CUPRESSUS L. Serviler

Transkript

1 CUPRESSUS L. Serviler

2 Bu cinsin Kuzey Amerika, Oregon, Meksika, Akdeniz den Himalaya ve Çin e kadar yaklaşık 20 türü var. Herdem Yeşil ağaç ve çalılar. Sürgünler dört köşeli, yahut yuvarlakça. Yapraklar sürgünlere çapraz karşılıklı dizilmiş. Yapraklar birbirinin üzerine sıkıca kapanmış. Pul yaprakların kenarı hafif dişli. Sırt taraflarında yağ bezeleri var. Erkek çiçekler terminal ve silindirik. Etaminler kısa saplı. Her bir etaminde 2-6 adet polen torbası var. Dişi çiçekler de terminal pul karşılıklı olarak dizilmiş. Olgunlaşana kadar futbol topu gibi sıkıca kapanmış.

3 Kozalak pulları kalınlaşmış. Dışarı doğru kalkan şeklinde genişlemiştir. Pulların sırt tarafında sivri uçlu bir çıkıntı mucro vardır. Her pulda çok sayıda tohum bulunur. Tohumlar kanatlıdır. Kotiledon sayısı 3-4 tanedir. Tüm serviler Park, bahçe, canlı çit, koruyucu şerit olarak önem arz ederler. Son derce dekoratif ağaçlardır. Bazı taksonları kerestelik odun verme bakımından da önem taşır. Odun açık sarı-kahverengindedir. Hafif, kolay işlenebilen, düzgün satıh veren çok dayanıklı odunları vardır. Mobilya, bina, parmaklık (dışarı), marangozluk ta, telefon ve telgraf direklerinde değerlendirilir. Su altı inşaatlarda da kullanılır. Kokulu olduğu için ambalaj sandığı olarak kullanılamaz.

4 Cupressus sempervirens L. Adi Servi, Akdeniz Servisi metreye kadar boylanabilen Dış görünüşleri ile Sedirleri çağrıştıran Piramidal veya dallar gövdeye dik olan ağaçlardır. Gövde dolgun değildir. Birden bire incelir. Kabuk boyuna yönde ince çatlaklıdır. Pul yaprakların ortalarına uzun bir çukurluk ve yağ bezesi belirgindir. Kozalaklar 2,5-3 cm çapındadır puldan oluşur. Mucro belirgindir. Her bir pulun altında 8-20 arasında kanatlı tohum bulunur.

5 Cupressus sempervirens var. sempervirens Piramidal servi, Ehrami Servi Dallar adeta gövdeye paralel denilecek şekilde yukarı yönelmiş. Sütun şeklinde Orman ve Parktan ziyade Mezarlık, Cami avlusu ve türbelerde, kilise manastır ve benzeri tapınaklarda Şatoların korularında süs bitkisi olarak değerlendirilmiş

6 Cupressus sempervirens var. horizantalis Dallı Servi Dallar gödeye dik gelecek şekilde yanlara doğru. Doğal olarak Akdeniz havzasında bulunur (Kuzey Irak, Hazar Denizi, Anadolu, Suriye, Lübnan, Filistin, Ürdün, Rodos, Kıbrıs, Girit ve başkaca adalar) Ülkemizde Akdeniz bölgesinde, hatta iklimin müsait olduğu Karadeniz bölgesinde yayılış gösterir. Beşkonak ta ormanı vardır.

7 Cupressus macrocarpa ya benzerse de Kozalakları biraz daha küçük (C macrocarpa da 2,5-3,5 cm) Sürgünleri daha ince Tohumlarında reçine bezesi yoktur. Odunu sarı renklidir ve öz odunu daha koyudur. Çok sert ve dayanıklıdır. Güzel kokuludur. Güve Girmez Çeyiz sandıkları servi odunundan yapılır.

8

9

10

11

12

13

14

15

16

17

18

19

20

21

22

23

24

25

26

27

28 Cupressus macrocarpa Hartweg Monteri Servisi Kuzey Amerika nın batısında, Kaliforniya sahillerinde yayılış gösterir metre boyunda geniş piramidal tepeli bir ağaçtır. Sürgünler dört köşeli Yapraklar üçgen şeklinde ve küt uçlu, birbirine sıkıca yapışmış ve kaynaşmış Erkek çiçekler sarı Dişi kozalak 3.5 cm çapında, 8-14 puldan oluşmuş. Mucro var.

29 Bir kozalakta aşağı yukarı 140 tohum bulunur. Tohumların üzerinde reçine bezeleri vardır. Çok sayıda kültür varyetesi ve formu vardır. Sık yetiştirilirse kaliteli odun elde edilebilir. Serbest olursa çok budaklı olur. Rüzgar Perdesi olarak kullanılmaya uygundur.

30

31

32

33

34

35

36

37

38

39

40

41 Cupressus goveniana Gord Kokulu Servi, Limoni Servi Kaliforniya sahillerinde, tepelik arazilerde doğal olarak yetişir. Buralarda 5 metreden fazla boylanmadığı halde park ve bahçelerde 20 metreye kadar boylanabilir. Dallar gövdeden yatay olarak çıkar. Sürgünler dört köşe ve incedir. Yapraklar açık yeşil, hafif sarımtırak Ovuşturulunca çok güzel limon gibi kokar Kozalak 2 yılda olgunlaşır. Küre şeklinde 6-10 puldan oluşur. Her bir kozalakta tohum bulunur. Donlara karşı hassas.

42

43

44

45 Cupressus arizonica Greene. Arizona Servisi Meksika ve Arizona nın dağlık bölgelerinde doğal olarak yetişir metre yüksekliğe kadar çıkar. 25 metreye kadar boylanabilir. Dallar horizantaldir. Sürgünler dört köşe ve kalıncadır. Pul yapraklar mavimsi, mavi-yeşil veya gri-mavi 2-3 cm çapındaki kozalaklar 6-8 puldan oluşur. Mucroları vardır Tohum uzunca yumurta biçiminde, dar kanadı ve üzerinde reçine bezeleri var. İklim ekstrelerine oldukça dayanıklı. İtalya da en kurak yerlerin ağaçlandırılmasında kullanılmış. Dekoratif bir süs bitkisi.

46

47

48

49

50

51

52

53

54

55

56

57

58

59

60

61

62 Cupressus funebris Endl. Çin Ağlayan Servisi Çin de özellikle Yangtze vadisinde 1000 metrenin altında dağlık yerlerde 20 metreye kadar boylanabilen son derece dekoratif bir ağaç Dallar horizantal çıkıyor ve aşağı sarkıyor. Sürgünler basık??? Yapraklar gri yeşil-soluk yeşil Kozalak küre şeklinde 1,2-1,8 cm çapında 8 puldan oluşmuş. Çin de mabet ve mezarlıklara dikilmektedir.

63

64

65