ONDOKUZMAYIS İLÇESİ NDE (SAMSUN) AFETE YÖNELİK CBS ÇALIŞMALARI

Transkript

1 TÜRKİYE 17. ESRI KULLANICILARI TOPLANTISI ONDOKUZMAYIS İLÇESİ NDE (SAMSUN) AFETE YÖNELİK CBS ÇALIŞMALARI Kıvanç ÇALIŞKAN Harita Mühendisi 25 Mayıs ANKARA

2 SUNUM İÇERİĞİ GİRİŞ AMAÇ VE KAPSAM MATERYAL, YÖNTEM VE YAPILAN ÇALIŞMALAR VAN İLİNDE YAPILAN ÇALIŞMALAR SONUÇ

3 GİRİŞ İlin afet planlaması ve afet riski yönetim çalışmalarının koordinasyonu ve yönetimi İl Afet ve Acil Durum Müdürlüğünün yetki ve sorumluluğundadır.* Bütünleşik Afet Risk Haritası hazırlanması ise ilgili kanunun Madde 18; (2)-a bendinde belirtilen; İlin afet ve acil durum tehlike ve risklerini belirlemek. hükmü ile 2)-b bendinde belirtilen; Afet ve acil durum önleme ve müdahale il planlarını, mahalli idareler ile kamu kurum ve kuruşlarıyla işbirliği ve koordinasyon içinde yapmak ve uygulamak hükmü, Ayrıca KENTGES Bütünleşik Kentsel Gelişme Stratejisi ve Eylem Planı ( ) eylem kodlu Bütünleşik Tehlike Haritalarının hazırlanması hükmü gereğince çalışmalar başlatılmıştır. * tarih ve 5902 sayılı Afet ve Acil Durum Yönetimi Başkanlığının Teşkilat ve Görevleri Hakkında Kanun da belirtildiği üzere

4 ÇALIŞMA GRUBU Harita Müh. Kıvanç ÇALIŞKAN Şehir Plan. Levent UÇARLI Jeofizik Yük. Müh. Aytek ERSAN Jeoloji Müh. Emre ÇOŞKUNLU Jeoloji Müh. Emre DOĞRAMACI İnşaat Müh. Erkin TEKİN

5 AMAÇ VE KAPSAM Çalışmada olası bir afet öncesinde, sırasında ve sonrasında çalışmaların doğru, güvenilir, tutarlı ve uygulanabilir bilgilerle eksiksiz olarak yönetilebilmesi ve organizasyonu için geliştirilecek bir bilgi sistemini oluşturmak amaçlanmıştır. Çalışma; Büyükşehir belediyesi, 17 ilçe belediyesi ve belde belediyeleri olmak üzere Samsun il bütününü kapsamaktadır

6 MATERYAL, YÖNTEM VE YAPILAN ÇALIŞMALAR Çalışma sırasında; uydu görüntüleri, 1/25000 ölçekli memleket haritaları, 1/25000 ölçekli jeoloji haritası (MTA), 1/25000 ölçekli heyelan envanter haritası (MTA), ilgili belediyelerin ve köylerin numarataj sisteminden yararlanılmıştır. Arazi çalışmaları sırasında el GPS i, fotoğraf makinesi, ulaşım haritaları kullanılmıştır. Bu kapsamda çalışmalar 3 aşamadan oluşmaktadır:

7 AFETE MARUZ BÖLGELERİN SAYISALLAŞTIRILMASI Geçmiş dönemlerde meydana gelen afetler sonucunda; el krokileri ile belirlenen ve Bakanlar Kurulu Kararı alınarak Afete Maruz Bölge ilan edilen alanlar arazide el GPS i yardımıyla Müdürlüğümüz Teknik Elemanlarınca yerinde tespit edilmiş ve büro çalışmalarıyla sayısal hale getirilmiştir. Sayısal hale getirilen bu alanlar, ilgili kadastro paftaları ile çalıştırılmış ve bu alanlar içinde kalan parsellere tapuda yapı yasağı vardır şerhi verilmiştir. El krokisi Sayısal harita

8 ACİL DURUM ALANLARININ BELİRLENMESİ Çalışmada ilk aşamayı yerel idareler tarafından belirlenen alanların farklı meslek disiplinlerince (jeoloji, jeofizik, inşaat, harita, şehir plancısı, meteoroloji ve arama-kurtarma birlik müdürlüğü) etüt edilmesi ve sayısallaştırılması, ikinci aşamayı ise 17 ilçede mülki amir, belediye başkanı ve belediye teknik elemanlarıyla yapılan toplantılar sonucu alternatif alanların tespiti oluşturmaktadır. Büyükşehir Belediyesi Çadır Kurma Alanı - Anneler Parkı, İlkadım

9 BÜTÜNLEŞİK AFET RİSK HARİTALARININ HAZIRLANMASI Bu çalışmada Bütünleşik Afet Risk Haritalarının hazırlanmasına yönelik pilot bölge olarak seçilen Ondokuzmayıs İlçesi nde yapılan CBS uygulamalarından bahsedilmiştir. Çalışmalar afet öncesi, afet anı ve afet sonrası adımlar düşünülerek Türkiye de ilk olarak Müdürlüğümüz tarafından yürütülmektedir. Bölgeye ait 1/25000 ölçekli memleket haritaları 3 boyutlu hale getirilmiş ve heyelan envanter haritaları MTA dan temin edilerek literatürdeki yöntemler yardımıyla heyelan duyarlılık haritası üretilmiştir. İlçe merkez mahalleleri ve köylerine ait yapı envanterlerinin çıkarılması amacıyla tüm yapılara (konut ve ahır) ait bilgiler, ilgili belediyeler ve köylerin numarataj sistemi göz önüne alınarak Müdürlüğümüz ekiplerince yerinde tespit edilmiştir. Ayrıca afet sonrası çalışmalar düşünülerek tüm yapıların fotoğrafı çekilmiştir.

10 BÜTÜNLEŞİK AFET RİSK HARİTALARININ HAZIRLANMASI Pilot bölge olarak seçilen Ondokuzmayıs ilçesinde köy sınırları ve ulaşım ağı sayısallaştırılmış, yollar cinslerine göre sınıflandırılmıştır. Tüm akarsular, köprüler ve menfezler sayısallaştırılmış, köprülerin genişlikleri not edilmiştir. Sayısallaştırma işlemlerinde 2008 yılına ait hava fotoğrafları kullanılmıştır.

11 BÜTÜNLEŞİK AFET RİSK HARİTALARININ HAZIRLANMASI Ondokuzmayıs ilçesindeki 15 mahallenin sınırları hava fotoğrafı üzerine çizilmiş, cadde ve sokaklar sayısallaştırılmıştır. 15 mahallenin tamamının bina envanter çalışmaları tamamlanmış durumdadır. Numarataj sistemi baz alınarak,binaların kat yüksekliği, konut ve işyeri sayıları veri tabanına aktarılmıştır. Afet sonrası kullanmak üzere binaların fotoğrafları çekilmiş ve harita üzerine eklenmiştir. Binalarda oturan insan sayısı ise, MERNİS yardımıyla görülebilecektir.

12 BÜTÜNLEŞİK AFET RİSK HARİTALARININ HAZIRLANMASI Ondokuzmayıs İlçesi Cumhuriyet Mahallesi nde bina envanter çalışması

13 BÜTÜNLEŞİK AFET RİSK HARİTALARININ HAZIRLANMASI Ondokuzmayıs İlçesi Karacaoğlu Köyü nde bina envanter çalışması

14 BÜTÜNLEŞİK AFET RİSK HARİTALARININ HAZIRLANMASI Arazide toplanan verilerin hava fotoğrafları üzerine aktarılmasıyla arazinin 3 boyutlu modellemesi yapılmıştır. Bu sayede afet öncesi, afet anı ve afet sonrası senaryoların geliştirilmesine olanak tanınmıştır. Ondokuzmayıs İlçesi merkezinin kat yüksekliklerine göre 3 boyutlu modellemesi

15 BÜTÜNLEŞİK AFET RİSK HARİTALARININ HAZIRLANMASI Pilot bölge Ondokuzmayıs İlçesi Karacaoğlu Köyü nin 3 boyutlu memleket haritası üzerinde gösterimi

16 BÜTÜNLEŞİK AFET RİSK HARİTALARININ HAZIRLANMASI Ondokuzmayıs İlçesi Karacaoğlu Köyü nün yapı cinsine göre 3 boyutlu modellemesi

17 BÜTÜNLEŞİK AFET RİSK HARİTALARININ HAZIRLANMASI İlçenin bütün köyleri, Müdürlüğümüz teknik elemanlarınca arazide etüt edilerek paleoheyelanları tespit edilmiş ve 1/25000 ölçekli memleket haritaları üzerine işaretlenmiştir. İlçenin tamamının 3 boyutlu görüntülerinden ve heyelan envanter haritalarından faydalanılarak heyelan analizleri yapılmış ve bu çalışmalar sonucunda ilçenin heyelan duyarlılık haritası (eğim, bakı, yükseklik haritaları) üretilmiştir. Ondokuzmayıs İlçesi heyelan duyarlılık haritası

18 VAN İLİNDE YAPILAN ÇALIŞMALAR Köy güzergahları ve dilekçe sayılarını gösterir harita

19 VAN İLİNDE YAPILAN ÇALIŞMALAR Mahallelerin hasar durumunu gösterir harita

20 VAN İLİNDE YAPILAN ÇALIŞMALAR Köylerin hasar durumunu gösterir harita

21 VAN İLİNDE YAPILAN ÇALIŞMALAR Van ve Erciş merkezinde genel hasar durumu

22 SONUÇ Yapılan bu çalışmalarla Ondokuzmayıs İlçesi nde afet yönetimi ve organizasyonu için doğru, güvenilir, hızlı, tutarlı ve uygulanabilir bir veri tabanı oluşturulmuştur. Performans göstergelerinin olumlu sonuç vermesi durumunda; yeterli ödenek ve personel ayrıldığı takdirde çalışmaların il bütününde uygulanması mümkündür. Ondokuzmayıs İlçesi ndeki çalışmalara ek olarak Ladik İlçesi merkez mahalleleri ve köylerinde hak sahipliğine esas ön-kesin hasar tespit ile mülkiyet çalışmaları ve ilçe bütününde yerel zemin koşullarının belirlenmesine yönelik mikrotremor çalışması planlanmaktadır

23 TÜRKİYE 17. ESRI KULLANICILARI TOPLANTISI TEŞEKKÜRLER Kıvanç ÇALIŞKAN Harita Mühendisi 25 Mayıs ANKARA