derin ve yaygın bilinçtir. İş Bankası nın başarısının temelinde yatan değerlerimizi ve ilkelerimizi kuruluşumuzdan bugüne kadar sadakatle korumamıza imkân tanıyan kolektif sermaye yapısına hizmet ediyoruz. Diğer taraftan sermaye yapımızın sadece liderliğimizin değil aynı zamanda geleceğimizin de teminatı olduğunu hiç unutmuyoruz. Bu yaygın sermaye yapısı, İş Bankası nda bireysel olduğu kadar paylaşılan bir sorumluluk bilincinin de kabul görmesini sağlamakta ve bizi rekabette farklılaştırmaktadır. Bu üç ana unsur, İş Bankası nın liderliğini tanımladığı gibi gelecekte ortaya koyacağımız performansın ihtiyaç duyacağı enerji kaynağını ve güvencesini de oluşturmaktadır. İş Bankası ülkemizin en büyük ekonomik güçlerinden birini temsil etmektedir ve yaygın bir erişime sahiptir. Kuruluşunda ülkenin ekonomik gelişimine katkı sağlamak gibi önemli bir misyon üstlenen İş Bankası, bankacılıkta ürettiği katma değer ile başta finansın farklı dalları olmak üzere birçok yatırıma imza atmış ve Türkiye nin ekonomik kalkınmasında büyük rol oynamıştır. Bugün İş Bankası, 50 bini aşan çalışanıyla toplam 121 şirketten oluşan Türkiye nin en büyük şirket topluluklarından biridir. Topluluğumuz sadece yarattığı istihdam ile değil, ticari faaliyetleri ile de Türkiye için kalıcı değer üretmektedir. İş Bankası nın iştirak stratejisinin temel unsurları, iştiraklerimizin faaliyet gösterdikleri sektörlerin öncü ve lider kuruluşları arasında yer alması, kârlılık itibarıyla sürdürülebilir ve tatminkâr bir performans sergilemesi ve piyasa değerlerinin sürekli artırılmasıdır. Bu prensipten hareket edilerek, gerekli her türlü seçenek değerlendirilmekte, ihtiyaç duyulan inisiyatifler alınmakta ve iştirak portföyümüz küresel ekonomik trendlerin ışığında yönetilmektedir. İş Bankası nın cam sektöründe faaliyet gösteren öncü kuruluşu Şişecam Topluluğu; e yakın çalışanıyla toplam 13 ülkede faaliyet göstermektedir. Düzcam, cam ev eşyası, cam ambalaj ve cam elyafı gibi camın tüm temel alanları ile soda ve krom bileşiklerini kapsayan kimyasallar sektöründe faaliyet gösteren Şişecam Topluluğu, ulaştığı ölçek, ihtisaslaşma derecesi ve yüksek rekabet gücü ile dünyanın en seçkin üreticileri arasında sayılmaktadır. Finansal iştiraklerimiz ise faaliyet gösterdikleri çeşitli iş kolları vasıtasıyla, İş Bankası nın müşterilerine sunduğu ürün ve hizmet yelpazesini zenginleştirmekte, çapraz ve tamamlayıcı hizmet satışına olanak tanımakta ve katma değer üretimimizi pekiştirmektedirler. Yurt dışında büyüme stratejimizi titizlikle uyguluyoruz. İş Bankası büyük bir ekonomik aktör olarak, geniş bir küresel coğrafyanın da önde gelen finans güçlerinden biri olma yolunda ilerlemektedir. Cumhuriyet dönemi bankacılığımızın ilk yurt dışı atılımlarını 1932 yılında İş Bankası başlatmıştır yıl sonu itibarıyla Bankamız, şubeleri ve bankacılık sektöründeki iştirakleri aracılığıyla 14 farklı ülkede, 49 şubesi, 2 temsilcilik ofisi ve 750 nin üzerinde çalışanıyla geniş bir coğrafyada uluslararası alandaki faaliyetlerini sürdürmektedir. Faaliyetler İş Bankası 2013 Faaliyet Raporu 13

16 Faaliyetler Yönetim Kurulu Başkanı nın Mesajı İş Bankası Türkiye nin kalkınmasına, inşasına ve gelişmesine her alanda katkısını sürdürmektedir. 14 ülke 2013 yıl sonu itibarıyla İş Bankası 14 farklı ülkede faaliyetlerini sürdürmektedir. 750 İş Bankası nın 49 şube ve 2 temsilcilik ofisinden oluşan uluslararası hizmet ağında 750 yi aşkın kişi çalışmaktadır. İş Bankası nın yurt dışında büyüme stratejisinin temelinde uluslararası alanda öncelikle bölgesel daha sonra küresel bir banka olmak hedefi yer almaktadır. Türkiye nin yakın coğrafyasında yer alan ülkeler öncelikli olmak üzere, ülkemizle ekonomik ve ticari ilişkileri bulunan pazarlarda ve özellikle Türk şirketlerinin aktif olarak faaliyet gösterdiği bölgelerde, engin ve köklü bankacılık tecrübemizle müşterilerimize kaliteli hizmet ve katma değer sunmayı hedefliyoruz. Bu doğrultuda 2014 yılında piyasa koşullarını izlemeyi ve yatırım olanaklarını değerlendirmeyi sürdüreceğiz. İş Bankası milyonlarca birey ve şirketin geleceğini planlama sürecinde görev almaktadır. Bankamız, 2013 yıl sonu itibarıyla toplam sayısı 16 milyona yaklaşan geniş ve yaygın bir müşteri kitlesine hizmet sunmaktadır. Ürün ve hizmet gamımız geniş bir çeşitlilik ve zenginlik arz etmektedir. Grubumuzun sunduğu ürün ve hizmetler, bireysel olduğu kadar kurumsal müşterilerimizin de hayatlarında önemli işlevler üstlenmekte ve finansal geleceklerinde kilit roller oynamaktadır. Bu gerçeği, çok önemli bir diğer sorumluluğumuz olarak kabul ediyor ve her türlü hizmet ve ürün sunumunu kanun ve mevzuatın gereklerine tam uyumu hedefleyerek yerine getiriyoruz. Burada değinmek istediğim bir diğer konu yenilikçiliği ürün ve hizmetlerimiz açısından algılama şeklimizdir. İş Bankası olarak yenilikçi ve öncü olmayı kurumsal tarihimiz boyunca bir ödev olarak kabul etmiş ve bunun sayısız örneğini sergilemiş bir bankayız. 14 İş Bankası 2013 Faaliyet Raporu

17 Bugün, aynı anlayışa sıkıca sadık kalarak, teknolojiyi yenilikçilik yaklaşımımızın tamamlayıcı bir unsuru olarak kabul ediyoruz. İnanıyoruz ki biz bankacılığı teknolojik, yalın ve her türlü alternatif kanaldan kolay erişilen bir hizmet olarak sunduğumuz sürece müşterilerimizin finansal hayatına katkımız çok daha güçlü ve yoğun olacaktır. İş Bankası topluma katkısını kararlı bir şekilde ortaya koymaktadır. İş Bankası Türkiye nin kalkınmasına, inşasına ve gelişmesine her alanda katkısını sürdürmektedir. Bu bağlamda toplumsal gelişmeye yaptığımız katkı da en az ekonomik performansımız kadar değer ve önem taşımaktadır yılı toplumsal alandaki katkılarımızı başarıyla sürdürdüğümüz ve çalışmalarımıza yenilerini eklediğimiz bir yıl olmuştur. Eğitim, çevre, kültür ve sanat ana başlıklarında yürüttüğümüz uzun soluklu çalışmalarımız toplumla kucaklaşmaktadır. Darüşşafaka Cemiyeti ne olan desteğimizden ülkemizin orman alanlarının geliştirilmesine kadar çok sayıdaki çalışmamız, İş Bankası nın Türkiye ye ve toplumumuza olan taahhüdünü ve derin bağını güçlü bir biçimde ortaya koyan birer sembole dönüşmüştür. İnancım odur ki, İş Bankası yıllar geçtikçe daha geniş kitlelere ulaşacak ve sosyal misyonunun kapsamındaki paylaşımını daha da artıracaktır. Bu vesileyle bizimle işbirliği içinde çalışan tüm sivil toplum kuruluşlarına ve sosyal paydaşlarımıza teşekkür etmek isterim. En önemli sermayeniz zekâ, dikkat ve iffettir. Kurucumuz, Gazi Mustafa Kemal Atatürk ün En önemli sermayeniz, zekâ, dikkat ve iffettir deyişi, 2014 gibi zorluklarla geçeceği öngörülen bir yılda İş Bankası nın en temel kılavuzu olmayı sürdürecektir. İş Bankası, sektörün lideri olarak, geçmiş 89 yılda olduğu gibi 2014 ve sonrasında da taşıdığı büyük sorumlulukla ve şevkle çalışmaya devam edecektir. Paydaşlarımıza değerli katkı ve güvenleri için şahsım ve Yönetim Kurulumuz adına teşekkür ederim. Saygılarımla, H. Ersin Özince Yönetim Kurulu Başkanı Faaliyetler İş Bankası 2013 Faaliyet Raporu 15

18 Faaliyetler Genel Müdür ün Mesajı İş Bankası, 2013 yıl sonu itibarıyla ulaştığı aktif büyüklüğü ile Türkiye nin en büyük bankası kimliğini korumuştur. Adnan Bali Genel Müdür 16 İş Bankası 2013 Faaliyet Raporu

19 Özetle 2013 yılı İş Bankası için yaygın müşteri tabanının korunduğu sağlıklı bir büyüme yılı oldu. İş Bankası, hizmet ağını yurt içinde 59, yurt dışında 1 yeni şube açılışıyla genişletmeye devam etti. Ekonomiye sağladığı kaynağı reel olarak artıran İş Bankası, kredilerde Türkiye nin en büyük bankası konumunu korudu. İş Bankası nın değerli hissedarları, müşterileri, çalışanları ve iş ortakları, Türkiye nin Bankası, 2013 yılını da ülkemiz bankacılığının lideri olarak tamamlamıştır. 2013, İş Bankası için sağlıklı ve yaygınlığın korunduğu bir büyüme yılıdır. İş Bankası, 2013 yıl sonu itibarıyla ulaştığı aktif büyüklüğü ile Türkiye nin en büyük bankası kimliğini korumuştur. Bankamız, aynı zamanda, özkaynaklarda, nakdi kredilerde ve ticari kredilerde sektör liderliğini sürdürmüştür. İş Bankası nın 2013 yıl sonu itibarıyla 210,5 milyar TL ye ulaşan aktif büyüklüğündeki gelişmeye en büyük katkı %26,4 lük artış göstererek 134,8 milyar TL ye ulaşan kredilerden gelmiştir. Yıl sonu itibarıyla nakdi ve gayri nakdi kredilerimiz aracılığıyla Türkiye ekonomisine yaptığımız katkı ise 172,9 milyar TL olmuştur. Sahip olduğumuz yaygın hizmet ağıyla ülkenin her noktasına erişerek, her ölçekteki müşterimize ihtiyaçları doğrultusunda sağladığımız finansman imkânları ile ekonomik büyümeye ve istihdama katkımızı bir kez daha güçlü bir şekilde ortaya koymuş bulunuyoruz. İş Bankası, 2013 yıl sonu itibarıyla 121,0 milyar TL ye ulaşan mevduat bakiyesiyle, özel bankalar arasındaki lider konumunu pekiştirmiştir. Hizmet ağımız, müşteri sayımız, işlem hacimlerimiz ve insan kaynağımızda elde ettiğimiz gerçekleşmeler sağlıklı büyümemizin diğer kanıtlarıdır yılında hizmet ağımızın temel unsuru olan şube ağımızı, yurt içinde 59, yurt dışında 1 yeni şube açarak genişletmeye devam etmiş bulunuyoruz sonunda yurt içi şube sayımız a, yurt dışı şube sayımız ise 20 ye çıkmıştır yılında potansiyel taşıyan yerlerde şube açmayı ve yaygın fiziki hizmet ağımızı geliştirmeyi öngörüyoruz. İş dünyasının talep ve beklentileri kadar verimlilik ve etkinlik konusundaki kriterlerimiz de yeni şube açılış plan ve çalışmalarımızda bize kılavuzluk etmeyi sürdürecektir. İş Bankası, 2013 yılında adede ulaşan yurt içi Bankamatik sayısıyla Türkiye nin en geniş ve yaygın ATM ağına sahip olmayı sürdürmüştür. Bankamatiklerimizi kullanan müşteri sayısı yaklaşık 8 milyona çıkarken internet kanalımızı kullanan müşterilerimizin sayısı 2,1 milyon kişiye ulaşmıştır. Aynı dönemde Mobil bankacılık kullanıcı sayısı bir önceki yıla göre %129 un üzerinde artış göstermiştir. Bir bankanın ekonomiye ve kalkınmaya katkısını en net ortaya koyduğu alan kredilerdir. İş Bankası, kredilerde Türkiye nin en büyük bankasıdır. Türkiye ekonomisine aktardığımız kaynağın reel olarak arttığı 2013 yılında kredilerimizin aktif büyüklüğümüze oranı %64,1 e yükselmiştir. İş Bankası, 2013 yılında büyüme alanlarında faaliyetlerini başarıyla geliştirmiş ve portföy yapısını korumuştur. Yatırım kredileri ve proje finansmanları gibi kurumsal ölçekteki kredilerimizin yanı sıra hem coğrafi hem de iş kolu bazında Anadolu nun her yerine yayılmış binlerce irili ufaklı işletmenin ve girişimcinin ihtiyaçlarını karşılamayı öngören finansal hizmetlerimiz önemli oranda artmıştır. Bireysel iş kolumuzda ise geniş bir yelpazede milyonlarla ifade edilen müşteri kitlemize desteğimizi yıl boyunca zengin ürün çeşitliliğimiz ile devam ettirmiş bulunuyoruz. Faaliyetler İş Bankası 2013 Faaliyet Raporu 17

20 Faaliyetler Genel Müdür ün Mesajı İş Bankası 2013 yılında kurumsal stratejisini kararlı bir biçimde uygulamış; kârlılığa ve verimliliğe odaklı politikalarla performansını geliştirmiştir. Müşteriye en yakın banka İş Bankası nın stratejisi müşteriye en yakın banka olma temeline dayalı sürdürülebilir kârlı büyüme dir. Bankamız, 2013 yılı içinde sağlıklı kredi portföy yapısını korumuştur. Takipteki kredilerimizin oranı 2013 yılında sektör ortalamasının altında kalarak %1,6 olmuştur. Ulusal sermayeli bir banka olarak sağlıklı bir büyümeyle kredilerdeki mevcut duruma ulaşmayı sürdürülebilir büyüme adına elde edilmiş bir başarı olarak değerlendiriyoruz. Stratejimiz, vizyon ve amaçlarımıza ulaşmak üzere müşteriye en yakın banka olma temeline dayalı sürdürülebilir kârlı büyüme dir. İş Bankası 2013 yılında kurumsal stratejisini kararlı bir biçimde uygulayarak yukarıda özetlenen sürdürülebilir finansal neticeleri kaydetmiştir. Bu doğrultuda, uluslararası ve ulusal piyasaların değişken nabzını proaktif bir yaklaşımla yakından izlemiş ve iş kollarımız bazında geliştirdiğimiz, kârlılığa ve verimliliğe odaklı politikalarımızla performansımızı geliştirmiş bulunuyoruz. Sermaye gücümüzü, kârlılığımızı ve aktif kalitemizi korurken, piyasa paylarımızın sağlıklı bir şekilde yönetilmesi temel amaçlarımızdır. Hassas bir şekilde yönettiğimiz sermaye yeterlilik oranımız, 2014 ve sonrasında iş hacmimizde öngördüğümüz büyümeyi destekleyecek güçlü bir seviyededir yılında, küresel iktisadi faaliyetin görece ılımlı seyri ve yurt içi talep koşullarındaki iyileşme sonucunda, bankacılık sektörünün büyümesi 2012 yılına oranla hız kazanmıştır yılında kendimiz için belirlediğimiz hedeflere büyük ölçüde ulaşmış bulunuyoruz. Bankamız, faaliyetlerinde maliyet unsurunu dikkatle gözetmiş; bilanço kompozisyonunu oluşturma sürecinde sermaye yeterliliği, likidite ve yapısal faiz oranı riski gibi oranları güçlendirecek proaktif stratejiler izlemiştir. 18 İş Bankası 2013 Faaliyet Raporu

21 Özetle İş Bankası nın stratejisi müşteriye en yakın banka olma temeline dayalı sürdürülebilir kârlı büyüme dir yılında da mevduat dışı borçlanma enstrümanları kaynak maliyetini iyileştirici ve vade uyumsuzluğunu azaltıcı alternatifler olarak kullanılmıştır. İş Bankası 2013 yılında belirlediği hedeflere büyük ölçüde ulaşmıştır yılında bilanço büyümesinin temelini oluşturan kredi portföyünün yapısı yakından takip edilmiş, orta-uzun vadeli kaynak sağlanmasına yönelik politikalar izlenmiştir. Kredi talebi ağırlıklı olarak Banka bilançosunun temel fonlama kalemi olan mevduat ile karşılanmakla birlikte diğer borçlanma enstrümanları kaynak maliyetini iyileştirici ve vade uyumsuzluğunu azaltıcı alternatifler olarak kullanılmıştır. Bankamız; tarihsel geçmişi ve güçlü kurumsal yapısı, bankacılık kültürü ve tecrübesi, yüksek itibar ve güvenilirliği, yaygın şube ağı, dağıtım kanalları ve uzun vadeli perspektifle yaratılan insan kaynağı ile uzun yıllara dayanan derin bir işbirliği kültürünü paylaştığı yaygın bir müşteri portföyüne sahiptir. Bu çerçevede konjonktür ne yönde gelişirse gelişsin sağlam müşteri ilişkilerimiz ve etkin bilanço yönetimi politikalarımız, mevcut piyasa paylarımızı yönetmeyi ve kârlılığı da gözeterek geliştirmeyi olanaklı kılmaktadır. Bankamızın en önemli ayırt edici özelliği, samimiyetimiz, çalışkanlığımız, iş yapma tarzımız, Türkiye nin dokusuna uyumlu bir banka olmamızdır. Bankamızın sunduğu ürün ve hizmetler, müşteri ihtiyaçlarını hızlı, etkin ve kaliteli çözümlerle karşılamak suretiyle müşterilere ve ülke ekonomisine değer katmaktadır. Rekabet avantajımızın sürdürülebilirliğini sağlayan en önemli unsur, ürün ve hizmetlerde modern tekniklerden sonuna kadar yararlanılmasının yanı sıra tüm organizasyonun eş güdüm içerisinde hareket edebilmesi ve İş Bankası nın yönetim kalitesinin sahaya yansıtılma yetkinliğidir. Vizyonumuz doğrultusunda önümüzdeki dönemde; verimliliğimizin korunması ve piyasa paylarımızın kârlılık odaklı bir yaklaşımla yönetilmesi İş Bankası nın stratejilerinin temelini oluşturmaya devam edecektir. Bu kapsamda; kredi ve mevduat piyasa payımızın sektördeki lider konumumuzu koruyacak şekilde yönetilmesine, özkaynak kârlılığına önem verilmesi ve giderlerin kontrol altında tutulmasına devam edilecektir. Kaynak yapımızı çeşitlendirme çalışmalarımız stratejimizi güçlü bir biçimde desteklemiştir yılında izlediğimiz kaynak politikası, İş Bankası nın fonlama yapısının dengeli ve piyasa gerçeklerine uygun bileşimini sürdürmeye odaklı olmuştur. Mevduat en önemli fonlama kaynağımız olmaya devam ederken, kaynak yapımızı çeşitlendirmek amacıyla yurt dışı fonlara erişim olanakları en etkin şekilde değerlendirilmiştir. Yurt dışı finans kuruluşları ile ilişkilerimiz kapsamında yürüttüğümüz ikili ve çok taraflı kaynak sağlama çalışmaları ile yurt içi ve yurt dışında ihraç ettiğimiz İş Bankası bono ve tahvilleriyle sağladığımız kaynağın toplam kaynaklardaki payı 3 puan artarak %13,5 düzeyinde oluşmuştur. Diğer taraftan, 2013 yılında sendikasyon kredileri ile sağladığımız kaynak, bir önceki yıla göre maliyet avantajı da yaratılarak %106 oranında yenilenmiştir. Yurt içi ve yurt dışı sermaye piyasalarına ihraçlarla, Türk bankacılık sektörünün küresel piyasalarla entegrasyonunu desteklemek, finansal kuruluşlar dışındaki yatırımcılara ulaşmak ve dolayısıyla reel sektöre daha uzun vadelerde ve uygun koşullarda finansman sunabilmek hedeflenmiştir. Bu kapsamda atılan önemli bir adım da Eurobond ihraçlarımıza ilişkin süreçlerin bir program çatısı altında toplanması olmuştur. İş Bankası, 2013 ün ikinci yarısında orta vadeli borçlanma programını kurmuştur. Kurulan bu program, Bankamızın uluslararası piyasalarda farklı para birimlerinde ve çeşitli vadelerde borçlanma araçlarının ihracını mümkün kılarak borçlanma kaynaklarında esneklik ve çeşitlilik de sağlamaya başlamıştır. İş Bankası, 2013 yılında, yurt içi ve yurt dışında gerçekleştirdiği ihraçlar yoluyla sağladığı 1,7 milyar ABD doları ve 600 milyon TL lik kaynağı Türkiye ekonomisinin büyümesine hizmet edecek yatırımlara, dolayısıyla reel sektörün kullanımına sunmuştur. Faaliyetler İş Bankası 2013 Faaliyet Raporu 19

22 Faaliyetler Genel Müdür ün Mesajı İş Bankası dünyanın içinden geçtiği değişken konjonktürde de koyduğu hedeflere emin adımlarla yürümeyi sürdürmektedir. Denge arayışı Küresel ekonomi, 2008 den bu yana yeni bir denge arayışı içindedir. İş Bankası kredilendirme faaliyetlerinin, ülke kaynaklarının doğru tahsisi adına kendisine büyük bir sorumluluk yüklediğinin bilincindedir. Tevdiat sahiplerince bankacılık sistemine emanet edilen tasarrufların doğru bir biçimde dağıtımı bankacıların en önemli sorumluluğunu oluşturmaktadır. İş Bankası, kredilendirme faaliyetlerini bu bilinçle yürütmektedir. Öncelikleri doğru belirlememiz, topluma tekrar değer olarak dönebilecek türden alanlara öncelik vermemiz; bunu da yaparken dikkatle, iffetle ve metodolojik bir tutarlılıkla davranıyor olmamız en değerli varlıklarımızdandır. İş Bankası başarılı yürüyüşünü dünyanın içinden geçtiği değişken konjonktürde de emin adımlarla sürdürmektedir. İş Bankası sermaye yapısıyla ve yönetim yaklaşımıyla sektöründe ayrışan ve bu farklılığını doğru kullanan bir bankadır. Türkiye İş Bankası ailesi olarak, Bankamızın kurulduğu günden bu yana ülkemiz için değer yaratmanın haklı gururuyla 2013 yılını tamamlamış bulunuyoruz. Faaliyette olduğumuz 89 yılda dünya önemli ölçüde değişmiş, iktisatta, bankacılıkta, uluslararası ticarette, diplomaside neredeyse her on yılda bir yeni yapılar, kurallar, teoriler, rekabeti hızlandıran unsurlar ortaya çıkmıştır. Son 20 yılda ise dijital iletişimde yaşanan devrim küreselleşmeye yeni bir boyut kazandırmıştır. 20 İş Bankası 2013 Faaliyet Raporu

23 Özetle İş Bankası, kaynakların doğru alanlara tahsisinin öneminin bilincindedir. İş Bankası nın başarısı, sahip olduğu kurumsal kültürün bir sonucudur. İş Bankası, önümüzdeki dönemde de, Türkiye nin istikrarı ve büyümesi için üzerine düşen görevleri yerine getirmeye odaklanacaktır. Gelişmiş ülkeler küresel rekabette güç kaybederken uzun yıllardır onları takip etmeye çalışan gelişmekte olan ülkeler aradaki farkı kapatmak için atağa kalkmıştır. Dünyada bunlar olup biterken bu gelişmelerin hepsi küresel ekonominin önemli bir parçası haline gelmiş olan ülkemizi değişik ölçülerde etkilemiştir. İş Bankası bu süreçte başarılı yürüyüşünü emin adımlarla sürdürebilen bir kurum olmuştur. Sürdürülebilir, paydaşlarına değer katan, rekabetçi bir ortamda elde edilen bu başarı; İş Bankası nın bir yandan değerlerini muhafaza ederken bir yandan da yenilikçi ve piyasa koşullarına göre esnek davranabilmesini sağlayan kurumsal kültürünün sonucudur. Yarınlara dair Küresel ekonomi, 2008 den bu yana yeni bir denge arayışı içindedir. Ezberlerin bozulduğu, değişen koşullara göre ülkelerin ve şirketlerin hızlı kararlar almak zorunda kaldığı, bünyesinde fazlasıyla risk barındıran bir konjonktürden geçiyoruz yılında gelişmiş ve gelişmekte olan ekonomiler arasında ayrışma yavaşlamış ve dinamikler tersine dönmeye başlamıştır. ABD den gelen iyileşme belirtileri, para politikasının değişeceğinin güçlü sinyallerini vermiştir. Bu durum 2013 yılının özellikle ikinci yarısında gelişmekte olan ülkelerden sermaye çıkışlarının artmasına neden olmuştur. Aynı süreçte, aralarında Türk Lirasının da bulunduğu pek çok gelişmekte olan ülke para birimi önemli oranda değer yitirmiş; bu ülkelerin büyüme performanslarına ilişkin riskler ve kırılganlıkları tartışılmaya başlanmıştır yılında devam edeceğini öngördüğümüz bu koşullar karşısında, düzenleyici otoritelerin olduğu kadar özel kesimin de öncelikli sorumluluğu, küresel piyasalardaki olası dalgalanmaların ülkemiz ekonomisine etkisini mümkün olan en düşük seviyede tutmak olacaktır. Bu kapsamda başta mali disiplin olmak üzere makroekonomik göstergelerimizin sağlamlığının ve bankacılık sektörünün gücünün korunması büyük önem taşımaktadır. İş Bankası, önümüzdeki zor dönemde, çağdaş bankacılık uygulamalarıyla şirket ve bireylerin finansal hayatlarındaki yerini pekiştireceği gibi, Türkiye nin makroekonomik istikrarının korunması ve sürdürülebilir büyümenin sağlanması için üzerine düşen görevleri eksiksiz yerine getirmeye odaklanacaktır yılı performansını üreten İş Bankası ailesine ve desteklerini bizden esirgemeyen tüm paydaşlarımıza teşekkür ederim. Hissedarlarımız başta olmak üzere, paydaşlarımızın değerli desteği ve güveni bizi emin adımlarla 100. yaşımıza taşımaya devam edecektir. Saygılarımla, Adnan Bali Genel Müdür Faaliyetler İş Bankası 2013 Faaliyet Raporu 21

24 Faaliyetler Dünya Ekonomisi Küresel krizin ardından hızlı büyüme kaydeden gelişmekte olan ülkelerin büyüme oranlarında 2013 yılında bir miktar ivme kaybı görülmüştür. Dengeli bir büyüme Küresel ekonomide daha dengeli bir büyüme süreci Gelişmiş ülkelerdeki tedrici toparlanma ve gelişmekte olan ülkelerde gözlenen yavaşlama eğilimi küresel ekonominin büyüme açısından önümüzdeki dönemde daha dengeli bir görünüme bürüneceğine işaret etmektedir. Gelişmiş ülkelerin para politikaları küresel ekonomik aktivitede belirleyici olmaya devam etmektedir. Gelişmiş ülkelerin merkez bankalarının ekonomiyi desteklemek amacıyla olağanüstü gevşek para politikalarına devam etmesi bu ülkelerde iktisadi faaliyetin kademeli olarak iyileşmesini sağlamıştır. Bu çerçevede, 2013 yılında gelişmiş ülkelerde ekonomik aktivite toparlanma eğilimi sergilemeye başlamıştır. Küresel krizin ardından hızlı büyüme kaydeden gelişmekte olan ülkelerin büyüme oranlarında ise küresel likidite koşullarının geçmişteki kadar destekleyici olmayacağına ilişkin endişelerle bir miktar ivme kaybı görülmüştür yılında özellikle ABD ekonomisi diğer gelişmiş ülkelere kıyasla daha olumlu bir ekonomik performans ortaya koymuştur. Bu durum yılın ikinci yarısında ABD Merkez Bankası nın (Fed) varlık alımları aracılığıyla ekonomiye sağladığı desteği azaltabileceği beklentisini güçlendirmiş ve gelişmekte olan ülkelerden sermaye çıkışlarına neden olmuştur. Bu dönemde, küresel risk algılamasındaki artış ve sermaye hareketlerinde yaşanan oynaklık gelişmekte olan ülke ekonomileri üzerinde baskı yaratmıştır. ABD gevşek para politikasından çıkışın ilk adımını atmıştır. Fed, Aralık ayındaki toplantısında üçüncü miktarsal genişleme programı çerçevesinde 1 yılı aşkın bir süredir devam ettiği aylık 85 milyar ABD doları tutarındaki varlık alımlarını Ocak 2014 ten itibaren azaltma kararı almıştır. Bununla birlikte Fed, işsizlik oranı para politikası için gösterge olarak belirtilen %6,5 seviyesine gerilese dahi, enflasyonun %2 lik uzun vadeli hedefin altında kalmaya devam etmesi durumunda, politika faizinin sıfıra yakın seviyede tutulmaya devam edilebileceğini belirtmiştir. 22 İş Bankası 2013 Faaliyet Raporu

25 Özetle 2013 yılında gelişmiş ülkelerde ekonomik aktivite toparlanma eğilimi sergilemeye başladı. Fed in varlık alım programında değişikliğe gitme kararı, gelişmekte olan ülkelere yönelik sermaye hareketlerinde dalgalanmalara yol açtı yılı, gelişmiş ülkelerle gelişmekte olan ülkeler arasındaki büyüme hızı farklılıklarının azalma eğilimini sürdüreceği bir ekonomik konjonktüre işaret ediyor. Euro Alanı resesyondan çıkmıştır. Euro Alanı ekonomisi 2013 yılının ikinci çeyreğinde büyüme kaydederek 6 çeyrektir devam eden resesyondan çıkmıştır. Buna karşılık, bölge genelinde ekonomik faaliyet zayıf seyrini sürdürmektedir. Nitekim, Avrupa Merkez Bankası (ECB) ekonomiyi desteklemek amacıyla 2013 yılı içerisinde iki defa faiz indirimi gerçekleştirmiş, politika faizinin uzun bir süre boyunca düşük seviyelerde tutulacağını belirtmiştir. ECB buna ek olarak, gerek duyulması halinde faiz indiriminin yanı sıra yeni politika uygulamalarının da gündeme gelebileceğini vurgulamıştır. Gelişmekte olan ülkelerde ivme kaybı Gelişmekte olan ülke ekonomilerindeki ivme kaybı 2013 yılında devam etmiştir. Yılın ikinci yarısında Fed in varlık alım programının geleceğine ilişkin belirsizliğe bağlı olarak, gelişmekte olan ülkelere yönelik sermaye hareketlerinde artan dalgalanmalar bu ülkelerde yerel para birimlerinin ABD doları karşısında değer kaybetmesine neden olmuştur. Bu gelişmenin enflasyon ve dış finansman koşulları üzerindeki baskıları artırması gelişmekte olan ülkelerin bir bölümünde faiz oranlarının yükselmesine neden olmuştur. Geleceğe dair beklentiler 2013 yılında küresel ekonomik faaliyetteki toparlanma öngörülenin gerisinde kalmıştır. Bu çerçevede, gelişmiş ülke ekonomilerinin büyüme performansı tahminlere paralel bir görünüm sergilerken gelişmekte olan ülkelerde büyüme önceki yıllara kıyasla daha zayıf olmuştur. Küresel krizin ardından gelişmiş ve gelişmekte olan ülkelerin büyüme performanslarında gözlenen belirgin ayrışmanın 2013 yılı itibarıyla ortadan kalkmaya başladığı dikkat çekmektedir. Gelişmiş ülkelerdeki tedrici toparlanma ve gelişmekte olan ülkelerde gözlenen yavaşlama eğilimi küresel ekonominin büyüme açısından önümüzdeki dönemde daha dengeli bir görünüme bürüneceğini işaret etmektedir. Gelişmiş ülkelerde beklenen kademeli iyileşmenin önümüzdeki dönemde dış ticaret kanalı ile gelişmekte olan ekonomilere de olumlu yönde yansıyacağı tahmin edilmektedir. Bu çerçevede IMF, 2013 yılında %3,0 civarında gerçekleştiğini öngördüğü küresel ekonomik büyümenin 2014 yılında %3,7 düzeyine yükseleceğini tahmin etmektedir. ABD de Ekim ayında bütçe görüşmelerinde çıkan anlaşmazlıklar nedeniyle uzlaşı sağlanamamış, yeni bütçe yasasının onaylanamaması nedeniyle hükümet harcama yetkisi alamamıştır. Bu durum hükümet harcamalarında 16 gün boyunca kısmi aksamalara neden olmuştur. Benzer bir hadisenin yeniden tekrarlanmaması için ABD de yeni bir bütçe tasarısı hazırlanmıştır. Tasarı, 2013 sonuna doğru onaylanmış ve bu gelişme ülkede kamu harcamalarının devamına ilişkin riskleri büyük ölçüde hafifletmiştir. Ekonomik faaliyetin baskı altında olduğu Euro Alanı nda kademeli toparlanmanın önümüzdeki dönemde devam edeceği beklenmektedir. Bölgede bankacılık birliğinin kurulması yolunda atılan adımların devam etmesi Euro Alanı ekonomisine ilişkin risk algısının iyileşmesine imkân sunmaktadır yılında, Fed in alacağı para politikası kararlarına bağlı olarak önümüzdeki dönemde sermaye hareketlerinde yaşanabilecek dalgalanmalar gelişmekte olan ülkelerin sergileyeceği performans üzerinde belirleyici olacaktır. Faaliyetler İş Bankası 2013 Faaliyet Raporu 23

26 Faaliyetler Türkiye Ekonomisi 2013 yılının ilk dokuz ayında kaydedilen büyümede özel sektörün tüketim harcamaları ve kamunun yatırım harcamaları belirleyici olmuştur yılında makroekonomik gelişmeler Tüketim ve yatırım ağırlıklı büyüme kompozisyonu 2013 yılında Türkiye ekonomisinde büyüme bileşenlerinin 2012 ye oranla değiştiği gözlenmiştir. Bu dönemde, yurt içi talep koşullarındaki toparlanma paralelinde Türkiye ekonomisinde özel sektörün tüketim harcamaları, kamunun ise yatırım harcamaları ön plana çıkmıştır yılının ilk dokuz ayında kaydedilen %4,0 oranındaki büyümenin 3,1 puanı özel sektörün tüketim harcamalarından, 1,3 puanı da kamunun yatırım harcamalarından kaynaklanmıştır yılının aksine net ihracat 2013 yılında büyümeyi 2,2 puan azaltmıştır. Dış ticaret açığı 2013 yıl sonu itibarıyla bir önceki yıla göre %18,7 oranında genişlemiş ve 99,8 milyar ABD doları olmuştur yılında önemli ölçüde gerileyen AB ülkelerinin Türkiye nin ihracatındaki payı, 2013 yılında bu bölgede görülen kademeli canlanmaya bağlı olarak yeniden yükseliş eğilimine girmiştir. İç talep koşulları ve dış ticarette kaydedilen gelişmelere bağlı olarak 12 aylık birikimli cari açığın özellikle Nisan ayından itibaren yükseliş eğilimine girdiği izlenmiştir. Bununla birlikte, yılın son iki ayında cari açık, TCMB nin para politikasını sıkılaştırması ve hane halkının tüketim harcamalarındaki artışı sınırlandırmak için aldığı tedbirlerin etkisiyle yatay bir seyir izlemiştir. 12 aylık birikimli cari açık, Aralık ayında 2012 sonuna göre 16,5 milyar ABD doları artarak 65 milyar ABD dolarına yükselmiştir yılında uluslararası konjonktürde kaydedilen hızlı değişimlere bağlı olarak, portföy yatırımlarının cari açığın finansmanında dalgalı bir seyir gösterdiği, doğrudan yatırımların ise önceki yıllara oranla daha düşük seviyede gerçekleştiği görülmektedir. GSYH daki Sektörel Büyüme Oranları (%) 12 8 İnşaat 4 0 Tarım Sanayi Hizmetler 2012 İnşaat GSYH Tarım Sanayi Hizmetler 2013 * GSYH (*) Ocak-Eylül dönemi itibarıyladır. 24 İş Bankası 2013 Faaliyet Raporu

27 Özetle Bütçe disiplini korunurken, enflasyon oranı yıl sonu hedefinin üzerinde gerçekleşti. TCMB, sıkılaştırıcı yönde tedbirler almaya başladı. Moody s Türkiye nin kredi notunu yatırım yapılabilir seviyeye yükseltti. Korunan bütçe disiplini Merkezi yönetim bütçesinin sergilediği olumlu performans 2013 yılında da devam etmiştir. İç talep koşullarının seyri vergi gelirlerine olumlu yönde yansımıştır yılının sonu itibarıyla bütçe gelirleri %17,1, bütçe harcamaları ise %12,7 artış kaydetmiştir. Bu çerçevede, 2012 yılında 29,4 milyar TL açık veren bütçe dengesi 2013 yılında 18,4 milyar TL açık vermiştir. Yıl sonu hedefinin üzerinde bir enflasyon oranı İşlenmemiş gıda fiyatları ve döviz kurlarındaki yükseliş sonucunda yıllık TÜFE artışı Temmuz ayında %8,88 ile 2013 yılının en yüksek düzeyine ulaşmıştır. Temmuz ayından itibaren baz etkisine bağlı olarak gerileyen yıllık TÜFE artışı yıl sonu itibarıyla %7,4 düzeyinde gerçekleşmiştir. Yılın ikinci yarısında TL deki değer kaybının ivme kazanması yıllık TÜFE artışındaki gerilemeyi sınırlandırmıştır. TCMB nin tercihi: Parasal sıkılaşma TCMB, 2013 yılının ilk aylarında faiz indirimleri ve makro ihtiyati tedbirlerin ön plana çıktığı; ekonomik faaliyeti destekleyici para politikası uygulamalarına ağırlık vermiştir. Yılın ikinci yarısında ise, Fed in varlık alım programını sonlandırabileceği endişelerinin gündeme gelmesi ile beraber diğer gelişmekte olan ülkelerde olduğu gibi Türkiye den de sermaye çıkışları izlenmiştir. Bu durum TL de değer kaybına ve enflasyon üzerindeki baskının artmasına yol açmıştır. Bu gelişmelerin ışığında TCMB, yurt içinde fiyat istikrarını sağlamak ve finansal istikrarı desteklemek amacıyla faiz koridorunun üst sınırını yükseltirken, istisnai ve normal gün uygulamaları ile sıkılaştırıcı yönde tedbirler almaya başlamıştır. Bu dönemde likidite yönetimine ağırlık veren TCMB, enflasyon hedeflerle uyumlu hale gelene kadar sıkılaştırıcı yöndeki para politikasına devam edeceğini açıklamıştır. İkinci bir kredi derecelendirme kuruluşundan yatırım yapılabilir kredi notu 2013 yılında uluslararası kredi derecelendirme kuruluşu Moody s Türkiye nin kredi notunu bir basamak artırarak Ba1 den Baa3 e yükseltmiştir. Böylece, Moody s Fitch in ardından Türkiye nin kredi notunu yatırım yapılabilir seviyeye yükselten ikinci kuruluş olmuştur. Not artırımına gerekçe olarak ülkenin ekonomi ve kamu maliyesi göstergelerindeki iyileşmeyi gösteren Moody s, gerçekleştirilen yapısal reformların sermaye akımlarına karşı kırılganlıkları azaltacağı öngörüsünde bulunmuştur. Faaliyetler Enflasyon ve Döviz Sepeti (Aylar İtibarıyla Yıllık Değişimler) (%) Ş 12 M 12 N 12 M 12 H 12 T 12 A 12 E 12 E 12 K 12 A Ş 13 M 13 N 13 M 13 H 13 T 13 A 13 E 13 E 13 K 13 A 13 ÜFE TÜFE Döviz Sepeti (sağ eksen) *Döviz Sepeti (0,5* +0,5*$), TCMB kurlarının aylık ortalamaları kullanılarak hesaplanmıştır. İş Bankası 2013 Faaliyet Raporu 25

28 Faaliyetler Bankacılık Sektörü Bankacılık sektörü 2013 yılında finansman ihtiyacını ana fonlama kaynağı olan mevduata ek olarak yurt dışından sağladığı borçlar ve repo işlemlerinden sağladığı fonlar ile karşılamaya devam etmiştir Yılında Bankacılık Sektöründeki Gelişmeler Bankacılık sektörü istikrarlı büyümesini sürdürüyor yılında bankacılık sektörü - aktif büyüklüğü, - açılan şube sayısı ve - istihdam edilen kişi sayısı bakımından büyümesini sürdürmüştür. Bankacılık sektörünün toplam aktifleri 2013 yıl sonu itibarıyla 2012 yıl sonuna göre %26,4 oranında artarak milyar TL seviyesine yükselmiştir yılında iç talep koşullarındaki iyileşmenin de etkisiyle kredi hacmi artışı hız kazanmıştır. TCMB nin 2013 yılının ilk yarısında almış olduğu faiz indirim kararları bankacılık sektöründe fonlama maliyetlerine olumlu yansımıştır. İzleyen dönemde hayata geçirilen sıkılaştırıcı yöndeki para politikası uygulamaları ise sektör genelinde fonlama maliyetlerini yeniden yükseltmiştir. Öte yandan, BDDK sermaye yeterliliği oranının hesaplanmasında yeni düzenlemelere gitmiş, kredi kartlarında genel taksit sayısını, taşıt kredilerinde kredilendirme oranını ve tüketici kredilerinde vadeyi sınırlandırmaya yönelik yeni adımlar atmıştır. Sektör fonlama kaynaklarını çeşitlendirmeyi sürdürmüştür. Bankacılık sektörü 2013 yılında finansman ihtiyacını ana fonlama kaynağı olan mevduata ek olarak yurt dışından sağladığı borçlar ve repo işlemlerinden sağladığı fonlar ile karşılamaya devam etmiştir. Ayrıca, menkul kıymet ihraçları da bankacılık sektörünün bilançosunu desteklemiştir sonunda 37,9 milyar TL olan sektörün menkul kıymet ihraçları bakiyesi %60 lık artışla 2013 yıl sonu itibarıyla 61 milyar TL ye yükselmiştir. Sermaye yeterliliği yüksek seviyesini koruyor. Sektörün sermaye yeterlilik oranı 2012 yıl sonuna göre bir miktar azalsa da 2013 Aralık itibarıyla %15,3 ile yüksek düzeyini korumuştur. Sektörün net kârı 2013 yıl sonunda bir önceki yılın aynı dönemine göre %4,9 oranında artış kaydederek 24,7 milyar TL düzeyinde gerçekleşmiştir Yılında Mevduat ve Krediler (*) (Yıl Sonuna Göre Değişim) (%) O Ş M N M H T A E E K A TL Mevduat YP Mevduat Krediler Kaynak: BDDK Aylık Bülten Verileri, (*) Katılım bankaları dahildir. 26 İş Bankası 2013 Faaliyet Raporu

29 Geleceğe Dair Beklentiler Sürdürülebilir büyüme 2014 yılında Türkiye ekonomisinin büyüme görünümünün net ihracat ağırlıklı olması beklenmektedir. Reel efektif döviz kurunun geldiği seviyenin ihracat olanaklarını olumlu yönde etkileyerek net ihracatın büyümeye katkısını pozitife çevireceği düşünülmektedir. Uluslararası sermaye akımlarının seyri ve yurt içindeki siyasi konjonktür, 2014 yılı büyüme hızını etkileyebilecek diğer unsurları oluşturmaktadır. Ana ihraç pazarlarındaki gelişmeler Başta AB ülkeleri olmak üzere Türkiye nin ana ihraç pazarlarındaki gelişmeler, önümüzdeki dönemde de ekonomik faaliyet üzerinde etkili olmayı sürdürecektir. Bu kapsamda, 2013 yılında resesyondan çıkan AB ekonomilerindeki toparlanmanın Türkiye ekonomisine de olumlu yönde katkı sağlayacağı düşünülmektedir. Esnek para politikası 2013 yılının ikinci yarısından itibaren Fed in para politikasına ilişkin belirsizliğin döviz kurları üzerinde yarattığı oynaklığın önümüzdeki dönemde söz konusu belirsizliğin ortadan kalkmasına bağlı olarak azalacağı öngörülmektedir. Bu durumun enflasyon üzerindeki baskıları hafifleteceği düşünülmektedir. TCMB nin sürdürdüğü esnek para politikası çerçevesinde almış olduğu makro ihtiyati tedbirlerin enflasyon görünümünü olumlu yönde etkileyeceği düşünülmektedir. Ancak, iç ve dış faktörlere bağlı olarak döviz kurlarında meydana gelebilecek dalgalanmalar fiyat istikrarı açısından temel risk faktörü olmaya devam edecektir. Bankacılık sektörü büyümesini 2014 yılında da sürdürecektir. TCMB nin son dönemde izlemiş olduğu mevcut para politikası sektörün fonlama maliyetini artırmıştır. Bununla birlikte bankacılık sektörü, menkul kıymet ihraçları gibi alternatif kaynak yaratma araçları vasıtasıyla istikrarlı büyüme trendini korumaktadır. Türkiye nin kredi notunun iki ayrı uluslararası kredi derecelendirme kuruluşu tarafından yatırım yapılabilir seviyeye yükseltilmesi önümüzdeki dönemde sektörün yurt dışından kaynak sağlamada bir sorun yaşamayacağına işaret etmektedir. Bununla birlikte, küresel likidite koşullarının ve yurt içindeki siyasi gelişmelerin Türkiye ye yönelik risk algısını etkilemesi, borçlanma maliyeti ve tutarı üzerinde belirleyici olabilecektir. Sektörün 2014 yılında, geçtiğimiz yıllarda olduğu gibi Türkiye ekonomisinin büyümesine paralel gelişimini sürdüreceği tahmin edilmektedir. Faaliyetler İş Bankası 2013 Faaliyet Raporu 27

30 İş Bankası nın hedefi önce bölgesel sonra da küresel bir banka olmaktır. Banka bu doğrultuda hizmet ağını genişletmeye devam etmektedir. İngiltere Hollanda Almanya Fransa İsviçre Kosova Bulgaristan Rusya Gürcistan Çin K.K.T.C. Irak Mısır Bahreyn 60 yeni şube 826 yeni Bankamatik 956 yeni İş Bankalı

31 İş Bankası 2014 yılında da piyasanın sunacağı iş olanakları paralelinde hizmet ağı büyümesini yurt içi ve yurt dışında sürdürecektir. İş Bankası, uluslararası genişleme stratejisi çerçevesinde başta Türkiye nin yakın coğrafyasında yer alan ülkeler olmak üzere, Türkiye ile önemli ekonomik ve ticari ilişkileri bulunan pazarlarda hizmet ağını genişletmeye odaklanmaktadır. K.K.T.C. deki 15. şube olan Taşkınköy Şubesi 2013 yılında faaliyete geçmiştir. İş Bankası, K.K.T.C. deki en geniş şube ağına sahip bankadır. Irak ın Bağdat ve Duhok, Gürcistan ın Tiflis, Kosova nın Prizren ve İngiltere nin Londra kentlerinde yeni şubeler açılmasına yönelik çalışmalar devam etmektedir. İş Bankası, yurt içi hizmet ağını da geliştirmeye devam etmektedir yılında toplam yurt içi şube sayısını a çıkararak, özel bankalar arasında liderliğini sürdürmüştür. Yurt içi Bankamatik sayısını e yükselten İş Bankası Türkiye deki en büyük ATM ağına sahiptir. İş Bankası, alternatif dağıtım kanallarındaki ürün ve hizmet çeşitliliğini geliştirmeye ve işlem hacimlerini büyütmeye devam etmektedir. İş Bankası nda alternatif dağıtım kanalları aracılığıyla gerçekleştirilen işlemlerin toplam işlemlere oranı 2013 yılında %80,5 e yükselmiştir. İş Bankası Grubu, 2013 yılı itibarıyla 50 binin üzerinde çalışanı bulunan büyük bir ailedir.

32 Faaliyetler 2013 Yılında İş Bankası ve Faaliyetleri 2013 yılında İş Bankası nın toplam aktifleri %20,0 oranında artarak 210,5 milyar TL ye ulaşmıştır. İş Bankası, toplam varlıkları, kredi büyüklüğü ve özkaynakları itibarıyla Türkiye nin en büyük bankasıdır yılında sağladığı büyüme ile İş Bankası nın toplam varlıkları 210,5 milyar TL ye, kredileri 134,8 milyar TL ye ulaşırken, özkaynakları 23,6 milyar TL seviyesinde gerçekleşmiştir. İş Bankası iş hacmini büyütürken aktif kalitesi ve kârlılığa odaklanmayı sürdürmüştür. Türkiye ekonomisi ve Türk Bankacılık sektörünün önemli kuruluşlarından biri olan İş Bankası, kendisini müşterilerine en yakın banka olarak konumlandırmaktadır yılında yurt içi ve yurt dışı hizmet ağını genişletmeye devam eden İş Bankası, 59 yeni şube ile yurt içi şube sayısını a, K.K.T.C. nin Lefkoşa şehrinde açtığı bir şube ile yurt dışı şube sayısını 20 ye çıkarmıştır yıl sonu itibarıyla aktif toplamı, krediler ve özkaynaklar bakımından sektörün en büyük oyuncusu olan İş Bankası, mevduatta ve şube sayısında özel bankalar arasında lider konumdadır yılında özkaynaklarını %3,8 oranında artıran İş Bankası, güçlü sermaye yapısıyla önümüzdeki dönemde de gelişen Türkiye ekonomisine destek vermeye devam edecektir. İş Bankası 2013 yılında aktif toplamını bir önceki yıla göre %20 oranında büyüterek 210,5 milyar TL ye ulaştırmıştır. Kredilerin aktif toplamı içindeki payı yükseliş trendini 2013 yılında da sürdürmüş ve yıl sonunda %64,1 seviyesine ulaşmıştır. İş Bankası, mevduat büyüklüğü bakımından özel bankalar arasındaki liderliğini koruduğu 2013 yılında mevduat toplamını bir önceki yıla kıyasla %14,8 oranında artırarak 121,0 milyar TL ye ulaştırmıştır. İş Bankası 2013 yılında uzun vadeli kaynak yaratmak ve kaynak yapısını çeşitlendirmek amacıyla mevduat dışı fonları da etkin şekilde kullanmaya devam etmiştir yılında devam eden yurt içi ve yurt dışı menkul kıymet ihraçları sonucunda, ihraç edilen menkul kıymetler %58,6 oranında büyüyerek yıl sonunda pasif toplamının %4,8 ini oluşturmuştur. Aktif Kompozisyonu (%) Nakit Değerler ve Bankalar 9,9 11,7 Menkul Değerler 21,7 17,5 Krediler 60,8 64,1 İştirak ve Bağlı Ortaklıklar 4,4 3,7 Diğer 3,2 3,1 Toplam Pasif Kompozisyonu (%) Mevduat 60,1 57,5 Alınan Krediler ve Para Piyasalarına Borçlar (*) 18,5 23,7 Diğer Yükümlülükler 8,5 7,6 Özkaynaklar 12,9 11,2 Toplam (*) Türk parası ve yabancı para cinsinden borçlanma aracı ihraçları ile sermaye benzeri krediler dahildir. 30 İş Bankası 2013 Faaliyet Raporu

33 Toplam Krediler (Milyon TL) Toplam Mevduat (Milyon TL) %26, %14, yılında bir önceki yıla göre %3,8 oranında artan ve büyüklüğü 23,6 milyar TL ye ulaşan özkaynaklar güçlü kredi büyümesini destekleyen önemli unsurlardan biri olmuştur. İş Bankası nın sermaye yeterlilik oranı 2013 yıl sonu itibarıyla %14,4 gibi yasal sınırın çok üzerinde bir seviyede gerçekleşmiştir. İş Bankası nın kredileri 2013 yılında %26,4 oranında büyüyerek 134,8 milyar TL ye ulaşmıştır. İş Bankası 2013 yılında, toplam krediler büyüklüğü açısından sektördeki liderliğini sürdürmüştür. Kredi türleri açısından portföyündeki çeşitliliği korumaya özen gösteren İş Bankası nın kredilerinin %28,5 i bireysel kredilerden, %71,5 i ise kurumsal ve ticari krediler ile KOBİ kredilerinden oluşmaktadır. Takipteki kredilerin toplam krediler içindeki payı 2013 yılında da düşmeye devam etmiştir yıl sonu itibarıyla takipteki krediler oranı %1,6 ile sektör ortalamasının altındaki seviyesini korumuştur. İş Bankası 2013 yılında mevduat toplamını %14,8 oranında artırarak 121,0 milyar TL seviyesine yükseltmiştir yılında da İş Bankası için ana fonlama kaynağı olmaya devam eden mevduat kaleminin pasif toplamı içindeki payı %57,5 seviyesinde gerçekleşmiştir. İş Bankası 2013 yıl sonu itibarıyla TP, YP, vadesiz ve toplam mevduat büyüklüklerinde özel bankalar arasında lider konumunu sürdürmüştür. 45,4 milyar TL ye ulaşan Türk Lirası tasarruf mevduatıyla da özel bankalar arasında en yüksek pazar payına sahip olan İş Bankası, 2013 yılında da tasarrufların ekonomiye döndürülmesi sürecinde etkin rol oynamıştır. İş Bankası nın 2013 yılında net faiz geliri bir önceki yıla göre %12,3 artmıştır yılında %12,5 oranında artan net ücret ve komisyon gelirleri kârlılığı olumlu yönde etkileyen bir diğer unsur olmuştur. Faaliyetler Net Faiz Geliri ve Net Ücret ve Komisyon Gelirleri Takipteki Krediler Oranı (%) %12, %12,5 %1,9 %1,6-0, Net Faiz Geliri Net Ücret ve Komisyon Geliri İş Bankası 2013 Faaliyet Raporu 31

34 Faaliyetler 2013 Yılında İş Bankası ve Faaliyetleri İş Bankası kurumsal bankacılık stratejisini, müşterileriyle uzun dönemli işbirlikleri oluşturmak ve mevcut ilişkilerini daha da derinleştirmek üzerine yapılandırmıştır. Kurumsal Bankacılık İş Bankası kurumsal bankacılık müşterileriyle kalıcı ve çok yönlü ilişkiler geliştirmeyi stratejik olarak önemsemektedir. Banka, her türlü konjonktürde reel sektöre olan desteğini kesintisiz biçimde sürdürmektedir. İş Bankası, gücünü, bilgi birikimini ve köklü tecrübesini müşterileriyle ana çözüm ortağı olarak paylaşmaktadır. Banka, müşterilerinin ulusal ve uluslararası pazarlardaki rekabet gücünün artırılmasına ve büyüme fırsatlarının değerlendirilmesine etkin bir şekilde katkı sağlamaktadır. İş Bankası teknoloji alanındaki güncel yenilikleri hizmet ve ürünlerine yansıtarak müşteri talep ve beklentilerini karşılamaktadır. Banka, müşterilerine ve sektörlere özel geliştirdiği ürün yelpazesi ve finansman çözümleriyle kurumsal bankacılık müşterilerinin öncelikli tercihi olmaya devam etmiştir. İş Bankası 2013 yılının dalgalı piyasa ortamında kurumsal bankacılıkta öncü konumunu pekiştirmiştir. İş Bankası ihtisaslaşmış 9 kurumsal bankacılık şubesi ve yabancı sermayeli şirketler şubesi ile hizmet sunmaktadır. İş Bankası kurumsal bankacılık stratejisini, müşterileriyle uzun dönemli işbirlikleri oluşturmak ve var olan ilişkilerini daha da derinleştirmek üzerine yapılandırmıştır. İş Bankası, kurumsal müşterilerine, uzman kadrolar ve ileri teknolojik altyapıyla donatılmış, 4 adedi İstanbul da olan toplam 9 adet kurumsal şubesi ve yine İstanbul da faaliyet gösteren ve sadece yabancı sermayeli şirketlere özel olarak tasarlanan Yabancı Sermayeli Şirketler Şubesi ile hizmet sunmaktadır. İş Bankası kurumsal bankacılık faaliyetlerini, - bulundukları sektördeki lokomotif konumları, - ulusal ve/veya uluslararası düzeydeki ticari ve endüstriyel ilişkileri, - çeşitlilik arz eden ürün ve hizmet talepleri, - fiyat ve sunum hızı gibi ürün bileşenlerine karşı sergiledikleri yüksek hassasiyetleri gibi özellikleriyle öne çıkan büyük ölçekli firmalara yönelik olarak, müşteri memnuniyeti sağlama hedefiyle yürütmektedir. İş Bankası ülke ekonomisine artı değer yaratmaya devam ediyor. İş Bankası, kaynaklarını müşterilerin faaliyetlerine ve ihtiyaçlarına yönlendirerek, müşterileriyle birlikte ülke ekonomisine değer yaratmaya 2013 yılında da devam etmiştir. İş Bankası sektörel bazda farklılık gösteren müşteri ihtiyaçlarının çeşitlilik ve kalite açısından doğru bir şekilde analiz edilerek bu ihtiyaçlara özel çözümler geliştirilmesi yönündeki çalışmalarını sürdürmüştür. Müşteri memnuniyetinin pekiştirilmesi için ürün ve hizmetlerin hız ve kalite düzeyi ile müşteri ihtiyaçlarına özel yenilikçi ürünlerin ve teknolojik altyapının geliştirilmesine devam edilmiştir. Bu dönemde özellikle kredi portföyünün daha etkin yönetimine yönelik çalışmalar yürütülmüştür. Bu doğrultuda, piyasa gelişmelerinin ışığında proaktif, süratli ve yerinde yönetsel müdahaleler uygulanmıştır. Bu yaklaşım, İş Bankası nın kurumsal bankacılık müşterileri ile olan işbirliğinin daha da gelişmesini ve müşterileri nezdindeki etkinliğinin daha üst seviyelere taşınmasını sağlamıştır. İş Bankası, ülkemizdeki önemli yatırım projelerine kaynak sağlamaya devam ediyor. İş Bankası, proje yatırımlarında sektördeki öncü rolünün sorumluluğuyla hareket etmektedir. Banka, deneyimlerine ve rasyonel analizlere dayalı finansman çözümleriyle birlikte reel sektöre sağladığı kaynaklarla ülke ekonomisinin gelişimine katkı sağlayan birçok projeye adını yazdırmaktadır. İş Bankası, ülke ekonomisinin lokomotifi niteliğindeki enerji, altyapı, ulaştırma, imalat sanayi, inşaat ve turizm alanlarındaki yatırımlar başta olmak üzere özelleştirmeleri de kapsayan satın alma projelerinin finansmanlarına önemli düzeyde kaynak sağlamaktadır. Banka 2013 yılında bu alandaki etkinliğini artırmış ve güçlü konumunu devam ettirmiştir. Farklı sektörlerde faaliyet gösteren kurumsal ve ticari müşterilerinin finansman ihtiyaçlarına nitelikli çözümler getiren İş Bankası, 2013 yılında, aralarında Boğaziçi Elektrik Dağıtım A.Ş., İstanbul Anadolu Yakası Elektrik Dağıtım A.Ş., Toroslar Elektrik Dağıtım A.Ş., Akdeniz Elektrik Dağıtım A.Ş., Gediz Elektrik Dağıtım A.Ş., Başkent Doğalgaz Dağıtım A.Ş., Kangal Termik Santrali ile Seyitömer Termik Santrali özelleştirmesinin de yer aldığı büyük çaplı özelleştirme ihalelerinin yanı sıra, 32 İş Bankası 2013 Faaliyet Raporu

35 Özetle İş Bankası gücünü, bilgi birikimini ve köklü tecrübesini müşterileriyle paylaşıyor. İş Bankası nın özel tasarlanmış Yabancı Sermayeli Şirketler Şubesi müşterilerine özel hizmet sunuyor. İş Bankası 4 ü İstanbul da olan toplam 9 şube ile kurumsal müşterilere hizmet veriyor. Gebze-İzmir Otoyolu 1. Fazı Projesi ne uzun vadeli finansman sağlayan bankalar konsorsiyumu içerisinde yer almıştır. Proje finansmanı 2014 yılında da önemini koruyacaktır. İş Bankası proje finansmanının 2014 yılında da önemini koruyacağını öngörmektedir. Banka, proje finansmanı alanında teknik, mali ve finansal analizlerle desteklenen deneyimiyle nitelikli finansman çözümleri sunmaya devam etmektedir. Banka, reel sektöre sağladığı kaynaklarla, ülke ekonomisinin gelişiminde kilit role sahip sektörlerdeki projelerin finansmanındaki lider ve güçlü konumunu sürdürecektir. Yatırımların finansmanında uluslararası kuruluşlarla işbirliği İş Bankası, Avrupa Yatırım Bankası ndan (EIB) daha önce sağladığı kaynaklara ilave olarak çalışan sayısı e kadar olan firmalara kullandırılmak üzere 150 milyon Euro tutarında yeni bir kredi sağlanması hususunda 2013 yılında bir sözleşme imzalamıştır. Avrupa Yatırım Bankası ve Avrupa İmar ve Kalkınma Bankası (EBRD) ortak finansmanı ile başlatılan Türkiye Orta Ölçekli Sürdürülebilir Enerji Finansmanı (MidSEFF) programı kapsamında 2013 yılında İş Bankası nca sağlanan kaynak toplamı 175 milyon Euro tutarına ulaşmıştır. Kaynağın, yenilenebilir enerji yatırımları, endüstriyel enerji etkinliği yatırımları ve atıklardan enerji üretilmesine yönelik yatırımların finansmanı amacıyla plasmanı konusundaki çalışmalar sürdürülmektedir. Japan Bank for International Cooperation (JBIC) tarafından yenilenebilir enerji projeleri ile ilgili Japonya dan tedarik edilecek mal ve hizmetlerin finansmanına yönelik olarak sağlanan toplam 300 milyon ABD doları kaynağın kullandırım çalışmaları devam etmektedir. İş Bankası, kurumsal bankacılık müşterilerini özel risk yönetimi çözümleri ile de destekliyor. Piyasa parametreleri nedeniyle hassaslaşan risk algılarının bir sonucu olarak öne çıkan türev ürünler ve risk yönetimi hizmetleri 2013 yılında da müşterilerden yoğun talep görmeye devam etmiştir. İş Bankası, belirsizliklerin bir sonucu olarak müşterilerinin maruz kaldıkları faiz, kur ve emtia fiyatı değişim risklerine yönelik çeşitli türev enstrümanlar ile diğer bankacılık ürünleriyle entegre ürünler geliştirmekte ve sunmaktadır. İş Bankası, 2014 yılında da ihtiyaç ve beklentilere uygun olarak yapılandırdığı türev ürünleri ve özel risk yönetimi çözümleriyle müşterilerini desteklemeyi sürdürecektir. Nakit yönetimi çözümleri ile müşteri memnuniyetine katkı İş Bankası müşterilerine sektör ihtiyaçlarına özel olarak geliştirilmiş, yenilikçi teknolojiyle desteklenen nakit yönetimi çözümleri sunmaktadır. Müşterilerinin hızını ve verimini doğrudan artıran bu ürünler, müşteri memnuniyetine ve sadakatine güçlü katkıda bulunmaktadır. İş Bankası 2013 yılında, müşterilerine zaman ve maliyet tasarrufu sağlayacak, ihtiyaçlara göre özelleştirilmiş ödeme çözümlerinin sunulmasına yönelik çalışmalar yürütmeye devam etmiştir. Gerek yurt içi gerekse yurt dışı ödemeler için yararlanılabilen söz konusu çözümlerin kullanımı süratle yaygınlaştırılmış ve toplam ödeme işlemleri içerisinde kayda değer bir paya ulaşılmıştır. Diğer taraftan, İş Bankası nın piyasadaki başlıca oyunculardan biri olduğu ticari tahsilat sistemleri ve bu alandan elde edilen bankacılık hizmet gelirlerindeki hızlı büyüme trendi 2013 te de devam etmiştir. Faaliyetler İş Bankası 2013 Faaliyet Raporu 33

36 Faaliyetler 2013 Yılında İş Bankası ve Faaliyetleri İş Bankası, 2013 yılında uluslararası kuruluşlardan sağladığı kaynakları KOBİ lerin kullanımına sunmaya devam etmiştir. Ticari Bankacılık İş Bankası, 2013 ün dalgalı piyasa koşullarında ticari bankacılık müşterilerine desteğini sürdürmüştür. İş Bankası 2013 yılında ticari bankacılık iş kolunda müşterilerine istikrarlı desteğine devam etmiş; sanayicinin, ticaret erbabının, KOBİ lerin ve esnafın yanında yer almayı sürdürmüştür. İş Bankası, ticari bankacılık iş kolunda, -- sayısı 47 ye ulaşan ticari şubeleri, -- ülke geneline yaygın karma şubeleri, adet satış bölgesi (K.K.T.C. dahil), -- deneyimli saha örgütü, müşteri ilişkileri yöneticileri ve müşteri temsilcileri ile hizmet sunmaktadır. Ticari bankacılık kredi portföyünde yüksek oranlı artış İş Bankası ticari bankacılık iş kolunda yıllardır gösterdiği başarılı performansı 2013 yılında da devam ettirmiştir. Taksitli ticari krediler alanındaki açık ara liderliğini 2013 yılında da sürdüren İş Bankası, bu alanda %17,5 lik (*)(**) pazar payına ulaşmıştır. Banka nın taksitli ticari krediler portföy büyüklüğü yıl sonu itibarıyla 22,5 (**) milyar TL olmuştur. İş Bankası, 2013 yılında KOBİ lerin işletme sermayesi ve yatırım finansmanı ihtiyaçlarını karşılarken ticari taşıt ve işyeri alımlarını da kredilendirmeye devam etmiştir. Banka, ticari taşıt kredilerinde %25,8 lik (*), işyeri kredilerinde %12,1 lik (*), ihtiyaç kredilerinde %16,9 luk (*)(**) piyasa payıyla lider konumunu sürdürmüştür. (*) Piyasa payları, faiz tahakkuk ve reeskontları dikkate alınmaksızın Bankacılık Düzenleme ve Denetleme Kurumunca yayınlanan aylık sektör verileri kullanılarak hesaplanmış olup, sektör rakamlarına katılım bankaları ile kalkınma ve yatırım bankaları dâhildir. (**) Kredili mevduat hesapları dâhildir. Mesleki birlikler, sektörel kuruluşlar ve kamu kurumlarıyla artan işbirliği İş Bankası geçmiş yıllarda olduğu gibi 2013 yılında da ticari bankacılık faaliyetlerini bölgesel ihtiyaçları gözeterek geliştirmiştir. Banka, bu doğrultuda ticaret ve sanayi odalarının yanı sıra, mesleki örgütlerle de işbirliklerini sürdürmüştür. Bu kapsamdaki çalışmalardan bazıları aşağıda özetlenmiştir. -- İş Bankası ile KOSGEB arasında Reyhanlı İlçesi Acil Destek Kredisi Protokolü ve KOBİ Proje Destek Programı, Tematik Proje Destek Programı, İşbirliği-Güçbirliği Destek Programı, Girişimcilik Destek Programı, Ar-Ge İnovasyon ve Endüstriyel Uygulama Destek Programı nda yer almaya hak kazanan firmaların finansman ihtiyaçlarını karşılamaya yönelik Eş Finansman Kredi Programı Protokolü imzalanmıştır. Diğer yandan, KOSGEB tarafından sunulan geri ödemeli ve geri ödemesiz destek programlarından yararlanmaya hak kazanan firmaların finansman ihtiyaçlarına yönelik olarak KOSGEB Destek Paketi hazırlanmıştır. Bu paket kapsamında firmalara Köprü Finansman Kredisi, Eş Finansman Kredisi ve Teminat Mektubu ürünleri sunulmaktadır. -- İş Bankası, 2013 yılında da Toprak Mahsulleri Ofisi A.Ş. (TMO) ile işbirliğini sürdürmüş, TMO ya ürün (buğday, arpa, mısır ve çeltik) teslim eden mudilerine makbuz senedine dayalı kredi kullandırmıştır. -- İş Bankası ve Pancar Ekicileri Kooperatifleri Birliği (PANKOBİRLİK) arasında İşbirliği ve İmece Kart Üye İşyeri Çerçeve Protokolü imzalanmıştır. -- İş Bankası nın Türk Eczacıları Birliği (TEB) ile olan işbirliği sürdürülmüştür. Eczacıların Sosyal Güvenlik Kurumu (SGK) sağlık yardımı ödemelerine Banka tarafından aracılık edilmesi ve TEB Yardımlaşma Sandığı kredilerinin İş Bankası nca kullandırılmasına yönelik işbirliği protokollerinin devamı sağlanmıştır. -- Avrupa Birliği Katılım Öncesi Yardım Aracı Kırsal Kalkınma Bileşeni (IPARD) Programına ilişkin olarak Banka ile Tarımsal ve Kırsal Kalkınmayı Destekleme Kurumu (TKDK) arasındaki protokol yenilenmiştir. Protokol çerçevesinde başvuru çağrıları doğrultusunda çalışmalara devam edilmektedir. 34 İş Bankası 2013 Faaliyet Raporu

37 Özetle İş Bankası ticari bankacılık iş kolundaki başarılı performansını 2013 yılında da sürdürdü. İş Bankası ticari bankacılık faaliyetlerini bölgesel ihtiyaçları gözeterek geliştirmeye devam etti. İş le Buluşmalar toplantıları, 2013 yılında Muğla, Erzurum, Kocaeli ve Samsun illerinde düzenlendi. KOBİ lere sağlanan yurt dışı kaynaklı fonlar yılı içerisinde EBRD ile İş Bankası arasında TurSEFF, TurAFF ve WIB programları kapsamında 50 milyon Euro tutarında kredi anlaşması imzalanmıştır. TurSEFF kaynağının müşterilere plasman çalışmaları devam etmektedir. TurAFF ve WIB kaynakları kapsamında müşterilere kredi kullandırma çalışmalarına da başlanmıştır yılında, önceki dönemlerde EIB den sağlanarak KOBİ lerin finansman ihtiyaçlarının karşılanması amacıyla kullandırılan 150 milyon Euro tutarındaki kredinin geri ödemeleri neticesinde oluşan limit boşlukları kullanılarak KOBİ lere yeniden EIB kredisi kullandırılmasına başlanmıştır. Buna ilaveten 2013 yılı içerisinde EIB ile 150 milyon Euro tutarında yeni bir sözleşme imzalanmıştır. Söz konusu kaynak çalışan sayısı e kadar olan firmalara kullandırılacaktır. -- Kore Eximbank (KEXIM) ile İş Bankası arasında, Kore bağlantılı firmaların işletme sermayesi ve yatırım finansmanı ile Kore bağlantılı firmalarla işlem yapan firmaların bu kapsamdaki finansman ihtiyaçlarına yönelik olarak önceki dönemlerde imzalanmış olan anlaşma çerçevesinde 2013 yılında yeniden açılan Türkiye limitleri kullanılarak plasman çalışmalarına devam edilmiştir. -- Avrupa Birliği Küçük İşletmeler Kredi Programı İkinci Aşaması (Small Enterprises Loan Programme-SELP II) kapsamında KfW Entwicklungsbank tan önceki dönemlerde sağlanan 60,74 milyon Euro ya ilaveten, Ekim 2013 te toplam 17,64 milyon Euro tutarında kaynak temin edilmiştir. Bu kredilerin 2013 yılında Türkiye nin 49 ilindeki KOBİ lerin finansmanını teminen kullandırılmasına devam edilmiştir. Müşteri ihtiyaçlarına özel farklılaştırılmış çözümler ve ürünler İş Bankası, firmaların yöresel ve dönemsel ihtiyaç ve isteklerini gerek sahada gerek Genel Müdürlük te gerçekleştirdiği incelemeler ve değerlendirmeler sonucunda tespit etmekte, ürün ve hizmetlerini bu doğrultuda tasarlamaktadır yılında müşterilerin finansal ihtiyaçlarını en uygun şekilde karşılama yönündeki çalışmalar kapsamında; -- Yurt İçi Diğer Banka Avalli YP Poliçe/Bono İskonto Kredisi, -- Yurt İçi TL/YP Akreditif İskonto Kredisi, -- Otomotiv bayilerinin takasa aldıkları araçların finansmanına yönelik Takas Finansmanı Kredisi, -- Kentsel Dönüşüm Yasası Kapsamında İşyeri Kredisi hayata geçirilmiştir. İş Bankası, ticari kesimin danışmanı ve çözüm ortağıdır. İş Bankası, dünya ekonomisindeki gelişmelere paralel olarak firmaların içinde bulundukları değişim ve dönüşümü yakından takip etmekte; bilgilendirme ve danışmanlık faaliyetlerini kesintisiz olarak sürdürmektedir yılında Genel Müdürlük ve saha ekibiyle birlikte yoğun müşteri ziyaretlerine devam edilmiştir. Yaklaşık 185 bin müşterinin ihtiyaçları yerinde tespit edilerek kısa sürede sonuçlandırılması sağlanmıştır. Yoğun müşteri ziyaretlerinin yanı sıra, bilgi paylaşımı ve danışmanlık faaliyetleri kapsamındaki İş le Buluşmalar toplantıları, 2013 yılında Muğla, Erzurum, Kocaeli ve Samsun illerinde düzenlenmiştir yılında KOBİ lerin, sağlıklı büyümelerine ve rekabet avantajı sağlamalarına destek olmak amacıyla, ekonomik beklenti ve gelişmelerin yanı sıra ticari kesimi yakından ilgilendiren Kamu Ar-Ge Hibe ve Teşvikleri konularında, Organize Sanayi Bölgeleri (OSB) özelinde seminerler düzenlenmeye devam edilmiştir. Bu kapsamda 2013 yılında Denizli ve Tuzla Deri OSB de iki adet seminer düzenlenmiştir. İŞ TE KOBİ internet sitesine 3 uluslararası ödül daha Başta KOBİ ler olmak üzere çeşitli ölçekteki firmaların yakından takip ettiği İŞ TE KOBİ ( internet sitesinin üye sayısı 2013 yılı sonunda 56 bini aşmıştır. İŞ TE KOBİ, yenilikçi SUNUMATİK uygulamasıyla 2013 yılında kazandığı 3 uluslararası ödül ile toplam ödül sayısını 30 a yükseltmiştir. İş Bankası, ticari bankacılığın sektörün itici güçlerinden biri olmayı sürdüreceğini öngörmektedir. Banka bu öngörüsü doğrultusunda, ticari bankacılık iş kolundaki çalışmalarını farklılaştırılmış hizmet ve iş ortaklığı yaklaşımı ile devam ettirecektir. Faaliyetler İş Bankası 2013 Faaliyet Raporu 35

38 Faaliyetler 2013 Yılında İş Bankası ve Faaliyetleri 2013 yılında İş Bankası, bireysel krediler bakiyesini %26,2 artırarak 38,5 milyar TL ye ulaştırmıştır. Banka, bireysel kredilerde sektörün üzerinde bir büyüme kaydetmiştir. Bireysel Bankacılık İş Bankası, piyasanın bireysel krediler ile mevduat ve yatırım ürünleri alanlarında sunduğu büyüme olanaklarından aldığı payı artırmaya yönelik güçlü adımlar atmaya devam etmektedir yılında İş Bankası, bireysel krediler bakiyesini %26,2 artırarak 38,5 milyar TL ye ulaştırmıştır. Banka, bireysel kredilerde sektörün üzerinde bir büyüme kaydetmiştir. Sürdürülebilir, kârlı büyüme stratejisi ve müşteri merkezli çalışma sistematiği ile İş Bankası, bireylerin yaşamlarının farklı evrelerinde ihtiyaç duydukları tüm bankacılık ürün ve hizmetlerini, yaygın ve çok kanallı dağıtım ağı üzerinden kalite odaklı bir yaklaşım ile sunmaktadır. İş Bankası na bireysel bankacılıkta rekabet avantajı sağlayan başlıca özellikler; - ülke genelinde sahip olduğu geniş şube ve Bankamatik ağı, - yetiştirdiği yüksek nitelikli insan gücü, - yenilikçi çözümlerle her geçen gün zenginleşen geniş ürün gamı, - müşteri analitiği ve kampanya yönetimi yetkinlikleri, - güçlü teknolojik altyapısı ve - hizmet sunumunda sağladığı kanal çeşitliliğidir. Müşteri yönetimi çalışmaları İş Bankası nın değişmez hedeflerinden biri müşterileri ile kalıcı ve karşılıklı verimliliğe dayalı ilişkiler kurmak ve sürdürmektir. Banka, bu hedefle hayata geçirmiş olduğu ilişki evreleri bankacılığı programı kapsamında yeni kazandığı bireysel müşterilerle ilişkilerin sağlıklı bir biçimde yürütülmesini sağlamak üzere hoş geldin ve aktivasyon çalışmaları gerçekleştirmektedir. Tutundurma ve sadakat faaliyetleri kapsamında ise, müşterilere İş Bankası ürün ve hizmetleriyle ilgili sürekli bilgi aktarılmakta, ödüllü kampanyalar ve farklı etkinlikler düzenlenmektedir. Müşterilerin Banka ile ilişki düzeyini sistematik olarak ölçümleyen müşteri erimesi modelinin ortaya koyduğu sonuçlar doğrultusunda ise elde tutma ve geri kazanım iletişim çalışmaları yürütülmektedir yılında bireysel bankacılık müşterileri, içinde bulundukları yaşam evreleri, Banka ile süregelen ilişki evreleri ve davranış modelleri, ihtiyaç ve beklentileri dikkate alınarak 20 adet alt segmentte izlenmeye başlanmıştır. İş Bankası, belirlenen alt segmentlere özel değer önerileri oluşturmakta ve müşterilerine sunmaktadır. Müşteri analitiği ve kampanya yönetim çalışmalarındaki gelişmeler İş Bankası 2013 yılında geniş müşteri tabanını daha iyi tanıyabilmek ve müşteri ile kurulan ilişkinin en uygun kaynak tahsisi ile yönetilmesine katkı sağlamak amacıyla - müşteri segmentasyonu, - kredi kartı segmentasyonu, - yaşam boyu değer, - müşteri erimesi, - satın alma olasılığı gibi analitik modelleri aktif olarak kullanmaya devam etmiştir. Çok kanallı entegre kampanya yönetimi altyapısı çerçevesinde şube, internet şubesi, Çağrı Merkezi, Bankamatik, e-posta ve SMS kanalları bütünleşmiş bir biçimde kullanılmakta ve çok sayıda kampanya eş zamanlı olarak yürütülmektedir. İş Bankası çok kanallı, çok aşamalı ve kişiselleştirilmiş müşteri etkileşimleri gerçekleştirebilme, müşteri hesap hareketlerine dayalı gerçek zamanlı kampanya yapabilme yetkinliğine sahiptir. Ürün, kanal, fiyat ve iletişim karmasını etkin bir şekilde kullanmak ve yönetmek amacıyla İş Bankası, kampanya optimizasyonu sistematiğini 2013 yılında hayata geçirmiştir. Uygulama kapsamında şube, Bankamatik, internet şubesi, SMS ve e-posta kanalları üzerinden sunulacak tekliflerin kabul edilme olasılığını müşteri bazında belirleyen 100 ü aşkın model oluşturulmuştur. Kampanya optimizasyonu sayesinde müşterilere yönelik tekliflerin kârlılık esasına göre sistematik bir biçimde önceliklendirilmesi sağlanmıştır. Bu kapsamda, e-posta, SMS ve şube satış fırsatlarının günlük, haftalık ve aylık adetsel sınırlamalar çerçevesinde sistem kontrolünde gönderilmesine olanak sağlayan müşteri temas kuralları da devreye alınmıştır. 36 İş Bankası 2013 Faaliyet Raporu

39 2013 yıl sonu itibarıyla, toplam mevduatı 121,0 milyar TL ye ulaşan İş Bankası, bu alanda özel bankalar arasındaki lider konumunu sürdürmüştür. İş Bankası şubelerindeki gişe servislerinin satış potansiyelinin değerlendirilmesi amacıyla geliştirilen Gişe Fırsatları Uygulaması tüm karma şubelerde kullanılmaya başlanmıştır. Bu uygulama kapsamında müşteri bazında görüntülenen satış teklifleri doğrultusunda gişe servisine gelen müşterilerin bilgi güncellemeleri ve satışı kolay ürünlerin satışı yapılmakta, daha kapsamlı ürünler için müşteri, satış ekibine yönlendirilmektedir. Bu uygulama kapsamında 2013 yıl sonu itibarıyla 15 farklı teklif türünde toplam adet başarılı satış ve bilgi güncelleme işlemi gerçekleşmiştir. İş Bankası: Son 4 yıldır bireysel bankacılıkta en memnun olunan banka Türkiye Kalite Derneği (KalDer) tarafından yürütülen Türkiye Müşteri Memnuniyeti araştırması kapsamında İş Bankası, son 4 yılda üst üste özel bankalar arasında Bireysel Bankacılık Alanında En Memnun Olunan Banka seçilmiştir. Aynı araştırma sonuçlarına göre 2013 yılında Maximum Kart da En Memnun Olunan Kredi Kartı seçilmiştir. Yaşam evreleri bankacılığındaki gelişmeler İş Bankası, yaşam evresi bankacılığı yaklaşımı çerçevesinde çocuklara, gençlere ve emeklilere yönelik çalışmalar yürütmektedir. Çocuklara İş Bankası ile çocuklar arasındaki ilk iletişim İş Bankası Kültür Yayınları aracılığı ile kurulmaktadır. Türkiye deki en prestijli ve lider yatırım fonlarından olan Kumbara Fonu ve Çocuk Hesabı Banka nın çocuklar ile kurduğu hizmet ilişkisinin omurgasını oluşturmaktadır. Kumbara Fonu, 2013 yılında A Tipi fon endüstrisinde tutar bazında %20 lik payla Türkiye deki en büyük A tipi fon olma özelliğini korumuştur. Banka tarafından yaş arası çocuklara yönelik sunulan İlk İmza Hesabı ile çocukların kendi hesaplarını yönetme yetkinliğini geliştirmeleri ve tasarruf alışkanlığı kazanmaları hedeflenmektedir. Gençlere İş te Üniversiteli Bankacılık Hizmet Paketi, gençlik döneminin tüm finansal ihtiyaçlarına cevap vermeyi öngörmektedir. İş te Üniversiteli Kredi Kartı ise yaşam boyu sürecek ve gelişecek kredi kartı ilişkisinin ilk adımını oluşturmaktadır. İş Bankası, gençlerle öğrencilik yıllarında kurduğu ilişkiyi korumakta, mezuniyeti takiben müşteri kart limitlerini güncellemeyi sürdürmektedir. Emeklilere İş Bankası Emekli Paketi ile aktif çalışma hayatları boyunca geniş bireysel ürün yelpazesiyle hizmet sunulan müşterilere emeklilik döneminde de katma değeri yüksek hizmet sunmayı amaçlamaktadır. İş Bankası nın toplam mevduatı 121,0 milyar TL ye ulaşmıştır yıl sonu itibarıyla, İş Bankası nın toplam mevduatı (**) 121,0 milyar TL ye ulaşmıştır. Banka nın aynı dönemdeki toplam mevduat pazar payı %12,4 (*)(**) olmuş ve İş Bankası mevduat alanında özel bankalar arasındaki lider konumunu sürdürmüştür. İş Bankası 2013 yılında mevduat alanında - özel bankalar arasındaki liderliğinin sürdürülmesi - mevduat hacminin uygun maliyetle sürdürülebilir bir şekilde büyütülmesi konularına odaklanmıştır yılında, bir önceki yıl içerisinde ağırlık verilen, mevduat tabanının genişletilmesi ve müşteri sayısının artırılmasına yönelik çalışmalara hız kesmeksizin devam edilmiştir. Bu çerçevede, faiz hassasiyetinin görece düşük olduğu taban mevduat teminine önem verilmiştir. İş Bankası bu çalışmalarının da etkisiyle 2013 yılı içerisinde özel bankalar arasında tasarruf mevduatında liderliğini korumuştur. (*) Piyasa payları, faiz tahakkuk ve reeskontları dikkate alınmaksızın Bankacılık Düzenleme ve Denetleme Kurumunca yayınlanan aylık sektör verileri kullanılarak hesaplanmış olup, sektör rakamlarına katılım bankaları ile kalkınma ve yatırım bankaları dâhildir. (**) Bankalar mevduatı hariçtir. Faaliyetler İş Bankası 2013 Faaliyet Raporu 37

40 Faaliyetler 2013 Yılında İş Bankası ve Faaliyetleri İş Bankası ihtiyaç kredisi bakiyesini yıl sonu itibarıyla %32,6 artırarak 15,3 milyar TL ye ulaştırmış ve özel bankalar arasındaki liderliğini devam ettirmiştir. İş Bankası tüketici kredilerinde %26,7 büyüme sağlamıştır. İş Bankası nın tüketici kredileri 2013 yılında %26,7 artışla 28,4 (**) milyar TL ye ulaşmıştır. İş Bankası nın tüketici kredilerine ilişkin piyasa payı gelişimini olumlu yönde etkileyen ve müşteriler nezdinde bir prestij unsuru olarak algılanan proaktif hazır kredi limit belirleme çalışmaları başta maaş anlaşmalı müşteriler ile kamu ve özel sektör çalışanları olmak üzere muhtelif müşteri kitlelerine yönelik olarak sürdürülmektedir. İş Bankası, özel bankalar arasında ihtiyaç kredilerinde liderdir. Sektörde ihtiyaç kredilerinde, 2013 yıl sonu itibarıyla bir önceki yıla göre %29,0 (*)(**) oranında bakiye artışı görülmüştür. İş Bankası nın ihtiyaç kredisi bakiyesi ise yıl sonu itibarıyla %32,6 (**) artarak 15,3 (**) milyar TL ye ulaşmış ve özel bankalar arasındaki liderlik korunmuştur yılında 902 bin adet ihtiyaç kredisi kullandırılmıştır yılında İş Bankası nda aylık düzenli kampanyaların yanı sıra Tatil Kredisi, Eğitim Kredisi, Bayram Kredisi ve Yeni Yıl Kredisi gibi kitlesel mecra kampanyaları düzenlenmiştir. Anında Bankacılık kanallarından Hızlı Kredi başvurusunda bulunan müşterilerin, kampanya yönetimi sistemi aracılığıyla şubelere yönlendirilmesine devam edilmiştir. Kredi Kayıt Bürosu nun (KKB) tüm bireylerin kullanımına sunduğu Kredi Risk Raporu ve Çek Raporlarına, İş Bankası müşterilerinin şubeler ve internet şubesi aracılığıyla 2013 yılının Şubat ayından itibaren üye olabilmeleri sağlanmıştır. 2/B kapsamındaki arazilerin yasal mevzuat çerçevesinde kredilendirilmesine yönelik tasarlanan kredi ürünü Haziran ayının ikinci yarısı itibarıyla Türkiye de ilk olarak İş Bankası tarafından kullandırılmıştır. İş Bankası 2013 yılı içinde ihtiyaç kredisi portföyünün genişletilmesi ve müşterilerin farklı nakit ihtiyaçlarına cevap verilebilmesi amacıyla, mevcut binaların ısı ve su yalıtımı, doğal gaz dönüşümünün temini, eski ve verimsiz sistemlerin yenileri ile değiştirilmesi ve benzeri amaçlara yönelik olarak Çevreci Kredi ürününü müşterilerin kullanımına sunmuştur. 22 bin müşteriye taşıt kredisi İş Bankası nın bireysel taşıt kredisi bakiyesi 2013 yılında 1,3 milyar TL seviyesinde gerçekleşmiştir. İş Bankası 2013 yılında yaklaşık 22 bin adet müşteriye bireysel taşıt kredisi kullandırmıştır yıl sonu itibarıyla, Banka nın bireysel taşıt kredilerindeki pazar payı %15,3 (*) olmuştur. İş Bankası bireysel taşıt kredilerinde sektörde üst sıralarda yer almaya devam etmektedir yılı boyunca sektörde yer alan taşıt markaları ile yakın işbirliği sürdürülmüş, yeni iş ortaklığı kurma çalışmaları yapılmış, Türkiye de faaliyet gösteren belli başlı firmalar ile kampanyalar düzenlenmiştir. Konut kredilerinde % 23,5 büyüme İş Bankası 2013 yılı itibarıyla konut kredilerinde %23,5 artış kaydederek 11,8 milyar TL lik bakiyeye ulaşmıştır yıl sonu itibarıyla 204 adet tamamlanmamış konut projesi değerlendirilmiş, 105 adet projeye limit tahsis edilmiştir. Bu çalışmaların sonucunda anlaşmalı proje sayısı 256 ya yükselmiştir. İş Bankası, 2013 yılında gerçekleştirilen TOKİ indirim kampanyası kapsamında, 12 si işyeri kredisi olmak üzere 13,7 milyon TL tutarında toplam 218 adet kredi kullandırmıştır. Kentsel Dönüşüm Projesi kapsamında konut ve işyeri sahiplerinin ihtiyaç duyacağı finansmana yönelik olarak Çevre ve Şehircilik Bakanlığı ile protokol imzalayan ilk banka olan İş Bankası, bu çerçevede 145 müşteriye yaklaşık 18,8 milyon TL tutarında kredi kullandırmıştır. (*) Piyasa payları, faiz tahakkuk ve reeskontları dikkate alınmaksızın Bankacılık Düzenleme ve Denetleme Kurumunca yayınlanan aylık sektör verileri kullanılarak hesaplanmış olup, sektör rakamlarına katılım bankaları ile kalkınma ve yatırım bankaları dâhildir. (**) Kredili mevduat hesapları dâhildir. 38 İş Bankası 2013 Faaliyet Raporu

41 Özetle İş Bankası 2013 yılında konut kredilerinde %23,5 artış kaydetti. İş Bankası Maximum üye işyeri sayısı 210 bini aştı. İşCep Parakod dan yeni özellik: QR kod ile anında alışveriş Geniş ürün yelpazesi ve rekabetçi özelliklerle desteklenmiş kartlı ödeme sistemleri İş Bankası, 2013 yıl sonu itibarıyla adet kredi kartı -- 55,1 milyar TL tutarında kredi kartı cirosu -- %13,0 oranındaki ciro bazlı piyasa payıyla Türkiye kartlı ödeme sistemleri piyasasının önde gelen bir katılımcısıdır. Maximum her yerde: 210 bini aşkın üye işyeri İş Bankası kredi kartı müşterilerine 210 bini aşkın aktif Maximum üye işyeriyle hizmet sunmaktadır yılı boyunca dönemsel, sektörel ve firma bazlı özel hazırlanmış kampanyaların yanında ilave taksit, taksit erteleme, ekstra MaxiPuan ve hediye ürün mekanizmalı kampanyalar düzenlenmiştir. Pek çok sektörde, farklı segmentlere hitap eden yoğun kampanya planlaması ile kart kullanıcılarına avantajlı alışveriş olanağı sunulmuş, mevcut marka paylaşım ortaklığı işbirliğinin olumlu etkisiyle Maximum üye işyerlerinde İş Bankası kartlarının artan oranda tercih edilmesi sağlanmıştır yılı içerisinde Büyük Kulüp, Makromarket ve Bursaspor ile Maximum dünyasının sunduğu avantajlara sahip ortak kredi kartları müşterilerin kullanıma sunulmuştur. Hizmet yelpazesi çeşitlenmeye devam ediyor. İş Bankası, -- Maximum Kart, -- mil programı altyapısına sahip Maximiles, -- mil programı altyapısı içeren ve Mercedes marka araç sahibi müşterilere sunulan MercedesCard, -- doğaya duyarlı müşteriler için Maximum TEMA Kart ve -- ön ödemeli kart ürünü MaxiPara Kart ile farklı beklentileri olan müşterilerine özel çözümler sunmaktadır. Türkiye de bir ilk olan basit, güvenilir ve yenilikçi ödeme teknolojisi İşCep Parakod dan yeni özellik: Şipşak İşCep Parakod, İş Bankası nın basit, yenilikçi ve güvenilir ödeme teknolojisidir yılında İşCep Parakod ile e-ticaret ve mağaza alışverişlerinde QR kod teknolojisinin kullanımına ek olarak Şipşak isimli yeni ürün sunulmuştur. Şipşak ile müşterilere gazete, dergi, afiş ve katalog gibi basılı mecralardan QR kod okutularak anında alışveriş yapılabilmesi imkânı verilmiştir yılında ayrıca, İşCep Parakod uygulaması ile fatura ödemelerinin yapılabilmesine de olanak sağlanmıştır. Ürün çeşitliliği müşteri ihtiyaç ve beklentilerine göre şekillenerek genişlemeye devam ediyor. İş Bankası; -- T.C. Kültür ve Turizm Bakanlığı na bağlı tüm müze ve ören yerlerinde geçerli Müzekart, -- Üye işyerlerinin tedarikçilerine yapacakları ödemelerde kartlı ödeme olanağı sağlayan Tedarikçi POS, -- Yeme/içme/servis sektöründe faaliyet gösteren işyerlerinde, kredi kartları ya da banka kartları kullanılarak bahşiş verilebilmesini sağlayan Bahşiş POS ile farklı beklenti ve ihtiyaçları olan müşterilerine etkin ve hayatı kolaylaştıran çözümler sunmaktadır. Banka, 2013 yılı içerisinde POS bütünleşik yeni nesil ödeme kaydedici cihaz kullanma zorunluluğu getirilen mükelleflere hizmet sağlamak için üretici firmalar ile işbirliğine gitmiş ve söz konusu cihazları üye işyerlerine avantajlı kampanya ve koşullarda sunmuştur. Faaliyetler İş Bankası 2013 Faaliyet Raporu 39

42 Faaliyetler 2013 Yılında İş Bankası ve Faaliyetleri Türkiye de tasarrufun öncüsü olan İş Bankası, müşteri ihtiyaçları doğrultusunda oluşturulan farklı ürün ve hizmetleriyle bireysel tasarrufların gelişmesine katkıda bulunmaktadır. Kolay, hızlı ve güvenli alışveriş için sektöre özel kartlı ödeme sistemi: Güvenli Alışveriş İş Bankası 2013 yılında işlemlerin niteliği gereği üye işyerlerince kart bilgisi saklama gerekliliği bulunan sektörlere yönelik olarak Güvenli Alışveriş uygulamasını hayata geçirmiştir. Güvenli Alışveriş ile kart bilgileri üye işyeri adına güvenli bir şekilde saklanmakta; üye işyerleri kart bilgilerinin güvenliğine ilişkin olası risklerden korunmaktadır. Uluslararası üye işyeri hizmet ağı genişliyor. İş Bankası yurt dışı örgütünün hizmet ağını geliştirmeye 2013 yılında da devam etmiş; -- Batum/Gürcistan, Londra/İngiltere ve Priştine/Kosova şubeleri aracılığı ile adı geçen ülkelerde Bankamatik -- Londra Şubesi aracılığıyla İngiltere de üye işyeri (POS) hizmetlerini sunmaya başlamıştır. Kredi kartı müşterilerinin hayatı her geçen gün daha da kolaylaşıyor. İş Bankası kredi kartı müşterilerine sunduğu ayrıcalık ve kolaylıklara 2013 yılında yenilerini eklemiştir. İnternet Şubesi nde Motorlu Taşıtlar Vergisi ve trafik para cezası ödemelerinin kredi kartları ile gerçekleştirilmesi sağlanmıştır. Ayrıca sgk.gov.tr internet sitesi üzerinden İş Bankası kredi kartları ve banka kartları ile SGK prim ödemelerinin yapılabilmesine de olanak tanınmıştır yılında yeni bölgesel projeler ve ortak kart projeleri de hayata geçirilmiştir. Bu çerçevede İş Bankası temassız özellikli kredi kartına sahip müşterilere, Konya Büyükşehir Belediyesi sınırları içerisinde belediye otobüsü ve tramvay ulaşım ücretlerini kartları ile ödeme olanağı sunulmuştur. Sinema, kültür ve sanat, eğlence Maximum da İş Bankası, sinema, eğlence, kültür ve sanat alanındaki işbirlikleri ile Maximum Kart müşterilerine ayrıcalıklı hizmet sunumuna devam etmiştir. Maximum Kart sponsorluğu altında 25 ilde 62 lokasyonda bulunan Cinemaximum salonlarında düzenlenen kampanya ve etkinliklerin yanı sıra çeşitli üye işyerlerinde sunulan indirim ayrıcalıkları ile Maximum markasına duyulan sadakat ve yakınlık güçlendirilmiştir. İş Bankası 2013 yılı içerisinde Maximum özellikli tüm kredi kartlarına Müzekart özelliğini kazandırmıştır. Sektörde bir ilk olan bu hizmet ile 300 ü aşkın müze ve ören yerine ücretsiz giriş olanağı sunulmaktadır. Tasarrufun öncüsünden çağdaş uygulamalar Kurulduğu 1924 ten itibaren Türkiye de tasarrufun öncüsü olan İş Bankası, tasarruf bilincinin toplumda yerleşmesi ve bireysel tasarrufların gelişmesine, müşteri ihtiyaçları doğrultusunda oluşturulan farklı ürün ve hizmetleriyle katkıda bulunmaktadır. İş Bankası müşterilerini geleneksel mevduat ve yatırım ürünleri gamının yanı sıra bireysel emeklilik, düzenli fon alımı, altın hesabı, Kumbara Fonu, Düzenli Birikim Talimatı, Üstü Kalsın gibi sektörde fark yaratan ürünlerle tasarrufa yönlendirmektedir yılında hizmete sunulan Düzenli Birikim Talimatı hizmeti ile müşterilerin kendilerinin belirleyeceği tutarın vade tarihlerinde düzenli olarak vadesiz mevduat hesaplarından vadeli mevduat hesaplarına otomatik olarak aktarılması imkânı sunularak müşteriler tasarrufa teşvik edilmiştir. Üstü Kalsın Üstü Kalsın, tasarruf ve yatırım bilincini geliştirmeyi hedefleyen yenilikçi bir üründür. Üstü Kalsın, İş Bankası nezdinde kredi kartı ve yatırım hesabı bulunan herkesin yararlanabileceği bir üründür. Bu ürün, hesap özeti toplam borcunun, tercih edilen bir üst limite yuvarlanarak aradaki farkın yatırım fonunda değerlendirilmesini sağlamaktadır. Bu ürün ile müşterilerin harcama alışkanlıklarını değiştirmeden tasarrufa yönlendirilmeleri hedeflenmiştir yıl sonu itibarıyla adet Üstü Kalsın talimatı alınmış; 32,3 milyon TL ye yakın yatırım fonu hacmi yaratılmıştır. 40 İş Bankası 2013 Faaliyet Raporu

43 Özetle Maximum özellikli tüm kredi kartları Müzekart özelliği kazandı. İş Bankası, 2013 yıl sonu itibarıyla yaklaşık 1,7 milyon kişinin maaş ödemesine aracılık ediyor. İş Bankası şubelerinden açılan bireysel emeklilik hesabı sayısı bir önceki yıla kıyasla %25 artış kaydetti. İş Bankası 1,7 milyon kişinin maaş ödemesine aracılık etmektedir. İş Bankası, 2013 yıl sonu itibarıyla 467 bini SGK emeklisi olmak üzere yaklaşık 1,7 milyon kişinin maaş ödemesine aracılık etmektedir. İş Bankası hizmetlerinden çeşitli ayrıcalıklarla faydalanan maaş anlaşmalı bireylere sunulan özel ürün ve hizmetler, müşteri sadakatine önemli katkıda bulunmaktadır. İş Bankası, sektördeki yoğun rekabet, kamu kurumu maaş anlaşmalarının yüksek promosyon maliyetleri ve bölgesel pazar payını da dikkate alarak, özel sektör maaş anlaşmalarına da ağırlık vermeye devam etmiştir. OGS ve HGS de sağlanan rahatlık İş Bankası, köprü ve otoyol geçiş sistemlerinde piyasa liderliğini sürdürmektedir. Köprü ve otoyol geçişlerini kolaylaştıran Otomatik Geçiş Sistemi (OGS) cihazları ve Hızlı Geçiş Sistemi (HGS) etiketleri İş Bankası güvencesinde özel hizmetlerle araç sahiplerine sunulmaktadır yılı Aralık ayı sonu itibarıyla İş Bankası tarafından sağlanan OGS cihazı sayısı e ulaşmıştır. İş Bankası, Aralık 2012 de Türkiye de bankalar arasında bir ilk olarak HGS etiketi satışına da başlamıştır. Banka da kredi kartı ya da ek hesabı bulunan müşterilere ücretsiz olarak sunulan HGS etiketlerinin sayısı 2013 yılı Aralık ayı sonu itibarıyla e ulaşmıştır. Bireysel nakit yönetiminde sağlanan gelişmeler İş Bankası, müşterilerine toplam 496 kurumun faturalarını internet şubesi, Bankamatik, mobil bankacılık kanalları, şube gişeleri ya da otomatik ödeme yöntemleriyle ödeme olanağı sunmaktadır. Banka, 2014 yılında fatura ödemelerine aracılık edilen kurumların artırılmasına yönelik çalışmalarına devam edecektir. İş Bankası, Sınırsız Otomatik Servis -SOS/Maksimum Hesap uygulamaları ile müşterilerine hesaplarında bulunan ve günlük işlemler için gerekli tutarların dışındaki serbest bakiyelerin yatırım fonu alımına otomatik olarak yönlendirilmesine imkân sunmaktadır yıl sonu itibarıyla, Sınırsız Otomatik Servis- SOS talimat adedi a, vadesiz TL hesaptaki atıl tutarın otomatik likit fon alımı suretiyle yatırıma dönüştürülmesini sağlayan Maksimum Hesap talimat adedi ise e ulaşmıştır. Anadolu Sigorta ve Anadolu Hayat Emeklilik ile gelişen işbirliği Sektörlerinin lider kuruluşları Anadolu Sigorta ve Anadolu Hayat Emeklilik ile geliştirilen güçlü işbirliği kapsamında İş Bankası; -- elementer sigorta, -- hayat sigortası ve -- bireysel emeklilik ürünlerini geniş bir yelpazede ve etkin bir hizmet anlayışıyla sunmaktadır yılında Anadolu Hayat Emeklilik üzerinden sunulan hayat sigortalarının prim üretimi bir önceki yılın aynı dönemine göre %13, vefat sigortalarının prim üretimi ise %22 oranında artmıştır. Tasarruf alışkanlığına güçlü katkı: Bireysel emeklilik hesabı Müşteriyle uzun vadeli bir ilişki kurulmasını sağlayan bireysel emeklilik hesabı, müşteri sadakatini güçlendiren ve tasarrufu destekleyen bir üründür. Anadolu Hayat Emeklilik in acenteleri olan İş Bankası şubelerinden açılan bireysel emeklilik hesabı sayısı bir önceki yıla kıyasla %25 artış kaydederek 2013 yıl sonu itibarıyla a ulaşmıştır. Elementer sigorta ürünleri kapsamında İş Bankası ve Anadolu Sigorta işbirliği kapsamında, sigorta müşteri portföyünün çeşitlendirilmesi amacıyla, kredi müşterilerine kullandırılan krediye uygun sigorta ürününün sağlanmasına ve satış kanallarının güçlendirilmesine yönelik uygulamalar 2013 yılında da sürdürülmüştür. Banka, 2013 yıl sonu itibarıyla hayat ve elementer sigorta ürünlerinden elde ettiği toplam komisyon gelirlerini 2012 yılına göre %17 oranında artırmıştır. Faaliyetler İş Bankası 2013 Faaliyet Raporu 41

44 Faaliyetler 2013 Yılında İş Bankası ve Faaliyetleri İş Bankası, 11 adedi ihtisas şubesi olmak üzere toplam 80 şubesinde özel bankacılık hizmetleri vermektedir. Özel Bankacılık İş Bankası Özel Bankacılık, 2013 yılında ihtisaslaşmış şube ağını genişletmeye ve hizmet sunumunu müşteri risk algısına uygun ürün çeşitlendirmesi ile geliştirmeye devam etmiştir. İş Bankası, 11 adedi ihtisas şubesi olmak üzere toplam 80 şubesinde müşteri gizliliğine önem veren, karşılıklı güven ilişkisine dayanan, uzun süreli, şeffaf yönetim anlayışıyla yürütülen özel bankacılık hizmetleri vermektedir. Uzman, deneyimli ve portföyünde sınırlı sayıda müşteri bulunduran Özel Bankacılık Müşteri İlişkileri Yöneticileri ile sunulan kişiselleştirilmiş hizmetler, 2013 yılında müşteri ilişki derinliğinin artmasında önemli rol oynamıştır. Banka, yıl sonu itibarıyla 23 bini aşkın müşterinin yaklaşık 25 milyar TL tutarındaki varlığını yönetmektedir. Özel Bankacılık İhtisas Şubeleri 2013 yılında açılan Nişantaşı Özel Bankacılık/İstanbul, Sirkeci Özel Bankacılık/İstanbul ve Yenişehir Özel Bankacılık/Ankara şubeleri ile toplam özel bankacılık ihtisas şube sayısı 11 e yükselmiştir. Ülkemizin coğrafi servet dağılımına paralel olarak, İstanbul, Ankara, İzmir, Adana ve Antalya illerinde müşterilerin İş Bankası Özel Bankacılık hizmetlerine erişimini sağlayan şube ağı büyük ölçüde oluşturulmuştur. Alternatif yatırım araçları sunumu 2013 yılında, özel bankacılık müşterilerine süreçleri farklılaştırılmış bankacılık ürünlerinin yanı sıra, risk profilleri gözetilerek, talepleri uyarınca alternatif yatırım ürünleri ile türev ürünler sunulmuştur. Düşük faiz ortamında alternatif yüksek getiri imkânlarından faydalanmayı hedefleyen özel bankacılık müşterileri tarafından yıl boyunca yapılan in üzerindeki türev işlemde yaklaşık 7 milyar TL düzeyinde işlem hacmi gerçekleştirilmiştir. İş Bankası bono ve tahvil halka arzları özel bankacılık müşterileri tarafından yoğun ilgi görmüştür yılında gerçekleştirilen ihraçlarda özel bankacılık müşterilerinden 1,2 milyar TL lik talep toplanmıştır. Privia markalı ürünlerdeki gelişim İş Bankası Özel Bankacılık, müşterilerinin ihtiyaçlarına uygun farklılaştırılmış süreçlerle değer yaratan ürün ve hizmetleri Privia markası altında sunmaktadır. Bir önceki yıla oranla, 2013 yılında Privia kredi kartı kullanımı %60; Privia bireysel krediler hacmi %50 düzeyinde artış göstermiştir yılında özel bankacılık müşterilerine pazarlanan Privia bireysel emeklilik hesaplarının toplam katkı payı üretimi ise %62 artışla 31 milyon TL ye ulaşmıştır. 42 İş Bankası 2013 Faaliyet Raporu

45 Özetle Özel Bankacılık 11 özel bankacılık ihtisas şubesi ile hizmet sunuyor yılında gerçekleştirilen bono ihraçlarında özel bankacılık müşterilerinden 1,2 milyar TL lik talep toplandı ün üzerinde özel bankacılık müşterisi farklı sosyal etkinliklerde misafir edildi. İş Bankası Özel Bankacılık etkinlikleri Finans dışı alanlarda müşteri beklentileriyle uyumlu fayda sunumu amacıyla geliştirilen müşteri beğeni bilgileri veri tabanında kayıtlı ün üzerinde özel bankacılık müşterisi, 2013 yılı içerisinde sergi açılışlarına ve Cinemaximum film galalarına davet edilmiş, İş Sanat ve spor etkinliklerinde misafir edilmiştir yılında İş Bankası Özel Bankacılık, 2014 yılında yeni özel bankacılık ihtisas şubeleri açmaya devam edecektir. Banka, sayısı artan ihtisas şubelerinde sermaye piyasası ürünlerinin tanıtımına katkı sağlamak ve kullanımını teşvik etmek amacıyla iş ortakları ile stratejik işbirlikleri geliştirmeyi ve bütünleşik varlık yönetimi yaklaşımını hayata geçirmeyi hedeflemektedir. Bu çerçevede, yüksek büyüme potansiyeli ihtiva eden özel sektör tahvilleri başta olmak üzere, müşterilerin sermaye piyasası araçlarından en etkin şekilde faydalandırılmasına devam edilecektir. Ayrıca alternatif getiri imkânları sağlayan ürün yelpazesinin genişletilmesi çalışmalarına ağırlık verilecektir. İş Bankası Özel Bankacılık, 2014 yılında da mevcut müşterilerinde sahip olduğu cüzdan payını artırma ve yeni müşteri kazanımı yönündeki proaktif ve sistematik çalışmalarını sürdürecektir. Kullanımı giderek yaygınlık kazanan mobil mecralarda özel bankacılık müşterileriyle daha kapsamlı iletişim kurulabilmesi ve müşteri tecrübesinin özelleştirilmesi amaçlarıyla mobil hizmet uygulamaları geliştirilmesi hedeflenmektedir. İş Bankası Özel Bankacılık, müşterilerine çok yönlü fayda sağlama amacına uygun olarak, 2014 yılında sunduğu ürün/ hizmet yelpazesine müşterilerinin ihtiyaçları doğrultusunda çeşitli danışmanlık hizmetlerini de eklemeyi planlamaktadır. Sermaye Piyasaları İş Bankası, 2013 yılında BİST Borçlanma Araçları Piyasası nda açık ara liderliğini sürdürmüştür. Borsa İstanbul Borçlanma Araçları Piyasası nda 2012 yılında 3,1 trilyon TL tutarında işlem hacmi ile lider konumda bulunan İş Bankası, 2013 yılında işlem hacmini 3,4 trilyon TL seviyesine yükseltmiştir. İş Bankası, Türk sermaye piyasalarında uzun yıllardır koruduğu öncü ve lider konumunu %24,5 oranındaki pazar payı ile 2013 yılında da sürdürmüştür. İş Bankası, özel sektör borçlanma aracı ihraçlarında piyasa liderliğini pekiştirmiştir. Son dönemde Hazine Müsteşarlığı borçlanma gereğinin düşük seyretmesi, yatırımcıların özel sektör tahvilleri gibi alternatif yatırım araçlarına daha fazla yönelmelerini sağlamıştır. Kaynak çeşitlendirmesi arayışı ile artan özel sektör borçlanma aracı ihraçları 2013 yılında da hızlanarak devam etmiştir. İş Bankası, 2013 yılında da uzun vadeli kaynak sağlanması, mevcut kaynak yapısının çeşitlendirilmesi, aktif-pasif bilanço kalemleri arasındaki vade uyumunun iyileştirilmesi ve kısa vade nedeniyle oluşan faiz riskinin önüne geçilmesi amacıyla farklı tür ve vadelerde borçlanma aracı ihraçları gerçekleştirmiştir. İş Bankası gerçekleştirdiği toplam 38 adet, 11 milyar TL nominal değerde yurt içi bono ve tahvil ihracı ile 2013 yılında toplam ihraçlar bazında sektörden %22,5 pazar payı almış ve lider konumunu korumuştur. Dolaşımdaki ihraçlar bazında ise İş Bankası 2013 yıl sonu itibarıyla %20,9 pazar payı ile açık ara sektör liderliğini sürdürmüştür. İş Bankası, altın işlemlerinde de liderdir. İş Bankası nın altın depo hesabı ve yatırım hesabı müşteri bakiyesi toplamı 2013 yılı sonunda 46 ton olarak gerçekleşmiştir. İş Bankası, 2013 yıl sonu itibarıyla %15,5 lik altın depo hesabı pazar payı ile açık ara sektör lideri konumundadır. Faaliyetler İş Bankası 2013 Faaliyet Raporu 43

46 Faaliyetler 2013 Yılında İş Bankası ve Faaliyetleri İş Bankası, 2013 yılında Borsa İstanbul Borçlanma Araçları Piyasası nda işlem hacmini 3,4 trilyon TL seviyesine yükseltmiştir yılında başlatılan Şubelerde Altın Buluşmaları ve Kuyumcularda Altın Buluşmaları hizmeti kapsamında 2013 yılında 81 ilin tamamına ulaşılmıştır. Bu projelerin hedefi yastık altı olarak tabir edilen fiziki altınların ekonomiye kazandırılması olmuş ve bu noktada önemli oranda başarı kaydedilmiştir. İş Bankası teknolojik altyapısının yaratıcı, pratik ve güvenli bir şekilde kullanılması ile kurgulanan Kuyumcularda Altın Buluşmaları hizmeti Türkiye de bu alanda bir ilk olma özelliğini de taşımaktadır. Türkiye nin en yüksek hisse senedi işlem hacmi İş Bankası, iştiraki İş Yatırım Menkul Değerler A.Ş. ile birlikte, 2013 yılında Borsa İstanbul Pay Piyasası işlem hacminin %8,4 ünü gerçekleştirerek, bu piyasada faaliyet gösteren 89 aracı kurum arasında uzun yıllardır devam eden liderliğini sürdürmüştür. İş Bankası nın yatırım fonları pazar payı 2013 yıl sonu itibarıyla %23,5 olurken, sektördeki en yakın takipçisi ile arasındaki fark 8,0 puandır. Yatırım fonlarındaki sektör liderliğini 2013 yılında pekiştiren İş Bankası, A ve B tipi fonlarda da sırasıyla %36,3 ve %22,7 ile en yüksek pazar payına sahip fon kurucusudur. Çocuklara yönelik geliştirilen ilk yatırım fonu İş Bankası Kumbara Fonu, A tipi yatırım fonları sınıfında toplam katılımcı sayısının %83 ünü ve toplam portföy büyüklüğünün %20,6 sını oluşturmaktadır yılında ürün geliştirme çalışmaları çerçevesinde, uluslararası piyasalarda yatırım yapan iki adet yeni fon yatırımcılara sunulmuştur. Bu fonlardan Global Borsalar Fonu hisse senetlerine, Global Borçlanma Araçları Fonu ise borçlanma araçlarına yatırım yapmaktadır. Böylelikle, 2011 yılında oluşturulan Global Emtia Fon Sepeti Fonuyla birlikte, yurt dışı piyasalarda yatırım yapılabilecek en önemli finansal araç türlerini kapsayan bir global fon ailesi meydana getirilmiştir. Ayrıca Banka nın 3 adet global fondan oluşan Global Fon Buketi hizmeti de yatırımcılara sunulmuş; fonlardan oluşan bir yatırım kompozisyonuna tek seferde yatırım yapabilme imkânı tanınmıştır. Bilgi birikimini sektörle paylaşma çalışmaları kapsamında Banka nın ve bazı iştiraklerinin kurucusu olduğu yatırım fonlarına sunulan değerleme hizmetleri, ilk defa 2011 yılında Grup dışı bir şirkete sunulmuştur. İş Bankası tarafından değerleme hizmeti sunulan Grup dışı fon sayısı 2013 yılında da artış göstermiştir. İş Bankası, Türkiye de portföy saklama kuruluşu yetkisi alan ilk bankadır. İş Bankası, portföy yönetim şirketlerinin bireysel portföy yönetimine konu varlıklarının saklanması konusunda portföy saklama kuruluşu olarak faaliyet gösterme izni almış ve Türkiye de portföy saklama kuruluşu yetkisi alan ilk bankadır. Banka, saklama hizmetinde sahip olduğu bilgi birikimi ile kurulmakta olan portföy yönetim şirketlerinin ilk başvuru adresi olmuştur. İş Bankası, bireysel portföy yönetimine konu varlıkların saklama hizmetinde 2013 itibarıyla %38,0 lık pazar payına sahiptir. İş Bankası, 2014 yılında da, -- müşteri tercihleri ve piyasa koşulları çerçevesinde tasarlanan yeni ürün ve hizmetleri, -- rekabetçi fiyatlama politikası, -- kesintisiz ve kaliteli hizmet sunumunu sağlayan çok çeşitli hizmet kanalları ile yatırım fonu, hisse senedi, bono, tahvil, özel sektör borçlanma araçları, repo, Eurobond ve altın işlemlerindeki piyasa paylarını geliştirmeye kararlıdır. 44 İş Bankası 2013 Faaliyet Raporu

47 TCMB 2013 yılında fiyat istikrarını hedeflemiş ve bu hedefle uyumlu olarak finansal istikrarı gözetmeye devam etmiştir. Hazine Yönetimi Küresel likidite koşullarında değişim sinyalleri 2013 yılının ilk aylarında gelişmiş ülke merkez bankalarının genişletici para politikalarını sürdürmesine bağlı olarak sermaye akımları güçlü seyrini korumuştur. Ancak, Mayıs ayı ile beraber Fed in genişletici para politikasını sınırlandırma ve nihai olarak sonlandırma vurgusunu artırması piyasaları olumsuz yönde etkilemiştir yılında piyasalar, küresel likiditeyi son yıllarda önemli ölçüde destekleyen ve gelişmekte olan ülkelerin ekonomik faaliyetleri için belirleyici olan genişletici para politikalarındaki değişim sinyallerinin yanı sıra, ABD de borç tavanı ve Euro Bölgesi nde yüksek seyreden işsizlik gibi sorunların da etkisiyle dalgalı bir seyir izlemiştir. TCMB para politikası araçlarını etkin ve dinamik şekilde kullanmıştır. TCMB 2012 yıl sonu itibarıyla, 2013 yılı içerisindeki sermaye girişlerinden kaynaklanabilecek makro finansal riskleri kontrol edebilmek amacıyla faiz koridorunun hem üst hem de alt bandını kademeli olarak aşağıya çekmiştir. Türkiye nin kredi notunda artış beklentisi ve hızlanan sermaye girişleri ile birlikte Nisan ve Mayıs aylarında politika faizinde indirime gitmiştir. Yılın ikinci yarısının başında küresel ekonomide yaşanan belirsizliklerin yurt içine yansımalarını sınırlamak amacıyla sıkı para politikasını sürdüren TCMB, aynı dönemde kredi artışını sınırlamak ve döviz rezervlerine katkı sağlamak amacıyla zorunlu karşılık oranlarını ve Rezerv Opsiyon Mekanizmasını (ROM) beraber kullanmaya devam etmiş, piyasaya vermiş olduğu fonlama tutarını ise azaltmıştır. Küresel ekonomide süregelen kırılganlığın özellikle Haziran ayından itibaren fiyatlanmaya başlamasıyla beraber TCMB, Temmuz ve Ağustos aylarında borç verme faiz oranını yükselterek faiz koridorunu genişletmiş, ayrıca ek parasal sıkılaştırma uygulamasına giderken, sermaye girişlerinin zayıflığı karşısında da döviz satım ihaleleri yoluyla piyasadaki döviz likiditesini artırıcı bir politikayı benimsemiştir. TCMB, finansal istikrarı sağlamak amacıyla, faiz politikasının yanı sıra zorunlu karşılık politikasını ve likidite yönetimini içeren para politikası araçlarını etkin ve dinamik şekilde kullanmıştır. Böylece, piyasa likiditesini ve faizlerini etkileyerek hem kısa vadeli sermaye hareketlerindeki oynaklığa karşı daha hızlı ve esnek tepki verilebilmesi hem de kredi büyümesinin belli bir dengede tutulması imkânı sağlanmıştır yılında kaynak maliyetine ilişkin gelişmeler Türkiye, kredi notunun Kasım 2012 de Fitch, Mayıs 2013 te ise Moody s tarafından artırılması ile birlikte 21 yıl aradan sonra iki derecelendirme kuruluşundan da yatırım yapılabilir kredi notu almıştır. Paralel olarak yurt dışı piyasalardaki likiditenin gelişmekte olan ülkeler lehine bir seyir izlemesi de 2013 yılının ilk yarısında iyimser beklentileri güçlendirmiştir. Piyasalardaki genel olumlu seyir TCMB politikalarının da etkisiyle piyasa faizlerindeki düşüş sürecini hızlandırmış, bu dönemde kaynak maliyeti gerek banka gerek sektör genelinde kademeli olarak azalmış ve genel itibarıyla sektör kârlılıkları olumlu yönde etkilenmiştir. Yılın ikinci yarısında ise küresel ekonomideki likidite olanaklarının azalmasıyla beraber, TCMB faiz koridorunu yukarı yönlü genişletmek amacıyla borç verme faiz oranını Temmuz ve Ağustos aylarındaki faiz artışlarıyla %7,75 seviyesine yükseltmiş ve ek parasal sıkılaştırmaya gitmiştir. Ek parasal sıkılaştırma bankaların fonlama maliyetini artırırken, faiz oranlarının piyasa genelinde yükselmesinde etkili olmuştur. Bankacılık sektörünün bilanço kompozisyonu 2013 yılında sektörün aktif büyüklüğü %26,4 artarak milyar TL seviyesine ulaşmış, %12,6 olan 2012 büyümesinin 13,8 puan üstünde bir performans göstermiştir yılının ikinci yarısında fonlama maliyetindeki artışa rağmen, ekonomik aktivitedeki olumlu seyir, bankacılık sektörü kredi hacmi artışının 2012 yılına kıyasla ivme kazanmasını sağlamıştır yılı tamamındaki bankacılık sektörü kredi hacmi artış oranı %16,4 seviyesindeyken, 2013 yılında %31,8 seviyesinde artış kaydedilmiş, sektör kredi hacmi milyar TL ye ulaşmıştır. Toplam kredilerin toplam aktifler içindeki payı Faaliyetler (*) Bankalar mevduatı hariçtir. İş Bankası 2013 Faaliyet Raporu 45

48 Faaliyetler 2013 Yılında İş Bankası ve Faaliyetleri Bankacılık sektöründe mevduattaki kısıtlı artışı telafi edecek şekilde başta menkul kıymet ihraçları olmak üzere mevduat dışı kaynaklardan faydalanılmaya devam edilmiştir yılı sonuna göre 2,5 puan seviyesinde bir artış kaydederek %60,5 düzeyinde gerçekleşmiştir. Öte yandan 2013 yılında, toplam menkul kıymetler portföyünün 2012 yıl sonuna göre %6,2 seviyesinde büyümesine karşılık toplam aktifler içerisindeki payı 2012 sonuna göre 3,1 puan azalarak %16,6 seviyesinde oluşmuştur yılı genelinde %11 artış kaydeden bankacılık sektörünün toplam mevduatı (*), 2013 yılında TL bazında %22,5 oranında artmış ve 946 milyar TL seviyesine ulaşmıştır. Aynı dönemde, TL mevduat %14,1 artarken, yabancı para mevduatın TL karşılığı ise %39,7 oranında büyümüştür. Toplam yabancı para mevduatın ABD doları karşılığı ise 2012 sonuna göre %16,3 artış göstermiştir. Söz konusu dönemde, mevduatın pasifler içindeki payı %56,3 seviyesinden %54,6 ya gerilemiştir. Diğer taraftan, sektörde mevduattaki kısıtlı artışı telafi edecek şekilde başta menkul kıymet ihraçları olmak üzere mevduat dışı kaynaklardan faydalanılmaya devam edilmiştir. Yurt içi ve yurt dışı piyasalarda gerçekleştirilen menkul kıymet ihraçları, sektör açısından fon kaynaklarının çeşitlendirilmesine, kaynak maliyetlerinin düşürülmesine ve vade uyumsuzluğunun hafifletilmesine olanak sağlamıştır. Benzer şekilde, yurt dışından sağlanan fonlar 2013 yılında güçlü seyrini sürdürerek sektörün özkaynak hariç mevduat dışı kaynakları arasında önemini korumuştur. Bu kapsamda Türkiye, küresel yatırımcılar ve yurt dışı bankaların tercih ettiği ülkeler arasında olmayı başarmış ve bu sayede Eurobond ihraçları, sendikasyon, seküritizasyon ve ikili anlaşmalar yoluyla sağlanan fon kaynaklarından azami ölçüde faydalanılmıştır. İş Bankası nda bilanço kompozisyonunun dinamik yönetimi Sunulan her türlü ürün ve hizmet için gerekli olan kaynağın hazır bulundurulması, kredi ve yatırım portföylerinin yanı sıra döviz ve likidite pozisyonlarının en etkin şekilde yönetilmesi gibi unsurları kapsayan İş Bankası nın bilanço yönetimi, Aktif-Pasif Yönetimi Komitesinin kararları çerçevesinde şekillendirilen proaktif stratejiler ile sürdürülmektedir. İş Bankası 2013 yılı bilanço gelişimi sektöre paralel bir seyir izlemiş olup, aktif kalemler arasında menkul kıymetler portföyünün payı %21,7 den %17,5 e gerilerken, kredilerin payı %60,8 den %64,1 e yükselmiştir. Pasif kalemler arasında ise mevduat %57,5 pay ile önemini korurken, ihraç edilen TL ve yabancı para cinsinden bono/tahviller mevduat dışı kaynaklar içerisindeki ağırlığını artırmıştır. Bu çerçevede, 3 ay - 1 yıl vade grubunda 11 milyar TL nominal değerde yurt içi bono/tahvil, 10 yıla kadar uzayan vadelerde 1,8 milyar ABD doları tutarında yurt dışı tahvil ihracı gerçekleştirilmiştir. Bilanço yapısını güçlendiren etkin risk yönetimi İş Bankası nın temel hedefi güçlü bilanço yapısı ile karlılığın sürdürülebilirliği ve risk-getiri dengesinin optimum seviyelerde oluşturulmasıdır. Bu hedefler doğrultusunda, İş Bankası nın Aktif-Pasif Yönetimi Riski Politikası ilkelerine uygun olarak likidite, faiz ve kur riski unsurlarının banka risk iştahına paralel şekilde yönetilmesine 2013 yılında da büyük özen gösterilmiştir. Sürdürülen tüm bankacılık faaliyetleri kapsamında etkin risk yönetimi modelleri kullanılmış; risklerle uyumlu olarak anlık piyasa gelişmeleri yakından takip edilirken, belirlenen proaktif stratejiler çerçevesinde para ve sermaye piyasaları ile türev ürünlerden faydalanılmıştır. Söz konusu işlemler ile yapısal faiz oranı ve kur riskinin kabul edilebilir seviyelerde tutulması hedeflenirken, likidite gereksinimi de aynı titizlikle karşılanmaya çalışılmıştır. 46 İş Bankası 2013 Faaliyet Raporu

49 Özetle İş Bankası, Türkiye ile 243 farklı ülke arasında yapılan dış ticaret işlemlerine aracılık etti. İş Bankası toplam 1,25 milyar ABD doları nominal tutarda Eurobond ihracı gerçekleştirdi. Commerzbank NA, Deutsche Bank AG, Citibank NA ve JP Morgan Chase Bank NA dan İş Bankası na STP kalite ödülü geldi. Uluslararası Bankacılık İş Bankası, 2013 yılında muhabir bankalarla ilişkilerini geliştirmeyi ve çeşitlendirmeyi sürdürmüştür. Banka, 128 farklı ülkede yerleşik ü aşkın banka ile kurduğu muhabirlik ağı kapsamında - müşterilerine dış ticaret ürün ve hizmetlerini sunmuş, - Türkiye ile 243 farklı ülke arasında yapılan dış ticaret işlemlerine aracılık etmiştir. İş Bankası, Japonya muhabirlerinden The Bank of Tokyo Mitsubishi UFJ Ltd. ile dış ticaretin finansmanı, sendikasyon kredileri ve ihracat kredi kuruluşlarınca sağlanan krediler başta olmak üzere bireysel ve kurumsal bankacılık alanlarını da kapsayan işbirliği anlaşması imzalamıştır. Bunun yanında, Irak muhabirlerinden Cihan Bank for Islamic Investment and Finance ile müşterilere karşılıklı olarak geniş kapsamlı bankacılık hizmetleri sunulmasına olanak sağlayacak işbirliğini hedefleyen mutabakat belgesi imzalanmıştır. İş Bankası, müşterilerinin artan yatırım malı ithalatı ve enerji projeleri kapsamındaki finansman ihtiyaçlarını karşılamaya yönelik olarak, ihracat kredisi kuruluşlarının sigortası altında orta ve uzun vadeli finansman sağlanması amacıyla yeni anlaşmalar imzalamıştır. Bu doğrultuda, 2013 yılı Şubat ve Mart aylarında Alman bankaları Bayerische Landesbank AG ve Landesbank Berlin AG ile çerçeve anlaşmaları imzalanmıştır. İş Bankası SIBOS toplantılarında yoğun ilgi görmüştür. İş Bankası SWIFT (Dünya Bankalararası Finansal Teleiletişim Topluluğu) tarafından Eylül 2013 tarihleri arasında Dubai de gerçekleştirilen SIBOS (SWIFT International Banking Operations Seminar) toplantılarına katılmıştır. SIBOS a Viyana, Hong Kong, Amsterdam, Toronto ve Osaka dan sonra altıncı kez stant açarak katılan İş Bankası yoğun ilgi görmüştür. Fuar süresince gerçekleşen toplantı ve etkinliklerde Banka nın kurumsal tanıtımının yanı sıra ürün ve hizmetlerine yönelik bilgi paylaşımında bulunulmuş ve karşılıklı işbirliği imkânları değerlendirilmiştir. İş Bankası nın uluslararası hizmet kalitesine 4 yeni ödül İş Bankası, müşterilerinin yurt dışı havalelerindeki yüksek hizmet kalitesini sürekli geliştirmektedir. Banka, bu alanda gerçekleştirdiği teknoloji yatırımları paralelinde ulaştığı hatasız işlem oranları ile muhabirleri tarafından 2013 yılında da ödüllendirilmeye devam etmiştir. Commerzbank NA, Deutsche Bank AG, Citibank NA ve JP Morgan Chase Bank NA, İş Bankası na STP kalite ödülü sunmuşlardır. Dış kaynak temininde başarılı bir yıl daha İş Bankası, 2013 yılı Mayıs ve Eylül aylarında imzaladığı anlaşmalar ile toplam tutarı 2,5 milyar ABD dolarını aşan sendikasyon kredisi sağlamıştır. Sağlanan bu kaynaklar ile reel sektör şirketlerinin dış ticaret işlemlerinin finansmanına destek verilmiş ve ülke ekonomisinin gelişimine yapılan katkı sürdürülmüştür. Eurobond ihraçları İş Bankası nın güçlü itibarını ve kredibilitesini teyit etmiştir. İş Bankası, 2013 yılında uluslararası piyasalarda düşük düzeyde seyreden faiz oranları ve yatırımcılardan gelen yüksek talep kapsamında 500 milyon ABD doları nominal tutarda ve 5,5 yıl vadeli bir Eurobond ihracı yapmıştır. İhraç, %3,75 kupon faiz oranı ve %3,89 getiri ile 2013 yılı Nisan ayında tamamlanmıştır. İhraç tutarının dört katı talep oluşması sonrasında, İş Bankası aynı koşullara sahip ek bir Eurobond ihracı yapmış ve Nisan ayında %3,55 getiri ile, 250 milyon ABD doları nominal tutarda ek kaynak sağlamıştır. Faaliyetler İş Bankası 2013 Faaliyet Raporu 47

50 Faaliyetler 2013 Yılında İş Bankası ve Faaliyetleri İş Bankası 2013 yılının Temmuz ayında Global Medium Term Note (GMTN) Programı nı kurmuştur. İş Bankası Eurobond ihraçlarını bir çatı altında toplamak için bir program kurmuştur. İş Bankası, gerçekleştirdiği Eurobond ihraçlarına ilişkin süreçleri bir program çatısı altında toplamak ve gelecekteki ihraçlarını program kapsamında gerçekleştirmek amacıyla 2013 yılı Temmuz ayında Global Medium Term Note (GMTN) Programı nı kurmuştur. GMTN Programı; uluslararası piyasalarda farklı para birimlerinde ve çeşitli vadelerde borçlanma araçlarının daha kısa sürelerde ihracını mümkün kılmakta, borçlanma kaynaklarında esneklik ve çeşitlilik sağlamaktadır. İlgili program, gerek piyasaya gerekse tek bir yatırımcıya yönelik ihraç yapılmasını da mümkün kılmaktadır. GMTN Programı kapsamındaki ilk Eurobond ihracı İş Bankası, GMTN Programını kurduktan sonra ilk piyasa işlemini 2013 yılı Ekim ayında gerçekleştirmiştir. İhraç edilen tahvillere, ihraç tutarının yaklaşık yedi katı talep toplanmıştır. 500 milyon ABD doları nominal tutarda ve 5,5 yıl vadeli ihracın, kupon faiz oranı %5,500, getiri oranı ise %5,614 seviyesinde oluşmuştur. Sermaye benzeri borç niteliğine sahip ikinci Eurobond ihracı İş Bankası, 400 milyon ABD doları nominal tutarda ve 10 yıl vadeli sermaye benzeri borç niteliğindeki ikinci Eurobond ihracını %7,85 kupon faiz oranı ve getiri ile 2013 yılı Aralık ayında tamamlamıştır. Seküritizasyon programı kapsamında 185 milyon Euro ve 50 milyon ABD doları tutarında kaynak İş Bankası nın 2004 yılında kurduğu havale akımlarına dayalı seküritizasyon programı kapsamında, 185 milyon Euro ve 50 milyon ABD doları tutarında yeni bir seküritizasyon işlemi gerçekleştirilmiştir. İşlemin 50 milyon Euro tutarındaki kısmı EBRD tarafından sağlanmıştır. İlgili kaynak MidSEFF kapsamında enerji verimliliği ve yenilenebilir enerji projelerinin finansmanında kullanılmak üzere temin edilmiştir. Seküritizasyon işleminin EBRD den sağlanan 50 milyon Euro tutarındaki dilimi 12 yıl, diğer dilimleri ise 5 yıl vadelidir. İş Bankası ile PROPARCO işbirliği: Enerji verimliliği kriterlerine uyan konutlara finansman 2013 yılının Mart ayında İş Bankası ile Fransız Kalkınma Ajansı nın özel sektör finansmanında uzmanlaşmış iştiraki PROPARCO arasında yerel enerji verimliliği kriterlerine uygun konutlara finansman sağlanmasını öngören bir kredi anlaşması imzalanmıştır. Kredi 50 milyon Euro tutarında olup 10 yıl nihai vadelidir. İş Bankası, 2013 yılında da uluslararası kalkınma ve yatırım bankaları ile olan ilişkilerini yeni işlemler ile güçlendirmiş, ilgili kuruluşlardan sağladığı uzun vadeli ve özel amaçlı krediler ile Türkiye ekonomisinin çeşitli alanlarını desteklemeye devam etmiştir. 48 İş Bankası 2013 Faaliyet Raporu

51 Özetle 400 milyon ABD dolarlık sermaye benzeri borç niteliğindeki ikinci Eurobond ihracı tamamlandı. EIB ile küçük ve orta ölçekli işletmelere kullandırılmak üzere 8 yıl nihai vadeli, 150 milyon Euro tutarında kredi sözleşmesi imzalandı. EBRD nin kredi programları WIB, TurSEFF ve TurAFF kapsamında yeni kaynak anlaşmaları yapıldı. İş Bankası ile Avrupa İmar ve Kalkınma Bankası (EBRD) arasında ekonominin çeşitli alanlarının finansmanına yönelik bir mutabakat belgesi ile kredi sözleşmeleri imzalanmıştır. 9 Mayıs 2013 tarihinde İş Bankası ile EBRD arasında, , 2014 ve 2015 yılları içerisinde sağlanması planlanan 150 milyon Euro tutarındaki kaynağa ilişkin bir mutabakat belgesi ile -- kaynağın 50 milyon Euro tutarındaki kısmına ilişkin 7 yıl vadeli kredi anlaşmaları imzalanmıştır. 50 milyon Euro tutarındaki kaynağın milyon Euro luk kısmı WIB programı kapsamında kadın girişimcilerin sahip olduğu veya yönettiği KOBİ lerin finansmanında; milyon Euro tutarındaki kısmı TurSEFF kapsamında enerjinin etkin ve verimli kullanımı ile yenilenebilir enerji alanlarındaki faaliyetlerinin finansmanında; milyon Euro tutarındaki kısmı ise TurAFF kapsamında Türkiye nin kalkınmada öncelikli bölgelerine yönlendirilecek tarım kredilerinin finansmanında kullanılmak üzere temin edilmiştir yılında İş Bankası ile Kreditanstalt für Wiederaufbau (KfW) arasında küçük işletmelerin finansmanına yönelik ek kredi anlaşmaları imzalanmıştır. SELP II kapsamında İş Bankası ile KfW Entwicklungsbank arasında Aralık 2008 de bir çerçeve anlaşması imzalanmıştır. Anlaşma kapsamında, KOBİ lerin finansmanında kullanılmak üzere, 2013 yılının Ekim ayında toplam 17,64 milyon Euro tutarında azami 4 yıl vadeli yeni kaynak sağlanmıştır. İş Bankası ile Avrupa Yatırım Bankası (EIB) arasında 150 milyon Euro tutarında kredi sözleşmesi İş Bankası ile EIB arasında 2013 yılı Aralık ayında EIB tarafından belirlenen kriterlere uyan küçük ve orta ölçekli işletmelere kullandırılmak üzere azami 8 yıl nihai vadeli, 150 milyon Euro tutarında kredi sözleşmesi imzalanmıştır. EIB ile dördüncü ortak çalışma olan bu anlaşma kapsamında sağlanacak kaynağın bir bölümü çevresel ve sosyal sorumluluk politikasına sahip olan işletmeler veya işletmelerin enerji verimliliği, çevre, doğal afetlerden korunması, sağlık ve çalışma koşullarının iyileştirilmesi gibi sosyal sorumluluk projelerinin finansmanında kullandırılacaktır. Sınır Ötesi Bankacılık Faaliyetleri 2013 yılında İş Bankası, yurt dışındaki hizmet ağını genişletmeye devam etmiştir. İş Bankası, yurt içinde benimsediği sürdürülebilir kârlı büyüme stratejisine yurt dışı hizmet ağını da dahil etmiş ve uluslararası varlığını genişletme çalışmalarını sürdürmüştür. İş Bankası nın K.K.T.C. deki 15. şubesi olan Taşkınköy Şubesi 2013 yılında faaliyete geçmiş, K.K.T.C. deki en geniş şube ağına sahip banka unvanı güçlendirilmiştir yılı içinde Irak ın Duhok, Gürcistan ın Tiflis, Kosova nın Prizren ve İngiltere nin Londra kentlerinde yeni şubeler açmak için gerekli çalışmalar yürütülmüştür. İş Bankası, konumunu bölgesel finansal güç olarak sürdürme vizyonu çerçevesinde başta Türkiye nin yakın coğrafyasında yer alan ülkeler olmak üzere, Türkiye ile önemli ekonomik ve ticari ilişkileri bulunan pazarlarda varlığını oluşturmaya odaklanmıştır. Banka, özellikle Türk firmalarının aktif olarak faaliyet gösterdiği bölgelerde, engin ve köklü bankacılık tecrübesi sayesinde müşterilerine kaliteli hizmet sunmayı hedeflemektedir. Bu doğrultuda, 2013 yılı içerisinde Azerbaycan, Balkanlar, Kafkasya, Orta Asya ve Ortadoğu pazarlarında incelemeler yapılmıştır. Faaliyetler İş Bankası 2013 Faaliyet Raporu 49

52 Faaliyetler 2013 Yılında İş Bankası ve Faaliyetleri Anında Bankacılık kanallarından yapılan karşılaştırılabilir işlemlerin oranı, 2013 yılında dünya ölçeğinde başarı referansı kabul edilen %75-80 aralığını aşarak %80,5 e ulaşmıştır. Alternatif Dağıtım Kanalları Alternatif Dağıtım Kanallarında Türkiye nin En İyi Çok Kanallı Bankası Olmak vizyonuyla çalışmalarını sürdüren İş Bankası, bu alandaki tüm uygulamalarını Anında Bankacılık markası altında sunmaktadır. İş Bankası nın alternatif dağıtım kanalları vizyonu Türkiye nin En İyi Çok Kanallı Bankası Olmak tır. Banka, bu alandaki tüm uygulamalarını Anında Bankacılık markası altında yapılandırmıştır. Anında Bankacılık kanallarından yapılan karşılaştırılabilir işlemlerin oranı, 2013 yılında dünya ölçeğinde başarı referansı kabul edilen %75-80 aralığını aşarak %80,5 e ulaşmıştır yılında İş Bankası Bankamatiklerini kullanan müşteri sayısı yaklaşık 8 milyona yükselirken, internet kanalını kullanan müşterilerin sayısı 2,1 milyon kişiye ulaşmıştır. Mobil bankacılık uygulamalarını (İşCep, İşPad ve İşWap) kullanan müşteri sayısı ise bir önceki yıla göre %129 artış göstererek 727 bin kişiyi aşmıştır yılında alternatif dağıtım kanallarının yenilikçi uygulamaları, ürün tanıtım faaliyetleri ve iletişim çalışmaları yurt içi ve yurt dışında çeşitli ödüller almaya devam etmiştir. Bu dönemde İş Bankası; - İşCep QR Kodla Bankamatikten Para Çekme uygulamasıyla, uluslararası iş dünyasının saygın ödüllerinden Stevie Awards ta Yılın En İyi Yeni Ürünü Kategorisi nde Altın Stevie ödülüne, - Hürriyet Gazetesi tarafından 10. su düzenlenen Kırmızı Basında En İyiler Reklam Ödülleri nde, En İyi Tablet Uygulaması kategorisinde Yenilenen İşPad için Parmağınızı Yeniliyoruz uygulaması ile Kırmızı ödülüne layık görülmüştür. Öncü ve yenilikçi banka algısında lider Banka nın müşterileri nezdindeki öncü ve yenilikçi algısı izlenmeye devam edilmiştir yıl sonu itibarıyla karşılaştırmalı algı ölçüm verilerine göre İş Bankası diğer birçok alanda olduğu gibi öncü, yenilikler getiren banka algısında da lider durumdadır. Müşteri deneyimini kolaylaştıran yenilikler 2013 yılında kanallara erişimin güvenli olduğu kadar rahat da olması için müşteri deneyimini kolaylaştıracak değişiklik ve yeniliklere gidilmiştir. Bu çerçevede İş Bankası; -- Kurumsal internet sitesi üzerinden genel bankacılık ve ürünleri hakkında müşterilerinin temsilciler ile yazışarak bilgi almalarını sağlayan Canlı Yardım hizmetini, -- Bireysel İnternet Şubesi kullanıcılarının ihtiyaçları göz önüne alınarak T.C. kimlik numarası ve Bankamatik/kredi kartı ile giriş seçeneklerini, -- Intel Doğrulama ile Bireysel ve Ticari İnternet Şubesi ne tek kullanımlık şifre girişine gerek olmaksızın hızlı ve güvenle giriş, -- İşCep e mobil onay ile giriş uygulamalarını 2013 yılı içinde müşterilerinin hizmetine sunmuştur. Bankamatik Türkiye geneline yaygın ve en geniş kullanıcı sayısına sahip Anında Bankacılık kanalı Bankamatik ağıdır. Bankamatik, İş Bankası bireysel müşterilerinin tercihlerinde önemli bir rol oynamaktadır. Türkiye nin en geniş Bankamatik ağı vasfı 2013 yılında da sürdürülmüştür yılı içinde hizmete alınan 826 yeni Bankamatik ile yıl sonu itibarıyla yurt içi ve yurt dışı toplam Bankamatik sayısı adede ulaşmıştır. İş Bankası, müşterilerine, Bankamatiklerden yanlarında herhangi bir kart bulunmasına gerek olmadan, sadece İşCep e giriş yaparak ve QR kod kullanarak, istedikleri hesaplarından para çekebilme imkânını sunmuştur. Operasyonel maliyetlerin azaltılması ve müşteri memnuniyetinin artırılması hedefleri doğrultusunda, Bankamatik ağındaki banknot geri dönüşümlü cihaz oranı %32 ye ulaşmıştır yılında Londra, Batum ve Priştine şubelerinde Bankamatik kanalından da hizmet verilmeye başlanmıştır. 50 İş Bankası 2013 Faaliyet Raporu

53 Özetle İşCep QR Kodla Bankamatikten Para Çekme uygulamasıyla, Stevie Awards ta Yılın En İyi Yeni Ürünü Kategorisi nde Altın Stevie ödülüne layık görüldü. Karşılaştırmalı ölçüm verilerine göre İş Bankası öncü, yenilikler getiren banka algısında da liderdir. Londra, Batum ve Priştine şubelerinde Bankamatik hizmeti İnternet Şubesi İş Bankası İnternet Şubesi nin işlem menüleri zenginleştirilmiş; mevcut işlemler kullanıcı deneyimini ve işlem güvenliğini iyileştirmeyi hedefleyen çalışmalar ile geliştirilmiştir. Piyasaların gerçek zamanlı izlenmesine olanak tanıyan ve internet şubesinden bağımsız olarak alım satım talimatları verilebilen Borsa İşlem Platformu 2013 yılında müşterilerin kullanımına açılmıştır. İnternet Şubesi ne Tek Kullanımlık Şifre tuşlamadan, güvenli giriş yapılmasını sağlayan Intel Doğrulama Teknolojisi, Türkiye de ilk kez İş Bankası tarafından müşterilerinin hizmetine sunulmuştur. Ticari İnternet Şubesi nde kredi işlemleri yenilenmiş, maaş ve Doğrudan Borçlandırma Sistemi (DBS) işlemleri eklenerek, Ticari İnternet Şubesi, nakit yönetimi işlemleri açısından zenginleştirilmiştir. Diğer taraftan, 2013 yılında Londra Şubesi müşterileri için adresinden ulaşılabilen ayrı bir internet şubesi kullanıma açılmıştır. Mobil bankacılık kanalları 2012 yıl sonunda Türkiye de mobil bankacılık hizmeti sunan banka sayısı 13 iken 2013 yılında 3 banka daha bu kanalı kullanıma açmıştır yılı mobil bankacılık kanallarının hızlı büyüdüğü bir yıl olmuştur. Özellikle İşCep uygulamasına girişin daha da kolaylaştırılması sonucunda İşCep kullanıcı sayısında %100 ün üzerinde bir artış sağlanmıştır. İşCep uygulamasına kredi kartı ile giriş özelliği de 2013 yılı sonunda hayata geçirilmiştir. Windows Phone 8 işletim sistemli telefonlar için özel olarak hazırlanmış İşCep uygulaması müşterilerin kullanımına sunulmuştur. İşCep e mobil onay kodu ile giriş yapılması sağlanmış; internet bağlantısının belirli bazı operatörler üzerinden kurulması durumunda sadece müşteri numarası ve şifreyi kullanarak giriş yapılabilmesine imkân tanınmıştır. İşCep uygulamasına Parakod ile fatura ödeme, Parakod Şipşak ile alışveriş ve QR kodla para çekme özellikleri eklenmiştir. Özellikle İşCep uygulamasındaki geliştirme çalışmalarının kullanıcı sayısına sağladığı katkının da etkisiyle mobil bankacılık kanalının kullanımı artmış ve 2012 yıl sonunda %4,4 olan kanal payı 2013 yılı itibarıyla %9,4 e yükselmiştir. Şüpheli işlemlere etkin kontrol Dolandırıcılık Tespit Sistemi projesi ile Anında Bankacılık kanallarında gerçekleştirilen şüpheli işlemlerin etkin olarak tespit edilmesi ve otomatik aksiyon alma imkanları ile dolandırıcılık denemelerinin engellenmesine yönelik etkinlik artırılmıştır. Daha etkin Çağrı Merkezi hizmetleri için 2012 yılı Kasım ayında kurulan İş Bankası iştiraki Erişim Müşteri Hizmetleri A.Ş., Banka ya kademeli olarak Çağrı Merkezi hizmeti sunmaya başlamıştır. Şirket, 2013 yıl sonu itibarıyla 222 müşteri temsilcisi ve 35 idari personel ile 257 kişilik kadroya ulaşmıştır. Böylelikle Çağrı Merkezi nin temel performans göstergeleri olarak tanımlanan 3 aylık servis seviyesi ve çağrı cevaplama oranı değerlerinde iyileşme sağlanmış, 2012 yıl sonunda %45,1 olan 3 aylık servis seviyesi ortalaması 2013 yıl sonunda %69,8 e; yine 2012 de %74,5 olan çağrı cevaplama oranı ortalaması ise %90,7 ye çıkmıştır. Faaliyetler İş Bankası 2013 Faaliyet Raporu 51

54 Faaliyetler 2013 Yılında İş Bankası ve Faaliyetleri İş Bankası, operasyonel işlemlerin merkezileşmesi konusunda öncü, yenilikçi, verimli ve düşük maliyetli bir yapıyla hizmetlerini sürdürme vizyonuna sahiptir. Yenilikçi Uygulamalar ve Ürün Geliştirme İş Bankası; lider, öncü ve güvenilir banka konumunu sürdürerek, müşterilerin, hissedarların ve çalışanların, özetle Türkiye nin en çok tercih ettiği banka olma vizyonu ile 2013 yılında teknolojik yenilik ve altyapı yatırımlarına devam etmiştir. İş Bankası müşteri deneyimi yeni ürün ve hizmetlerle iyileştiriliyor. Ürün yelpazesini zenginleştirerek piyasada öncü olma vizyonuyla ilerleyen İş Bankası 2013 yılında da yeni ürün ve hizmetlerini müşterilerine sunmaya devam etmiştir. -- Ülkesine, tarihine ve kültürüne sahip çıkan İş Bankası, Türkiye de bir ilke daha imza atarak kredi kartlarına Müzekart özelliği yüklemiştir. Banka, bu uygulaması kapsamında kredi kartı müşterilerinin T.C. Kültür ve Turizm Bakanlığı na bağlı 300 ü aşkın müze ve ören yerini her yıl 1 ay boyunca ücretsiz ziyaret etmelerini mümkün kılmıştır. -- İş Bankası müşterilerine, Makromarket lerde yapacakları alışveriş üzerinden Makro Puan (MaxiPuan) kazanabilecekleri ve kazanılan puanları Makromarket alışverişlerinde harcayabilecekleri Makromarket logolu Maximum kredi kartı sunulmuştur. -- İş Bankası temassız özellikli kredi kartlarının Konya Büyükşehir Belediyesi sınırları içerisindeki otobüs ve tramvaylarda ödeme aracı olarak kullanılması sağlanmıştır. -- Kamera ve internet bağlantılı mobil cihazlarda kullanılabilen İş Bankası Parakod hizmeti ile internet sitelerinin yanı sıra gazete, dergi, afiş ve panolardaki QR (Quick Response - Hızlı Cevap) kod ile anında alışveriş yapılabilmesi sağlanmıştır. -- Gelir İdaresi Başkanlığı nın 70 numaralı tebliği gereğince Ödeme Kaydedici Cihaz kullanması zorunlu olan üye işyerleri için, İş Bankası üye işyeri sistemi yeni yazar kasa-pos cihazları ile uyumlu hale getirilmiştir. -- İş Bankası, dış ticaret işlemlerinde banka garantili olmayan ödeme yöntemleri için banka güvencesi ve geniş finansman imkânları sağlayan SWIFT BPO hizmetini müşterilerine sunmaya başlamıştır. -- Bankacılık işlemlerini elektronik imza ile güvenli şekilde yürütmeyi tercih eden kurumsal ve ticari müşterilerin, elektronik ortamda ilettikleri maaş ödeme talimatlarının İş Bankası sistemine alınarak sonuçlandırılması ve ilgili kayıtların müşteri muhasebe uygulamalarına doğrudan aktarılması sağlanmıştır. Uluslararası hizmet ağındaki öncü adımlar İş Bankası, 2013 yılında yurt dışı şubelerde Bankamatik ve kredi kartı ile POS hizmeti verilmesi konusundaki yaygınlaştırma çalışmalarını sürdürmüştür. Banka, Irak ve Gürcistan daki müşterilerine Bankamatik kartları sunmaya yönelik altyapıyı hayata geçirmiştir. Yurt dışı internet şubesindeki işlem çeşitliliği ve kullanıcı deneyiminin artırılmasına yönelik çalışmalar da tüm hızıyla devam etmektedir. İş Bankası nda süreçler sürekli iyileştiriliyor. İş Bankası, 2013 yılında finansal yönetim altyapısında iyileştirmeler yapmaya devam etmiştir yılında başlatılmış en önemli dönüşüm projesi olan çok boyutlu kârlılık projesi kapsamında 2013 yılında tüm bankacılık uygulamaları yeni kârlılık sistemi ile entegre edilmiştir. Bu proje, müşteri ve ürün fiyatlama ile finansal raporlama açısından önemli kazanımlar sağlamıştır. Kredi kartı altyapısının tümüyle yenilenmesine yönelik çalışmalara 2013 yılında başlanmıştır te devreye alınması planlanan yeni altyapı ile İş Bankası kredi kartına ilişkin yeniliklerin piyasaya daha hızlı sunulması, ürün çeşitliliğinin artırılması ve şubelerdeki işlemlerin iyileştirilmesi hedeflenmektedir. 52 İş Bankası 2013 Faaliyet Raporu

55 Özetle Gişematikler %50 ye varan zaman tasarrufu sağlıyor. İş Bankası Parakod ile dergi, afiş ve panolardaki QR kod ile anında alışveriş imkânı Yurt dışı internet şubesindeki işlem çeşitliliğini artırmaya yönelik çalışmalar devam etti yılında İş Bankası şubelerinin kredi kartı ve bireysel kredi tahsisindeki etkinliğini artırmaya yönelik çalışmalar sürdürülmüştür. Kredinin merkezi tahsisi, tahsis sürecinin sadeleştirilmesi ve etkinliğin artırılmasını hedefleyen bu çalışmalar tamamlanmıştır yılında kredi kartları da yeni kredi tahsis platformu üzerinden tahsis edilmeye başlanacaktır. Şube işlemlerinin hızlandırılması ve çalışanların kullanıcı deneyimlerini artırmaya yönelik iyileştirmelere 2013 yılında da devam edilmiştir. Kredi kullandırımı, yatırım işlemleri ve vergi ödeme talimatları gibi yoğun hacme sahip işlemlerde yeni önyüzler İş Bankası şubelerinin kullanımına sunulmuştur. Gişematiklerle %50 ye varan zaman tasarrufu Gişematik cihazları banknotların güvenli şekilde sayımını ve depolanmasını sağlamakta, şubelerdeki gişe işlemlerinde %50 ye kadar zaman tasarrufu yaratmaktadır yılında, 344 İş Bankası şubesinde mevcut cihazlar daha üstün özelliklere sahip Gişematik cihazı ile yenilenmiştir. Ayrıca, Gişematiklerin yabancı para işlemlerde kullanılabilmesi sağlanmıştır. Yıl sonu itibarıyla 977 İş Bankası şubesinde Gişematik cihazı kullanılmaktadır. Operasyonel Mükemmellik Programı ile Ortak Servis Merkezi nde süreç verimliliği artıyor. İş Bankası, operasyonel işlemlerin merkezileşmesi konusunda öncü, yenilikçi, verimli ve düşük maliyetli bir yapıyla hizmetlerini sürdürme vizyonuna sahiptir. ISO 9001 kalite belgesine sahip olan İş Bankası Ortak Servis Merkezi, müşteri memnuniyetini artırmak ve şubelerin operasyonel iş yükünü azaltmak amacı ve kaliteli üretim anlayışı ile 2005 yılından bu yana hizmet sunmaktadır. Ortak Servis Merkezi nin başlıca faaliyetleri kapsamında; -- Talimatlı EFT, havale, SGK ve anlaşmalı kurum personelinin maaş ödemeleri, -- Çek ve senet işlemleri, -- Dış ticaret operasyonları ve kambiyo işlemleri, -- Ticari kredi işlemleri, -- Kredi kartı operasyonları, -- Gecikmiş alacak izleme ve takip operasyonları yer almaktadır. Ortak Servis Merkezi nin işlem sayısı ve kapsamı her geçen dönem artarken, bir yandan da süreçlerin sürekli iyileştirilmesine yönelik çalışmalar sürdürülmektedir. Bu kapsamda iş süreçlerinin etkinlik ve veriminin artırılması amacıyla 2013 yılında başlatılan Operasyonel Mükemmellik Programı ile önemli iyileşmeler sağlanmıştır. Çevik proje metodolojisiyle süreçlerin tek tek ele alınarak iyileştirildiği bu program kapsamında 2013 yılında birçok işlem yeni süreç aracı üzerine alınarak tüm şubelerde hayata geçirilmiştir. İş Bankası çalışanlarının gelişimine önem veriyor. Bilgi paylaşımını güçlendiren online paylaşım platformu, video portalı ve e-öğrenme uygulamalarını kullanarak eğitim faaliyetlerini teknolojik gelişmelere paralel şekilde geliştiren İş Bankası, çalışanlarının kişisel öğrenme çabalarına farklı kanallarla destek olmak konusunda da önemli yenilikler hayata geçirmiştir. Faaliyetler İş Bankası 2013 Faaliyet Raporu 53

56 Faaliyetler İştirakler İş Bankası finans sektöründe büyüme ve yüksek kâr potansiyeli taşıyan yatırım olanaklarını takip etmektedir. Finansal hizmetler sektöründeki iştirakleri, İş Bankası nın ürün ve hizmet yelpazesini zenginleştirmekte ve rekabet gücünü pekiştirmektedir. İş Bankası kurulduğu 1924 yılından günümüze toplam 293 şirkete iştirak etmiştir. Banka, zaman içinde 267 şirketteki ortaklığını devretmiştir yıl sonu itibarıyla İş Bankası nın 26 şirkette doğrudan ortaklığı bulunmaktadır. İş Bankası nın doğrudan ve dolaylı olarak kontrol ettiği şirket sayısı ise 112 dir. İş Bankası iştirakler portföyünün %72 si Borsa İstanbul Ulusal Pazar da işlem görmektedir. İş Bankası nın iştirakler portföyünün %72 lik kısmını oluşturan Türkiye Sınai Kalkınma Bankası A.Ş., Anadolu Hayat Emeklilik A.Ş., İş Finansal Kiralama A.Ş., İş Gayrimenkul Yatırım Ortaklığı A.Ş., İş Yatırım Menkul Değerler A.Ş. ve Türkiye Şişe ve Cam Fabrikaları A.Ş. halka açık şirketler olup hisseleri BİST Ulusal Pazar da işlem görmektedir yıl sonu itibarıyla iştirakler portföyünün İş Bankası nın aktif toplamına oranı %3,7 dir. Verimlilik ve kârlılık odaklı iştirak stratejisi İş Bankası nın özkaynak yatırımları kapsamında iştirakler portföyünün verimliliği büyük önem taşımaktadır. İş Bankası, yatırım stratejisi doğrultusunda, finansal hizmetler sektörüne odaklanarak, finans sektöründe büyüme ve yüksek kâr potansiyeli taşıyan yatırım olanaklarını takip etmektedir. Finans İş Bankası nın bankacılık, sigortacılık, bireysel emeklilik, sermaye piyasası işlemlerine aracılık, portföy yönetimi, girişim sermayesi, faktoring, reasürans, finansal kiralama, varlık yönetimi, menkul kıymet yatırım ortaklığı, yatırım bankacılığı ve gayrimenkul yatırım ortaklığı gibi sektörlerde faaliyet gösteren finansal hizmet iştirakleri bulunmaktadır. Finansal hizmet iştirakleri İş Bankası nın farklı hizmet alanlarında bireysel ve kurumsal müşterilerine sunduğu ürün ve hizmet yelpazesini zenginleştirmekte, aynı zamanda çapraz ve tamamlayıcı ürün sunum ve satış olanakları da yaratmaktadır. TSKB Türkiye nin özel sermayeli ilk yatırım ve kalkınma bankası Türk bankacılık sektörünün öncüleri arasında yer alan Türkiye Sınai Kalkınma Bankası A.Ş. (TSKB), kurulduğu 1950 yılından bugüne kadar Türkiye nin ekonomik kalkınmasında sürekli ve vazgeçilmez bir rol üstlenmiştir. Banka, kaydettiği ekonomik, çevresel ve sosyal performans ile paydaşlarına ve ülke ekonomisine sürdürülebilir değer katmaya devam etmektedir. TSKB nin yatırım kredileri, proje finansmanı, finansal kiralama ve yatırım bankacılığı alanında başta kurumsal finansman olmak üzere, geniş bir hizmet yelpazesi bulunmaktadır. Yatırım projelerine sağladığı uzun vadeli kaynak ve müşteriye özel geliştirdiği danışmanlık hizmetleriyle Türkiye ekonomisinin sürdürülebilir kalkınmasına sürekli ve artan oranda katkıda bulunan TSKB, kullandırdığı kredilerin çevresel etki boyutunu gözetmekte, uluslarüstü kuruluşlardan sağladığı yenilenebilir enerji, enerji ve kaynak verimliliği, sürdürülebilir turizm, çevre ve KOBİ kredileri ile farklı sektörlerdeki yatırımlara finansman desteği sunmaktadır. 2008, 2009 ve 2010 yıllarında Financial Times ve Uluslararası Finans Kurumu (International Finance Corporation - IFC) tarafından verilen Sürdürülebilir Bankacılık Ödülleri kapsamında Gelişmekte Olan Ülkeler kategorisinde Doğu Avrupa da Yılın Sürdürülebilir Bankası seçilen TSKB, aynı ödül kapsamında 2011 ve 2013 yıllarında Avrupa da sürdürülebilirlik alanında en başarılı 3 bankadan biri olmuştur. CDP (Carbon Disclosure Project) Türkiye 2013 İklim Değişikliği Liderleri ödülü kapsamında, Saydamlık ve Performans derecelendirmelerinde en yüksek puanı alan şirketler arasına girerek her iki kategoride de ödüle değer bulunan TSKB, sahip olduğu çevre yönetim sistemi ile uluslararası denetim firması BSI tarafından da ödüllendirilmiştir. Kurumsal yönetim ilkelerini kurulduğu ilk günden bu yana kesintisiz uygulayan TSKB, 2013 yılı Ekim ayında 10 üzerinden 9,40 seviyesine yükseltilen derecelendirme notuyla, Türkiye Kurumsal Yönetim Derneği (TKYD) tarafından, bir kez daha En Yüksek Kurumsal Yönetim Derecelendirme Notuna Sahip Kuruluş kategorisinde birincilik ile ödüllendirilmiştir. 54 İş Bankası 2013 Faaliyet Raporu

57 Millî Reasürans, Türk sigorta piyasasının tek yerel reasürörüdür yıl sonu itibarıyla, konsolide bazda 2,0 milyar özkaynak büyüklüğüne ve 13,4 milyar aktif toplamına sahip olan TSKB nin, Fitch Ratings tarafından yapılan Ekim 2013 tarihli değerlendirmede, uzun vadeli yerel para cinsinden kredi notu BBB- den BBB seviyesine yükseltilerek görünümü Durağan olarak belirlenmiş ve uzun vadeli ulusal kredi notu ise AAA(tur) olarak teyit edilmiştir. İşbank Almanya Avrupa nın önde gelen Türk sermayeli finansal kuruluşu İş Bankası tarafından Avrupa da ticari bankacılık alanında faaliyet göstermek amacıyla 1992 de Almanya da kurulan İşbank Almanya, günümüzde Avrupa nın önde gelen Türk sermayeli finansal kuruluşları arasında yer almaktadır. Genel Müdürlüğü Frankfurt ta bulunan İşbank Almanya, Almanya da 13, Hollanda, Fransa, İsviçre ve Bulgaristan da ise birer şube olmak üzere toplam 17 şubesi ile faaliyetlerini sürdürmektedir yıl sonu itibarıyla konsolide olmayan bazda 917 milyon Euro aktif toplamı ile 130 milyon Euro özkaynağa sahip olan İşbank Almanya, Türkiye ve Avrupa daki müşterilerine ticaret finansmanı, kurumsal bankacılık ve bireysel bankacılık ürün ve hizmetlerinin yanı sıra Türkiye de gayrimenkul finansmanı hizmeti de sunmaktadır. İşbank Rusya Rusya da 12 noktada hizmet Rusya da faaliyet gösteren İşbank Rusya, İş Bankası nın uluslararası bankacılık faaliyetlerinin geliştirilip büyütülmesi amacıyla Nisan 2011 de gerçekleştirilen hisse devri ile Banka nın iştirak portföyüne katılmıştır yıl sonu itibarıyla 290 çalışanı bulunan İşbank Rusya, Moskova, Balakovo, Saratov, Saint-Petersburg, Samara ve Novosibirsk şehirlerinde toplam 12 hizmet noktası ile hizmet sunmaktadır yılı Eylül ayı itibarıyla Banka, Rus muhasebe standartlarına göre konsolide olmayan bazda 263,3 milyon ABD doları tutarında aktif büyüklüğüne ve 76,2 milyon ABD doları düzeyinde özkaynağa sahiptir. Anadolu Hayat Türkiye nin lider bireysel emeklilik şirketi Türkiye nin ilk hayat sigortası şirketi olan Anadolu Hayat Emeklilik A.Ş. (Anadolu Hayat Emeklilik), bireysel emeklilik ve hayat sigortası sektöründe faaliyet gösteren halka açık tek şirkettir yıl sonu itibarıyla sektördeki en yüksek katkı payı ve fon büyüklüğüne ulaşan Anadolu Hayat Emeklilik, aynı tarih itibarıyla konsolide bazda 7,9 milyar TL aktif ve 540 milyon TL özkaynak büyüklüğüne sahiptir. Anadolu Sigorta Türk sigorta sektörünün öncü kuruluşu Hayat dışı sigorta branşlarında faaliyet gösteren ve ülkemizin lider sigorta şirketlerinden olan Anadolu Anonim Türk Sigorta Şirketi (Anadolu Sigorta), 2013 yıl sonu itibarıyla 2,7 milyar TL prim üretimi gerçekleştirmiştir. Şirket, 2013 yıl sonu itibarıyla konsolide bazda 3,0 milyar TL aktif toplamına ve 653 milyon TL özkaynağa sahiptir. İş Bankası, Anadolu Sigorta yı Millî Reasürans üzerinden dolaylı olarak kontrol etmektedir. Millî Reasürans 1929 dan bugüne kesintisiz reasürans hizmeti Türkiye reasürans sektörünün köklü şirketi Millî Reasürans T.A.Ş. (Millî Reasürans) 1929 yılında kurulmuştur. Millî Reasürans ın mali yeterlilik kredi notu sigortacılık sektöründe dünyanın en saygın derecelendirme kuruluşu olarak kabul edilen A.M. Best tarafından Nisan 2013 te B+ olarak; ulusal ölçekli kredi notu ise Standard & Poor s tarafından Temmuz 2013 te tr AA+ olarak teyit edilmiştir. Şirket in ulusal pazarda edindiği bilgi birikimini ve reasürans deneyimini küresel piyasalara taşıma stratejisi kapsamında Singapur da açtığı bir şubesi bulunmaktadır yıl sonu itibarıyla yurt dışından elde edilen prim tutarının toplam prim içindeki payı %24 seviyesine ulaşmıştır. Şirket, 2013 yıl sonu itibarıyla konsolide olmayan bazda 4,4 milyar TL düzeyinde aktif toplamına ve 976 milyon TL tutarında özkaynağa ulaşmıştır. Faaliyetler İş Bankası 2013 Faaliyet Raporu 55

58 Faaliyetler İştirakler İş Yatırım 2013 yılında, EMEA Finance ve Euromoney Dergisi tarafından Türkiye nin En İyi Yatırım Bankası; Capital Dergisi tarafından da En Beğenilen Aracı Kurum seçilmiştir. İş Leasing Finansal kiralama hizmetleri sektöründe öncü Kurulduğu 1988 yılından bugüne kadar finansal kiralama sektörünün öncü kurumları arasında yer alan İş Finansal Kiralama A.Ş. (İş Leasing) faaliyetlerini, KOBİ lere kaynak sağlamaya öncelik vermek, yaygın ve kaliteli bir portföy oluşturmak ve müşteri taleplerini etkin, hızlı ve kaliteli çözümlerle karşılamak misyonuyla yürütmektedir. İş Leasing in 2013 yıl sonu itibarıyla konsolide aktif büyüklüğü 3,5 milyar TL, özkaynakları 604 milyon TL ve finansal kiralama portföy büyüklüğü 2,2 milyar TL seviyesindedir. Uluslararası kredi derecelendirme kuruluşu Fitch Ratings, Ekim 2013 te yaptığı değerlendirmede, İş Leasing in uzun vadeli yabancı para cinsinden kredi notu ile uzun vadeli yerel para cinsinden kredi notunu BBB, uzun vadeli ulusal kredi notunu ise AAA(tur) olarak teyit etmiştir. Şirketin kurumsal yönetim derecelendirme notu ise Aralık 2013 te yükseltilmek suretiyle 10 üzerinden 9,11 olarak güncellenmiştir. İş GYO Türkiye nin en büyük gayrimenkul yatırım ortaklıklarından biri İş Gayrimenkul Yatırım Ortaklığı A.Ş. (İş GYO), bir taraftan mevcut gayrimenkul portföyünün kalitesinin artırılmasına yönelik çalışmalarını sürdürürken aynı zamanda portföyünü büyütmeye ve çeşitlendirmeye yönelik yeni projeler de geliştirmektedir. Şirketin 2013 yılı Aralık ayında JCR Avrasya Derecelendirme A.Ş. tarafından güncellenen değerlendirme raporunda önceki dönem 8,53 olan SPK Kurumsal Yönetim Derecelendirme Notu 8,81 e yükselmiştir. Şirketin 2013 yıl sonu itibarıyla konsolide aktif büyüklüğü 1,7 milyar TL, özkaynakları ise 1,2 milyar TL seviyesindedir. İş Yatırım Sermaye piyasalarının lider ve öncü yatırım şirketi Yurt içi ve uluslararası piyasalarda sermaye piyasası araçlarının alım satımına aracılık, yatırım danışmanlığı, portföy yönetimi ve kurumsal finansman hizmetleri sunan İş Yatırım Menkul Değerler A.Ş. (İş Yatırım), hisseleri BİST Ulusal Pazar da işlem gören tek aracı kurumdur. İş Yatırım BİST Pay Piyasasında 11 yıldır ve Vadeli İşlem ve Opsiyon Piyasasında ise kuruluşundan bugüne olmak üzere 9 yıldır lider konumunu sürdürmektedir. Ayrıca Şirket, kurulduğu günden bu yana pay ve özel sektör borçlanma araçlarının halka arz ve ihracına aracılık işlemlerinde de liderdir. Türk sermaye piyasalarının lider ve öncü kuruluşu İş Yatırım, başta kurumsal finansman, aracılık, yatırım danışmanlığı ve portföy yönetimi hizmetleri olmak üzere müşterilerine sunduğu sermaye piyasası faaliyetlerinde gösterdiği üstün başarı nedeniyle, 2013 yılında EMEA Finance tarafından düzenlenen Avrupa Bankacılık Ödülleri nde ve Euromoney tarafından düzenlenen Euromoney Mükemmellik Ödülleri nde Türkiye nin En İyi Yatırım Bankası; Capital Dergisi tarafından ise En Beğenilen Aracı Kurum seçilmiştir yılı Eylül ayında, JCR Avrasya Derecelendirme A.Ş. tarafından Şirketin 8,87 olan SPK Kurumsal Yönetim Derecelendirme Notu 9,06 olarak revize edilmiştir yılının Kasım ayında uluslararası kredi derecelendirme kuruluşu Fitch Ratings tarafından uzun vadeli ulusal kredi notu AAA olarak teyit edilen İş Yatırım ın 2013 yıl sonu itibarıyla konsolide aktif büyüklüğü 4,9 milyar TL, özkaynakları ise 917,4 milyon TL dir. İş Yatırım, ihraç ettiği borçlanma araçları borsada işlem gören ve aracı kuruluş varantı ihraç eden ilk yerli yatırım şirketi unvanına da sahiptir İş Bankası 2013 Faaliyet Raporu

59 Şişecam Topluluğu, sektöründe dünyanın ve Avrupa nın önde gelen şirketleri arasında yer almaktadır. Cam Şişecam Türk cam sanayiinin kurucusu ve değişmez lideri 1935 yılında kurulan Türkiye Şişe ve Cam Fabrikaları A.Ş. (Şişecam), düz cam, cam ev eşyası, cam ambalaj ile soda külü ve krom kimyasalları başta olmak üzere kimyasallar grupları altında faaliyet gösteren 66 şirketin oluşturduğu Şişecam Topluluğu nun holding şirketidir. Topluluğun ana şirketi Şişecam ın yanı sıra, Trakya Cam, Anadolu Cam, Denizli Cam ve Soda Sanayii şirketlerinin hisse senetleri de Borsa İstanbul da işlem görmektedir. Şişecam Topluluğu, Türkiye başta olmak üzere Mısır, Rusya, Gürcistan, Bulgaristan, Bosna-Hersek, İtalya, Ukrayna, Romanya, Almanya, Macaristan, Slovakya ve Hindistan da bulunan tesis ve fabrikalarında üretim yapmaktadır yılı Eylül sonu itibarıyla toplam cam üretiminin ton bazında %35 ini yurt dışında gerçekleştiren ve toplam satış gelirlerinin %48 ini uluslararası satışlardan elde eden Şişecam Topluluğu, 2013 yılı Eylül sonu itibarıyla 150 den fazla ülkeye, 622 milyon ABD doları tutarında ihracat gerçekleştirmiştir. Yarattığı yüksek ihracat değeriyle, 2012 yılında düzenlenen İhracatın Yıldızları yarışmasında Yılın İhracatçısı ödülüne layık görülen Şişecam Topluluğu, yeni kapasite oluşturmayı hedefleyen yatırımlarıyla üretim gücünü sürekli artırmaktadır. Sektöründe dünyanın ve Avrupa nın önde gelen şirketleri arasında yer alan Şişecam Topluluğu, 2013 yılı Eylül ayı itibarıyla, kapasite büyüklüğüne göre yapılan sıralamada, cam üretimi alanlarında dünyada üçüncülük ile altıncılık, Avrupa da ise ikincilik ile dördüncülük arasında değişen konumlarda yer almaktadır. Soda üretim kapasitesi açısından Avrupa da dördüncü sırada olan Topluluk, bazik krom sülfat ve sodyum bikromat üretiminde ise dünya lideri durumundadır Eylül ayı itibarıyla Şişecam ın konsolide aktif büyüklüğü 10,9 milyar TL, özkaynakları ise 6,3 milyar TL düzeyindedir. Nisan 2013 tarihinde Standart&Poor s, Şişecam ın TL ve yabancı para cinsinden uzun vadeli kredi notunu BB +, kısa vadeli kredi notunu B, görünümünü durağan olarak ve Moody s Şirket in uzun vadeli kredi notunu Ba1 görünümünü ise durağan olarak belirlemiştir yılı Türkiye nin 500 Büyük Sanayii Kuruluşu listesinde, Şişecam Topluluğuna dahil 8 şirket yer almaktadır. Telekomünikasyon Avea Türkiye deki tek GSM 1800 mobil iletişim operatörü Avea İletişim Hizmetleri A.Ş. (Avea), 2013 yılı sonu itibarıyla yaklaşık 14,5 milyon abonesi ile mobil iletişim pazarında %21 pazar payına sahiptir. Uluslararası muhasebe standartlarına uygun olarak hazırlanan mali tablolar uyarınca, 2013 yıl sonu itibarıyla Avea nın konsolide olmayan bazda aktif büyüklüğü 6,9 milyar TL, özkaynakları ise 4,0 milyar TL düzeyindedir. Müşterilerine yenilikçi, fark yaratan ve katma değeri yüksek teknolojik ürün ve hizmetler sunan Avea, bu amaçla şebeke, bilgi teknolojileri ve araştırma geliştirme faaliyetlerine yönelik yatırımlarını kesintisiz bir biçimde sürdürmektedir. Diğer Nemtaş Deniz Taşımacılığı Armatörlük, gemi işletmeciliği, gemi kiralama ve acentelik faaliyetlerinde bulunan Nemtaş Nemrut Liman İşletmeleri A.Ş. (Nemtaş), mülkiyetinde bulunan toplam DWT luk beş gemiden oluşan filosu ile denizcilik faaliyetlerine devam etmektedir yıl sonu itibarıyla konsolide olmayan aktif büyüklüğü 507 milyon TL, özkaynakları ise 438 milyon TL dir. Faaliyetler İş Bankası 2013 Faaliyet Raporu 57

60 Faaliyetler Kurumsal Sosyal Sorumluluk Faaliyetleri İş Bankası, kurumsal sosyal sorumluluğu, ekonomik misyonunu tamamlayan ve toplumsal sürdürülebilirliğe katkıda bulunan çok değerli ve temel bir araç olarak görmektedir. İş Bankası, toplumsal gelişmeye katkı sağlayan - uzun soluklu - yaygın erişimli - sürdürülebilir yapıda sosyal sorumluluk faaliyetleri yürütmektedir. Güçlü bir sosyal sorumluluk anlayışına ve kültürüne sahip olan İş Bankası, 89 yıldır toplumu destekleyen faaliyetler gerçekleştirmektedir. İş Bankası, kurumsal sosyal sorumluluğu, ekonomik misyonunu tamamlayan ve toplumsal sürdürülebilirliğe katkıda bulunan çok değerli ve temel bir araç olarak görmektedir. Banka, 2013 yılında da eğitim, çevre, kültür ve sanat alanlarındaki projelerine devam etmiştir. Eğitim Satranç Türkiye Satranç Federasyonu ana sponsorluğu İş Bankası, satrancın ülkemizde yaygın, kitlesel ve kolay erişilebilir bir spora dönüşmesi hedefiyle 2005 yılı Aralık ayında Türkiye Satranç Federasyonu (TSF) ile işbirliğine girmiş ve Türkiye genelinde bu sporun en büyük destekçisi olmuştur. Sponsorluğun başlangıcından bu yana, satrançta ulusal ve uluslararası alanda yaşanan gelişmeler; lisanslı sporcu, madalya sayıları ve benzeri göstergelerde kaydedilen hızlı artış satranca, dolayısıyla çocukların ve ülkenin geleceğine yapılan yatırımın olumlu sonuçlarını teyit etmektedir. Sponsorluğun ardından; -- satranç oynayan sporcu sayısı den e, -- uluslararası turnuvalarda kazanılan madalya sayısı 225 e ulaşmıştır yılında satranç sponsorluğu hedefleri doğrultusunda devam edilen çalışmalardan satır başları aşağıda sunulmuştur. İlköğretim Okullarına İş Bankası Satranç Sınıflarının açılması İlköğretim okullarında satrancı kolay erişilebilir bir spor haline getirmek, çocukları satranç oynamaya teşvik etmek, öğretmenlerin ve velilerin dikkatini bu alana çekmek, olanakları sınırlı okullarda malzeme yetersizliğini ortadan kaldırmak amaçlarıyla okullarda satranç sınıfları açılmaktadır yılı içinde satranç sınıfı açılmış ve okullarda açılan satranç sınıflarının sayısı toplam e ulaşmıştır. Sporcu sayısının artırılmasına, kamuoyunun dikkatinin bu alana çekilmesine ve ülkemizde satrancın yaygınlaştırılmasına destek vermek amacıyla önümüzdeki dönemde de satranç sınıfları açılmaya devam edilecektir. İş Bankası şubelerinden satranç lisans kartı verilmesi Satranca verilen destek kapsamında sporcular ve aileleri ile kalıcı ve güçlü bir bağ kurmak üzere TSF tarafından sporculara tahsis edilen lisanslar 2007 yılından bu yana Bankamatik kartı olarak verilmektedir. Lisans kartları; yaş üstü sporcular için Electron Bankamatik kartı, yaş arası sporcular için Maestro İlk İmza Bankamatik kartı, yaş altı sporcular için manyetik özelliği olmayan plastik kart olarak sunulmaktadır. Satrancoyna.com.tr 250 bin kayıtlı kullanıcısı olan Playchess dünyanın en büyük internet satranç platformudur. İş Bankası 2008 yılında Playchess ile kapsamlı bir işbirliği başlatmıştır. Site içeriği Türkçeleştirilmiş ve adresinden siteye erişim sağlanmıştır. Türkiye den Playchess.com a bağlanan 5 binden fazla lisanslı satranç oyuncusu ücretsiz olarak sitede online satranç oynamaktadır. İş Bankası 8 Yaş Altı Minikler Satranç Şenliği 2006 yılından bu yana eğitim öğretim yılının sona ermesinin hemen ardından düzenlenen İş Bankası 8 Yaş Altı Minikler Satranç Şenliği çocuklara, aileleri ile birlikte katılabileceği eğlenceli bir satranç ortamı sunmayı hedeflemektedir yılında Çamlıca Spor Tesislerinde 8. si düzenlenen şenliğe, 6-8 yaş arası çok sayıda minik satrançsever katılmıştır. Şenliğe katılan çocuklara hem satranç oynama hem de çeşitli oyun ve aktivitelerle eğlenme fırsatı sunulmuştur. Kıbrıs Satranç Federasyonu Ana Sponsorluğu Türkiye İş Bankası satranç sporuna verdiği desteği Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti ne de taşımıştır yıl sonu itibarıyla Kıbrıs Satranç Federasyonu nun ana sponsoru olan İş Bankası 2014 yılından itibaren K.K.T.C. deki ilkokullarda satranç sınıfları açmaya başlayacaktır. 58 İş Bankası 2013 Faaliyet Raporu

61 Özetle İş Bankası, satrancın yaygın, kitlesel ve kolay erişilebilir bir spora dönüşmesi hedefiyle 2005 yılından itibaren TSF ile işbirliği yapıyor yılı içinde satranç sınıfı açılmış ve okullarda açılan satranç sınıflarının sayısı toplam e ulaşmıştır. Türkiye İş Bankası 2013 yıl sonu itibarıyla Kıbrıs Satranç Federasyonu nun ana sponsoru olmuştur. Türkiye Küçükler Satranç Şampiyonası İş Bankası, Türkiye Küçükler ve Türkiye Yıldızlar Satranç Şampiyonası nı yakından takip etmekte ve iletişim faaliyetleriyle destekleyerek satranç sporuna bu yönde de katkı sağlamaktadır yılında Türkiye Küçükler Satranç Şampiyonası 27 Ocak 1 Şubat tarihleri arasında Kemer de gerçekleştirilmiştir. Şampiyonaya 54 ilden ve K.K.T.C. den 7 12 yaş aralığında sporcu katılmış; 133 sporcu Milli Takım havuzuna alınmıştır. Türkiye Yıldızlar Satranç Şampiyonası Şampiyona Temmuz 2013 tarihleri arasında Isparta da gerçekleştirilmiştir. Etkinliğe 36 ilden yaş aralığında 303 sporcu katılmış, 74 sporcu Milli Takım havuzuna alınmıştır. Türkiye İş Bankası Satranç Ligi İş Bankası adıyla anılan Türkiye İş Bankası Satranç Ligi kapsamında maçlar düzenlenmeye devam edilmiştir sezonunda Türkiye İş Bankası Satranç Ligi nin şampiyonu Beşiktaş Jimnastik Kulübü olmuştur. Türkiye İş Bankası Satranç Ligi, alanında ülkemizin en güçlü ligi olup Avrupa nın en kuvvetli ligleri arasında yer almaktadır. İş te Turnuva İş Bankası, çalışanları arasında satrancın yaygınlaştırılmasını teşvik etmek ve çalışanlar arasındaki iletişimi artırmak amaçlarıyla 26 Mayıs 2013 tarihinde Çamlıca Spor Tesislerinde İş te Turnuva düzenlemiştir. 81 İlden 81 Öğrenci İş Bankası, toplumsal gelişime katkı sağlamak ve ilerlemeyi kalıcı kılmak için geleceğe yatırım yapmakta ve bu doğrultuda eğitime özel önem vermektedir. İş Bankası, bugüne kadar ülkemizde eğitim alanında gerçekleştirilen en uzun soluklu ve katma değeri yüksek sosyal sorumluluk projelerinden biri olan 81 İlden 81 Öğrenci projesini Darüşşafaka ortaklığında yürütmektedir. Darüşşafaka maddi imkânları yetersiz annesi ve/veya babası olmayan çocuklara 5. sınıftan lise son sınıfa kadar tam burslu ve yatılı eğitim fırsatı sağlamaktadır. Öğrencilerine hem kaliteli eğitim, hem sosyal gelişim hem de sıcak bir yuva ortamı sağlamayı hedefleyen, ülkenin en köklü eğitim kurumlarından olan Darüşşafaka ile İş Bankası işbirliğinin kökeni 74 yıl öncesine dayanmaktadır Erzincan depremi sonrasında Banka 83 depremzede çocuğun Darüşşafaka daki eğitim giderlerini üstlenmiştir. 81 İlden 81 Öğrenci projesi kapsamında da Banka, Darüşşafaka sınavını kazanan 81 ilden 81 öğrencinin Darüşşafaka daki eğitim masraflarını karşılamaktadır. Öğrencilerin üniversite yaşamlarında da desteklenmesi öngörülmektedir. Projenin başladığı öğretim yılında Darüşşafaka da 4. sınıfa başlayan öğrencilerin üniversiteden mezun olacakları, projenin 14. yılında İş Bankası nın desteklediği öğrenci sayısı i aşacaktır. Projenin ilk yılı olan 2008 senesinde Darüşşafaka daki eğitimlerine başlayan öğrenciler eğitim yılında 9. sınıfta okumaktadır eğitim döneminde toplam 388 öğrenci 81 İlden 81 Öğrenci projesi kapsamında Darüşşafaka da eğitimlerine devam etmektedir. İş Bankası, maddi desteğin ötesinde çeşitli etkinlikler ile de öğrencilerin sosyal gelişimlerine katkıda bulunmaktadır. Karneni Göster, Kitabını Al Kampanyası İş Bankası, - çocukların bilişsel ve kültürel yeteneklerinin gelişimine katkı sağlamak, - okuyan ve sorgulayan bir nesil oluşmasına destek olmak ve - Banka ile çocuklar arasında erken yaşta sıcak bir iletişim kurulmasına yardımcı olmak amaçlarıyla öğretim yılı sona ererken Karneni Göster, Kitabını Al adıyla ülkemizde bugüne kadarki en büyük kitap kampanyalarından birini başlatmıştır yılında da devam ettirilen kampanya ile 6 yılda toplam 7 milyon kitap ilköğretim öğrencileriyle buluşturulmuştur. Faaliyetler İş Bankası 2013 Faaliyet Raporu 59

62 Faaliyetler Kurumsal Sosyal Sorumluluk Faaliyetleri Kültür Yayınları 2013 yılı içerisinde 2 milyondan fazla kitabı okuyucularıyla buluşturmuştur. Okullara ve kütüphanelere kitap yardımı Kültür Yayınları tarafından yayımlanan kitaplar, eğitime katkı alanındaki sosyal sorumluluk misyonunun bir parçası olarak, Türkiye nin her köşesindeki okullara ve halk kütüphanelerine gönderilmektedir yılında 941 okula e yakın kitap ulaştırılmıştır. İş Bankası 2013 yılında eğitim alanında ayrıca; - Türkiye Eğitim Gönüllüleri Vakfı işbirliğinde Ateşböceği Gezici Öğrenim Birimi, - Geleneksel Altın Gençler ödülü, - depremzede öğrencilerine eğitim bursu çalışmalarını da sürdürmüştür. Çevre 81 İlde 81 Orman Projesi Çevrenin korunması ve başta çocuklar olmak üzere halkımızın çevre konusunda bilinçlendirilmesi amacıyla 2008 yılı sonunda hayata geçirilen 81 İlde 81 Orman projesi kapsamında tüm illerde toplam hektar alana 2 milyon 205 bin adet fidan dikilmiştir. Proje kapsamında 5 yıl sürecek olan bakım çalışmalarına 2013 yılında da devam edilmiştir. Türkiye de gerçekleştirilen 81 İlde 81 Orman projesi paralelinde TEMA Vakfı ile K.K.T.C. Orman Dairesi Müdürlüğü işbirliğinde Türkiye İş Bankası K.K.T.C. Ormanı oluşturulmuştur. K.K.T.C. Orman Dairesi Müdürlüğü tarafından belirlenen Türkiye İş Bankası K.K.T.C. Ormanı nda 22 hektar alana 35 bin 200 adet fidan dikilmiştir. Kültür Sanat Kültür Yayınları Kültür Yayınları 1956 yılında Milli Eğitim Eski Bakanı Hasan Âli Yücel tarafından kurulmuştur. Kurulduğu günden bu yana ülkemizin kültür hayatında özel bir yer edinen Kültür Yayınları, zengin içerik ve yüksek baskı kalitesinde eserler ile yayıncılık faaliyetlerini sürdürmektedir. Yayımladığı eserlerle büyük ilgi gören Kültür Yayınları, başta araştırmacılar olmak üzere tüm okuyucular için vazgeçilmez yayınevleri arasında yer almaktadır yılı içerisinde 2 milyondan fazla kitap okuyucularıyla buluşmuştur. Kültür Yayınları aşağıdaki 13 başlıkta yayın çalışmaları gerçekleştirmektedir. -- Hasan Âli Yücel Klasikleri -- Tarih ve Anı -- Modern Klasikler -- Çocuk ve İlk Gençlik -- Edebiyat (Türk-Dünya) -- Nehir Söyleşileri Sayfada Dizisi -- Yaşam Kültürü -- Satranç -- Sanat -- Ekonomi, İş İdaresi ve Bireysel Gelişim -- İnceleme ve Araştırma -- Sosyal ve Beşeri Bilimler İş Sanat Konser Salonu Ülkemiz sanat yaşamını ileriye taşıma misyonuyla faaliyetlerini sürdüren İş Sanat ta düzenlenen konserler İstanbul un en prestijli etkinlikleri arasında yer almaktadır. Bugüne kadar 13 sezonda 800 e yakın etkinlikle 500 bini aşkın sanatseveri ağırlayan İş Sanat, Türkiye de ve dünyada tüm kaynağını bir bankadan alan ve bir kuruma ait tek konser salonudur. 60 İş Bankası 2013 Faaliyet Raporu

63 İş Bankası, toplumsal gelişime katkı sağlamak ve ilerlemeyi kalıcı kılmak için geleceğe yatırım yapmaktadır. Geçtiğimiz sezon 13. yılını kutlayan İş Sanat ta 2013 yılında 39 konser, 8 çocuk etkinliği ve 5 şiir dinletisi gerçekleştirilmiştir. İş Sanat Konser Salonu nun açılışı 2 Kasım 2013 te Türkiye nin gurur veren genç sanatçılarından Özgür Aydın ve ülkemizin önde gelen senfonik topluluklarından Borusan İstanbul Filarmoni Orkestrası ile gerçekleşmiştir. Türkiye İş Bankası Müzesi Kasım 2007 de kapılarını ziyaretçilerine açan Türkiye İş Bankası Müzesi, Banka nın köklü kurumsal tarihini ve Türkiye nin ekonomik gelişimini belgeler, bankacılık gereçleri, iletişim araçları, fotoğraflar, resimler, reklam ve promosyon malzemeleri ve filmlerle anlatmaktadır. Müzenin hazırlık çalışmaları kapsamında Türkiye nin dört bir köşesinde biriken belgeler, fotoğraflar, filmler, objeler, hatta hafızalarda ve kalplerde yer etmiş hatıralar özenle toplanmış, belgelenmiş, ömürlerini gelecek nesillerle buluşacak şekilde uzatmak için restore edilmiş, korumaya alınmıştır. Çocukların finansal okuryazarlık konusunda eğitim alması için müzede çocuklara yönelik atölyeler gerçekleştirilmektedir. Ayrıca, özellikle iktisat ve işletme fakülteleri dışında okuyan üniversite öğrencileri için finansal okuryazarlık eğitimi verilmektedir. Söz konusu atölye çalışmalarına 2013 yılında toplam i aşkın öğrenci katılmıştır. Türkiye İş Bankası Müzesi 2013 yılında yaklaşık kişi tarafından ziyaret edilmiş, müzenin ziyaretçi sayısı açılışından bu yana i aşmıştır. İş Sanat Galerileri İş Sanat Kibele ve İzmir Sanat Galerilerinde hem usta sanatçıların hem de gelecek vadeden sanatçıların resim, heykel ve seramik alanlarındaki çalışmaları sergilenmektedir. İş Bankası galerilerinde sergi açan sanatçıların eserleriyle koleksiyon genişletilirken, Türkiye plastik sanatlar tarihinde yer edinen sanatçılar anılmaktadır. Kibele Sanat Galerisi, sezonunda Neşet Günal, Zahit Büyükişliyen, Hüsamettin Koçan ve Naile Akıncı retrospektif sergilerine ev sahipliği yapmıştır. Mimar Sinan Güzel Sanatlar Üniversitesi Laboratuvar ve Atölye Projesi Sanat Eserleri Konservasyonu ve Restorasyonu Laboratuvarı nın açılışıyla birlikte İş Bankası koleksiyonunda bakım ve onarıma ihtiyaç duyulan eserlerin çalışmalarına başlanmıştır. Ayrıca üniversite bünyesinde kurulan Sanat Eserleri Konservasyonu ve Restorasyonu lisans programı bu yıl 10 öğrenci ile eğitime başlamıştır sezonunda İzmir Sanat Galerisi nde 7 sergide resim, baskı ve seramik sanatından çok sayıda eser sergilenmiş, sergiler ziyaretçiler tarafından büyük ilgi görmüştür. Söz konusu sergiler arasında İş Sanat Kibele Galerisi nde izleyicilerin beğenisine sunulduktan sonra İzmir e taşınan Zahit Büyükişliyen sergisi de yer almaktadır. Zeugma Antik Kenti Muzalar Evi kazı sponsorluğu Ülkemizin önemli tarihi ve kültürel mekanları arasında yer alan Gaziantep in Nizip ilçesinde Birecik Baraj Gölü kıyısında bulunan Zeugma Antik Kenti nde 1987 yılında başlatılan kazılar tamamlanmak üzere olup, kazılarda elde edilen eserler Zeugma Açık Hava Müzesi nde sergilenmeye başlanmıştır. Zeugma Antik Kenti nde her biri ayrı birer proje olan kazı alanlarından bir tanesi 2007 yılında tespit edilen Muzalar (Esin Perileri) Evi dir. Antik kentte yapılacak kazı çalışmalarının ülkemiz kültür mirasının korunmasına kıymetli katkılar sağlayacağı değerlendirilmiş ve Muzalar Evi kazı sponsorluğu 2012 yılından itibaren 5 yıl boyunca İş Bankası tarafından üstlenilmiştir. İstanbul Kültür ve Sanat Vakfı Uluslararası İstanbul Müzik Festivali İş Bankası mütevelli üyesi olarak uluslararası alandaki film, tiyatro, caz, klasik müzik festivalleri ve Uluslararası İstanbul Bienali yle ülkemizdeki kültür ve sanat gündemini belirleyen İstanbul Kültür Sanat Vakfı nın projelerine destek vermektedir. 41. Uluslararası İstanbul Müzik Festivali 4-29 Haziran 2013 tarihleri arasında gerçekleştirilmiş, İş Bankası 25 Haziran tarihinde Aya İrini Müzesi nde gerçekleştirilen Amsterdam Sinfonietta&Sol Gabetta konserine katkıda bulunmuştur. Faaliyetler İş Bankası 2013 Faaliyet Raporu 61

64 Faaliyetler İş Bankası ve Sürdürülebilirlik İş Bankası kuruluşundan beri sürdürülebilirlik kavramını ön planda tutmuştur. İş Bankası için sürdürülebilirlik, paydaşlara olan taahhütlerin kısa, orta ve uzun vadede yerine getirilebilmesinin temelidir. Sürdürülebilirlik, İş Bankası nın olduğu kadar çalışanlarının, müşterilerinin, iş ortaklarının ve tüm paydaşlarının başarısı, refahı ve geleceği açısından son derece önemli bir konudur. Sürdürülebilirlik, 1924 yılından beri İş Bankası için ön planda olmuş; ürün ve hizmet geliştirme sürecinden hizmet sunumuna ve topluma değer katma noktasına kadar her konuda kılavuzluk etmiştir. İş Bankası, sürdürülebilirliği aşağıdaki başlıklarda ele almakta ve kalıcı değer üretme çalışmalarına devam etmektedir. Ekonomik performans Sorumluluk sahibi bir kurumsal vatandaş olarak İş Bankası nın yürüttüğü tüm çalışmalarda, sürdürülebilir büyüme açısından kritik öneme sahip olan; - güç ve istikrar ile, - ihtiyaçları doğru ürün ve hizmetlerle karşılama kapasitesinin korunmasını gözetmektedir. Ekonomik kalkınmaya katkı İş Bankası, firma ve bireylere yatırımlarını, projelerini ve geleceğe dair hayallerini hayata geçirmeleri için ihtiyaç duydukları kaynakları aktarmakta ve ekonomik büyümeye sürekli katkıda bulunmaktadır. Çevreyi korumaya ve geliştirmeye yönelik çalışmalar İş Bankası, çevreyi sürdürülebilir geleceğin vazgeçilemez ve korunması gereken temel bir unsuru olarak kabul etmektedir. Banka, kaynak aktardığı projelerin çevreye etkilerini proaktif bir yaklaşımla izlemektedir. Diğer taraftan İş Bankası, bir dünya vatandaşı olarak çevreyi korumaya yönelik çok sayıda ve yaygın çalışmayı hayata geçirmektedir. Kalıcı bir fark yaratmaya yönelik sosyal sorumluluk projeleri İş Bankası eğitim, çevre, kültür ve sanat alanlarında yürüttüğü projeler ile toplumsal kalkınmayı desteklemeyi ve gelecek nesillere aktarılacak bir fark yaratmayı hedeflemektedir. Katılımı teşvik eden, farklılığı ve yaratıcılığı besleyen iş ortamını geliştirme faaliyetleri İş Bankası çalışanıyla, Türkiye nin en büyük ve coğrafi olarak en yaygın işverenlerinin arasında yer almaktadır. Kurumsal performansının, çalışanların refahı ve geleceğine bağlı olduğuna inanan İş Bankası, insan haklarına saygılı, katılımı teşvik eden, farklılığı ve yaratıcılığı besleyen iş ortamını geliştirmeye ve piyasadaki en yetkin insan kaynağının ilk tercihi olmaya devam edecektir. Tedarik zincirinin sürdürülebilirliğini öngören çalışmalar İş Bankası nın tedarik politikası, faaliyet döngüsü kapsamında satın alınan çok sayıdaki ürün ve hizmetin farklılaşmış ve zengin bir tedarikçi havuzundan sağlanmasının yanı sıra tedarikçilerle uzun vadeli ve güçlü işbirliğinin geliştirilmesini hedeflemektedir. Bir diğer ifadeyle, tedarik zincirinde sürdürülebilirlik İş Bankası için önemli ve temel bir araç olup kurumsal performansın önemli bir belirleyicisidir. Sürdürülebilirlik raporlaması İş Bankası, sürdürülebilirliğin farklı eksenlerindeki performansı hakkındaki bilgileri, yıllık olarak hazırladığı Küresel Raporlama Girişimi (GRI) standardındaki sürdürülebilirlik raporları ile paydaşlarına sunmaktadır. İş Bankası, BM Küresel İlkeler Sözleşmesi nin imzacısıdır. İş Bankası 7 Mart 2012 tarihinde Küresel İlkeler Sözleşmesi ne olan taahhüdünü Birleşmiş Milletler e bildirmiştir. Banka, benimsediği ve faaliyetlerinde içselleştirdiği 10 küresel ilke kapsamında kaydettiği ilerlemeleri, 2012 yılı Sürdürülebilirlik Raporu kapsamında raporlamıştır. 62 İş Bankası 2013 Faaliyet Raporu

65 Yıllık Faaliyet Raporu Uygunluk Görüşü Akis Bağımsız Denetim ve Serbest Muhasebeci Mali Müşavirlik A.Ş. Kavacık Rüzgarlı Bahçe Mah. Kavak Sok. No: 29 Beykoz İstanbul Telephone +90 (216) Fax +90 (216) İnternet Türkiye İş Bankası Anonim Şirketi Genel Kurulu na: Türkiye İş Bankası Anonim Şirketi nin ( Banka ) 31 Aralık 2013 tarihi itibarıyla hazırlanan yıllık faaliyet raporunda yer alan finansal bilgilerin ilgili hesap dönemi sonu itibarıyla düzenlenen bağımsız denetim raporu ile uyumluluğunu ve doğruluğunu denetlemiş bulunuyoruz. Rapor konusu yıllık faaliyet raporu Banka yönetiminin sorumluluğundadır. Bağımsız denetimi yapan kuruluş olarak üzerimize düşen sorumluluk, yıllık faaliyet raporu üzerinde görüş bildirmektir. Faaliyetler Denetim, 5411 sayılı Bankacılık Kanunu uyarınca yürürlüğe konulan yıllık faaliyet raporu hazırlanmasına ve yayımlanmasına ilişkin usul ve esaslar ile bağımsız denetim ilkelerine ilişkin düzenlemelere uygun olarak gerçekleştirilmiştir. Bu düzenlemeler, yıllık faaliyet raporunda önemli bir hatanın olup olmadığı konusunda makul güvence sağlamak üzere planlanmasını ve yürütülmesini gerektirmektedir. Gerçekleştirilen denetimin, görüşümüzün oluşturulmasına makul ve yeterli bir dayanak oluşturduğuna inanıyoruz. Görüşümüze göre, ilişikteki yıllık faaliyet raporunda yer alan finansal bilgiler, bütün önemli taraflarıyla, Türkiye İş Bankası Anonim Şirketi nin 31 Aralık 2013 tarihi itibarıyla 5411 sayılı Bankacılık Kanunu nun 40 ıncı maddesi gereğince yürürlükte bulunan düzenlemelerde belirlenen usul ve esaslara uygun olarak Banka nın finansal durumuna ilişkin bilgileri doğru bir biçimde yansıtmakta ve özet yönetim kurulu raporu ile tarafımızca verilen bağımsız denetçi görüşünü içermekte olup, bağımsız denetimden geçmiş finansal tablolarda verilen bilgiler ile uyumludur. İstanbul, 06 Mart 2014 Akis Bağımsız Denetim ve Serbest Muhasebeci Mali Müşavirlik Anonim Şirketi Murat Alsan Sorumlu Ortak, Başdenetçi İş Bankası 2013 Faaliyet Raporu 63

66 Kurumsal Yönetim Yönetim Kurulu H. Ersin Özince Yönetim Kurulu Başkanı 1953, Havran. Orta Doğu Teknik Üniversitesi İdari İlimler Fakültesi, İşletme Bölümü mezunu yılında İş Bankası Teftiş Kurulu Başkanlığı nda Müfettiş Yardımcısı olarak göreve başlayan Sayın Özince, İş Bankası nın çeşitli birimlerinde yöneticilik yapmış, 1994 yılında Genel Müdür Yardımcılığına yükseltilmiştir. Bu görevi sırasında sorumluluk alanları Bankanın Hazine, Finansal Yönetim, Sermaye Piyasaları, Krediler ve İstihbarat- Mali Analiz Bölümlerini kapsayan Sayın Özince, 28 Ekim 1998 tarihinde İş Bankası nın 15. Genel Müdürü olarak atanmıştır. 31 Mart 2011 tarihinde Yönetim Kurulu Üyeliğine seçilen ve 1 Nisan 2011 tarihinden itibaren de Yönetim Kurulu Başkanlığı görevini sürdüren Sayın Özince, 29 Aralık 2011 tarihinde Ücretlendirme Komitesi Başkanı olarak seçilmiştir. Sayın Özince, Mayıs 2002 den itibaren Türkiye Bankalar Birliği Yönetim Kurulu Başkanı olarak sürdürdüğü görevinden Nisan 2011 de ayrılmıştır. Türkiye İş Bankası A.Ş. Mensupları Munzam Sosyal Güvenlik ve Yardımlaşma Sandığı Vakfı ile T. Şişe ve Cam Fabrikaları A.Ş. Yönetim Kurulu Başkanı olan Sayın Özince, The Institute of International Finance (IIF) ile Institut International d Etudes Bancaires (IIEB) Üyesi, TEMA Vakfı Mütevelli Heyeti Üyesi ve Bilkent Üniversitesi Mütevelli Heyet Üyesi olarak görev yapmaktadır. 2- Füsun Tümsavaş Yönetim Kurulu Başkan Vekili 1957, Ankara. Ankara Üniversitesi Siyasal Bilgiler Fakültesi, İktisat ve Maliye Bölümü mezunu. İş hayatına 1979 yılında T.C. Merkez Bankası Ankara Şubesi nde başlayan Sayın Tümsavaş, İş Bankası ndaki kariyerine 1981 yılında I. Krediler Müdürlüğü nde Memur olarak başlamıştır. Takiben aynı Müdürlükte Servis Yetkilisi Yardımcısı, Kredi Uzman Yardımcısı, 1994 yılında Müdür Yardımcısı ve 1999 yılında Birim Müdürü görevlerinde bulunmuş olup, 2004 yılında Ticari Krediler Müdürlüğü ne Müdür olarak atanmıştır. Sayın Tümsavaş, 28 Mart 2008 ve 31 Mart 2011 tarihlerinde Türkiye İş Bankası A.Ş. Yönetim Kurulu Üyesi, 30 Mayıs 2011 tarihinde Yönetim Kurulu Başkan Vekili, Risk Komitesi Başkanı, Denetim Komitesi Başkanı ve K.K.T.C. İç Sistemler Komitesi Başkanı, 27 Şubat 2013 tarihinde ise Kurumsal Yönetim Komitesi Başkanı seçilmiştir. 2 Nisan 2008 tarihinden itibaren Kredi Komitesi Üyeliği görevini de sürdürmekte olan Sayın Tümsavaş, 27 Temmuz 2011 tarihinde Türkiye İş Bankası A.Ş. Mensupları Munzam Sosyal Güvenlik ve Yardımlaşma Sandığı Vakfı Yönetim Kurulu Başkan Vekili seçilmiştir. 3- Adnan Bali Yönetim Kurulu Üyesi ve Genel Müdür 1962, İslahiye. Orta Doğu Teknik Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi, İktisat Bölümü mezunu. İş Bankası na 1986 yılında Teftiş Kurulu Başkanlığı nda Müfettiş Yardımcısı olarak katılan Sayın Bali, 1994 yılında Fon Yönetimi Müdürlüğünde Müdür Yardımcısı, 1997 yılında Fon Yönetimi Müdürlüğü Grup Müdürü, 1998 yılında ise Fon Yönetimi Müdürü olmuştur yılında Şişli Şubesi ne, 2004 yılında Galata Şubesi ne Müdür olarak atanan Sayın Bali, 30 Mayıs 2006 tarihinde Genel Müdür Yardımcılığına yükseltilmiştir. Sayın Bali 1 Nisan 2011 tarihinde Türkiye İş Bankası A.Ş. nin 16. Genel Müdürü olarak atanmış olup Kredi Komitesi Başkanlığının ve Risk Komitesi Üyeliğinin yanı sıra Türkiye Sınai Kalkınma Bankası A.Ş., İşbank Almanya ve İşbank Rusya da Yönetim Kurulu Başkanlığı, Türkiye İş Bankası A.Ş. Batum/Gürcistan Şubesi ve Vehbi Koç Vakfı nda Yönetim Kurulu Üyeliği, The Institute of International Finance Üyeliği, Darüşşafaka Cemiyeti Üyeliği ve Mütevelli Heyet Üyeliği, TÜSİAD Üyeliği, İstanbul Kültür ve Sanat Vakfı (İKSV) Üyeliği, Finans Yöneticileri Derneği (Finans Kulüp) Üyeliği, TEMA Mütevelli Heyet Üyeliği görevlerini de sürdürmektedir. 4- Prof. Dr. Savaş Taşkent Yönetim Kurulu Üyesi 1943, İyidere. İstanbul Üniversitesi Hukuk Fakültesi mezunu yılında İ.T.Ü. Temel Bilimler Fakültesi Hukuk Kürsüsü nde asistan olarak göreve başlayan Sayın Prof. Dr. Taşkent, İ.Ü. Hukuk Fakültesi nde Hukuk Doktoru, İ.T.Ü. İşletme Mühendisliği Bölümü nde Yardımcı Doçent, aynı bölümde İş ve Sosyal Güvenlik Hukuku bilim dalında Doçent ve 1990 yılında Profesör unvanını kazanmış, aynı üniversitede Dekan Yardımcılığı ve Rektör Yardımcılığı görevlerinde bulunmuştur. Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı nda Bakan Danışmanı olarak görev yapmış olan Sayın Prof. Dr. Taşkent, Uluslararası Çalışma Örgütü nün (ILO) Cenevre de toplanan konferansına Hükümet Danışmanı olarak katılmıştır. Halen İ.T.Ü. İşletme Fakültesi, İşletme Mühendisliği Bölümü nde saat ücretli öğretim üyeliği ve hukuk işleri ile ilgili Rektör Danışmanlığı görevlerini sürdürmekte olan Sayın Prof. Dr. Taşkent, 31 Mart 2005, 28 Mart 2008 ve 31 Mart 2011 tarihlerinde Türkiye İş Bankası A.Ş. Yönetim Kurulu Üyeliğine, tarihinde Denetim Komitesi, tarihinde K.K.T.C. İç Sistemler Komitesi, tarihinde Ücretlendirme Komitesi ve tarihinde Kurumsal Yönetim Komitesi Üyeliği görevlerine seçilmiştir. 5- Hasan Koçhan Yönetim Kurulu Üyesi 1957, Trabzon. Ankara İktisadi Ticari İlimler Akademisi Bankacılık Sigortacılık Yüksekokulu, Bankacılık Bölümü mezunu yılında Maçka/Trabzon Şubesi nde Memur olarak göreve başlayan Sayın Koçhan, Bayburt, Yomra/Trabzon, Bulancak/ Giresun ve Trabzon Şubelerinde Servis Yetkilisi Yardımcısı, takiben Trabzon Şubesi nde II. Müdür ve Müdür Yardımcısı, Park/Trabzon, Ordu, Gaziantep ve İzmit/Kocaeli Şubelerinde Müdür olarak görev yapmıştır. Sayın Koçhan, 3 Kasım 2008 ve 31 Mart 2011 tarihlerinde Türkiye İş Bankası A.Ş. Yönetim Kurulu Üyeliğine, 31 Mart 2009 tarihinde Kredi Komitesi Yedek Üyeliğine seçilmiş olup 30 Mayıs 2011 tarihinden itibaren de Kredi Komitesi Üyeliği görevini sürdürmektedir. 64 İş Bankası 2013 Faaliyet Raporu

67 Aynur Dülger Ataklı Yönetim Kurulu Üyesi 1958, Ankara. Ankara Üniversitesi Siyasal Bilgiler Fakültesi İktisat-Maliye Bölümü mezunu. Meslek hayatına 1979 yılında Ankara Üniversitesi Siyasal Bilgiler Fakültesi nde araştırma asistanı olarak başlamıştır. Sayın Ataklı döneminde Devlet Planlama Teşkilatı nda Uzman Yardımcısı, Uzman ve Özel İhtisas Komisyonu Üyesi, döneminde T.C. Başbakanlık Hazine Müsteşarlığı Yabancı Sermaye Genel Müdürlüğü nde sırasıyla Uzman, Daire Başkanı ve Genel Müdür Yardımcısı, Metek A.Ş. (Berlin) de Yönetim Kurulu Başkanı, Sivas Demir Çelik İşletmeleri A.Ş. de Yönetim Kurulu Üyesi, yıllarında ise T.C. Başbakanlık Hazine Müsteşarlığı Yabancı Sermaye Genel Müdürlüğü Hazine Müsteşarlığı Müşaviri olarak çalışmıştır yılında Ripa, The Royal Institute of Public Administration, London da Üst Düzey Kamu Yönetimi Teknikleri ve Avrupa Birliği programlarına katılmıştır. Sayın Ataklı, 31 Mart 2011 tarihinde Türkiye İş Bankası A.Ş. Yönetim Kurulu Üyeliğine seçilmiş olup 1 Nisan 2011 tarihinden itibaren de Kurumsal Sosyal Sorumluluk Komitesi Üyeliği görevini sürdürmektedir. 7- M. Mete Başol Yönetim Kurulu Üyesi 1957, İstanbul. Arizona State Üniversitesi Ekonomi Bölümü mezunu. Sayın Başol yılları arasında Interbank ta çeşitli kademelerde bankacılık, yılları arasında Turk Merchant Bank A.Ş., Bankers Trust A.Ş. ve Deutsche Bank A.Ş. de Genel Müdür Yardımcılığı, Genel Müdürlük ve Yönetim Kurulu Başkanlığı, yılları arasında Türkiye Halk Bankası A.Ş. ve T.C. Ziraat Bankası A.Ş. de Yönetim Kurulu Murahhas Azalığı ve yıllarında GS Sportif Sınai ve Ticari Yatırımlar A.Ş. de Yönetim Kurulu Üyeliği yapmıştır. Sayın Başol halen Anadolu Efes Biracılık ve Malt San. A.Ş. de Bağımsız Yönetim Kurulu Üyesi ve Denetimden Sorumlu Komite Üyesi, Coca Cola İçecek A.Ş. de Bağımsız Yönetim Kurulu Üyesi ve Denetimden Sorumlu Komite Başkanı, Dedeman Holding A.Ş. ve Dedeman Turizm Yönetimi A.Ş. de Yönetim Kurulu Üyeliği görevlerini yürütmektedir. Ayrıca, Mehmet Mete Başol Şahıs Firmasının sahibidir. Sayın Başol, 31 Mart 2011 tarihinde Türkiye İş Bankası A.Ş. Yönetim Kurulu Üyeliğine seçilmiş olup 1 Nisan 2011 tarihinden itibaren de Kredi Komitesi Yedek Üyeliği görevini sürdürmektedir. 8- Mustafa Kıcalıoğlu Yönetim Kurulu Üyesi 1946, Silifke. Ankara Üniversitesi Hukuk Fakültesi mezunu. Türkiye ve Ortadoğu Amme İdaresi Enstitüsü nde Kamu Yönetimi Lisans Üstü Uzmanlık Programı nı bitirmiştir. Silifke Hâkim adayı olarak mesleğe başlayan Sayın Kıcalıoğlu sırasıyla Aralık ve Giresun Cumhuriyet Savcı Yardımcılığı, Baskil, Çankırı, Kocaeli ve Ankara Hâkimliği görevlerinde bulunmuştur de Yargıtay Üyeliğine seçilen Sayın Kıcalıoğlu, Yargıtay 4. Hukuk Dairesi Başkanı iken 2011 yılında yaş haddinden emekliye ayrılmıştır. Sayın Kıcalıoğlu, 31 Mart 2011 tarihinde Türkiye İş Bankası A.Ş. Yönetim Kurulu Üyeliğine seçilmiştir. 9- Aysel Tacer Yönetim Kurulu Üyesi 1959, Siverek/Şanlıurfa. Marmara Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi İşletme Bölümü mezunu. Kariyerine 1980 yılında Türkiye İş Bankası A.Ş. Taksim Şubesi nde Memur olarak başlamıştır yıllarında İstihbarat ve Mali Analiz Bölümü nde Servis Yetkilisi Yardımcısı ve Mali Analist olarak çalışan Sayın Tacer 1989 yılında Şişli Şubesi nde Kredi Uzman Yardımcısı, 1993 te aynı şubede Müdür Yardımcısı olmuştur yılları arasında Akatlar, Çarşı Bakırköy, Bakırköy, Güneşli ve Güneşli Kurumsal Şubelerinde Şube Müdürlüğü görevlerinde bulunmuştur. Sayın Tacer, 31 Mart 2011 tarihinde Türkiye İş Bankası A.Ş. Yönetim Kurulu Üyeliğine, 1 Nisan 2011 tarihinde Kurumsal Sosyal Sorumluluk Komitesi Üyeliğine seçilmiş olup 30 Mayıs 2011 tarihinden itibaren de Kredi Komitesi Yedek Üyeliği görevini sürdürmektedir. Sayın Tacer, 27 Temmuz 2011 tarihinde Türkiye İş Bankası A.Ş. Mensupları Munzam Sosyal Güvenlik ve Yardımlaşma Sandığı Vakfı Yönetim Kurulu Üyeliğine seçilmiştir. 10- Hüseyin Yalçın Yönetim Kurulu Üyesi 1947, Kızılca. Orta Doğu Teknik Üniversitesi İdari İlimler Fakültesi Ekonomi Bölümü mezunu. Meslek hayatına 1966 yılında ilkokul öğretmenliği ile başlamıştır. Dışbank A.Ş. ve Türkiye Emlak Kredi Bankası ndaki Memurluk görevinden sonra Sayın Yalçın, yılları arasında T.C. Ziraat Bankası nda Müfettişlik, Müdür Yardımcılığı, Şube Müdürlüğü ve İzmir Bölge Dış Muameleler Müdürlüğü, yılları arasında Türkiye Kalkınma Bankası A.Ş. de Genel Müdür Yardımcılığı ve Genel Müdür Danışmanlığı, yılları arasında bankaların TMSF ye devrini müteakip Yurtbank Genel Müdür Baş Yardımcılığı, Sümerbank Genel Müdür Yardımcılığı, Kent Portföy Genel Müdür Yardımcılığı ve Toprakbank Genel Müdürlük Danışmanlığı görevlerinde bulunmuştur. Sayın Yalçın, 31 Mart 2011 tarihinde Türkiye İş Bankası A.Ş. Yönetim Kurulu Üyeliğine, 27 Şubat 2013 tarihinde Bağımsız Yönetim Kurulu Üyeliğine seçilmiş olup Bağımsız Üyelik görevi 29 Mart 2013 tarihli Genel Kurul Toplantısında onaylanmıştır. 11- Murat Vulkan Yönetim Kurulu Üyesi 1957, Ankara. Hacettepe Üniversitesi Sosyal ve İdari Bilimler Fakültesi İngiliz Dili ve Edebiyatı Bölümü mezunu yılında Türkiye İş Bankası A.Ş. Kızılay/Ankara Şubesi nde Memur olarak göreve başlamıştır yılında Ankara Şubesi nde Servis Yetkilisi Yardımcısı, 1993 yılında II. Müdür, 1995 yılında Müdür Yardımcısı olan Sayın Vulkan, 1999 yılında Ereğli/Karadeniz Şubesi Müdürlüğüne yükseltilmiştir yılları arasında Kayseri Şubesi Müdürlüğü, KOBİ Kredileri Tahsis Bölümü İstanbul Maltepe Bölge Müdürlüğü, Yenişehir/Ankara Şubesi Müdürlüğü, Başkent Kurumsal Şubesi Müdürlüğü görevlerinde bulunmuştur. Sayın Vulkan 30 Mayıs 2011 tarihinde Türkiye İş Bankası A.Ş. Yönetim Kurulu Üyeliğine seçilmiş; Yönetim Kurulu Üyeliği görevi 30 Mart 2012 tarihli Genel Kurul Toplantısında onaylanmıştır. Kurumsal Yönetim İş Bankası 2013 Faaliyet Raporu 65

68 Kurumsal Yönetim İcra Kurulu Adnan Bali Yönetim Kurulu Üyesi ve Genel Müdür 1962, İslahiye. Orta Doğu Teknik Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi, İktisat Bölümü mezunu. İş Bankası na 1986 yılında Teftiş Kurulu Başkanlığı nda Müfettiş Yardımcısı olarak katılan Sayın Bali, 1994 yılında Fon Yönetimi Müdürlüğü nde Müdür Yardımcısı, 1997 yılında Fon Yönetimi Müdürlüğü Grup Müdürü, 1998 yılında ise Fon Yönetimi Müdürü olmuştur yılında Şişli Şubesi ne, 2004 yılında Galata Şubesi ne Müdür olarak atanan Sayın Bali, 30 Mayıs 2006 tarihinde Genel Müdür Yardımcılığına yükseltilmiştir. Sayın Bali 1 Nisan 2011 tarihinde Türkiye İş Bankası A.Ş. nin 16. Genel Müdürü olarak atanmış olup Kredi Komitesi Başkanlığının ve Risk Komitesi Üyeliğinin yanı sıra Türkiye Sınai Kalkınma Bankası A.Ş., İşbank Almanya ve İşbank Rusya da Yönetim Kurulu Başkanlığı, Türkiye İş Bankası A.Ş. Batum/Gürcistan Şubesi ve Vehbi Koç Vakfı nda Yönetim Kurulu Üyeliği, The Institute of International Finance Üyeliği, Darüşşafaka Cemiyeti Üyeliği ve Mütevelli Heyet Üyeliği, TÜSİAD Üyeliği, İstanbul Kültür ve Sanat Vakfı (İKSV) Üyeliği, Finans Yöneticileri Derneği (Finans Kulüp) Üyeliği, TEMA Mütevelli Heyet Üyeliği görevlerini de sürdürmektedir. 2- Mahmut Magemizoğlu Genel Müdür Yardımcısı 1959, Antakya. Orta Doğu Teknik Üniversitesi İdari Bilimler Fakültesi, İşletme Bölümü mezunu. Magemizoğlu, The University of Stirling (İngiltere) de Yatırım Analizi konusunda yüksek lisans programını tamamlamıştır. İş Bankası na 1982 yılında Teftiş Kurulu Başkanlığı nda Stajyer Müfettiş Yardımcısı olarak katılan Magemizoğlu, çeşitli birimlerde görev almış olup, tarihinde Genel Müdür Yardımcılığına atanmıştır. 3- Suat İnce Genel Müdür Yardımcısı 1964, Ankara. Orta Doğu Teknik Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi, İktisat Bölümü mezunu. İş Bankası na 1987 yılında Teftiş Kurulu Başkanlığı nda Stajyer Müfettiş Yardımcısı olarak katılan İnce, çeşitli birim ve şubelerde görev almış, tarihinde Genel Müdür Yardımcılığına atanmıştır. 4- Hakan Aran Genel Müdür Yardımcısı 1968, Antakya. Orta Doğu Teknik Üniversitesi Mühendislik Fakültesi, Bilgisayar Mühendisliği Bölümü mezunu. Aran, Başkent Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, İşletme Bölümü nde yüksek lisans programını tamamlamıştır. İş Bankası na 1990 yılında Bilgi İşlem Müdürlüğü nde Yazılım Uzmanı olarak katılan Aran, Bilgi İşlem ve Yazılım Geliştirme Müdürlüğü nde çeşitli görevler üstlenmiş olup tarihinde Genel Müdür Yardımcılığına atanmıştır. 5- Aydın Süha Önder Genel Müdür Yardımcısı 1962, İskilip. Orta Doğu Teknik Üniversitesi Siyaset Bilimi ve Kamu Yönetimi Bölümü mezunu. İş Bankası na 1986 yılında İktisadi Araştırmalar Müdürlüğü nde Aday Memur olarak katılan Önder, Teftiş Kurulu Başkanlığı nın yanı sıra çeşitli birim ve şubelerde görev almış olup, tarihinde Genel Müdür Yardımcılığına atanmıştır. Önder, Şişecam Topluluğu bünyesinde üstlendiği görev nedeniyle İş Bankası ndaki görevinden tarihi itibarıyla ayrılmıştır. 6- Levent Korba Genel Müdür Yardımcısı 1960, Muğla. Dokuz Eylül Üniversitesi Buca Eğitim Fakültesi İngiliz Dili Eğitimi Bölümü mezunu. İş Bankası na 1986 yılında İş Bankası İzmir Şubesi nde Aday Memur olarak katılan Korba, İş Bankası nın çeşitli birim ve şubelerinde görev almış olup, tarihinde Genel Müdür Yardımcılığına atanmıştır. 66 İş Bankası 2013 Faaliyet Raporu

69 Ertuğrul Bozgedik Genel Müdür Yardımcısı 1964, Kayseri. Ankara Üniversitesi Siyasal Bilgiler Fakültesi İktisat Bölümü mezunu. İş Bankası na 1986 yılında Teftiş Kurulu Başkanlığı nda Stajyer Müfettiş Yardımcısı olarak katılan Bozgedik, İş Bankası nın çeşitli birimlerinde görev almış olup, tarihinde Genel Müdür Yardımcılığına atanmıştır. 8- Yalçın Sezen Genel Müdür Yardımcısı 1965, İzmir. Orta Doğu Teknik Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Kamu Yönetimi Bölümü mezunu. İş Bankası na 1987 yılında Teftiş Kurulu Başkanlığı nda Stajyer Müfettiş Yardımcısı olarak katılan Sezen, İş Bankası nın çeşitli birimlerinde görev almış olup, tarihinde Genel Müdür Yardımcılığına atanmıştır. 9- Rıza İhsan Kutlusoy Genel Müdür Yardımcısı 1965, İzmir. Orta Doğu Teknik Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi İşletme Bölümü mezunu. İş Bankası na 1988 yılında Teftiş Kurulu Başkanlığı nda Stajyer Müfettiş Yardımcısı olarak katılan Kutlusoy, İş Bankası nın şube ve çeşitli birimlerinde görev almış olup, tarihinde Genel Müdür Yardımcılığına atanmıştır. 10- Senar Akkuş Genel Müdür Yardımcısı 1969, Diyarbakır. Orta Doğu Teknik Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi İktisat Bölümü mezunu. İş Bankası na 1991 yılında Fon Yönetimi Müdürlüğü nde Stajyer Uzman Yardımcısı olarak katılan Akkuş, İş Bankası nın çeşitli birimlerinde görev almış olup, tarihinde Genel Müdür Yardımcılığına atanmıştır. 11- Yılmaz Ertürk Genel Müdür Yardımcısı 1964, İstanbul. İstanbul Üniversitesi İktisat Fakültesi İktisat Bölümü mezunu. Ertürk, aynı üniversitenin Sosyal Bilimler Enstitüsü, İktisat Bilim Dalı yüksek lisans programını tamamlamıştır. İş Bankası na 1987 de, İktisadi Araştırmalar ve Planlama Müdürlüğü nde Stajyer İktisat Uzman Yardımcısı olarak katılan Ertürk, İş Bankası nın çeşitli birimlerinde ve Kozyatağı Kurumsal Şubesi nde görev almış olup, tarihinde Genel Müdür Yardımcılığına atanmıştır. 12- İlhami Koç Genel Müdür Yardımcısı 1963, Hekimhan. Ankara Üniversitesi Siyasal Bilgiler Fakültesi mezunu. İş Bankası na 1986 yılında Teftiş Kurulu Başkanlığı nda Stajyer Müfettiş Yardımcısı olarak katılan Koç, İş Bankası nın Menkul Kıymetler Müdürlüğü nde görev almış olup, İş Girişim Sermayesi Yatırım Ortaklığı A.Ş. ve İş Yatırım Menkul Değerler A.Ş. de Genel Müdürlük görevi yapmış; tarihinde Bankamız Genel Müdür Yardımcılığına atanmıştır. Kurumsal Yönetim İş Bankası 2013 Faaliyet Raporu 67