EĞİTİMİN YÜKSELEN ÇİZGİSİ

Transkript

1 EĞİTİMİN YÜKSELEN ÇİZGİSİ YENİ ÇİZGİ EĞİTİM KURUMLARI DEĞERLER EĞİTİMİ PROJESİ HAZIRLAYANLAR : ALİHAN FAHRATOV REHBER ÖĞRETMEN DURMUŞ BOZDAĞ SOSYAL BİLGİLER ÖĞRETMENİ KEREM ALTUN EĞİTİM DANIŞMANI

2 EGİTİM TOPRAKTA TOHUM, BUĞDAYDA BAŞAK, HAMURDA MAYA GİBİDİR

3 YENİ ÇİZGİ KOLEJİNDE DEĞERLER EĞİTİMİ Dünya GİRİŞ Eğitimi kısaca istenilen davranışı geliştirme süreci olarak tanımlayabileceğimiz gibi, kısaca davranış değişikliğidir diye de nitelendirebiliriz. Toplumsal açıdan eğitim sisteminin temel görevi, toplumun varlığını ve kültürünü koruyarak gelecek nesillere taşınmasını güvence altına almaktır. Eğitim, akademik bilginin ve teknik becerinin öğretilip geliştirildiği bir alan olmakla beraber, kültürel değerlerin toplumsal ahlaki tutum ve davranışların kişilik haline dönüştürülmesine yönelik bir süreç olarak algılanmaktadır. Yeni Çizgi Eğitim Kurumları olarak eğitim felsefemizde değerler eğitimini bütün kademelerde, Genel Eğitim Politikamızın olmazsa olmazı olarak kabul ediyoruz. Bu sebeple değerler eğitimine özel önem veriyor ve önemsiyoruz. Çocuklarımız için ilkeli bir yaşamı planlıyoruz. Öğrencilerimizin, kendilerine, ailelerine, çevrelerine olumlu katkılar yapan, işbirliği içinde planlı çalışan paylaşmayı seven, hoşgörülü, dürüst, girişimci, sorumluluk taşıyan, özgüven sahibi, tasarruf alışkanlığı kazanmış, erdemi, fazileti, liyakatı, onur ve izzete dayalı bir başarıyı tercih eden iyi insanlar olarak yetiştirmeyi görev kabul ediyoruz.

4 Güven ve sevgi ortamının hakim olduğu, bilimsel ve teknolojik değişim ve gelişmeler ile toplumsal değerlerin dikkate alındığı, bir perspektifle ; Neyi - Nerede- Neden- Ne zaman- Nasıl yapmasının gerektiğini bilen insanların yetiştirilmesini sağlayacak bir eğitim ortamında ; Öğrenciye fırsat ve gelişim imkanını tanıyan başarısını ön plana çıkaran, kabul edilebilir öğrenci davranışlarını önceleyen öğrenci merkezli bir okul iklimi ile okulöğrenci-veli ve çevre tarafından paylaşılan, onları yönlendiren ortak değerlerin, ortak alışkanlıkların, ortak tutum ve davranışların yer aldığı BİZ duygusunun ve BİZİM OKUL anlayışının hakim olduğu bir Kurum Kültürünün oluşturulmasını, yöneticiöğretmenler ve diğer çalışanlarımızla birlikte elbirliğiyle sağlamalıyız. Eğitim Kurumumuz çalışanları arasında ahenkli çalışmanın yerleşmesi, okul-aile, çevre işbirliğinin sağlanması, kurum iklimi ve kurum kültürünün oluşması ancak toplumsal kabul ve değerlerimizle örtüşen iyi insan ilişkileri ve etkili bir iletişimle mümkündür. İletişim, etkin bir öğrenme ortamında bulunması gereken en önemli unsurlardan bir tanesidir. Etkili bir iletişim, iyi insan ilişkilerinden geçer. İnsanlar arasında etkili ve kalıcı ilişki kurmanın yolu da, insanı sevmekten geçer. İnsan ilişkileri hoşgörü gerektirir. İnsan ilişkileri ilgi gerektirir, dostluk ister, güven ister, saydamlık ister. İnsan ilişkileri adalet duygusunu besler. İnsan ilişkilerinin temelinde, öncelikle insanın kendini bilmesi gerçeği yatar. Çatışmaların yaşandığı, motivasyonun bozulduğu, farklı görüşlerin ve engelleme gibi davranışların oluştuğu çalışma ortamında başarıdan söz etmek mümkün değildir.

5 DEĞERLER EĞİTİMİ PROJESİ A. DAYANAK - AMAÇ KAPSAM Değerler eğitimi projesiyle ilgili yönetmelik, 1739 S.M.E Temel Kanunu, Okul Öncesi Eğitim Kurumları Yönetmeliği, MEB Talim Terbiye Kurulu Başkanlığı 229 sayılı İlköğretim Kurumları Yönetmeliği Hükümleri, Ortaöğretim ve diğer öğretim dairelerinin yönetmelikleri 18. M.E. Şurası Çalıştay raporu ve bakanlık genelgelerine dayanılarak hazırlanmıştır. Ülkemizde Değerler Eğitimi uygulaması UNESCO tarafından desteklenen ve Yaşayan Değerler Eğitimi Programı (YDEP) adıyla 1995 yılında Birleşmiş Milletlerin 50.Yıldönümü etkinlikleri için hazırlanan uluslararası bir projeye dayanmaktadır. Bu projeyle, demokrasi, adalet, özgürlük gibi evrensel değerlerin öğrencilere kazandırılmasında telkin yolundan ziyade etkinlik temelli bir eğitim süreci tercih edilmiştir. Daha iyi bir dünya için değerlerimizi paylaşalım anlayışından doğan bu proje; işbirliği, özgürlük, mutluluk, dürüstlük, sevgi, alçakgönüllülük, barış, saygı, sorumluluk, sadelik, hoşgörü, birlik olarak 12 evrensel değere odaklanmıştır. M.E. Bakanlığının (Talim Terbiye Kurulu Başkanlığı) 2010 yılında yayınlanan Genelgesinde Değerler Eğitiminin Kapsamı ise şöyle ifade edilmiştir;

6 Toplumsal hayatı oluşturan insanları birbirine bağlayan, mutluluğu ve huzuru sağlayan, risk ve tehditlerden koruyan, ahlaki, insani, soysal ve manevi değerlerimizin tüm bireylere kazandırılmasında en önemli etken eğitimdir. Bu kazanımlarımızın öğrencilerimize aktarılması da DEĞERLER EĞİTİMİNİ OLUŞTURMAKTADIR. Milli Eğitim Bakanlığı 2552 S.T. Dergisinde öğrencilerden beklenen davranışlar özetle, aşağıdaki gibi tarif etmektedir. Bütün okul arkadaşlarının kendisi gibi Türk toplumunun ve Türkiye Cumhuriyeti nin bir bireyi olduklarını unutmamaları, onur ve haklarına saygı göstermeleri, öğretmenlerine / okul yöneticilerine /arkadaşlarına ve çevresindeki kişilere karşı saygılı ve hoşgörülü davranmaları, doğru sözlü, dürüst olmaları, yalan söylememeleri, iyi ve nazik tavırlı olmaları, kaba söz ve davranışlardan kaçınmaları, millet malını okulunu ve eşyasını kendi öz malı gibi korumaları, yasalarda, yönetmeliklere ve toplumun etik kurallarına, milli, manevi ve kültürel değerlere uymaları beklenir. Bu davranışlara uymadıklarında bazı yaptırımlar uygulanır NİÇİN DEĞERLER EĞİTİMİ

7 A -DEĞER NEDİR: 1- Değer, bir nesneye, varlığa veya faaliyete, bireysel toplumsal açıdan tanınan önem ya da üstünlük demektir. 2- Fikir, tutum ve davranışlarımıza rehberlik eden ilkeler ya da yapılardır değer. 3- Aklın ve kalbin birlikte uyum içinde olmasının adıdır. 4- Bir sosyal grup veya toplumun kendi varlık, birlik, işleyiş ve devamını sağlamak ve sürdürmek için üyelerinin çoğu tarafından doğru ve gerekli oldukları kabul edilen ortak düşünce, amaç, temel ahlaki ilke ya da inançlar toplamıdır. 5- Değer, bireyin tutum ve davranışlarını belirleyen ölçüttür. B - DEĞERLER: İnsanların çoğunluğu tarafından üzerinde uzlaştıkları ve paylaşılan gerçek davranış standartlarıdır. Değerleri şöyle sınıflandırmamız mümkün: 1-Kültürel Değerler 2-Dini değerler 3-Etik değerler

8 C - DEĞERLER EĞİTİMİ NEDİR? Değerler Eğitimi Değerleri öğretmek için açık bir girişim olarak tanımlanabilir. DEĞERLER EĞİTİMİNİN AMACI: Çocuğun doğuştan getirdiği en iyi tarafı ortaya çıkarmak; kişiliğinin her yönüyle gelişmesini sağlamak, insani mükemmelliğe ulaşmasına yardımcı olmak, kişiyi ve toplumu kötü ahlaktan korumak ve kurtarmak, bunun yanında iyi ahlakla donatmak ve devamını sağlamaktır. Değerler eğitimi kalbe, zekaya ve iradeye hitap etmeli ve amacı iyiliği sevdirmek, tanıtmak, istemek, olmalıdır. Değerler eğitimi önce çocuğun duyarlılığına hitap etmelidir. Çünkü çocukta duygu akıldan önce gelir. Çocuk heyecanlı olduğu zaman aklını aydınlatmak da kolaylaşır. Değerler Eğitimi, irade üzerinde de etki yapmalıdır. Karanlıktan şikayet edeceğine bir mum da sen yak. Konfüçyus NİÇİN DEĞERLER EĞİTİMİ Son yıllarda sık sık, okullarda şiddet eğilimleri çocuklarımızın kendilerine zarar veren uyuşturucu bağımlılığı v.b. suç oranlarının artmasına dair haberler yayılıyor. Başta biz eğitimciler ile anne ve babalar olarak derin kaygılar taşıyor ve endişeleniyoruz. Toplumun her kesiminde artan dozda şu sorular sorulmaya başladı. - Ne olacak çocuklarımızın hali? - Eğitimimiz ihtiyaca cevap vermiyor mu? - Ne tür hatalar yapıyoruz?

9 - Aile Kurumumuz çözülüyor mu? - Okullarımız sadece akademik açıdan başarılı bireylerin yetiştirildiği kurumlar olarak mı düşünülüyor? - Temel insani değerleri benimsemiş insanlar yetiştirmek de okulun temel misyonu arasında değil mi? - Çevrenin ve teknolojinin getirdiği olumsuz durumlar karşısında okullarımız ve anne babalar gerekli rehberliği yapabiliyor mu? - Yeni değerlere mi ihtiyacımız var? O halde vakit geçirmeden, aileden başlamak üzere toplumun tüm katmanlarında sosyal çözülmeyi önleyecek, birlikte yaşama sevincini, dayanışmayı, yardımlaşmayı, hoşgörüyü sağlayacak kadim değerlerimizi hayata geçirmemiz gerekmektedir. Toplumun küçük bir modeli olan okulumuzda eğitimimizin tümünü kapsayacak şekilde değerler eğitimini vermeliyiz. Öğrencilerimizin bu değerlerle yaşamayı yaşam biçimi haline getirmelerini amaçlamalıyız. Bir taraftan çağdaş medeniyet seviyesine çıkmayı arzularken, diğer taraftan kendi kültürel değerlerimizi denge ve uyum içinde korumalıyız. Bunun da ön şartı çocuklarımıza özgür iradelerini kullanacak ortam hazırlamaktır. Dayatma, baskı ve şartlandırma ile yapılan eğitimin günümüz eğitim anlayışında yeri yoktur. Ancak şu gerçeği de gözardı etmememiz gerekir. Ortak değerler oluşturmayan bir toplumun bütünleşme değil, tersine toplumsal dağınıklık yaşaması kaçınılmaz. Çocuklarımızın zihinlerini bilgiyle doldurarak öğretim yaparken, gönüllerini de sevgiyle donatıp onları ahlaklı, dürüst, güvenilir, çalışkan birer fert olarak yetişmeleri için okullarımızda Değerler Eğitimi çalışması yapmamız gerektiğine inanıyoruz. Yapılırken heyecan duyulmayan işler başarılamaz.

10 DEĞERLER EĞİTİMİ İLE İLGİLİ GÖREVLER Okulumuzda Değerler Eğitimi Projesi, Bakanlığımızın ilgili mevzuatı çerçevesinde, İlçe Milli Eğitim Müdürlüklerimizce belirlenmiş organizasyon çalışmaları kapsamında; - Okul Yürütme Kurulu marifetiyle yapılacaktır. Okul Proje Yürütme Kurulu : Okul Müdürü, Rehber Öğretmen, Öğretmen ve öğrenci temsilcilerinden oluşacak en az 5 kişilik ekipten kurulacaktır. OKUL YÜRÜTME KURULUNUN GÖREVLERİ 1-Kurulun görevleri: Eğitim-Öğretim yılı başında, sonunda ve her değer dönemi sonunda toplantı yapmak. Değerler eğitiminin amaç ve hedefleri kapsamında okulda yürütülecek olan faaliyetleri planlamak. Okulda hizmetlerin etkili biçimde yürütülmesini sağlamak. Değerler eğitimi kapsamında, çevredeki kurum, kuruluş ve kişilerle işbirliği yapmak. Okul, öğretmen, veli ve ailelerin değerler eğitimi kapsamında, etkin ve verimli rol almaları için gerekli çalışmaları yapmak. Konu ile ilgili materyallerin ilgili yerlere dağılımını sağlamak, gerekli organizasyonları yapmak. Öğretmenlerden gelen faaliyetlere ilişkin değerlendirme raporlarını incelemek, bir sonraki değer uygulamaları için gerekli tedbirleri almak. Değerler Eğitimi ile ilgili İlçe Milli Eğitim Müdürlüğüyle iletişimi sağlamak. Değerler Eğitimi faaliyetlerini yürütmek amacıyla ihtiyaç duyulan komisyon ve alt komisyonları kurmak.

11 Değerler Eğitimi okul Yıllık Planını hazırlayarak elektronik ortamda göndermek. İlçe Milli Eğitim Müdürlüğüne Değer sonu faaliyet raporunu oluşturarak değerlerin bitimini izleyen ilk hafta içerisinde elektronik ortamda İlçe Milli Eğitim Müdürlüklerine göndermek. Değerler Eğitimi Okul Yıllık Planı dışında, okulda uygulanacak faaliyetleri planlamak. Her değer başında, o değer ile ilgili düzenlenecek aile eğitiminde kullanılacak olan il yürütme kurulunca hazırlanan dökümanları, sınıf rehber öğretmenlerine teslim etmek. Her değer dönemi sonunda, öğrencilere o değerin kazandırılmasına yönelik en başarılı çalışma yapan öğretmenleri ilan etmek ve ödüllendirmek. Her değer sonunda okuldaki en başarılı faaliyet, öğretmen ve öğrenciyi komisyona bildirmek 2- Okul Müdürünün Görevleri: a) Okul Yürütme Kuruluna Başkanlık etmek. b) Değerler Eğitiminin okulda etkin bir şekilde planlanması yürütülmesi ve desteklenmesini sağlamak, her değer başında o değer ile ilgili düzenlenecek aile eğitiminde kullanılacak olan dökümanları sınıf ve rehber öğretmenlere vermek üzere hazırlamak. c) Okul Yürütme Kurulunun çalışmaları hakkında üst makama gerektiğinde bilgi vermek. d) Okuldaki tüm personeli Değerler Eğitimi konusunda bilgilendirmek. 3- Kuruldaki Öğretmenlerin Görevleri: a) Değerler Eğitimi kapsamında okulda yapılacak faaliyetlerin planlanması, yürütülmesi ve değerlendirilmesi konusunda Okul Yürütme Kuruluna önerilerde bulunmak. b) Değerler Eğitimi Sınıf Yıllık Planlarının ve değer sonu raporlarının doldurulması sırasında zümre öğretmenlerine yardımcı olmak. c) Değerler Eğitimi Kapsamında Okulda aksayan yönleri tespit ederek, alınabilecek tedbirlere yönelik okul yürütme kuruluna teklifte bulunmak.

12 4- Rehber Öğretmenin Görevleri: a) İl Rehberlik Hizmetleri Biriminin hazırlamış olduğu çerçeve planı okul yürütme kurulu ile incelemek, bu plan kapsamında yapılacak faaliyetlere ilişkin öneride bulunmak. b) Bu kapsamda ailelere verilecek eğitim uygulamalarının planlanması konusunda teklifte bulunmak, materyal temininde öğretmenlere ve okul yürütme kuruluna yardımcı olmak. c) Uygulamada karşılaşılacak güçlüklerle ilgili kurum ve kişilere yardımcı olmak. 5-Öğretmenlerin Görevleri: a) Çerçeve planına göre sınıf yıllık planının oluşturulmasına katkıda bulunmak amacıyla yapacağı etkinlikleri sınıf yıllık planına yazmak. b) Yapılan etkinliklerle ilgili sınıf dosyasına döküman ve değerlendirme raporu eklemek. OKUL DÜZEYİNDE ETKİNLİKLER Okul Proje Kurulu, okul düzeyinde yönetim ve organizasyonundan sorumludur. OKULUMUZUN ÖĞRETİM PROGRAMLARINDA ELA ALINACAK DEĞERLER Adil olma Bağımsızlık Barış Tasarruf Özgürlük

13 Bilimsellik Dayanışma Duyarlılık Dürüstlük Estetik Hoşgörü Misafirperverlik Sağlıklı olmaya önem verme Saygı Sevgi Sorumluluk Temizlik Vatanseverlik Yardımseverlik Alçakgönüllülük Emaneti korumak Fedakârlık Merhamet Nezaket Ölçülülük Paylaşımcı olmak Sabır Sadelik Sözünde durmak Temizlik ve sofra adabı Öğretim programlarına yansıtılan kültürel ve evrensel değerlerimiz sınıf veya branş öğretmenleri tarafından ders konuları anlatılırken geçiştirilmeyecek, üzerinde titizlikle durulacak, değerler eğitimi ile ilşkilendirilecektir. Bütün sınıf ve branş öğretmenleri ele alınan değere derslerinde 3-5 dakika da olsa muhakkak değinecek, öğrencilerle ilgili sorunlara yaklaşırken de seçilen değeri vurgulayacaklardır.

14 Değerlerle ilgili etkinlikler; rehberlik ve serbest zaman etkinlik saatlerinde, etkinliklere uygun branş derslerinde kulüp çalışmalarında ve ders dışı çalışmalarda ilgili öğretmen tarafından yürütülecektir. AİLEYE YONELİK ETKİNLİKLER Çocuklarımıza kazandırmaya çalıştığımız değer ve davranışların kalıcı olması, okul aile işbirliği sayesinde mümkün olacaktır. Velilerimiz, değerlerin eğitiminde, değerlerimizin yaşatılmasında partnerimiz ve paydaşlarımızdır. Onları mutlaka değerler eğitimine dahil etmemiz gerekir. Ailelerimiz, çocuklarımız günümüzde artık sosyal çevresi olmuş, onları adeta kuşatmış, televizyon, bilgisayar oyunları, sinema, internet, oyuncak ve reklamların etkisi altında kaldıkları yeni değerlerin oluşturduğu karmaşa karşısında şaşırdıklarını ve çözüm beklediklerini gözlemliyoruz. Bu anlamda okul olarak üzerinde en fazla durmamız gereken husus, okul veli işbirliğinin sağlanmasıdır. Velileri bilgilendirmek, değerler konusunda farkındalık kazandırmak en az öğrenciler kadar önemlidir. Bu nedenle; Sürece dahil edilmeleri amacıyla velilere yönelik toplantılardüzenlenecektir. Aylara göre işlenecek değerler ve ev içi davranışlara yönelik bilgilendirme mektubu gönderilecektir. Okul bünyesinden ya da dışarıdan davet edilecek misafir veya uzmanlarca düzenlenecek öne çıkan değerlerle ilgili toplantılara velilerimiz davet edilecek. Güzel davranışlar sergileyen çocuklarımız aile ve okul tarafından takdir ve teşvik edilecek.