T.C. GIDA TARIM VE HAYVANCILIK BAKANLIĞI BALIKESİR İL MÜDÜRLÜĞÜ BALIKESİR TARIMSAL KURAKLIKLA MÜCADELE STRATEJİSİ VE EYLEM PLANI ( )
|
|
- Gülistan Aksoy
- 8 yıl önce
- İzleme sayısı:
Transkript
1 T.C. GIDA TARIM VE HAYVANCILIK BAKANLIĞI BALIKESİR İL MÜDÜRLÜĞÜ BALIKESİR TARIMSAL KURAKLIKLA MÜCADELE STRATEJİSİ VE EYLEM PLANI ( ) BALIKESİR EYLÜL
2 T.C. GIDA TARIM VE HAYVANCILIK BAKANLIĞI BALIKESİR İL MÜDÜRLÜĞÜ BALIKESİR TARIMSAL KURAKLIKLA MÜCADELE STRATEJİSİ VE EYLEM PLANI HAZIRLAYAN H.Filiz İLKDOĞDU Mühendis KONTROL EDEN Kutfettin DEPER Koordinasyon ve Tarımsal Veriler Şube Müdürü ONAYLAYAN Bayram Ali ALANLI İl Müdürü V. BALIKESİR EYLÜL
3 İÇİNDEKİLER GİRİŞ... 4 Amaç... 5 Strateji... 5 Tanımlar İLE AİT GENEL BİLGİLER İLİN TOPRAK VE ARAZİ KAYNAKLARI TOPRAK ÇEŞİTLERİ VE KAREKTERİSTİK ÖZELLİKLERİ BALIKESİRDE ARAZİ VE KULLANIM KABİLİYETLER BALIKESİR İLİNİN SU KAYNAKLARI VARLIĞI(DSİ) SEKTÖRLERE GÖRE SU KULLANIMI VE HEDEFİ NORMAL KOŞULLARDA YAPILACAK ORTA VE UZUN DÖNEM ÇALIŞMA PLANLARI YATIRIMLAR ERKEN UYARI SİSTEMLERİNİN KURULMASI UYGULAMA PLANLARI KURAK DÖNEMLERDE ALINACAK ÖNLEMLER TARIMSAL AMAÇLI ARAZİ KULLANIM PLANLARI VE PROJELERİ MERA ALANLARINDA PLANLAMA GELİŞTİRİLECEK TARIM DIŞI FAALİYETLER EĞİTİM PLANLARI KONULARI HASTALIK VE ZARARLILARLA MÜCADELE PLANLARI İÇME VE KULLANIM SUYU PLANLARI İL TARIMSAL KURAKLIK EYLEM ADIMLARI
4 GİRİŞ Küresel ısınmanın ülkemizde etkileyeceği ve gelecek yıllarda etkisinin daha da belirgin şekilde görüleceği, tarımsal kuraklığın artacağı artık kabul edilen bir gerçektir. Küresel ısınmayla birlikte yaşanması muhtemel tarımsal kuraklıkta özellikle güney bölgemiz başta olmak üzere ülkemizin tamamı bu kuraklıktan olumsuz yönde etkilenecektir. Kuraklık zaman ve mekâna bağlı olmaksızın, nemli iklim tipine kadar oluşabilmektedir. Doğaldır ki kurak iklimler daha hassastırlar. Kuraklık genellikle yavaş gelişmekte ve sürekliliği uzun olabilmektedir. Bu nedenle geç fark edilmekte, fark edildiğinde ise etkilediği alan genişlemiş, telafisi ise çok zorlaşmış olmaktadır. Yağış miktarında ki azalmanın yanında sıcaklık, rüzgâr, nem gibi meteorolojik faktörler ve dolayısı ile evapotranspirasyon gibi faktörlerde kuraklığa direkt etki etmektedir. Bugün hemen bütün iklim bilimcileri dünya iklim sisteminde bir bozulmanın olduğunu kabul etmektedir. Doğal dengenin bozulmasına neden olan insan etkinliklerinin devam etmesi durumunda, iklimdeki bu bozulmaların son derece olumsuz sonuçlar doğurarak, küresel ısınmaya bağlı iklim değişikliklerinin yaşanacağı, kesindir. Çünkü beşeri nedenlerle atmosferde ki sera gazı birikimlerinde ve parçacıklarda meydana gelecek artış, doğal çevrenin tahribi ve ozon tabakasında ki incelme, küresel boyutta sıcaklık artışına neden olacaktır. Türkiye karmaşık iklim yapısı içinde, özellikle küresel ısınmaya bağlı olarak görülebilecek bir iklim değişikliğinden en fazla etkilenecek ülkelerden birisidir. Özellikle sıcaklık artışından daha çok çölleşme tehdidi altında bulunan Güney Doğu ve İç Anadolu gibi kurak ve yarı kurak bölgelerle, yeterli suya sahip olmayan yarı nemli Ege, Marmara ve Akdeniz bölgeleri daha fazla etkilenecektir. Olası bir iklim değişikliğinde Türkiye nin mevcut su kaynakları sorununa yeni sorunlar eklenecek, içme ve kullanma suyunda büyük sıkıntılar yaşanacak, tarımsal üretim potansiyeli değişebilecek, bu değişiklikler bölgesel ve mevsimsel farklılıklarla birlikte, türlere göre bir artış yada azalış şeklinde olabilecektir. Karasal ekosistemler ve tarımsal üretim sistemleri, zararlılardaki ve hastalıklardaki artıştan zarar görebilecektir. Tüm bunlar, tarımsal üretimi gerçekleştirmede hava koşullarından bağımsız hareket edilemeyeceğini ve tarımsal üretimde meteorolojinin önemini, vazgeçilmezliğini göstermektedir. Bugün tüm dünyada ekim, dikim, gübreleme, sulama, ilaçlama, tarımsal mekanizasyon, ürün hasadı ve hayvansal üretim alanında meteorolojik bilgiler vazgeçilmez ihtiyaç halini almıştır. Örneğin; Tarımsal üretimin planlanması döneminde önceki hava koşullarının analiz sonuçları ve ayrıca orta ve uzun vadeli tahminler ve klimatolojik bilgiler çok önemlidir. Ekimden hasada kadar olan dönemde ise mevcut hava durumu ile kısa süreli hava tahminlerine ihtiyaç duyulur. Tarımsal işlemlerin en önemli aşamasından biri olan sulamanın hava koşullarından bağımsız gerçekleştirilmesi halinde sulamadan sonra yağan yağmur, harcanan emeğin, enerji, zaman ve paranın boşa gitmesi anlamına gelmektedir. Kuraklık olayından etkilenmemek için tarımsal faaliyetlerin iklim koşullarına ve var olan su kaynaklarına uygun olarak yürütülmesi zorunluluğu vardır. Eğer tarımsal faaliyetler nemli döneme ait su varlığı esasına göre planlanırsa ekonomik ve sosyal gelişmede problemlerin yaşanması kaçınılmaz olur. Tarımsal kuraklık sonucu tarımsal üretimde düşüklük, ekonomik kayıplar, ekolojik dengenin bozulması ve sosyal dengenin etkilenmesi kaçınılmaz olacaktır. Tarımsal kuraklığın etkilerini azaltmak için erken uyarı sisteminin kurulması, kuraklık başlamadan gerekli tedbirlerin alınması olası kuraklık zararlarının önüne geçmede önemli bir adım olacaktır. Yağan yağışların devamlılığını sağlayarak, su arzını artırmak elimizde olmasa da kuraklık vakalarından kaynaklanan etkileri azaltacak talebi etkin olarak yönetmek elimizdedir. Doğanın gizli tehlikesi olan kuraklıkla mücadele için ilimize ait Kuraklık Eylem Planı hazırlanarak uygulamaya konulmuştur. 4
5 AMAÇ: Tarımsal Kuraklık Eylem Planı ülkemizde olması muhtemel kuraklığın etkilerini azaltmak üzere, alınması gerekli tedbirler karşısında bütün kurum, kuruluş ve su kullanıcılarının ortak tutum sergileyip, tedbirlerin uygulanması noktasında tamamının katılımları ile tarımsal kuraklık sonucu meydana gelecek problemleri çözmektir. STRATEJİ: Tarımsal kuraklığın oluşturacağı olumsuzluklar karşısında tarımsal üretimin düşmesi gelecekteki nüfus artışı ile gıda ihtiyacının artması sonucu tarımsal kuraklıkla mücadeleyi daha da önemli kılmaktadır. Tarımsal kuraklık nedeniyle kuru ziraat alanlarında az olan yağışın toprakta daha fazla tutulması ve rüzgâr erozyonu ve şiddetli yağışlar sonucu toprağın verimli olan kesiminin kayba uğramamasını gerektiren toprak işleme tekniklerinin kullanılması büyük önem arz etmektedir. Tarımsal kuraklıkla mücadele suyun toprakta depolanması, yer üstü ve yeraltı sularının tasarruflu ve akılcı kullanılması, Yer üstü sularının denizlere boşalmasını minimum seviyeye indirecek şekilde, yer üstü su rezervlerini sağlayan; baraj, gölet ve yer altı su akiferlerinin (içinde yer altı suyu bulunduran veya taşıyan yer kabuğu birimlerine Akifer denir.) beslenmesi ile sulama tesislerinin inşası, damla sulama sistemlerinin geliştirilip yaygınlaştırılması ve erozyonla mücadele ana hedef olarak alınmaktadır. Ülkemiz insanları sosyo-ekonomik nedenlere bağlı olarak çoğu kez erozyonun artmasına neden olmaktadır. Ormanların ve meraların tahribi, miras yoluyla arazilerin çok küçük parçalara ayrılması ve dolayısıyla tarım işletmelerinin giderek küçülmesi, arazi toplulaştırmasının istenen hızda ve boyutta yapılamaması, arazilerin kiracılık veya yarıcılık şeklinde işletilmesi, toprak ve su koruma önlemlerinin yeterli düzeyde gerçekleştirilememesine dolayısıyla yanlış sulama, ekim yöntemlerine uymama, münavebeye gereken önemin verilmemesi, toprak erozyonunu artırmakla birlikte tuzluluk, makro ve mikro besin elementlerinin aşırı kaybına zemin hazırlamıştır. Kuraklıkla mücadeleyi daha sağlıklı yürütebilmemiz için bu kriterleri de eksiksiz yerine getirmemiz artık zaruret kazanmıştır. Tarımsal kuraklığın önem kazandığı bu yıllarda toprak koruma yöntemlerinin de dikkatlice uygulanması gereklidir. Toprak yüzeyinin malçlanması ile (Toprak yüzeyinin saman, mısır sapları ve darı anızı gibi çeşitli ürün artıkları ile kaplanmasına Malçlama denir.) oluşan örtü yağmur damlalarının darbe etkisini önlemekte yüzey akış suyunun ve rüzgârın hızını kesmektedir. Örtü bitkilerinin ana bitkiyle su için rekabete giriştiği kurak bölgelerde malçlama örtü bitkilerine iyi bir alternatif olmaktadır. Malçlama ile topraktan olabilecek buharlaşma en az düzeye indirilerek, infiltrasyonda artırılmış olacaktır. Tarımsal kuraklık nedeniyle tarlalarda eğim dik yönde yapılacak sürümle toprak kaybı engellendiği gibi toprağın bünyesinde tutacağı su miktarı da artacaktır. Özellikle eğimi %8 den daha az olan arazilerimizde suyun kıt toprağın kıymetli olduğu bu dönemde tutucu teraslama yöntemi uygulanmalıdır. Toprakta açılacak karıkların hâkim rüzgâr yönüne dik olması gereklidir. Bu noktaya dikkat edilmediği takdirde rüzgâr erozyonu hızlandırılmış olacaktır. Tarımsal kuraklık nedeniyle toprak işlemenin uygun ve en az düzeyde yapılması, tehlikeli eğimlerde çapa bitkileri yerine tahıllar, uzun yıllık yem bitkileri veya daimi çayırlıklar tarımının yapılması, orta dereceli eğimli olan yerlerde (%3 8) ve çok uzun olmayan yamaçlarda su arklarının eğim yönünde oluşmaması için toprak işleme ve toprak kullanımının eş yükselti eğrilerine paralel (kontur kullanım) olması, kuraklıkla mücadelede etkili olacağı gibi toprakta su tutma ve verimli tabakaların kalıcı olması da sağlanacaktır. Tarımsal kuraklığın ilimizi de etkilediği bu dönemde çiftçilerimize doğrudan ekim tekniğinin tanıtılması ve yaygınlaştırılması da önemli bir tedbir olacaktır. Bu tekniğin uygulanması durumunda; topraktaki nem kaybı en aza indirilir, yabancı ot tohumlarının daha az çimlenmesi sağlanır, daha az yakıt tüketilir, su ve rüzgâr erozyonunun büyük oranda önüne geçilmiş olunur. 5
6 Mevcut toprak kaynaklarımızın ve ekolojik dengenin korunması, kuraklığa mukavim çeşitlerin geliştirilmesi, ortaya çıkacak salgın hastalık, zararlılarla mücadele ve diğer bütün problemlerin yaşanmadan, izleme ve değerlendirmenin sürekli, doğru bilgi akışı içerisinde yapılması ile tedbirlerin zamanında alınması esas alınacaktır. TANIMLAR: Tarımsal kuraklık eylem planında kullanılan terimlerin tanımları aşağıda özetlenmiştir. a. Kuraklık: Yağışların kaydedilen normal seviyelerinin, önemli ölçüde altına düşmesi sonucu arazi ve su kullanımlarının olumsuz etkilenmesi ve hidrolojik dengede bozulmalara neden olan doğal olay olarak tanımlanabilir. Kuraklığın Dört çeşidi vardır; a.1 Meteorolojik Kuraklık: Ortalama yağış miktarlarında meydana gelen azalmayı ifade eden bir kavramdır. Meteorolojik kuraklık, diğer kuraklık çeşitlerinin önünde yer alır. a.2 Tarımsal Kuraklık: Toprakta bitkinin ihtiyacını karşılayacak miktarda suyun bulunmaması olarak ifade edilir. Her tarımsal kuraklıkta Meteorolojik kuraklık meydana gelmekle birlikte, her meteorolojik kuraklıkta tarımsal kuraklık oluşmamaktadır. a.3 hidrolojik Kuraklık: Akiferler (YAS), göller ve rezervuarlar gibi hazır su kaynaklarının su seviyelerinin istatistiki ortalamanın altına düşmesi şeklinde tanımlanabilir. Ortalama yağış zamanlarında bile, artan su kullanımı rezervlerin azalmasına eden olacağından hidrolojik kuraklık ortaya çıkabilir. a.4 Sosyo Ekonomik kuraklık: Meteorolojik, hidrolojik ve tarımsal kuraklık unsurlarının bazı ekonomik malların arzı ve talebine olan etkileriyle ilgilidir. Su yetersizliğinin insanları ve yaşamlarını etkilediği zaman sosyo ekonomik kuraklıktan bahsedilir. b. Toprak Nemi: Yetiştirilen bitkilerin ihtiyaçları olan suyun toprakta tutulmasıdır. Bitkilerin gelişme dönemleri boyunca ihtiyaç duydukları su miktarları da farklılık arz eder. İLKELER: Tarımsal Kuraklık ve Eylem Planımızda takip edilmesi gereken ilkeler; a- Tarımsal kuraklığın etkisini göstermeye başladığı ilimizde çiftçilerimizin her türlü yayın ve yayım araçlarıyla veya yazılı ve görsel basınla bilgilendirilmesi. b-yetiştirilen bitki desenine göre sulama aralıklarının çiftçilerimize anlatılması ve yerinde gösterilmesi. Özellikle sebzelerde meyveye yatma dönemine kadar mecbur kalınmadıkça sulamanın yapılmaması. c- kısa, orta, ve uzun vadede kuraklığın etkisinin azaltılması, sürdürülebilir arazi ve su kullanımlarının geliştirilmesi, çiftçilerin geleneksel tarım kültürü alışkanlıklarından vazgeçmeleri ve doğru sulamanın suyu ekonomik ve yarayışlı kullanmanın kavranması ile yapılan yanlış sulama ve israfın önlenerek, oluşacak sosyal rahatsızlıkların engellenmesi d- İlimizde bulunan kamu kuruluşları, üniversite, özel sektör ve sivil toplum örgütleri ile bilgi alış verişini düzenli ve aksatmadan yaparak, il kriz merkezini güncellenen bilgilerle haberdar etmek. e- Devlet Meteoroloji İşleri Genel Müdürlüğü ile işbirliği içerisinde, meteorolojik verilerle birlikte topraktaki nem ölçümünü yapacak erken uyarı sisteminin kurularak, ülke genelinde illerdeki verilerin bir merkezde toplanması temel ilkeler olarak esas alınmaktadır. 1. İLE AİT GENEL BİLGİLER Küresel ısınmayla 20. yüzyılda küresel ortalama yüzey sıcaklığı C artmıştır. Geçen 1000 yılın herhangi bir dönemindeki artıştan daha büyüktür. Ülkemizde yılına kadar geçen yıllarda yağışın en az olduğu kurak yıl 1989 yılı olup, bunu yıllık yağış ortalamasına göre sırasıyla; 1990, 1973, 1956, 1957, 1972 yılları takip etmektedir. Balıkesir de ortalama sıcaklığın en düşük olduğu ay 4.8 C ile Ocak, en yüksek olduğu ay ise 24.5 C ile Temmuz ayıdır. 6
7 Balıkesir de 2006 yılında yıllık ortalama yağış miktarı mm/m² iken, 2007 yılında m² ye düşen yağış; mm olmuştur. Son 30 yıl içinde en az yağış 1981 de 375.5mm/m² olarak ölçülmüştür. En yüksek sıcaklık ise de Balıkesir istasyonunda 42.0 C ölçülmüştür. Balıkesir ilimiz 19 ilçe, 53 belde ve 892 köy ile batı Anadolulun en çok köy bulunduran illerinden biridir. Balıkesir Ankara ve İstanbul u İzmir e bağlayan karayolu üzerinde bir transit merkezi durumundadır. Bursa-Ankara-İstanbul, İzmir ve Çanakkale illerine düzgün asfalt yollarla bağlıdır. Ayrıca İstanbul üzerinden feribot ve deniz otobüsü ile ulaşılabildiği gibi, Körfez Hava alanı ve Balıkesir Hava alanının hizmete girmesiyle İstanbul havayolu bağlantısı da bulunmaktadır. İlin ekonomisi genelde tarım ve hayvancılığa dayanır. Arazi ve iklim yapısının elverişli olması nedeniyle Balıkesir de her türlü tarım ürünü yetiştirilmektedir hektar tarım arazisinin hektarlık bölümünde sulu tarım yapılmaktadır. Zeytin, hububat, domates, biber, tütün, mısır, şekerpancarı, pamuk, kavun, karpuz ve şeftali yetiştirilen ürünlerin başında yer almaktadır. Zeytin üretiminin il tarımı ve ekonomisinde önemli bir yeri vardır adet meyve veren, adet meyve vermeyen zeytin ağacı mevcuttur. Zeytin ve zeytin zararlıları ile mücadele için körfez ve Güney Marmara Birlikleri kurulmuştur. Tarım ve hayvancılık bilinçli yaklaşımlarla yapılmaktadır. İlin canlı hayvan varlığı içinde sığır % 52 lik payla 1. sırada, tavuk % 30 luk payla 2. sırada yer almakta, pazarlanan hayvansal ürün içinde beyaz et % 54, kırmızı et % 31, yumurta % 7 ve süt % 6 payla ilk dört sırayı paylaşmaktadır. Balıkesir hayvansal ürünler üretim değeri sıralamasında Türkiye de 1. sırada, toplam tarımsal üretim değeri sıralamasında 3. sırada yer almaktadır. DPT verilerine göre Balıkesir 2. derecede gelişmiş iller grubunda ve 81 il içinde 15. sırada yer almaktadır. İlin gelişmişlik durumu incelendiğinde 8 ilçe II., 6 ilçe III. 3 ilçe IV. ve 2 ilçe de V. gelişmişlik grubunda bulunmaktadır. Kişi başına düşen Gayrisafi Yurtiçi Hasıla Dolar olan İlimizde Sanayi sektörünün gayrisafi yurtiçi hasıla içindeki payı %19.5, tarım sektöründe %26.9 ve hizmet sektöründe %53.6 dır.toprak altı ve toprak üstü servetler, yollar, istasyonlar, endüstri durumu ile her türlü ekonomik faaliyet göz önüne alındığında ilimiz merkez, körfez ve Marmara olmak üzere üç bölgede değerlendirilmektedir.sahil kesimi turizm, zeytincilik, bağcılık, balıkçılıkla uğraşmakta, iç kısımlarda da her çeşit toprak mahsulü, hayvancılık, ormancılık ve madencilik alanlarında faaliyet görülmektedir.sanayi ve Ticaret alanlarında atılımlarını sürdüren Balıkesir de tarımın geniş alana yayılı olması tarıma dayalı endüstri kollarının gelişmesini sağlamıştır. Un, Yem, Zeytinyağı, pirina ve konserve üreten üniteler il düzeyinde yayılmıştır. Bunlardan başka, kereste, çimento, şeker, deri, kösele, tuğla, kiremit, makine ve teçhizat gibi sanayi kollarında yatırımlar bulunmakta, tarım için gerekli her çeşit alet üretilmekte, bunların yurtiçi ve yurtdışına pazarlaması yapılmaktadır. İlde sanayi işletmeleri homojen ve sektörsel alanda ilçelere yayılmıştır. Merkezde tarım makineleri, çimento, sentetik, çuval, trafo, jeneratör, un ve yem üretimi, körfez bölgesinde zeytinyağı ve sabun üretimi, Bandırma da beyaz et, gübre ve kimyevi maddeler üretimi, Manyas, Gönen, Susurluk ve merkez ilçede süt ve süt ürünleri, Gönen de dericilik, Dursunbey de orman ürünleri sanayi, Bigadiç ve Sındırgı da madencilik yaygınlaşmıştır. Dokumacılık, elektrikli ev aletleri, elektrik makineleri, kimya, orman ürünleri yapı malzemeleri ve ham madde ağırlıklı metal sanayi son yıllarda gelişme gösteren sanayi kollarıdır. Sanayi sektörü ilde yaratılan GSMH içinde %18'lik paya sahip olup, faal nüfusun % 8 i imalat sanayinde çalışmaktadır. Balıkesir yeraltı zenginlikleri bakımından ülke bazında önemli bir yere sahip, gerek metalik madenler, gerekse endüstriyel hammadde kaynakları açısından oldukça zengindir. Demir, kurşun, çinko, bakır, antimuan, cıva, altın, manganez ve krom ilin önemli metalik madenleridir. Bor tuzları, kaolen, jips, talk, wöllastonit, barit, bentonit ve mermer ilin önemli endüstriyel hammadde kaynaklarıdır. Ülke mermer rezervinin % 80 i ilimizdedir. 625 milyon ton bor rezervine sahip olup, 650 bin ton bor ve bor tuzu üretimi yapılmaktadır. Maden ve jeotermal kaynakları ilin en önemli doğal servetidir. Bölgenin İstanbul dan sonra en büyük ve en modern tesislerine sahip olan Bandırma Limanından başta maden olmak üzere her türlü maddenin ihracat ve ithalatı yapılmaktadır. Dış ülkelere ihraç edilen maddelerin başında boraks gelmektedir. Bunun dışında mermer, çimento, tarım makineleri, trafo cihazları, deniz ve tatlı su ürünleri, bitkisel yağlar, salça, meyve, sebze ve sentetik 7
8 ihracatı yapılmaktadır yılında yapılan ihracat 277 milyon dolar, ithalat ise 266 milyon dolar olmuştur İLİMİZİN NÜFUSU: 2012Adrese dayalı nüfus sistemi verilerine göre Balıkesir ilçelerinin şehir merkezi ve taşra nüfusu ile beraber nüfusları sırasıyla şu şekildedir: 2012 Adrese dayalı nüfus verilerine göre Balıkesir ilinin genel nüfusu olmuştur nüfus sayımına göre ise idi. 84 binlik bir artış mevcuttur. 2012verilerine göre Balıkesir halkının ü şehirlerde, ü köylerde ve büyük beldelerde yaşamaktadır. Yine 2012 verilerine göre Balıkesir halkının ı kadın, i erkek olarak tespit edilmiştir. Tüm il nüfusunun 1/3'ü merkez ilçe ve çevresinde yaşamaktadır. Balıkesir Merkez'in nüfusu Bandırma'dan 2,5 kat daha fazladır. İlçe bazında bakıldığında Sındırgı, Savaştepe, Kepsut ve Balya'da ciddi bir azalma gözlenmektedir. Diğer ilçelerde ise nüfus 2000 nüfusuna benzer şekilde çıkmıştır. Tablo-1. Balıkesir Merkez ve İlçe Nüfusu (2012) Balıkesir İlçe Merkezi Belde / Köy İlçe toplamı Toplam Merkez Bandırma Edremit Gönen Ayvalık Burhaniye Bigadiç Dursunbey Susurluk Sındırgı İvrindi Erdek Havran Kepsut Manyas Savaştepe Balya Gömeç Marmara nüfus verilerine göre şu sonuçlara ulaşılmaktadır: a. Körfez bölgesi özellikle Edremit ve Burhaniye tüm yurt genelinden göç almaktadır. b. Balıkesir merkez, merkeze yakın ilçelerden göç almaktadır. c. Bandırma ise çevresinden ve başka illerden göç almaktadır. İlin bölümlerine göre nüfus; a. Merkez yöresi (Balıkesir-Kepsut-Balya-İvrindi-Savaştepe): 431bin. 8
9 b. Marmara yöresi (Bandırma-Gönen-Manyas-Erdek-Marmara-Susurluk): 313bin. c. Körfez yöresi (Ayvalık-Edremit-Havran-Burhaniye-Gömeç): 290 bin. d. Alaçam yöresi (Dursunbey-Sındırgı-Bigadiç): 126bin nüfus sayımında 5,000 üzerinde merkez nüfus barındıran ilçelerin 1927 ve 2012 yılları arasındaki 80 yıllık dönemde yaptıkları nüfus artışları aşağıdaki tabloda verilmiştir. Tablo-2: Nüfus artışları Şehir Adı Şehir 1927 Merkez Nüfusu Şehir 2012 Merkez Nüfusu Merkez Ayvalık Edremit Bandırma Gönen 9, Balya Burhaniye Susurluk Kaynak: TÜİK 1.2. BALIKESİR İLİNİN GENEL ÖZELLİKLERİ: Balıkesir İli, Anadolu Yarımadasının Kuzeybatısında ve Önemli bir bölümü Marmara coğrafi Bölgesini, Güney Marmara Bölümünün Karesi yöresinde; diğer küçük bir bölümü ise, Ege coğrafi bölgesindeki asıl Ege bölümünün Kuzey Ege kesiminde yer alır. Ege Denizi ndeki kıyılarının uzunluğu 115,5 km, Marmara Denizindeki kıyı uzunluğu ise 175,25 km.dir. İlin Yüzölçümü : km 2 İlin Nüfusu : Önemli Akarsuları : Kocaçay, Madra Çayı, Simav Çayı, Atnos Çayı, Üzümcü Çayı, Gönen Çayı, Kille Deresi, Doğal Göl : Manyas Gölü (Kuş Gölü) 169 km 2 En Yüksek Noktası : Akdağ Tepe m Başlıca Ovaları : Sındırgı, Bigadiç, Balıkesir, Manyas, Gönen ve Edremit İlçeleri : Ayvalık, Balya, Bandırma, Bigadiç, Burhaniye, Dursunbey, Edremit, Erdek, Gönen, Gömeç, Havran, İvrindi, Kepsut, Manyas, Marmara, Savaştepe, Sındırgı, Susurluk. 9
10 2. İLİN TOPRAK VE ARAZİ KAYNAKLARI İlimizde hektar tarım arazisi bulunmaktadır. Bunun yaklaşık hektarını kuru tarım arazileri oluşturmaktadır. Yaklaşık hektar alanda sulu tarım yapılmaktadır.bunun Hektarı Köy Hizmetleri, Hektarı DSİ, Hektarı Halk sulamalarından oluşmaktadır. I. İl ve İlçe Sınırlar İlimizde merkez ilçe dâhil olmak üzere toplam 19 ilçe bulunmaktadır. İl ve İlçe sınırları aşağıdaki haritada gösterilmiştir. Şekil-1: Balıkesir İl ve İlçe sınırları 10
11 II. İlin Coğrafi Durumu Balıkesir Anadolu nun Kuzeybatısında, büyük bir kısmı Marmara geri kalan kısmı da Ege Bölgesinde bulunan bir İlimizdir. Güneyinden Manisa ve İzmir, Batısında Ege Denizi ve Çanakkale, Doğusunda Kütahya ve Bursa İlleri, Kuzeyinde ise Marmara Denizi ile çevrilidir. Balıkesir İli Türkiye nin Kuzeybatısında olup, ve kuzey enlemleri ile, ve doğu boylamları arasında yer almaktadır. III. İlin Topografyası ve Jeomorfolojik Durumu Fazla engebeli olmayan Balıkesir toprakları büyük ölçüde dalgalı düzlüklerden oluşur. İl alanının yarısından fazlasını kaplayan plato düzlükleri akarsu vadileriyle parçalanmış durumdadır. Yüksekliği hiçbir kesimde metreyi bulmayan ilin, genel görünüm itibarıyla kuzey kesimini Karadağ ın batı uzantıları engebelendirir. İlin güneydoğu ve güneybatı kesimleri daha dağlıktır. Güneydoğudaki Alaçam Dağları na bağlı Ulus dağının doruğu metreye erişir. Güneybatı kuzeydoğu doğrultusunda uzanan Kazdağı il sınırındaki Karataş Tepesinde m.lik bir yüksekliği bulur. Ovalar genel coğrafi kapsam içinde az bir yer tutar. Bunların başlıcaları; Balıkesir, Manyas, Gönen ve Edremit Ovalarıdır. Bu ovaların tümü tektonik olaylar sonucu ortaya çıkmış çöküntü alanlarının sonradan alüvyonlarla dolmasıyla oluşmuş düzlük alanlardır. Marmara Bölgesinin Güney Marmara Bölümünde Doğu-Batı istikametinde dizilen çöküntü alanlarında Gönen Ovası vardır. Bu ova ile daha doğudaki Manyas Gölü çukurlukları kuzey ve güneyden kırık fay çizgileriyle sınırlanır. Mevcut topografya ve litolojiye bağlı gelişen yüzey şekilleri jeomorfolojinin konusudur. Günümüzdeki tepelerin çoğunu aşınma ve ayrışmaya bağlı olarak genellikle kireç taşları oluşturur. Sivri tepeler ise genç volkanizma tarafından meydana getirilmiştir. Karakaya grubundaki bloklar topografyada ufak sırt ve yükseltileri oluşturur. Kocasudere, Simav Çayı, Balya Çayı, Kocadere derin ve oldukça dik yamaçlı vadiler oluşturmuşlardır. Bölgedeki büyük fayların dik şev oluşturması ve devamlılıkları yükseklerdeki genç çökellerin gelişimini sağlamış olup bölge morfolojisini yansıtırlar. Genç çökeller genellikle, düz bir rölyef sunarlar. Manyas ve Apolyont göllerinin oluşumuna neden olan graben hattı geniş bir ova oluşturmasını da sağlamıştır. Balıkesir ili sınırları içerisinde üç ana bölümde inceleyebileceğimiz dağlar, ovalar ve vadiler aşağıda anlatılmıştır. IV. Dağlar a. Karadağ: Gemlik-Bandırma arasında bulunan ve zirveden aşağıya doğru yeni paleozoik, mezozoik ve tersiyer örtülerden oluşmuş ve eteklerinde neojen alüvyonların bulunduğu 767 m yükseklikte eski bir kütledir. b. Edincik Dağı: Bandırma ve Erdek körfezlerinin güney tarafında bulunan, güneyde neojen arazisi olup, dağın doğusunda billuri kalkerlerle şistler, batısında anfibollu granitler mevcuttur. c. Kapıdağ: Eski bir kütle olan Kapıdağ Yarımadasının en yüksek yeri 803 m. olup, eskiden kıyıya çok yakın olan ve ada durumunda olan arazi hem doğu hem batıdan iki ayrı kordon ile karaya bağlanmış, bu iki kordon arası başlangıçta bir göl oluşturmuş, sonra bataklığa dönüşmüş ve zamanla bugün kara ile birleşmiştir. d. Sularya, Gelçal (Keltepe) Dağları: Manyasın güneyinde Susurluk-Kocaçay Vadilerinin arasında uzanan bu çift masif doğuda Sularya (600 m.) Dağı adını alır. Sularya Dağı genellikle permokarbonifer kalkerlerinden teşekkül etmiş olup etrafı andezit, trakit, neojen ve mezozoike ait tortul kütlelerden ibarettir. Gelçal Dağları kütlevi olup en yüksek yeri 881 m.dir. Bu masifte billurlu kalker ve şistlerden oluşmuş, kuzey yamaçları neojen göl tabakalarıyla örtülüdür. Batı ve güney tarafları lav ve tüflerle temas halindedir. e. Çataldağ (Kepezdağı): Manyas havzasının güneyinde Susurluk-Balat vadileri arasında iki zirveli bir masiftir (1.336 m. ve m). Bölgedeki masiflerden yalnız burası billurlu ve 11
12 metamorfiklerden müteşekkildir. Yapısı daha ziyade granit olan bu kütle doğu, kuzey ve batı kesiminde billuri şist ve gnayslardan ibarettir. Eteklerinde neojen arazisi vardır. f. Alaçam Dağları: Balıkesir in güneydoğusundaki engebeyi teşkil eden bu dağlar doğu ve batı yönünde uzanırlar ve Kütahya sınırları ile Dursunbey in güneyindeki saha ile Sındırgı nın kuzeyindeki sahayı kaplar. Metamorfik bir çekirdeği olan kütlenin en yüksek yeri m.dir. g. Madra Dağı: Bu dağlara Kozak Dağları da denilmektedir. En yüksek zirvesi metre olup Marmara ve Ege yi birbirinden ayırır ve su bölümü çizgisi teşkil eder. Bu dağlar, İvrindi İlçesinin 4km batısında, Musluk Dağı üzerinden Kazdağının devamı olan Aykaya Dağı ile birleşir. Metamorfik bir çekirdeğe sahip olan Madra, Edremit -Bakırçayı arasında hakiki bir horsttur. h. Kazdağı: Edremit Körfezinin kuzeyinde batı-güneybatı, doğu-kuzeydoğu yönlü morfolojik uzanışı ile iki çöküntü arasında bir duvar gibi uzanan kütle metamorfik billuri şist, gnays ve mermerlerden meydana gelmiş olup en yüksek yeri metredir. Pleistosen buzul devrinde zirve aşınmaya uğramış ve o devirden kalma Kalabalık (1.716 m.) ve Sarıkız (1.727 m.) dorukları arasında (neve sirkleri) buz-kar yalakları görülür. En yüksek doruk Babadağ olup metredir. Bu dağ ilkçağ ve mitolojide İDA dağı veya AYDA Dağı olarak geçer. ı. Hodul Dağı: Biga yarımadasının kuzeydoğusunda bulunan bu dağ paleozoiğe ait metamorfiklerden oluşmuştur. Geniş bir masif olan ve en yüksek yeri 610m yi bulan bu masifin orta kısımları billuri şist, mika sişt, kuarsit ve mavi kalkerlerden oluşmuştur. Arazi tabakaları yerinden çok oynamış olup, Sarıköy Vadisi yamaçlarının düz bir hat ile uzanışı buna kuvvetli bir delil olarak gösterilebilir. Bunlardan başka il dâhilinde Yaylacık, Ulus, Gökseki, Kazdağı, Davullu, güneyde Şifa Dağı, kuzeybatıda Deliçal, Armutçuk dağları vardır. Şifa dağlarının kuzey eteklerinde pek yüksek ve belirli olmayan peribacaları görülmektedir. V. OVALAR İl genelinde büyük kısmı aralarında yer yer arızalar bulunan eşik ve sırtlarla birbirinden ayrılmış ve yüksekliği pek fazla olmayan deniz seviyesine yakın olan bu ovaların başlıcaları şunlardır. a. Gönen Ovası: Rakımı 30 metre olan ve Gönen Çayı nın mecrası boyunca uzanan ova, Manyas Gölü çukurundan eski alüvyonlardan oluşan bir eşik ile Marmara Denizinden 100 metreyi aşan bir sırtla ayrılmıştır. Ovanın geniş ve uzun yerlerine Gönen Çayı boyunca rastlanır. Ovadaki alüvyonlar vadi boyunca mansaptan itibaren 35 km kadar devam eder. Ovanın kuzeye doğru eğimi %10 kadardır. Ova üç kısımdan ibaret olup, biri Gönen civarında ve daha ziyade birkaç vadiye ait alüvyonların birikmesiyle meydana gelmiştir. Diğeri daha kuzeyde olup özellikle Sarıköy vadisi boyunca batıya doğru uzanmaktadır (Sarıköy Ovası). Buradaki alüvyonların kalınlığı 40 metreyi bulmaktadır. Üçüncü ova ise Gönen Çayı aşağı kısımlarında Sinekçi Sarıköy Edincik arasında yer alan Tahir ovasıdır. b. Manyas Ovası: 110 km 2 olup Manyas Gölünün güney taraflarında bulunan ve doğu batı istikametinde uzanan bu ova alüvyonların Manyas gölünün bugünkü seviyesine göre toplanmasından meydana gelmiştir. Ova bir taraftan Manyas Gölünün güney tarafında, diğer yanda Karadere vadisinde bir şerit halinde uzanmaktadır. Ovanın kuzeye doğru eğimi % 0,04 kadardır. Kocaçay ın deltası teşekkülüne bugünde devam etmektedir. c. Balıkesir Ovası: 140 km 2 kadardır. Batı Anadolu da Marmara Bölgesinin güney bölümünde Edremit-İvrindi ovalarıyla birlikte batı doğu doğrultulu bir graben hattı üzerinde bulunan Balıkesir şehri, kendi adı ile anılan verimli ovayı batıdan sınırlayan düz sırtlı tepelerin yamacında, eteklerinde ve düzlükte kurulmuştur. Balıkesir ovası eski temel dağlar üzerinde, çerçevesindeki kuzeydoğu güneybatı doğrultulu fay çizgisinin belirtildiği gibi çöküntü ile meydana gelmiş ve tabanı kuvaterner birikintileriyle örtülmüş bir ovadır. Civarındaki yüksek yontuk yüz, akarsular tarafından birçok vadilerle oyulmuş, batıda Edremit Körfezi ile Susurluk Çayı vadisi arasındaki alanda fazla yüksek olmayan araziler mevcuttur. Denizden yüksekliği 130 metre olan ova daha doğuda Balıkesir e 26 km mesafede bir eşikle ayrılmış ve Balıkesir ovasına göre 10 metre daha yüksekte (deniz seviyesinden 130 m.) Kepsut çöküntüsü vardır. 12
13 d. Körfez Ovaları: Turfanda sebze ve meyve yetiştirilen ve Akdeniz ikliminin tipik şekli görülen bu ovalar Edremit Ovası, Burhaniye Ovası ve Ayvalık Ovasından oluşmaktadır. VI. VADİLER Balıkesir de bulunan vadiler morfolojik şekillerin en önemlilerindendir. Bunlar içinde yayla ve dağlardan doğarak Marmara hududuna doğru uzanan Susurluk, Gönen ve Kocaçay yer almaktadır. Vadiler yukarı ve orta mecralarında çok dar, hatta boğaz meydana getirecek şekilde yamaçlara malik oldukları halde mansap kısımlarda ovalara karışarak bazı karakterlerini kaybederler. a. Susurluk Vadisi: Yukarı bölümünde Gelçal Çataldağ, Orta Manyas-Ulubat havzaları, aşağı bölümünde Karadağ Mudanya tepeleri arasında girdiği ve çıktığı yerlerde dar boğazlardan geçerek normal bir vadinin bütün karakterlerine sahip olduğu halde boğazların arasında kalan sahada ova ve geniş depresyonlara karışarak bazı vasıflarını kaybeder. Vadi Susurluk ilçesinin 25 km güneyinde paleozoyik şistlerde tersiyer volkanik arazisinin birleştiği alanda ve ova kenarında nejenler üzerinde 300 metrede teşekkül etmiştir. Vadi tabanı yeni alüvyonlarla doludur. Vadinin her iki tarafında aşıntı yüzeyleri ve kıyı taraçları vardır. b. Gönen Vadisi: Kazdağı ve Öbekalan Dağları arasından çıkar ve yukarı orta bölümünde paleozoik devirlere ait tortul kütlelerden oluşan vadi Gönen Sarıköy ovalarında metrede birbirinden ayrılır. Gönen civarında yüksekliği m olan bir eşik üzerinde kalkerli konglomeralardan ibaret neojen arazisinde açılan boğazın kuzey ve güneyinde karşılıklı m yüksekliğinde şekiller mevcuttur. c. Kocaçay Vadisi: Madra Dağları ile Manyas gölü arasında olup çay yukarı bölümünde permokarbonifer kalkerleri arasında arızalı bir topografyayı geçip aşağılarda aynı kalkerlerin teşkil ettiği temas sahasını takip eder. Vadinin bu kısmında tersiyer faylarına uyarak teşekkül ettiği anlaşılsa da, Manyas ta neojen göl depolarına göre teşekkül ettiği açıktır. Vadi Sularya Dağı ve Doğanca Sırtları üzerinde teşekkül etmiş yüksek aşınma düzlüğünün içerisinde açılmış olup, vadi tabanındaki alüvyonlar yamaç alanlarına bir şerit gibi girer TOPRAK ÇEŞİTLERİ VE KAREKTERİSTİK ÖZELLİKLERİ: Genel Toprak Yapısı Balıkesir ilinde ana kaya, relief, iklim ve vejetasyon ve insan etkileri altında ortaya çıkmış, birbirinden farklı birtakım toprak tipleri yayılış göstermektedir. Bütünüyle vadilerle yer yer derin bir şekilde yarılmış bir plato karakteri gösteren Balıkesir ili ile Kaz dağı, Alaçam dağı ve Ulus dağının yamaçlarında aşınma, yakın çevresindeki depresyonlarda birikme olayları sürekli olmuştur. Bu yüzden ilin bir çok yerinde toprak örtüsünde toprak katmanları yavaş yavaş gelişmekte veya hiç oluşmamaktadır. Balıkesir ilinde dağılış gösteren zonal topraklar, 4 ayrı grup olarak kendini göstermektedir. Bunlardan kireçsiz kahverengi orman toprakları, en geniş yayılıma sahip topraklardır. Metoforfik şist, melanjlı seri grant ve granodiyonit ile volkanik kayaçlar üzerinde nispeten yüksekçe kısımlarda karşılaşılan bu topraklar, çoğu kez yoğun bir orman örtüsüyle de kaplıdır. Kireçsiz kahverengi topraklar Balıkesir ili dâhilinde daha çok bitki örtüsünün tahrip edildiği ve kireçtaşı içermeyen sahalarda geniş alanlarda izlenebilen topraklardır. Genelde yarı nemli iklim koşulları altında mikaşist, gnays, fillat ve kristalize kireçtaşı gibi ana kayalar üzerinde gelişen topraklar kahverengi orman topraklarıdır. Edremit Körfezi ile Dursunbey çevresinde görülmektedir. Kırmızımsı kahverengi Akdeniz toprakları, Akdeniz iklim koşullarının meydana getirdiği peyzaj özelliklerini karakterize eden maki-garig ve kızılçam vejetasyonunun yayılma alanı içerisinde genellikle, kalker ve kalkerli ana kayalar üzerinde gelişmiştir. Bununla birlikte Balıkesir ilinde iki grup halinde bulunan introzonal topraklar ile azonal topraklar yer almaktadır. Belli başlı toprak tiplerinin dışında Balıkesir ilinde dar alanlarda taşlık, kayalık ve kumluk alanlar ile taban suyu seviyesinin yüzeye çok yakın olduğu yerlerde hidromorfik alüvyal topraklar ve lagüner karakterli ortamlarda da sahil bataklıkları gelişmiş durumdadır. 13
14 Balıkesir İli topraklarına ait ortalama analiz sonuçlarının kendi grupları içerisinde alınan ortalamalarına göre yapılan değerlendirme aşağıda özetlenmiştir Toprak Bünyesi Toprak bünyesi, bitkilerin gelişip büyümeleri için gerekli olan besin maddeleri ve suyun tutulması ile havalandırma ve su geçirgenliğinde en önemli etkendir. Balıkesir İli toprakları satürasyon (işba) yüzdesine göre yapılan sınıflandırmada tarım topraklarının %2,4'ü kum, %45,9'u tın, %46,3 killi-tin ve %5,4'ü ise kil bünyeye sahiptir. Bu dağılım İlde tarım için uygun toprak bünyesi varlığını göstermektedir Toprak Reaksiyonu (PH) Toprak reaksiyonu topraktaki bitki besin maddelerinin, bitkileri yarayışlıklarının yanında, toprak canlılarının faaliyetleri için ortamın uygunluğunu ifade eder. Balıkesir İli tarım topraklarının %18.0'ı asit (PH 6.5'den düşük), %55.8'i nötr (PH ), %26.2'si alkali (PH 7.5'den büyük) reaksiyona sahiptir Toprak Tuzluluğu Toprak tuzluluğu, bitki gelişimi dolayısıyla verim üzerine olumsuz etki yapan faktör olup, her bitkinin tuza hassasiyeti değişik oranlardadır. Balıkesir İlinde işlemeli tarım uygulanan toprakların %98,7'si tuzsuz, %1,2 'si hafif tuzlu, %0,1'i ise orta tuzlu ve tuzludur.(%total Tuz) Toprak Kireci Topraktaki kireç, toprağın fiziksel özellikleri üzerine olan olumlu etkisi, PH'da yaptığı değişiklikle bitki besin maddeleri ve kullanılan ticaret gübrelerinden faydalanma oranını artırarak verim üzerinde olumlu etki yapar. Balıkesir İli topraklarının %64,8'i az kireçli, %11,3'ü orta kireçli, %16,0 ı kireçli, %4,7'si fazla kireçli ve %3,2'si ise çok fazla kireçlidir Organik Madde ve Azot Topraktaki bitki ve hayvan atıklarının parçalanması ile meydana gelen bir materyaldir. Toprağın fiziksel özelliklerini düzeltirken terkibindeki bitki besin maddeleri de yararlı duruma geçer. Ayrıca su ve besin maddelerinin ortamda tutunmalarını temin eder. Topraktaki azotun kaynağı organik maddedir. Balıkesir ili tarım topraklarının büyük bir kısmı organik madde yönünden fakir durumdadır. Analiz sonuçlarına göre, toprakların %13,4'ünde organik madde çok az, %49,3'ünde az, %27,3'ünde orta, %7,57'inde iyi ve %2,5'inde ise yüksek düzeydedir. İl topraklarının azotlu gübrelerle gübrelenmesi ile organik madde miktarını arttırıcı önlemlere başvurulması, verimde devamlılık ve artış için gereklidir Topraktaki Fosfor Toprakta bulunması gereken önemli besin maddelerindendir. Bitkinin büyümesinde, verimde ve kalitede etkendir. Bitkiler tarafından alınabilir fosfor tayinlerinde olsen metoduna göre, Balıkesir İli tarım topraklarının %42,3'ünde fosfor, %19,6'sında orta, %11,3'ünde yüksek, %26,8'inde ise çok yüksek fosfor varlığı tespit edilmiştir. Bu değerlendirmelere göre, fosfor eksikliği gösteren toprakların fosforlu gübrelerle takviye edilmesi gerekmektedir Topraktaki Potasyum Bitki büyümesi ve çoğalması için önemli bir besin maddesi olan potasyum, verim ve kalite üzerinde etkili olup meyvenin yağ, nişasta ve şeker oranlarında artışa neden olmaktadır. Ülkemizin jeolojik yapısı ve iklim durumu, topraklarda fazla miktarda potasyum birikmesine neden olmaktadır. Balıkesir ili topraklarının %5'inde az, %8,7'inde orta, %13,2'sinde yeter, %73,1 inde ise fazla miktarda potasyum tespit edilmiştir. Görüldüğü gibi İl topraklarının potasyum seviyesi genellikle yeterli olmamakla beraber az miktarda potaslı gübreye de ihtiyaç duyulmaktadır. 14
15 2.2.BALIKESİRDE ARAZİ VE KULLANIM KABİLİYETLERİ Tablo 3: Arazi ve Kullanım Kabiliyetleri ARAZİNİN SINIFI ALANI (HA) ORANI (%) 1. Sınıf Sınıf Sınıf Sınıf Sınıf Sınıf Sınıf Sınıf TOPLAM Kaynak: İl Özel İdaresi ARAZİ SINIFLARI a) SINIF - I Topografya düz veya düze yakın (%0 2) dir. I. Sınıf arazilerin kapladığı alan hektar olup il yüzölçümünün %3 ünü teşkil etmektedir. I. Sınıf arazilerin hektarı alüvyal topraklar, hektarı kolüvyal topraklar, hektarı kireçsiz kahverengi topraklar, 128 hektarı kireçsiz kahverengi orman topraklar, 5 hektarını diğer toprak çeşitleri oluşturmaktadır. Bu arazilerin hektarında Kuru tarım, hektarında sulu tarım, 1799 hektarında yetersiz sulu tarım yapılmaktadır. 484 hektar kurubağ, 365 hektar kurubahçe ve 1541 hektar sulu bahçe olarak kullanılmaktadır. Ayrıca hektar zeytinlik, hektar çayır-mera, 14 hektar orman funda, hektarı ise yerleşik alandır. b) SINIF- II II. sınıf toprakların toplam miktarı hektardır. Bu arazilerin hektarı vertisoller, hektarı alüvyal topraklar, hektarı kireçsiz kahverengi topraklar, hektarı, kolüvyal topraklar, hektarı rendzinalar, hektarı kahverengi orman toprakları, hektarı kireçsiz kahverengi orman toprakları, 448 hektarı kırmızı kahverengi Akdeniz toprakları, 40 hektarı diğer toprak çeşitleri oluşturmaktadır hektar kuru tarım, hektar sulu tarım, hektar yetersiz sulu tarım, 956 hektar bağ, hektar bahçe, hektarda zeytin, hektar çayır-mera, hektar orman-funda, hektar yerleşik alandır. c) SINIF- III III. sınıf araziler hektar alanı kaplar. Bu arazilerin toprak gruplarına göre dağılımı ise hektar vertisoller, hektar kahverengi orman toprakları, hektar redzinalar, hektar alüviyal topraklar, hektar.kireçsiz kahverengi orman toprakları, hektar kireçsiz kahverengi topraklar, hektar kırmızı kireçsiz Akdeniz toprakları, hektar kolüvyal topraklar, hektar kuru tarım, hektar sulu tarım, hektar yetersiz sulu tarım, hektar zeytin, 234 hektar bağ, 616 hektar bahçe, hektar çayır-mera, hektar orman-funda, hektar yerleşik alandan oluşmaktadır. d) SINIF- IV IV sınıf araziler ilin ha alanını kaplamaktadır. IV üncü sınıf arazilerin toprak gruplarına göre dağılımı ise şöyledir; ha kireçsiz kahverengi orman topakları, ha rendzinalar, ha kireçsiz kahverengi topraklar, ha kahverengi orman toprakları, ha vertisoller, ha kırmızı kahverengi akdeniz toprakları, ha alüvyal topraklar, 673 ha kolüviyal topraklar ha da kuru tarım, 479 ha da sulu tarım, 44 ha da yetersiz sulu tarım, 15
16 yapılmaktadır ha zeytin, 702 ha bahçe, ha çayır- mera, ha orman-fundaa, ha yerleşim alanından oluşmaktadır. e) SINIF- V Hidromorfik alüvyal topraklardan oluşan 672 hektar alanı kaplamaktadır. 179 hektarda kuru tarım, 134 hektarda sulu tarım, yapılmakta olup 359 hektarı çayır- mera dır. f) SINIF- VI ha alanı kaplar ve toprak gruplarına göre dağılımı ise ha ı kireçsiz kahverengi orman toprakları, ha ı kireçsiz kahverengi topraklar, ha ı kahverengi orman toprakları, ha ı rendzinalar, ha ı kırmızı kahverengi Akdeniz toprakları, ha ı alüviyal topraklar, 576 ha ı yüksek dağ çayır toprakları, 346 ha ı kolüvyal topraklar, 195 ha ı kahverengi topraklar şeklindedir ha kuru tarım, 64 ha sulu tarım, yapılmakta olup ha zeytinlik, 1002 ha bağ, 1240 ha bahçe olarak kullanılmakta olup 579 ha çam fıstığı yetiştirilmektedir ha çayır-mera, ha orman-funda, ha ı ise yerleşik alandır. g) SINIF- VII: ha alanı kaplar. Bu alanların toprak gruplarına göre dağılımı ise ha kireçsiz kahverengi orman toprakları, ha kireçsiz kahverengi topraklar, ha kahverengi orman toprakları, ha kırmızı kahverengi Akdeniz toprakları, ha rendzinalar, ha hidromorfik alüvyal topraklar, 663 ha alüvyal sahil bataklıkları, 219 ha kırmızı kahverengi topraklar, 115 ha yüksek dağ çayır toprakları şeklindedir. Bu sınıfta ki arazilerin ha kuru tarım yapılmaktadır ha zeytin, 469 ha çam fıstığı, ha çayır- mera, ha orman funda, ha da yerleşik alandır ARAZİ PROBLEMLERİ: Balıkesir ilindeki dağlar ve tepelerde aşındırma, ova ve vadi tabanlarında ise birikme ile ilgili sorunlar hakim durumdadır. Ayrıca depremler de ovaların sorunlarından sayılabilir. Bunların dışında denizlerdeki hareketin etkisiyle kıyılarda da bir dizi sorun yaşanmaktadır. Balıkesir topraklarının %92,4'ü sorunlu olup, sadece %7,6 sı sorunsuz durumdadır. a) Erozyon Balıkesir ilinin dağ ve tepelerindeki en önemli sorunu erozyondur. Erozyon doğal olarak oluşmuş arazi şeklinin ve örtüsünün genellikle insanlar tarafından yakma, aşırı otlatma, orman kesimi ve bilinçsiz toprak işleme gibi işlemlerle zayıflatılarak doğa kuvvetleri tarafından aşındırılıp taşınması sonucu meydana gelen toprak kaybıdır. Erozyonun şiddeti, yağışlar, eğim, yapı, bitki örtüsünün özellikleri ile beşeri ve iktisadi faaliyetlerin niteliklerine göre, farklılıklar gösterir. Erozyonda en etkili unsur, sağanak türünde gelişen yağışlardır. Balıkesir merkezi 118 mm, Bandırma'da mm gibi yüksek değerlerdedir. Bu yağışlar yüzey erozyonunun gelişmesi için yeterlidir. Balıkesir ili yüzeyinin %76.7'si, %13'den fazla eğimi olan yerlerle kaplıdır. Bu rakama %3-12 arasında eğimi olan %16.6'lık değer de ilave edilecek olursa; ilin %93.3'ünün su erozyonuna uygun eğime sahip olduğu söylenebilir. Tepelik ve dağlık alanlardaki asli bitki örtüsünün genelde kurakçıl orman olması gerekirken bugün, bu alanların önemli bir kısmı ortadan kaldırılmış durumdadır. Örneğin; Dursunbey ilçesindeki ormanlarla kaplı olan kesimlerde öncelikle taraça üstleri ile aşınım yüzeyleri tahrip edilmiş buralarda, nohut ve tahıllar olmak üzere tarla bitkileri; Bigadiç, Dursunbey ilçesinde ise başta tütün olmak üzere diğer tarla bitkileri; İvrindi, Balya, Susurluk gibi ilçelerde tahıllar başta olmak üzere tarla bitkileri; merkez ilçede ise baklagiller ve ayçiçeği olmak üzere tahıllar üretilmektedir. Bu ürünler yılın tümünde toprağı örtmemektedir. Bu olumsuz koşullar yanında eş yükselti eğrilerine (İzohipslere) genelde dik sürümlerin yapılması erozyonu hızlandıran etmen olarak sayılabilir. Bütün bu olaylar sonucunda Balıkesir ilindeki toprakların %50,5'i çok sığ (0 20 cm), % 33 ise sığ (20 50 cm) alanlar haline gelmiştir. Böylece alanların % 83,5'i sığ ve çok sığ topraklarla kaplıdır. 16
17 Tablo.4: Balıkesir İli Erozyon Alanları İlçenin Adı Toplam İlçe Alanı (km 2 ) Zayıf Erozyonlu Alan Orta Şiddetli Erozyona Maruz Kalan Alan Şiddetli Erozyona Maruz Kalan Alan Çok Şiddetli Erozyona Maruz Kalan Alan Toplam Erozyona Maruz Kalan Alan Oran (%) Toplam Erozyonsuz Alan İl Top Kaynak: Köy Hizmetleri 1999 Şekil.2: Balıkesir İli Erozyon Haritası b) Taşlılık Balıkesir İlindeki toprakların %43,97 sinde taşlılık sorunu yaşanmaktadır. Çünkü Sındırgı, Savaştepe ve Dursunbey'den Çanakkale ili sınırlarına kadar uzanan sahalarda yaygın olarak asidik karakterli iri parçalı aglomera adı verilen kayaçların bulunduğu yerler, genellikle tepelik ve dağlık alanlar durumundadır. Bu sahalardaki ormanın tahrip edilerek tarım faaliyetlerine açılması ve bu alanlarda su erozyonunun şiddetlenmesi ile birlikte toprak incelmektedir. İşte, bu alanlardaki taşlar çiftçiler tarafından toplanmış olsa bile tarlanın traktör tarafından sürülmesi nedeniyle pulluğun 17
18 ortalama 30'cm. civarında dibe batmasıyla birlikte, her sürümde taşları yüzeye çıkarmakta ve taşlılık sorunu gündeme gelmektedir. Ayrıca, Edremit ovasında da yer yer taşlılık sorunu yaşanmaktadır. Bunun ilginç örnekleri Edremit - Akçay arasındaki alanda ve özellikle Kazdağları'ndan inen akarsuların sel tipi karakterinde olması ve düzlüğe ulaşan taşkın sularının taşıma gücünün azalması, iri çakıl ve blokların zeytinliklerin bulunduğu alanlarda biriktirmesiyle gelişir. Topraklardaki bir diğer taşlılık sorunu ise, kireç taşlarının yaygın olduğu sahalardaki ölü lapyalı (kar ve yağmur sularının etkisiyle eriyen karstik kayaçlar) alanlarda görülür. c) Taşkın Balıkesir ilinde yer alan ova ve vadi tabanlarındaki en önemli sorunlar olarak, taşkın ve art bataklık (silt-çamur), su noksanı, deprem ve yerleşme sorunları olarak sayılabilir. Balıkesir ili sınırları içindeki akarsular genelde zeminin suyla doygun olduğu kış aylarında günlük maksimum yağışların etkin olduğu dönemlerde gelişir. Tepelik ve dağlık alanlardaki aşırı bitki tahribatı, açılan tarlalardaki toprağın erozyonla aşırı kaybedilmiş olması, aynı dönemde bitki örtüsünün büyüme sürecinin kesintiye uğramış olması, buharlaşmanın sıcaklık nedeniyle minimum düzeyde gelişmesi akışa geçen su miktarını arttırmaktadır. Akarsulardaki kabarma genelde ani bir şekilde gelişebilmekte ve taşkın pik noktasına kısa sürede ulaşmaktadır. Böyle bir durumda, akarsu tepelik ve dağlık alandan bol miktarda koparıp taşıdığı malzemeyi akış hızının kesildiği ana vadi tabanlarına yığarak suların gölet oluşturabileceği art bataklıkların doğmasına yol açabilmektedir. Özellikle bu taşkınlar yerleşmelere ve ekili, dikili alanlarda büyük zararlara neden olmaktadır. Balıkesir, Sındırgı, Bigadiç, Manyas ve Kepsut ovaları başta olmak üzere pek çok ovada taşkın olayları yaşanmaktadır. Tablo.5 : Balıkesir İl Arazisinin Kabiliyet Sınıflarına Göre Arazi Problemleri (Ha) Kabiliyet Sınıfları Çoraklık Yaşlık Taşlılık Su Erozyonu Kayalık II. III. IV. Sınıf V. VI. VII TOPLAM AGRO-EKOLOJİK ALT BÖLGELER Agro-ekololojik alt bölgeler arazinin bitki deseni, topografik yapı ve iklim özellikleri bakımından benzerlik gösteren bölümlerini ifade eder. Merkez dahil 19 ilçeden oluşan Balıkesir İli bu kapsamda 4 agro-ekolojik alt bölgeye ayrılmış ve haritalandırılmıştır. Aşağıdaki tabloda Balıkesir ilini oluşturan alt bölgelerin özellikleri belirtilmektedir. 18
19 Tablo. 6: Agro-ekolojik Alt Bölgeler ve Özellikleri Alt Bölgeler Alan (Ha) Şubat Temmuz Yıllık Alanın Arazi kabiliyet sınıflarına göre dağılımı Sıcaklık (C ) Sıcaklık (C ) Yağış (mm) I.Alt Bölge Ayvalık Gömeç Burhaniye Edremit Havran II.Alt Bölge Bandırma Erdek Gönen Manyas Marmara III.Alt Bölge Merkez Kepsut Susurluk IV.Alt Bölge Balya Bigadiç Dursunbey İvrindi Savaştepe Sındırgı Toplam 19 İlçe Toplam Alana Oranı 100 3,18 8,60 5,55 5,66 77,01 Not: Gömeç ve Burhaniye ilçelerinin arazi sınıflandırmaları ayrı yapılmamış olup Burhaniye ilçesinde gösterilmiştir. Kaynak: Meteoroloji Bölge Müdürlüğü, Balıkesir İli Arazi Varlığı-KHGM Yayınları 19
20 Tablo.7: Büyük Toprak Gruplarına Göre Arazi Kullanma Durumları (Hektar) BÜYÜK TOPRAK GRUBU Nad.lı kuru top Nad.sız kuru t.op Sulu+Y.sulu Tarım Zeytin K. bağ Sulu Bağ Sulu bağ K. Bahçe S. Bahçe Çayır Mera Orman Fundalık Yer.yeri TOPLAM Allüviyal Topraklar Hidromorfik Alüvyal Top Aüvyal sah.bat.top Kollüvyal top Kahverengi Orman Toprakları Kireçsiz kahverengi Orman Toprakları Kırmızı Kahverengi Akdeniz top Kahverengi Topraklar Kireçsiz Kahverengi Topraklar Kırmızı Kahverengi Topraklar Redzinalar Vertisoer Yüksek dağ-çayır Toprakları TOPLAM Kaynak: Köy Hizmetleri, 1999 Ayrıca hektar Tarım dışı arazi hektar Su yüzeyi hektar Çam fıstığı hektar Diğer araziler eklendiğinde; Toplam Alan = hektar hektar = hektar olacaktır. 20
PLAN AÇIKLAMA RAPORU
BALIKESİR İLİ, KARESİ İLÇESİ, PAŞAALANI MAHALLESİ, ADA 8970, PARSELLER 1-2-3-4 VE 5 DE KAYITLI TAŞINMAZLAR İÇİN HAZIRLANAN 1/5000 ÖLÇEKLİ NAZIM İMAR PLANI DEĞİŞİKLİĞİ PLAN AÇIKLAMA RAPORU OCAK 2018 Balıkesir
DetaylıPLAN AÇIKLAMA RAPORU
BALIKESİR İLİ, KARESİ İLÇESİ, ATATÜRK MAHALLESİ, ADA 4324/PARSEL 30, ADA 4325/PARSELLER 8-9-10 VE 11 DE KAYITLI TAŞINMAZLAR İÇİN HAZIRLANAN 1/5000 ÖLÇEKLİ NAZIM İMAR PLANI DEĞİŞİKLİĞİ PLAN AÇIKLAMA RAPORU
DetaylıBAŞLICA TOPRAK TİPLERİ
BAŞLICA TOPRAK TİPLERİ Topraklar zonal, intrazonal ve azonal topraklar olmak üzere üçe ayrılır. 1. Zonal (Yerli) Topraklar iklim ve bitki örtüsüne bağlı olarak oluşan ve bütün katmanların(horizonların)
DetaylıPLAN AÇIKLAMA RAPORU
BALIKESİR İLİ, İVRİNDİ İLÇESİ, GÖKÇEYAZI MAHALLESİ, ADA 238, PARSELLER 79-80-263 VE 265 DE KAYITLI TAŞINMAZLAR İÇİN HAZIRLANAN 1/5000 ÖLÇEKLİ NAZIM İMAR PLANI PLAN AÇIKLAMA RAPORU TEMMUZ 2017 Balıkesir
DetaylıPLAN AÇIKLAMA RAPORU
BALIKESİR İLİ, KARESİ İLÇESİ, ATATÜRK MAHALLESİ, ADA 8219, PARSEL 17 DE KAYITLI TAŞINMAZ İÇİN HAZIRLANAN 1/5000 ÖLÇEKLİ NAZIM İMAR PLANI DEĞİŞİKLİĞİ PLAN AÇIKLAMA RAPORU ARALIK 2017 Balıkesir İli, Karesi
DetaylıPLAN AÇIKLAMA RAPORU
BALIKESİR İLİ, ALTIEYLÜL İLÇESİ, HALALCA MAHALLESİ, 192 ADA, 4 NOLU PARSELDE KAYITLI TAŞINMAZ İÇİN HAZIRLANAN 1/5000 ÖLÇEKLİ NAZIM İMAR PLANI PLAN AÇIKLAMA RAPORU ARALIK 2018 Balıkesir İli, Altıeylül İlçesi,
DetaylıPLAN AÇIKLAMA RAPORU
BALIKESİR İLİ, EDREMİT İLÇESİ, SOĞANYEMEZ MAHALLESİ, ADA 374/PARSEL 5 VE HAMİDİYE MAHALLESİ, TESCİL HARİCİ ALAN İÇİN HAZIRLANAN 1/5000 ÖLÇEKLİ NAZIM İMAR PLANI DEĞİŞİKLİĞİ PLAN AÇIKLAMA RAPORU MART 2018
DetaylıDoğal Su Ekosistemleri. Yapay Su Ekosistemleri
Okyanuslar ve denizler dışında kalan ve karaların üzerinde hem yüzeyde hem de yüzey altında bulunan su kaynaklarıdır. Doğal Su Ekosistemleri Akarsular Göller Yer altı su kaynakları Bataklıklar Buzullar
DetaylıPLAN AÇIKLAMA RAPORU
BALIKESİR İLİ, EDREMİT İLÇESİ, BOSTANCI MAHALLESİ, ADA 121, PARSEL 1 DE KAYITLI TAŞINMAZ İÇİN HAZIRLANAN 1/5000 ÖLÇEKLİ NAZIM İMAR PLANI DEĞİŞİKLİĞİ PLAN AÇIKLAMA RAPORU EYLÜL 2017 Balıkesir İli, Edremit
DetaylıÖSYM. Diğer sayfaya geçiniz KPSS / GYGK-CS
31. 32. Televizyonda hava durumunu aktaran sunucu, Türkiye kıyılarında rüzgârın karayel ve poyrazdan saatte 50-60 kilometre hızla estiğini söylemiştir. Buna göre, haritada numaralanmış rüzgârlardan hangisinin
Detaylı5. SINIF SOSYAL BİLGİLER BÖLGEMİZİ TANIYALIM TESTİ. 1- VADİ: Akarsuların yataklarını derinleştirerek oluşturdukları uzun yarıklardır.
1- VADİ: Akarsuların yataklarını derinleştirerek oluşturdukları uzun yarıklardır. PLATO: Çevresine göre yüksekte kalmış, akarsular tarafından derince yarılmış geniş düzlüklerdir. ADA: Dört tarafı karayla
DetaylıGÜNEYDOĞU ANADOLU BÖLGESİ KONUMU, SINIRLARI VE KOMŞULARI:
GÜNEYDOĞU ANADOLU BÖLGESİ KONUMU, SINIRLARI VE KOMŞULARI: Ülkemizin güney doğusunda yer alan bölge nüfus ve yüzölçümü en küçük bölgemizdir. Akdeniz, Doğu Anadolu Bölgeleriyle, Suriye ve Irak Devletleriyle
DetaylıPLAN AÇIKLAMA RAPORU
BALIKESİR İLİ, EDREMİT İLÇESİ, BOSTANCI MAHALLESİ, ADA 121, PARSEL 1 DE KAYITLI TAŞINMAZ İÇİN HAZIRLANAN 1/5000 ÖLÇEKLİ NAZIM İMAR PLANI DEĞİŞİKLİĞİ PLAN AÇIKLAMA RAPORU KASIM 2018 Balıkesir İli, Edremit
Detaylı10 BAŞLIKTA BALIKESİR
10 BAŞLIKTA BALIKESİR 2012 Sayfa 2 / 9 İçindekiler 1. COĞRAFİ VE İDARİ YAPI... 4 2. NÜFUS... 4 3. EĞİTİM VE SAĞLIK... 5 4. ULAŞIM... 6 5. TARIM... 7 6. İŞGÜCÜ... 7 7. SANAYİ... 7 8. MADENCİLİK VE ENERJİ...
DetaylıMurat TÜRKEŞ ve Telat KOÇ Çanakkale Onsekiz Mart Üniversitesi, Fen-Edebiyat Fakültesi Coğrafya Bölümü, Çanakkale
(*)Türkeş, M. ve Koç, T. 2007. Kazdağı Yöresi ve dağlık alan (dağ sistemi) kavramları üzerine düşünceler. Troy Çanakkale 29:18-19. KAZ DAĞI YÖRESİ VE DAĞLIK ALAN (DAĞ SİSTEMİ) KAVRAMLARI ÜZERİNE DÜŞÜNCELER
DetaylıŞimdiye kadar özelliklerini belirtmeye çalıştığımız Kütahya Yöresi'nin kuzey kesimi içerisinde de farklı üniteler ayırd etmek mümkündür.
Akarsularla boşaltılmış ovalar daha çok Kütahya'nın güneyinde ve güneybatısında, başka bir tarifle Murat Dağı'nın kuzey ve kuzeydoğusunda yer almaktadırlar. Bunlar: Adırnaz Çayı ve Kocaçay'ın yukarı çığırlarındaki
DetaylıÖ:1/5000 25/02/2015. Küçüksu Mah.Tekçam Cad.Söğütlü İş Mrk.No:4/7 ALTINOLUK TEL:0 533 641 14 59 MAİL:altinoluk_planlama@hotmail.
ÇANAKKALE İli, AYVACIK İLÇESİ, KÜÇÜKKUYU BELDESİ,TEPE MAHALLESİ MEVKİİ I17-D-23-A PAFTA, 210 ADA-16 PARSELE AİT REVİZYON+İLAVE NAZIM İMAR PLANI DEĞİŞİKLİĞİ AÇIKLAMA RAPORU Ö:1/5000 25/02/2015 Küçüksu Mah.Tekçam
DetaylıCOĞRAFYA ARAZİ KULLANIMI VE ETKİLERİ ASLIHAN TORUK 11/F-1701
COĞRAFYA ARAZİ KULLANIMI VE ETKİLERİ ASLIHAN TORUK 11/F-1701 Türkiye de Arazi Kullanımı Türkiye yüzey şekilleri bakımından çok farklı özelliklere sahiptir. Ülkemizde oluşum özellikleri birbirinden farklı
DetaylıDOĞU KARADENĠZ BÖLGESĠNDE HEYELAN
DOĞU KARADENĠZ BÖLGESĠNDE HEYELAN Heyelan ya da toprak kayması, zemini kaya veya yapay dolgu malzemesinden oluşan bir yamacın yerçekimi, eğim, su ve benzeri diğer kuvvetlerin etkisiyle aşağı ve dışa doğru
DetaylıFiziki Özellikleri. Coğrafi Konumu Yer Şekilleri İklimi
KİMLİK KARTI Başkent: Roma Yüz Ölçümü: 301.225 km 2 Nüfusu: 60.300.000 (2010) Resmi Dili: İtalyanca Dini: Hristiyanlık Kişi Başına Düşen Milli Gelir: 29.500 $ Şehir Nüfus Oranı: %79 Ekonomik Faal Nüfus
DetaylıBALIKESİR İLİ, EDREMİT İLÇESİ, YOLÖREN MAHALLESİ, ADA 162, PARSEL 2 İÇİN HAZIRLANAN 1/5000 ÖLÇEKLİ NAZIM İMAR PLANI DEĞİŞİKLİĞİ PLAN AÇIKLAMA RAPORU
BALIKESİR İLİ, EDREMİT İLÇESİ, YOLÖREN MAHALLESİ, ADA 162, PARSEL 2 İÇİN HAZIRLANAN 1/5000 ÖLÇEKLİ NAZIM İMAR PLANI DEĞİŞİKLİĞİ PLAN AÇIKLAMA RAPORU TEMMUZ 2017 Balıkesir İli, Edremit İlçesi, Yolören Mahallesi,
Detaylı12. BÖLÜM: TOPRAK EROZYONU ve KORUNMA
12. BÖLÜM: TOPRAK EROZYONU ve KORUNMA TOPRAK EROZYONU Toprakların bulunduğu yada oluştuğu yerden çeşitli doğa kuvvetlerinin (rüzgar, su, buz, yerçekimi) etkisi ile taşınmasıdır. Doğal koşullarda oluşan
DetaylıIĞDIR ARALIK RÜZGÂR EROZYONU ÖNLEME PROJESİ İZLEME RAPORU
Rapor No. :1 Tarihi: 04/12/2012 IĞDIR ARALIK RÜZGÂR EROZYONU ÖNLEME PROJESİ İZLEME RAPORU Projenin Adı: Iğdır Aralık Rüzgâr Erozyonu Önleme Projesi Proje Alanının Genel Özellikleri: Iğdır İli Aralık İlçesinde
DetaylıTOPRAK ANA MADDESİ KAYAÇLAR. Oluşumlarına göre üç gruba ayrılırlar 1. Tortul Kayaçlar 2.Magmatik Kayaçlar 3.Metamorfik (başkalaşım) Kayaçlar
TOPRAK ANA MADDESİ KAYAÇLAR Oluşumlarına göre üç gruba ayrılırlar 1. Tortul Kayaçlar 2.Magmatik Kayaçlar 3.Metamorfik (başkalaşım) Kayaçlar 1. Magmatik Kayaçlar Magmanın arz kabuğunun çeşitli derinliklerinde
DetaylıEGE BÖLGESİ BÖLGENİN YERİ VE SINIRLARI
1/5 EGE BÖLGESİ BÖLGENİN YERİ VE SINIRLARI Türkiye nin 7 coğrafi bölgesinden biri olan Ege Bölgesi, 85.000 km2 lik yüzölçümüyle Türkiye topraklarının %11 ini kaplar. (Harita:1) Ege Bölgesi, Anadolu nun
DetaylıYAZILI SINAV CEVAP ANAHTARI COĞRAFYA
YAZILI SINAV CEVAP ANAHTARI COĞRAFYA CEVAP 1: (TOPLAM 10 PUAN) 1.1: 165 150 = 15 meridyen fark vardır. (1 puan) 15 x 4 = 60 dakika = 1 saat fark vardır. (1 puan) 12 + 1 = 13 saat 13:00 olur. (1 puan) 1.2:
DetaylıBölüm 8 Çayır-Mer alarda Sulama ve Gübreleme
Çayır-Mer a Ders Notları Bölüm 8 65 Bölüm 8 Çayır-Mer alarda Sulama ve Gübreleme 8.1 Gübreleme Çayır-Mer alarda bulunan bitkilerin vejetatif aksamlarından yararlanılması ve biçme/otlatmadan sonra tekrar
DetaylıPLAN AÇIKLAMA RAPORU
BALIKESİR İLİ, KARESİ İLÇESİ, HİSARİÇİ MAHALLESİ, ADA 8331, PARSEL 4 DE KAYITLI TAŞINMAZ İÇİN HAZIRLANAN 1/5000 ÖLÇEKLİ NAZIM İMAR PLANI DEĞİŞİKLİĞİ PLAN AÇIKLAMA RAPORU TEMMUZ 2018 Balıkesir İli, Karesi
DetaylıTürkiye'de Toprakların Kullanımı
On5yirmi5.com Türkiye'de Toprakların Kullanımı Türkiye de arazi kullanımı dağılışı nasıldır? Yayın Tarihi : 14 Kasım 2012 Çarşamba (oluşturma : 12/13/2018) Ülkemiz topraklarının kullanım amacına göre dağılımı
Detaylı1.PLANLAMA ALANININ KONUMU ve GENEL ÖZELLİKLERİ... 2
İÇİNDEKİLER 1.PLANLAMA ALANININ KONUMU ve GENEL ÖZELLİKLERİ... 2 1.1 ÜLKE VE BÖLGESİNDEKİ YERİ... 2 1.2 ULAŞIM AĞINDAKİ YERİ... 6 1.3 SAVAŞTEPE İLÇESİ POTANSİYEL ANALİZİ... 8 2.MÜLKİYET ve KADASTRAL DURUM...
Detaylı1.PLANLAMA ALANININ KONUMU ve GENEL ÖZELLİKLERİ... 1
İÇİNDEKİLER 1.PLANLAMA ALANININ KONUMU ve GENEL ÖZELLİKLERİ... 1 1.1 ÜLKE VE BÖLGESİNDEKİ YERİ... 1 1.2 ULAŞIM AĞINDAKİ YERİ... 4 1.3 ERDEK İLÇESİ POTANSİYEL ANALİZİ... 8 2.MÜLKİYET ve KADASTRAL DURUM...
DetaylıDoğal Gıdaların Merkezi BALIKESİR
Doğal Gıdaların Merkezi BALIKESİR -2- Gıda Sektöründe En Güçlü İllerden Biri Olan BALIKESİR Tüm Ülkeye ve Dünyaya Açılıyor Balıkesir birçok gıda üretiminde gerçekten Türkiye yi Doyuran il olma özelliğini
DetaylıCOĞRAFYA-2 TESTİ. eşittir. B) Gölün alanının ölçek yardımıyla hesaplanabileceğine B) Yerel saati en ileri olan merkez L dir.
2012 LYS4 / COĞ-2 COĞRAFYA-2 TESTİ 2. M 1. Yukarıdaki Dünya haritasında K, L, M ve N merkezleriyle bu merkezlerden geçen meridyen değerleri verilmiştir. Yukarıda volkanik bir alana ait topoğrafya haritası
DetaylıTÜRKİYE EKONOMİSİ. Prof.Dr. İlkay Dellal Ankara Üniversitesi Ziraat Fakültesi Tarım Ekonomisi Bölümü. Ankara
TÜRKİYE EKONOMİSİ Prof.Dr. İlkay Dellal Ankara Üniversitesi Ziraat Fakültesi Tarım Ekonomisi Bölümü 1 Ankara Ülke Ekonomisinde Etkili Olan Faktörler Tarih Doğal Kaynaklar Coğrafi yer Büyüklük Arazi şekilleri
DetaylıBaşkale nin Tarihçesi: Başkale Coğrafyası:
Başkale nin Tarihçesi: Başkale Urartular zamanında Adamma olarak adlandırılan bir yerleşme yeriydi. Ermeniler buraya Adamakert ismini vermişlerdir. Sonraları Romalılar ve Partlar arasında sınır bölgesi
DetaylıMENTEŞE YÖRESİ Kıyı Ege Bölgesinün Büyük Menderes Oluğu güneyinde kalan kesimine "Menteşe Yöresi" denilmektedir. 13. yüzyılda Manteşe yöresi
MENTEŞE YÖRESİ MENTEŞE YÖRESİ Kıyı Ege Bölgesinün Büyük Menderes Oluğu güneyinde kalan kesimine "Menteşe Yöresi" denilmektedir. 13. yüzyılda Manteşe yöresi Bizanslıların elinde bulunuyordu. Bizanslıların
DetaylıDERS VI-VII Nüfus Artışı Küresel Isınma
DERS VI-VII Nüfus Artışı Küresel Isınma Demografi (nüfus bilimi), sınırları belli olan bir coğrafyanın nüfus yapısını, özelliklerini ve değişimlerini incelemektedir. Doğum, ölümün yanı sıra göç gibi dinamikleri
DetaylıCOĞRAFYANIN PUSULASI HARİTALARLA COĞRAFYA 2018 KPSS BAYRAM MERAL
COĞRAFYANIN PUSULASI HARİTALARLA COĞRAFYA 2018 BAYRAM MERAL 1 Genel Yetenek - Cihan URAL Yazar Bayram MERAL ISBN 978-605-9459-31-0 Yayın ve Dağıtım Dizgi Tasarım Kapak Tasarımı Yayın Sertifika No. Baskı
DetaylıDOĞAL ARAZİ BÖLÜNÜŞÜ ARAZİ KULLANIMI İLİŞKİSİ
DOĞAL ARAZİ BÖLÜNÜŞÜ ARAZİ KULLANIMI İLİŞKİSİ Dr. Rüya BAYAR Yeryüzünün insan faaliyetlerinden etkilenmemiş hali göz önünde bulundurularak yapılan yp arazi bölünüşüneş doğalğ arazi bölünüşüş denilmektedir.
DetaylıSARAY Saray İlçesinin Tarihçesi:
Saray İlçesinin Tarihçesi: Saray İlçesinin ne zaman ve kimler tarafından hangi tarihte kurulduğu kesin bilinmemekle beraber, bölgedeki yerleşimin Van Bölgesinde olduğu gibi tarih öncesi dönemlere uzandığı
DetaylıTOPRAK TOPRAK TEKSTÜRÜ (BÜNYESİ)
TOPRAK Toprak esas itibarı ile uzun yılların ürünü olan, kayaların ve organik maddelerin türlü çaptaki ayrışma ürünlerinden meydana gelen, içinde geniş bir canlılar âlemini barındırarak bitkilere durak
DetaylıÇaldıran daha önceleri Muradiye İlçesinin bir kazası konumundayken 1987 yılında çıkarılan kanunla ilçe statüsüne yükselmiştir.
Çaldıran Tarihçesi: İlçe birçok tarihi medeniyete ev sahipliği yapmıştır. Medler, Bizanslılar, Urartular, İranlılar ve son olarak Osmanlı devleti bu ilçede hâkimiyet sürmüşlerdir. İlçenin tarih içerisindeki
DetaylıLAND DEGRADATİON. Hanifi AVCI AGM Genel Müdür Yardımcısı
ARAZİ BOZULUMU LAND DEGRADATİON Hanifi AVCI AGM Genel Müdür Yardımcısı LAND DEGRADATİON ( ARAZİ BOZULUMU) SOİL DEGRADATİON (TOPRAK BOZULUMU) DESERTİFİCATİON (ÇÖLLEŞME) Arazi Bozulumu Nedir - Su ve rüzgar
DetaylıProf.Dr.İlkay DELLAL
TUSAF 2013 Buğday, Un, İklim Değişikliği ve Yeni Trendler Kongresi İKLİM DEĞİŞİKLİĞİ ve ENERJİ KISKACINDA TARIM ve GIDA SEKTÖRÜ Prof.Dr.İlkay DELLAL 9 Mart 2013, Antalya GÜNDEM 9 Mart 2013 1. GÜNEŞ (%40)
DetaylıTÜRKİYE NİN YER ALTI SULARI ve KAYNAKLARI
TÜRKİYE NİN YER ALTI SULARI ve KAYNAKLARI Yer altı Suları; Türkiye, kumlu, çakıllı ve alüvyal sahalar ile başta karstik alanlar olmak üzere, geçirimli kayaçlara bağlı olarak yer altı suları bakımından
DetaylıTarım, yeryüzündeki belli başlı üretim şekillerinden en gerekli ve yaygın olanıdır. Tarımın yapılış şekli ve yoğunluğu, ülkelerin gelişmişlik
TARIM VE EKONOMİ Tarım, yeryüzündeki belli başlı üretim şekillerinden en gerekli ve yaygın olanıdır. Tarımın yapılış şekli ve yoğunluğu, ülkelerin gelişmişlik düzeyine bağlıdır. Bazı ülkelerde tarım tekniği
Detaylı4. Ünite ÜRETTİKLERİMİZ
4. Ünite ÜRETTİKLERİMİZ Ekonomi: İnsanların geçimlerini sürdürmek için yaptıkları her türlü üretim, dağıtım, pazarlama ve tüketim faaliyetlerinin ilke ve yöntemlerini inceleyen bilim dalına ekonomi denir.
DetaylıCOĞRAFİ YAPISI VE İKLİMİ:
TARİHİ : Batı Toroslar ın zirvesinde 1288 yılında kurulan Akseki İlçesi nin tarihi, Roma İmparatorluğu dönemlerine kadar uzanmaktadır. O devirlerde Marla ( Marulya) gibi isimlerle adlandırılan İlçe, 1872
DetaylıYERKÜRE VE YAPISI. Çekirdek (Ağır Küre) Manto (Ateş Küre (Magma)) Yer Kabuğu (Taş Küre) Hidrosfer (Su Küre) Atmosfer (Hava Küre)
YERKÜRE VE YAPISI Dünya iç içe kürelerden meydana gelmiştir. Bu katmanların kalınlıkları, yoğunlukları ve bileşimleri birbirinden çok farklıdır. Yoğunlukları dışarıdan Dünya nın merkezine doğru artar.
DetaylıORTAÖĞRETİM ÖĞRENCİLERİ ARAŞTIRMA PROJELERİ YARIŞMASI ŞENKAYA İLÇE MERKEZİNİN MEKAN OLARAK DEĞİŞTİRİLMESİ PROJESİ ONUR PARLAK TUĞÇE YAĞIZ
ORTAÖĞRETİM ÖĞRENCİLERİ ARAŞTIRMA PROJELERİ YARIŞMASI ŞENKAYA İLÇE MERKEZİNİN MEKAN OLARAK DEĞİŞTİRİLMESİ PROJESİ ONUR PARLAK TUĞÇE YAĞIZ Erzurum, 2015 Proje adı Şenkaya ilçe merkezinin mekan olarak değiştirilmesi
DetaylıCoğrafya Proje Ödevi. Konu: Hindistan ve Nijerya nın Ekonomik Özellikleri. Kaan Aydın 11/D
Coğrafya Proje Ödevi Konu: Hindistan ve Nijerya nın Ekonomik Özellikleri Kaan Aydın 11/D---1553 Hindistan ın Genel Özellikleri DEVLETİN ADI: Hindistan Cumhuriyeti BAŞKENTİ: Yeni Delhi YÜZÖLÇÜMÜ: 3.287.590
DetaylıEDİRNE UZUNKÖPRÜ DOĞAL ORTAMI TEMİZ HAVASI İLE SÜPER BİR YAŞAM BURADA UZUNKÖPRÜ DE. MÜSTAKİL TAPULU İMARLI ARSA SATIŞI İSTER YATIRIM YAPIN KAZANIN
EDİRNE UZUNKÖPRÜ MÜSTAKİL TAPULU İMARLI ARSA SATIŞI Yunanistan sınırına 6 kilometre uzaklıkta yer alan Edirne nin Uzunköprü ilçesi, Osmanlı İmparatorluğu nun Trakya daki ilk yerleşimlerinden biri. Ergene
DetaylıBURDUR-YASSIGÜME KÖYÜNÜN, FİZİKİ COĞRAFYA AÇISINDAN, ÇEVRE SORUNLARI
BURDUR-YASSIGÜME KÖYÜNÜN, FİZİKİ COĞRAFYA AÇISINDAN, ÇEVRE SORUNLARI Arş. Gör. Hakan YİĞİTBAŞIOĞLU Göller Yöresinde yeralan Burdur Havzası'nın oluşumunda tektonik hareketlerin büyük etkisi olmuştur. Havza
DetaylıT.C. GIDA,TARIM VE HAYVANCILIK BAKANLIĞI TÜRKİYE TARIM HAVZALARI ÜRETİM VE DESTEKLEME MODELİ. 30 Havza
T.C. GIDA,TARIM VE HAYVANCILIK BAKANLIĞI TÜRKİYE TARIM HAVZALARI ÜRETİM VE DESTEKLEME MODELİ 30 Havza 1 Sunum Planı 1. Tarım havzalarının belirlenmesi 2. Mevcut durum değerlendirmesi 3. Amaç ve gerekçe
DetaylıTarım Alanları,Otlak Alanları, Koruma Alanları Öğrt. Gör.Dr. Rüya Bayar
Tarım Alanları,Otlak Alanları, Koruma Alanları Öğrt. Gör.Dr. Rüya Bayar Tarım, yeryüzünde en yaygın olan faaliyetlerden olup, gıda maddeleri ve giyim eşyası için gerekli olan hammaddelerin büyük bölümü
DetaylıKONUYA GİRİŞ İnsanların toprağı işleyerek ekme ve dikme yoluyla ondan ürün elde etmesi faaliyetine tarım denir. BÖLGELERE GÖRE TOPRAKLARDAN YARARLANMA
GÜNÜMÜZDE ve GAP KONUYA GİRİŞ İnsanların toprağı işleyerek ekme ve dikme yoluyla ondan ürün elde etmesi faaliyetine tarım denir. BÖLGELERE GÖRE TOPRAKLARDAN YARARLANMA Türkiye nüfusunun yaklaşık %48.4
DetaylıBÖLÜM 16 YERYÜZÜ ŞEKİLLERİNİN GELİŞMESİ
BÖLÜM 16 YERYÜZÜ ŞEKİLLERİNİN GELİŞMESİ TOPOĞRAFYA, YÜKSELTİ VE RÖLİYEF Yeryüzünü şekillendiren değişik yüksekliklere topoğrafya denir. Topoğrafyayı oluşturan şekillerin deniz seviyesine göre yüksekliklerine
DetaylıBeşparmak, Karakümes ve Marçal Dağları'ndan oluşan dağlara "Batı Menteşe Dağları" denir.
Beşparmak, Karakümes ve Marçal Dağları'ndan oluşan dağlara "Batı Menteşe Dağları" denir. yukarıda adı geçen dağlardan oluşan "Doğu Menteşe Dağları" arasında arasında Çine Çayı Vadisi uzanır. Aydın iline
DetaylıB A S I N Ç ve RÜZGARLAR
B A S I N Ç ve RÜZGARLAR B A S I N Ç ve RÜZGARLAR Havadaki su buharı ve gazların, cisimler üzerine uyguladığı ağırlığa basınç denir. Basıncı ölçen alet barometredir. Normal hava basıncı 1013 milibardır.
Detaylı128 ADA 27 VE 32 PARSEL NUMARALI TAŞINMAZLARA YÖNELİK 1/5000 ÖLÇEKLİ AÇIKLAMA RAPORU
AKÇAKALE KÖYÜ (MERKEZ/GÜMÜŞHANE) 128 ADA 27 VE 32 PARSEL NUMARALI TAŞINMAZLARA YÖNELİK 1/5000 ÖLÇEKLİ NAZIM İMAR PLANI AÇIKLAMA RAPORU 2016 AKÇAKALE KÖYÜ-MERKEZ/GÜMÜŞHANE 128 ADA 27 VE 32 NUMARALI PARSELLERE
Detaylı1- Çevresine göre alçakta kalmış ve vadilerle derin yarılmamış düzlüklere ne denir?
1- Çevresine göre alçakta kalmış ve vadilerle derin yarılmamış düzlüklere ne denir? a. Ova b. Vadi c. Plato d. Delta 2- Coğrafi bölgelerle ilgili aşağıdaki ifadelerden hangisi doğrudur? a. Coğrafi özellikleri
DetaylıFENERBAHÇE SPOR KULÜBÜ EĞİTİM KURUMLARI ANADOLU LİSESİ 10. SINIFLAR COĞRAFYA İZLEME SINAVI
1. 2. Kalker gibi tortul kayaçların metamorfik kayaçlarına dönüşmesinde etkili olan faktörler aşağıdakilerin hangisinde verilmiştir (5 puan)? A. Soğuma - Buzullaşma B. Ayrışma - Erime C. Sıcaklık - Basınç
DetaylıÇYDD: su, değeri artan stratejik bir nitelik kazanacaktır.
ÇYDD: su, değeri artan stratejik bir nitelik kazanacaktır. 2017 Dünya Su Günü Bildirisi 2016 yılı, ilk kayıtların tutulduğu 1880 yılından bu yana en sıcak yıl olarak kayda geçti. 2 yüzyıl, dünya ortalama
DetaylıTablo : Türkiye Su Kaynakları potansiyeli. Ortalama (aritmetik) Yıllık yağış 642,6 mm Ortalama yıllık yağış miktarı 501,0 km3
Dünyadaki toplam su miktarı 1,4 milyar km3 tür. Bu suyun % 97'si denizlerde ve okyanuslardaki tuzlu sulardan oluşmaktadır. Geriye kalan yalnızca % 2'si tatlı su kaynağı olup çeşitli amaçlar için kullanılabilir
Detaylı1. Yer kabuðunun yapý gereði olan bir veya birkaç mineralden oluþan kütlelere ne ad verilir?
Soru - Yanýt 15 1. Yer kabuðunun yapý gereði olan bir veya birkaç mineralden oluþan kütlelere ne ad verilir? Yanýt: Yer kabuðunun yapý gereði olan bir veya birkaç mineralden oluþan kütlelere kayaç denir.
DetaylıBİTLİS İLİ MADEN VE ENERJİ KAYNAKLARI
BİTLİS İLİ MADEN VE ENERJİ KAYNAKLARI Bitlis ili, Doğu Anadolu Bölgesinde yer almakta olup, engebeli bir topoğrafyaya sahiptir. Ahlat Ovasıyla, bir düzlük gibi Bitlis in kuzeydoğusundan Van Gölüne doğru
DetaylıBaşlıca Toprak Tipleri ve Özellikleri
Başlıca Toprak Tipleri ve Özellikleri Toprak, üzerinde tüm canlıların barınıp yaşadığı, insan ve hayvan beslenmesi için gerekli ürünlerin yetiştiği yaşayan canlı bir varlıktır ve yaşamın kaynağıdır. Toprak,
DetaylıTARIM SİSTEMLERİ 3. Nemli Tarım
NEMLİ TARIM TARIM SİSTEMLERİ 3 Nemli Tarım Nemli Tarım Yağan yağışlarla gelen su, evaporasyon ve transpirasyonla harcanan sudan fazla olur ise böyle yerlere nemli bölgeler denir. Bu bölgelerde uygulanan
DetaylıTÜRKİYE NİN DÜNYA ÜZERİNDEKİ YERİ
İ İ İ İ Ğ TÜRKİYE NİN DÜNYA ÜZERİNDEKİ YERİ TÜRKİYE VE YAKIN ÇEVRESİ NEOTEKTONİK HARİTASI TÜRKİYE VE ÇEVRESİ LEVHA HARİTASI TÜRKİYE VE ÇEVRESİ LEVHA HARİTASI-2 TÜRKİYE PALEOZOİK ARAZİLER HARİTASI TÜRKİYE
DetaylıToprak oluşumu ve toprak türleri
On5yirmi5.com Toprak oluşumu ve toprak türleri Toprak oluşumu ve toprak türleri nelerdir? Yayın Tarihi : 13 Kasım 2012 Salı (oluşturma : 3/1/2017) -Toprağın oluşması için önce kayaların çözünmesi gerekir.
Detaylı2016 Başkale nin Tarihçesi: Başkale Coğrafyası:
Başkale nin Tarihçesi: Başkale Urartular zamanında Adamma olarak adlandırılan bir yerleşme yeriydi. Ermeniler buraya Adamakert ismini vermişlerdir. Sonraları Romalılar ve Partlar arasında sınır bölgesi
DetaylıBÖLÜMLERİ: - 1. Adana Bölümü - 2. Antalya Bölümü YERYÜZÜ ŞEKİLLERİ: AKDENİZ BÖLGESİ KONUMU, SINIRLARI VE KOMŞULARI: Akdeniz Bölgesi
AKDENİZ BÖLGESİ KONUMU, SINIRLARI VE KOMŞULARI: Bölge yurdumuzun güneyinde, Akdeniz boyunca bir şerit halinde uzanır. Komşuları Ege, İç Anadolu, Doğu Anadolu ve Güney Doğu Anadolu Bölgeleri, Suriye, Kıbrıs
DetaylıNİSAN 2017 ÜLKESEL BUĞDAY GELİŞİM RAPORU
Türkiye Geneli Bitki Gelişimi Türkiye de 2016-2017 Ekim sezonunda buğday ekim alanlarının geçen yılki rakamı koruyacağı hatta çok azda olsa özellikle İç Anadolu Bölgesinde artış olacağı tahmin edilmektedir.
DetaylıTÜRKİYE NİN İKLİMİ. Türkiye nin İklimini Etkileyen Faktörler :
TÜRKİYE NİN İKLİMİ İklim nedir? Geniş bir bölgede uzun yıllar boyunca görülen atmosfer olaylarının ortalaması olarak ifade edilir. Bir yerde meydana gelen meteorolojik olayların toplamının ortalamasıdır.
DetaylıAR&GE BÜLTEN. İl nüfusunun % 17 si aile olarak ifade edildiğinde ise 151 bin aile geçimini tarım sektöründen sağlamaktadır.
İzmir İlinin Son 5 Yıllık Dönemde Tarımsal Yapısı Günnur BİNİCİ ALTINTAŞ İzmir, sahip olduğu tarım potansiyeli ve üretimi ile ülkemiz tarımında önemli bir yere sahiptir. Halen Türkiye de üretilen; enginarın
DetaylıMEKANSAL BIR SENTEZ: TÜRKIYE. Türkiye nin İklim Elemanları Türkiye de İklim Çeşitleri
MEKANSAL BIR SENTEZ: TÜRKIYE Türkiye nin İklim Elemanları Türkiye de İklim Çeşitleri Türkiye de Sıcaklık Türkiye de Yıllık Ortalama Sıcaklık Dağılışı Türkiye haritası incelendiğinde Yükseltiye bağlı olarak
DetaylıĠKLĠM DEĞĠġĠKLĠĞĠ ve TARIM VE GIDA GÜVENCESĠ
TÜRKĠYE NĠN BĠRLEġMĠġ MĠLLETLER ĠKLĠM DEĞĠġĠKLĠĞĠ ÇERÇEVE SÖZLEġMESĠ NE ĠLĠġKĠN ĠKĠNCĠ ULUSAL BĠLDĠRĠMĠNĠN HAZIRLANMASI FAALĠYETLERĠNĠN DESTEKLENMESĠ PROJESĠ ĠKLĠM DEĞĠġĠKLĠĞĠ ve TARIM VE GIDA GÜVENCESĠ
DetaylıBölüm 7. Tarımsal Üretim Faktörleri. Üretim Faktörleri Toprak Sermaye Emek (iş) Girişimcilik (yönetim yeteneği)
Bölüm 7. Tarımsal Üretim Faktörleri Üretim Faktörleri Toprak Sermaye Emek (iş) Girişimcilik (yönetim yeteneği) Tarımsal yapı, toprak (doğa), sermaye, emek ve girişimcilik gibi temel üretim araçlarının
DetaylıFinlandiya nın Tarihçesi
Finlandiya Yüzölçümü :338.145 km 2 Nüfusu :5.175.783 İdare şekli :Cumhuriyet Başkenti :Helsinki Önemli şehirleri :Tampere, Espoo, Turku Dili :Fince Dini :Hristiyanlık Para birimi :Euro, Fin Markası Finlandiya
DetaylıDEVLETİN ADI: Büyük Britanya ve Kuzey İrlanda Birleşik Krallığı BAŞŞEHRİ: Londra YÜZÖLÇÜMÜ: 244.110 km2 NÜFUSU: 57.411.000 RESMİ DİLİ: İngilizce
İNGİLTERE DEVLETİN ADI: Büyük Britanya ve Kuzey İrlanda Birleşik Krallığı BAŞŞEHRİ: Londra YÜZÖLÇÜMÜ: 244.110 km2 NÜFUSU: 57.411.000 RESMİ DİLİ: İngilizce DİNİ: Hıristiyanlık PARA BİRİMİ: Sterlin 1.
DetaylıTÜRKİYE DE TARIMIN GELECEĞİ ve AVANTAJLAR
TÜRKİYE DE TARIMIN GELECEĞİ ve AVANTAJLAR Halil AGAH Kıdemli Kırsal Kalkınma Uzmanı 22 Kasım 2016, İSTANBUL 1 2 SUNUM PLANI TARIMDA KÜRESELLEŞME TÜRK TARIM SEKTÖRÜ VE SON YILLARDAKİ GELİŞMELER TARIMDA
Detaylı2018 GÜRHAN SÖZER (Şehir Plancısı)
BALIKESİR İLİ AYVALIK İLÇESİ FETHİYE MAHALLESİ 803 ADA 4 NO.LU PARSEL NAZIM İMAR PLANI DEĞİŞİKLİĞİ PLAN AÇIKLAMA RAPORU 2018 GÜRHAN SÖZER (Şehir Plancısı) İÇİNDEKİLER 1. PLANLAMA ALANININ KONUMU ve GENEL
DetaylıT.C. BALIKESİR BÜYÜKŞEHİR BELEDİYE BAŞKANLIĞI İMAR VE ŞEHİRCİLİK DAİRE BAŞKANLIĞI ŞEHİR PLANLAMA MÜDÜRLÜĞÜ. Plan Açıklama Raporu.
T.C. BALIKESİR BÜYÜKŞEHİR BELEDİYE BAŞKANLIĞI İMAR VE ŞEHİRCİLİK DAİRE BAŞKANLIĞI ŞEHİR PLANLAMA MÜDÜRLÜĞÜ PLANIN İSMİ BALIKESİR İLİ ALTIEYLÜL İLÇESİ GÖKKÖY MAHALLESİ 218 ADA 4, 5, 6, 7, 9, 10, 11, 12,
DetaylıSEYİTÖMER LİNYİT ÇIKARIM SAHASI
Yoncalı Ovası Kütahya ovası kuzeydeki "Yoncalı Depresyonu"ndan bir eşik alanıyla ayrılmaktadır. Zengin linyit yataklarının içinde yer aldığı neojen bir düzlük olan Yoncalı Depresyonu, Kütahya Ovası'ndan
DetaylıHAVZA SEÇİMİ YÖNTEM VE KRİTERLERİ
Orman ve Su İşleri Bakanlığı Orman Genel Müdürlüğü HAVZA SEÇİMİ YÖNTEM VE KRİTERLERİ Toprak Muhafaza ve Havza Islahı Dairesi Başkanı Havza? Hidrolojik olarak; Bir akarsu tarafından parçalanan, kendine
DetaylıTürkiye nin Nüfus Özellikleri ve Dağılışı
Türkiye nin Nüfus Özellikleri ve Dağılışı 1 Nüfusun Yaş Gruplarına Göre Dağılımı Nüfus miktarı kadar önem taşıyan bir başka kriter de nüfusun yaş yapısıdır. Çünkü, yaş grupları nüfusun genel yapısı ve
DetaylıİTALYA. Sanayi,Turizm,Ulaşım
İTALYA FİZİKİ ÖZELLİKLERİ Coğrafi konum Yer şekilleri İklimi BEŞERİ ÖZELLİKLERİ Nüfusu Tarım ve hayvancılık Madencilik Sanayi,Turizm,Ulaşım İTALYANIN KİMLİK KARTI BAŞKENTİ:Roma DİLİ:İtalyanca DİNİ:Hıristiyanlık
DetaylıTanımlar. Bölüm Çayırlar
Çayır-Mer a Ders Notları Bölüm 1 1 1.1. Çayırlar Bölüm 1 Tanımlar Genel olarak düz ve taban suyu yakın olan alanlarda oluşmuş, gür gelişen, sık ve uzun boylu bitkilerden meydana gelen alanlardır. Toprak
DetaylıSULAMA VE ÇEVRE. Küresel Su Bütçesi. PDF created with pdffactory trial version www.pdffactory.com. Yrd. Doç. Dr. Hakan BÜYÜKCANGAZ
Sulama? Çevre? SULAMA VE ÇEVRE Yrd. Doç. Dr. Hakan BÜYÜKCANGAZ SULAMA: Bitkinin gereksinimi olan ancak doğal yağışlarla karşılanamayan suyun toprağa yapay yollarla verilmesidir ÇEVRE: En kısa tanımıyla
DetaylıSu, evrende varolan canlı varlıkların yaşamlarını devam ettirebilmeleri için gerekli olan en temel öğedir. İnsan kullanımı, ekosistem kullanımı,
GELECEĞİN SORUNLARI SU Su, evrende varolan canlı varlıkların yaşamlarını devam ettirebilmeleri için gerekli olan en temel öğedir. İnsan kullanımı, ekosistem kullanımı, ekonomik kalkınma, enerji üretimi,
DetaylıCOĞRAFİ KONUM ÖZEL KONUM TÜRKİYE'NİN ÖZEL KONUMU VE SONUÇLARI
COĞRAFİ KONUM Herhangi bir noktanın dünya üzerinde kapladığı alana coğrafi konum denir. Özel ve matematik konum diye ikiye ayrılır. Bir ülkenin coğrafi konumu, o ülkenin tabii, beşeri ve ekonomik özelliklerini
DetaylıMURADİYE Nüfus Erkek Kadın Toplam Gürpınar Oran %52 % Kaynak: Tüik
Muradiye Tarihi: Muradiye, cumhuriyet ilanına kadar Kandahar ve Bargıri adıyla iki yerleşim birimi olarak anılırken cumhuriyet sonrası birleşerek Muradiye ismini almıştır. Tarihi ile ilgili fazla bilgi
DetaylıÖ:1/1000 OCAK Küçüksu Mah.TekçamCad.Söğütlü İş Mrk.No:4/7 ALTINOLUK TEL:
ÇANAKKALE İli, AYVACIK İLÇESİ, KÜÇÜKKUYU BELDESİ, GÖKÇETEPE MAH. KÖYİÇİ MEVKİİ, İ17-d-23-a-1-b PAFTA, 248 ADA-8,17 PARSELLERE AİT UYGULAMA İMAR PLANI DEĞİŞİKLİĞİ Ö:1/1000 OCAK 2016 Küçüksu Mah.TekçamCad.Söğütlü
DetaylıCOĞRAFYA YERYÜZÜ ŞEKİLLERİ 1.JEOLOJİK ZAMANDA OLUŞAN YERLER BU ALANLAR 1. JEOLOJİK ZAMANDA OLUŞTUĞU İÇİN DEPREM RİSKİ EN AZ OLAN YERLERDİR.
COĞRAFYA YERYÜZÜ ŞEKİLLERİ 1.JEOLOJİK ZAMANDA OLUŞAN YERLER TRAKYADA YILDIZ DAĞLARI MASİFİ İÇ ANADOLUDA KIRŞEHİR MASİFİ DOĞU ANADOLUDA BİTLİS MASİFİ EGEDE SARUHAN MENTEŞE MASİFİ KASTAMONUDA DADAY-DEVREKANİ
DetaylıTARIMSAL ORMANCILIK (AGROFORESTRY) Prof. Dr. İbrahim TURNA
TARIMSAL ORMANCILIK (AGROFORESTRY) Prof. Dr. İbrahim TURNA 6.3.2.4. Akdeniz Bölgesinde Tarımsal Ormancılık Uygulamaları ve Potansiyeli Bölgenin Genel Özellikleri: Akdeniz kıyıları boyunca uzanan Toros
Detaylı2-Maden bakımından zengin olduğu halde endütrisi yeterince gelişmemiş olan bölgemiz hangisidir?
KPSS Coğrafya Kısa Bilgiler 1-Bitki çeşitliğinin en fazla olduğu bölgemiz hangisidir? -Marmara Bölgesi 2-Maden bakımından zengin olduğu halde endütrisi yeterince gelişmemiş olan bölgemiz hangisidir? -Doğu
DetaylıDOĞA - İNSAN İLİŞKİLERİ VE ÇEVRE SORUNLARININ NEDENLERİ DERS 3
DOĞA - İNSAN İLİŞKİLERİ VE ÇEVRE SORUNLARININ NEDENLERİ DERS 3 İnsan yaşamı ve refahı tarihsel süreç içinde hep doğa ve doğal kaynaklarla kurduğu ilişki ile gelişmiştir. Özellikle sanayi devrimine kadar
DetaylıMETEOROLOJİ GENEL MÜDÜRLÜĞÜ ARAŞTIRMA DAİRESİ BAŞKANLIĞI
METEOROLOJI METEOROLOJİ GENEL MÜDÜRLÜĞÜ ARAŞTIRMA DAİRESİ BAŞKANLIĞI Sayı : 133 Mart 2017 Aylık Bülten www.mgm.gov.tr METEOROLOJİ GENEL MÜDÜRLÜĞÜ ARAŞTIRMA DAİRESİ BAŞKANLIĞI Sayı : 133 Mart 2017 YAĞIŞ
DetaylıAkdeniz in Pleyistosen Deniz Düzeyi Değişimlerini Karakterize Eden, Çok Dönemli-Çok Kökenli Bir Mağara: Gilindire Mağarası (Aydıncık-İçel)
Akdeniz in Pleyistosen Deniz Düzeyi Değişimlerini Karakterize Eden, Çok Dönemli-Çok Kökenli Bir Mağara: Gilindire Mağarası (Aydıncık-İçel) The Cave With Multiple-Periods And Origins Characterizing The
DetaylıRüzgarlar kum çakıl gibi gevşek maddeleri havalandırarak taşımak, zemine çarparak aşındırmak ve biriktirmek suretiyle yeryüzünü şekillendirirler.
Rüzgarlar kum çakıl gibi gevşek maddeleri havalandırarak taşımak, zemine çarparak aşındırmak ve biriktirmek suretiyle yeryüzünü şekillendirirler. Rüzgarların şekillendirici etkilerinin görüldüğü yerlerin
Detaylı