ALTERNATİF BİR BEBEK BESLEME YÖNTEMİ: FİNCANLA BESLEME

Ebat: px

Şu sayfadan göstermeyi başlat:

Download "ALTERNATİF BİR BEBEK BESLEME YÖNTEMİ: FİNCANLA BESLEME"

Aylin Çınar
8 yıl önce
İzleme sayısı:

1 ALTERNATİF BİR BEBEK BESLEME YÖNTEMİ: FİNCANLA BESLEME Dr. Emine Özlüses LBNDH Emzirme Danışmanlığı Bölümü Sıfır-altı ay tek başına, altıncı aydan sonra da ek gıdalarla beraber yirmidört aya kadar anne sütü ile beslemenin önemi ve gereği tüm dünyada bilinen bir gerçektir. Anne sütünü bebeğe ulaştırmanın en ideal yolu; anne göğsüdür. Bazı durumlarda bu mümkün olmaz ve annesinin sütünü bebeğe ulaştırmak için başka yöntemlere ihtiyaç duyarız. Tüm dünyada yaygın olarak kullanılan ve ilk akla gelen seçenek biberondur oysa pek çok alternatif yol vardır. Bunlardan biri de fincanla beslemedir. Hangi durumlarda fincanla beslemeye ihtiyaç duyulur? *Anne ve bebeğin bir arada olamadığı durumlarda; annenin ya da bebeğin hastalığı, annenin çalışması gibi. *Annenin meme başının çok yaralı olduğu ve sütün doğrudan memeden bebeğe ulaştırılamadığı durumlarda *Bebeğin anne sütünü reddetmediği ancak memeyi reddettiği durumlarda. *Bebeğin memeyi effektif ememediği durumlarda; bebeğin preterm, düşük doğum ağırlıklı olması, yorgun, hasta ya da güçsüz olması gibi. *Bebekte minör damak ya da dudak yarığı olduğu durumlarda. *Bebeğin geçici bir süre mama ile beslenmesi gerektiğinde. Fincanla beslemenin diğer besleme yöntemlerine göre üstünlükleri; *Biberonla beslenme sırasında bebek dilini kullanmaz. Ağzını küçük bir açıyla açar ve ağzına anne göğsüne kıyasla daha fazla basınçla ve hızla gelen sütü yutar. Bu farklılık bebekte meme şaşkınlığı denen sorunu ortaya çıkarır. Oysa fincanla besleme sırasında bebeğin ağzı

Anne sütünü bebeğe ulaştırmanın en ideal yolu; anne göğsüdür. Bazı durumlarda bu mümkün olmaz ve annesinin sütünü bebeğe ulaştırmak için başka yöntemlere ihtiyaç duyarız.

2 kocaman açılır, dil aktif olarak beslemede görev alır ve bebek çiğneme hareketi yaparak beslenir.böylece bebek meme şaşkınlığı denen durumdan korur. *Biberonla beslemeden anne göğsüne geçişte çoğu zaman sıkıntı yaşanır ve bebekler daha az efor sarfederek beslendikleri biberonu tercih eder. Oysa fincandan anne göğsüne geçişte hiç sorun yaşanmaz *Fincanla besleme, kaşıkla, enjektörle, NG sonda ile ya da damlalıkla beslemeye kıyasla daha çok sürekliliği olan bir yöntemdir. İçinde süt olduğu müddetçe fincan bebeğin ağzına dayalıdır. *Bebeğin kendi beslenmesinde aktif rol almasını sağlar. Fincanla beslemede bebek aynı anne memesinde olduğu gibi miktar ve süre kontrolü yapar. Yani ne kadar süre boyunca, ne sıklıkta ve ne miktarda besleneceğine kendi karar verir.oysa biberonla beslemede tüm bunları belirleyen, bebeği besleyen kişidir. *Bebeğin anne sütünü sindirirken tükrüğünü de kullanmasını sağlar. Nazogastrik tüple beslemede süt, bebeğin midesine doğrudan gittiği için bu mümkün değildir. *Besleme sırasında bebekle daha fazla göz kontağı kurulmasını ve etkileşime geçilmesini sağlar. Özellikle emzirme sürecinde kendini anne-bebek çiftinden dışlanmış hiiseden babanın en uygun şekilde doğal besleme sürecine katılımını sağlar. *Daha yavaş bir beslenme tarzı olduğu için bebeği ileri yaşlarda gelişebilecek obesiteye karşı korur. *Biberona kıyasla daha düzgün yüzeyli bir besleme aracı olduğundan temizliği daha kolaydır.

Oysa fincandan anne göğsüne geçişte hiç sorun yaşanmaz *Fincanla besleme, kaşıkla, enjektörle, NG sonda ile ya da damlalıkla beslemeye kıyasla daha çok sürekliliği olan bir yöntemdir.

3 Fincanla besleme tekniği Ebeveyn bu tekniğin uygulanışını önce emzirme danışmanını izleyerek ve dinleyerek öğrenmeli, sonra onun gözetimi altında, daha sonra da bağımsız olarak uygulamalıdır. *Fincanla besleme yapacak kişi ellerini yıkar ve tüm dikkatini besleme işine verebilmek için uyaranları azaltarak koşulları uygun hale getirir. *Öncelikle bu iş için uygun nitelikte bir kaba ihtiyaç vardır. İdeal olarak böyle bir kabın şeffaf, yumuşak, geniş ve düzgün ağızlı ve kolay temizlenebilir olması gerekir. Bu amaçla süt saklama bardakları, şeffaf biberon kapakları ya da özel besleme bardakları kullanılır. *Fincan önceden temizlenir. İçine benmari yöntemi ile ısıtılmış anne sütü konulur.süt miktarı 1 oz u (30ml) geçmemelidir. *Fincanla besleme sırasında bebekler genelde elleriyle fincanı tutarlar. Benzer davranışı anne göğsüne geldiklerinde de yaparlar. Bu nedenle besleyen kişi idare edebiliyorsa bebeğin kolları ve elleri serbest olmalıdır. Aksi takdirde bebeğin kolları bir örtüyle sarılmaldır. *Bebeğe uygun pozisyon verilir. Bunun için bebek, besleyen kişinin dizlerinin üstüneyan olarak (resim-a) ya da karşı karşıya olacakları şekilde (resim-b) ya da bebeğin sırtı annenin göğsüne dayalı olarak (resim-c)oturtulur.yarı dik pozisyona getirilir, omuzları ve boynu desteklenir. Boynu mümkün olduğunca sabitlemek gerekir çünkü bebek besleme sırasında başını çevirip fincandaki sütün dökülmesine neden olabilir.

*Öncelikle bu iş için uygun nitelikte bir kaba ihtiyaç vardır. İdeal olarak böyle bir kabın şeffaf, yumuşak, geniş ve düzgün ağızlı ve kolay temizlenebilir olması gerekir.

4 Resim a Resim b Resim c *Bebeğin çenesinin altına bir havlu ya da önlük yerleştirirlir. *Fincanın kenarı ile bebeğin alt dudağına uyarı verilir. Çenesini yukarı kaldırması, dilini dışarı çıkarması ve aranması ile (bunlar bebeğin beslenmeye hazır olduğunun işaretleridir) fincan kibarca bebeğin ağız kenarlarından içeriye sokulur ve alt çeneye bastırılır. Bebeğe zarar verme endişesiyle fincanın çeneye yaslanmaması, sütün dudakla fincan arasındaki mesafeden dökülmesine neden olur. *Besleyen kişi fincanı bütün eli ile sarmamalı, kaptaki süt miktarını ve bebeğin dil hareketlerini görebilmek için alt uca yakın tutmalı ve parmakları ile bebeğin çenesinden destek almalıdır. *Fincan bebeğin ağzına yerleştirildikten sonra süt bebeğin diline değecek kadar fincan kaldırılır ancak kesinlikle süt bebeğin ağzına dökülmez. *Süt diline değince bebek otomatik olarak ağzını açar, dilini bir kaşık gibi çukurlaştırarak uzatır ve süte daldırır (bu esnada sütte hava kabarcıkları oluşur). Ardından bebek dilindeki çukura doldurduğu sütü negatif basınçla çeker ve istediği kadarını yutar, yutamayacağı miktarı da kaba tükürür. Tekrarlayan bu hareketler sırasında bebeğin yutkunduğu duyulur ve dilin sürekli olarak kabın içinde dolaştığı görülür. Son yutkunma sesi duyulmadan fincan bebeğin çenesinden ayrılmamalıdır. Aksi takdirde beslenmenin sürekliliği olmaz ve aynı zamanda da doz kaybı meydana gelir. *Tıpkı anne memesinde olduğu gibi bebek aralarda durur ve dinlenir. Bir kaç mola ile beraber fincanla besleme dakikada tamamlanır. Bu süre anne göğsünden beslenmeye denk, biberonla beslemeden uzundur. Biberonla bir sütün verilmesi 7-10dakika sürmektedir.biberona kıyasla uzun

bastırılır. Bebeğe zarar verme endişesiyle fincanın çeneye yaslanmaması, sütün dudakla fincan arasındaki mesafeden dökülmesine neden olur.

5 olan besleme süresi bir dezavantaj gibi görünmekte ve pek çok ebeveyni ve sağlık çalışanını bu yöntemi uygulamaktan alıkoymaktadır. Oysa bu durum bebek açısından büyük avantajdır. Fincanla beslemede bebeğin mide hacmi süt ile yavaş yavaş dolarken kan şekerinde ve insülin düzeyinde yavaş bir yükselme olmakta ve mide dolduğunda beyin de doygunluğu algılamaktadır. Biberonla ise çok kısa sürede, beyin henüz doygunluğu algılamadan, mide dolmakta, kan şekeri yükselmekte ve ani insülin salınımı meydana gelmektedir.bundan dolayı da gerek anne göğsü ile gerekse fincanla beslenerek büyüyen bebeklerde ileri yaşlarda obesite görülme sıklığı azdır. Anne sütünün şişmanlıktan koruyucu etkisi doz bağımlıdır ve anne sütü ile beslenilen her ay bu sıklık %4 azalmaktadır. *Besleme işlemi bittikten sonra fincan, sıcak sabunlu su ile yıkanır, çalkalanır ve kurulanır. Bir sonraki kullanım için ağzı kapalı ve kuru bir şekilde bekletilir. Kaynaklar 1-Abouelfettoh, AM.;Dowlind, DA.; Dabash, SA.; Elgulngy,SR. And Seoud, IA. (2008). Cup Versus bottle feeding for hospitalized late preterm infants in Egypt: a quasi-experimental study. İnternational Breastfeed Journal, 21(3):27 2-Huang, Y.; Gau, ML.; Huang, CM. nad Lee, JT. (2009). Supplementatıon with Cup-feeding as A Substitute for Bottle-feeding to promote Breastfeeding. Chang Gung Medical Journal, 32: İnternatıonal Breastfeeding Centre. Finger and Cup Feeding (Elektronik erişim). 4-Howard, CR.; Blieck, EA.; Hoopen, C.; Howard, FM., Lanphear, BP. And lawrence, RA. (1999). Physiologic Stability of Newborns During Cup and bottle Feeding. Pediatrics, 104: Sivri, S. (2013). Çocukluk Çağı Beslenmesinin İleri Yaşama Etkisi. Sözlü Sunum: KKTC Pediatri Sempozyumu. Not: Bu derleme Kıbrıs Türk Tabipleri Odası nın yayını olan Sağlık Dünyamız Dergisi nde Yıl:1 Sayı: 3 Mayıs/Haziran 2013 te yayınlanmıştır.

Biberonla ise çok kısa sürede, beyin henüz doygunluğu algılamadan, mide dolmakta, kan şekeri yükselmekte ve ani insülin salınımı meydana gelmektedir.

Benzer belgeler

Sağlık Bülteni İLK YARDIM BÖLÜM III TEMEL YAŞAM DESTEĞİ

Sağlık Bülteni İLK YARDIM BÖLÜM III TEMEL YAŞAM DESTEĞİ Sağlık Bülteni İLK YARDIM ODTÜ G. V. ÖZEL MERSİN İLKÖĞRETİM OKULU Ocak 2014 SOLUNUM ve KALP DURMASI NEDİR? BÖLÜM III TEMEL YAŞAM DESTEĞİ Solunum durması: Solunum hareketleri durunca, vücuda yaşamak için