KISIM 3 GÖRÜNTÜ HARİTALARINI OLUŞTURMA KISIM 3: GÖRÜNTÜ HARİTALARI 1

Transkript

1 KISIM 3 GÖRÜNTÜ HARİTALARINI OLUŞTURMA KISIM 3: GÖRÜNTÜ HARİTALARI 1

2 HARİTALARI OLUŞTURMA Harita üretimi için doğru veriye gereksinim bulunmaktadır Taranmış haritalar Hava fotoğrafları Çok bantlı görüntüler Vektör katmanları Tüm haritalama işlemlerinde; özellikler doğru olarak, dünya sathı üzerinde gerçek konumlarına getirilmelidir Planimetrik ve geometrik olarak düzeltilmiş veri üretmek için ORTHORECTIFICATION yöntemi kullanılır KISIM 3: GÖRÜNTÜ HARİTALARI 2

3 NİÇİN ORTHOREKTİFİYE? Görüntüden koordinatlar toplanır Büyük projelere görüntü entegrasyonu Mozaik KISIM 3: GÖRÜNTÜ HARİTALARI 3

4 NİÇİN ORTHOREKTİFİYE? Uydu görüntüleri ve hava fotoğraflarında geometrik hatalar bulunmaktadır Hataların neden olduğu hususlar: Ölçek değişikliği Sensor ün Yüksekliği / Yönü Sensor ün sorunları Ortorektifikasyon bu hataları ortadan kaldırır KISIM 3: GÖRÜNTÜ HARİTALARI 4

5 Scale Variation Sensor Attitude Internal Errors ÖLÇEK DEĞİŞİKLİĞİ Görüntü üzerindeki ölçek farklıdır Evlerin genişliği 8 metredir. Görüntü üzerindeki ölçekler farklı olduğundan bu genişliklerde farklıdır KISIM 3: GÖRÜNTÜ HARİTALARI 5

6 Scale Variation Sensor Attitude Internal Errors SENSÖRÜN YÜKSEKLİĞİ / YÖNÜ 1 2 Dikey 3 Eğik Aşırı Eğik KISIM 3: GÖRÜNTÜ HARİTALARI 6

7 Scale Variation Sensor Attitude Internal Errors SENSÖRÜN SORUNLARI GÖRÜNTÜ VEYA ODAK SATHI Merceğin bozukluğu ve hataları, ışınların sapmasına neden olur KISIM 3: GÖRÜNTÜ HARİTALARI 7

8 PLANİMETRİK DÜZELTME Orijinal Orthorektifiye Ortorektifikasyon planimetrik olarak düzeltilmiş görüntü üretir 3 Boyutlu KISIM 3: GÖRÜNTÜ HARİTALARI 8

9 ORTHOREKTİFİKASYON BİLGİLERİ KAMERA BİLGİLERİ ODAK UZUNLUĞU FIDUCIAL MARKS PRINCIPAL POINT (Esas nokta) YER KONTROL NOKTALARI YÜKSEKLİK VERİSİ (DEM) KISIM 3: GÖRÜNTÜ HARİTALARI 9

10 Camera Info Focal Length Fiducials P.P Ground Control Elevation Data ODAK UZUNLUĞU Görüntü / Odak sathı Odak Uzunluğu KISIM 3: GÖRÜNTÜ HARİTALARI 10 Optik eksen

11 Camera Info Focal Length Fiducials P.P Ground Control Elevation Data FIDUCIAL MARKS Kameranın Modeli ile ilişkilidir Kamera gövdesindeki bu işaretler (Marks) film üzerine aktarılır Bu işaretler kullanıcı tarafından ölçülür Image X (Pixels) Image Y (Pixels) #1 KISIM 3: GÖRÜNTÜ HARİTALARI 11

12 Camera Info Focal Length Fiducials P.P Ground Control Elevation Data PRINCIPAL POINT (Esas Nokta) Bu nokta bazen dıştadır Fiducial Marks Ölçüleri Köşelerdeki Fiducial Markların kesişmesi takriben Esas Noktayı verir KISIM 3: GÖRÜNTÜ HARİTALARI 12

13 Camera Info Focal Length Fiducials P.P Ground Control Elevation Data YER KONTROL NOKTALARINI SAĞLAMA Görüntünün geometrik olarak düzeltilmesi (orthorectified) için yer kontrol noktalarına (GCP) gereksinim duyulur W, N W, N Tekrar örnekleme metodu W, N W, N Yer Kontrol Noktaları; X, Y and Z koordinatlara sahip olur KISIM 3: GÖRÜNTÜ HARİTALARI 13

14 Camera Info Focal Length Fiducials P.P Ground Control Elevation Data SAYISAL YÜKSEKLİK MODELİ VE ORTHORECTIFICATION Sayısal yükseklik Modelindeki bir pixel 2. Harici oryantasyon parametreleri 1 3. Görüntüdeki parlaklık değeri çevredeki pixellerin tekrar örneklenmesine bağlı olarak belirlenir Orthografik görüntüler, orijinal görüntü pixellerinin, yeni orthorektifikasyon durumuna örneklenmesi ile oluşturulur 4 Orthografik Projeksiyon 4. Yükseklik, harici oryantasyon bilgisi ve parlaklık değeri kullanılarak, ortho görüntüdeki eşdeğer yeri hesaplanır KISIM 3: GÖRÜNTÜ HARİTALARI 14

15 TEKRAR ÖRNEKLEME METODLARI IMAGINE orthorectifikasyon; 3 adet tekrar örnekleme (Resampling) metodlarından birini kullanarak, orijinal görüntü pixellerini interpolate ederek yeni orthorektifiye konumuna getirir Nearest Neighbor Bilinear Interpolation Cubic Convolution KISIM 3: GÖRÜNTÜ HARİTALARI 15

16 IMAGINE Mosaic Tool DATA PREP IKONU İÇİNDEKİ MOSAIC TOOL 3 ANA ADIMDA KULLANILIR 1. Input Mode 2. Intersection Mode 3. Output Mode KISIM 3: GÖRÜNTÜ HARİTALARI 16

17 Image Input Intersectionss Output INPUT MODE Mosaic Tool, farklı projeksiyon ve pixel ebadındaki görüntüler için kullanılabilir projeksiyonlar UTM + Lat/Lon pixel ebadı 30 m + 1 m Mosaic Tool, katman / band adedi farklı olan görüntüler için kullanılamaz katman / band adedi 1band + 3 bands KISIM 3: GÖRÜNTÜ HARİTALARI 17

18 Image Input Intersectionss Output AREA TO USE Görüntü sahası girilir İlgi sahası (AOI) (Template veya kişisel) Sınır seçimi ile aktif saha hesaplanır Köşe Kenar KISIM 3: GÖRÜNTÜ HARİTALARI 18

19 Image Input Intersectionss Output MATCHING Farklı parlaklık ve kontrastlıktaki görüntülerin yekpare (çizgisiz) çıktı görüntülerini elde etmek için histogram kullanımı ile dengelenmesi gerekmektedir Frequency Pixel Values Mozaik KISIM 3: GÖRÜNTÜ HARİTALARI 19

20 Image Input Intersectionss Output INTERSECTIONS/OVERLAP Mosaic Tool, Görüntü sahasının nasıl bindirileceği (Overlap) bilgisine ihtiyaç duyar Çıktı görüntüsündeki katmanların düzenlenmesi: Üste gelecek katman? İkisinin ortalaması? Yarı yarıya? Overlap Function u için fx ikonu kullanılır KISIM 3: GÖRÜNTÜ HARİTALARI 20

21 Image Input Intersections Output OVERLAP FUNCTIONS Bindirilecek sahanın girişini sağlayan 5 fonksiyon Fonksiyonlar Çıktı değeri Overlay A Overlap A x z Average Minimum (A + B) 2 Min(A & B) B Maximum Max(A & B) Feather x = 50%A + 50%B z = 10%A + 90%B KISIM 3: GÖRÜNTÜ HARİTALARI 21

22 Image Input Intersections Output OVERLAP ve CUTLINES Mosaic Tool, temel kesimi (cutlines) sağlar Default kesim Function A Cut Cut/Feather (Entire Overlap) B Cut/Feather by Distance KISIM 3: GÖRÜNTÜ HARİTALARI 22

23 Image Input Intersectionss Output OUTPUT SEÇENEKLERİ Mosaic Tool, görüntülerin tümünün veya bir kısmının çıktısının düzenlenmesini sağlar Birleşmiş (Union) İlgi sahası (AOI) Manual veya diğer özellik katmanınca tanımlanır KISIM 3: GÖRÜNTÜ HARİTALARI 23 Map Series (USGS): Seçilen sahalar için; kullanılan, önceden tanımlanan harita paftaları ve veri tabanları kullanılır

24 ANNOTATION Annotation katmanı, Viewer veya Map Composer vasıtasıyla üretilir Viewer Map Composer KISIM 3: GÖRÜNTÜ HARİTALARI 24

25 ANNOTATION TOOLS Element tools Map Composer tools Order tools Alignment tools Rotation tools KISIM 3: GÖRÜNTÜ HARİTALARI 25

26 ANNOTATION ELEMANLARI Annotation elemanları temel öznitelikleri içerir KISIM 3: GÖRÜNTÜ HARİTALARI 26

27 ANNOTATION STİLİ (Styles) Line Stili, çok kenarlı çizgileri modifiye eder Fill Stili, poligonları modifiye eder Text Stili, metinleri modifiye eder Symbol Stili noktaları modifiye eder KISIM 3: GÖRÜNTÜ HARİTALARI 27

28 MAP COMPOSITIONS İş akışının en son adımıdır Map Composer, bu kompozisyonun üretimi, günlenmesi ve baskısı için kullanılır 3 Adım: Haritayı geliştirmek ve düzenlemek Görüntüyü haritalamak için hazırlamak Kompozisyon ve harita üretmek KISIM 3: GÖRÜNTÜ HARİTALARI 28

29 Map Design Setup Compose Map Map Design A good map should have: Scale bar Legend North arrow Name, time, date KISIM 3: GÖRÜNTÜ HARİTALARI 29

30 Map Design Setup Compose Map HARİTA DİZAYNI Haritayı dizayn etmeye ilişkin Harita ne için kullanılacaktır? Görüntülemede harita bilgisinin anahtarı kısmı nedir? Haritayı kim kullanacaktır? Arazi çalışması Yerleşim planlaması Akademik araştırma KISIM 3: GÖRÜNTÜ HARİTALARI 30

31 Map Design Setup Compose Map HARİTA DÜZENLEME Viewer lara tüm görüntüler, vektörler, annotation ve perspektif görünüşler yerleştirilir Composer a veri kopyalamada kolaylık sağlar KISIM 3: GÖRÜNTÜ HARİTALARI 31

32 Map Design Setup Compose Map HARİTALARIN KOMPOZİSYONU Composition, görüntülerin çercevelerde (Frames) nereye yerleştirileceğini ve elemanlar olarak adlandırılan diğer nesnelerin düzenlenmesini sağlar ANNOTATION Tool Palette bu nesnelerin üretimine olanak verir KISIM 3: GÖRÜNTÜ HARİTALARI 32

33 Map Design Setup Compose Map HARİTA ÇERCEVELERİ Görüntü alanı Harita alanı ölçeği Taşıma ve yeni ölçü Viewer daki görüntü Double KISIM 3: GÖRÜNTÜ HARİTALARI 33

34 Map Design Setup Compose Map HARİTA ELEMANLARI Polygons Lines/Arcs Symbols Text Grids Scale Bar Legend KISIM 3: GÖRÜNTÜ HARİTALARI 34