raşitizm okul çağı çocuk ve gençlerde diş çürükleri büyüme ve gelişme geriliği zayıflık ve şişmanlık demir yetersizliği anemisi

Transkript

1

2

3 büyüme ve gelişme geriliği diş çürükleri zayıflık ve şişmanlık okul çağı çocuk ve gençlerde demir yetersizliği anemisi 0-5 Yaş Grubu Çocuklarda iyot yetersizliği hastalıkları vitamin yetersizlikleri raşitizm demir yetersizliği anemisi

4 Zayıflık ve Şişmanlık Demir eksikliği anemisi Kadınlarda İyot Yetersizlikleri Hastalıkları Vitamin Yetersizlikleri

5 TNSA TNSA bodurluk %10.3 düşük kiloluluk %2.8 zayıflık %0.4 BODURLUK %10 DÜŞÜK KİLO %2 0-5 yaş grubu çocuklarda

6 TNSA 2013 KADINLAR %27 ŞİŞMAN %55 KİLOLU

7 Ortalama BMI yaşla birlikte hızlı bir şekilde artmaktadır yaş grubundaki kadınlar için; yaş grubu için; 30.7 YAŞ BMI

8 Kronik enerji yetersizliği Kronik enerji yetersizliğini tanımlamak için yetişkinlerde Beden Kütle İndeksi (BKİ) kesişim noktası (cut-off) <18.5 kg/m2 kriter olarak alınmaktadır. Türkiye'de yetişkin kadınlarda kronik-enerji yetersizliği önemli bir sorun olarak görünmemektedir (TNSA, 2008). TÜİK (2010) Sağlık Araştırması verilerine göre 15 yaş ve üzeri bireylerde: TÜİK(2010) Zayıflık Kadınlarda: %5.9 Erkeklerde %3.5 TOPLAMDA %4.7

9 Demir yetersizliği anemisi (kansızlık) Ülkemizde demir yetersizliği anemisi önemli bir halk sağlığı sorunudur. Yapılan çeşitli araştırmalarda elde edilen sonuçlara göre; Türkiye de genel olarak 0-5 yaş grubu çocukların ortalama %50 sinde, okul çağı çocuklarının %30 unda, emzikli kadınların ise %50 sinde anemi görülebilmektedir.

10 Sağlık Bakanlığı Demir Gibi Türkiye Programı nın izleme ve değerlendirilme çalışması sonucunda aylık çocuklarda anemi sıklığının %30 lardan %7.8 e düştüğü saptanmıştır (Akdağ, ). %30 %7.8

11 İyot yetersizlikleri hastalıkları Ağır ve orta düzeyde iyot yetersizliğinin %27.8 olduğu ve bu değerin 1997 ve 2002 araştırma sonuçlarına göre (sırasıyla, %58 ve %38.9) daha iyi olduğu sonucuna varılmıştır. İyot yetersizliğinin şehirlerde çoğunlukla çözümlendiği ancak kırsal yerleşim yerlerinde halen önemli bir sorun olduğu vurgulanmıştır.

12 öğrenme yeteneği ve okul başarısında azalma guatr gebelerde düşük ve ölü doğum riskinde artma iyot yetersizliği zekâ düzeyinin akranlarına göre en az 13,5 puan daha düşük olması büyüme ve gelişme geriliği

13 Ülkemizde iyot yetersizliği hastalıkları ile mücadele edebilmek için tuzun iyotlanması yöntem olarak seçilmiştir. Bu amaçla, 1994 yılından beri Sağlık Bakanlığı, UNICEF işbirliğinde İyot Yetersizliği Hastalıklarının Önlenmesi ve Tuzun İyotlanması Programı yürütülmektedir.

14 D vitamini yetersizliği Gazi Üniversitesi tarafından 2011 yılında yürütülen, 6-17 aylık çocuklarda ve annelerinde D vitamini düzeyini belirleme çalışmasında annelerin %81.7 sinin D vitamini düzeyi 20 ng/ml altında bulunmuştur. Annelerin yaşlarına, eğitim durumuna ve gelir durumuna göre D vitamini düzeyi arasında fark saptanmamıştır. Çocuklarda D vitamini eksikliği sınır değeri 15 ng/ml olarak alınmış, buna göre çocukların %26.8 ünde D vitamini eksikliği olduğu saptanmıştır. Çocuklarda cinsiyet ve yaş gruplarına göre D vitamini düzeyi arasında anlamlı fark saptanmamıştır. Prematürelerde ve düşük doğum ağırlığı olanlarda ise D vitamini eksikliği daha fazla görülmüştür (GÜ/SB, 2011).

15 D vitamini Eksikliği sonuçları Hipokalsemi Osteoporoz D vitamini Eksikliği Osteomalazi Hipofosfatemi Raşitizm df

16 Çocuk ve gençlerde şişmanlık WHO büyüme eğrileri (2006, 2007a ve 2007b) kullanılarak değerlendirilmiş çalışmalara gereksinim vardır. Yuca ve arkadaşları (2010), yılları arasında 6-18 yaş grubu okul çocuğu üzerinde yürüttükleri bir çalışmada;

17 6-18 yaş grubu okul çocuğu hafif şişmanlık obezite Kızlar %2.3 %11.1 %2.2 Erkekler %2.1

18 SB/HÜ TOÇBİ 6-10 yaş grubu okul çağı çocuklarında Türkiye Geneline gösterge olarak 140 ilköğretim okuluna devam eden 6-10 yaş grubu çocuk üzerinde yürütülmüştür. Şişmanlık görülme sıklığı 6, 7, 8, 9 ve 10 yaşlarında sırasıyla, %5.5, %5.8, %6.1, %7.7 ve %6.9 bulunmuştur. Şişmanlık sorununun en fazla görüldüğü bölgeler İstanbul (%13.0) ve Batı Marmara (%11.7) dır.

19 Yetişkinlerde şişmanlık TÜİK (2010) Sağlık Araştırması verilerine göre 15 yaş ve üzeri bireylerde hafif şişmanlık, şişmanlık görülme sıklığı sırasıyla erkeklerde %37.3 ve %13.2, kadınlarda %28.4 ve %21.0 ve toplamda %33.0 ve %16.9 bulunmuştur.

20

21 Kalp-damar hastalıkları: Ülkemizde tüm ölümlerin ilk sırasında %47.73 ile kalp damar hastalıkları yer almaktadır ve hastalık yükü %19.3 dür. Serebrovasküler hastalıkların insidansı de erkeklerde 69.6, kadınlarda ise 72.1 dir. Prevelans ise binde 3.19 dir (UHY-ME, 2004).

22 Hipertansiyon Rapor edilen değerlere göre hipertansiyon prevelansı 2008 yılında erkeklerde %8.9, kadınlarda %17.9 ve tüm bireylerde %13.5 iken, 2010 yılında erkeklerde %8.4, kadınlarda %16.8 ve tüm bireylerde %12.7 dir yılı verilerine göre hipertansiyon prevelansı kırsalda (erkek: %10.3, kadın: %19.9, toplam: %15.3), kentsel yerleşime göre (erkek: %7.7, kadın: %15.3, toplam: %11.5) daha yüksektir (SB, 2012).

23 European Journal of Nutrition August 2002, Volume 41, Issue 4, pp Akdenizlilerde yapılmış, Diyet ve Hipertansiyona dair bir araştırma; Yapılan araştırmaya göre Hipertansiyon hem diyetle alının sodyum, hem de kalsiyumla ilişkili. Tansiyon hastası olmayan bireylerde (< 2400 mg Na/d) alımı hipertansiyon riskini %30 ile %50 arasında düşürmüş. Ayrıca (< 2400 mg Na/d) alan hipertansiyon hastaları (>800 mg/d) Kalsiyum aldıklarında %52 oranında düzelme kaydedilmiş.

24 Kanser Türkiye'de kanserler yetişkinlerde %13.1 ile ikinci sırada ölüm nedeni (UHY-ME, 2004) iken, TÜİK Ölüm Nedeni İstatistikleri (2009) verilerine göre %21.1 oranı (erkek: % 24.9 ve kadın: %16.5) ile yine ikinci sırada ölüm nedeni olarak büyük önem taşımaktadır (SB, 2012).

25 Böbrek Kanseri Meme Kanseri Kolon Kanseri Prostat Kanseri Kanser Uterus (Rahim) Kanseri GİS Kanserleri Kitaplar/d/d_10_obezitevekanser.pdf

26 Diyabet Türkiye Erişkin Kalp Sağlığı ve Hipertansiyon Araştırması ve Risk Faktörleri (TEKHARF) çalışmasında ise prevelans %8.4 (E: %8.1; K:%8.9) bulunmuştur (Yumuk, 2005). TURDEP-II ye göre Türk erişkin toplumunda diyabet sıklığının %13.7 ye ulaştığı görülmüştür (Satman, 2010). 2010: : %8.4

27 Hiperinsülinemi İnsülin Direnci Diyabet

28

29 Diyabet ve Kardiovasküler Hastalıklar Arasındaki İlişki

30

31 Teşekkürler