YENİ KURUMLAR VERGİSİ KANUNU

Transkript

1 YENİ KURUMLAR VERGİSİ KANUNU Mehmet O. ÖZENÇ Yeminli Mali Müşavir BKR IŞIK YMM A.Ş. 2007

2 5520 sayılı Yeni Kurumlar Vergisi Kanunu 21 Haziran 2006 tarihli Resmi Gazete de Yayınlanmıştır Yeni Kanun Kurumlar Vergisi Mükellefleri için tarihinden itibaren Yürürlüğe Girmiştir (Transfer Fiyatlandırması ile ilgili Hükümler tarihinde yürürlüğe girmiştir) BKR IŞIK YMM A.Ş

3 Kanun ile Getirilen Yenilikler * Sisteme İlişkin Değişiklikler * Yeni Getirilen Müesseseler * Değiştirilen Maddeler BKR IŞIK YMM A.Ş

4 Sisteme İlişkin Değişiklikler Nelerdir? Kanunlaştırma Şekline (kodifikasyon, tedvin) İlişkin Yenilik Kanun Kısımlardan ve Altlarında Bölümlerden oluşmaktadır Bölümlerde Maddelerden oluşmaktadır. Yenilik Maddeler Fıkralar (1) (2) (3) Bentler a) b) c) Alt Bentler 1) 2) 3) şeklinde numaralandırılmadadır. BKR IŞIK YMM A.Ş

5 Yeni Kısım ve Bölümler I. Kısım : Mükellefiyet 1. Bölüm : Konu ve Mükellefiyet 2. Bölüm : Muafiyet ve İstisnalar 2. Kısım : Tam Mükellefiyet Esasında Verginin Tarhı ve Ödenmesi 1. Bölüm : Matrahın Tayini 2. Bölüm : Beyan 3. Bölüm : Verginin Tarhı 4. Bölüm : Tasfiye Birleşme Devir Bölünme ve Hisse Satışı BKR IŞIK YMM A.Ş

6 5. Bölüm : Verginin Ödenmesi 3. Kısım : Dar Mükellefiyet Esasında Verginin Tarhı ve Ödenmesi 1. Bölüm : Matrahın Tayini 2. Bölüm : Beyan 3. Bölüm : Özel Beyan 4. Bölüm : Verginin Tarhı ve Ödenmesi 5. Bölüm : Vergi Kesintisi ve Muhtasar Beyanname 4. Kısım : Ortak Hükümler ve Geçici Maddeler BKR IŞIK YMM A.Ş

7 Sistematikle İlgili Diğer Yenilikler Tam ve Dar Mükellefiyet Esasında Vergileme ile İlgili Ayrı Bölümlerde Düzenleme Yapılmıştır Dil Mümkün Olduğunca Sadeleştirilmiştir Kanunun Diğer Kanunlarla Olan Bağları Azaltılmıştır Yeni Kanunda Daha Ayrıntılı Düzenlemeler Yapılmak Suretiyle Vergilendirme ile İlgili Esaslar Kanunla Düzenlenir şeklindeki Anayasal ilkeye Sadık Kalınmıştır BKR IŞIK YMM A.Ş

8 Kanunla Getirilen Yenilikler I. Vergi Oranlarında Yapılan Değişiklikler II. İstisnalar III. Ar-Ge İndirimi IV. Vergi Güvenlik Müesseseleri V. Zarar Mahsubu VI. Yurt Dışında Ödenen Vergilerin Mahsubu BKR IŞIK YMM A.Ş

9 I. VERGİ ORANLARI Kurumlar Vergisi Oranı % 30 dan % 20 ye İndirilmiştir (geçici vergi de % 20 ye inmiştir) Dar Mükellef Kurumlardan Yapılan Tevkifat Oranları % 15 Olarak Belirlenmiştir (ancak yeni BKK çıkartılana kadar eski oranların uygulanmaya devam edeceği belirlenmiştir) Dar Mükelleflere Ödenen Kar Paylarından Yapılacak Tevkifatın Oranı % 15 BKR IŞIK YMM A.Ş

10 Vergi Yükü Kurum Ortaklarının En Yüksek Vergi Yükleri Tam Mükellef Gerçek Kişilerin % 34 Dar Mükellef Gerçek Kişi ve Kurumların % 32 BKR IŞIK YMM A.Ş

11 Toplam Vergi Yükü Tam Mükellef Gerçek Kişi Dar Mükellef Gerçek Kişi Dar Mükellef Kurum 1.Kurum Kazancı Kurumlar Vergisi (20) (20) (20) 3.Dağıtılacak Kurum Kazancı Vergi Stopajı (3 x % 15) Vergi İstisnası(%50) Beyan Edilecek Temettü (3-5) Hesaplanan G.V.(6x%35) Mahsup Edilecek Tevkifat (4) Ödenecek Gelir Vergisi (7-8) Toplam Vergi Yükü (2+4+9) BKR IŞIK YMM A.Ş

12 II. İSTİSNALAR (md. 5) 1. İştirak Kazançları İstisnası 2. Yurt Dışı İştirak Kazançları İstisnası 3. Yurt Dışı İştirak Payları Satış Kazancı İstisnası 4. Yurt Dışı İşyeri ve Daimi Temsilcilik Kazançları İstisnası 5. Yurt Dışı İnşaat, Onarım, Montaj ve Teknik Hizmetler İstisnası 6. Taşınmaz ve İştirak Hisseleri Satış Kazancı İstisnası 7. Diğer İstisnalar BKR IŞIK YMM A.Ş

13 1. İştirak Kazançları İstisnası ( md. 5-(1)/a ) Kurumların; Tam mükellefiyete tabi başka bir kurumun sermayesine katılmaları nedeniyle elde ettikleri kazançlar ( fonların katılma belgeleri ile yatırım ortaklıklarının hisse senetlerinden elde edilen kar payları hariç) Tam mükellefiyete tabi başka bir kurumun karına katılma imkanı veren kurucu senetleri ile diğer intifa senetlerinden elde ettikleri kar payları kurumlar vergisinden istisnadır. BKR IŞIK YMM A.Ş

14 İştirak Kazançları İstisnası ( md. 5-(1)/a ) Kurumların başka bir kuruma iştirak etmeleri nedeniyle bu kurumun yönetim kurulunda bulunan temsilcileri vasıtasıyla elde etmiş oldukları kar payları da iştirak kazançları istisnasından yararlanabilecektir BKR IŞIK YMM A.Ş

15 2. Yurt Dışı İştirak Kazançları İstisnası ( md. 5-(1)/b ) Kurumların, kanuni ve iş merkezleri yurt dışında bulunan Anonim veya Limited şirket niteliğindeki şirketlerin sermayesine iştirak etmeleri nedeniyle elde edecekleri iştirak kazançları aşağıdaki şartların da yerine getirilmesi durumunda kurumlar vergisinden istisna olacaktır BKR IŞIK YMM A.Ş

16 Yurt Dışı İştirak Kazançları İstisnası yararlanma şartları 1. Yurt dışındaki iştirakin ödenmiş sermayesinin en az % 10 una sahip olunmalı 2. İştirak payı, kazancın elde edildiği tarih itibariyle kesintisiz olarak en az 1 yıl süre ile elde tutulmalı 3. İştirak kazancı, elde edildiği hesap dönemi kurumlar vergisi beyannamesi verilinceye Türkiye ye transfer edilmeli BKR IŞIK YMM A.Ş

17 Yurt Dışı İştirak Kazançları İstisnası yararlanma şartları 4. Yurt dışı iştirak kazancının elde edildiği kurumun bulunduğu ülkede en az % 15 oranında gelir ve kurumlar vergisi benzeri vergi yükü taşıması İştirak edilen şirketin esas faaliyet konusu; finansal kiralama dahil finansman temini, sigortacılık hizmetleri veya menkul kıymet yatırımı ise vergi yükü şartı % 15 yerine, En az Türkiye de uygulanan kurumlar vergisi (%20) oranındadır BKR IŞIK YMM A.Ş

18 Yurt Dışı İştirak Kazançları İstisnası yararlanma şartları vergi yükünün hesaplanması Fiili Vergi Yükü Vergi Yükü = Dağıtılabilir Kurum Kazancı BKR IŞIK YMM A.Ş

19 Yurt Dışı İştirak Kazançları İstisnası yararlanma şartları vergi yükünün hesaplanması Vergi yükü, yurt dışındaki iştirakin bulunduğu ülkede ilgili dönemde kar payı dağıtımı için ödenen vergiler de dahil olmak üzere, toplam gelir ve kurumlar vergisi benzeri verginin,/ bu dönemde elde edilen toplam dağıtılabilir kurum kazancı İLE tahakkuk eden gelir ve kurumlar vergisi toplamına oranlanması suretiyle tespit edilecektir BKR IŞIK YMM A.Ş

20 Yurt Dışı İştirak Kazançları İstisnası yararlanma şartları vergi yükünün hesaplanması Dağıtılabilir kurum kazancının tespitinde, dönem karından ayrılan karşılıklar ile yedek akçeler, dağıtılabilir karın bir unsuru olarak kabul edilecektir İlgili ülke mevzuatı uyarınca ayrılması zorunlu olan yedek akçeler de dağıtılabilir kar olarak değerlendirilecektir Diğer taraftan, bulunduğu ülke vergi mevzuatı KKEG olarak kabul edilen giderlerin, fiilen yapılmış olup dağıtılması mümkün olmadığından, dağıtılabilir kurum kazancına ilave edilmemesi gerekmektedir BKR IŞIK YMM A.Ş

21 Yurt Dışı İştirak Kazançları İstisnası yararlanma şartları vergi yükünün hesaplanması Örnek 1 : (Y) A.Ş. 1 yılı aşkın süredir yurt dışında televizyon üretimi yapan (Z) A.Ş. ne iştirak etmiştir. (Z) A.Ş. nin bulunduğu ülkede vergi yükü oranı %25 dir. 1. Kurum Kazancı KKEG Toplam İstisna Vergiye Tabi Kazanç Vergi (%25) Dağıtılabilir Kazanç 245 Vergi Yükü = 6/7+6 = 25/270 = % 9,26 BKR IŞIK YMM A.Ş

22 Yurt Dışı İştirak Kazançları İstisnası yararlanma şartları vergi yükünün hesaplanması Örnek 2 : Geçmiş yıl zararı bulunması halinde 1. Kurum Kazancı Geçmiş Yıl Zararı Vergiye Tabi Kazanç Vergi ( %10 ) 5 5. Dağıtılabilir Kurum Kazancı 45 (bilançoda geçmiş yıl karları veya zararları bulunmadığı varsayımı ile) Vergi Yükü = 5/50 = %10 BKR IŞIK YMM A.Ş

23 Yurt Dışı İştirak Kazançları İstisnası yararlanma şartları özellikli durumlar Vergi yükü hesaplanırken; iştirak edilen yabancı kurumun bulunduğu ülkedeki tahakkuk eden gelir ve kurumlar vergisi benzeri vergilerin dikkate alınması gerekmektedir Söz konusu kurumun başka ülkelerde ödediği veya kurum kazancının dolaylı olarak Türkiye ye transferinde ödenen vergilerin bu hesaplamaya dahil edilmemesi gerekmektedir BKR IŞIK YMM A.Ş

24 Yurt Dışı İştirak Kazançları İstisnası yararlanma şartları özellikli durumlar İştirak payı, kazancın elde edildiği tarih itibariyle kesintisiz olarak en az 1 yıl süre ile elde tutulma şartının uygulanmasında; Rüçhan hakkı kullanılmak suretiyle veya yurt dışı iştirakin iç kaynaklarından yapılan sermaye artırımları nedeniyle elde edilen iştirak payları için bir yıllık elde tutulma süresinin tespitinde, sahip olunan eski iştirak paylarının elde edilme tarihi esas alınacaktır BKR IŞIK YMM A.Ş

25 Yurt Dışı İştirak Kazançları İstisnası yurt dışında inşaat işlerlerinin yapılabilmesi için ayrı bir şirket kurulmasının zorunlu olması durumu Yurt dışında; inşaat, onarım, montaj işleri ve teknik hizmetlerin yapılabilmesi için ilgili ülke mevzuatına göre ayrı bir şirket kurulmasının zorunlu olduğu durumlarda, söz konusu şirketlere iştirak edilmesinden elde edilen kazançlara, HERHANGİ BİR ŞART ARANMAKSIZIN yurt dışı iştirak kazançları istisnası uygulanacaktır Ancak, yurt dışındaki şirketin ana sözleşmesinde, bu faaliyetlerin yapılması için kurulduğunun belirtilmesi ve fiilen bu amaç dışında faaliyetinin bulunmaması şarttır BKR IŞIK YMM A.Ş

26 3. Yurt Dışı İştirak Payları Satış Kazancı İstisnası ( md. 5-(1)/c ) Uluslararası yatırımcı şirketlere tanınan bir istisnadır Sadece Anonim Şirketlerin, yurt dışında sahip oldukları anonim ve limited şirket şirket niteliğindeki şirketlere ait paylarını elden çıkarmalarından doğan kurum kazancı aşağıdaki şartların da yerine getirilmesi durumunda kurumlar vergisinden istisna olacaktır BKR IŞIK YMM A.Ş

27 Yurt Dışı İştirak Payları Satış Kazancı İstisnası yararlanma şartları Yurt dışı iştiraklerin her birinin sermayesine en az % 10 iştirak edilmeli İştirak payı en az 2 tam yıl aktifte kalmalı İştirak eden anonim şirketin, kazancın elde edildiği tarih itibariyle kesintisiz olarak en az 1 yıl süre ile, nakit varlıkları dışında kalan aktif toplamının % 75 veya daha fazlasının yurt dışı iştiraklerden oluşması BKR IŞIK YMM A.Ş

28 Yurt Dışı İştirak Payları Satış Kazancı İstisnası yararlanma şartları Örnek 3: Tam mükellef (A) A.Ş tarihi itibariyle 3 tam yıldır aktifinde bulunan ve aralıksız olarak nakit varlıkları dışında kalan aktif toplamının % 80 i yurt dışında bulunan (B), (C) ve (D) anonim veya limited şirketlerine iştirakten oluşmaktadır İştiraklerin bilanço değeri YTL nakit varlıkları dışında kalan aktif toplamı YTL dir (B) nin sermayesi YTL (A) nın payı YTL (C) nin sermayesi YTL (A) nın payı YTL (D) nin sermayesi YTL (A) nın payı YTL BKR IŞIK YMM A.Ş

29 Yurt Dışı İştirak Payları Satış Kazancı İstisnası yararlanma şartları Örnek 3: Bu şartlarda, (A) nın (D) şirketindeki sermaye payı % 5 olduğundan ve bu iştirak payı dışındaki iştiraklerin (A) nın nakit varlıklar dışındaki aktif toplamına oranı [( )/ =] % 70 olacağından, bu kurum istisna uygulaması için gereken şartları taşımamaktadır Ancak, (A) nın (D) şirketi dışında kalan diğer şirketlere iştirak etmesi nedeniyle, nakit varlıklar dışındaki aktif toplamı % 75 şartını taşıyor olsaydı, (D) şirketine ait iştirak hisselerinin elden çıkarılmasından doğan kazançlar için de istisnadan yararlanılabilecekti BKR IŞIK YMM A.Ş

30 4. Yurt Dışı İşyeri ve Daimi Temsilcilik Kazançları İstisnası (md. 5-(1)/g) Kurumların yurt dışında bulunan iş yerleri veya daimi temsilcileri (şubeleri) aracılığıyla elde ettikleri kurum kazançları, aşağıdaki şartların yerine getirilmesi durumunda kurumlar vergisinden istisna olacaktır BKR IŞIK YMM A.Ş

31 Yurt Dışı İşyeri ve Daimi Temsilcilik Kazançları İstisnası yararlanma şartları Şubenin bulunduğu ülke vergi kanunları uyarınca en az %15 oranında gelir ve kurumlar vergisi benzeri toplam vergi yükü taşıması Elde edildiği hesap dönemine ilişkin yıllık kurumlar vergisi beyannamesinin verilmesi gereken tarihe kadar Türkiye ye transfer edilmiş olması BKR IŞIK YMM A.Ş

32 Yurt Dışı İşyeri ve Daimi Temsilcilik Kazançları İstisnası yararlanma şartları İştirak edilen şirketin esas faaliyet konusu; finansal kiralama dahil finansman temini, sigortacılık hizmetleri veya menkul kıymet yatırımı ise vergi yükü şartı % 15 yerine, En az Türkiye de uygulanan kurumlar vergisi ( % 20) oranındadır BKR IŞIK YMM A.Ş

33 5. Yurt Dışı İnşaat, Onarım, Montaj ve Teknik Hizmetler İstisnası (md. 5-(1)/h) Yurt dışında yapılan inşaat, onarım, montaj işler ve teknik hizmetlerden sağlanarak Türkiye de genel sonuç hesaplarına aktarılan kazançlar, HERHANGİ BİR KOŞULA BAĞLANMAKSIZIN kurumlar vergisinden istisnadır BKR IŞIK YMM A.Ş

34 Yurt Dışı İnşaat, Onarım, Montaj ve Teknik Hizmetler İstisnası herhangi bir koşula bağlı olmama Kazancın Türkiye ye getirilme zorunluluğu yoktur Kazancın yurt dışında belli bir oranda vergi yükü taşıması gerekmemektedir BKR IŞIK YMM A.Ş

35 Yurt Dışı İnşaat, Onarım, Montaj ve Teknik Hizmetler İstisnası şube merkez cari hesapları Şube ile merkez arasındaki cari hesapların emtia ihracından doğan kısmı yabancı para değerlemesine tabi ancak, para hareketlerinden doğan kısmı ise değerlenmeyecektir BKR IŞIK YMM A.Ş

36 Yurt Dışı İnşaat, Onarım, Montaj ve Teknik Hizmetler İstisnası kazancın yurtdışında bir işyerinde elde edilme şartı Kazanç yurt dışında bulunan bir İŞYERİnde elde edilmelidir Ancak, yurtdışında ve işyerinde yapılan inşaat, onarım, montaj işlerine BAĞLI olarak yapılan Teknik Hizmetlerin yurt dışında herhangi bir işyeri olmaksızın Türkiye den gerçekleştirilmesi de mümkündür BKR IŞIK YMM A.Ş

37 6. Taşınmaz ve İştirak Hisseleri Satış Kazancı İstisnası ( md. 5-(1)/e) Kurumların; 2 tam yıl süreyle aktiflerinde yer alan taşınmazlar ve iştirak hisselerinin, satışından doğan kazancın % 75 lık kısmı kurumlar vergisinden istisnadır BKR IŞIK YMM A.Ş

38 Taşınmaz ve İştirak Hisseleri Satış Kazancı İstisnası istisnanın amacı İstisnanın amacı, kurumların bağlı değerlerinin ekonomik faaliyetlerde daha etkin bir şekilde kullanılmasına olanak sağlanması ve kurumların mali yapılarının güçlendirilmesidir BKR IŞIK YMM A.Ş

39 Taşınmaz ve İştirak Hisseleri Satış Kazancı İstisnası yararlanma şartları İstisna satışın yapıldığı yılda uygulanacaktır Kazancın istisnadan yararlanan kısmı pasifte 5 yıl bir fon hesabında tutulacak Bu fon hesabı 5 yıl içinde sermayeye ilave dışında başka hesaba nakledilemez veya işletmeden çekilemez BKR IŞIK YMM A.Ş

40 Taşınmaz ve İştirak Hisseleri Satış Kazancı İstisnası yararlanma şartları Satış bedeli, satışın yapıldığı yılı izleyen ikinci takvim yılının sonuna kadar tahsil edilmelidir BKR IŞIK YMM A.Ş

41 Taşınmaz ve İştirak Hisseleri Satış Kazancı İstisnası yararlanma şartları Menkul kıymet veya taşınmaz ticareti VE bunların kiralanması işi ile uğraşan kurumların Bu amaçla ellerinde bulundurdukları değerlerin satışı istisna kapsamı dışındadır BKR IŞIK YMM A.Ş

42 Taşınmaz ve İştirak Hisseleri Satış Kazancı İstisnası yararlanma şartları Taşınmaz ticareti ile uğraşan mükellefin faaliyetinin icrasına tahsis ettiği taşınmazı satışı işlemi- diğer şartların yerine gelmesi durumunda- istisnadan yararlanabilecektir Menkul kıymet ticareti ile uğraşan mükelleflerin doğrudan veya dolaylı olarak diğer şirketlerin yönetimine ve ortaklık politikalarının belirlenmesine katılmak amacıyla elde tutulan ortaklık payları da istisnadan yararlanabilecektir BKR IŞIK YMM A.Ş

43 Taşınmaz ve İştirak Hisseleri Satış Kazancı İstisnası tanımlar-taşınmaz Taşınmaz : Türk Medeni Kanunu nda TMK (md. 704) tanımlanan sabit mallardır, bunlar; Arazi Tapu defterine ayrı sayfaya kaydedilen bağımsız ve sürekli haklar Kat mülkiyeti kütüğüne kayıtlı bağımsız bölümler BKR IŞIK YMM A.Ş

44 Taşınmaz ve İştirak Hisseleri Satış Kazancı İstisnası tanımlar-taşınmaz Taşınmazın kurum adına tapuya tescil edilmiş olması gerekmektedir Örneğin; organize sanayi bölgeleri tarafından verilen tahsis belgesine istinaden veya çeşitli nedenlerle iki yıldan fazla süreyle fiilen kullanılan ancak, tapuda kurum adına henüz tescil edilmemiş bir taşınmazın tahsis belgesine dayanılarak satışına istisna uygulanmayacaktır Ancak, iki tam yıl kullanıldığı resmi kayıtlarla tevsik edilen taşınmazın tapuda kurum adına tescil edildikten sonra satılması halinde, satıştan elde edilen kazançlar istisna kapsamında değerlendirilecektir BKR IŞIK YMM A.Ş

45 Taşınmaz ve İştirak Hisseleri Satış Kazancı İstisnası tanımlar-taşınmaz Taşınmaz tanımına, eklentiler girmeyecektir Eklenti, TMK nda, -asıl şeye sürekli olarak bağlanan taşınır maldır ve asıl şeyden geçici olarak ayrılmakla bu niteliğini kaybetmez-, şeklinde tanımlanmıştır İstisna uygulaması makineler açısından değerlendirildiğinde; makinelerin sökülmesi gerektiği zaman bina zarar görecek ise VEYA birbirinden ayrılmaları halinde istenilen fayda sağlanamayacak ise makineler de binanın bütünleyici parçası kabul edilecektir Bunlara örnek olarak transformatörler, kazanlar, zemine raptedilen türbinler sayılabilir BKR IŞIK YMM A.Ş

46 Taşınmaz ve İştirak Hisseleri Satış Kazancı İstisnası tanımlar-iştirak hisseleri Anonim şirketlerin ortaklık payları veya hisse senetleri Limited şirketlere ait iştirak payları Sermayesi paylara bölünmüş komandit şirketlerin komanditer ortaklarına ait ortaklık payları İş ortaklıkları ile adi ortaklıklara ait ortaklık payları Kooperatiflere ait ortaklık payları BKR IŞIK YMM A.Ş

47 Taşınmaz ve İştirak Hisseleri Satış Kazancı İstisnası tanımlar-iştirak hisseleri Sermaye Piyasası Kanununa göre kurulan yatırım ortaklıkları hisse senetleri iştirak hissesi olarak kabul edilecektir Sermaye Piyasası Kurulunun düzenleme ve denetimine tabi fonların katılma belgeleri ise iştirak hissesi olarak kabul edilmeyecektir BKR IŞIK YMM A.Ş

48 7. Diğer Bazı İstisnalar Emisyon Primleri İstisnası (md. 5-(1)/ç) : Anonim şirketlerin kuruluşlarında veya sermayelerini artırdıkları sırada çıkardıkları payların bedelinin itibari değeri aşan kısmı - Menkul kıymetler yatırım fon ve ortaklıkları, - Gayrimenkul yatırım fon ve ortaklıkları, - Girişim sermayesi yatırım fon ve ortaklıkları, - Konut finansmanı fonları ile varlık finansmanı fonları, - Emeklilik yatırım fonları, - Altın ve kıymetli madenlere dayalı yatırım fonları veya ortaklıklarının kazançları (md. 5-(1)/d) BKR IŞIK YMM A.Ş

49 Diğer Kanunlarla Sağlanan İstisnalar Türk Uluslararası Gemi Siciline Kayıtlı Gemilerin İşletilmesi ve Devri (4490 sayılı K) Teknoloji Geliştirme Bölgeleri (4691 sayılı K) Serbest Bölgeler (3218 sayılı K.) BKR IŞIK YMM A.Ş

50 III. AR-GE İNDİRİMİ (md. 10-(1)/a) İşletme bünyesinde gerçekleştirilen sadece yeni teknoloji ve bilgi arayışına yönelik araştırma ve geliştirme harcamaları tutarının % 40 ı oranında hesaplanacak [Ar-Ge indirimi] kurum kazancından indirilebilir BKR IŞIK YMM A.Ş

51 AR-GE İndirimi hangi faaliyetlerin ar-ge sayılacağı Bilim ve teknolojinin gelişmesini sağlayacak yeni teknik bilgilerin elde edilmesi Yeni yöntemlerle yeni ürünler, madde ve malzemeler, araçlar, gereçler, işlemler, sistemler geliştirilmesi, tasarım ve çizim çalışmaları ile yeni teknikler ve prototipler üretilmesi Yeni ve özgün tasarıma dayanan yazılım faaliyetleri Yeni üretim yöntem, süreç ve işlemlerinin araştırılması veya geliştirilmesi Bir ürünün maliyetini düşürücü, kalite, standart veya performansını yükseltici yeni tekniklerin /teknolojilerin araştırılması BKR IŞIK YMM A.Ş

52 AR-GE İndirimi hangi faaliyetlerin ar-ge sayılmayacağı Pazar araştırması ya da satış promosyonu Kalite kontrol Sosyal bilimler araştırmaları Petrol, doğalgaz, maden rezervleri arama ve sondaj faaliyetleri İcat edilmiş ya da mevcut geliştirilmiş süreçlerin kullanımı Sadece Biçimsel değişiklikler BKR IŞIK YMM A.Ş

53 AR-GE İndirimi hangi faaliyetlerin ar-ge sayılmayacağı Bilimsel ve teknolojik yenilik doğurmayan rutin faaliyetler İlk kuruluş aşamasında kuruluş ve örgütlenmeyle ilgili araştırma giderleri Proje sonucunda geliştirilen ürüne ilişkin fikri mülkiyet haklarının korunmasına yönelik çalışmalar, Numune verilmek amacıyla prototiplerden kopyalar çıkarılıp dağıtılması ve reklam amaçlı tüketici testleri BKR IŞIK YMM A.Ş

54 AR-GE İndirimi ar-ge faaliyetinin son bulması Ar-Ge faaliyeti denemelerin son bulduğu ilk üretimin yapıldığı ve ürünün pazarlanabilir aşamaya geldiği Andan itibaren Ar-Ge projesi bitmiş sayılır BKR IŞIK YMM A.Ş

55 AR-GE İndirimi ar-ge harcamaları nelerdir? İlk Madde ve Malzeme Giderleri Personel Giderleri Genel Giderler Dışarıdan Sağlanan Fayda ve Hizmetler Vergi, Resim ve Harçlar Amortisman ve Tükenme Payları Finansman Giderleri BKR IŞIK YMM A.Ş

56 AR-GE İndirimi istenen belgeler nelerdir? Ar-Ge indiriminin uygulanmaya başlanacağı geçici vergi beyannamesinin verileceği tarihe kadar ar-ge faaliyeti ile ilgili Rapor Gelir İdaresi ne gönderilecek İdare raporun bilimsel değerlendirilmesinin ve uygunluğunun araştırılması için TÜBİTAK ve/veya üniversiteler ile araştırma kuruluşlarına gönderir, bu kuruluşlarca uygun görülerek ayrıca Rapora bağlanan projeler indirimden yararlanabilir BKR IŞIK YMM A.Ş

57 AR-GE İndirimi istenen belgeler nelerdir? İndirim için YMM Tasdik Raporu da gereklidir Ar-Ge projesi olarak değerlendirilmeyen projeler nedeniyle mükellef tarafından haksız yere indirim konusu yapılan tutarlar, vergi ziyaı cezası ve gecikme faizi ile birlikte mükelleften aranılacaktır BKR IŞIK YMM A.Ş

58 AR-GE İndirimi indirimin uygulanması Gerek gider yazılan gerekse aktifleştirilerek amortisman ayrılan tüm ar-ge harcamaları üzerinden % 40 oranında indirim ayrıca yapılır ve indirilemeyen kısım sonraki dönemlere devredebilir BKR IŞIK YMM A.Ş

59 AR-GE İndirimi teknoloji geliştirme bölgeleri ve serbest bölgelerdeki ar-ge faaliyetleri Teknoloji geliştirme bölgelerinde veya serbest bölgelerde yürütülen Ar-Ge faaliyetleri işletmenin kendi faaliyetiyle ilgili olması ve anılan bölgelerde uygulanan istisnalara konu olmaması durumunda, bu harcamalar da Ar-Ge indirimi kapsamındadır BKR IŞIK YMM A.Ş

60 IV. VERGİ GÜVENLİK MÜESSESELERİ 1. Kontrol Edilen Yabancı Kurum Kazançları 2. Vergi Cennetleri ile Mücadele 3. Örtülü Sermaye 4. Transfer Fiyatlandırması BKR IŞIK YMM A.Ş

61 1. Kontrol Edilen Yabancı Kurum Kazançları (md. 7) Kontrol Edilen Yabancı Kurum (KEYK) olarak kabul edilen iştiraklere yatırım yapan mükelleflere bu iştiraklerinden fiilen kar payı dağıtılmasa bile vergi uygulamaları açısından kar payı dağıtılmış sayılmakta ve şartlara uyan iştiraklerin kazançları Türkiye de kurumlar vergisine tabi olmaktadır BKR IŞIK YMM A.Ş

62 Kontrol Edilen Yabancı Kurum Kazançları KEYK şartlar 1. Tam mükellef gerçek kişi veya kurumların Doğrudan veya dolaylı olarak Ayrı ayrı ya da birlikte Yurt dışı iştirakin sermayesinin, kar payının ya da oy hakkının En az % 50 sine sahip olmaları [kontrol oranı için; hesap dönemi içinde herhangi bir tarihte sahip olunan en yüksek oran dikkate alınır] BKR IŞIK YMM A.Ş

63 Kontrol Edilen Yabancı Kurum Kazançları KEYK şartları 2. İştirakin toplam gayrisafi hasılatının % 25 veya daha fazlasının ticari, zirai veya serbest meslek faaliyeti dışında faiz, kar payı, kira, lisans ücreti, menkul kıymet satış geliri gibi pasif nitelikli gelirlerden oluşması BKR IŞIK YMM A.Ş

64 Kontrol Edilen Yabancı Kurum Kazançları KEYK şartları 3.Yurt dışı iştirakin ticari bilanço karı üzerinden % 10 dan az oranda gelir ve kurumlar vergisi benzeri vergi yükü taşıması 4.Yurt dışındaki iştirakin ilgili yıldaki toplam gayrisafi hasılatının YTL karşılı yabancı parayı geçmesi BKR IŞIK YMM A.Ş

65 Kontrol Edilen Yabancı Kurum Kazançları dolaylı iştirak nedir? Örnek 4 : Türkiye de tam mükellef olan (A) Kurumu, (S) ülkesinde kurulu (B) Kurumunun sermayesine %100 oranında iştirak etmektedir; (T) ülkesinde kurulu (C) Kurumunun ise %50 hissesi (B) Kurumuna aittir; Bu durumda, (A) Kurumu, (C) Kurumuna dolaylı olarak (%100 x %50=) %50 oranında iştirak ettiğinden (C) Kurumu, diğer şartların da gerçekleşmesi halinde kontrol edilen yabancı kurum olarak değerlendirilecektir BKR IŞIK YMM A.Ş

66 BKR IŞIK YMM A.Ş

67 Kontrol Edilen Yabancı Kurum Kazançları birlikte iştirak nedir? Örnek 5 : Türkiye de tam mükellef olan (A) Kurumu, (S) ülkesinde kurulu (B) Kurumunun sermayesine %60 oranında iştirak etmektedir; (T) ülkesinde kurulu (C) Kurumunun ise %50 hissesi (B) Kurumuna aittir; (C) Kurumunun %20 hissesi ise yine Türkiye de tam mükellef olan gerçek kişi (D) ye aittir; Bu durumda, (A) Kurumu, (C) Kurumuna dolaylı olarak (%60 x %50) %30 oranında iştirak etmektedir. Diğer taraftan, gerçek kişi (D) nin de (C) Kurumuna doğrudan %20 oranında iştirak ettiği dikkate alındığında, (A) Kurumu ve gerçek kişi (D) nin, (C) Kurumuna toplam iştirak oranı %50 olduğundan (C) Kurumu, diğer şartların da gerçekleşmesi halinde kontrol edilen yabancı kurum olarak değerlendirilecektir BKR IŞIK YMM A.Ş

68 BKR IŞIK YMM A.Ş

69 Kontrol Edilen Yabancı Kurum Kazançları tam mükellef kurumların matrahına dahil edeceği KEYK kazancı KEYK ların Türkiye de vergiye tabi tutulacak kazancı, zarar mahsubu dahil giderler düşüldükten istisnalar düşülmeden önceki vergi öncesi kurum kazançları olacaktır KEYK un geçmiş yıl zararları nedeniyle dağıtılabilir karının olmaması durumunda Türkiye de vergilendirilecek bir kazançtan söz edilemeyecektir BKR IŞIK YMM A.Ş

70 Kontrol Edilen Yabancı Kurum Kazançları tam mükellef kurumların matrahına dahil edeceği KEYK kazancı Yurt dışı iştirakten elde edilmiş sayılan kazancın hesaplanmasında, yurt dışı iştirakin ilgili hesap döneminin kapandığı tarihte sahip olunan iştirak oranı (sermaye, kar payı veya oy kullanma hakkı oranı) dikkate alınacaktır BKR IŞIK YMM A.Ş

71 Kontrol Edilen Yabancı Kurum Kazançları yurt dışı iştirakin yurt dışında ödediği verginin Türkiye de mahsubu Yurt dışındaki iştirakin bulunduğu ülkede ödemiş olduğu gelir ve kurumlar vergisi benzeri vergiler, KEYK un Türkiye de vergilendirilecek kazancı üzerinden hesaplanan kurumlar vergisinden mahsup edilebilecektir Ancak, KEYK un bulunduğu ülke dışındaki ülkelerde ödemiş olduğu vergilerin, Türkiye de mahsup edilmesi mümkün değildir BKR IŞIK YMM A.Ş

72 Kontrol Edilen Yabancı Kurum Kazançları iştirakin kar paylarını dağıtması durumunda vergileme Yurt dışı iştirakin KEYK kazancı kapsamında Türkiye de vergilendirilmiş kazancının, yurt dışındaki kurum tarafından sonradan dağıtılması halinde, elde edilen kar paylarının daha önce Türkiye de vergilendirilmiş kısmı ayrıca vergilendirilmeyecektir BKR IŞIK YMM A.Ş

73 Kontrol Edilen Yabancı Kurum Kazançları KEYK kazancının çifte vergilendirmeyi önleme anlaşmaları karşısındaki durumu İlgili anlaşma hükümleri, dağıtılan söz konusu kar payının Türkiye de istisna edilmesini öngörüyor ise; kar payının dağıtılıp Türkiye ye getirildiği dönemde, daha önce KEYK kazancı olarak vergilendirilen kazanç üzerinden hesaplanıp ödenen kurumlar vergisinden, dağıtılan kar payı tutarına isabet eden kısım iade edilebilecektir BKR IŞIK YMM A.Ş

74 2. Vergi Cennetleriyle Mücadele (md. 30-(7)) Türk vergi sisteminin yarattığı vergilendirme kapasitesi ile aynı düzeyde bir vergilendirme sağlayıp sağlamadığı ve Bilgi değişimi gibi hususların göz önünde bulundurulması suretiyle Bakanlar Kurulunca ilan edilen ülkelerde yerleşik olan veya faaliyette bulunan kurumlara yapılan veya tahakkuk ettirilen her türlü ödemeler üzerinden, % 30 oranında vergi kesintisi yapılacaktır BKR IŞIK YMM A.Ş

75 Vergi Cennetleriyle Mücadele farklı amaçla yapılan ödeme türleri için farklı kesinti oranları belirlenebilecek Emsaline uygun fiyatlarla satın alınan; mal iştirak hisseleri deniz ve hava ulaştırma araçlarının kiralanması yapılan işin tamamlanabilmesi bakımından zorunluluk arz eden geçiş ücreti, liman ücreti gibi ödemeler üzerinden yapılacak kesinti oranını farklı olarak (sıfır ile 30 arasında) belirleme konusunda Bakanlar Kuruluna yetki verilmiştir BKR IŞIK YMM A.Ş

76 Vergi Cennetleriyle Mücadele vergi kesintisi yapılmayacak ödemeler Bakanlar Kurulunca belirlenecek ülkelerdeki finans kuruluşlarından temin edilen borçlanmalara ilişkin ana para, faiz ve kar payı ödemeleri ile sigorta ve reasürans ödemeleri üzerinden bu kapsamda vergi kesintisi yapılmayacaktır BKR IŞIK YMM A.Ş

77 Vergi Cennetleriyle Mücadele vergi kesintisi yapılmayacak ödemeler Sözü edilen finans kuruluşu, münhasıran finansman hizmeti veren, bulunduğu ülkenin mevzuatına göre finansal kaynak sağlamaya yetkili olan kuruluşlardır Ancak, sadece ilişkili şirketlere finansman temin eden kuruluşlar bu kapsamda değerlendirilmez BKR IŞIK YMM A.Ş

78 Vergi Cennetleriyle Mücadele vergi kesintisi yapılmayacak ödemeler Ayrıca, bankalara nakit akışı sağlayan, varlıklara dayalı olarak, yurt dışında ihraç edilen menkul kıymetler karşılığında uzun vadeli fon temin eden ve yalnız bu amaçla kurulan Özel Amaçlı Kurumlar (SPV, SPC) da finans kuruluşu sayılacaktır Bankaların, bu yöntemle finansman temin etmesi halinde, SPV nin yapısı ve işlemlerin tüm ayrıntısını içeren bir yazıyı bağlı oldukları vergi dairelerine vermeleri gerekmektedir BKR IŞIK YMM A.Ş

79 3. Örtülü Sermaye (md. 11, 12) İşletmede kullanılan borçlar; Doğrudan veya dolaylı olarak ortak veya ortakla ilişkili kişiden temin edilmesi İşletmede kullanılması Kullanılan borcun hesap dönemi içinde herhangi bir tarihte kurumun öz sermayesinin 3 katını (banka veya benzeri kredi kurumlarından yapılan borçlanmalarda 6 kat) aşması Durumunda bu borçlar örtülü sermaye sayılacaktır BKR IŞIK YMM A.Ş

80 Örtülü Sermaye (md. 11 indirimine izin verilmeyen giderler) Örtülü sermaye üzerinden hesaplanan faiz, kur farkı ve benzeri giderler indirilmesine izin verilmeyen giderlerdendir- BKR IŞIK YMM A.Ş

81 Örtülü Sermaye ortak Ortaklık ilişkisi, bir kurumun hem ortak olduğu kurumlarla hem de söz konusu kuruma ortak olan gerçek kişi ve kurumlar ile olan ilişkisini kapsamaktadır, bu ilişkide herhangi bir ortaklık payı sınırı BKR IŞIK YMM A.Ş

82 Örtülü Sermaye ortak Ancak İMKB de işlem gören hisselerin elde bulundurulması halinde, bu hisselerin ait olduğu kurumlardan yapılan borçlanmalarda örtülü sermayenin oluşabilmesi için bu şekilde elde bulundurulan hisselerin sağladığı ortaklık payının en az % 10 olması gerekmektedir BKR IŞIK YMM A.Ş