Tohum ve Fidanlık Tekniği

Transkript

1 Tohum ve Fidanlık Tekniği Prof. Dr. İbrahim TURNA ( GÜZ DÖNEMİ)

2 Gövde Ç Göz Ç. Yumuşak Ç. Yarı odunsu Ç. Sert Ç. Vegetatif Üretme Yöntemleri Autovegetatif Üretme Daldırma ile Ü. Heterovegetatif Ü.(Aşı ile Üretme) Çelikle Ü. Kök Ç. Rizom, Stoma vb. Kalem Aşısı Göz Aşısı Yaprak Ç. Hendek D. Tepe D. Adi D. Hava D. Yanaştırma A. Yarma A. Bindirme A. Kabuk A. Kakma A. T - Aşısı Yama Göz Aşısı

3 AUTOVEJETATİF ÜRETME YÖNTEMLERİ Autovejetatif üretme denilince akla ilk gelen çelikle üretme yöntemidir. En yaygın olarak kullanılan bu üretim şeklinin dışında, daldırma ile üretme yöntemleri (adi, hava, tepe ve hendek daldırması) ve stolonlar, rizomlar, yumrulu kökler, gibi bitki parçalarının kullanıldığı yöntemler de autovejetatif üretim yöntemleri içerisinde kalmaktadır.

4 ÇELİKLE ÜRETME Üretilecek bitkiden alınan ve çelik adı verilen bir organ (kök, gövde parçası, yaprak, sürgün) ile yeni bir bitkinin üretilmesi tekniğidir. Yöntem basit ve kolay uygulanabildiği için yaygın olarak kullanılmaktadır. Çelikler Çelikler Seleksiyon Köklendirme Şaşırtma Kültür Çelikle üretmede bir takım koşullar köklenmeyi etkilemektedir. Bunlar, köklenmeye etki eden faktörler iç ve dış faktörler olarak iki gruba ayrılır.

5 Çelikle Üretme Koşulları Köklenmeyi Etkileyen iç faktörler Çeliğin alındığı birey (ortet yaşı) Ortetin beslenme durumu Ortetin köklenme yeteneği Köklenmeyi etkileyen dış faktörler Senetetik büyüme maddeleri (IAA, IBA, NAA) Hava ve köklendirme ortamı nemi Hava ve köklendirme ortamı sıcaklığı Işık Köklendirme ortamının türü

6 Çelik tipleri A-Sert çelik B-Herdem yeşil sert çelik C-Yaprak çeliği D-Yaprak tomurcuk çeliği E-Kök çeliği

7 Çelikle Üretme İç faktörler Ortet yaşı köklenmeyi doğrudan etkilemektedir. Genç anaçlardan alınan çeliklerin daha kolay köklendikleri saptanmıştır. Ortetin beslenme durumu köklenmeyi etkileyen diğer bir unsurdur. C/N oranında daha az azot içeren, dolayısıyla daha fazla karbonhidratın depolandığı ve güneşi daha fazla alan kısımlardan alınması doğru olacaktır.

8 Çelikle Üretme İç Faktörler Ortetin köklenme yeteneğinde ise; köklenme hem ortete bağlı olarak ve hem de çeliğin alındığı konuma bağlı olarak değişir. Kavak, Söğüt, Ardıç, Taxus çok kolay köklenebildikleri halde, Acer rubrum, bazı Betula türleri orta derecede köklenmektedir. Meşelerin çoğu, Ks, Kn, dişbudak ve cevizler çok zor köklenen cinsler olup, aşı ile üretimi tercih edilir.

9 Çelikle Üretme Dış Faktörler (HORMONLAR) Çeliklerin kolayca köklenmesini sağlamak veya köklenme oranını artırmak için dikim çalışmalarından önce köklenmeyi tahrik eden bazı hormonal maddelerle muamele edilir (IAA; IBA,NAA). Bunlar çözelti halinde hazırlanabildikleri gibi pudra formunda da kullanılmaktadır. Bunlar ppm dozda hazırlanabilmektedir (zayıf veya yoğun çözelti). Örn ml lik %0.01 dozda IBA sıvı çözelti hazırlamak için 0.1 g (100 mg) IBA tartılarak Alkolde çözündürülür ve 1000 ml saf suyla karıştırılır. Kristalleşmeyi önlemek için birkaç damla amonyum hidroksit damlatılır. Renkli şişede saklanılır.

10 Kivide perlit ortamında IBA hormonu ile işleme tabi tutularak köklendirilmiş yarı odunsu çelikler

11 Çelikle Üretme Dış Faktörler Pudra formda hormon hazırlanması için; Örn. %1 lik IBA lı hormonda 1 g (1000 mg) hormon tartılır. Alkol veya Aseton içinde çözündürülür. 99 g pudra tartılır ve çözündürülmüş alkollü hormon pudraya ilave edilir. Pudra tamamen kuruduktan sonra kullanıma hazır hale gelmiş demektir. Hormonla işleme hemen tüm bitkiler olumlu cevap vermektedir.

12 Çelikle Üretme Dış Faktörler (NEM) Çeliklerin dikiminden sonraki hava ve toprak nemi çok önemlidir. Başlangıçta havanın neminin çok yüksek olması (>%70 veya %90) gerekmektedir. Bu nedenle yeterli düzeyde köklenmiş fidecikler elde edilinceye kadar, köklendirme kasalarının üstü plastik örtülerle kapatılır. Otomatik kontrollü seralarda ise arzulanan nem ve sıcaklık elde edildiğinde üzerlerinin kapatılmasına gerek duyulmaz. (ORTAM SICAKLIĞI) Hava ve ortam sıcaklığında ise; ideal bir köklenme hava sıcaklığına göre yaklaşık 5 C daha sıcak olan köklendirme ortamlarında elde edilmektedir. Buna göre hava sıcaklığı, kullanılan çelik çeşidine ve anaç türe bağlı olarak ortalama C olmalıdır.

13 Çelikle Üretme Dış Faktörler (IŞIK) Çeliklerde köklenme başarısı karbonhidrat içeriği ile direk ilişkilidir. Fotosentezin ışık altında gerçekleşen döneminde, ışığın süresi ve parlaklığı önemlidir. İdeal bir fotosentez için ortamda, direk güneş ışığı yerine difüz ışık olması istenir. Çelikle Üretme Dış Faktörler (Köklendirme ortamı) Köklendirme ortamı olarak toprak, kum, yosun, perlit, vermikülit, talaş, çakıl ve su kullanılır. Türlere göre bu ortamlarda da başarı oranı değişmekle birlikte, perlit ve vermikülit ortamları nemli kalabilen ve havalanması iyi olabilen ortamlardır.

14 Çeliklerin hazırlandıktan sonra hemen dikilmesi gerekir. Dikim sırasında çeliklerin tahminen yarısı köklendirme ortamına sokulmalıdır. Ya da çeliklerin alt uçları ile kasa veya yastık tabanı arasında en az cm mesafe kalması tavsiye edilmektedir. Kullanılacak aralık mesafe ise, çelikler üzerinde bırakılan yapraklar hemen hemen birbirine değecek şekilde ayarlanır.

15 Yaprak çelikleri ile üretim (Menekşe)

16 ÇELİKLE ÜRETME YÖNTEMLERİ

17 1) Gövde Çeliği İle Üretme Gövde çeliği, yumuşak, yarı odunlaşmış ve sert çelikleriyle olmak üzere üç grupta toplanmaktadır. Çeliklerin alım yeri, alım şekli, vb. özelliklere göre baş veya uç çeliği, ayak çeliği şeklinde tanımlamaktadır.

18 a) Yumuşak çelikle üretmede, odunsu bitkilerin henüz odunlaşmamış olan taze ilkbahar sürgünlerinden hazırlanan çelikler kullanılır. Ortalama olarak 5 12 cm uzunlukta ve üzerinde 2 3 nod bulunan taze sürgünler sertleşmeden ilkbahar sonu-yaz başlarında alınır. Toprağa batırılacak kısımlarda yapraklar uzaklaştırılır. Alınan bu çelikler camekân veya seralarda yastıklara dikilir ve köklendirilir. Kökleme 9 10 ay sürer. Yöntemde kullanılan çelikler genellikle uç çeliği şeklindedir. Çünkü bu çelikler daha kolay köklenir. Bu yöntem süs bitkilerinin üretiminde yaygın olarak çok sayıda türde kullanılmaktadır.

19 Çelik alım zamanı türe göre değişir. Açelya, Weigela (Vangelya), Berberis, Buxus, Crateagus, Lriodendron, Lonicera, Magnolia, Morus, Malus, Alnus, Vaccinium türlerde yaz başında, Rosa ve Hedera her dönem yeşil çelik verebilirler. Açelya Vangelya Alıç

20 Yumuşak Çeliğin Hazırlanışı ve Köklendirilmesi

21 b) Yarı odunlaşmış çelikle üretme Yumuşak çelikle üretmede kullanılan çeliklerin yarı odunlaşmış ve kısmen de sertleşerek odunlaşmaya yönelmiş olması durumudur. Bu yöntem ormangülleri, pitosporumlar, kamelyalar, çobanpüskülleri, limonlar, porsuk, Cryptomeria ve ardıçlarda kullanılır. Çeliklerin alım zamanı, büyüme mevsiminin sonlarına doğru, genellikle Ağustos ayı ve kısmen Eylül başlarıdır. Yarı odunsu çelikler cm uzunlukta tepeye yakın kısımlardaki yapraklar bırakılıp, köklendirme ortamına girecek olan kısımlarınkiler uzaklaştırılarak yapılır.

22 Yarı Odunsu Çeliklerle üretme Herdem yeşil bitkilerde tepe tomurcuğunu taşıyan baş çelik ve taşımayan ayak çelikleri ile üretim söz konusu olabileceği gibi, ökçeli çelik ve dipçikli çelik ile de üretim yapılabilmektedir.

23 Yarı Odunsu Çeliklerle üretme Adi çelikler, yalnız o yılın sürgününü içerir. Bunlar da ayak ve baş çeliği olmak üzere iki türlüdür. Ayak çeliği yan tomurcuklardan gelişen sürgünler daha kuvvetli olması nedeniyle baş çeliğine tercih edilmektedir. Her çeliğin boyu cm boyunda, üzerinde 3 5 tomurcuk bulunur. Porsuk ve Ardıçlarda bu yöntem kullanılır. Ökçeli çelikler, çeliğin tabanında, 2 yıllık odundan küçük bir kısmı da içerir. Dipçikli çelik ise daha yaşlı dalın 1 2,5 cm uzunluğunda bir parçasını kapsar.

24 Yarı Odunlaşmış Çelik Tipleri (A=Adi Ç., B=Ökçeli C= Dipçikli)

25 c) Sert (=odun) çelikle üretme Kural olarak bir yaşındaki tamamen olgunlaşmış sürgünlerden elde edilen çelikler kullanılır. Sert çelik, olgunlaşmış ve odunlaşmış sürgünlerden elde edilen çeliklere denir. Dolayısıyla çelik alma zamanı olarak, büyümenin durduğu dönem önerilir. Özellikle iğne yapraklı türlerde sonbahar sonu ve kış başları en iyi çelik alma zamanıdır. Bu süre ilkbahar başlarına kadar uzatılabilir. Sert çelikle üretmede sürgün uçları zayıf ve yeterli göze sahip olmadığı için baş veya uç çelik değil ayak çelikleri daha çok kullanılır.

26 Sert çelikler kışın yaprağını döken ve herdem yeşil iğne yapraklı türlerin üretiminde yaygın bir şekilde kullanılır. Genellikle ayak çeliği olarak kullanılan sert çelikler 1 yaşındaki sürgünlerden, üzerinde 3-5 adet göz bulunacak şekilde bir karış uzunlukta veya biraz daha kısa olarak hazırlanır.

27

28 Sert çelikler sonbahar sonlarından başlanarak ilkbahar başlangıcına kadar alınabilir. Sonbaharda hazırlanan çelikler lük demetler halinde uç kısımları aşağıya gelecek şekilde rutubetli kumda 4-10 C de saklanabilir.

29 Köklendirme ortamı derin ve entansif bir şekilde işlenmiş, organik madde içeriği yeterli, gübrelenmiş kumlu balçık tekstüründe olmalıdır. Dikim sırasında en az iki göz toprak altında, bir göz toprak üstünde kalmalıdır. Çeliklerin üzeri hafif bir kapatma materyali ile kapatılır.

30

31

32

33

34

35

36 2) Göz Çeliği İle Üretme Çelik üzerinde bir göz söz konusudur. Çelik yatay olarak toprağa gömülür. Gözden çıkan sürgün genç fidanı meydana getirir. Şekil. Göz Çeliği İle Üretim

37 3) Kök Çeliği İle Üretme Köklerden alınan parçalarla yapılan bir üretim şekli olup çok kullanılan bir yöntem değildir. Kök çeliklerinde, köklerde yer alan uyuyan gözler veya adventif gözlerden sürgünler oluşmaktadır. Çelikler dikey veya yatay olarak ortama konabilir. Kök çeliği ile üretilmesi mümkün ve kolay olan bitki cinsleri ve türleri arasında Populus tremula, P. alba, Albizzia, Alnus, Robinia, Ailanthus, Aesculus, Prunus, Daphne, Rhododendron, Syringa vulgaris türleri sayılabilir

38 Kök çelikleriyle üretme Kök çelikleri üzerlerinde 3-5 adet göz bulunacak şekilde cm uzunluğunda hazırlanır. Köklendirme ortamına yatay olarak belli aralıklarla dizilir ve üzerleri cm kalınlıkta kumla örtülür. Sürekli nemli tutulur.

39 Kök çelikleriyle üretme Yaprak çelikleriyle üretme Yaprak çelikleriyle üretmede ya sadece yaprak ayası yada yaprak sapı ve yaprak ayası birlikte kullanılır. Yaprak-göz çeliği ile üretme yöntemi de orman ağaçlarında pek kullanılmamaktadır. Ancak ormangülleri, çay ve asma gibi türlerin üretiminde kolaylıkla uygulanabilmektedir.

40 Yaprak çelikleriyle üretme Üretme ortamı olarak C lik bir hava sıcaklığı nemli bir hava, bol ışık, nemli iyi havalanan süzek bir köklenme ortamı istenir. Rex begonya, Peygamber kılıcı, Menekşe, Kauçuk, Kamelya gibi süs bitkilerinde başarıyla uygulanabilmektedir.

41 Yaprak-tomurcuk çelikleriyle üretme Yaprak ayası+yaprak sapı+koltuk altı tomurcuğu veya Yaprak ayası+yaprak sapı+koltuk altı tomurcuğu ve küçük bir gövde parçasından oluşan çeliklerle yapılan üretme şeklidir. Üretim materyalinin olgunlaşmış olması gerekir. Rhododendron, Diffenbahia, Camelia ve Limonda bu yolla üretim yapılabilir. Dişli kum iyi bir köklendirme ortamıdır. Çelikler köklendirme ortamına, göz yüzeyden cm derinlikte kalacak şekilde yerleştirilir ve üzeri köklendirme ortamı olarak kullanılan karışımla kapatılır.

42 DALDIRMA İLE ÜRETME Çelikle üretilmesi zor, tohum temini mümkün olmayan veya melez yapma özelliği yüksek olan türleri daldırma ile üretmek mümkündür. Bu yöntem, adi daldırma, hendek daldırması, tepe daldırması, kemer daldırması ve hava daldırması şeklinde uygulanabilir.

43 Daldırma ile Üretme Yöntemleri Adi Daldırma :Anaçtan çıkan dallar bükülüp kavis verilerek sürgün ucu toprak dışında kalacak şekilde toprağa daldırılır. Daldırılan sürgünler 1 yaşında olmalıdır. Manolya gibi türlerde köklenme için 2-3 yıl beklemek gerekir. Daldırma genellikle ilkbahar başında yapılır. Haziran sonlarında da yapılabilir. Corylus, Cornus ve Viburnum da yaz daldırması ile çoğaltılır. Adi Daldırma :

44 Hendek Daldırması (Yatırma) ile Üretme 1 yaşındaki fidanlar eğimli olarak (30-45 derece) dikilir. Tomurcuklar sürmeye başlayınca fidan toprakta açılan 5-10 cm derinlikte bir çizgi içine yatırılır ve birkaç çatalla tespit edilir. Dal yatırılmadan önce altına gelen gözler köreltilir. Her gözden genellikle sürgünler oluşur. İlkbaharda toprak altında meydan gelen bu kökler sürgünü besleyecek hale gelirler. Böylece köklenen sürgünler ana gövdeden ayrılır ve şaşırtılırlar. Mevcut sürgünler de aynı yöntemle daldırılabilir

45

46 Hendek Daldırması Hendek Daldırması :Toprak yüzüne çıkan sürgünler 8-10 cm boya ulaşınca, bu uzunluğun yarısına kadarlık kısım toprakla doldurulur. Kökler toprak içinde kalan kısımlarda oluşur.

47 Daldırma ile Üretme Yöntemleri Tepe Daldırması: Sürgünleri kolayca bükülemediği için adi daldırma ile üretilemeyen ancak kök boğazından her yıl çok sayıda sürgün veren leylak, ortanca, frenk üzümü, Corylus, Cornus varyeteleri, Manolya hibritleri, japon ayvası gibi bitkilerde uygulanan bir üretme yöntemidir. Tepe daldırması boğaz doldurma olarak da isimlendirilir. 1 yıl önceden anaç bitkiler dikilir. Yıl içinde üç kez toprakla büyüyen sürgünler doldurulur.

48 Tepe Daldırması Uygulamada, bir yıl önceden yetiştirilen bitkilerin kök boğazlarının 5 10 cm üstünden gövde kısmı kesilir (C) ve buradan çok sayıda sürgünün çıkması sağlanır. Tekniğine uygun bir üretmeyle bir anaç yıl kullanılabilmektedir. Büyüme dönemi sonunda yaprak dökümünü takiben fidanlar ayrılır. Sürgünler ilkbaharda 8 12 cm boya ulaşınca sürgünlerin boğazı kademeli olarak toprakla doldurulur. Köklenme olduktan ve sürgünler belirli bir boya (20 25 cm) ulaştıktan sonra vejetasyon dönemi dışında anaçtan ayrılarak yeni bitkiler elde edilir.

49 Hava Daldırması ile Üretme Anaca bağlı dalın köklenmesi adi daldırmada olduğu gibi toprakta değil dal üstünde yani havada olması durumudur. Yöntemde köklendirilmesi istenen dallar veya sürgünler üzerinde dalın ucunun cm altından halkalama, yarma veya yukarı doğru çizerek yaralanmalar yapılır. Köklenme 2-3 ayda meydan gelir. Bu yaralı yerlere nemlendirilmiş yosun, turba vb. köklendirme ortamı sarılarak üzeri suyu geçirmeyen ince bir polietilen plastik örtüyle kapanarak iki ucundan sıkıca bağlanır. Yara dokularından yeterli köklenmeler oluştuktan sonra vejetasyon devresi sonunda bu kısımlar ana bitkiden ayrılır ve böylece yeni bitki elde edilir. Kauçuk ta Hava Daldırması İle Üretimi

50

51 Hem açık alan koşullarında hem de sera koşullarında uygulanabilir. Hava Daldırması

52 Diğer Autovejetatif Üretme Yöntemleri Kollarla Üretme : Bitkinin kök boğazındaki bir yaprağın koltuğundan çıkan, toprak yüzeyine yatık olarak büyüyen, üzerinde boğumlar içeren ve bu boğumlardan her birinde yeni bir bitki meydana getiren özelleşmiş gövdeler kol olarak adlandırılır. Kordela, Fregaria, Saxifraga da uygulanır.

53 Diğer Autovejetatif Üretme Yöntemleri Stolonlarla Üretme : Tepe tomurcuğundan oluşan ince hava sürgünleri stolon olarak isimlendirilir. Bu üretme şeklinde toprak üstü sürgünler 3-5 cm lik küçük parçalara ayrılır ve ihtiyaç duyulan alana, tohum eker gibi serpilerek ekilir. Bermuda çimi güney bölgelerimizdeki sıcak kurak yörelerimizde yaygın bir şekilde kullanılır. Stolonlar toprakla temasa geçtiklerinde yeni bitkiyi oluştururlar. Rizomlarla Üretme : Toprak altında veya üstünde toprağa paralel olarak büyüyen, silindire benzer görünümde, besin maddelerinin depolandığı, ince ve uzun, etli gövde ve dallar rizom olarak isimlendirilir. Nodlardan çıkan büyüme konileri toprak üstü kısımlarını, nodların alt kısımlarındaki adventif tomurcuklardan çıkan kökler ise bitkinin toprak altı kısımlarını meydana getirir.

54 Diğer Autovejetatif Üretme Yöntemleri Etli veya Yumru Köklerle Üretme :Yumru kökler kış başlangıcında sökülür ve birkaç gün kurutulduktan sonra uygun şartlarda (4-10 C) talaş, kuru yosun veya yonga içinde saklanarak, ilkbaharda parçalara ayrılarak ayrı ayrı dikilir. Cyclamen yumru köklü üretime örnek olarak verilebilir.

55 Heterovegetatif Üretme (Aşı İle Üretme)

56 HETEROVEGETATİF (=AŞI İLE) ÜRETME Aşı ile üretme tekniği, üretilmesi istenilen bitkinin bir parçasını, kökünden faydalanmak istenilen başka bir bitki ile kaynaştırarak tek bir bitki olarak geliştirme tekniğidir. Aşı ile üretme, doku veya bir organın bir bitkinin diğer bir bitkiye transplantasyon u ile olmaktadır. Genel Aşı Kuralları; Anaçla aşı kalemi veya göz arasında akrabalık olmalıdır. Kalemler mümkün olduğunca taze, sağlıklı ve tomurcuklar uyanmadan alınmalıdır. Kullanılan kesici aletler temiz ve çok keskin olmalıdır. Kalemler alınır alınmaz, hemen aşı yapılmalı, Serada yapılan aşı çalışmalarında, sıcaklık ve rutubet çok iyi dengelenmeli, Aşı ile altlıkta kambiyum çakışması olmalıdır. Altlıkla aşı kalemi aşı türüne göre aynı kalınlıkta olabileceği gibi altlık daha kalın da olabilir.

57 Aşıda bitkinin kök kısmını oluşturacak olan aşı kısmına anaç veya altlık, asıl üretilmesi istenen bitkiden alınan kısma ise kalem veya göz adı verilir. Anaçlık veya altlık kök sistemini geliştirirken, aşı kalemi de gövde ve tacı geliştirmektedir. Anaca veya altlığa hypobiot, aşı kalemine veya göze epibiot ve aşılı fidana da dibiot denir. Aşıda esas olan aşılanacak anaç ile kalemin kambiyumlarının çakıştırılmasıdır.

58 KAMBİYUM:Çift çenekli bitkilerin gövde ve kökünde yer alan, yeni odun ve soymuk tabakaları oluşturarak bitkinin kalınlaşmasını sağlayan ve meristem hücrelerinden meydana gelen tabaka. Bitkilerin iletim demetlerinde, bir ya da birkaç sıra meristematik hücre tabakasından oluşan, ikincil kalınlaşmayı ve enine büyümeyi sağlayan doku.

59

60 Aşı Yöntemleri Kalem Aşısı Yöntemleri 1. Yanaştırma 2. Yarma 3. Bindirme 4. Kabuk 5. Kakma Göz aşısı yöntemleri 1. T-göz aşısı 2. Ters T göz aşısı 3. Yama göz aşısı (yongalı-yongasız)

61 A) KALEM AŞISI YÖNTEMLERİ Üzerinde birkaç tomurcuk bulunan ve bir sürgünden oluşan kalemler ile yapılan aşılara, kalem aşıları denir. Bunlarında pek çok çeşitleri vardır. Bunlar arasında en çok kullanılan Yanaştırma, Yarma, Bindirme, Kabuk ve Kakma aşı yöntemleri kısaca tanıtılacaktır.

62 1) Yanaştırma (=Yandan oturtma= Parafin) Aşısı Bu yöntem daha çok aşı kaleminin ince, anaçlığın ise kalın olduğu durumlarda kullanılır. Bu yöntemde iki bitkinin kesit yüzeylerinin alacağı şekle göre çeşitli tipleri vardır. Bunlar arasında kertikli, dilcikli ve kakmalı yanaştırma aşıları sayılabilir. Normal Yandan Bindirmeli Yanaştırma Aşısı

63 Yanaştırma Aşı

64 Yanaştırma Aşı

65 2) Yarma Aşısı Bu yöntemde anaç ile kalem aynı kalınlıkta (a) yada aşı kalemi az ince (b) olabilir. Yaygın olarak kullanılmaktadır. Aşı Kalemi Anaçtan İnce Anaç ve Aşı Kalemi Aynı Kalınlıkta

66 Yarma Aşı

67 Yarma Aşı

68 Sarıçamda Seçilmiş Plus Ağaç a b Sarıçamda yarma aşı: a) altlıkta aşı yerinin açılması, b) aşılama, c) aşı yerinin bantla sarılması, d) bandın aşı macunu ile kapatılması c Sedir Tohum Bahçesi d Plus ağaçtan aşı kalemi alınması Tohum Karaçam bahçesi Tohum tesisi Bahçesi için aşılı fidan

69 3) Bindirme (=Kopulasyon) Aşısı Aşı kalemi ile anacın aynı kalınlıkta olduğu hallerde uygulanır. Gerek anaçta ve gerekse aşı kaleminde kesim yüzeyleri mail olarak birbirine intibak edecek şekilde kesilir. Anaçlık ile aşı kalemi arasındaki bindirme yüzeylerinin durumuna göre; eğik, dilcikli, semerli ve omega bindirme aşı şeklinde isimlendirilir. Carataegus, Robinia, Fraxinus, Aesculus, Corylus, Betula, Fagus türleri varyetelerinde kullanılır. Omega (1), Semerli (2) ve Eğik (3,4) Bindirme Aşıları

70

71

72 Bindirme Aşı

73 Omega aşı Bindirme Aşılar Semer Aşı Kama aşı Eğik aşı

74 4) Kabuk Aşısı Bu yöntemde anacın kabuğu dik bir kesimle ikiye ayrılır. Kalem kesilerek yassı bir biçimde hazırlanır ve kabuğun arasına yerleştirilir. Daha sonra rafya ve lastik bantla bağlanarak macunlanır ve aşı işlemi sona erdirilir. Kabuk Aşısının İbreli Türlerde Uygulanışı

75 Kabuk Aşısı

76

77 Kabuk aşısı

78 5) Kakma (=Keçi Ayağı=Üçgen=Triagul) Aşısı Anaç kalemden daha kalındır. Anaçlığın tepesi uygun bir yerden hafif meyilli veya pürüzsüz bir kesit oluşturulacak şekilde kesilir. Kesit yüzeyinden aşağıya doğru 3 4 cm uzunluğunda üç köşeli bir kama oyuğu açılır. Aşı kaleminde de bu oyuğa uygun üç köşeli bir kesit oluşturulur ve kambiyumlar çakışacak şekilde birleştirilir. Bu işlem tek taraflı olabileceği gibi çift taraflı da yapılabilir Kakma veya Keçi Ayağı Aşısı (a) Tek taraflı, (b) Çift taraflı