DERS BİLGİ FORMU İnsan Sağlığı ve İş Güvenliği Tüm Alanlar Tüm Dallar

Transkript

1 Dersin Adı Alan Meslek / Dal Dersin Okutulacağı Sınıf / Dönem Süre Dersin Amacı Dersin Tanımı DERS BİLGİ FORMU İnsan Sağlığı ve İş Güvenliği Tüm Alanlar Tüm Dallar 32 Ders Saati Bu ders ile öğrenciye; iş kazası, yangın, ilk yardım, meslek hastalıkları, iş güvenliği mevzuatı ve iş güvenliği hukuku ile ilgili yeterlikler kazandırılacaktır. Bu ders, iş kazası, yangın, ilk yardım, meslek hastalıkları, iş güvenliği mevzuatı ve iş güvenliği hukuku bilgi ve becerilerinin verildiği derstir. Dersin Ön Koşulları Ders İle Kazandırılacak Yeterlilikler Dersin İçeriği Yöntem ve Teknikler Eğitim Öğretim Ortamı ve Donanım Ölçme ve Değerlendirme Öğretmen ve Eğitici İşbirliği Yapılacak Kurum ve Kuruluşlar Öğrenci bu ders ile; 1. İş yerinde çalışma güvenliğini sağlayacak tedbirleri alabilecektir. 2. Sorumluluk ve mesuliyetlerini iş güvenliği hukukuna göre yerine getirebilecektir. 1. Çalışma Güvenliği 2. İş Güvenliği Hukuku Bireysel öğretimi destekleyecek şekilde; gösteri, anlatım, tartışma, uygulama, araştırma, problem çözme, grup çalışması, beyin fırtınası, gözlem, inceleme, proje hazırlama vb. yöntem ve teknikler uygulanabilir. Ortam: Sınıf, işletme, kütüphane, ev, bilgi teknolojileri ortamı vb. kendi kendinize veya grupla çalışabileceğiniz tüm ortamlar. Donanım: Televizyon, VCD, DVD, tepegöz, projeksiyon, bilgisayar ve donanımları, sınıf kütüphanesi, dijital kayıt cihazı, öğretim materyalleri vb. Modül ve ders sonunda ölçme araçları kullanılarak ölçme ve değerlendirme yapılacaktır. Alan öğretmenleri ile sektör deneyimi olan usta öğretici, teknisyen ve meslek elemanlarından yararlanılabilir. Öğrencinin konuyla ilgili olarak iletişim, araştırma, gözlem, uygulama yapabileceği; diğer alan öğretmenleri, üniversiteler, sosyal ortaklar, sivil toplum kuruluşları, çevrede bulunan işletmeler, özel, kamu kurum ve kuruluşlarıdır. 1

2 ALAN MESLEK/DAL DERS MODÜL KODU : SÜRE : 40/32 ÖN KOŞUL : MODÜL BİLGİ SAYFASI : Tüm Alanlar : Tüm Dallar : İnsan Sağlığı ve İş Güvenliği : Çalışma Güvenliği AÇIKLAMA : GENEL AMAÇ : Öğrenci bu modül ile iş yerinde çalışma güvenliğini sağlayacak tedbirleri alabilecektir. AMAÇLAR : Öğrenci; 1. İş kazası ve meslek hastalıklarının ekonomiye etkilerini açıklayabilecektir. 2. Çevrede güvenliği tehdit eden unsurları tespit ederek gerekli önlemleri alabilecektir. 3. İş yerinde meydana gelen kaza ve yaralanmalara karşı gerekli tedbirleri alabilecektir. 4. Yangına karşı gerekli önlemleri alarak, çıkabilecek yangına göre kurtarma tekniklerini uygulayabilecektir. 5. Kaza ve yaralanma şekline göre ilk yardım tekniklerini uygulayabilecektir. 6. Çalışma ortamında meslek hastalıklarına karşı koruma tedbirlerini alabilecektir. İÇERİK: A. İş güvenliği 1. İş güvenliğinde geçen kavramlar a. Meslekî ve teknik eğitim b. İnsan sağlığı c. İş güvenliği d. İş kazası e. Yaralanma f. Meslek hastalıkları g. İlkyardım 2. İş güvenliğinin tarihi gelişimi a. Dünyada iş güvenliğinin tarihi gelişimi b. Türkiye de iş güvenliğinin tarihi gelişimi 3. İş güvenliğinin önemi ve amacı a. İş güvenliğinin amacı b. İş güvenliğinin kapsamı c. İş güvenliğinin sosyal düzene etkisi d. Kazaların ve meslek hastalıklarının sebep olduğu kayıplar e. Kazaların ve meslek hastalıklarının ekonomiye etkileri B. Çevrede güvenliği tehdit edici unsurlar 1. Biyolojik tehditler 2. Kimyasal tehditler a. Tahriş edici kimyasal maddeler (gazlar) b. Boğucu kimyasal maddeler (gazlar) c. Anestetik ve narkotik kimyasal maddeler (gazlar) d. Sistemik zehirler e. Partiküler maddeler (Tozlar) 2

3 3. Fiziki tehditler a. Işık ve aydınlatma bozuklukları i. Güneşle (Tabiî) aydınlatma ii. Suni aydınlatma b. Renkler ve insanlar üzerindeki etkileri c. Ses ve gürültü i. Tanımı ii. Ses ve gürültünün insan sağlığına etkisi iii. Alınması gereken tedbirler C. Kaza ve yaralanma 1. Kaza ve yaralanmanın tanımı 2. Kazaların oluş nedenleri 3. Kaza ve yaralanmanın analizi a. Mesleğe göre analiz b. Tezgâh, makine ve avadanlıklara göre analiz c. İş ve işlemlere göre analiz 4. Yaralanma şiddetinin belirtilmesi a. Kaza tekrarlama oranı b. Kaza şiddet (ağırlık) oranı 5. İnsanların en çok yaralanan uzuvları 6. Kazaların ülke ekonomisine etkileri c. İş kazalarının görünen zararları d. İş kazalarının görünmeyen zararları 7. Kazalara karşı alınabilecek tedbirler a. İş kazaların azaltılmasında eğitimin önemi b. İkna ve teşvik metotları c. Kişisel uygunluğun sağlanması i. Fiziki ve zihni yapının sebep olduğu kazalar ii. İşe uygun insan ve insana uygun iş prensibi iii. Fiziki şartların insana göre ayarlanması 8. Tehlikesiz kurtarma teknikleri 9. Kaza raporları D. Yangın 1. Yangının tanımı 2. Yangına karşı alınması gereken önlemler a. Yapısal olarak alınabilecek önlemler b. Organizasyon açısından alınabilecek önlemler c. Ev ve işyerlerinde alınması gerekli önlemler 3. İş yerinde çıkabilecek yangınlar 4. Yangında kurtarma E. İlk yardım 1. İnsan vücudu a. İskelet b. Kaslar ve hareket c. Dolaşım sistemi d. Solunum sistemi e. Sindirim sistemi 2. İlk yardımın temel ilkeleri 3. Kesikler ve kanamalarda ilk yardım 4. Yanıklarda ilk yardım 5. Kırıklarda ilk yardım 6. Boğulmada ilk yardım 3

4 7. Zehirlenmede ilk yardım 8. Bayılma ve şokta ilk yardım 9. Elektrik çarpmasında ilk yardım 10. Göze yabancı cisim kaçtığında ilk yardım 11. İlkyardım araç ve gereçleri 12. Yaralı taşımanın genel kuralları F. Meslek hastalıkları 1. Meslek hastalıklarının tanımı 2. Meslek hastalıklarının meydana gelme nedenleri 3. Beslenme kuralları a. Yeterli, dengeli ve düzenli beslenme b. Fiziki (bedensel) çalışmanın gerektirdiği enerji tüketimi 4. Gürültü ve titreşimin olumsuz etkileri a. Gürültü ve titreşimin insan sağlığı üzerindeki etkileri b. Gürültüden korunma teknikleri 5. Meslek hastalıklarından korunma yolları a. Meslek hastalıklarının toplum üzerindeki etkileri b. Meslek hastalıklarının önlemenin önemi c. Meslek hastalıklarında erken teşhisin önemi d. Ferdi korunma tedbirleri e. İş yerinde çalışma çevresine ait koruma ilkeleri f. Tıbbi koruma önlemleri g. Meslek hastalıklarının önlenmesinde eğitimin önemini 4

5 ALAN MESLEK/DAL DERS MODÜL KODU : SÜRE : 40/32 ÖN KOŞUL : MODÜL BİLGİ SAYFASI : Tüm Alanlar : Tüm Dallar : İnsan Sağlığı ve İş Güvenliği : İş Güvenliği Hukuku AÇIKLAMA : GENEL AMAÇ : Öğrenci bu modül ile sorumluluk ve mesuliyetlerini iş güvenliği hukukuna göre yerine getirebilecektir. AMAÇLAR : Öğrenci; 1. İş güvenliği ve iş sağlığı ile ilgili kanun, tüzük ve yönetmeliklerden doğan sorumluluklarını yerine getirebilecektir. 2. Kaza sonrası gerekli hukuki işlemleri yapabilecektir. İÇERİK : A. İş güvenliği mevzuatı 1. İş güvenliğinin tarihi gelişimi a. Tanzimattan önceki dönem b. Tanzimat ve meşrutiyet dönemi c. Cumhuriyet dönemi 2. İş güvenliği ile ilgili kanunlar, tüzükler ve yönetmelikler a. Kanunlar i. T.C. Anayasası ii. Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı nın Kuruluş ve Görevleri Hakkında Kanun iii. Sosyal Sigortalar Kurumu Kanunu iv. İş Kanunu v. Umumî Hıfzıssıhha Kanunu vi. Çıraklık ve Meslek Eğitimi Kanunu vii. Belediyeler Kanunu b. Tüzükler c. Yönetmelikler 3. İş güvenliği ile ilgili kuruluşlar B. İş kazalarında mesuliyet ve yapılacak hukuki işlemler 1. İş kazalarında mesuliyet a. Devletin mesuliyeti i. İş güvenliği konusunda devletin rolü ii. Vatandaşın can ve mal güvenliğinde devletin görevleri iii. İş güvenliği ile ilgili yasaların çıkartılması iv. İlgili yasa ve yönetmeliklerin uygulanıp uygulanmadığının denetlenmesi v. İş güvenliği müfettişliği teşkilatı vi. İş güvenliği ile ilgilenen diğer kamu kurum ve kuruluşlarının görevleri b. İş yeri sahibinin mesuliyeti i. İş kazaları ve meslek hastalıklarının önlenmesinde iş yeri sahibi ya da sorumlusunun fonksiyonu ii. Yönetim hatalarının iş kazalarına etkileri c. Çalışanların mesuliyeti i. Çalışanların iş kazalarına etkileri ii. İş kazalarının önlenmesinde güvensiz davranış ve şartların etkileri 5

6 iii. Makine üzerinde alınabilecek tedbirler iv. Sorumluluk alanı dışındaki çalışmanın yarattığı tehlikeler v. İş yerinde şakalaşmanın yarattığı tehlikeler vi. İş güvenliği ile ilgili kanun, tüzük, yönetmelik ve talimatlara uyma d. Sendikaların mesuliyeti i. İş güvenliği ile ilgili görev ve mesuliyeti ii. Kazaların önlenmesindeki aktif rolü iii. Çalışanlara ve iş yeri sahibine yapabilecekleri yardımlar 2. İş kazalarında hukuki işlemler a. İş kazasının işveren veya SSK ya bildirilmesi b. İş kazasının işveren tarafından SSK ya bildirilmesi c. İş kazası raporları 6