TARİH YİYEN BİTKİLER. Hazırlayan Öğretmenler F.Nesrin ARDA -Şenay UÇAR - Uygar AVCI

Ebat: px

Şu sayfadan göstermeyi başlat:

Download "TARİH YİYEN BİTKİLER. Hazırlayan Öğretmenler F.Nesrin ARDA -Şenay UÇAR - Uygar AVCI"

Bariş Güngör
5 yıl önce
İzleme sayısı:

1 TARİH YİYEN BİTKİLER Hazırlayan Öğretmenler F.Nesrin ARDA -Şenay UÇAR - Uygar AVCI Proje Danışman Öğretim Üyeleri Prof.Dr.Turan GÜVEN - Prof.Dr. Sezai TÜRKEL - Prof.Dr. Ahmet AKSOY

2 GİRİŞ Çanakkale tarih boyunca birçok medeniyete ev sahipliği yapmış ve bu medeniyetler tarafından bir çok tarihi eser mirası bırakılmış olan bir şehirdir. Günümüzde ise bu mirasın bir kısmı koruma altına alınarak restorasyon çalışmaları tamamlanmış, bir kısmı ise bakımsızlık, ilgisizlik ve iklim şartlarından dolayı tahribata uğramıştır.

3 Tarihi eserlerdeki tahribatın sebeplerinden birisi de üzerinde yaşayan bitkilerin varlığıdır (Aksoy, 2000 ve 2002). Bu projede tarihi eserler üzerinde yaşayan bitkilerin hangileri olduğu, buralara nasıl taşındıkları araştırılmış ve verdikleri zararlar tespit edilmeye çalışılmıştır.

4 BİTKİ TOHUMLARININ TAŞINMA YOLLARI Bazı familyalara ait tohumların rüzgarla taşınmaları (Compositeae v.b) Bitkilerle beslenen kuşların diasporları (yeni bir bitkiyi verebilecek tohum, rizom, vejetatif parça spor vb) taşıması veya dışkılaması (İncir, Poaceae vb.)

5 Bitki diasporlarının (yeni bir bitkiyi verebilecek tohum, rizom, vejetatif parça spor vb) üzerlerinde çimlenmesinden sonra köklerinden salgılanan eritici enzimler bulunduğu yerdeki bölgeyi eriterek daha derinlere ilerler. Bunun sonucu topraklaşma ortaya çıkar, binaların dayanıklılığı azalır (Aksoy, 2000).

6 Zamanla köklerin kalınlaşması sonucu binada bulunan tuğla, taş veya briketlerin araları açılır. Böylece tarihi eserlerin sağlamlığı azalmış olur.

7 Bu bitkiler tarihi eser üzerinde yaşayıp güzel bir görüntü oluştururken aynı zamanda bu yapıların zaman içinde tahrip olmasına yol açmaktadırlar. Yapılan çalışmada Çanakkale de bulunan tarihi yapılar üzerinde yaşayan bitkiler ve bunların tarihi yapılara verdiği zararlar ortaya konmuştur.

8 Projenin amaçları Tarihi eserler üzerinde hangi bitkiler var? Bu bitkilerin tarihi yapılara verdiği ne tür zararlar var? Bu bitkileri nasıl zararsız hale getirebiliriz? Bu bitkilerle biyolojik ve kimyasal mücadele nasıl olmalıdır?

9 Projenin özgünlüğü Konu ile ilgili bazı çalışmalar olmasına rağmen, bunların tarihi yapılara verdiği zararlar ve korunma yönleri eksiktir. Çanakkale ilinin tarihi yapılar üzerindeki bitkiler ile ilgili hiçbir çalışmanın olmaması konunun özgün olmasını gösterir.

10 YÖNTEM VE MATERYAL Proje çalışmamız direkt olarak gezi gözlem ve fotoğraf çekimi ile gerçekleştirilmiştir.

11 İNCELEME ALANLARI ÇİMENLİK KALESİ

12 ÇİMENLİK KALESİNDE BULUNAN BİTKİLER Parietaria judaica (Duvar fesleğeni) Ficus carica (İncir) Antirrhinum majus (Aslanağzı) Vitis vinifera (Üzüm) Rhus coriaria (Sumak)

13 ESKİ MEMLEKET HASTAHANESİ GUSULHANESİ

14 ESKİ MEMLEKET HASTAHANESİNDEKİ BİTKİLER Antirrhinum majus ( Aslanağzı) Ailanthus altissima (Kokan ağaç) Conyza canadensis (Kanada şifa otu) Rhus coriaria (Sumak) Ferula sp (Çakşır otu) Valeriana sp. (Kedi otu)

15 TARİH YİYEN BİTKİLERDEN ÖRNEKLER Duvar fesleğeni

16 ASMA

17 KEDİOTU

18 KEDİOTU

19 İNCİR

20 ASLANAĞZI

21 DUVAR FESLEĞENİ VE LİKENLER

22 KOKAN AĞAÇ

23 SEMİZOTU

24 SARMAŞIK

26 Toplanan bitkilere ait familyalar Urticaceae (Isırgangiller) Scrophulariaceae (Sığırkuyuğugiller) Moraceae (Dutgiller) Vitaceae (Asmagiller) Euphorbiacceae (Sütlegengilller) Brassicaceae (Hardalgiller) Asteraceae (Compositae) (Papatyagiller) Valerianaceae (Kediotugiller) Umbelliferae/Apiaceae (Maydonozgiller) Araliaceae (Sarmaşıkgiller) Anacardiaceae (Antepfıstığıgiller) Asteraceae/Compositae (Papatyagiller) Poaceae/Gramineae(Buğdaygiller) Simaroubaceae (Kokarağaçgiller)

27 SONUÇ Bitkilerin tarihi eserler üzerindeki tahrip edici ve yıkıcı etkilerinin önlenmesi amacıyla; bu bitkilerle biyolojik mücadele yapılmalı ve bunlar erken devrede uzaklaştırılmalıdır.

28 KAYNAKLAR Ahmet M. and Durani P.K (1970) The Flora of Walls in Srinager.Bor.Ib.89 ( Aksoy A.(1998) Biological Flora of British Isles: Capsella bursa pastoris(l.) Medikus. Journal of Ecology 86: Aksoy.A. and Çelik A.(2000) Studies on the ecology of plants growing on the historical monoments Kayseri,Türkiye-Plant Life in South West and Central Asia, Vrh İnternational Symposium-Taşlıkent 1998 Aksoy, a. (2001) Kayseri nin tarihi yapıları üzerinde bulunan bitiler ve etkileri. Prof. Dr. Zafer BAYBURTLUOĞLU (Sanat yazıları,, yazarlar Denktaş M. ve Özbek, Y. Kayseri Büyükşehir Belediyesi Yayınları

29 Davis P.H. ( ) Flora of Turkey and East Aegean Island. Vol:1-10. Edinburgh University, England Gemici,Y.Seçmen,Ö and Görk, G.(1991) Wall vegetation of İzmir. In Plant life of South West Asia (Edit. Öztürk M., Görk G., and Erdem Ü.) pp: Ege Universty Pres, İzmir. Ridley.ll N.(1930) The dispersal of Plants Troughout the World Reeue, Kent U.K Young.P (1996) The Decayayin Monments New Scientisc.2 Noveber

30 TEŞEKKÜR EDERİZ..

Benzer belgeler

TARİH YİYEN BİTKİLER GRUP BİTKİ. Hazırlayan Öğretmenler. F. Nesrin ARDA - Şenay UÇAR - Uygar AVCI

TARİH YİYEN BİTKİLER GRUP BİTKİ Hazırlayan Öğretmenler F. Nesrin ARDA - Şenay UÇAR - Uygar AVCI Proje Danışman Öğretim Üyeleri Prof.Dr.Turan GÜVEN Gazi Üniversitesi Eğitim Fakültesi Biyoloji Öğretmenliği