2. DA DEVRELERİNİN ANALİZİ
|
|
- Ilhami Özoğuz
- 8 yıl önce
- İzleme sayısı:
Transkript
1 2. DA DEVRELERİNİN ANALİZİ 1
2 Hatları birbirini kesmeyecek şekilde bir düzlem üzerine çizilebilen devrelere Planar Devre adı verilir. Hatlarında kesişme olan bazı devreler de (şekil-a) kesişmeleri yok edecek şekilde yeniden çizilebilmeleri durumunda (şekil-b) Planar Devredirler. A nonplanar circuit 2
3 Devre elemanlarının birbirlerine bağlanması ile meydana getirilen elektriksel devreler düğümler, hatlar, yan dallar, döngüler, ve gözler den meydana gelirler. DEVRE TANIMLAMALARINDA KULLANILAN TERİMLER : Adı Tanımı Düğüm - Node İki veya daha fazla devre elemanın birleştiği nokta Esas düğüm Üç veya daha fazla devre elemanın birleştiği düğüm Essential node Şekildeki yeri a b Hat - Path Yan dal - branch esas dal - essential branch Döngü - loop Yan yana devre elemanlarının meydana getirdiği dal iki düğüm arasındaki hat İki esas düğümü, bir esas düğüm noktasından geçmeden birleştiren hat Son düğüm noktası, ayni devre elemanından iki kere geçmemek üzere, başlama düğüm noktası olan hat v1 - R1 - R5 - R6 R1 v1- R1 v1- R1 - R5 - R6 - R4 - v2 Göz- mesh Planar devre Başka döngüyü içine almayan döngü Hatları birbirini kesmeyecek şekilde bir düzlem üzerine çizilebilen devre vı - R1 - R5 - R3 - R2 3
4 Bir devreyi çözümlemek için Kirchhoff Akım Yasasını (KAY) (n e 1) düğüm noktasında ve Kirchhoff Voltaj (Gerilim) Yasasını (KVL) [b e (n e 1)] döngü veya göz için uygulamak gerekir Burda n e devredeki esas düğüm noktası sayısını ve b e devrede, içinden geçen akım bilinmeyen esas dal sayısını göstermektedir. 4
5 Örnek : Örnekteki devrede 4 esas düğüm noktası (n e ) ve içinden geçen akım bilinmeyen 6 esas yan dal (b e ) (i 1 i 6 ), vardır. 4 esas düğüm noktasından n e -1 = 3 üne KAY sını uygularsak : - i 1 + i 2 + i 6 I = 0 ; i 1 i 3 i5 = 0 ; i 3 + i 4 i 2 = 0 Gerekli b e (n e -1) = 3 eşitlik ise KVY sı 3 göz veya döngüde uygulanarak elde edilir. R 1 i 1 + R 5 i 2 + i 3 (R 2 + R 3 ) v 1 = 0 ; - i 3 (R 2 + R 3 ) + i 4 R 6 + i 5 R 4 v 2 = 0, ; - i 2 R 5 + i 6 R 7 - i 4 R 6 = 0 5
6 Bu devreyi çözümlemek için 6 eşitlik gerekirken 1. Düğüm Voltaj metodu (n e 1 = 3) eşitlik yazarak; 2. Döngü/Göz metodu ise [b e - (n e - 1) = 3] eşitlik yazarak devreyi çözümler. 6
7 DÜĞÜM VOLTAJ ANALİZLERİ 3-Ω Direnç üstündeki gerilimi düğüm-voltaj metodu ile bulalım : 1. Devredeki, üzerindeki gerilim bilinmeyen esas düğüm noktası sayısını (n e = 3) tesbit et. 2. Bunlardan en çok giriş çıkış olanını referans düğüm (örneğimizde düğüm r) olarak belirle. Diğer 2 düğüm noktasını harfle işaretle (a,b). 3. (n e -1 = 2) düğüm gerilim eşitliğine gereksinim vardır. 7
8 4. KAY sını her iki düğüm için yazalım : v r = 0 olduğunu kabul edersek, a düğümünde, [v a - (0)] / 2 + (v a v b ) /3 = (ı) b düğümünde, [v b - (0)] / 4 + (v b v a ) /3 = (ii) Burdan, V a = 2.44v ve V b = -8.89v bulunur. 5. V a V b = 2.44 (-8.89) = 11.3V Düğüm analizleri daha çok akım kaynakları olan devreler için geçerli bir metoddur. 8
9 Gerilim kaynaklı bir düğüm analizi : 1. Esas düğüm sayısı n e = 2 adettir. 2. Bunlardan birisi (aşağıdaki) referans olarak seçilir (r). v r = 0 olduğunu varsayalım, 3. b düğümü için KAY yazılırsa, (v b -10)/6 + (v b 0)/5 = 1 V b = 7.27 V 9
10 Bir devrede gerilim kaynakları varsa, düğüm analizlerinde, bunların bir uçlarındaki gerilim diğer uçlarındaki gerilim cinsinden ifade edilebilir. Örneğin : v a = v b + 6 veya v b = v a 6 gibi. Esas düğüm noktalarında KAY yazarken bu dikkate alınarak düğüm analizi yapılır. v c / 5 + [v c - (v a - 6)] / 4 = -7 v a / 3 + [(v a 6) v c ] / 4 = 2 Burdan v a = -2.75V ve v c = -20.4V bulunur. Referans düğüm noktası çoğunlukla topraktır (v r = 0). Toprak, elektrik devrelerinde kalın bir kablo ile nemli toprağa fiziksel olarak bağlanmış noktayı gösterir. 10
11 Örnek : 3 Ω direncin üzerindeki gerilimi bulunuz. 1. Üzerindeki gerilim bilinmeyen esas düğüm sayısı n e = Yazmamız gereken düğüm denklemi sayısı n e 1= 1 dir. 3. En alt düğümü referans düğüm noktası olarak al, v r = 0 varsayalım 4. a noktasında KAY : [v a (6)] /1 + [v a (0)] / (2+3) = 4-5 ; v a = 4.17v 5. v R3 = 4.17 x 3 / (2+3) = 2.50v a r 11
12 ÇEVRE - AKIM ANALİZİ Çevre-akım analizi, düğüm analizi ile benzerdir; değişken olarak gerilim yerine KVY ile beraber akım kullanılır. Bu metodta, 1. [b e (n e 1)] döngü ve/veya göz, 1,2,3.. gibi sayılarla isimlendirilir. 2. i 1, i 2, i 3,... Akımları, seçilen döngü veya gözlerde saat istikametinde tanımlanır 3. Seçilen döngü veya gözlerde KVY, Ohm Yasasını kullanarak akım cinsinden yazılır ve devre çözümlenir. n e = esas düğüm sayısı, b e = içinden geçen akım bilinmeyen esas yan dal sayısı Çevre akım analizi sadece planar devrelere uygulanabilir. 12
13 Örnek : 2-Ω Direncin üzerindeki gerilimi çevre-akım analizi yolu ile bulalım, Çözüm 1 : n e = 2, b e = 3, dolayısı ile gerekli olan döngü veya göz sayısı = 2 Aşağıda gösterildiği gibi seçilen herbir göz için akım cinsinden KVY sını uygula, Göz 1 için; i 1 x 1+ (i 1 -i 2 )x = 0 Göz 2 için; i 2 x 3 + i 2 x 4 + (i 2 -i 1 ) (2) = 0 Burdan i 1 = 0.13 A ve i 2 = A bulunur. 2-Ω Direncin üzerindeki gerilim, + yukarda olursa = (i 1 i 2 )x2 = 0.87 v 13
14 Çözüm 2 : Göz ve döngüleri aşağıdaki gibi seçip KVY sını uygularsak, Küçük göz için; 1 x (i' 1 - i 2 ) + 2 x i' = 0 Büyük döngü için; (3 + 4) x i' x ( i' 2 - i' 1 ) = 0 Burdan i' 1 = A ve i' 2 = A bulunur. 2-Ω Direncin üzerindeki gerilim, + yukarda olursa = i' 1 x2 = 0.87 v 14
15 Çevre - akım yönteminde akım kaynakları varsa : 1. [b e (n e 1)] adet, içinde akım kaynağı olmayan döngü ve/veya göz 1,2,3.. gibi sayılarla isimlendirilir, i 1, i 2, i 3,... akımları seçilen döngü veya gözlerde saat istikametinde tanımlanır. 2. Herbir akım kaynağı için, kendisine bitişik bir göz daha seçilir ve kaynak akımına eşit ve ayni yönde döngü akımı tanımlanır 3. 1 de seçilen döngü ve/veya gözler için KVY sı uygulanır 15
16 Örnek : 8 Ω Dirençten geçen akımı bulalım, Çözüm 1: [b e (n e 1)] = 2 (2-1) = 1 En dış döngü seçilirse Akım kaynağı için ilave edilen göz sağ göz ise seçilen döngü için KVY sını uygulayalım, 5i' (i' 1 +2) -10 = 0 i' 1 = A 8 Ω dan geçen akım = i' = 1.538A 2A 16
17 Çözüm 2 : Akım kaynağı için soldaki bitişik göz alınırsa, Dış çevrim için KVY : 5 x (i'' 1 2) + 8 x i'' 1-10 = 0 i'' 1 = A 8 Ω Dirençten geçen akım = 1.538A 17
18 Örnek : Aşağıdaki devre için çevre- akım denklemlerini yazınız. Çözüm : [b e (n e 1)] = 6 (4-1) = 3 Şekilde gösterildiği gibi 3 gözü alırsak ve akımlarını gösterildiği gibi i 1, i 2, i 3 olarak tanımlarsak, En soldaki birinci göz için KVY : R 1 (i 1 -i 2 ) + R 3 (i 1 -i 3 ) = V Üstteki ikinci göz için KVY: R 1 (i 1 - i 2 ) + R 5 (i 3 - i 2 ) - R 2 (i 2 )= 0 Üçüncü göz için KVY : R 3 (i 1 i 3 ) R 4 (i 3 ) + R 5 (i 2 - i 3 ) = 0 18
19 Örnek 2: Aşağıdaki devreyi çevre-akım metodu ile çözümleyin. Çözüm : [b e (n e 1)] = 3 (3-1) = 1 Akım kaynağı içermeyen döngüyü seçelim ve KVY sını uygulayalım : 2i + 3i x (i + 5 4) = 0 İ = ( ) / ( ) = 5 / 6 A 19
20 Superpozisyon Prensibi Çoklu kaynak içeren bir devrede yaratılan akım veya gerilim, herbir kaynağın, diğeri kapalıyken yarattığı akım veya gerilimlerin ayrı ayrı toplanması ile elde edilir. Kaynakların kapalı olması ile kastedilen akım kaynağının açık devre edilmesi ve voltaj kaynağının kısa devre edilmesidir. 20
21 Süperpozisyon Prensibini şekildeki 3-Ω direncin uçları arasındaki gerilimi bulmak için kullanacağız : 1. 4-A Akım Kaynağını çalıştır, diğer Akım Kaynağını açık devre, voltaj kaynağını kısa devre yap : 21
22 1. Akım bölücü prensibini kullanırsak, i = [4A x 1ΩII(2+3)Ω] /(2+3) = [4 x 5/6] / 5 =2/3 A V 4 = i x 3 Ω = +2 Volt 22
23 2. 5-A Akım Kaynağını çalıştır, diğer akım kaynağını açık devre, gerilim kaynağını kısa devre yap : Akım bölücü prensibini kullanırsak, : i = [5 x 1II(2+3)] /(2+3) = [5 x 5/6] / 5 = 5/6 A V 5 = i x 3 Ω = Volt i 23
24 3. 6-V Voltaj Kaynağını çalıştır, akım kaynaklarını açık devre yap : V 6, voltaj bölücü prensibini uygularak hesaplanır : V 6 = 6 x 3/(1+2+3) = +3v Süperpozisyon Prensibine göre 3-Ω direncin uçları arasındaki voltaj, üç kaynak ile ayrı ayrı hesap edilen değerlerin toplanması ile elde edlir : V 3 = +V 4 V 5 + V 6 = = V 24
25 Kaynakların Dönüşümü Şekil (a) da, a ve b arasına R L direncinin bağlanıldığını düşünelim : i L = v s / (R+R L ) Şekil (a) ve (b) deki iki devre eşdeğer ise, şekil (b) deki devrenin a ve b noktalarına ayni R L direnci bağlandığında ayni i L akımının geçmesi gerekir. Akım bölücü bu devreye (şekil b) uygulanırsa, i L = i s.r EŞD / R L = i s. [RR L / (R+R L )] / R L,= i s. R/ (R+R L )dolayısı ile şayet i s = v s / R ise iki devre eşdeğerdir. Bir direnç (R) ile seri bağlı bir v s gerilim kaynağı, ayni direnç ile paralel bağlı, akım şiddeti i s = v s / R olan bir akım kaynağına eşdeğerdir. 25
26 Örnek : Kaynakların dönüşümünü kullanarak V ab gerilimini bulunuz 10-Ω direnç ile seri bağlı 50-V gerilim kaynağı, 10-Ω direnç ile paralel bağlı 5A akım kaynağına dönüşür. iki akım kaynağı 6.5A lik tek bir akım kaynağı ile gösterilebilir. 26
27 10-Ω direnç ile paralel bağlı 6.5-A kaynak, 10-Ω direnç ile seri bağlı 65-V gerilim kaynağına dönüştürülür. Seri bağlı 65-V ve ters yönlü 10-V luk iki gerilim kaynağı 55-V tek bir gerilim kaynağına dönüştürülür. V ab = 27.5 V bulunur a = 55 V 20 b 27
28 Örnek : Voltaj kaynağını akım kaynağına çevirerek düğüm analizi yapıp v br gerilimini bulunuz. Cevap : 6-Ω direnç ile seri bağlı 10-V kaynak eşdeğer akım kaynağına çevrilir. b noktasında KAY : v br /5 + v br /6 = /6 v br = 7.27V, (v r = 0 olduğu varsayılsa, v b = 7.27V) b Ω Ω r 28
29 lllll THEVENIN EŞDEĞER DEVRESİ Thevenin Teoremini aşağıdaki gibi ifade edebiliriz : kaynak ve dirençlerden meydana gelen herhangi bir devredeki a ve b noktalarından bakıldığında (şekil a), şayet V th iki nokta arasındaki açık devre gerilimi R th a ve b noktalarından bakıldığında ve devredeki tüm kaynaklar kapatıldığında devrenin eşdeğer direnci ise, açık devre yapılan a ve b noktalarından bakıldığında görülen devrenin eşdeğeri şekil (b) de gösterildiği gibi olacaktır. Not : *a ve b noktaları arasında bir direnç olabileceği gibi açık veya kısa devre de olabilir. 29
30 V TH ın hesaplanması : Gerlim bölücü metodunu kullanırsak, V TH = V s.r 2 /(R 1 +R 2 ) R TH ın hesaplanması : R TH = R 1 //R 2 = R 1.R 2 / (R 1 +R 2 ) 30
31 R TH ın deneysel olarak bulunması : a ve b noktalarını kısa devre yapalım. I N Şayet bu durumda a ve b noktaları arasından geçen akım I N ise, V TH /I N = R TH = Thevenin eşdeğer direnci olacaktır. I N akımına Norton Akımı adı verilir. Yani : I N R TH = (a ve b arasındaki açık devre gerilimi )/(a ve b arasındaki kısa devre akımı) 31
32 a ve b arasında R L yük direnci varsa : Açık devre yapılan a ve b noktalarından bakıldığında görülen devrenin eşdeğeri yine şekil (b) de gösterildiği gibi olacaktır. Burda V Th = iki nokta arasındaki açık devre gerilimi = V s.r 2 /(R 1 +R 2 ) ; R th açık devre yapılan a ve b noktalarından bakıldığında ve devredeki tüm kaynaklar kapatıldığında devrenin eşdeğer direnci = R 1.R 2 / (R 1 +R 2 ) olacaktır. 32
33 Thevenin Teoremi ile ilgili iki örnek : 1. Şekil a da a ve b noktalarının arası zaten açık devredir ve biz sarı boyalı kısmın Thevenin Eşdeğerini bulmak istiyoruz ; V Th = V.[(R 2 //R 3 )/(R 1 +R 2 //R 3 )] R Th = R 1 //R 2 //R 3 Sarı boyalı devrenin Thevenin Eşdeğeri (açık devre yapılan a ve b noktalarından bakıldığında görülen devrenin eşdeğeri) aşağıdaki şekil (b) de gösterildiği gibi olacaktır. R 1 a V R 2 R 3 ( a) b 33
34 2. Şekil (a) da, a ve b noktaları arasında R 3 direnci bulunmaktadır ve biz sarı kısmın (açık devre yapılan a ve b noktalarından bakıldığında görülen devrenin) Thevenin Eşdeğerini bulmak istiyoruz ; V Th = V. R 2 /(R 1 +R 2 ) R Th = R 1 //R 2 Sarı boyalı kısmın Thevenin Eşdeğeri sağdaki şekil (b) de görüldüğü gibi olacaktır. R 1 a V R 2 R 3 ( a ) b 34
35 Örnek : a ve b noktalarından bakıldığında aşağıdaki devrenin thevenin eşdeğer devresini bulunuz : Thevenin (açık devre) Voltaj hesabı : V T, R L alındığında a ve b noktaları arasındaki açık devre gerilimidir. Süperpozisyon metodunu kullanarak 20 Ω dirençten geçen akımı ve burdan da açık devre voltajını hesaplarız : a. 50 ve 10 V voltaj kaynakları açık, 1.5-A akım kaynağı kapalı iken 20 Ω dirençten aşağı doğru akan akım İ v = (50-10) / ( ) = 1A dir 35
36 b. Tek başına 1.5-A Akım kaynağı nedeniyle aşağı doğru akan akım i i = 1.5 x [(10+20)II10] x 1/(10+20) = 1.5x(300/40)x1/30 = 0.375A Tüm kaynaklar çalışırken 20 ohm dirençten geçen toplam akım i = i v + i i = A dir. ve v T = açık devre voltajı = A x 20 Ω = 27.5 V olur (+ üstte). 36
37 2. çıkış empedansı R eq, ın hesaplanması Şekilde gösterildiği gibi tüm kaynaklar kapatılıp R eq hesaplanır : R eq = 1O Ω Thevenin eşdeğer devresi şekilde gösterildiği gibi ortaya çıkar V R =[27.5/15]x5 =9.17V 10 Ω a + - V T = 27.5 V + v R R L = 5Ω - b 37
38 Norton Eşdeğer Devresi : Kaynakların dönüşümüne göre, Thevenin eşdeğer devresi eşdeğer bir akım kaynağına aşağıda gösterildiği gibi dönüştürülebilir. Bu yeni eşdeğer devreye Norton eşdeğer devresi adı verilir. R eq a a i L + - V T R L = I N =V T /R eq R eq R L Burda IN = VT / Req b yani a ve b uçları kısa devre edildiğinde geçen akımdır. b Ayrıca REQ = VT / IN. Bu eşitlik, laboratuarda kaynakların empedanslarını bulmak için kullanılabilir. 38
39 Norton Teoremini aşağıdaki gibi ifade edebiliriz : KAYNAK VE DİRENÇLERDEN MEYDANA GELEN HERHANGİ BİR DEVREDEKİ a VE b NOKTALARINDAN BAKILDIĞINDA, ŞAYET I N, İKİ NOKTA ARASINDAKİ KISA DEVRE AKIMI a R eq, a ve b NOKTALARINDAN BAKILDIĞINDA ve DEVREDEKİ TÜM KAYNAKLAR KAPATILDIĞINDA I N R eq R L DEVRENİN EŞDEĞER DİRENCİ İse DEVREMİZ ŞEKİLDE GÖSTERİLEN DEVREYE EŞDEĞERDİR. (b) b Not : 1. a ve b noktaları arasında yük direnci olabileceği gibi açık devre veya kısa devre de olabilir. 39
40 Örnek : Ayni devrenin Norton eşdeğerini bulunuz Req = 10 Ω Norton akım kaynağının akımını bulmak için yük direnci kısa devre edilir. Böylece 20 - Ω direnç devre dışı kalır. i = 40/20 + (1.5/10) x(10ii10) = = 2.75 A,a dan b ye doğru. Norton eşdeğer devresi şekildeki gibidir. Daha önceki Thevenin eşdeğerinde bulunduğu gibi VR = 2.75 x 10Ω II 5 Ω= 9.17 V a 2.75A 10 Ω v R R L = 5Ω b 40
41 Akım ve gerilim ölçümü : Akım ölçmek için ampermetre kullanılır ve içinden geçen akımın ölçüleceği devre elemanı ile şekildeki gibi seri bağlanır. İdeal bir ampermetrenin eşdeğer direnci 0 Ω olmalıdır. Gerilim ölçmek için voltmetre kullanılır ve üzerindeki gerilimin ölçüleceği devre elemanı ile şekildeki gibi paralel bağlanır. İdeal bir voltmetrenin eşdeğer direnci sonsuz Ω olmalıdır. 41
42 YÜKLEMENİN DEVRELER ÜZERİNDEKİ ETKİSİ : Herhangi bir devreye R L yükü bağlandığında, yüke yapılan güç, gerilim ve akım transferi yükleme miktarına göre değişir. Bu değişimi, R L yükünün bağlandığı a ve b noktaları tarafından bakıldığında görünen, Thevenin eşdeğer devresi ile inceleyebiliriz. Bu iki noktadan bakıldığında : R eq a R eq Thevenin eşdeğer direncini, + i L V T iki nokta arasındaki Thevenin açık - V T R L devre gerilimini, ve I N ise iki nokta arasından geçen Norton + v L - b kısa devre akımını göstermektedir. 42
43 YÜKLEMENİN GERİLİM ÜZERİNDEKİ ETKİSİ : Gerilim bölücü ile R L Yükü üzerindeki gerilim hesaplanırsa, v L = v T x R L / ( R L + R eq ) = v T x 1 / (1 + R eq / R L ) ; R L» R eq ise, V L V T Dolayısı ile yük direnci, Thevenin eşdeğer direcinden büyük ise, R L yükünün bağlandığı iki nokta arasındaki gerilim, yük empedansı ile çok fazla değişmeyecek, yükün bağlandığı iki nokta arasındaki gerilime eşit olacaktıtir. Gerilim ölçerken, voltmetre empedansının, voltmetrenin bağlandığı noktalardan bakarak hesaplanacak Thevenin eşdeğer empedansından mümkün olduğunca yüksek olması gerekir. + - V T R eq a + v L - i L R L b 43
44 ÖRNEK: Şekilde (a) da 500 kω direnç üzerindeki gerilimi ölçmek için bağlanan bir voltmetre görülmektedir. Voltmetrenin direnci 10 mω dur. Şekil (b) deki Thevenin eşdeğer devresinden voltmetrenin üzerinde oluşan v', gerilimini bulalım. VT = Thevenin eşdeğer devresindeki kaynak gerilimi = 10 x 500/( ) = 3,85 v Thevenin çıkış empedansı : 800ll500 = 800x500/1300 = 308 kω v = 3.85 x kω / kω = 3.73v 800kΩ ll 500kΩ = 308 kω a 3.85V v ' 10 MΩ (voltmeter) b 44
45 YÜKLEMENİN AKIM ÜZERİNDEKİ ETKİSİ : R L üzerinden geçen akım : i L = v T / (R eq + R L ) = ( v T / R eq ) [1/ ( 1 + R L / R eq )] = I N x 1/ ( 1 + R L / R eq ) R L «R eq, ise i L I N Dolayısı ile yük direnci, Thevenin eşdeğer direcinden çok küçük ise, R L yükünden geçen akım, yük direnci ile çok fazla değişmeyecek, yükün bağlandığı iki nokta arasındaki kısa devre akımına eşit olacaktır. Akım ölçerken, ampermetre direncinin, ampermetrenin bağlandığı noktalardan bakarak hesaplanacak Thevenin eşdeğer direncinden mümkün olduğunca küçük olması gerekir. R eq a a + i + L + - V T v L v L R L I N R eq R L - - b b 45
46 YÜKLEMENİN GÜÇ ÜZERİNDEKİ ETKİSİ : Maksimum güç transferi için gerekli R L değerinin hesaplanması : R L de harcanan güç = P(R L ) = i 2 R L =V T2 R L /(R L +R eq ) 2 Türevi alınırsa* d[p(r L )]/dr L = V T2 (R eq R L )/(R L +R eq ) 3, R L = R eq olduğunda türev sıfır olur ve R L max güç çeker. P max = (V T ) 2 / 4R eq R eq a + - V T i L R L b 46
47 ÖRNEK : Bir stereo sistemi 8-Ω luk iki hoparlörlerin herbirine max güç olarak 25 watt verirse, herbir hoparlöre verllen voltaj ne kadardır? Cevap : R eq = 8Ω Stereo sistemin herbir kanalın elektriksel devre şeması yanda gösterildiği gibi olacaktır. v T 8Ω + v sp V T2 / (4x8) = 25 Watt DC - V T = 28.3 v V sp = 28.3 / 2 = 14.1 v Stereo sistemin bir kanalının eşdeğer devresi 47
48 Bir güç sisteminin çıkış direncinin (Thevenin eşdeğer direnci) paralel bağlı yüklerin oluşturduğu toplam yükten herhangi bir anda küçük olması gerekir. Bunun tersi halinde güç sisteminin gerilimi yüke bağlı olarak değişecektir. Statik elektrik oluştuğunda ulaşılan yüksek gerilim seviyelerine (15,000 V) rağmen kaynak direncinin vücut direncimize göre yüksek olması nedeniyle üzerimizden çok küçük bir akım geçecek ve etkili olmayacaktır. 48
49 Örnek 2 (Cog.2.9) : Aşağıdaki devre için: (a) Kutu içindeki devrenin Thevenin Eşdeğerini bulunuz. (b) R L = 3 kω için v ab yi bulunuz. (c) R L in hangi değeri devreden maksimum güç çeker? (d) R L in hangi değeri için 6-kΩ dan geçen akım 0.1 ma olur? 49
50 (a) a-b açık devre olduğunda, gerilim kaynağı kapalı iken : V ab = (5x10-3 )[(12II24)x10 3 ]x6/24 = (5)(12x24/36) x (1/4) = 10v Akım kaynağı kapalı iken : = 20/3v V ba = 40X6/( ) = 40x6/36 V ab = 10 20/3 = 10/3 = 3.33v R eq = 6x(18+12)/( ) = 6x30/36 = 5 kω R eq = 5kΩ (b) V ab = 3.33x3/8 = 1.25 v a (c) R L = 5kΩ (d) 6000x0.1x0.001 = 3.33xR L /(R L +5000) 0.6 x (R L +5000) = 3.33RL DC v T =3,33V 3kΩ b R L 2.73R L = 3000 R L = 1098Ω 50
51 2. THE ANALYSIS OF DC CIRCUITS Question 2 : Find Thevenin s equivalent circuit when viewed from points a and b in below given circuit. (To find the Thevenin s equivalent voltage make nodal analysis at points c and d) What would be the value of the resistor between points a and b which would draw maksimum power? What would be the maximum power? 51
52 2. THE ANALYSIS OF DC CIRCUITS To calculate V th make nodal analysis at points c and d c d 52
53 2. THE ANALYSIS OF DC CIRCUITS To find R th short circuit the 72V power supply : R th = [(20Ω II 5 Ω) + 8 Ω] II 12Ω = [20/5 Ω + 8 Ω] II 12 Ω = 12 Ω II 12 Ω = 6 Ω Resistor R for max. power = R th = 6 Ω Maksimum Power = V th / 4R th = (64.8) 2 /4x6 Watt 53
Bölüm 1. Elektriksel Büyüklükler ve Elektrik Devre Elemanları
Bölüm Elektriksel Büyüklükler ve Elektrik Devre Elemanları. Temel Elektriksel Büyüklükler: Akım, Gerilim, Güç, Enerji. Güç Polaritesi.3 Akım ve Gerilim Kaynakları F.Ü. Teknoloji Fak. EEM M.G. .. Temel
DetaylıDC DEVRE ÇÖZÜM YÖNTEMLERİ
DC DEVRE ÇÖZÜM YÖNTEMLERİ Elektrik devresi, kaynak ve yük gibi çeşitli devre elemanlarının herhangi bir şekilde bağlantısından meydana gelir. Bu gibi devrelerin çözümünde genellikle, seri-paralel devrelerin
DetaylıDENEY-6 THEVENİN TEOREMİNİN İNCELENMESİ MAKSİMUM GÜÇ TRANSFERİ
DENEY-6 THEVENİN TEOREMİNİN İNCELENMESİ MAKSİMUM GÜÇ TRANSFERİ Deneyin Amacı : Thevenin teoreminin geçerliliğinin deneysel olarak gözlemlenmesi. Maksimum güç transferi teoreminin geçerliliğinin deneysel
DetaylıElektrik Devre Temelleri 3
Elektrik Devre Temelleri 3 TEMEL KANUNLAR-2 Doç. Dr. M. Kemal GÜLLÜ Elektronik ve Haberleşme Mühendisliği Kocaeli Üniversitesi ÖRNEK 2.5 v 1 ve v 2 gerilimlerini bulun. (KGK) PROBLEM 2.5 v 1 ve v 2 gerilimlerini
DetaylıDoğru Akım Devreleri
Doğru Akım Devreleri ELEKTROMOTOR KUVVETİ Kapalı bir devrede sabit bir akımın oluşturulabilmesi için elektromotor kuvvet (emk) adı verilen bir enerji kaynağına ihtiyaç duyulmaktadır. Şekilde devreye elektromotor
DetaylıELK273 Elektrik ve Elektronik Mühendisliğinin Temelleri Ders 4- Direnç Devreleri II
ELK273 Elektrik ve Elektronik Mühendisliğinin Temelleri Ders 4- Direnç Devreleri II Yard.Doç.Dr. Ahmet Özkurt Ahmet.ozkurt@deu.edu.tr http://ahmetozkurt.net Gerilim Bölücü Bir gerilim kaynağından farklı
DetaylıEEM211 ELEKTRİK DEVRELERİ-I
EEM211 ELEKTRİK DEVRELERİ-I Prof. Dr. Selçuk YILDIRIM Siirt Üniversitesi Elektrik-Elektronik Mühendisliği Kaynak (Ders Kitabı): Fundamentals of Electric Circuits Charles K. Alexander Matthew N.O. Sadiku
DetaylıMakine Mühendisliği İçin Elektrik-Elektronik Bilgisi. Ders Notu-3 Doğru Akım Devreleri Hazırlayan: Yrd. Doç. Dr. Ahmet DUMLU
Makine Mühendisliği İçin Elektrik-Elektronik Bilgisi Ders Notu-3 Doğru Akım Devreleri Hazırlayan: Yrd. Doç. Dr. Ahmet DUMLU ELEKTROMOTOR KUVVETİ Kapalı bir devrede sabit bir akımın oluşturulabilmesi için
DetaylıELEKTRİK-ELEKTRONİK MÜHENDİSLİĞİ ELEKTRİK DEVRELERİ I LABORATUVARI DENEY RAPORU. Deney No: 5 Güç Korunumu
TEKNOLOJİ FAKÜLTESİ ELEKTRİKELEKTRONİK MÜHENDİSLİĞİ ELEKTRİK DEVRELERİ LABORATUVAR DENEY RAPORU Deney No: 5 Güç Korunumu Yrd. Doç Dr. Canan ORAL Arş. Gör. Ayşe AYDN YURDUSEV Öğrencinin: Adı Soyadı Numarası
DetaylıT.C. ERCİYES ÜNİVERSİTESİ MÜHENDİSLİK FAKÜLTESİ MEKATRONİK MÜHENDİSLİĞİ BÖLÜMÜ TEMEL ELEKTRİK DEVRE LABORATUVARI TEMEL DEVRE TEOREMLERİNİN UYGULANMASI
T.C. ERCİYES ÜNİVERSİTESİ MÜHENDİSLİK FAKÜLTESİ MEKATRONİK MÜHENDİSLİĞİ BÖLÜMÜ TEMEL ELEKTRİK DEVRE LABORATUVARI TEMEL DEVRE TEOREMLERİNİN UYGULANMASI DENEY SORUMLUSU Arş. Gör. Şaban ULUS Şubat 2014 KAYSERİ
DetaylıELEKTRONİK VE HABERLEŞME MÜHENDİSLİĞİ ÖLÇME VE DEVRE LABORATUVARI DENEY 2
ELEKTRONİK VE HABERLEŞME MÜHENDİSLİĞİ ÖLÇME VE DEVRE LABORATUVARI DENEY 2 2.1. ÇEVRE AKIMLAR YÖNTEMİ Elektrik devrelerinin çözümünde kullanılan en basit ve en kolay yöntemlerden biri çevre akımları yöntemidir.
DetaylıTemel Elektronik Basic Electronic Düğüm Gerilimleri Yöntemi (Node-Voltage Method)
Temel Elektronik Basic Electronic Düğüm Gerilimleri Yöntemi (Node-Voltage Method) Konular Düğüm Gerilimleri Yöntemi o Temel Kavramlar o Yönteme Giriş o Yöntemin Uygulanışı o Yöntemin Uygulanması o Örnekler
DetaylıKTÜ, Mühendislik Fakültesi Elektrik Elektronik Müh. Böl. Temel Elektrik Laboratuarı I. I kd = r. Şekil 1.
KTÜ, Mühendislik Fakültesi Elektrik Elektronik Müh. Böl. Temel Elektrik Laboratuarı I THEENİN ve NORTON TEOREMLERİ Bir veya daha fazla sayıda Elektro Motor Kuvvet kaynağı bulunduran lineer bir devre tek
DetaylıDENEY 9: THEVENİN VE NORTON TEOREMİ UYGULAMALARI
A. DENEYİN AMACI : Thevenin ve Norton teoreminin daha iyi bir şekilde anlaşılması için deneysel çalışma yapmak. B. KULLANILACAK ARAÇ VE MALZEMELER : 1. Multimetre 2. DC Güç Kaynağı 3. Değişik değerlerde
DetaylıELEKTRİK DEVRELERİ UYGULAMALARI
ELEKTRİK DEVRELERİ UYGULAMALARI 2017/2018 GÜZ YARIYILI Uygulamalar için Gerekli Malzemeler 4 adet 100 Ω Direnç 4 adet 1K Direnç 4 adet 2.2K Direnç 4 adet 10K Direnç 4 adet 33K Direnç 4 adet 100K Direnç
DetaylıR 1 R 2 R L R 3 R 4. Şekil 1
DENEY #4 THEVENİN TEOREMİNİN İNCELENMESİ ve MAKSİMUM GÜÇ TRANSFERİ Deneyin Amacı : Thevenin teoreminin geçerliliğinin deneysel olarak gözlemlenmesi Kullanılan Alet ve Malzemeler: 1) DC Güç Kaynağı 2) Avometre
DetaylıDENEY 9: THEVENİN VE NORTON TEOREMİ UYGULAMALARI
A. DENEYİN AMACI : Thevenin ve Norton teoreminin daha iyi bir şekilde anlaşılması için deneysel çalışma yapmak. B. KULLANILACAK ARAÇ VE MALZEMELER : 1. Multimetre 2. DC Güç Kaynağı 3. Değişik değerlerde
DetaylıElektrik Devre Temelleri
Elektrik Devre Temelleri 3. TEMEL KANUNLAR-2 Doç. Dr. M. Kemal GÜLLÜ Elektronik ve Haberleşme Mühendisliği Kocaeli Üniversitesi ÖRNEK 2.5 v 1 ve v 2 gerilimlerini bulun. (KGK) 1 PROBLEM 2.5 v 1 ve v 2
DetaylıEEM211 ELEKTRİK DEVRELERİ-I
EEM211 ELEKTRİK DEVRELERİ-I Prof. Dr. Selçuk YILDIRIM Siirt Üniversitesi Elektrik-Elektronik Mühendisliği Kaynak (Ders Kitabı): Fundamentals of Electric Circuits Charles K. Alexander Matthew N.O. Sadiku
DetaylıNedim Tutkun, PhD, MIEEE Düzce Üniversitesi Elektrik-Elektronik Mühendisliği Bölümü Konuralp Düzce
ELEKTRİK DEVRELERİ I ÖRNEK ARASINAV SORULARI Nedim Tutkun, PhD, MIEEE nedimtutkun@duzce.edu.tr Düzce Üniversitesi Elektrik-Elektronik Mühendisliği Bölümü 81620 Konuralp Düzce Soru-1) Şekildeki devrede
DetaylıT.C. ERCİYES ÜNİVERSİTESİ MÜHENDİSLİK FAKÜLTESİ MEKATRONİK MÜHENDİSLİĞİ BÖLÜMÜ TEMEL ELEKTRİK DEVRE LABORATUVARI
T.C. ERCİYES ÜNİVERSİTESİ MÜHENDİSLİK FAKÜLTESİ MEKATRONİK MÜHENDİSLİĞİ BÖLÜMÜ TEMEL ELEKTRİK DEVRE LABORATUVARI THEVENIN VE NORTON TEOREMLERİNİN UYGULANMASI DENEY SORUMLUSU Arş. Gör. Sertaç SAVAŞ MART
DetaylıARASINAV SORULARI. EEM 201 Elektrik Devreleri I
Mühendislik Fakültesi Elektrik-Elektronik Mühendisliği Bölümü 2017-2018 EĞĠTĠM- ÖĞRETĠM YILI YAZ OKULU ARASINAV SORULARI EEM 201 Elektrik Devreleri I Tarih: 04-07-2018 Saat: 11:45-13:00 Yer: Merkezi Derslikler
DetaylıTURGUT ÖZAL ÜNİVERSİTESİ MÜHENDİSLİK FAKÜLTESİ ELEKTRİK ELEKTRONİK MÜHENDİSLİĞİ EEM201 DEVRE ANALİZİ I LABORATUARI. Deney 2. Süperpozisyon, Thevenin,
TURGUT ÖZAL ÜNİVERSİTESİ MÜHENDİSLİK FAKÜLTESİ ELEKTRİK ELEKTRONİK MÜHENDİSLİĞİ EEM201 DEVRE ANALİZİ I LABORATUARI Deney 2 Süperpozisyon, Thevenin, Norton Teoremleri Öğrenci Adı & Soyadı: Numarası: 1 DENEY
DetaylıDENEY-4 WHEATSTONE KÖPRÜSÜ VE DÜĞÜM GERİLİMLERİ YÖNTEMİ
DENEY- WHEATSTONE KÖPÜSÜ VE DÜĞÜM GEİLİMLEİ YÖNTEMİ Deneyin Amacı: Wheatson köprüsünün anlaşılması, düğüm gerilimi ile dal gerilimi arasındaki ilişkinin incelenmesi. Kullanılan Alet-Malzemeler: a) DC güç
DetaylıDENEY 5 SÜPERPOZİSYON VE MAKSİMUM GÜÇ AKTARIMI
DENEY 5 SÜPERPOZİSYON VE MAKSİMUM GÜÇ AKTARIMI 5.1. DENEYİN AMACI Deneyin amacı, Süperposizyon Teoreminin ve Maksimum Güç Transferi için gerekli kuşulların öğrenilmesi ve laboratuvar ortamında test edilerek
DetaylıKANUNLAR : Bir iletkenin iki ucu arasındaki potansiyel farkının,iletkenden geçen akım şiddetine oranı sabittir.
KANUNLAR : Elektrik ve elektronikle ilgili konuları daha iyi anlayabilmek için, biraz hesap biraz da kanun bilgisine ihtiyaç vardır. Tabii bunlar o kadar zor hasaplar değil, yalnızca Aritmetik düzeyinde
DetaylıKIRCHHOFF YASALARI VE WHEATSTONE(KELVİN) KÖPRÜSÜ
KIRCHHOFF YASALARI VE WHEATSTONE(KELVİN) KÖPRÜSÜ Deneyin Amacı Bu deneyin amacı, seri, paralel ve seri-paralel bağlı dirençleri tanımak, Kirchhoff Yasalarının uygulamasını yapmak, eşdeğer direnç hesaplamasını
DetaylıDENEY 0: TEMEL BİLGİLER
DENEY 0: TEMEL BİLGİLER Deneyin macı: Temel elektriksel ölçü aletleri olan ampermetre ve voltmetrenin kullanılması.. Laboratuvar Kuralları:. Her öğrenci dönem başında ilan edilen bütün deneyleri yapmak
DetaylıELEKTRİK DEVRE TEMELLERİ ÖDEV-2
ELEKTRİK DEVRE TEMELLERİ 06.05.2015 ÖDEV-2 1. Aşağıdaki şekilde verilen devrenin; a) a-b uçlarının solunda kalan kısmının Thevenin eşdeğerini bulunuz. b) Bu eşdeğerden faydalanarak R L =4 luk yük direncinde
DetaylıElektrik Müh. Temelleri
Elektrik Müh. Temelleri ELK184 5 @ysevim61 https://www.facebook.com/groups/ktuemt/ 1 SÜPERPOZİSYON (Toplamsallık) TEOREMİ E R I R ı Süper pozisyon yönteminde istenilen akımın akım veya gerilim değeri her
DetaylıElektrik Devre Temelleri
Elektrik Devre Temelleri 2. TEMEL KANUNLAR Doç. Dr. M. Kemal GÜLLÜ Elektronik ve Haberleşme Mühendisliği Kocaeli Üniversitesi Bu bölümde Ohm Kanunu Düğüm, dal, çevre 2.1. Giriş Kirchhoff Kanunları Paralel
DetaylıAdı Soyadı: Öğrenci No: DENEY 3 ÖN HAZIRLIK SORULARI. 1) Aşağıdaki verilen devrenin A-B uçlarındaki Thevenin eşdeğerini elde ediniz.
dı Soyadı: Öğrenci No: DENEY 3 ÖN HZIRLIK SORULRI 1) şağıdaki verilen devrenin - uçlarındaki Thevenin eşdeğerini elde ediniz. 3 10 Ω 16 Ω 10 Ω 24 V 5 Ω 2) şağıda verilen devrenin Norton eşdeğerini bulunuz.
DetaylıChapter 7. Elektrik Devreleri. Principles of Electric Circuits, Conventional Flow, 9 th ed. Floyd
Elektrik Devreleri Summary Özet Birleşik devreler Çoğu pratik devreler seri ve paralel elektriksel elemanların birleşiminden oluşur. Seri ve paralel devre elemanları birleştirilerek çoğu zaman analiz işlemi
DetaylıTHEVENIN VE NORTON TEOREMLERİ. Bu teoremler en güçlü analiz tekniklerindendir EBE-215, Ö.F.BAY 1
THEVENIN VE NORTON TEOREMLERİ Bu teoremler en güçlü analiz tekniklerindendir EBE-25, Ö.F.BAY THEVENIN EŞDEĞER TEOREMİ DOĞRUSAL DEVRE Bağımsız ve bağımlı kaynaklar içerebilir DEVRE A v O _ a + i Bağımsız
DetaylıEEM211 ELEKTRİK DEVRELERİ-I
EEM211 ELEKTRİK DEVRELERİ-I Prof. Dr. Selçuk YILDIRIM Siirt Üniversitesi Elektrik-Elektronik Mühendisliği Kaynak (Ders Kitabı): Fundamentals of Electric Circuits Charles K. Alexander Matthew N.O. Sadiku
DetaylıSÜPER POZİSYON TEOREMİ
SÜPER POZİSYON TEOREMİ Süper pozisyon yöntemi birden fazla kaynak içeren devrelerde uygulanır. Herhangi bir elemana ilişkin akım değeri bulunmak istendiğinde, devredeki bir kaynak korunup diğer tüm kaynaklar
DetaylıElektrik Müh. Temelleri
Elektrik Müh. Temelleri ELK184 3 @ysevim61 https://www.facebook.com/groups/ktuemt/ Elektrik Mühendisliğinin TemelleriYrd. Doç. Dr. Yusuf SEİM 1 ÜÇGEN YLDZ DÖNÜŞÜMÜ Aşağıdaki devrenin kaynağından bakıldığı
DetaylıÖlçü Aletlerinin Tanıtılması
Teknoloji Fakültesi Elektrik-Elektronik Mühendisliği 2017-2018 Bahar Yarıyılı EEM108 Elektrik Devreleri I Laboratuvarı 1 Ölçü Aletlerinin Tanıtılması Öğrenci Adı : Numarası : Tarihi : kurallarını okuyunuz.
DetaylıSüperpozisyon/Thevenin-Norton Deney 5-6
Süperpozisyon/Thevenin-Norton Deney 5-6 DENEY 2-3 Süperpozisyon, Thevenin ve Norton Teoremleri DENEYİN AMACI 1. Süperpozisyon teoremini doğrulamak. 2. Thevenin teoremini doğrulamak. 3. Norton teoremini
DetaylıDENEY FÖYÜ 5: THEVENİN VE NORTON TEOREMLERİNİN İNCELENMESİ
Deneyin Amacı: DENEY FÖYÜ 5: THEVENİN VE NORTON TEOREMLERİNİN İNCELENMESİ Devre Analiz yöntemlerinden olan Thevenin ve Norton teoremlerinin deneysel olarak gerçeklenmesi. Doğrusal devreleri analiz etmek
DetaylıDüzenlenirse: 9I1 5I2 = 1 108I1 60I2 = 12 7I1 + 12I2 = 4 35I1 60I2 = I1 = 8 I 1
ELEKTRİK-ELEKTRONİK DERSİ FİNAL/BÜTÜNLEME SORU ÖRNEKLERİ Şekiller üzerindeki renkli işaretlemeler soruya değil çözüme aittir: Maviler ilk aşamada asgari bağımsız denklem çözmek için yapılan tanımları,
DetaylıIntroduction to Circuit Analysis Laboratuarı 1.Deney Föyü
2012 Introduction to Circuit Analysis Laboratuarı 1.Deney Föyü KBÜ Elektrik-Elektronik Mühendisliği 26.03.2012 DENEY 1: MULTİMETRE KULLANIMI, KVL, KCL, DÜĞÜM ANALİZİ UYGULAMALARI AMAÇ ve KAPSAM Deneyde
DetaylıEET-102 DENEY KİTAPÇIĞI
EET-102 DENEY KİTAPÇIĞI Elektrik Elektronik Mühendisliğinin Temelleri II 24 ŞUBAT 2014 TEKNOLOJİ FAKÜLTESİ ELEKTRİK ELEKTRONİK MÜHENDİSLİĞİ Arş. Gör. Orhan Atila EET-102 EEM NİN TEMELLERİ II DERSİNİN LABORATUAR
DetaylıDİĞER ANALİZ TEKNİKLERİ
DİĞER ANALİZ TEKNİKLERİ İÇERİK EŞDEĞERLİK DOĞRUSALLIK KAYNAK DÖNÜŞÜMÜ SUPERPOZİSYONUN UYGULANMASI THEVENIN VE NORTON TEOREMLERİ ENFAZLA GÜÇ AKTARIMI EE-201, Ö.F.BAY 1 DİĞER ANALİZ TEKNİKLERİ ÖĞRENME HEDEFLERİ
DetaylıOHM KANUNU DĠRENÇLERĠN BAĞLANMASI
OHM KANUNU DĠRENÇLERĠN BAĞLANMASI 2.1 Objectives: Ohm Kanunu: Farklı direnç değerleri için, dirence uygulanan gerilime göre direnç üzerinden akan akımın ölçülmesi. Dirençlerin Seri Bağlanması: Seri bağlı
DetaylıElektrik Müh. Temelleri
Elektrik Müh. Temelleri ELK184 4 @ysevim61 https://www.facebook.com/groups/ktuemt/ Elektrik Mühendisliğinin TemelleriYrd. Doç. Dr. Yusuf SEVİM 1 Thevenin (Gerilim) ve Norton (kım) Eşdeğeri macı : Devreyi
DetaylıBölüm 2 DC Devreler. DENEY 2-1 Seri-Paralel Ağ ve Kirchhoff Yasası
Bölüm 2 DC Devreler DENEY 2-1 Seri-Paralel Ağ ve Kirchhoff Yasası DENEYİN AMACI 1. Seri, paralel ve seri-paralel ağları tanımak. 2. Kirchhoff yasalarının uygulamaları ile ilgili bilgi edinmek. GENEL BİLGİLER
DetaylıSelçuk Üniversitesi Teknoloji Fakültesi Elektrik Elektronik Mühendisliği
Selçuk Üniversitesi Teknoloji Fakültesi Elektrik Elektronik Mühendisliği Devre Analizi 1 (DC Analiz) Laboratuvar Deney Föyü Ders Sorumlusu: Dr. Öğr. Gör. Hüseyin Doğan Arş. Gör. Osman Özer Konya 2018 2
DetaylıÖLÇME VE DEVRE LABORATUVARI DENEY: 6. --Thevenin Eşdeğer Devresi--
ÖLÇME VE DEVRE LABORATUVARI DENEY: 6 --Thevenin Eşdeğer Devresi-- DENEYİN AMACI Deneyin amacı iki terminal arasındaki gerilim ve akım ölçümlerini yaparak, Thevenin eşdeğer devresini elde etmektir. GEREKLİ
DetaylıDENEY 2: TEMEL ELEKTRİK YASALARI-GERİLİM VE AKIM ÖLÇÜMLERİ
DENEY 2: TEMEL ELEKTRİK YASALARI-GERİLİM VE AKIM ÖLÇÜMLERİ A. DENEYİN AMACI : Ohm ve Kirchoff Kanunları nın geçerliliğinin deneysel olarak gözlemlenmesi ve gerilim ve akım ölçümlerinin yapılması B. KULLANILACAK
DetaylıSAKARYA ÜNİVERSİTESİ TEKNOLOJİ FAKÜLTESİ MAKİNA MÜHENDİSLİĞİ BÖLÜMÜ ELEKTRONİK DEVRELER LABORATUARI
SAKARYA ÜNİVERSİTESİ TEKNOLOJİ FAKÜLTESİ MAKİNA MÜHENDİSLİĞİ BÖLÜMÜ ELEKTRONİK DEVRELER LABORATUARI DENEYİ YAPTIRAN: DENEYİN ADI: DENEY NO: DENEYİ YAPANIN ADI ve SOYADI: SINIFI: OKUL NO: DENEY GRUP NO:
Detaylı6. DİRENÇ ÖLÇME YÖNTEMLERİ VE WHEATSTONE KÖPRÜSÜ
AMAÇLAR 6. DİRENÇ ÖLÇME YÖNTEMLERİ VE WHEATSTONE KÖPRÜSÜ 1. Değeri bilinmeyen dirençleri voltmetreampermetre yöntemi ve Wheatstone Köprüsü yöntemi ile ölçmeyi öğrenmek 2. Hangi yöntemin hangi koşullar
DetaylıChapter 5. Elektrik Devreleri. Principles of Electric Circuits, Conventional Flow, 9 th ed. Floyd
Elektrik Devreleri Summary Özet Seri devreler Tüm devreler üç ortak özelliğe sahiptir. Bunlar: 1. Gerilim kaynağı. 2. Yük (load). 3. Kapalı yol. Seri bir devrede yalnızca tek bir akım yolu vardır. R 1
DetaylıDeğişken Doğru Akım Zaman göre yönü değişmeyen ancak değeri değişen akımlara değişken doğru akım denir.
DC AKIM ÖLÇMELERİ Doğru Akım Doğru akım, zamana bağlı olarak yönü değişmeyen akıma denir. Kısa gösterimi DA (Doğru Akım) ya da İngilizce haliyle DC (Direct Current) şeklindedir. Doğru akımın yönü değişmese
DetaylıYAPILACAK DENEYLERİN LİSTESİ
YPILCK DENEYLERİN LİSTESİ 1. Ohm ve Kirşof Yasalarının Doğrulaması 2. Düğüm Noktası Gerilimleri ve Çevre kımları Yöntemlerinin Doğrulanması 3. Tevenin ve Norton Teoremlerinin Doğrulaması 4. Süperpozisyon
DetaylıKAYNAK DÖNÜŞÜMÜ NORTON-THEVENIN ve SÜPERPOZİSYON TEOREMLERİ & İŞ-GÜÇ-ENERJİ
KAYNAK DÖNÜŞÜMÜ NORTON-THEVENIN ve SÜPERPOZİSYON TEOREMLERİ & İŞ-GÜÇ-ENERJİ GERİLİM KAYNAĞINDAN AKIM KAYNAĞINA DÖNÜŞÜM Gerilim kaynağını akım kaynağına dönüşüm yapılabilir. Bu dönüşüm esnasında kaynağın
DetaylıDENEY 1 Basit Elektrik Devreleri
ULUDAĞ ÜNİVESİTESİ MÜHENDİSLİK FAKÜLTESİ ELEKTİK-ELEKTONİK MÜHENDİSLİĞİ BÖLÜMÜ EEM203 Elektrik Devreleri Laboratuarı I 204-205 DENEY Basit Elektrik Devreleri Deneyi Yapanın Değerlendirme Adı Soyadı : Deney
DetaylıDENEY 1 1.1. DC GERİLİM ÖLÇÜMÜ DENEYİN AMACI
DENEY 1 1.1. DC GERİLİM ÖLÇÜMÜ 1. DC gerilimin nasıl ölçüldüğünü öğrenmek. 2. KL-21001 Deney Düzeneğini tanımak. 3. Voltmetrenin nasıl kullanıldığını öğrenmek. Devre elemanı üzerinden akım akmasını sağlayan
DetaylıV R1 V R2 V R3 V R4. Hesaplanan Ölçülen
DENEY NO : 1 DENEYİN ADI : Kirchhoff Akım/Gerilim Yasaları ve Düğüm Gerilimleri Yöntemi DENEYİN AMACI : Kirchhoff akım/gerilim yasalarının ve düğüm gerilimleri yöntemi ile hesaplanan devre akım ve gerilimlerinin
DetaylıELE 201L DEVRE ANALİZİ LABORATUVARI
ELE 201L DEVRE ANALİZİ LABORATUVARI Deney 2 Thevenin Eşdeğer Devreleri ve Süperpozisyon İlkesi 1. Hazırlık a. Dersin internet sitesinde yayınlanan Laboratuvar Güvenliği ve cihazlarla ilgili bildirileri
DetaylıTHEVENİN VE NORTON TEOREMLERİ
ELEKTRİK-ELEKTRONİK MÜHENDİSLİĞİ BÖLÜMÜ ELEKTRİK-ELEKTRONİK MÜHENDİSLİĞİNE GİRİŞ DERSİ THEVENİN VE NORTON TEOREMLERİ Dr. Öğr. Üyesi Ahmet ÇİFCİ THEVENİN TEOREMİ Bir elektrik devresi herhangi bir noktasına
DetaylıDeneyin amacı, Thevenin ve Norton Teoremlerinin öğrenilmesi ve laboratuar ortamında test edilerek sonuçlarının analiz edilmesidir.
DENEY 4 THEVENİN VE NORTON TEOREMİ 4.1. DENEYİN AMACI Deneyin amacı, Thevenin ve Norton Teoremlerinin öğrenilmesi ve laboratuar ortamında test edilerek sonuçlarının analiz edilmesidir. 4.2. TEORİK İLGİ
Detaylı1) Seri ve paralel bağlı dirençlerin eşdeğer direncinin bulunması. 2) Kirchhoff akım ve gerilim yasalarının incelenmesi.
DENEY 3. DİRENÇLERİN SERİ VE PARALEL BAĞLANMASI Amaç: 1) Seri ve paralel bağlı dirençlerin eşdeğer direncinin bulunması. 2) Kirchhoff akım ve gerilim yasalarının incelenmesi. Kuramsal Bilgi: Elektrik devrelerinde
DetaylıDENEY 2: TEMEL ELEKTRİK YASALARI (OHM, KİRCHOFF AKIM VE GERİLİM)
DENEY 2: TEMEL ELEKTRİK YASALARI (OHM, KİRCHOFF AKIM VE GERİLİM) A. DENEYİN AMACI : Ohm ve Kirchoff Kanunları nın geçerliliğinin deneysel olarak gözlemlenmesi. B. KULLANILACAK ARAÇ VE MALZEMELER : 1. Multimetre
DetaylıŞekil 1. R dirençli basit bir devre
DENEY 2. OHM KANUNU Amaç: incelenmesi. Elektrik devrelerinde gerilim, akım ve direnç arasındaki ilişkinin Ohm kanunu ile Kuramsal Bilgi: Bir iletkenden geçen elektrik akımına karşı, iletken maddenin içyapısına
DetaylıT.C. DÜZCE ÜNİVERSİTESİ TEKNOLOJİ FAKÜLTESİ BİLGİSAYAR MÜHENDİSLİĞİ BÖLÜMÜ BMT103 ELEKTRİK DEVRE TEMELLERİ DERSİ LABORATUVARI DENEY NO: 1
T.C. DÜZCE ÜNİVERSİTESİ TEKNOLOJİ FAKÜLTESİ BİLGİSAYAR MÜHENDİSLİĞİ BÖLÜMÜ BMT103 ELEKTRİK DEVRE TEMELLERİ DERSİ LABORATUVARI DENEY NO: 1 DİRENÇ DEVRELERİNDE OHM VE KİRSHOFF KANUNLARI Arş. Gör. Sümeyye
DetaylıÇukurova Üniversitesi Biyomedikal Mühendisliği
Çukurova Üniversitesi Biyomedikal Mühendisliği BMM309 Elektronik-2 Laboratuarı Deney Föyü Deney#8 I-V ve V-I Dönüştürücüler Doç. Dr. Mutlu AVCI Arş. Gör. Mustafa İSTANBULLU ADANA, 2015 DENEY 8 I-V ve
DetaylıÖlçme ve Devre Laboratuvarı Deney: 1
Ölçme ve Devre Laboratuvarı Deney: 1 Gerilim, Akım ve Direnç Ölçümü 2013 Şubat I. GİRİŞ Bu deneyin amacı multimetre kullanarak gerilim, akım ve direnç ölçümü yapılmasının öğrenilmesi ve bir ölçüm aletinin
Detaylı7. Hareketli (Analog) Ölçü Aletleri
7. Hareketli (Analog) Ölçü Aletleri Hareketli ölçü aletleri genellikle; 1. Sabit bir bobin 2. Dönebilen çok küçük bir parçadan oluşur. Dönebilen parçanın etkisi statik sürtünme (M ss ) şeklindedir. Bunun
DetaylıOsiloskop ve AC Akım Gerilim Ölçümü Deney 3
Osiloskop ve AC Akım Gerilim Ölçümü Deney 3 DENEY 1-6 AC Gerilim Ölçümü DENEYİN AMACI 1. AC gerilimlerin nasıl ölçüldüğünü öğrenmek. 2. AC voltmetrenin nasıl kullanıldığını öğrenmek. GENEL BİLGİLER AC
DetaylıDENEY-3 AKIM VE GERİLİM BÖLME KIRCHOFF AKIM VE GERİLİM KANUNLARININ İNCELENMESİ
DENEY-3 AKIM VE GERİLİM BÖLME KIRCHOFF AKIM VE GERİLİM KANUNLARININ İNCELENMESİ Deneyin Amacı: Gerilim ve akım bölmenin anlaşılması, Ohm ve Kirchoff kanunlarının geçerliliğinin deneysel olarak gözlenmesi.
DetaylıDENEY 10: DEVRE ANALİZ METODLARININ UYGULAMALARI VE PSPICE DA BAĞIMLI KAYNAK ANALİZİ
A. DENEYİN AMACI : - Ele alınan bir devrenin değişik yöntemlerle analizi üzerine deneysel çalışma yapmak. - PSPICE ortamında bağımlı kaynak içeren devrelerin analizini yapmak. B. KULLANILACAK ARAÇ VE MALZEMELER
DetaylıOHM KANUNU DENEY 1 OHM KANUNU 1.1. DENEYİN AMACI
DENEY 1 OHM KANUNU 1.1. DENEYİN AMACI Bu deneyde, Ohm kanunu işlenecektir. Seri ve paralel devrelere ohm kanunu uygulanıp, teorik sonuçlarla deney sonuçlarını karşılaştıracağız ve doğrulamasını yapacağız.
DetaylıDENEY 7: GÖZ ANALİZİ METODU UYGULAMALARI
A. DENEYİN AMACI : Devre analizinin önemli metodlarından biri olan göz akımları metodu nun daha iyi bir şekilde anlaşılması için metodun deneysel olarak uygulanması. B. KULLANILACAK ARAÇ VE MALZEMELER
DetaylıZENER DİYOTLAR. Hedefler
ZENER DİYOTLAR Hedefler Bu üniteyi çalıştıktan sonra; Zener diyotları tanıyacak ve çalışma prensiplerini kavrayacaksınız. Örnek devreler üzerinde Zener diyotlu regülasyon devrelerini öğreneceksiniz. 2
DetaylıDC Akım/Gerilim Ölçümü ve Ohm Yasası Deney 2
DC Akım/Gerilim Ölçümü ve Ohm Yasası Deney 2 DENEY 1-3 DC Gerilim Ölçümü DENEYİN AMACI 1. DC gerilimin nasıl ölçüldüğünü öğrenmek. 2. KL-22001 Deney Düzeneğini tanımak. 3. Voltmetrenin nasıl kullanıldığını
DetaylıV R. Devre 1 i normal pozisyonuna getirin. Şalter (yukarı) N konumuna alınmış olmalıdır. Böylece devrede herhangi bir hata bulunmayacaktır.
Ohm Kanunu Bir devreden geçen akımın şiddeti uygulanan gerilim ile doğru orantılı, devrenin elektrik direnci ile ters orantılıdır. Bunun matematiksel olarak ifadesi şöyledir: I V R Burada V = Gerilim (Birimi
DetaylıERCİYES ÜNİVERSİTESİ MÜHENDİSLİK FAKÜLTESİ ENERJİ SİSTEMLERİ MÜHENDİSLİĞİ BÖLÜMÜ
ERCİYES ÜNİVERSİTESİ MÜHENDİSLİK FAKÜLTESİ ENERJİ SİSTEMLERİ MÜHENDİSLİĞİ BÖLÜMÜ DENEY FÖYÜ DENEY ADI AC AKIM, GERİLİM VE GÜÇ DENEYİ DERSİN ÖĞRETİM ÜYESİ DENEY SORUMLUSU DENEY GRUBU: DENEY TARİHİ : TESLİM
DetaylıEEME210 ELEKTRONİK LABORATUARI
Dicle Üniversitesi Mühendislik Fakültesi Elektrik Elektronik Mühendisliği Bölümü EEME210 ELEKTRONİK LABORATUARI DENEY 02: ZENER DİYOT ve AKIM GERİLİM KARAKTERİSTİĞİ 2014-2015 BAHAR Grup Kodu: Deney Tarihi:
DetaylıŞekil 1: Zener diyot sembol ve görünüşleri. Zener akımı. Gerilim Regülasyonu. bölgesi. Şekil 2: Zener diyotun akım-gerilim karakteristiği
ZENER DİYOT VE AKIM-GERİLİM KARAKTERİSTİĞİ Küçük sinyal diyotları, delinme gerilimine yakın değerlerde hasar görebileceğinden, bu değerlerde kullanılamazlar. Buna karşılık, Zener diyotlar delinme gerilimi
DetaylıBu deneyde lab cihazlarının kullanımı için 4 uygulama yapılacaktır.
Bu deneyde lab cihazlarının kullanımı için 4 uygulama yapılacaktır. Uygulama -1: Dirençlerin Seri Bağlanması Uygulama -2: Dirençlerin Paralel Bağlanması Uygulama -3: Dirençlerin Karma Bağlanması Uygulama
DetaylıDENEY 7 DC DEVRELERDE GÜÇ ÖLÇÜMÜ VE MAKSİMUM GÜÇ AKTARIMI UYGULAMALARI
T.C. Maltepe Üniersitesi Mühendislik e Doğa Bilimleri Fakültesi Elektrik-Elektronik Mühendisliği Bölümü EK 01 DEVRE TEORİSİ DERSİ ABORATUVARI DENEY 7 DC DEVREERDE GÜÇ ÖÇÜMÜ VE MAKSİMUM GÜÇ AKTARIMI UYGUAMAARI
DetaylıDENEY NO: 2 KIRCHHOFF UN AKIMLAR YASASI. Malzeme ve Cihaz Listesi:
DENEY NO: 2 KIRCHHOFF UN AKIMLAR YASASI Malzeme ve Cihaz Listesi: 1. 12 k direnç 1 adet 2. 15 k direnç 1 adet 3. 18 k direnç 1 adet 4. 2.2 k direnç 1 adet 5. 8.2 k direnç 1 adet 6. Breadboard 7. Dijital
DetaylıSAKARYA ÜNİVERSİTESİ TEKNOLOJİ FAKÜLTESİ ELEKTRİK-ELEKTRONİK MÜHENDİSLİĞİ BÖLÜMÜ ELEKTRİK ELEKTRONİK MÜHENDİSLİĞİNE GİRİŞ LABORATUARI
SAKAA ÜNİESİTESİ TEKNOLOJİ FAKÜLTESİ ELEKTİK-ELEKTONİK MÜHENDİSLİĞİ BÖLÜMÜ ELEKTİK ELEKTONİK MÜHENDİSLİĞİNE GİİŞ LABOATUAI DENEİ APTIAN: DENEİN ADI: DENE NO: DENEİ APANIN ADI ve SOADI: SINIFI: OKUL NO:
DetaylıKARABÜK ÜNİVERSİTESİ Öğretim Üyesi: Doç.Dr. Tamila ANUTGAN 1
KARABÜK ÜNİVERSİTESİ Öğretim Üyesi: Doç.Dr. Tamila ANUTGAN 1 Bu bölüm, çeşitli şekillerde birbirlerine bağlanmış bataryalar, dirençlerden oluşan bazı basit devrelerin incelenmesi ile ilgilidir. Bu tür
DetaylıBir devrede dolaşan elektrik miktarı gibi elektriksel ifadelerin büyüklüğünü bize görsel olarak veren bazı aletler kullanırız.
ÖLÇME VE KONTROL ALETLERİ Bir devrede dolaşan elektrik miktarı gibi elektriksel ifadelerin büyüklüğünü bize görsel olarak veren bazı aletler kullanırız. Voltmetre devrenin iki noktası arasındaki potansiyel
Detaylıİç direnç ve emk. Seri bağlı dirençler. BÖLÜM 28 Doğru Akım Devreleri. İç direnç ve emk. ve emk. Elektromotor kuvvet (emk) kaynakları.
BÖLÜM 8 Doğru Akım Devreleri Elektromotor Kuvveti emk iç direnç Seri ve Paralel Bağlı Dirençler Eşdeğer direnç Kirchhoff Kuralları Düğüm kuralı İlmek kuralı Devreleri Kondansatörün yüklenmesi Kondansatörün
DetaylıDEVRE DEĞİŞKENLERİ Bir elektrik devresinde enerji ölçülebilen bir değer değildir fakat ölçülebilen akım ve gerilim değerlerinden hesaplanır.
DEVRE DEĞİŞKENLERİ Bir elektrik devresinde enerji ölçülebilen bir değer değildir fakat ölçülebilen akım ve gerilim değerlerinden hesaplanır. Akımın yönü okla gösterilir. Gerilimin akım gibi gösterilen
DetaylıChapter 9. Elektrik Devreleri. Principles of Electric Circuits, Conventional Flow, 9 th ed. Floyd
Elektrik Devreleri Eşanlı Denklemler Bölüm 9 daki devre analizi yöntemleri eşanlı (paralel) denklem kullanımını gerektirmektedir. Eşanlı denklemlerin çözümünü basitleştirmek için, denklemler genelde standart
DetaylıBLM1612 DEVRE TEORİSİ
BLM1612 DEVRE TEORİSİ KAPASİTÖRLER ve ENDÜKTANSLAR DR. GÖRKEM SERBES Kapasitans Kapasitör, elektrik geçirgenliği ε olan dielektrik bir malzeme ile ayrılan iki iletken gövdeden oluşur ve elektrik alanda
DetaylıCOPYRIGHT ALL RIGHTS RESERVED
IEC 60909 A GÖRE HESAPLAMA ESASLARI - 61 KISA-DEVRE AKIMLARININ HESAPLANMASI (14) TEPE KISA-DEVRE AKIMI ip (2) ÜÇ FAZ KISA-DEVRE / Gözlü şebekelerde kısa-devreler(1) H.Cenk BÜYÜKSARAÇ/ Elektrik-Elektronik
DetaylıDENEY 7: GÖZ ANALİZİ METODU UYGULAMALARI
A. DENEYİN AMACI : Devre analizinin önemli metodlarından biri olan göz akımları metodu nun daha iyi bir şekilde anlaşılması için metodun deneysel olarak uygulanması. B. KULLANILACAK ARAÇ VE MALZEMELER
DetaylıEEM211 ELEKTRİK DEVRELERİ-I
EEM211 ELEKTRİK DEVRELERİ-I Prof. Dr. Selçuk YILDIRIM Siirt Üniversitesi Elektrik-Elektronik Mühendisliği Kaynak (Ders Kitabı): Fundamentals of Electric Circuits Charles K. Alexander Matthew N.O. Sadiku
DetaylıEEM211 ELEKTRİK DEVRELERİ-I
EEM211 ELEKTRİK DEVRELERİ-I Prof. Dr. Selçuk YILDIRIM Siirt Üniversitesi Elektrik-Elektronik Mühendisliği Kaynak (Ders Kitabı): Fundamentals of Electric Circuits Charles K. Alexander Matthew N.O. Sadiku
DetaylıFiz102L TOBB ETÜ. Deney 2. OHM Kanunu, dirençlerin paralel ve seri bağlanması. P r o f. D r. S a l e h S U L T A N S O Y
Fiz102L Deney 2 OHM Kanunu, dirençlerin paralel ve seri bağlanması P r o f. D r. T u r g u t B A Ş T U Ğ P r o f. D r. S a l e h S U L T A N S O Y Y r d. D o ç. D r. N u r d a n D. S A N K I R D r. A h
DetaylıDENEY-4 RL DEVRE ANALİZİ. Alternatif akım altında seri RL devresinin analizi ve deneysel olarak incelenmesi.
DENEY-4 RL DEVRE ANALİZİ 1. DENEYİN AMACI Alternatif akım altında seri RL devresinin analizi ve deneysel olarak incelenmesi. Kullanılan Alet ve Malzemeler: 1. Osiloskop 2. Sinyal jeneratörü 3. Çeşitli
Detaylı12. DC KÖPRÜLERİ ve UYGULAMALARI
Wheatstone Köprüsü ile Direnç Ölçümü 12. DC KÖPRÜLERİ ve UYGULAMALARI Orta değerli dirençlerin (0.1Ω
DetaylıTemel Kavramlar. Elektrik Nedir? Elektrik nedir? Elektrikler geldi, gitti, çarpıldım derken neyi kastederiz?
Temel Kavramlar Elektrik Nedir? Elektrik nedir? Elektrikler geldi, gitti, çarpıldım derken neyi kastederiz? 1 Elektriksel Yük Elektrik yükü bu dış yörüngede dolanan elektron sayısının çekirdekteki proton
Detaylı11. Sunum: İki Kapılı Devreler. Kaynak: Temel Mühendislik Devre Analizi, J. David IRWIN-R. Mark NELMS, Nobel Akademik Yayıncılık
11. Sunum: İki Kapılı Devreler Kaynak: Temel Mühendislik Devre Analizi, J. David IRWIN-R. Mark NELMS, Nobel Akademik Yayıncılık 1 Giriş İki kapılı devreler giriş akımları ve gerilimleri ve çıkış akımları
DetaylıBölüm 4 Doğru Akım Devreleri. Prof. Dr. Bahadır BOYACIOĞLU
Bölüm 4 Doğru Akım Devreleri Prof. Dr. Bahadır BOYACIOĞLU Doğru Akım Devreleri Elektrik Akımı Direnç ve Ohm Yasası Elektromotor Kuvvet (EMK) Kirchoff un Akım Kuralı Kirchoff un İlmek Kuralı Seri ve Paralel
Detaylı