DEĞERLER EĞİTİMİ LİSELER NİSAN AYI KİTAPÇIĞI

Transkript

1 DEĞERLER EĞİTİMİ LİSELER NİSAN AYI KİTAPÇIĞI AYIN DEĞERİ : HAYATI ANLAMLI KILMAK Hazırlayan : KARTAL İLÇE MİLLİ EĞİTİM MÜDÜRLÜĞÜ DEĞERLER EĞİTİMİ KOMİSYONU

2 İlkeler; omurgadır, kolonlar ve kirişlerdir; değerler ise hayattır, organlardır, duvarlardır, kapı, camçerçevedir. DÖNÜŞÜR Söylediklerinize dikkat edin; düşüncelere dönüşür Düşüncelerinize dikkat edin; duygularınıza dönüşür Duygularınıza dikkat edin; davranışlarınıza dönüşür Davranışlarınıza dikkat edin; alışkanlıklarınıza dönüşür Alışkanlıklarınıza dikkat edin; değerlerinize dönüşür Değerlerinize dikkat edin; karakterinize dönüşür Karakterinize dikkat edin; kaderinize dönüşür

3 KARTAL İLÇE MİLLİ EĞİTİM MÜDÜRLÜĞÜ DEĞERLER EĞİTİMİ YÜRÜTME KOMİSYONU S.N Adı Soyadı Okulu 1 Neslihan ASLAN Öğrt. Selma Akay Ortaokulu 2 Tuğba ŞAHİN Öğrt. Selma Akay Ortaokulu 3 Elvan İRİMAĞZI Esentepe Anaokulu 4 Gaye Elmas KARA Kutlu Aktaş İlkokulu 5 Fatih ÖZKAYA Fatma Aliye Mes. Ve Tek. AL 6 Sinan ALTINAY Soğanlık İmam Hatip Ortaokulu 7 İnal ÇELİKÇİ Cevizli İmam Hatip Lisesi 8 Özgül EROL S. Gökçen Mes. Ve Tek. AL 9 Taner GÜRLEVİK Yakacık Doğa İlkokulu TÜM OKULLARIN DİKKATİNE İstanbul Milli Eğitim Müdürlüğü Strateji Geliştirme Bölümü bünyesinde faaliyet gösteren Değerler Eğitimi Çalışmaları Komisyonu nun faaliyetleri çerçevesinde öğretmenlerimizin bilgilendirilmesi uygun görülmüştür. Öncelikle belirtmek gerekir ki her öğretmen ve öğrencimizin kendisini toplumu bir arada tutan ortak kadim insani değerleri benimseyen, bu değerleri yaşayan ve yaşatan, bu değerlerin yaygınlaşması için çaba gösteren bir Değerler Elçisi olarak görmesi gerekir. Bu anlayışla yapılacak çalışmalardan herkesin yararlanacağı gerçeği dikkate alınmalıdır. Öğretmenlerimiz, bundan sonra Değerler Eğitimi ile ilgili çalışmaları müdürlüğümüze bağlı yayın yapan sitesinden de takip edebilirler. Bu siteden zaman zaman öğretmenlerimize yönelik bazı çalışmalar paylaşılacaktır.ayrıca öğretmenlerimiz değerler eğitimi ile ilgili çalışmalarını, paylaşımlarını, öneri ve görüşlerini de istmemdegerleregitimi@gmail.com e posta adresi komisyonumuza bildirebilirler. YAPILACAK ÇALIŞMALAR 1-Okullarımızda yok ise Değerler Eğitimi Kulübü nün kurulması, görev dağılımı ve çalışma takviminin belirlenmesi, Değerler Eğitimi Yıllık Planlarının 1739 sayılı Millî Eğitim Temel Kanunu, Milli Eğitim Bakanlığı Rehberlik ve Psikolojik Danışma Hizmetleri Yönetmeliği, Milli Eğitim Bakanlığı Stratejik Planı, İl Millî Eğitim Müdürlüğü Stratejik Planı, 18. Milli Eğitim Şurası Çalıştay Raporu ve 2010/53 Sayılı (İlk Ders Konulu) Genelgeye göre yapmaları gerekmektedir. 2- Her ayın ikinci haftasında yapılançalışmaların bir nüshasının okul yönetimine verilmesi. 3-Okul idaresinin de Değerler Eğitimi Kulübünden sorumlu öğretmenlerin Değerler Eğitimine yönelik yaptıkları çalışmaları okulun web sitesinde Değerler Eğitimi Modülü açılarak görselleri ile birlikte siteye ekletmeleri gerekmektedir. 4-Öğretmenlerimiz İstmem Değerler Eğitimi Çalışma Komisyonunca hazırlanan ve her ay işlemeleri gereken ekteki Aylık Değerler Eğitimi Konular Listesinden yararlanabilirler.öğretmenlerimiz ilgili öğretmenlerle ve okul idaresi ile istişare ederek; okul türü ve ihtiyaçları da dikkate alarak aylık konular listesinde bazı değişlikler yapabilir. Tüm bu çalışmalarda öğrencilerin hem gönüllü hem de aktif olarak görev almaları sağlanmalı.

4 Değerler Eğitimi Çalışmalarında (DEÇ ) görev alan öğretmenlerimiz İstanbul İl Milli Eğitim Müdürlüğü Strateji Geliştirme Bölümü nden Değerler Eğitimi alanında sunum yapacak uzman talebinde de bulunabilirler. (İstanbul İl Milli Eğitim Müdürlüğü, SGB Değerler Eğitimi Çalışmaları Komisyonu) LİSESİ DEĞERLER EĞİTİMİ YILLIK ÇALIŞMA PLANI DEĞER ADI Haksız kazançtan uzak durmak /Çanakkale ve Şehitler UYGULAMA AYI Mart ETKİNLİK UYGULAMA SINIFI Tüm Sınıflar OKUL GENELİNDEKİ ETKİNLİKLERDEN SORUMLU ZÜMRE ALT KONULAR YAPILACAK ETKİNLİKLER YARARLANILACAK KİŞİ VE KAYNAKLAR *İlgilerini fark edebilme, *Yeteneklerini fark edebilme, *Güçlü ve zayıf yönlerimizi bilme, *Olumlu ve olumsuz özelliklerimiz, *Olaylara verdiğimiz tepkilerimiz, *Değerlerimiz, hayatımızda önem verdiğimiz kavramlar *Kompozisyon, şiir, resim, slogan yarışmalarının düzenlenmesi *Duvar gazetesi, dergi, broşür hazırlanması *Konu ile ilgili kısa filmlerin seyrettirilmesi *Örnek etkinliklerin yapılması *Aile etkinliklerinin yapılması *Sözlü tartışma türlerinin yapılması (münazara, panel vb.) *Ailelere yönelik broşür, bülten hazırlanması *İl ve İlçe Milli Eğitim Müdürlükleri *Okul Yönetimleri *Öğretmenler *Okul Personeli *Gönüllü Veliler *Okul Aile Birlikleri *Sivil Toplum Kuruluşları *Belediyeler *Yerel Basın *Emniyet Müdürlüğü *İnternet

5 HAYATI ANLAMLI KILMAK Önemli olan yaşamak değil, insan kalmayı bilmektir. Geriye doğru bakılarak, ileriye doğru mesafe alınantek yolculuk hayat yolculuğudur. Hayat, ileriye doğru yaşanır, ama yalnız geriye dönük olarak anlaşılır. Bu anlaşılma, yaşananlardan ders alabilme düzeyinde olursa, yoldaki sapmalar o nispette az, yolculuk ise o nispette sarsıntısız ve hasarsız olur. Hayatı anlamlı kılan ve insanı yücelten, hayatı dışa dönük olarak yaşamaktır!

6 HAYATI ANLAMLI KILMAK Hayata anlam katan şeyler vardır; ona asıl desenini, rengini, şivesini kazandıran; onu dar, kuru ve kısır bir hayat olmaktan kurtaran; yani hayatı manidar kılan şeyler. Onun içindir ki, encamına bakacak olursanız insan hayatı en kestirme şekliyle ikiye ayrılır: Geride bırakılmış boş, sığ, manasız bir hayat ya da onun karşısında dolu dolu yaşanmış, anlamlı bir hayat. Yani şuursuzcasına, körü körüne yaşanan ve onun mukabilinde duyarak, hissederek, saniye saniye, an an yaşanan aylar ve yıllar. Saniyeler dakikaları, dakikalar saatleri, saatler günleri, günler ayları, aylar yılları, yıllar da ömrümüzü sürüklüyor. Peki nereye! Bunu düşünüp hesap eden var mı? Günler tükenirken ömrümüzde anlamlı neler yaptık diye kendini sorguya çeken var mı? İşte kaybolan bu değerimizi öğrencilerimize kazandırabilmek, hayatlarını birazcık olsun sorgulatabilmek ve daha anlamlı bir hayat için dikkatlerini çekebilmek adına şu soruları yönelterek konu işlenmeye başlanabilir: Senin diğer insanlara göre daha iyi yapacağın işler neler? 10 yıl sonra nasıl bir hayat yaşıyor olacaksın? Senin için önemli olan sürekli artan hızla konuşmak mı, yoksa daima birilerini geçiyor olmak mı? Kendini kötü hissetmen için yapman gerekenler nelerdir? ve hemen kendini kötü hissetmen için kaç türlü yol bulabilirsin? Kendini başarılı sayman için neler olmalı? hayatta başarılı olup olmadığını nasıl anlayacaksın? Başarılı olmayı bir mücadele olmaktan çıkarıp, yaşam biçimi haline nasıl dönüştürebilirsin? İçinde yaşadığın toplumun senden beklentileri nelerdir? Hayatta öğrendiğin en önemli ders hangisi? Beyninin nasıl çalıştığını beynine öğrettin mi? Bugün daha iyi bir hayat kalitesine ulaşmak için ne yaptın? Bugün hayatının temel amaçlarına ulaşmak için ne yaptın? Bugün yaptıkların 5 yıl sonra seni nereye götürecek, sen nerede olmak istiyorsun? Kesin olarak başarabilecek olsaydın: yarından itibaren neler yapardın? Hayatta başına gelen tüm olumsuz durumları kendi lehine olacak şekilde kullanmayı ne kadar sürede öğrenebilirsin? Kesin, net ve tam olarak kim olmak, neler yapmak, nasıl bir hayat yaşamak istiyorsun? Bu istediğini ne kadar zaman içerisinde, hangi bedeller karşılığında, nasıl elde edebilirsin? Elindeki kaynaklar neler? bunların en etkili şekilde nasıl kullanabilirsin? Hayatını düşün ve cevapla: * Hayatında neler oluyor, neden böyle oluyor? * Neler olmasını istiyorsun, neler oluyor? * Tüm bunlar nasıl oluyor? * Bu durumda yapılması gereken nedir? * Yapılması gerekenlerden yapılabilecek olan nelerdir? * Yapılabilecek olanlardan senin yapabileceklerin neler?sen ne yapıyorsun? Yarın başka bir insan olacağım diyorsan; neden bugünden başlamıyorsun? Hayatınız değişmeli ise; bunu siz yapmazsanız kim yapacak? Bu gün yapmayacaksınız ne zaman yapacaksınız? Buradan başlamayacaksınız nereden başlayacaksınız. Hayat nefes alıp vermekten ibaret değildir şüphesiz. İnsanlar için daha yaşanabilir bir dünyanın olması için gayret etmektir. O halde daha anlamlı bir hayat için şuandan itibaren harekete geçilmelidir!

7 ÖRNEK HİKAYE: Hayatının anlamı senin bakışlarında gizlidir" Eski zamanların birinde bir adam hayatın anlamının ne olduguna takmış kafasını... Buldugu hiçbir cevap ona yeterli gelmemis ve baskalarına sormaya karar vermis.. Ama aldığı cevaplarda ona yetmemis.fakat mutlaka bir cevabı olmalı diyormus.. Ve dolaşıp herkese bunu sormaya karar vermis.. Köy,kasaba,ülke dolasmıs bu arad...a zamanda durmuyor tabiki... Tam umudunu yitirmisken bir köyde konustugu insanlar ona -Su karsı ki daglari görüyormusun,orada yaslı bir bilge yasar! istersen ona git belki o sana aradığın cevabı verebilir. " demisler. Çok zorlu bir yolculuk sonunda Bilgenin yasadığı eve ulasmış adam. Kapıdan içeri girmis ve bilgeye Hayatın anlamının ne oldugunu somuş.. Bilge sana bunun cevabını söylerim ama önce bir sınavdan geçmen gerekiyor demis... Adam kabul etmis.. Bilge bir çay kaşığı vermis adamın eline ve içinede silme bir şekilde zeytinyağ doldurmuş. Simdi çık ve bahçede bir tur at tekrar buraya gel... Yalnız dikkat et kaşıktaki zeytinyağ eksilmesin eger bir damla eksilirse kaybedersin.. Adam gözü çay kaşığında bahçeyi turlayıp gelmis.bilge bakmis evet demiş kasıkta yağ eksilmemiş,peki bahçe nasıldı? Adam şaşkın. Ama demis ben kaşıktan baska bir yere bakmadim ki... Simdi tekrar bahçeyi dolaşıyorsun kaşık yine elinde olacak ama bahçeyi inceleyip gel, demis Bilge... Adam tekrar bahçeye çıkmış gördüğü güzellikler büyülemis muhteşem bir bahçedeymiş çünkü... Geri geldiginde bilge, adama bahçe nasıldı diye sormuş... Adam gördüğü güzellikler karşısında büyülendiğini anlatmış.. Bilge gülümsemiş,ama kaşıkta hiç yağ kalmamış demis ve eklemis : "Hayat senin bakisinla anlam kazanir ya sadece bir noktayi görürsün hayatin akip gider sen farkina varmazsin.. Yada görebilecegin tüm güzelliklerin tam ortasında hayatı yaşarsın akıp giden zamanın anlam kazanır... " "Hayatının anlamı senin bakışlarında gizlidir"

8 ÖRNEK ŞİİR: YAŞADIKLARIMDAN ÖĞRENDİĞİM BİRŞEY VAR Yaşadıklarımdan öğrendiğim bir şey var: Yaşadın mı, yoğunluğuna yaşayacaksın bir şeyi Sevgilin bitkin kalmalı öpülmekten Sen bitkin düşmelisin koklamaktan bir çiçeği İnsan saatlerce bakabilir gökyüzüne Denize saatlerce bakabilir, bir kuşa, bir çocuğa Yaşamak yeryüzünde, onunla karışmaktır Kopmaz kökler salmaktır oraya Kucakladın mı sımsıkı kucaklayacaksın arkadaşını Kavgaya tüm kaslarınla, gövdenle, tutkunla gireceksin Ve uzandın mı bir kez sımsıcak kumlara Bir kum tanesi gibi, bir yaprak gibi, bir taş gibi dinleneceksin İnsan bütün güzel müzikleri dinlemeli alabildiğine Hem de tüm benliği seslerle, ezgilerle dolarcasına İnsan balıklama dalmalı içine hayatın Bir kayadan zümrüt bir denize dalarcasına Uzak ülkeler çekmeli seni, tanımadığın insanlar Bütün kitapları okumak, bütün hayatları tanımak arzusuyla yanmalısın Değişmemelisin hiç bir şeyle bir bardak su içmenin mutluluğunu Fakat ne kadar sevinç varsa yaşamak özlemiyle dolmalısın Ve kederi de yaşamalısın, namusluca, bütün benliğinle Çünkü acılar da, sevinçler gibi olgunlaştırır insanı Kanın karışmalı hayatın büyük dolaşımına Dolaşmalı damarlarında hayatın sonsuz taze kanı Yaşadıklarımdan öğrendiğim bir şey var: Yaşadın mı büyük yaşayacaksın, ırmaklara,göğe,bütün evrene karışırcasına Çünkü ömür dediğimiz şey, hayata sunulmuş bir armağandır Ve hayat, sunulmuş bir armağandır insana Ataol BEHRAMOĞLU

9 ÖZLÜ SÖZLER: Gideceğiniz yeri bilmiyorsanız, vardığınız yerin bir önemi yoktur. (Peter Drucker) Hayatınızın her gününü sanki bir dağa tırmanıyormuşsunuz gibi yaşayın. Arada bir zirveye göz ucuyla bakın ki, hedefiniz daima aklınızda olsun; ama yalnızca zirveye odaklanıp, varılan her yeni noktanın farklı ve güzel manzarasını da kaçırmayın Hayatın en büyük trajedisi,çok çabuk yaşlanmamız,ama çok geç akıllanmamızdır. Hayat,korkunun bittigi yerde baslar. Hayatta daima gerçekleri savun.takdir eden olmasa bile, vicdanina hesap vermekten kurtulursun. Hayatı anlamlı kılan sizin seçimleriniz ve yaşadıklarınızdır. (Sartre)

10 ÖRNEK RESİMLER: HEDEF KOYMAK HAYATI ANLAMLI KILAR! VE KOYDUĞUN O HEDEFE ULAŞMAK BUNUN İÇİN HAYATIN HER ANININ ÖZEL VE DEĞERLİ OLDUĞU UNUTULMAMALIDIR!

11

12 ÖRNEK ETKİNLİKLER AMAÇLAR ÜLKESİNE SEYAHAT AMAÇ: Öğrencilerin bir amaca ulaşmak için eylem planları geliştirebilmelerine yardımcı olmak DÜZEY : Lise MATERYAL : Bir adet posterleştirilmiş FORM 47 Her öğrenci için birer FORM 48 SÜREÇ : 1)Posteri tahtaya asın ve öğrencilerle posterin içeriğinde yer alan önerileri tartışın 2) Formları öğrencilere dağıtın ve doldurmalarını isteyin 3) Gönüllü öğrencilerden cevaplarını sınıfla paylaşmalarını isteyin. 4)Aşağıdakilere benzer soruları sınıfa yönelterek grup etkileşimini başlatın. Bugüne kadar ulaşmanız gereken ama ulaşamadığınız amaçlar oldu mu? Neden? Bu amaçlarınıza ulaşamamanızın sebepleri nelerdir? Kendiniz için amaçlar belirliyor musunuz? Bu amaçlara ulaşmak için planlarınız var mı? FORM 47 AMAÇLARINIZA ULAŞABİLMEK İÇİN 1) Bir amaç seçin 2) Bu amacı yazın. 3) Amacınızı çok açık belirtin. 4) Bu amaca ulaşabilmek için ihtiyacınız olan şeylerin bir listesini çıkarın. 5) Bu amaca ulaşabilmek için sizin yapmanız gereken şeylerin bir listesini çıkarın. 6) Amacınız gerçekleşebileceği tarihi belirleyin. 7) Amacınıza ulaştığınızda kendinizi nasıl ödüllendireceğinizi belirleyin. 8) Yeni amaç takımları oluşturun. FORM 48 Amaçlar bir seyahatin varış noktalarına benzer. Örneğin Ankara dan İstanbul a gittiğinizi varsayacak olursak İstanbul sizin amacınız olacaktır. İstanbul a ulaşmak, bir başka deyişle amacınıza ulaşmak bir takım planlamaları ve eylemleri gerektirir. Şimdi sizden istenen Ankara dan İstanbul a gitmek için neler yapmanız gerektiğini belirlemenizdir. Bu konuda yapılması gerekenleri aşağıya yazınız. 1) 2) 3) 4) 5) 6) 7) 8) 9) 10)

13 Yukarıda belirttikleriniz sizin alt amaçlarınızı oluşturmaktadır. Alt amaçlar, bir amaca ulaşmak için gerekli belirgin eylemlerdir. Şimdi sizden iki amacınızı ele alarak, bu amaca ulaşmak için gerekli alt amaçlarınızı belirlemeniz isteniyor. Alt amaçlarınızı aşağıdaki sorulara vereceğiniz cevaplarla belirleyebilirsiniz. Amaçlar: 1) 2) A. Bu amaca ulaşabilmek için ihtiyacım olan şeyler neler? 1.Bilgi: 2.Materyal: 3.Para: 4.İnsan: 5.Diğer: B. Bu amaca ulaşmak için neler yapmalıyım? 1.Plan ya da çalışmalar: 2. Yazışma ya da görüşmeler: 3.Alışveriş ya da hazırlıklar: 4. Diğer: NOT: Yapılan etkinliğin ardından öğrencilere belirlediğimiz amaçlara, hedeflere ulaşmak için gösterdiğimiz çabanın insan hayatını daha anlamlı hale getirdiği, bunun içinde sürekli çabalamak ve daha anlamlı bir hayat yaşamak için hedefler belirlemekten vazgeçmemek gerektiği vurgulanır.

14 ETKİNLİK 2 Etkinliğin Adı: HAYATIMI SORGULUYORUM Sınıf: Tüm sınıflar Yeterlik Alanı: Kendini bilme Öğrenci Sayısı: Tüm sınıf Süre: 40 dakika Ortam: Sınıf ortamı Sınıf Düzeni: Oturma düzeni Araç-gereç: Form 1 Form 2 SÜREÇ 1. Öğrencilere Form-1 dağıtılır ve hayatı anlamla hale getirebileceğini düşündükleri değerleri önem sırasında göre sıralamaları istenir. Daha sonra öğrencilerin doldurduğu bu formlar değerlendirilir. Hayatın anlamı üzerine konuşulur ve nasıl daha anlamlı bir hayat yaşabilecekleri üzerine önerilerde bulunularak etkinlik sonlandırılır. Değerlendirme: FORM 1 Hayatımı anlamlı hale getirebilecek değerler: Önem Sırası