Karabey, A., Önal, M., Çavdar, Y.

Transkript

1 MYO-ÖS Ulusal Meslek Yüksekokulları Öğrenci Sempozyumu EKĐM 2010-DÜZCE MAKĐNE VE METAL TEKNOJĐLERĐ BÖLÜMÜ ÖĞRENCĐLERĐNĐN BÖLÜM TERCĐH SEBEPLERĐ, MESLEKĐ EĞĐTĐME BAKIŞI VE ÖĞRENĐM SONRASI BEKLENTĐLERĐNE YÜZÜNCÜ YIL ÜNĐVERSĐTESĐ ERCĐŞ MYO ÖRNEĞĐ ÖZET Altuğ KARABEY 1 Metin ÖNAL 1 Yaprak ÇAVDAR 1 Erciş Meslek Yüksekokulu Yüzüncü Yıl Üniversitesi - VAN akarabey@yyu.edu.tr monal@yyu.edu.tr yaprakcavdar@gmail.com Meslek Yüksekokulları bilindiği üzere iki yıl eğitim veren ve yüksek öğretimde önlisans olarak ifade edilen eğitim birimidir. Makine teknikerliği, teknik eğitimin en temel dallarından biridir. Makine teknikerleri ise mekanik, dizayn, üretim vb. endüstri alanlarında çalışan yarı profesyonel üyelerdir. Bu bölümden mezun olan öğrenciler kamu ve özel sektörlerin ilgili alanlarında istihdam edilebilmektedirler. Ancak, yapılan birçok araştırma ve gözlem, çoğu öğrencinin bu bölümü tercih ederken bilinçsiz davrandıklarını ortaya koymaktadır. Oysa ülkemizin ekonomik kalkınmasında vasıflı meslek elemanlarının önemi tartışılmaz bir gerçektir. Bu çalışmanın amacı, Makine ve Metal Teknolojileri Bölümü öğrencilerinin bu bölümü asıl tercih etme sebeplerini ortaya koymak ve karşılaştıkları olumsuzlukları tespit ederek, çözüm önerilerinde bulunmaktır. Böylece, gelecek nesillere bu bölümün gerçek ve olumlu yönlerinin aktarılmasını sağlamaktır. Bu amaca yönelik olarak Yüzüncü Yıl Üniversitesi, Erciş Meslek Yüksekokulu, Makine ve Metal Teknolojileri Bölümü nde öğrenim görmekte olan öğrencilerin sosyo-kültürel durumları, yüksekokul ve eğitim düzeyi hakkındaki düşünceleri, gelecekten beklentileri, eğitim süreleri, ders programları ve staj uygulamaları incelenmiş, makine eğitiminin genel sorunları ve çözüm önerileri üzerinde durulmuştur. Çalışma kapsamında, toplam 135 öğrenciye belli kategorilerde sorular yöneltilerek anketler yapılmış ve sonuçları sunulan bu çalışma kapsamında değerlendirilmiştir. Anahtar Kelimeler: Meslek Yüksekokulu; Makine Teknikerliği; Eğitim 1.GĐRĐŞ Bilginin ve bilgi teknolojisinin giderek önem kazandığı günümüz küresel ekonomisinin en önemli gerekliliklerinden biri de vasıflı insan gücünün yetiştirilmesidir. 21. yüzyılda global arenada ülkelerin rekabet gücünü yükseltecek kritik faktör insan gücüne yapılan yatırımdır[1]. Bu yüzyılın dinamik dünyasında iş dünyasının talep ettiği nitelikli ara elemanda aranan bazı nitelikler şunlardır: Değişen koşullara hızlı uyum sağlayabilmek, Problem çözebilmek, Đletişim kurabilmek, Takım çalışması yapabilmek, Sorumluluk alabilmek, Çok yönlü düşünebilmek, Güncel mesleki teknolojik bilgiye sahip olabilmek[6]. Türkiye nin de bu çerçevede rekabet edebilmesinde mesleki ve teknik eğitim ön plana çıkmaktadır. Mesleki ve teknik eğitimin temelini Mesleki ve Teknik Liseler oluştururken, yükseköğretim kademesinin en üst kurumu Meslek Yüksekokullarıdır[1]. 1

2 Meslek Yüksekokulu, 2547 sayılı Yükseköğretim Kanunu nun 3. maddesinde Belirli mesleklere yönelik ara insan gücü yetiştirmeyi amaçlayan dört yarıyıllık eğitim-öğretim sürdüren bir yükseköğretim kurumudur. biçiminde tanımlanmıştır[7]. Tüm işletmeler için nitelikli ara insan gücü önemli bir ihtiyaçtır. Đşletmelerin bu ihtiyaçlarını karşılamak amacıyla, meslek yüksekokullarına önem verilmeye başlanmıştır. Dünyada olduğu gibi ülkemizde de, ihtiyaç duyulan nitelikli ara insan gücü, sayıları bir hayli artmış olan meslek yüksekokulları aracılığı ile yetiştirilmeye çalışılmaktadır. Bu okulların temel amacı, farklı alanlarda ihtiyaç duyulan nitelikli ara elemanların yetiştirilmesini sağlamaktır[2]. Yükseköğretimin çok önemli amaçlarından birisi; öğrencileri, ilgi ve yetenekleri ölçüsünde ve doğrultusunda yurdun ve toplumun en üst düzeyde ve çeşitli alanlardaki insan gücü gereksinimlerine göre yetiştirmektir. Öğrencilerin ilgi ve yetenekleri meslek seçiminde çok önemli bir ölçüttür[3]. Meslek, bir kişinin hayatını kazanmak, geçimini sağlamak için yaptığı iş olarak tanımlanmaktadır. Meslek seçimi, öğrencinin yaşamında önemli bir olaydır. Meslek seçerken birey belli bir çalışma ortamı, belli bir yaşam biçimi de seçmiş olur. Seçtiği bu yolda da başarısıyla kendisini kanıtlamaya çalışır. Bireyler yetenekleri, ilgileri ve istekleri doğrultusunda meslek seçtiklerinde başarılı olurlar[2]. Türkiye de meslek yüksekokullarının örgün öğretimdeki payı her geçen gün artış göstermektedir. Meslek Yüksekokulları genç nüfusun talebini karşılamak ve işsizliğin azaltılmasına katkıda bulunmak için kurulmuşlarsa da, 4702 sayılı yasa kapsamında 2002 yılında başlayan meslek lisesi mezunlarına üniversiteye girişte sağlanan sınavsız geçiş uygulaması ile birlikte ortaöğretimde özellikle de meslek liselerinde eğitim-öğretimde görülen aksaklıkların yükseköğretime taşındığı ve eğitim kalitesini düşürdüğü tartışmasız bir gerçektir[4]. Türkiye de, öğrenciler yükseköğretime başlarken ilgi alanlarına göre değil, yaşamlarını güvenceye almaya yönelik seçim yapabilmektedirler. Bazen bu durum sadece üniversite mezunu olabilmek ya da açıkta kalmamak için öğrencinin hiç ilgi duymadığı bir bölümde okumasına yol açmaktadır[2]. Makine Teknikerlerini, kabaca Makine Mühendisi ile Makine Teknisyeni arasındaki ara insan gücü olarak tanımlamak mümkündür. Diğer bir ifade ile Teknisyenden daha fazla teknik bilgiye Mühendisten daha fazla uygulama becerisine sahip bir meslek ara elemanıdır. Çalışma ortamları genellikle fabrikalar veya atölyelerdir. Eğitim süresi iki yıl ile sınırlandırılmış olan Makine Teknikerliği öğrencileri, mezuniyet sonrasında çeşitli makinelerin kullanımı, makine parçalarının tasarımı, teknik resimlerin çizilmesi, talaşlı ve talaşsız üretim yöntemleri, kalite kontrolü alanlarında bilgi ve beceri sahibi olmaktadırlar. Ayrıca, genel ve teknik iletişim, kalite güvence ve standartlar, güzel sanatlar gibi alanlarda da sosyal dersler alan öğrenciler yaz tatillerinde öğrendikleri bilgileri staj yolu ile pekiştirme fırsatını da bulmaktadırlar[5]. Makine Teknikerliği, sanayi alanında çok tutulan, iş hayatı ile birebir ilişkili, istihdam olanakları geniş bir bölümdür. Ülkemizde yaklaşık 60 Makine Teknikerliği Bölümü nde in üzerinde öğrencinin öğrenim gördüğü bilinmektedir ve doğru kullanıldığında bu oran ülkemizin gereksinimini karşılayabilecek düzeydedir. Bölümümüz üretimde bulunan 2

3 işletmelerin ve buna bağlı olarak ulusal ekonominin üretim ve rekabet gücünün artırılması üzerinde önemli etkiye sahiptir. Bu etki günümüz koşullarında daha da artmaktadır[5]. Mesleki ve teknik eğitim sürecinin sağlıklı işleyişinin sağlanabilmesi için öğrenim gören öğrencilerin daha yakından tanınmaları ihtiyacı doğmaktadır. Bu ihtiyaca binaen yürütülen araştırmamız, makine teknikerliği mesleğine aday öğrencilerin bölüm tercih sebepleri, mesleki eğitime bakış ve öğrenim sonrası beklentileri ile ilgili bilgilere ulaşmak amacıyla planlanmıştır. 2. DENEYSEL veya TEORĐK ÇALIŞMA Bu araştırma, Yüzüncü Yıl Üniversitesi Erciş Meslek Yüksekokulu Makine ve Metal Teknolojileri Bölümü ne devam eden öğrencilerin bölüm tercih sebepleri, mesleki eğitime bakışı ve öğrenim sonrası beklentilerini ortaya koymak amacıyla dizayn edilmiştir. Araştırmamızın kapsamını Yüzüncü Yıl Üniversitesi Erciş Meslek Yüksekokulu Makine ve Metal Teknolojileri Bölümü nde öğrenimine devam eden I ve II sınıf öğrencileri oluşturmaktadır. Yürütülen bu çalışma ile bölümümüzdeki eğitim-öğretim kalitesini geliştirmeye yönelik olarak öğrencilerin; demografik bilgileri, eğitim bilgileri, aile bilgileri, sosyo-kültürel aktivitelere ait bilgileri, barınma ve gelir bilgileri, mezuniyet sonrası düşünceleri tespit edilerek başarıyla ilişkilendirilmeye çalışılmıştır. Araştırmada verileri toplamak amacıyla anket tekniği kullanılmıştır. Bölümümüzde öğrenim gören 135 öğrenciye, 34 sorudan oluşan bir anket uygulanmıştır. Bu araştırmada güvenilir ve sağlıklı bilgilerin ortaya konulabilmesi için bölümümüzde öğrenim gören tüm öğrencilere ulaşılmaya çalışılmıştır. Hazırlanan anketler, bizzat araştırmacılar tarafından öğrencilere uygulanmıştır. Ankete katılan öğrencilere araştırmanın önemi ve gerekliliği vurgulanmış ve öğrencilerin herhangi bir etki altında kalmadan anket sorularını cevaplandırdıkları kabul edilmiştir. Anket sonuçlarının değerlendirmesi % olarak yapılmış, herhangi bir istatistiki program kullanılmamıştır. 3. BULGULAR Bu bölümde, öğrencilere uygulanan anketlerden elde edilen veriler analiz edildikten sonra aşağıdaki bilgiler elde edilmiştir Öğrencilerin Demografik Özelliklerine Göre Dağılımı Ankete katılan öğrencilere ait demografik özellikler olarak; yaş ve cinsiyet ile ilgili sınıflandırmalar yapılmış ve bulunan veriler Tablo 1. de gösterilmiştir. 3

4 Tablo 1. Öğrencilerin Demografik Özelikleri SAYI YÜZDE (%) YAŞ yaş 35 25, yaş 69 51, yaş 17 12,6 28 yaş ve üzeri 14 10,4 CĐNSĐYET Bay ,6 Bayan 6 4,4 Tablo 1. den ankete katılanların %51,1 i 22 ila 24 yaş grubu, %25,9 u 19 ila 21 yaş grubu, %12,6 sı 25 ila 27 yaş grubu ve son olarak %10,4 ü 28 yaş ve üzeri gruptandır. Ankete katılan öğrencilerin %95,6 sı gibi büyük bir çoğunluğu bay, %4,4 ü ise bayan öğrencilerden oluşmaktadır Öğrencilerin Eğitim Durumlarına Ait Bilgilerin Dağılımı Tablo 2. Öğrencilerin Üniversite Öncesi Eğitim Bilgileri SAYI YÜZDE (%) Mezun Olunan Lise Türü Genel Lise 89 65,9 Mesleki ve Teknik Lise 25 18,5 Açık Öğretim Lisesi 5 3,7 Fen Lisesi 2 1,5 Özel Lise 2 1,5 Diğer Lise ve Dengi Okullar 12 8,9 Sınavsız Geçişten Yararlanma Evet 19 14,1 Hayır ,9 Tablo 2. de ankete katılan öğrencilerin % 65,9 u genel liseden, % 18,5 i meslek ve teknik liseden, % 3,7 si açık öğretim lisesinden, % 1,5 i özel liseden, % 1,5 i fen lisesinden ve %8,9 u diğer lise ve dengi okullardan mezun olmuştur. Araştırmamız sonucu elde edilen verilerde öğrencilerin % 85,9 u sınavsız geçiş sisteminden yararlanmaksızın sınavda göstermiş oldukları performansa bağlı olarak yerleştirilmiş iken sadece % 14,1 lik kısım sınavsız geçiş hakkını kullanarak yerleşmiştir Öğrencilerin Üniversite Eğitimi Almaya Yönelten Etkenler, Başarı Durumları ve Ders Çalışma Performansları Öğrencileri üniversite eğitimi almaya yönelten etkenler, seçtikleri bölümden memnuniyetleri, ders başarıları, devamsızlıkları ve çalışma süreleri Tablo 3. de ele alınmıştır. Tablo 3. incelendiğinde öğrencileri üniversite/yüksekokul eğitimi almaya yönelten birincil etken % 4

5 28,2 ile boşta kalmama hedefleridir. Đkinci sırada % 18,5 ile kısa sürede iyi bir meslek sahibi olma isteği bulunmaktadır. Sırasıyla % 13,3 ile puanlarının önlisans eğitimine yetmesi, % 8,2 ile aile ve çevrenin isteği, % 5,2 ile yüksekokulda okuyan arkadaş çevresinin etkisi, % 2,2 ile lise öğretmenlerinin tavsiyesi, % 2,2 ile üniversite ortamını görme isteği, % 22,2 ile diğer nedenlerin etkisi olduğu saptanmıştır. Ankete katılan öğrencilerin % 34,1 inin öğrenim gördükleri bölümü isteyerek yazıp memnun olduğu, % 32,6 sının isteyerek yazıp memnun olmadığı, % 18,5 inin istemeyerek yazıp memnun olmadığı ve % 14,8 inin istemeyerek yazıp memnun olduğu ortaya çıkmıştır. Öğrencilerin başarı seviyelerini değerlendirmek amacıyla günlük ortalama ders çalışma süreleri, bir dönemdeki ortalama devamsızlık durumları ve yine bir dönemdeki başarısız oldukları ders sayıları analiz edilmiştir. Bu doğrultuda öğrencilerin günlük ortalama ders çalışma sürelerine bakıldığında % 32,6 sının 1-2 saat, % 28,2 sinin 2-3 saat, % 14,1 inin 3-4 saat, % 7,3 ünün 4 saat ve üstü ders çalıştığı, % 17,8 inin de hiç ders çalışmadığı anlaşılmaktadır. Ankete katılan öğrencilerin başarı seviyelerinin ölçülmesinde bir kriter olarak düşünülen devamsızlık durumları incelendiğinde % 54,8 inin 1-5 saat, % 28,2 sinin 6-11 saat, % 4,4 ünün ise 11 saat ve üzeri devamsızlık yaptığı, % 12,6 sının da hiç devamsızlık yapmadığı saptanmıştır. Diğer taraftan öğrencilerin bir dönemlik sürede başarısız oldukları toplam ders sayıları ise, % 89,6 sının 1-3 ders, % 7,4 ünün 4-6 ders, % 1,5 inin 7-9 ders, % 1,5 inin 10 ve üstü ders olarak öğrenciler tarafından ifade edilmiştir. Öğrencilerin yüksekokul eğitimine yeni başladıkları ve geleceklerine dair sorumlulukları üstlendikleri bu dönemde elde ettikleri bu başarı oranının tatmin edici olmadığı düşünülmektedir. Tablo 3. Öğrencilerin Üniversite Eğitimi Almaya Yönelten Etkenler, Başarı Durumları ve Ders Çalışma Performanslarına Đlişkin Bilgiler SAYI YÜZDE (%) Yüksek Okul Eğitimi Almaya Yönelten Etkenler Boşta Kalmamak 38 28,2 Kısa Sürede Đş Sahibi Olmak 25 18,5 Puanın Önlisansa Yetmesi 18 13,3 Aile ve Çevrenin Đsteği 11 8,2 Yüksekokulda Okuyan Arkadaşlarımın Tavsiyesi 7 5,2 Lise Öğretmenlerinin Tavsiyesi 3 2,2 Üniversite Ortamını Görmek 3 2,2 Diğer 30 22,2 Öğrenim Görülen Bölümü Đsteyerek Seçme Đsteyerek Yazdım ve Memnunum 46 34,1 Đsteyerek Yazdım ama Memnun Değilim 44 32,6 Đstemeyerek Yazdım ve Memnun Değilim 25 18,5 Đstemeyerek Yazdım ama Memnunum 20 14,8 Günlük Ortalama Ders Çalışma Süresi Hiç 24 17,8 1-2 Saat 44 32,6 2-3 Saat 38 28,2 3-4 Saat 19 14,1 4+ Saat 10 7,3 5

6 Tablo 3. ün Devamı Tablo 3. ün Devamı Bir Dönemdeki Ortalama Devamsızlık Durumu Hiç Yok 17 12,6 1-5 Saat 74 54, Saat 38 28,2 11+ Saat 6 4,4 Başarısız Olunan Toplam Ders Sayısı 1-3 Ders ,6 4-6 Ders 10 7,4 7-9 Ders 2 1,5 10+ Ders 2 1, Öğrencilerin Öğrenimini Almakta Oldukları Bölümle Đlgili Düşünceleri ve Mezuniyet Sonrası Hedefleri Tablo 4. Öğrencilerin Öğrenimini Almakta Oldukları Bölümle Đlgili Düşünceleri ve Mezuniyet Sonrası Hedefleri SAYI YÜZDE (%) Lise Eğitiminin Bu Bölüm Đçin Altyapı Yeterliliği Yeterli 27 20,0 Kısmen Yeterli 44 32,6 Yetersiz 64 47,4 Bölüm Hakkında Önceden Araştırma Yapılma Durumu Araştırma yaptım ,2 Araştırma yapmadım ,8 Bölüm Derslerinin Mesleki Alandaki Yeterliliği Yeterli 60 44,4 Kısmen Yeterli 48 35,6 Yetersiz 27 20,0 Stajın Mesleki Eğitime Katkısı Yeterli 87 64,4 Kısmen Yeterli 33 24,4 Yetersiz 15 11,2 Etkili Eğitim Đçin Sınıf Mevcudu Sayısı 5-10 Kişi 41 30, Kişi 73 54, Kişi 16 11,8 30+ Kişi 5 3,7 Dönem Sınavlarının Uygulama Esaslı Olma Đsteği Evet, uygulama esaslı olmalı ,2 Hayır, uygulama esaslı olmamalı 24 17,8 6

7 Tablo 4.'ün Devamı Bölümle Đlgili Fuarları Takip Durumu Takip Ediyorum ,8 Takip Etmiyorum ,2 Yüksekokulumuzun Sanayi-Yüksekokul Đşbirliğinin Yeterliliği Yeterli 3 2,2 Yetersiz ,8 Mezuniyet Sonrası Düşünceler DGS'ye Hazırlanmak 75 55,5 Herhangi Bir Đşte Çalışmak 25 18,5 Mesleğiyle Đlgili Bir Đşte Çalışmak 19 14,1 Henüz Hedefi Olmama 2 1,5 Diğer 14 10,4 Bölümle Đlgili Bir Đşte Çalışma Beklentileri Evet, bölümümle ilgili bir işte çalışabileceğim ,6 Bölümümle ilgili bir işte çalışabileceğimi kısmen düşünüyorum ,9 Hayır, bölümümle ilgili bir işte çalışamayacağım ,5 Tablo 4. de öğrencilerin öğretim görmekte oldukları makine ve metal teknolojisi bölümüyle ilgili derslerin yeterliliği, yapılan staj uygulamalarının öğretime katkısı, bölümle ilgili faaliyetlerin takibi ve mezuniyet sonrası düşünceleri ele alınmıştır. Ankete katılan öğrencilerin %47,4 ü lise eğitiminin makine ve metal teknolojileri bölümü öğretimi için yeterli altyapıyı oluşturmadığını, % 20 si bölüm için yeterli altyapıyı oluşturduğunu, % 32,6 sı ise lise eğitiminin bölüm için kısmen yeterli altyapı oluşturduğunu ifade etmişlerdir. Öğrencilerin bölüm hakkında önceden araştırma yapma durumları incelendiğinde % 42,2 si önceden araştırma yapmış iken % 57,8 i önceden bölümle ilgili herhangi bir araştırma yapmamıştır. Araştırmamız sonucu elde edilen verilerde öğrencilerin % 44,4 ü bölüm derslerinin mesleki alanda yeterli olduğunu düşünürken % 35,6 sı kısmen yeterli olduğunu düşünmekte, geriye kalan % 20 si ise bölüm derslerinin mesleki alanda yeterli olmadığını düşünmektedir. Öğrencilerin stajın mesleki eğitime katkısı yanıtları incelendiğinde % 64,4 mesleki eğitime katkısı olduğu, % 24,4 mesleki eğitime kısmen katkısı olduğu, % 11,2 ise mesleki eğitime katkısı olmadığı tespit edilmiştir. Bölüm öğrencilerimizin etkili öğretim için sınıf mevcudu sayısı yanıtlarına göre % 54,1 ile kişilik sınıf mevcudunun olması gerektiği ilk sırada ifade edilmiştir. Đkinci sırada % 30,4 ile 1-5 kişilik sınıf mevcudu sayısı yer almıştır. Sırasıyla % 11,8 ile kişilik mevcut sayısı ve % 3,7 ile 30 kişi ve üzeri mevcudun olması gerektiği saptanmıştır. Tablo 4. incelendiğinde ankete katılan öğrencilerin % 82,2 si dönem sınavlarının uygulama esaslı olmasını isterken % 17,8 i sınavların uygulama esaslı olmamasını istemektedir. Ankete katılan öğrencilerin % 82,2 si bölümle ilgili fuarları takip etmezken % 17,8 i bölümle ilgili fuarları takip etmektedir. Öğrencilerimizin % 97,8 i sanayi-yüksekokul işbirliğini yeterli bulmadıkları buna karşın sadece % 2,2 sinin bu işbirliğini yeterli bulduğu saptanmıştır. Yüksekokul eğitimi sonrasında öğrencilerin hedefleri incelendiğinde % 55,5 inin DGS ye hazırlanmayı planladığı, % 18,5 inin herhangi bir işte çalışmayı planladığı, % 14,1 inin 7

8 mesleğiyle ilgili bir işte çalışmayı planladığı, % 10,4 ünün diğer düşüncelere sahip olduğu saptanırken % 1,5 inin ise herhangi bir hedefinin olmadığı tespit edilmiştir. Araştırmamız sonucu elde edilen verilerde öğrencilerin % 49,6 sı bölümleriyle ilgili bir işte çalışabileceklerini düşünmekte, % 31,9 u kısmen bölümleriyle ilgili bir işte çalışabileceklerini düşünürken, % 18,5 i ise bölümleriyle ilgili bir işte çalışamayacaklarını düşünmektedirler Öğrencilere Ait Özel Bilgiler Öğrencilerin % 60 ı kiralık bir dairede, % 25,9 u aile yanında, % 14,1 i ise yurtta barınarak üniversite eğitimine devam etmektedir. Öğrencilerin %72,6 lık kısmı kendisine ek gelir sağlayacak herhangi bir işte çalışmamaktadır. Sadece % 27,4 lük kısmı üniversite eğitimiyle beraber iş hayatına da devam etmektedir. Öğrencilerin % 61,5 inin kredi ve burs olanaklarından faydalandığı, % 38,5 inin bu olanaklardan faydalanmadığı ortaya çıkmıştır. Öğrencilerin ailelerinden aldığı harçlıklar ve diğer gelirleri de hesaplandığında aylık olarak % 49,6 sının TL, % 36,3 ünün TL, % 8,2 sinin TL, % 3,7 sinin TL, % 2,2 sinin 1001 TL ve üstü toplam gelire sahip oldukları görülmüştür. Öğrencilerin aylık harcama kalemleri incelendiğinde en yüksek grubu % 25,8 ile barınma oluşturmakta, ardından % 18,4 ile gıda masrafı, % 11,7 ile haberleşme-ulaşım ve yine % 11,7 ile giyim giderleri takip etmektedir. Kültür eğlence, eğitim-öğretim ve diğer harcama kalemlerinin oranı birbirine yakın olmakla beraber toplam % 32,4 tür. Öğrencilerin % 26 sı boş zamanlarını arkadaşlarıyla gezip sohbet ederek geçirirken, % 18,4 ü müzik dinlemektedir. Geri kalan kısmı boş zamanlarını internette sörf yaparak, televizyon izleyip sinemaya giderek, spor yaparak, araştırma yaparak ve kitap okuyarak geçirmektedir. 4.SONUÇLAR VE ÖNERĐLER Yüzüncü Yıl Üniversitesi Erciş Meslek Yüksekokulu nda okuyan öğrencilerin bölüm tercih sebeplerini saptamak, mesleki eğitime yönelik düşüncelerini ortaya koymak ve mezuniyet sonrası beklentilerini belirlemek amacıyla yapılan bu çalışmaya ait sonuçlar aşağıda belirtilmiştir. Araştırmadan elde edilen bulgular incelendiğinde; öğrencilerin büyük bir çoğunluğunun genel lise mezunu olduğu görülmüştür. Öğrencilerin tercih ettikleri bölüm üzerinde cinsiyetin etkisi ortaya çıkmıştır. Literatürde bu tür çalışmalar incelendiğinde, öğrencilerin çoğunluğunun meslek yüksekokuluna girişte sınavsız geçiş sisteminden yararlandıkları vurgulanmakta iken araştırmamız kapsamında yer alan öğrencilerin sadece % 14,1 lik kısmı bu sistemden faydalanmıştır. Öğrencilerin % 57,8 i ön araştırma yapmaksızın, % 28,2 sinin de boşta kalmamak adına meslek yüksekokullarını tercih ettikleri tespit edilmiştir. Öğrencilerin % 55,5 i mezun olduktan sonra dikey geçiş sınavına girmeyi hedeflemektedir. Tüm bu oranların yüksekliği beklenen amaca ulaşılamadığı ve öğrencilerin meslek yüksekokullarını fakültelere geçiş için bir basamak gibi algıladıkları şeklinde yorumlanabilir. Anket sonuçlarından görüleceği üzere öğrencilerin % 44,4 ü bölüm derslerinin mesleki alanda yeterli olduğu kanısındadır. Buna paralel olarak öğrencilerin % 64,4 ü yaptıkları stajın mesleki alanda kendilerine yeterli olduğunu düşünmektedirler. Staj dönemleri sadece yaz aylarına rastladığından staj yerlerinde yığılmalar meydana gelmekte ve staj sırasında sektörde meslek alanları ile ilgili birimlerde yeterli derecede çalıştırılmamaktadırlar. Öğrencilerin staj 8

9 sürelerinin uzatılması veya öğrencilerin eğitimlerinin bir bölümünü sektörde uygulamalı olarak yapmalarının sağlanması gereklidir. Etkili eğitim için sınıf mevcudu sayısı incelendiğinde; öğrencilerin % 54,1 i kişilik sınıflarda eğitim görmek istemektedir. Dönem içersinde yapılan sınavların uygulama esaslı yapılmak istenmesi ankete katılan öğrencilerin % 82,2 inin ortak görüşünü oluşturmuştur. Anket sonuçlarına incelendiğinde devamsızlık durumlarına göre başarı seviyeleri incelendiğinde; öğrencilerin devamsızlık yaptığı saatlerin sayısı arttıkça öğrencilerin başarı oranları da düşmektedir. Buna ek olarak öğrencilerin barınma yeri olarak ilk tercihlerinin kiralık ev olduğu görülmektedir. Araştırma kapsamında elde edilen veriler çerçevesinde aşağıdaki öneriler sunulmuştur; Okul seçimi öğrencinin geleceği ile ilgili olarak seçecekleri mesleklere göre bilinçli bir şekilde yapılmalıdır. Öğrenciler dönem içinde pratik ağırlıklı uygulama sınavına tabi tutulmalı ve aldıkları notlar yılsonu değerlendirme notlarına belirli oranlarda katkı yapmalıdır. Makine ve Metal Teknolojileri bölümü açılırken özellikle sanayinin ağırlıklı bulunduğu yerleşim bölgeleri tercih edilmelidir. Üniversite ve sanayi arasında yapılacak protokol ya da sözleşmeler ile öğrencilerin staj ve iş problemleri öğrenci okurken çözülmeye çalışılmalıdır. Öğretim görevlisi sayısı en fazla 20 öğrenciyi geçmeyecek şekilde ayarlanabilmelidir. Makine ve Metal Teknolojileri Bölümü nde yeni gelişen teknolojileri ve eğitim programlarını takip edecek bir birim oluşturulmalı ve belirli dönemlerde bu birimdeki kişiler bir araya gelip, değerlendirmelerde bulunmalıdır. Günlük ders çalışma sürelerine bakıldığında öğrencilerin düzenli olarak ders çalışmadığını gösteren sonuçlara ulaşılmıştır. Bu da öğrencilerin düzenli ders çalışma alışkanlığının benimsetilmesi gerektiğini göstermektedir. Öğrenciler arasında devamsızlık yapma alışkanlığının sıradanlaştığı ve devamsızlığı bir keyfiyet olarak yaptıkları sonucuna varılmıştır. Bu bağlamda devamsızlık süresini bir hak değil, zaruriyet hallerinde kullanılabilecek bir mazeret olarak görülmesi gerektiği öğrencilere anımsatılmalıdır. Öğrencilerin yaklaşık olarak yarısı TL lik bir para ile bir ayı geçirdiği düşünülürse, bu gelirle sosyo-kültürel faaliyetlere yaşamlarında yeteri kadar yer veremeyen öğrencilere kamu ve özel kurumlar burs verme yönünde teşvik edilmelidir. Günümüzde kitap okumanın bir gelişmişlik sembolü olduğu düşünülürse öğrencilerimizin boş zamanlarında kitap okumaları teşvik edilmelidir. 9

10 5.KAYNAKLAR [1] Polat, A., Gökmenoğlu E., Sönmez, R., Düzce Üniversitesi nin Yeni Açılan Meslek Yüksekokullarındaki Öğrencilerin Sosyo-Ekonomik Durumları ve Başarı Seviyelerinin Karşılaştırılması. 1. Uluslar arası 5. Ulusal Meslek Yüksekokulları Sempozyumu Mayıs [2] Torun, E., Çelik, A., Otar, S., Meslek Yüksekokulu Öğrencilerinin Program Tercihlerinde Rol Oynayan Etkenlerin Belirlenmesi KOU Arslanbey MYO Örneği. 1. Uluslar arası 5. Ulusal Meslek Yüksekokulları Sempozyumu Mayıs [3] Sarıoğlu, S., Özkan, M., Meslek Yüksekokulu Öğrencilerinin Önlisans Program Tercih Sebepleri Cumhuriyet Üniversitesi Suşehri Timur Karabal MYO Bir Uygulama. 1. Uluslar arası 5.Ulusal Meslek Yüksekokulları Sempozyumu Mayıs [4] Erden, D., Şanlıbaba, P., Ankara Üniversitesi Kalecik Meslek Yüksekokulu Öğrencilerinin Mesleki Eğitimlere Bakışı ve Öğrenim Sonrası Beklentileri. 1. Uluslar arası 5.Ulusal Meslek Yüksekokulları Sempozyumu Mayıs [5] Dikici, B., Kalaycı, F., Terzioğlu, Ö., Makine Teknik Eğitiminde Temel Sorunlar ve Çözüm Önerileri. 1. Uluslar arası 5. Ulusal Meslek Yüksekokulları Sempozyumu Mayıs [6] Yanıkoğlu, E., Denktaş, M., Meslek Yüksekokullarında Sorunlar ve Üniversite Sanayi Đşbirliği Konusunda Çözüm Önerileri. IV Meslek Yüksekokulları Müdürler Toplantısı, 5- Kasım 2008, Trabzon. [7] YÖK, III Ulusal Meslek Yüksekokulları Müdürler Toplantısı Sonuç Raporu. 8-9 Kasım 2007, Adana. 10