Bu kitapta yazılı olan her düşünce ve fikir, Cumhurbaşkanı adayı Mustafa Akıncı nın vazgeçilmez ilkeleri ve değerleri olup halkına verdiği sözdür.

Transkript

1

2 Bu kitapta yazılı olan her düşünce ve fikir, Cumhurbaşkanı adayı Mustafa Akıncı nın vazgeçilmez ilkeleri ve değerleri olup halkına verdiği sözdür.

3 Önsöz Akıncı Kimdir? Akıncı nın Kilometre Taşları Dört Boyutlu Siyaset Çözüm Odaklı Siyaset Toplumsal Konulara Duyarlılık Türkiye ile Kişilikli ve Karşılıklı Saygıya Dayalı İlişki Bağımsız ve Tarafsız Cumhurbaşkanı Mustafa Akıncı: Cumhurbaşkanlığı Rehberi İçindekiler 3

4 4

5 Değerli yurttaşlarım, Yeni başlangıçlar her zaman heyecan vericidir. 19 Nisan 2015 günü de bu başlangıçlardan biri olmaya adaydır. O gün hep birlikte yeni bir başlangıç yapmaya, yeni bembeyaz bir sayfa açmaya, daha güzel daha, mutlu ve huzurlu bir geleceğe doğru yol almaya hazırlanıyoruz. Toplumumuzun farklı kesimlerinden, farklı siyasal görüşlerden, partili partisiz pek çok insanımızdan yükselen sese kulak vererek Cumhurbaşkanlığı na aday oldum. Bir makam tutkusu ile hareket etmediğimi herkes biliyor. Tüm yaşamım boyunca sadece hizmet amacı taşıdım ve her zaman, her koşulda, kayıtsız şartsız halkımın yanında oldum. Bu kez de aynı duygularla yola koyuldum. Yeri geldiğinde çekilmeyi de bildim. İlla ki ben demedim. Ama gelişen koşullarda aday olmamak sorumluluktan kaçmak anlamı taşıyacaktı. Halkımın, bana ihtiyacı olduğunu hissettirdiği bir durumda başka türlü davranamazdım. Bu düşüncelerle, benimle birlikte çalışan değerli ekiplerimizle birlikte Cumhurbaşkanlığı rotasını çizdik: Çözüm odaklı siyasetimizi, toplumsal konulara duyarlılığımızı, Türkiye ile kişilikli bir ilişki talebimizi ve Bağımsız-Tarafsız Cumhurbaşkanlığı anlayışımızı ayrıntıları ile toplumumuzla paylaştık. Elinizde bulunan Cumhurbaşkanlığı Rehberi isimli kitabımızda da en geniş ayrıntıları ile yer alan Dört Boyutlu Siyaset imiz çok geniş kabul gördü. İnsanlarımız değişimin bu fikirlerle geleceğini kavradı. Şimdi artık karar aşamasına geldik. Halkımızdan aldığımız desteğin sağladığı büyük bir özgüven içerisinde 19 Nisan ı bekliyoruz. Halkımız sorularına aradığı cevabı bulmuş ve kararını vermiş görünüyor. Bunu halkımızın gözlerinden anlıyoruz. 5Mustafa Akıncı: Cumhurbaşkanlığı Rehberi Önsöz Kararınız toplumumuzun, adamızın ve bölgemizin geleceği için hayırlı olsun. Sevgi ve saygılarımla, Mustafa AKINCI Bağımsız Cumhurbaşkanı Adayı

6 Bir sözüm var; daha güzel bir geleceği bu topraklarda dili, dini, ırkı, rengi, kökeni ne olursa olsun herkesle birlikte şekillendireceğiz. Şimdi daha güzel bir geleceği kurmak için el birliği ile çalışma zamanıdır.

7

8 Akıncı kimdir? Bir lider, ülkesi ve yaşadığı topluma yönelik yaptığı hizmetler ile var olur. 27 yaşında Kıbrıs Türk Federe Devleti Kurucu Meclisi ne seçilerek Anayasa nın demokratik bir çerçevede hazırlanmasına katkı sağladı. Topluma hizmet vermek için sorumluluk üstlenmek gerekir. 28 yaşında Lefkoşa Türk Belediyesi nin ilk seçilmiş başkanı olup bu görevi 14 yıl kesintisiz olarak sürdürdü.

9 Karşılıklı ihtiyaçlar ın giderilmesi için ortak vizyon ile ortak yarar temelinde buluşmak gerekmektedir sonrası Rum tarafı ile ilk iki toplumlu anlaşmayı yapan kişidir. Adalıyız, bunun yanında dünya vatandaşıyız. Yapılan çalışmaların uluslararası çapta değer görmesi, ülkemiz karnesine yazılan başarıdır. Hazırlanmasına öncülük ettiği Lefkoşa İmar Planı, Dünya Habitat Ödülü ve Ağa Han (Aga Khan) mimarlık ödülüne layık görüldü. Hayatın her alanında örgütlenmek başarının olmazsa olmazıdır. Yerel yönetimlerin örgütlenerek her alanda işbirliği ve dayanışma içerisinde olması toplum yararınadır. Kıbrıs Türk Belediyeler Birliği nin kurucu başkanıdır.

10 Kültür sanat toplumun ileriye taşınması ve toplumsal kalkınma için vazgeçilmezdir. Devlet Tiyatrosu ndan atılan sanatçılarımızı sokakta bırakmayacağız kararlılığı ile kucaklayıp Lefkoşa Belediye Tiyatrosu nun kurulmasını sağlayan başkandır. İnsan sağlığına ve gıda güvenliğine verilen önem topluma gerçek anlamda verilen önem demektir: Mazotun fırın içine püskürtülmesi yöntemi ile pişirilip kanserojen maddenin ekmeklere bulaştığı sistem yerine çağdaş, halk sağlığına uygun indirekt ısıtmalı modern ekmek üretim tesislerinin devreye girmesini sağladı. Çağdaş yaşamın gereklerini topluma kazandırmak hizmet demektir. Başkent Lefkoşa da kent içi toplu taşımacılık hizmetini ilk kez hayata geçiren kişidir.

11 Temiz, şeffaf, hesap verebilir ve doğru yönetim, toplumun siyasilerden en büyük beklentisidir. 14 yıllık belediye başkanlığı sonrasında tek kuruş borç bırakmadan, kasada para bırakarak ve Sayıştaylık tan Temiz Raporu alarak görevini devretti. Doğal, tarihi, kültürel miras tüm dünya insanlığına ait olan ve gelecek kuşaklara aktarılması gereken bir zenginliktir. Şehrine, ülkesine ve Avrupa kültür mirasına sağladığı katkılar nedeni ile Europa Nostra Onur Ödülü ne (Medal of Honuour) layık görülen ve halen bu ödülü almış ilk ve tek Kıbrıslı Türk tür. Toplumun kaynaklarının istihdam ve partizanca harcamalar için kullanıldığını yaşadık, yaşıyoruz. Toplum kaynaklarının, toplum yararına kullanılması esastır. Bakanlık döneminde Beklenmedik Giderler Kalemi ni gelişigüzel ve partizanca harcamayarak Devlet Hastanesi ne ilk MRI Cihazı nın alınmasını sağlamıştır.

12 Ülkemizdeki partizan anlayışın oluşturduğu sistemden ötürü müşavirlerin sayısı sürekli artmakta ve bunun maliyeti halkın cebinden çıkmaktadır. Kendi bakanlığında müşavirler ordusunun artırılmaması için Teknik Daire Müdürleri ni başka partilerden olmalarına rağmen değiştirmek yerine onlarla birlikte çalışmayı başardı. Kamu Hizmeti Komisyonu bu güne kadar hep Cumhurbaşkanları nın kendilerine yakın bulduğu kişiler arasından tayin edildi. Halbuki liyakat ve bilgiye dayalı, partizanlıktan arınmış düzgün işleyen kamu yönetimine ihtiyacımız vardır. Kamu Hizmeti Komisyonu nun demokratikleştirilmesi ve 3 lü Kararname kapsamının daraltılması konusunda yasa hazırladı, ciddi uğraş verdi. Yatırım yapılırken çevre ile uyum içinde, bölgenin tarihi, dokusu ve yapısına uygun şekilde hareket etmek gerekir. Köy pansiyonculuğunun ilk örneklerinden olan Dipkarpazda ki Arch House un restorasyonunu sağladı.

13 Ülkemizin potansiyelini en etkin ve verimli şekilde değerlendirebilmek ve bu bağlamda gençlere iş imkanları yaratabilecek bilgi, beceri ve yetenek kazandıracak açılımlara ihtiyaç vardır. Kumyalı Turizm Okulu nun kurulmasına öncülük etmiştir. Ne var ki sonraki dönemde kapatılmıştır. Yenilenebilir ve çevre dostu enerji politikalarının yaşam bulması, sürdürülebilir çevre için gereklidir. Karpaz da Güneş Enerjisinden Elektrik Üretimi Projesi ne öncülük ederek, katkı sağladı. Toplum lideri uluslararası platformlarda bilgi ve birikimi ile toplumunu en iyi şekilde temsil etmek sorumluluğuna sahiptir. Oxford, Harvard ve Yale üniversiteleri gibi prestijli üniversiteler ile Chatham House gibi üst düzey uluslararası forumlarda Kıbrıs konusuna ilişkin konferanslar verdi, toplantılara katıldı.

14 Mustafa Akıncı: Cumhurbaşkanlığı Rehberi Mustafa Akıncı, 28 Aralık 1947 yılında Leymosun (Limasol) da doğdu ODTÜ Mimarlık Fakültesi mezuniyetinden sonra Lefkoşa ya yerleşti. 28 yaşında Lefkoşa Türk Belediyesi Başkanlığı na seçildi. Bu görevi yılları arasında 14 yıl boyunca kesintisiz sürdürdü. Kıbrıs Türk Belediyeler Birliği nin kuruluşunda etkin rol üstlenerek birliğin ilk başkanlığını yaptı Akıncı nın Kilometre Taşları Kıbrıs Türk Federe Devleti Kurucu Meclisi ne seçilerek görev yaptı LTB Başkanlığı sırasında Lefkoşa Rum Belediye Başkanı ile Lefkoşa Kanalizasyon Projesi ve Lefkoşa İmar Planı konularında uzlaşma sağlayarak bu projelerin işbirliği içinde hayata geçmesini sağladı. Bu çerçevede Lefkoşa İmar Planı 1989 yılında Dünya Habitat Ödülü ne, 2007 yılında ise Ağa Han (Aga Khan) mimarlık ödülüne layık görüldü yılında da Lefkoşa ya ve Avrupa kültür mirasına yaptığı katkılardan dolayı Europa Nostra Onur Ödülü ne (Medal of Honour) layık görüldü. Halen bu ödülün sahibi olan ilk ve tek Kıbrıslı Türk tür yılından 2001 yılına kadar Toplumcu Kurtuluş Partisi (TKP) Genel Başkanlığı görevinde bulundu.

15 yılları arasında KKTC Cumhuriyet Meclisi nde milletvekilliği görevini sürdürdü döneminde Başbakan Yardımcılığı ve Turizm Bakanlığı görevini üstlendi. Annan Planı döneminde oluşturulan Barış ve Demokrasi Hareketi nin (BDH) kurucularından olup, liderliğini üstlendi. Toplumcu Demokrasi Partisi (TDP) nin oluşumu ile birlikte başkanlık görevini devretti Oxford, Harvard ve Yale Üniversiteleri gibi dünyaca prestijli üniversiteler ile Chatham House gibi üst düzey uluslararası forumlarda Kıbrıs konusuna ilişkin konferanslar verip panellere konuşmacı olarak katıldı. Belediye Başkanlığı nda 14 Yıl isimli kitabı yayınlandı İyi derecede İngilizce bilen Mustafa Akıncı, evli, üç çocuk ve iki torun sahibidir. Mustafa Akıncı: Cumhurbaşkanlığı Rehberi Akıncı nın Kilometre Taşları 15

16 16 Dört Boyutlu Siyaset 2015 Cumhurbaşkanı Adayı

17 Toplumsal ve toplumlararası ilişkilerdeki değişimi gerçekleştirip daha güzel bir geleceğe yol alacağız. Toplumun değişime ihtiyacı var. Evet bu değişim olacak ve bu değişim fikirlerle gelecek. 17

18 Dört Boyutlu Siyaset 18 Çözüm Odaklı Siyaset 2015 Cumhurbaşkanı Adayı

19 Yıllardır çözümsüz kalan Kıbrıs sorunu artık bir sonuca varmalıdır. Kıbrıs ta yıllardır çözümsüz kalan sorun ve yarattığı statüko sürdürülebilir değildir; hem adamızın ve hem de bölgemizin barışı ve huzuru için de ciddi tehditler içermektedir. Birleşmiş Milletler parametrelerinin öngördüğü ve son olarak 11 Şubat 2014 tarihli ortak açıklama metninde de ifade edilen, iki kesimli, iki toplumlu federal bir çözümde, her iki tarafın da kazanacağı çok şey vardır.böylesi bir çözüm, bölgesel istikrara da katkıda bulunacaktır. Bu bağlamda, çözüm odaklı bir anlayış ve halkın iradesini müzakere masasına yansıtacak bir kararlılıkla hareket edeceğiz. Kapsamlı çözüm uğraşlarının yanı sıra, paralel bir süreçte, her iki toplumun günlük yaşamına katkı yapacak güven artırıcı önlemlerin uygulanmasına özel önem vereceğiz. Bu bağlamda, Kapalı Maraş bölgesinin BM gözetiminde yerleşime açılması ve bu açılışa eş zamanlı olarak Kıbrıslı Türklerin, ticaret ve turizm alanında yaşadıkları dar boğazların aşılması ve doğrudan ticaret ile direkt uçuşlar için Mağusa Limanı ve Ercan Havaalanı nın kullanılabilmesinin yolları üzerinde uzlaşma aranacaktır. Bunun tüm paydaşlara sağlayacağı ortak yararın yanında kapsamlı çözüm çabalarına da katkı yapacağına inanmaktayız. ACIYI EN İYİ ONU ÇEKENLER BİLİR, BARIŞI DA EN ÇOK O ACIYI YAŞAYANLAR İSTER Geçmişte yaşanan acıların bir daha yaşanmaması için bir an önce yaşayabilir bir çözüme varmamız gerekiyor. Bunun için de her iki toplumda çözüm isteği ve kararlılığının gelişmesi zorunludur. Biz kendi payımıza bu iradeyi göstereceğiz. Hedefimiz; bundan sonra bu topraklarda hiçkimsenin savaşın acılarını çekmeyeceği bir geleceğin şekillendirilmesidir. Bizler bu toprakların cefasını çektik, gelecek kuşaklar bundan böyle bu adanın nimetlerini adil bir şekilde paylaşabilsinler. Böylesi bir geleceği yaratmak sorumluluğumuz vardır. TÜM PAYDAŞLARIN ORTAK YARARINA YÖNELİK ADIMLAR Nihai hedefimiz, iki kesimli, iki toplumlu federal bir yapı ile sonuçlanacak kapsamlı çözümdür. Kapsamlı çözüme giden yolu inşa edecek Güven Artıcı Önlemler in paralel bir süreçte hayat bulması için çaba göstereceğiz. Bu kapsamda, Kapalı Maraş bölgesinin BM gözetiminde yerleşime açılması ve bu açılışa eş zamanlı olarak Kıbrıslı Türklerin, ticaret ve turizm alanında yaşadıkları dar boğazların aşılması ve doğrudan ticaret ile direkt uçuşlar için Mağusa Limanı ve Ercan Havaalanı nın kullanılabilmesinin yolları üzerinde uzlaşma arayacağız. Çok net bir gerçek var ki; bu; tüm paydaşlara sağlayacağı ortak yararın yanında kapsamlı çözüm çabalarına da katkı sağlayacaktır. Kapsamlı müzakere süreci devam ederken, Güzelyurt un batı bölgesini izole olmaktan kurtaracak Lefke Aplıç ve Mağusa bölgesinin tarihi güzellikleri ve turizm değerlerinden yararlanabilmesini sağlayacak Derinya Kapısı nın açılması için istek, kararlılık ve irade göstereceğiz. Aplıç ve Derinya kapılarının açılması bu kazanımların yanında hem müzakere sürecine olumlu ivme katarken hem de bölge esnafı ile her iki toplumun da ortak faydasına olacaktır. Bunlara ek olarak Lefkoşa da bulunan Mağusa Kapısı na yönelik yapılacak açılımın, bir zamanlar Başkent in en canlı yerlerinden biri olan Çağlayan bölgesine de çok ciddi katkıları olacaktır. Mustafa Akıncı: Cumhurbaşkanlığı Rehberi Dört Boyutlu Siyaset: Çözüm Odaklı Siyaset 19

20 20

21 KAYIPLARA İLİŞKİN ACI OLABİLDİĞİNCE AZALTILMALIDIR Kıbrıs ta 1963 yılından bu yana kayıp sorunu yaşanıyor. Bu konu Kıbrıs tarihinin acı sayfalarından biridir. Kayıpların yerlerinin bulunması aciliyet gerektiriyor ve bu konuda çalışmaların hızlandırılması gerekmektedir. Çünkü geçen zamanla tanıklar bu dünyadan göçüyor ve kayıpların bulunması daha da güçleşiyor. Tüm kayıpları bulmak belki olanaksız ama kayıp sayısını ne kadar azaltırsak o kadar iyi. Bu acının mümkün olduğunca kapanması gerekir. Acıların dindirilmesinde önemli bir role sahip Kayıp Şahıslar Komitesi nin çalışmalarının desteklenmesi görevlerimizden biri olacaktır. TEHDİTİ FIRSATA ÇEVİRMEK Yeraltı ve yer üstü zenginlikleri adamızın tüm insanlarına bir çok fayda sunabilecek potansiyele sahiptir ve bu zenginliklerin kontrolünde ana aktör iki toplum olmalıdır. 10 yıl önce AB dinamiği, adada yaşayabilir bir çözüme ulaşmak için önemli bir fırsattı, ancak değerlendirielmedi. Bu sonuçta geçmiş dönem Kıbrıslı Türk yöneticilerin, Türkiye yöneticileri ile birlikte yürüttükleri hatalı politikaların da payı vardır. Buna ilaveten AB nin, Doğu Avrupa ülkelerini bünyesine dahil edecek genişleme stratejisi çerçevesinde, Rumların yönetimindeki Kıbrıs Cumhuriyeti ni üye yaparken Yunanistan vetosu ile karşılaşmamak için Kıbrıs sorunu çözülse de olur çözülmese de olur tarzındaki yaklaşımlarının da payı vardır. Günün sonunda, bu denklem içerisinde tüm taraflar hedeflerine ulaşmasına karşın sürece en büyük katkıyı ve desteği koyan ve bunu referandumda da gösteren Kıbrıs Türk toplumu, toplumsal haklarını elde ederek AB içinde yerini alamadı. Kıbrıslı Türkler bireysel anlamda bir ölçüde AB li oldular ama esas hedef gerçekleşmedi. Kıbrıslı Türkler dışında diğer taraflar alacağını aldıkları için de Kıbrıs sorunu, 10 yıldır buzdolabında tutuluyor. Şimdi de doğal gaz ile ısıtılma süreci yaşıyoruz. Böylelikle önümüze yeni bir fırsat geldi. Koşulların iyi değerlendirilmesi, denizlerimiz altındaki bu zenginliğin çözüm için kullanılabilmesi mümkündür. Bu adanın denizlerinin altındaki zenginlikler hem çözüm için araç, hem de çözümün finansmanı için kaynak olur. Konunun uzmanlarının yaptığı çalışmalar sonucunda 12. parselde bulunan kaynağın çıkartılıp enerjiye dünüştürülmesi halinde bunun adanın her iki tarafına da tam 120 yıl boyunca yetecek miktarda olduğu bilinmektedir. Bu belki AB için az ama Kıbrıs için çok önemli miktardır. Bu konuda tehditi fırsata dönüştürmeyi becerebilmeli ve genç kuşaklara daha güzel bir gelecek yaratabilmeliyiz. Aktör olmak ancak bu çerçevedeki yaklaşımı hayata geçirmekle mümkündür. Akıl işi; tüm paydaşları yapıcı bir iklime yönlendirmek ve adanın zenginlikleri ile Türkiye den adamıza gelecek olan sudan adanın tüm insanlarının faydalanmasıdır. Mustafa Akıncı: Cumhurbaşkanlığı Rehberi 21 Dört Boyutlu Siyaset: Çözüm Odaklı Siyaset

22 Mustafa Akıncı: Değişimin Ufku 22 Dört Boyutlu Siyaset: Çözüm Odaklı Siyaset

23 Kendi ayakları üzerinde duran, yanlışlarından ders çıkarmasını bilen, ekonomisi ve demokrasisi ile gelişen bir yapıyı oluşturmak için rehberlik etmek görevimiz olacaktır. Bu nedenle vizyonumuz; bölgemizde ekonomik, kültürel ve toplumsal alanlarda gelişimin önünü açacak tedbir ve planlar için yönlendirici ve denetleyici olurken, adanın bütününe yönelik olacak iki toplumlu yaşayabilir bir çözüm sürecinin başarılması için çalışmak olacaktır. DOĞAL ZENGİNLİKLER ADANIN BÜTÜNÜNE VE ÜZERİNDE YAŞAYAN TOPLUMLARA AİTTİR Kıbrıs ın bütününe ait olan bu kaynağı akılcı biçimde değerlendirmek gerekir. Kuşkusuz bu, savaş gemileriyle olmaz. Bu gibi durumların çözüm yeri müzakere masasıdır. Rum liderliği de bu konuyu görüşmem tavrından süratle uzaklaşmalıdır. Biz devletiz. Araştırma yapıyoruz, para kazanmaya başladığımızda Kıbrıslı Türk vatandaşlarımızın hakkını, çözümden sonra teslim etmek üzere, bankaya yatıracağız şeklinde bize ve dünyaya karşı kullandığı söylemden vazgeçmelidir. KENDİ EVİMİZİ EN İYİ ŞEKİLDE DÜZENLEME SORUMLULUĞUMUZ VAR Uluslararası siyasetin sert ve çetin şartlarında Kıbrıs sorununun çözümü için çaba sarfederken, kendi evimizi de en iyi şekilde düzenleme sorumluğumuz bulunmaktadır. Kendi ayakları üzerinde duran, aynayı kendisine tutup, yanlışlarını gören, yanlışlarından ders çıkarmasını bilen, ekonomisi ve demokrasisi ile gelişen bir yapıyı oluşturmak için sorumluluk üstlenmek ve bu yolda yönlendirici olmak görevimiz olacaktır. ÇÖZÜM SÜRECİNDE EŞGÜDÜM VE KATILIMCILIK Ülkemizin geleceği için ortak paydada buluşmayı başarmak gerekiyor. Cumhurbaşkanı nın Dışişleri Bakanı ile birlikte çalışmasının yararı yine kendi devletimizin temsiliyetine saygınlık ve prestij kazandıracaktır. Toplumumuzun ortak menfaatleri için bu siyasi olgunluğu gösterip dış siyasette olduğu kadar iç siyasetteki aktörlerin de ortak paydada buluşması ve birlikte adımlar atması önem arzetmektedir. Ülkenin en ciddi sorunu olan Kıbrıs sorununun çözümünde tüm kaynakların en etkili şekilde devrede olması gerekir. Devletin tüm organları ile eşgüdümünün sağlanmasının yanında, sivil toplum örgütlerinin de etkili biçimde paydaş haline getirilmesi çözüm vizyonuna sahip Cumhurbaşkanı nın görevidir. EKONOMİK DARBOĞAZA VE İŞSİZLİĞE KAYITSIZ KALINAMAZ Ekonomik darboğaz ve işsizlik, emeği ile geçinenlerin yaşam zorluğu ve refah seviyelerinin her geçen gün düşmesinin yanısıra iş insanlarımızın karşılaştıkları zorluklarlar, ülkemizin ciddi sorunları arasındadır. Bu kayıtsız kalınacak bir durum değildir. İnsanımızın üretme becerisi, emeği, aklı ve potansiyeli vardır. Bu potansiyeli harekete geçirip engelleri aşmak zorundayız. ÇÖZÜME HAZIR VE SONRASINDA REKABET EDEBİLEN EKONOMİ İş insanları, esnaf ve zanaatkarlar, girişimciler ve tüm profesyonel meslek gruplarının çözüme hazır ve rekabet edebilir seviyeye ulaşmaları için çözüm vizyonunumuz çerçevesinde sorumluluk sahibiyiz. İhtiyaç duyulan alanda öncelikli olmak üzere, hem yurt içinden hem de yurt dışından gelecek uzmanların da yer alacağı seminerler, çalıştaylar ve eğitim programlarının düzenlenmesi yerinde bir davranış olacaktır. Böylece, çözüm sonrasına şimdiden hazır, federal bir yapıda yaşayabilir ve AB içinde yarışabilir bir yapının oluşmasına da destek verecek, öncülük edeceğiz. Mustafa Akıncı: Cumhurbaşkanlığı Rehberi 23 Dört Boyutlu Siyaset: Çözüm Odaklı Siyaset

24 Dört Boyutlu Siyaset Toplumsal Konulara 24 Duyarlılık 2015 Cumhurbaşkanı Adayı

25 Temiz siyaset, şeffaflık, hesap verebilirlik ve yolsuzlukla mücadele konularında üzerimize düşen görevi yerine getireceğiz. İki toplum arasındaki sorunların aşılması ve barış kültürünün gelişmesi için çaba harcarken, kendi içimizde de çatışmacı bir anlayış yerine, toplumsal uzlaşı için uğraş vermemiz gerekmektedir. Cumhurbaşkanı, siyasal partilerin iç işlerine değil ama toplumumuzun iç konularına duyarlılık göstermelidir. Bu bağlamda, evrensel değerleri sahiplenip ülkemize yansıtan, yetkileri çerçevesinde kurumlar arası işbirliğini teşvik eden ve sorunların çözümü doğrultusunda rehberlik ve öncülük görevi üstlenen bir anlayışla hareket edeceğiz. Temiz siyaset, şeffaflık, hesap verebilirlik ve yolsuzlukla mücadele konularında Cumhurbaşkanlığı makamı üzerine düşen görevi yerine getirecektir. Kıbrıs sorunu ile ilgilenmek, sorunu çözmek için uğraş vermek elbette gereklidir ama duyarlılık sahibi cumhurbaşkanın görevi sadece bu değildir. Ülke ve toplumsal konulara yönelik Cumhurbaşkanı nın değerlendirebileceği 40 kişilik sözleşmeli kadrosu mevcuttur. Cumhurbaşkanı bu 40 kişilik kadroya değerli, yetkin kişileri atayabilir ve onların hazırlayacağı raporlarla iç konularda da toplumuna ışık tutabilir, rehberlik yapabilir. HERKES İÇİN İNSAN ONURUNA YARAŞIR BİR YAŞAM Her insan ırk, din, dil, siyasal görüş, toplumsal köken, sınıf, cinsiyet, cinsel yönelim, cinsel kimlik, yaş, engellilik durumu gibi herhangi bir ayrım gözetilmeksizin, dokunulmaz, devredilmez ve vazgeçilmez evrensel temel hak ve özgürlüklere sahiptir. Ancak, dünyanın birçok yerinde olduğu gibi ülkemizde de birçok insan ve grup, yaşadıkları sistematik sosyal, ekonomik ve politik ayrımcılık sonucunda bu hak ve özgürlüklerden eşit ve adil şekilde faydalanamamaktadırlar. Bu durumda da hem toplum bireyleri olarak her birimize hem de devletin her kademesine, bu ayrım ve dezavantajları ortadan kaldıracak sosyal adalet ilkesiyle hareket etme sorumluluğu düşmektedir. Her bireyin insan onuruna yaraşır biçimde yaşayabilmesi için, hak ve özgürlüklere erişimlerinin önündeki her türlü engelin kaldırılması, yaşadıkları ihlaller karşısında başvurabilecekleri destek mekanizmalarının kurulması devletin en temel yükümlülüklerindendir. Gerçek anlamda toplumsal barış ancak devletin bu yükümlüğünü yerine getirmesiyle mümkün olacaktır. HER ÇOCUĞUN EVRENSEL HAK VE ÖZGÜRLÜKLERİNİN KORUNMASINDA ÖNCÜLÜK SORUMLULUĞUMUZ VARDIR Kendi hak ve özgürlüklerini koruma, talep etme güç ve yetisine sahip olmayan çocukların her türlü hak ihlaline karşı korunması devletin görevidir. Çocuklara yönelik şiddet, ihmal ve istismar bugün toplumumuzda acilen çok koldan mücadele edilmesi gereken bir sorun olarak önümüzde durmaktadır. Çok sayıda çocuk gerek ailelerinin ihmal veya imkansızlıklarından dolayı, gerekse devlet hizmetlerinin yetersizliği ve yarattığı bazı engellerden dolayı, eğitim hakkından yeterince faydalanamamakta, sosyal hizmetlere ve devlet korumasına erişememekte, insan onuruyla bağdaşmayan şartlarda yaşamak zorunda kalmaktadır. Vizyonumuzun temelinde var olan sosyal adalet ilkesi gereği, ailesinin kökenine, dinine, diline, siyasi düşüncelerine, sosyo-ekonomik durumuna veya diğer herhangi bir özelliğine bakmaksızın, her çocuğun evrensel hak ve özgürlüklerinin korunması için öncülük yapacağız. Mustafa Akıncı: Cumhurbaşkanlığı Rehberi 25 Dört Boyutlu Siyaset: Toplumsal Konulara Duyarlılık

26 26

27 ENGEL BİZİZ, ENGELLEMEYECEĞİZ Engelli bireylerin ülkemizde baş etmek zorunda oldukları şartlar hepimizi derinden düşündürmelidir. Bugün toplumumuzda hakim olan tutum ve yarattığımız çevre koşulları, farklı fiziksel ve zihinsel özelliklere sahip bireylerin topluma eşit ve etkili katılımlarının, temel haklardan ve özgürlüklerden faydalanabilmelerinin önünde büyük engeller oluşturmaktadır. BM Engelli Hakları Sözleşmesi 2010 yılında iç hukuğumuzun parçası haline gelmiş olmasına rağmen, engelli bireylerin eğitim, çalışma, ulaşım, koruma ve diğer hizmetlere erişimlerinde somut hiçbir ilerleme kaydedilmedi. Özel gereksinimli çocuk ve yetişkinlere yönelik eğitim ve bakım hizmetleri yetersiz kalmakta, binlerce engelli birey aileleri çok zor şartlarda yaşam mücadelesi vermek ve biz ölünce ne olacak? kaygısıyla yaşamak zorunda kalmaktadır. Engellerin kalkması yönünde Cumhurbaşkanı üzerine düşen sorumlulukları yerine getirecek ve bu konuda öncülük edecektir. NEFES ALDIĞIMIZ SÜRECE ÜRETMELİYİZ Üretimsiz toplum olamaz, üretmezsek hep başka yerlere bağımlı olarak yaşarız. Bu nedenle, üretim ve üreticiler korunup desteklenmelidir. Ada ekonomilerinde eğitim, turizm ve hizmet sektörü ön plana çıksa da, her şeyimizi dışarıya ipotek edemeyiz. Var olmak için üretmek zorundayız. Nefes aldığımız sürece üretmeliyiz. GENÇLER SADECE GELECEK DEĞİL, AYNI ZAMANDA BUGÜNDÜR Gençler geleceği düşlerken aynı zamanda bugünü de yaşamaktadırlar. Bu anlamda geleceği etkileyen eğitim, istihdam, fırsat ve imkan eşitliği, özgürlük, askerlik, beyin göçü ve daha bir çok konuda devlet olarak gençlerimizle birlikte yapacağımız çok şey vardır. BURS KONUSUNDA KRİTER ÜLKE DEĞİL, BAŞARI VE İHTİYAÇTIR Gençliğe ve eğitimlerine yapılacak yatırımın en doğru ve geri dönüşü olan yatırım olduğu düşüncesindeyiz. Bursların belli kriterlere göre verilmesi ve kriter olarak da ülke yerine, başarı ve ihtiyacın dikkate alınması doğru bir yaklaşım olacaktır. ASKERLİK KONUSUNDA DA ELBETTE TARAFIZ Gençlerimiz, çözüm ile birlikte zorunlu askerliğin de ortadan kalkacağını bilmektedirler. Gelecek belirsizliğinden kurtulmak için de bir çözümü arzu etmelerinden daha doğal bir şey olamaz. Ancak Kıbrıs sorunu sürdükçe askerliğin de devam edeceği bir başka gerçektir. Askerlik süresinde farklı uygulamalar huzursuzluk kaynağıdır. Bu nedenle gençlere adil ve eşit şekilde yaklaşım kaçınılmazdır. Adamızda kalıcı çözüme ulaşıncaya kadar dengeli gidebilmek, gençler arasında huzursuzluk ve adaletsizlik yaratmamak gerekmektedir. KÜLTÜR-SANAT YAŞAM BİÇİMİ OLMALIDIR Kalkınma bazı rakamların büyümesi olarak algılanmaktadır. Bu, ekonomide önemli olmakla birlikte, kalkınma sadece ekonomik bir olgu değildir. Bunun yanında sosyal, siyasal, kültürel ve sanatsal boyutlarıyla bir bütündür. Bunlar rakamlarla ifade edilemez. Bu vizyon doğrultusunda adımların atılması gereklidir. Kültür ve sanat toplumu her zaman ileriye taşıyan unsurdur. Yıllardır beklenen özerk kültür - sanat kurumunun oluşması için çaba harcanması; sanatın devlet güdümünde olmaması ve siyasetin dışında gelişmesi gerekmektedir. Kültür - sanatın toplumumuzda bir yaşam biçimi haline gelmesi için öncülük ve rehberlik etmek görevimiz olacaktır. Mustafa Akıncı: Cumhurbaşkanlığı Rehberi 27 Dört Boyutlu Siyaset: Toplumsal Konulara Duyarlılık

28 Mustafa Akıncı: Değişimin Ufku 28 KALİTELİ YAŞAM, ETKİN, ÖZERK VE GÜÇLÜ YEREL YÖNETİMLERDEN GEÇER Demokrasi nin temel taşlarından demokratik seçilmiş birimlerimizi karar alma süreçlerinde dikkate almak, sürekli bilgi akışını sağlayarak müdahil değil, dahil etmeyi başarmak ve gerçek anlamda demokrasiyi tesis etmek temel hedeflerimizdendir. Yerel yönetimlere uzun yıllar emek vermiş ve hizmet etmiş geçmişimiz ile de yerel yönetimlerimizin sorunları karşısında duyarlılık göstermek görevimiz olacaktır. Cumhurbaşkanı, toplum lideri olarak Kıbrıs konusu dışında da liderliğini her alanda göstermek zorundadır. Özellikle dış temas ve kapsamlı lobicilik faaliyetlerinin yetersizliği nedeniyle uluslararası finansman ve fırsatlardan mahrum kalan yerel yönetimlerimize bu alanda destek olmak görevimizdir. Hükümetler ve belediyelerle işbirliği içerisinde çözüm yolları için ortak akıl üretmek konusunda öncülük ve rehberlik edeceğiz. Güçlenen yerel yönetimlerin ülke demokrasisine ve insanına yapacağı katkının herkesce anlaşılmasını sağlayacağız. Dört Boyutlu Siyaset: Toplumsal Konulara Duyarlılık EĞİTİM, BUGÜNÜMÜZ VE YARINIMIZDIR Gerek toplumsal kalkınma, gerekse Kıbrıs taki iki toplumun bir birini ötekileştirmesinin üstesinden gelmenin yolu eğitimden geçmektedir. Bugün hala her iki toplumdaki eğitim sistemi yabancılaşmanın sürmesine yol açmaktadır. Bizi biz yapanın eğitim olduğu gerçeğinden hareketle, ilk öğretimden başlayarak, evrensel kriterlere sahip ve evrensel değerlere sahip çıkan, empati yeteneğinin gelişmesine katkı sağlayan, toplumumuzun kültürel değerlerine saygılı ve uyumlu bir eğitim sistemi toplumumuzu çözüm sürecine hazırlayacaktır. Nefret söyleminden uzak, her türlü ayrımcılığa karşı insanı temel alan, sorgulayan, araştıran, uzlaşı kültürünü benimsemiş ve barış dilini kullanan çağdaş bireylere sahip toplum yapısının oluşması için ve eğitimde bu bakış açısının devlet politikası haline gelmesi için öncülük, çözüm vizyonuna sahip Cumhurbaşkanı nın görevidir. TOPLUMSAL CİNSİYET EŞİTLİĞİ KAVRAMDAN GERÇEĞE DÖNÜŞECEK Kadın erkek, eşit şartlarda, emek ve beyin gücümüzü kullandığımız takdirde gerçek toplumsal gelişmeyi sağlayabiliriz. Bu gelişim daha demokratik, daha eşit ve daha adil bir toplumda yaşamamızı sağlayacaktır. Toplumumuzun genelinde hakim olan geleneksel toplumsal cinsiyet rol ve normları kadınları hem aile içinde, hem de iş yeri ve diğer kamusal alanlarda psikolojik, ekonomik, cinsel ve fiziksel şiddet ile ayrımcılığa maruz bırakmakta, toplumun önemli bir kesiminin temel hak ve özgürlüklerden faydalanamamasına, toplumun da önemli bir potansiyelden yararlanamamasına sebep olmaktadır. Bir an önce aile içi şiddet, mobbing (iş yerinde psikolojik taciz), insan ticareti, ev emeğinin sömürülmesi gibi sorunların aşılmasında, somut adımlar içerecek bir eylem planının hazırlanması ve ivedilikle devlet politikası haline gelmesi için gerekli çalışmalara öncülük etmek görevimiz olacaktır.

29 Kadınların, engelli bireylerin, gençlerin ve toplumumuzda emek veren tüm diğer dezavantajlı grupların barış süreci dahil olmak üzere toplumsal hayata katılımlarının önündeki engellerin kaldırılması sosyal adalet vizyonumuz gereği önceliğimiz olacaktır. KİŞİ KENDİNİ NASIL TANIMLIYORSA, ONUN ÜZERİNE SÖYLENECEK SÖZ YOKTUR Dünya değişiyor ve bu değişimde gruplar da yer değiştiriyor. Bu topraklarda herkes kendi dilini, kendi dinini, kendi inancını, geleneklerini sürdürmek özgürlüğüne sahiptir. Tüm inançlara karşı eşit mesafede olacağız. Bir insan topluluğu eğer, Benim ibadethanem Cem Evi dir diyorsa, onun üzerine söylenecek bir söz olmaması gerekir. Kişi kendisini nasıl tanımlıyorsa ona saygı gösterilmesi temel yaklaşım unsurumuzdur. TEMİZ TOPLUM, TEMİZ SİYASET TEN YANAYIZ Cumhurbaşkanı hakim veya hükümet yerine geçemez. Ama kamu düzeninin kesintisiz çalışmasından, Anayasa ya uygunluktan sorumludur. Yolsuzluk ve hukuksuzluk, Cumhurbaşkanı nı elbette ilgilendirir. Anayasa dan alınan yetkileri temiz toplum, temiz siyasetten yana kullanmalıdır. Yolsuzluklar artık kamu düzenini yürüten temel kuruluşlara kadar sıçramıştır. En güzel metinler ile en güzel yasalar yazılır, Anayasa yapılır ama önemli olan uygulamaktır. Örneğin; siyasi partiler kadın kotası koyarken, sonuçların ne olduğuna bakmamız gerekiyor. Çoğu kez kotalar doldurulamıyor ya da kota verilen kadınlarımız farklı birçok nedenden ötürü seçilemiyor. Bu bir süreç işidir. Bu ve benzer hususlardaki farkındalığın artması için rehberlik etmek görevimizdir. ÇOK SESLİLİKTEN YANAYIZ Ülkemizde faaliyet gösteren özel radyo ve televizyonlar, ciddi sorunlarla baş etmek zorunda kalmalarına rağmen, çok önemli bir toplumsal hizmeti yerine getirmektedirler. Bu yayınların özellikle siyasal, sosyal ve kültürel yaşama katkısı büyük öneme sahiptir. Bu bakımdan radyo ve televizyonlarımızın daha da gelişmesi, her şeyden önce toplumsal bir ihtiyaçtır. Ülkemizde yayın yapan kuruluşların maruz kaldıkları haksız rekabet koşullarının ortadan kaldırılması ve böylece ekonomik özgürlüklerine kavuşmaları öncelikli hedef olmalıdır. Cumhurbaşkanlığında, bunun için gerekli teknik ve politik çalışmalara öncülük yapmaya kararlıyız. Çünkü yayıncılığımızın geliştirilmesini; demokrasimiz, kültürel çoğulculuğumuz ve çok sesliliğimiz bakımından ertelenemeyecek bir görev olarak görüyoruz. ÜNİVERSİTELERİMİZ VE YÖDAK Yükseköğretim kurumlarının bir toplumun ekonomik ve insani kalkınmasına yapabileceği katkı tartışılmazdır. Trafikten çevreye, sağlıktan eğitim sistemine, ekonomi ve maliye politikalarından hukuk devleti ve insan haklarının teminine, toplumumuzun mücadele etmek zorunda olduğu birçok sorunun çözümü üniversitelerde üretilen bilimsel veri ve önerilerle mümkün olacaktır. Ancak bunun gerçekleşmesi için üniversitelerimizin hem nicelik hem nitelik yönünden gelişmesinin zorunlu olduğu inancındayız. Yükseköğretim Planlama, Denetleme, Akreditasyon ve Koordinasyon Kurulu (YÖDAK) Başkanı nın atanmasında ve üyelerin onaylanmasında bu esasa göre hareket edeceğiz. Üniversitelerimizin evrensel akademik standartlarla uyum içinde gelişmesi, Kuzey Kıbrıs ın kaliteli yükseköğretimde bir markaya dönüşmesi ve Kıbrıs Türk toplumunun dünyaya açılımında ve tanıtılmasında bu kurumların hak ettikleri yeri alabilmeleri için öncülük ve rehberlik görevimiz vardır. Üniversitelerimiz ayrıca barış sürecinde önemli bir rol üstlenebilirler. Müzakere ve yeniden yapılanma süreçlerine bilimsel yaklaşımların entegre edilmesinin yapacağı katkının yanısıra, üniversiteler arası iki toplumlu paylaşım ve işbirlikleri kalıcı barışın inşasında bir katalizör rolü üstlenebilir. Mustafa Akıncı: Cumhurbaşkanlığı Rehberi 29 Dört Boyutlu Siyaset: Toplumsal Konulara Duyarlılık