154 kv Topçam-Reşadiye Enerji İletim Hattı NİHAİ ÇED Raporu

Transkript

1 TEİAŞ TÜRKİYE ELEKTRİK İLETİM A.Ş. 154 kv Topçam-Reşadiye Enerji İletim Hattı NİHAİ ÇED Raporu TOKAT İLİ REŞADİYE İLÇESİ İLE ORDU İLİ, GÖLKÖY VE MESUDİYE İLÇELERİ ANKARA - HAZİRAN 2013

2 PROJE SAHİBİNİN ADI TÜRKİYE ELEKTRİK İLETİM A.Ş. Adresi Telefon ve Faks Numaraları PROJENİN ADI Proje İçin Seçilen Yerin Açık Adresi PROJE İÇİN SEÇİLEN YERİN KOORDİNATLARI PROJENİN BEDELİ RAPORU HAZIRLAYAN KURULUŞUN ADI Adresi Telefon ve Faks Numaraları Rapor Sunum Tarihi Karar No ve Tarihi Nasuh Akar Mah. Türkocağı Cad. No: Çankaya/Ankara Tel : 0 (312) Faks : 0 (312) kv Topçam- Reşadiye Enerji İletim Hattı TOKAT İLİ REŞADİYE İLÇESİ İLE ORDU İLİ GÖLKÖY VE MESUDİYE İLÇELERİ Y (Sağ) X (Yukarı) Başlangıç Bitiş t Türkiye Elektrik İletim A.Ş. Genel Müdürlüğü (Yeterlilik Belge No:179, Veriliş Tarihi: ) Nasuh Akar Mah. Türkocağı Cad. No: Çankaya/Ankara Tel : 0 (312) Faks : 0 (312) HAZİRAN 2013

3 Tablo. Some noktalarına Ait UTM 6 Derecelik ve Coğrafik Koordinatlar UTM ED50 COĞRAFİ WGS84 NOKTA NO UTM (Y) UTM (X) BOYLAM ENLEM ND , , S , , S , , S , , S , , S.4/A , , S , , S , , S , , S , , S , , S , , S , , S , , S , , S , , S , , S , , S , , S , , S , , S , , S , , S , , S , ,

4 İÇİNDEKİLER Sayfa No İÇİNDEKİLER... i TABLOLAR DİZİNİ... vii ŞEKİLLER DİZİNİ... ix EKLER DİZİNİ... x KISALTMALAR... x BÖLÜM I: PROJENİN TANIMI VE AMACI (Proje Konusu Faaliyetin Tanımı, Ömrü, Hizmet Amaçları, Pazar veya Hizmet Alanları ve Bu Alan İçerisinde Ekonomik ve Sosyal Yönden Ülke, Bölge ve/veya İl Ölçeğinde Önem ve Gereklilikleri)... 1 BÖLÜM II: PROJE İÇİN SEÇİLEN YERİN KONUMU... 5 II.1. Hat Güzergahının Arazi Kullanım Haritası Üzerinde Gösterimi, Yerleşim Alanlarına Mesafesi, Mevcut Arazi Kullanım Haritası veya Kroki Üzerinde Gösterimi, Hat Güzergahı ve Yakın Çevresinde Bulunan Tarım, Sanayi ve Koruma Alanlarının, Sağlık Koruma Bandı nın Harita Üzerinde Gösterilmesi, Mesafelerin Belirtilmesi, Alanın/Yakın Çevresinin Panoramik Fotoğraflandırılması,... 5 II.2. Hat Güzergahı için Seçilen Yer ve Kullanılan Teknoloji Alternatifleri... 7 II.2.1. Güzergah Seçimi Alternatifleri... 8 II.2.2. Teknoloji Seçimi Alternatifleri... 8 II.3. Proje Kapsamındaki Faaliyet Ünitelerinin Konumu (Bütün idari ve sosyal ünitelerin, teknik alt yapı ünitelerinin ve varsa diğer ünitelerin proje alanı içindeki konumlarının vaziyet planı üzerinde gösterimi) BÖLÜM III: PROJENİN EKONOMİK VE SOSYAL BOYUTLARI III.1. Projenin Gerçekleşmesi İle İlgili Finans Kaynakları III.2. Proje Bedeli III.3. Projenin Gerçekleşmesi İle İlgili İş Akım Şeması veya Zamanlama Tablosu III.4. Projenin Fayda-Maliyet Analizi III.5. Proje Kapsamında Olmayan Ancak Projenin Gerçekleşmesine Bağlı Olarak, Yatırımcı Firma veya Diğer Firmalar Tarafından Gerçekleştirilmesi Tasarlanan Diğer Ekonomik, Sosyal ve Altyapı Faaliyetleri III.6. Kamulaştırma (Kamulaştırılacak alanların 1/ lik Harita Üzerinde Gösterimi, Mevcut Kullanım ve Mülkiyet Durumu, İstimlak ve İzin İrtifak Hakkı ile İlgili Bilgi Verilme) 12 III.7. Projeye İlişkin İzin Prosedürü (ÇED Sürecinden Sonra Alınacak İzinler) III.8. Proje ile İlgili Olarak Bu Aşamaya Kadar Gerçekleştirilmiş Olan İş ve İşlemlerin Kısaca Açıklanması, Zamanlama Tablosu III.9. Diğer Hususlar i

5 BÖLÜM IV: PROJEDEN ETKİLENECEK ALANIN BELİRLENMESİ VE BU ALAN İÇİNDEKİ MEVCUT ÇEVRESEL ÖZELLİKLERİN AÇIKLANMASI IV.1. Projeden Etkilenecek Alanın Belirlenmesi, (Etki Alanının Nasıl ve Neye Göre Belirlendiği Açıklanacak ve Etki Alanı Harita Üzerinde Gösterilecek) IV.2. Fiziksel ve Biyolojik Çevrenin Özellikleri ve Doğal Kaynakların Kullanımı IV.2.1. Hat Güzergahının Jeolojik Özellikleri (Tektonik Hareketler, Topografik Özellikler, Mineral Kaynaklar, Heyelan, Benzersiz Oluşumlar, Çığ, Sel, Kaya Düşmesi vb. 1/ lik Jeoloji Haritası ve Kesitler, ) IV.2.2. Hat Güzergahındaki Yeraltı ve Termal Su Kaynaklarının Hidrojeolojik Özellikleri (Su Seviyeleri, Miktarları, Emniyetli Çekim Değerleri, Kaynakların Debileri, Halen Mevcut ve Planlanan Kullanımı) IV.2.3. Yüzeysel Su Kaynaklarının Hidrolojik Mevcut ve Planlanan Kullanımı, (İçme, Kullanma, Sulama Suyu, Elektrik Üretimi, Baraj, Göl, Gölet, Su Ürünleri İstihsali, Su Yolu Ulaşımı Tesisleri, Turizm, Diğer Kullanımlar) IV.2.4. Toprak Özellikleri ve Kullanım Durumu (Toprağın Arazi Kullanım Kabiliyeti Sınıflaması, Erozyon, Mera, Çayır, Toprağın Mevcut Kullanım Durumları vb.), (5403 Sayılı Toprak Koruma ve Arazi Kullanım Kanununa Göre gerekli izinlerin alınması) IV.2.5. Tarım Alanları (Tarımsal Gelişim Proje Alanları, Özel Mahsul Plantasyon Alanları, Sulu ve Kuru Tarım Arazilerinin Büyüklüğü, Ürün Desenleri ve Bunların Yıllık Üretim Miktarları), IV Mera Vasfında Olan Yerler Mevcutsa 4342 Sayılı Mera Kanunu Hükümlerine Göre İrdelenmesi IV Arazi Vasfı İle İlgili Bilgiler (Tapu Kayıtları), 1/ Ölçekli ve 1/5.000 Ölçekli Alanların İşaretlenmiş Olduğu Onaylı (Koordinatlı) Harita ve Vaziyet Planı IV.2.6. Orman Alanları IV Proje Sahasının Orman Alanları İçinde Bulunması Halinde; IV Proje Sahasının Bulunduğu Orman Alanı Miktarının (m2) Belirtilmesi, IV Projenin Orman Alanlarına Muhtemel Olumsuz Etkilerinin İrdelenmesi Ve Etki Azaltıcı Tedbirlerin Belirtilmesi IV Proje Sahasının İşaretlendiği 1/ Ölçekli Meşcere Haritası, 1/ Ölçekli Orman Kadastro Haritası IV Projeninin Orman Alanlarından Geçen Bölümünde Ne Kadar Ağaç Kesileceği, Kesilecek Bu Ağaçların Meşcere Tipi, Kapalılığı, Vs. Özelliklerin Belirtilmesi IV Orman Alanları İçin Kamulaştırmanın Söz Konusu Olmadığının Belirtilerek Orman Alanları İçin 6831 Sayılı Orman Kanunu nun 5191 Sayılı Kanun İle Değişik 17/3. Maddesi Gereğince İzin Alınacağının Belirtilmesi IV Orman Bölge Müdürlüğünün Görüşü ii

6 IV Proje Sahasının Orman Alanları Dışında Bulunması Halinde; IV.2.7. Koruma Alanları (Milli Parklar, Tabiat Parkları, Sulak Alanlar, Tabiat Anıtları, Tabiatı Koruma Alanları, Yaban Hayatı Koruma Alanları, Biyogenetik Rezerv Alanları, Biyosfer Rezervleri, Doğal Sit ve Anıtlar, Arkeolojik, Tarihi, Kültürel Sitler, Özel Çevre Koruma Bölgeleri, Özel Koruma Alanları, Turizm Alan ve Merkezleri, Mer a Kanunu Kapsamındaki Alanlar, Proje Alanı ve Yakın çevresinde Mevcut Korunan Alanların 1/ Ölçekli Harita Üzerinde Gösterilmesi.) IV.2.8.Flora ve Fauna (Türler, endemik özellikle lokal endemik bitki türleri, doğal olarak yaşayan hayvan türleri, ulusal ve uluslararası mevzuatla koruma altına alınan türler; nadir ve nesli tehlikeye düşmüş türler ve bunların yaşama ortamları, av hayvanlarının adları, popülasyonları ve bu türler için alınan Merkez Av Komisyonu Kararları) Proje alanı üzerindeki vejetasyon tiplerinin ve örnekleme alanlarının bir harita üzerinde gösterilmesi, projede faaliyetten etkilenecek canlılar için alınması gereken koruma tedbirleri (inşaat ve işletme aşamalarında).(flora ve fauna arazi çalışmasının hangi tarihlerde ve kim tarafından yapıldığının belirtilmesi),hat boyunca kuş göç yollarının olup olmadığının belirtilmesi varsa önlemler, Sulak Alanların Korunması Yönetmeliği çerçevesinde ve yaban hayatı bakımından gerekli önlemler.) IV.2.9. Devletin Yetkili Organlarının Hüküm ve Tasarrufu Altında Bulunan Araziler (Askeri Yasak Bölgeler, Kamu Kurum ve Kuruluşlarına Belirli Amaçlarla Tahsis Edilmiş Alanlar, Tarih ve Sayılı Resmi Gazetede Yayınlanan 7/16349 Sayılı Bakanlar Kurulu Kararı ile Sınırlandırılmış Alanlar vb.) IV Diğer Özellikler IV.3. Sosyo-Ekonomik Çevrenin Özellikleri IV.3.1. Ekonomik Özellikler (Enerjinin İletildiği Yörenin Ekonomik Yapısını Oluşturan Başlıca Sektörler) IV.3.2. Nüfus (Yöredeki Kentsel ve Kırsal Nüfus, Nüfus Hareketleri, Göçler, Nüfus Artış Oranları, Diğer Bilgiler) VI Yöredeki Kentsel ve Kırsal Nüfus IV Nüfus Hareketleri ve Göçler IV Nüfus Artış Oranları IV Diğer Bilgiler IV.3.3. Yöredeki Sosyal Altyapı Hizmetleri (Eğitim, Sağlık, Kültür Hizmetleri ve Bu Hizmetlerden Yararlanılma Durumu) IV Eğitim IV Sağlık IV Kültür IV.3.4. Proje Alanı ve Yakın Çevresindeki Kentsel ve Kırsal Arazi Kullanımları (Yerleşme iii

7 Alanlarının Dağılımı, Mevcut ve Planlanan Kullanım Alanları, Bu Kapsamda Sanayi Bölgeleri, Konutlar, Turizm Alanları vb.) IV.3.5. Diğer Özellikler BÖLÜM V: PROJENİN BÖLÜM IV TE TANIMLANAN ALAN ÜZERİNDEKİ ETKİLERİ VE ALINACAK ÖNLEMLER V.1. Hat Güzergahı Boyunca Arazinin Hazırlanması, İnşaat ve Tesis Aşamasındaki Faaliyetler, Fiziksel ve Biyolojik Çevre Üzerine Etkileri ve Alınacak Önlemler V.1.1. Arazinin Hazırlanması İçin Yapılacak İşler Kapsamında Nerelerde ve Ne Kadar Alanda Hafriyat Yapılacağı, Hafriyat Sırasında Kullanılacak Malzemelerden Parlayıcı, Patlayıcı, Tehlikeli ve Toksik Olanların Taşınımları, Depolanmaları ve Kullanımları, V.1.2. Hafriyat Artığı Toprak, Taş, Kum vb. Maddelerin Nerelere Taşınacakları veya Hangi Amaçlar İçin Kullanılacakları, V.1.3. Nakil Hatlarına Ait Servis Yollarının İnşası İle İlgili İşlemler; Kullanılacak Malzemeler V.1.4. İletim Hatlarının İnşası ile İlgili İşlemler, V.1.5. İnşaat Esnasında Kırma, Öğütme, Taşıma ve Depolama Gibi Toz Yayıcı İşlemler 90 V.1.6. Proje Kapsamında Oluşacak Katı Atık Miktarı ve Özellikleri, Nasıl Bertaraf Edileceği, V.1.7. Proje Kapsamında Kullanılacak Su Miktarları, Nereden ve Nasıl Temin Edileceği, Bu Suların Kullanımı Sonucu Oluşacak Atık Suların Hangi İşlemlerden Sonra Hangi Alıcı Ortama Nasıl Verileceği ve Bu Suların Özellikleri, Su Temini Sistemi Planı V.1.8. Enerji İletim Hatlarında Yapılacak Topraklama İle İlgili İşlemler V.1.9. Arazinin Hazırlanması ve Tesislerin İnşası Sırasında Yapılacak İşler Nedeni ile Meydana Gelecek Gürültünün Kaynakları ve Seviyesi, V İşletme Aşaması V Arazinin Hazırlanması ve İnşaat Alanı İçin Gerekli Arazinin Temini Amacıyla Ortadan Kaldırılacak Tabii Bitki Türleri ve Ne Kadar Alanda Bu İşlerin Yapılacağı V Arazinin Hazırlanması ve İnşaat Alanı İçin Gerekli Arazinin Temini Amacıyla Elden Çıkarılacak Tarım Alanlarının Büyüklüğü, Bunların Arazi Kullanım Kabiliyetleri ve Tarım Ürün Türleri, Tarımsal Amaçlı Arazi Kullanım İzni V Arazinin Hazırlanması ve İnşaat Alanı İçin Gerekli Arazinin Temini Amacıyla Kesilecek Ağaçların (Tür ve Sayıları, Mescere Tipi Kapalılığı) Orman alanları Üzerine Olası Etkiler ve Alınacak Tedbirler, Orman Yangınlarına Karşı alınacak Tedbirler, V Arazinin Hazırlanması ve İnşaat Alanı İçin Gerekli Arazinin Temini Amacıyla Kesilecek Ağaçların Tür ve Sayıları, Meşçere Tipi ve Kapalılığı, V Orman Alanları Üzerine Olası Etkiler ve Alınacak Tedbirler, V Orman Yangınlarına Karşı Alınacak Tedbirler, iv

8 V Arazinin Hazırlanmasından Başlayarak Ünitelerin Faaliyete Açılmasına Dek Yerine Getirilecek İşlerde Çalışacak Personel için Kurulacak Şantiye Alanı ve Diğer Teknik/Sosyal Altyapı İhtiyaçlarının Nerelerde ve Nasıl Temin Edileceği, V Hat güzergahı ve Yakın Çevresinde Yeraltı ve Yerüstünde Bulunan Kültür ve Tabiat Varlıklarına (Geleneksel Kentsel Dokuya, Arkeolojik Kalıntılara, Korunması Gerekli Doğal Değerlere) Materyal Üzerindeki Etkilerinin Şiddeti ve Yayılım Etkisi Belirlenmesi 105 V Arazinin Hazırlanmasından Başlayarak Ünitelerin Faaliyete Açılmasına Dek Sürdürülecek İşlerden, İnsan Sağlığı ve Çevre için Riskli ve Tehlikeli Olanlar V Elektromanyetik alanın biyolojik çeşitliliğe olası etkilerinin ve alınması gereken tedbirler değerlendirilmesi, V.1.16.Taşkın Önleme ve Drenaj İle İlgili İşlemler ( tarih ve sayılı Resmi Gazetede yayımlanan Başbakanlık genelgesinin ilgili hükümlerine uyulacağının taahhüt edilmesi (derelerin üzeri kapatılmayacak, dere yataklarına, baraj gölüne hafriyat, molozlar ve her türlü atık malzemenin dökülmeyeceği) V Hat Güzergahı Boyunca Mevcut Dere Geçişleri (dere yataklarını üstten kesecek EİH yüksekliği temizlik yapacak iş makinelerinin boom yüksekliğini karşılayacak seviyede olmalı, minimum 15 m.) V Hat Güzergahı Boyunca Dere Geçişlerinde Direk Yerlerinin Tespiti V Diğer Faaliyetler V.2. Projenin İşletme Aşamasındaki Faaliyetler, Fiziksel ve Biyolojik Çevre Üzerine Etkileri ve Alınacak Önlemler V.2.1. Hat Güzergahındaki Temel Yapıların (Direkler, İzolatörler, İletkenler, Kuleler vb.) Diğer Ünitelerin Özellikleri, Boyutları, Kapasiteleri vb. Diğer Bilgiler, V.2.2. Hat Güzergahının Bakımı İçin Ne Gibi İşlemler Yapılacağı, Kullanılacak Malzemeler, Çıkacak Atıkların Tür ve Miktarları, Özellikleri, Boyutları, Özellikleri ve Nasıl Bertaraf Edileceği V.2.3. Hattan Kaynaklanan Elektrik ve Magnetik Alan Şiddetleri, Etkileri, Ulusal ve Uluslararası Standartlar ile Kıyaslanması, Olası Etkilerinin İnsan Sağlığı ve Çevre Açısından Değerlendirilmesi ve Alınacak Önlemlerin Belirtilmesi V.2.4. Hattın Haberleşme İle İlgili Tesislere (PTT Hatları, Radyo, TV Vericileri ) etkileri, 122 V.2.5. Orman Alanlarına Olabilecek Etki ve Bu Etkilere Karşı Alınacak Tedbirlerin Tanımlanması, Orman Yangınlarına Karşı Alınacak Önlemler V.2.6. Hattın bölgedeki sulak alanlara etkileri,(proje alanı içindeki mevcut olan derelerin yatakları korunmalı, bu dere yataklarına hiçbir şekilde müdahale yapılmayacağının taahhüdü) V.2.7. Diğer Faaliyetler V.3. Projenin Çevresel Fayda Maliyet Analizi v

9 BÖLÜM VI: İŞLETME FAALİYETE KAPANDIKTAN SONRA OLABİLECEK VE SÜREN ETKİLER VE BU ETKİLERE KARŞI ALINACAK ÖNLEMLER VI.1. Arazi Islahı VI.2. Diğer Çalışmalar BÖLÜM VII: PROJENİN ALTERNATİFLERİ (Bu Bölümde Yer Seçimi, Teknoloji ve Alınacak Önlemlerin Alternatiflerin Karşılaştırılması Yapılacak ve Tercih Sıralaması Yapılacaktır.) BÖLÜM VIII: İZLEME PROGRAMI VIII.1 Faaliyetin İnşaatı İçin Önerilen İzleme Programı, Faaliyetin İşletmesi ve İşletme Sonrası İçin Önerilen İzleme Programı ve Acil Müdahale Planı (Doğal Afetler Riski İçin Ne Gibi Önlemler Alınacağı) VIII.2 ÇED Olumlu Belgesinin Verilmesi Durumunda, Yeterlik Tebliği nde Yeterlilik Belgesi Alan Kurum/Kuruluşların Yükümlülükleri Başlığının Dördüncü Maddesinde Yer Alan Hususların Gerçekleştirilmesi ile İlgili Program BÖLÜM IX: HALKIN KATILIMI BÖLÜM X: YUKARIDAKİ BAŞLIKLAR ALTINDA VERİLEN BİLGİLERİN TEKNİK OLMAYAN BİR ÖZETİ BÖLÜM XI: SONUÇLAR (Yapılan Tüm Açıklamaların Özeti, Projenin Önemli Çevresel Etkilerinin Sıralandığı ve Projenin Gerçekleşmesi Halinde Olumsuz Çevresel Etkilerin Önlenmesinde Ne Ölçüde Başarı Sağlanabileceğinin Belirtildiği Genel Bir Değerlendirme, Proje Kapsamında Alternatifler Arası Seçimler ve Bu Seçimlerin Nedenleri) EKLER (Raporun Hazırlanmasında Kullanılan ve Çeşitli Kuruluşlardan Sağlanan Bilgi, Belge ve Tekniklerden Rapor Metninde Sunulamayanlar) EKLER DİZİNİ NOTLAR VE KAYNAKLAR NU HAZIRLAYANLARIN TANITIMI vi

10 TABLOLAR DİZİNİ Sayfa No Tablo I.1. Türkiye Elektrik Enerjisi 10 Yıllık Ürtetim Kapasite Projeksiyonu... 2 Tablo II.1.1. EİH Güzergahına En Yakın Yerleşim Merkezleri ve Güzergaha Uzaklıkları (Yerleşim Merkezleri Güzergah Planı dikkate alınarak sıralanmıştır.),... 6 Tablo II.1.2. EİH Güzergahındaki Some Noktaları Koordinatları... 7 Tablo III.3.1. Zamanlama Tablosu (EİH) Tablo III.6.1. Tarım Alanlarından Geçen Hat Boyunca Mülkiyet Hakkı ve İrtifak Hakkı Alınacak Alanların Yaklaşık Yüzölçümü Tablo IV Ordu İli Arazi Varlığı Tablo IV Kamulaştırma Alanı Toprak Özellikleri Tablo IV İnceleme Alanı Toprak Özellikleri Tablo IV Tokat İli Arazi Varlığının Kullanım Durumuna Göre Dağılımı Şekil IV Tokat İli Arazi Dağılımı Tablo IV Ordu İlinin Tarımsal Arazi Dağılımı Tablo IV Ordu İlinin ürün dagılımı Tablo IV Ordu İlinin bitkisel üretim miktarı Tablo IV Ordu İlinin bugday üretim miktarı Tablo IV Ordu İlinin yem bitkileri üretim miktarı Tablo IV Ordu İlinin meyve üretim miktarı Tablo IV Projeden Etkilenecek Orman ve Diğer Alanlara Ait Özellikler (Mesçere Tipi, Kapalılık, Çağ vs.) Tablo IV Ordu ili Sit alanları Tablo IV Tokat ili Sit alanları Tablo IV Ordu İli Mesudiye ve Gölköy ve Tokat İli Reşadiye İlçesinde Planlanan 154 kv Topçam-Reşadiye EİH Projesi Faaliyet Üniteleri Sahaları ve Etki Alanında Bulunan ve Habitat Özelliği Nedeniyle Bulunması Muhtemel Flora Türleri, Türkçe İsimleri, Fitocoğrafik Bölgesi, Endemizm ve Nadirlik Durumu ve IUCN Red Data Book Kategorileri Tablo IV IUCN Kategorileri ve açıklamaları Tablo IV kv Topçam-Reşadiye EİH Güzergâhı ve Çevresinde Habitat Özelliği Nedeniyle Bulunması Muhtemel İkiyaşamlı Türleri, Korunma Durumları ve Statüleri Tablo IV kv Topçam-ı-Reşadiye EİH Projesi Faaliyet Üniteleri Sahaları ve Etki Alanında Bulunan ve Habitat Özelliği Nedeniyle Bulunması Muhtemel Sürüngen Türleri, Korunma Durumları ve Statüler Tablo IV kv Topçam-ı-Reşadiye EİH Projesi Faaliyet Üniteleri Sahaları ve Etki Alanında Bulunan ve Habitat Özelliği Nedeniyle Bulunması Muhtemel Kuş Türleri, Korunma Durumları ve Statüleri Tablo IV Üniteleri Sahaları ve Etki Alanında Bulunan ve Habitat Özelliği Nedeniyle Bulunması Muhtemel Memeli Türleri, Korunma Durumları ve Statüleri Tablo IV Sanayinin Hattın geçtigi ilçelerdeki dağılımı tabloda verilmektedir Tablo IV Ordu ve Tokat İlleri, 2012 Yılı İlçelere Göre Şehir ve İlçe Nüfusu Verileri Tablo IV Ordu ve Tokat İlerlinin Aldığı Göç, Verdiği Göç, Net Göç ve Net Göç Hızı ( Dönemi) Tablo V Toz Emisyonu Kütlesel Debi Hesaplamalarında Kullanılacak Emisyon Faktörleri 90 Tablo V Emisyon Faktörleri (Mobile Sources Emission Factors, EPA, 1995) Tablo V Proje Kapsamında Çalışan Araçlardan Yayılan Toplam Emisyonların Kütlesel Debileri Tablo V Projenin Arazi Hazırlık ve İnşaat Aşamasında Oluşacak Evsel Nitelikli Atıksuyun Toplam Kirlilik Yükü Tablo V EİH Alt Montaj Çalışmalarında Kullanılacak Makine ve Ekipmanların Özellikleri( ) Tablo V EİH Alt Montaj Aşamasında Tüm Kaynaklardan Oluşacak Ses (Gürültü) Düzeylerinin Mesafelere Göre Dağılımı vii

11 Tablo V EİH Üst Montaj Çalışmalarında Kullanılacak Makine ve Ekipmanların Özellikleri Tablo V EİH Üst Montaj Aşamasında Tüm Kaynaklardan Oluşacak Ortalama Ses (Gürültü) Düzeylerinin Mesafelere Göre Dağılımı, Şekil V EİH Üst Montaj Aşamasında Tüm Kaynaklardan Oluşacak Ses (Gürültü) Düzeyinin Mesafelere Göre Dağılımı Grafiği Tablo V Şantiye Alanı İçin Çevresel Gürültü Sınır Değerleri, Tablo V kv EİH ve TM için Gürültü Ölçüm Değerlerileri, Tablo V İletim Hatlarının Bakım Malzemeleri Tablo V Kansere Sebebiyet Vermesi Muhtemel Faktörlerin Bağıl Riskleri Tablo V Elektrikli Ev Aletlerinin Manyetik Alan Şiddetleri Tablo V /60 Hz. Elektrik ve Manyetik Alanlar İçin Sınır Değerler Tablo V Yüksek Gerilimli Elektrik İletim Tesislerinden Kaynaklı Elektrik ve Manyetik Alanlar (Havai Hattın Tam Altında Yer Altı Hattının Tam Üstünde TM nin Çitinde Yaklaşık Ölçüm Aralığı) Tablo V Amerikan Bonneville Power Administration Firmasının Belirli Mesafelerde Göre Yaptığı EMA Ölçümleri Tablo V Güvenli Yaklaşım İçin Gerekli Düşey Mesafeler Tablo V Güvenli Yaklaşım İçin Gerekli Yatay Mesafeler Tablo VIII.1.1. İzleme Programı (EİH) viii

12 ŞEKİLLER DİZİNİ Sayfa No Şekil I.1.1. Planlanan EİH ve Bölgenin Enerji Üretim-İletim Sistem Haritası (Ölçeksiz)... 3 Şekil III.3.1. EİH İş Akım Şeması Şekil IV.2.1. Ordu İli Morfoloji Haritası Şekil IV.2.4. Ordu İli deprem haritası Şekil IV.2.5. Tokat İli deprem haritası Şekil IV Türkiye deki Fitocoğrafik Bölgeler ve Anadolu Diyagonali (Çaprazı) Şekil IV Faaliyet Alanın Grid Kareleme Sistemindeki Yeri Şekil IV Fitocoğrafya spektrumu Şekil IV En çok bulunan familyaların spektrumu Şekil V EİH Alt Montaj Aşamasında Tüm Kaynaklardan Oluşacak Ses (Gürültü) Düzeylerinin Mesafelere Göre Dağılımı Grafiği ix

13 EKLER DİZİNİ Ek-1 Ek-2 Yer Bulduru Haritası Proje Güzergahını Gösterir 1/ Ölçekli Topografik Harita Ek-3 1/ Ölçekli Topoğrafik Harita Üzerinde Proje Güzergahı Arazi Varlığı Haritası Ek-4 Ek-5 Ek-6 Ek-7 Ek-8 1/ Ölçekli Topoğrafik Harita Üzerinde Proje Güzergahı Orman Mesçere Haritası 1/ Ölçekli Topoğrafik Harita Üzerinde Proje Güzergahı Jeoloji Haritası Proje Güzergahı Vejetasyon Haritası Proje Güzergahından Görünümler Fosseptik Çukur Planı Ek-9 ÇED İnceleme ve Değerlendirme Formu Ek-10 Resmi Yazılar Ek-11 Halkın Katılımı Toplantısı Tanıtım Kitapçıkları, Gazete ve Toplantı Tutanakları Ek-12 Acil Müdahale Planları KISALTMALAR ÇED EİH kv TEİAŞ TM EMA TÜİK HES ND G T EKAT INIRC WHO UNEP Hz TUBİTAK :Çevresel Etki Değerlendirmesi :Enerji İletim Hattı :Kilo Volt :Türkiye Elektrik İletim Anonim Şirketi :Trafo Merkezi :Elektromanyetik Alan :Türkiye İstatistik Kurumu :Hidroelektrik Enerji Santralı :Nihai Direk :Gaus :Tesla :Elektrik Kuvvetli Akım Tesisleri :Uluslar arası Radyasyondan Koruma Birliği :Dünya Sağlık Örgütü :Birleşmiş Milletler Çevre Programı :Hertz :Türkiye Bilimsel ve Teknik Araştırma Kurumu x

14 BÖLÜM 1 PROJENİN TANIMI VE AMACI

15 EİH BÖLÜM I: PROJENİN TANIMI VE AMACI (Proje Konusu Faaliyetin Tanımı, Ömrü, Hizmet Amaçları, Pazar veya Hizmet Alanları ve Bu Alan İçerisinde Ekonomik ve Sosyal Yönden Ülke, Bölge ve/veya İl Ölçeğinde Önem ve Gereklilikleri) Türkiye Elektrik İletim A.Ş. (TEİAŞ) Genel Müdürlüğü, devletin genel enerji ve ekonomik politikalarına uygun olarak; elektrik iletimi ve yük dağıtımı ile ilgili faaliyetleri verimlilik ve karlılık ilkelerine göre kurulması öngörülen yeni iletim tesislerinin (şalt, enerji iletim hattı, trafo merkezi) etüt ve planlamasını yapmak, buna bağlı olarak yatırım programına alınıp yapılmasını sağlamak ve tüm iletim tesislerini devralmak, mevcut ve kurulacak tesisleri işletmek, bakım, onarım ve rehabilitasyonunu yapmak ve gerek gördüğünde bu fonksiyonları yerine getirmek üzere, hizmet satın almak amacı ile tarihinde kurulmuştur. Enerji sektöründe temel amaç, artan nüfusun ve gelişen ekonominin enerji ihtiyaçlarının sürekli ve kesintisiz bir şekilde ve mümkün olan en düşük maliyetlerle karşılanabilmesidir. TEİAŞ bu amaç doğrultusunda, her yıl yeni Enerji İletim Tesisleri (şalt sahası, enerji iletim hattı, trafo merkezi) tesis etmektedir. Bu proje kapsamında, TEİAŞ Genel Müdürlüğü tarafından 154 kv geriliminde 1272 MCM iletkenli yaklaşık 60.6 km uzunluğunda Topçam-Reşadiye Enerji İletim Hattının (EİH) tesisi ve işletilmesi planlanmaktadır. Tesisi ve işletilmesi planlanan EİH ile Ulusal İletim Ağı (Enterkonnekte Sistem) içerisinde yeni bir ring oluşturulacaktır. Projenin tamamlanmasıyla bölgede ve ülke genelinde enerji ihtiyacı sürekli ve kesintisiz olarak karşılanacak ve enerjinin kesintisiz karşılanması ile bölge ve ülke genelinde ekonomik, turizm ve sosyal gelişimde süreklilik sağlanacaktır. Planlanan EİH Ordu ili sınırları içerisinde bulunan Topçam HES ten başlayarak, Tokat ili Reşadiye ilçesi sınırı içerisinde bulunan Reşadiye TM ye bağlanarak enterkonnekte sisteme entegre olacaktır. Hattın yaklaşık 26 km si Ordu il sınırlarından, 34,6 km si ise Tokat il sınırlarından geçmektedir. EİH ve no lu someleri arasında Kelkit çayından,13-14 no lu someler arasında ise dere yatagından atlama yapacaktır. Ayrıca no lu someler arasında ise Karayolundan atlama yapmaktadır. Hat boyunca 24 adet some, 1 adet Nihai ve yaklaşık 180 adet taşıyıcı direk olmak üzere toplam 205 adet direk kullanılması planlanmaktadır. Proje alanını gösterir yer bulduru haritası Ek-1 de, hat güzergahını gösterir 1/ ölçekli topografik harita ise Ek-2 de verilmiştir. Tesisi planlanan EİH ile enerji kaynağı olarak yüksek gerilime ihtiyaç duyan sanayi alanlarının yaygınlaşması sağlanmış olacaktır. Böylece, Ordu ve Tokat illerinde sanayinin gelişmesi sağlanacak ve bölgenin ekonomik ve sosyal gelişimindeki süreklilikte sekteye uğramayacaktır. Dolayısıyla projenin tesis edilmesi, hem bölge ekonomisini hem de Türkiye ekonomisini olumlu yönde etkileyecektir. Türkiye de TEİAŞ Genel Müdürlüğü tarafından hazırlanan ve yıllarını kapsayan Türkiye Elektrik Enerjisi 10 Yıllık Üretim Kapasite Projeksiyonu raporunda Türkiye nin 10 yıl sonrasına ilişkin enerji ihtiyacı Tablo I.1 de verilmektedir. Bu tabloya bakıldığında 2015 yılında Türkiye de enerji ihtiyacının GWh olacağı görülmektedir. 1

16 EİH Tablo I.1. Türkiye Elektrik Enerjisi 10 Yıllık Ürtetim Kapasite Projeksiyonu YIL PUANT TALEP ENERJİ TALEBİ MW Artış GWh Artış Tesis edilmesi ve işletilmesi planlanmakta olan bu hattın, en son düzenlemelere göre % 3 amortisman göz önüne alındığında, projenin ömrü yaklaşık 30 yıl olarak öngörülmektedir. Ömrünü tamamlayan hat uygun görülmesi halinde mevcut güzergâh kullanılarak yenileme yapılmaktadır. Aksi durumlarda ise direkler yerlerinden sökülerek işletmeye son verilebilir. Projenin yerini gösterir, bölgenin enerji üretim-iletim sistem haritası Şekil I.1.1 de verilmiştir. ÇED çalışmalarında, hat güzergahının sağından ve solundan 2.5 km olmak üzere toplam 5 km genişliğinde bir koridor "inceleme alanı" olarak alınacaktır. Bu inceleme alanı içerisindeki hassas ortamlar taranmış olacaktır. 2

17 TEİAŞ 154 Kv TOPÇAM-REŞADİYE EİH ÇED DOSYASI 154 kv Topçam HES-Reşadiye Havza TM EİH Şekil I.1.1. Planlanan EİH ve Bölgenin Enerji Üretim-İletim Sistem Haritası (Ölçeksiz) 3

18 TEİAŞ 154 Kv TOPÇAM-REŞADİYE EİH ÇED DOSYASI Şekil I.1.2. EİH nin yerleşim yerleri geçişlerini gösterir uydu görüntüsü (Ölçeksiz) Kaynak: Takribi güzergah, Google Earth 4

19 BÖLÜM II PROJE İÇİN SEÇİLEN YERİN KONUMU

20 BÖLÜM II: PROJE İÇİN SEÇİLEN YERİN KONUMU II.1. Hat Güzergahının Arazi Kullanım Haritası Üzerinde Gösterimi, Yerleşim Alanlarına Mesafesi, Mevcut Arazi Kullanım Haritası veya Kroki Üzerinde Gösterimi, Hat Güzergahı ve Yakın Çevresinde Bulunan Tarım, Sanayi ve Koruma Alanlarının, Sağlık Koruma Bandı nın Harita Üzerinde Gösterilmesi, Mesafelerin Belirtilmesi, Alanın/Yakın Çevresinin Panoramik Fotoğraflandırılması, TEİAŞ Genel Müdürlüğü tarafından tesisi ve işletilmesi planlanan 154 kv gerilimli yaklaşık 60.6 km uzunluğundaki Topçam Reşadiye EİH güzergâhı; Ordu ili Gölköy ve Mesudiye ilçeleri ile Tokat İli Reşadiye ilçe sınırları içerisinde kalmaktadır. Hattın yaklaşık 26 km si Ordu, 34,6 km si Tokat illerinden geçmektedir. Topçam HES ten başlayan hat en yakın yerleşim yerine Sogukpınar, Karşıkent ve Hamzalı Köylerine yaklaşık 200 m, Civan Mahallesine ise yaklaşık 30 m yakından geçmektedir. EİH ve nolu Someler arasında Kelkit çayından, nolu Someler arasında ise dere atlaması yapılmaktadır. Ayrıca no lu someler arasında Karayolundan atlama yapmaktadır. ÇED çalışmaları kapsamında güzergâhın sağından ve solundan 2,5 km olmak üzere toplam 5 km lik bir koridor değerlendirilmektedir. Bunun sebebi, proje ile ilgili Kurum kuruluşlardan alınacak görüşler doğrultusunda yapılması muhtemel güzergâh değişikliğinin bu koridor içerisinde kalmasını sağlamaktır. Projeye ait Yer Bulduru Haritası Ek-1 de, EİH güzergâhından fotoğraflar Ek-7 te verilmiştir. Planlanan EİH güzergahının en yakın yerleşim yerlerine göre konumları ve hatta olan yaklaşık mesafeleri Tablo II.1.1 de verilmiştir. Tablo II.1.1 de hattın yerleşim yerlerine göre konumları ve uzaklıkları il, ilçe ve köy vb merkezler esas alınarak takribi olarak belirtilmiş ve sadece konum belirlemeye yönelik bir bilgi niteliğindedir. Belirtilen mesafeler bilgi niteliğinde olup taahhüt değildir. Söz konusu mesafeler inceleme koridoru içerisinde direk yerlerinin kesinleşmesi durumunda ve teknik gerekçeler nedeniyle değişkenlik gösterebilmektedir. Proje bölgesinde yapılan detaylı çalışmalar sonucunda, toplanan bilgiler (harita, plan, koruma bölgeleri, arazi durumu vb.) doğrultusunda, proje güzergahının son şekli verilmiştir. Planlanan bu EİH güzergahına ait some noktalarının koordinatları, eklerde yer alan 1/ ölçekli proje güzergah haritasında sunulmuş olup (Bkz. Ek-2), hat güzergahındaki some noktalarının koordinatları Tablo II.1.2 de verilmiştir. Coğrafi Bilgi Sistemi (CBS) ortamında, koordinatlı bir şekilde hazırlanan Orman Meşcere Haritası ve Arazi Varlığı Haritası nın bir arada değerlendirilmesi sonucu elde edilen verilere göre, planlanan yaklaşık 60.6 Km uzunluğundaki EİH güzergahının yaklaşık 27.5 Km lik kısmı orman, 17,3 Km lik kısmı tarım, 15,6 Km lik kısmı Mera ve 0,2 Km lik kısmı Diğer sayılan alanlar içerisinden geçmektedir. Proje güzergahını gösteren 1/ ölçekli topoğrafik harita, 1/ ölçekli proje güzergahı arazi kullanım kabiliyet sınıfları haritası, 1/ ölçekli topoğrafik harita üzerinde orman mesçere haritası, 1/ ölçekli topoğrafik harita üzerinde proje güzergahı jeoloji haritası ve proje güzergahı vejetasyon haritası eklerde verilmiştir (Bkz. Ek-2, Ek-3, Ek-4, Ek-5 ve Ek-6). 5

21 Tablo II.1.1. EİH Güzergahına En Yakın Yerleşim Merkezleri ve Güzergaha Uzaklıkları (Yerleşim Merkezleri Güzergah Planı dikkate alınarak sıralanmıştır.), Yerleşim Adı İl İlçe Mesafe (m) Yön Çayırpınar Tokat Reşadiye 250 Güney Karşıkent Tokat Reşadiye 200 Güney Bostankolu Tokat Reşadiye 300 Güney Köklüköy Tokat Reşadiye 1150 Güney Bayırbaşı Tokat Reşadiye 1000 Güney Gülkonak Tokat Reşadiye 2350 Güney Hasanşeyh(B) Tokat Reşadiye 700 Güney Gürpınar Tokat Reşadiye 300 Güney Baydarlı(B) Tokat Reşadiye 1400 Güney Soğukpınar (B) Tokat Reşadiye 200 Kuzey Reşadiye Tokat Reşadiye 1400 Kuzey Altıparmak Tokat Reşadiye 2250 Kuzey Çavuşbeli Tokat Reşadiye 850 Kuzey Çambalı Tokat Reşadiye 750 Kuzey İslamlı Tokat Reşadiye 500 Kuzey Akdoğmuş Tokat Reşadiye 2250 Kuzey Kuzbağı (B) Tokat Reşadiye 850 Kuzey Gündogan Tokat Reşadiye 1100 Kuzey Cimiteke (B) Tokat Reşadiye 2250 Kuzey Mahmudiye Ordu Mesudiye 1600 Güney Çukuralan Ordu Mesudiye 700 Güney Güzelce Ordu Mesudiye 400 Güney Civan Mah. Ordu Mesudiye 30 Güney Kavaklıdere Ordu Mesudiye 2000 Kuzey Hamzalı Ordu Topçam Pınarlı Ordu Topçam Kaynak: 1/ Ölçekli Güzergah Planı *Belde Belediyesi 200 Kuzey 500 Kuzey 6

22 Tablo II.1.2. EİH Güzergahındaki Some Noktaları Koordinatları UTM ED50 COĞRAFİ WGS84 NOKTA NO UTM (Y) UTM (X) BOYLAM ENLEM ND , , S , , S , , S , , S , , S.4/A , , S , , S , , S , , S , , S , , S , , S , , S , , S , , S , , S , , S , , S , , S , , S , , S , , S , , S , , S , , Kaynak: 1/ Ölçekli Güzergah Planı (Bkz. Ek-2) II.2. Hat Güzergahı için Seçilen Yer ve Kullanılan Teknoloji Alternatifleri Bu proje kapsamında, Ordu ili Gölköy ve Mesudiye ve Tokat İli Reşadiye ilçeleri sınırları içerisinde Topçam HES ten başlayıp Reşadiye TM ye bağlantı sağlanacaktır. Hattın, 154 kv geriliminde 1272 MCM iletkenli yaklaşık 60.6 km uzunluğunda tesisi ve işletilmesi planlanmaktadır. EİH nın yaklaşık 26 km si Ordu, 34,6 km si Tokat illerinden geçmektedir. Söz konusu projeden etkilenecek alan belirlenirken projeden kaynaklanan çevresel, ekonomik ve sosyal etkiler bir arada değerlendirilmiştir. Proje kapsamında, çevresel kirlilik yaratacak unsurlar olan hava, su ve gürültü kirlilikleri ile flora-fauna, istihdam, sosyoekonomik özellikler, tarım ve orman alanları gibi faktörler esas alınmıştır. Bu doğrultuda söz konusu proje alternatifleri, güzergâh seçimi ve teknoloji seçimi olmak üzere iki başlık altında incelenmiştir. 7

23 II.2.1. Güzergah Seçimi Alternatifleri TEİAŞ Genel Müdürlüğü tarafından tesis edilmesi planlanan 154 kv Topçam Reşadiye EİH projesi arazi şartları, işletme ve bakım koşulları ve kurum-kuruluş yazışmaları göz önüne alınarak en uygun alternatif olarak hazırlanmış olup proje güzergahı dışında bir güzergah bulunmamaktadır. Söz konusu güzergâh, kurum-kuruluş yazışmaları yapılarak, kurumların görüşleri alınmış ve mesafe olarak en kısa alternatif seçilmiştir. EİH güzergâhı boyunca yerleşim yerlerinden mümkün olduğunca uzak noktalardan geçilmesine özen gösterilmiştir. Bunun yanı sıra proje güzergâhının belirlenmesinde; - Yerleşim alanlarından, imarlı sahalardan, hassas alanlardan ve sit alanlarından ve su kaynaklarından mümkün olduğunca uzak kalmasına; - Mevcut yolların kullanılmasına ve mümkün olduğunca yeni yollarının açılmasına gerek kalmamasına; - Bakım, işletme kolaylıkları sağlamasına; - Maliyet açısından en kısa güzergah olmasına; - Arazinin morfolojik özelliklerinin uygunluğuna dikkat edilerek güzergah seçimi yapılmıştır. Bu doğrultuda yukarıda belirtilen faktörler göz önüne alındığında mevcut güzergahtan başka bir alternatif ortaya çıkmamış olup, proje güzergahını gösteren 1/ ölçekli topoğrafik harita eklerde sunulmuştur (Bkz. Ek-2). II.2.2. Teknoloji Seçimi Alternatifleri Enerji iletim hattı projeleri kapsamında teknoloji bakımından iki alternatif söz konusu olmaktadır. Bu alternatifler; yer altı kabloları ve havai hatlar olarak sıralanabilir. Yeraltı kabloları, tarih ve sayılı Resmi Gazete de yayınlanarak yürürlüğe giren Elektrik Kuvvetli Akım Tesisleri Yönetmeliği hükümleri gereğince kimyasal, mekanik ve ısıl etkilerden olabildiğince uzak ya da bunlara karşı korunmuş alanlara döşenmelidir. Ayrıca söz konusu yönetmelik gereği yer altı kabloları imar çalışmaları tamamlanmış alanlardan geçirilebilmektedirler. Bununla birlikte yeraltı kabloları, çevresel etkileri bakımından bazı hususlarda havai hatlara oranla daha elverişli olmasına rağmen, arazi kullanımı, hafriyat işlemleri, elektromanyetik alanın dağılımı gibi konularda daha olumsuz etkilere sebep olduğu bilinmektedir. Bunun yanı sıra, kablolu sistemlerin maliyeti, havai hatlara göre çok daha yüksektir. Bu nedenle 154 kv Topçam Reşadiye EİH projesi kapsamında havai hatın kullanılmasının daha uygun olacağına karar verilmiştir. II.3. Proje Kapsamındaki Faaliyet Ünitelerinin Konumu (Bütün idari ve sosyal ünitelerin, teknik alt yapı ünitelerinin ve varsa diğer ünitelerin proje alanı içindeki konumlarının vaziyet planı üzerinde gösterimi). TEİAŞ Genel Müdürlüğü tarafından 1272 MCM iletkenli yaklaşık 60.6 Km uzunluğunda 154 kv Topçam-Reşadiye EİH projesinin tesis edilmesi ve işletilmesi planlanmaktadır. Söz konusu proje dahilinde proje güzergahını gösteren haritalar; 1-) Ek 2: 1/ ölçekli proje güzergâhı topoğrafik haritası (Veri Tabanı: 1/ ölçekli topoğrafik haritalar, Harita Genel Komutanlığı) 8

24 2-) Ek 3: 1/ ölçekli proje güzergahı arazi mülkiyet durumu ve arazi kullanım kabiliyet sınıfları haritası (Veri Tabanı: Harita Genel Komutanlığı ndan temin edilen 1/ ölçekli topoğrafik haritalar ve 1/ ölçekli Sakarya İli Arazi Varlığı Haritaları) 3-) Ek 4: 1/ ölçekli topoğrafik harita üzerinde proje güzergahı orman mesçere haritası (Veri Tabanı: Harita Genel Komutanlığı ndan temin edilen 1/ ölçekli topoğrafik haritalar ve 1/ ölçekli ilgili Orman İşletme Müdürlüğü ne ait orman mesçere haritaları) 4-) Ek 5: 1/ ölçekli topoğrafik harita üzerinde proje güzergahı jeoloji haritası (Veri Tabanı: Harita Genel Komutanlığı ndan temin edilen 1/ ölçekli topoğrafik haritalar ve MTA dan temin edilen 1/ ölçekli jeoloji haritaları) 5-) Ek 6: Proje güzergahı vejetasyon haritası (Veri Tabanı: Harita Genel Komutanlığı ndan temin edilen 1/ ölçekli topoğrafik haritalar, 1/ ölçekli orman mesçere haritaları, 1/ ölçekli arazi varlığı haritaları) Proje alanını gösterir yer bulduru haritası ve proje güzergahından fotoğraflar eklerde verilmiştir (Bkz. Ek-1, Ek-7). 9

25 BÖLÜM III PROJENİN EKONOMİK VE SOSYAL BOYUTLARI

26 BÖLÜM III: PROJENİN EKONOMİK VE SOSYAL BOYUTLARI III.1. Projenin Gerçekleşmesi İle İlgili Finans Kaynakları 154 kv gerilimli Topçam-Reşadiye EİH projesi Türkiye Elektrik İletim A.Ş. Genel Müdürlüğü yatırım planında bulunan bir proje olduğundan TEİAŞ Genel Müdürlüğü bütçesinden finanse edilecektir. Planlanan EİH nın işletmesi de TEİAŞ Genel Müdürlüğü tarafından yapılacaktır III.2. Proje Bedeli 154 kv gerilimli Topçam-Reşadiye EİH projesinin başlıca maliyet kalemleri; Kamulaştırma maliyetleri, Ekipman temin maliyetleri, Arazi hazırlık ve inşaat çalışmalarından kaynaklanacak personel istihdamı, personel ihtiyaçları, ulaşım, inşaat araçları için kullanılacak yakıt gibi maliyetler, Projeden kaynaklanacak çevresel etkilerin minimize edilmesi için alınacak önlemlerin maliyeti (atıkların bertarafı, arazinin eski haline getirilesi vs.), İşletme giderleri olarak sıralanabilir. Toplam uzunluğu yaklaşık 60.6 Km olan 154 kv gerilimli projenin tesisinin toplam maliyeti yaklaşık t olarak hesaplanmıştır. III.3. Projenin Gerçekleşmesi İle İlgili İş Akım Şeması veya Zamanlama Tablosu 154 kv gerilimli Topçam-Reşadiye EİH projesinin inşaat süresi için yaklaşık 18 ay planlanmaktadır. Bu doğrultuda, proje kapsamında inşa edilecek EİH ye ait iş akım şeması Şekil III.3.1 de, projenin gerçekleşmesi ile ilgili zamanlama tablosu ise Tablo III.3.1 de belirtilmiştir. Şekil III.3.1. EİH İş Akım Şeması 10

27 Tablo III.3.1. Zamanlama Tablosu (EİH) Yapılacak İşler Etüt Proje ÇED Prosedürü Kamulaştırma İnşaat ve Montaj İşlemleri Gerekli Testlerin Yapılması İşletme III.4. Projenin Fayda-Maliyet Analizi Enerji, ekonomik ve sosyal kalkınma için temel girdilerden birisi olduğundan, Tokat ili Reşadiye ve Ordu İli Gölköy ve Mesudiye ilçeleri sınırları içerisinde yapılması ve işletilmesi planlanan 154 kv Topçam Reşadiye EİH projesi, kısa vadede maliyetini çıkaracağı ve proje ömrü içerisinde kar getireceği öngörülmektedir. Ek-4 te yer alan 1/ ölçekli proje güzergahı Orman Mesçere Haritası na ve Ek- 9 da verilen İnceleme ve Değerlendirme Formu na göre EİH nın yaklaşık 27.5 Km lik kısmı ormanlık sayılan alan içinden geçmektedir. EİH nın tesis edilmesiyle, bir kısım direk yerleri tarım alanlarına isabet etmektedir. Direklerin yerleştirileceği tarım alanlarında, inşaat (kazı, montaj vb.) çalışmaları bittikten sonra tarım yapılmaya devam edilebilecektir. Dolayısıyla uzun vadede önemli bir tarımsal kayıp söz konusu olmayacaktır. Ayrıca EİH nın güzergahı merkez olmak üzere, sağından ve solundan maksimum 25 er metre olmak üzere toplam 50 m genişliğinde koridor irtifak hakkı olarak, her direk için ise Tablo III.6.1 de verilen alanlar ise mülkiyet hakkı olarak kamulaştırılacaktır. Dolayısıyla bölge halkının bu noktada ekonomik kaybı da karşılanmış olacaktır. EİH inşaat çalışmaları sırasında geçici süre için de olsa bölgede bir istihdam imkanı sağlanacaktır. Proje kapsamında çalışacak mühendis, teknisyen ve makine operatörleri gibi teknik personel ve vasıfsız işçiler mümkün olduğu kadar bölgeden temin edilmeye özen gösterilecektir. Bu da kısa vadede bölge ekonomisine arazi hazırlama ve inşaat çalışmaları süresince ekonomik yönden olumlu katkılar sağlayacaktır. EİH tesisleri altyapı yatırımları olup, yatırımın fayda-maliyete etkisi dolaylı olmaktadır. Enerji tüketimi; nüfus artışı, turizm, sanayileşmenin ilerlemesi, teknolojinin yaygınlaşması ve refah seviyesinin giderek yükselmesine paralel olarak artmakta olup, bu ve benzeri projelerin gerekliliği günden güne artmaktadır. Söz konusu EİH ile 154 kv gerilim kademesinde, enterkonnekte sisteme bağlanacak hat ile bölgesel yatırımlar için gerekli olan altyapı yatırımlarından biri olan elektrik enerjisinin iletimi sağlanarak ulusal enterkonnekte sistem içerisinde yeni bir ring bağlantısı oluşturulacaktır. Böylece bölgede sürekli ve kesintisiz enerji sağlanacak ve proje ile hem bölge ekonomisi hem de Türkiye ekonomisini, olumlu yönde etkileyecektir. 11

28 III.5. Proje Kapsamında Olmayan Ancak Projenin Gerçekleşmesine Bağlı Olarak, Yatırımcı Firma veya Diğer Firmalar Tarafından Gerçekleştirilmesi Tasarlanan Diğer Ekonomik, Sosyal ve Altyapı Faaliyetleri Bu proje kapsamında, sadece 154 kv geriliminde yaklaşık 60.6 Km uzunluğunda Topçam Reşadiye EİH nin tesis edilmesi ve işletilmesi planlanmaktadır. Proje kapsamında olmayan ancak projenin gerçekleşmesine bağlı olarak, bölgede TEİAŞ Genel Müdürlüğü tarafından gerçekleştirilmesi tasarlanan diğer ekonomik, sosyal ve altyapı faaliyetleri bulunmamaktadır. III.6. Kamulaştırma (Kamulaştırılacak alanların 1/ lik Harita Üzerinde Gösterimi, Mevcut Kullanım ve Mülkiyet Durumu, İstimlak ve İzin İrtifak Hakkı ile İlgili Bilgi Verilmesi) Coğrafi Bilgi Sistemi (CBS) ortamında, koordinatlı bir şekilde hazırlanan Orman Meşcere Haritası ve Arazi Varlığı Haritası nın bir arada değerlendirilmesi sonucu elde edilen verilere göre, planlanan yaklaşık 60.6 Km uzunluğunda planlanan EİH güzergahının yaklaşık 27.5 Km lik kısmı orman, 17,3 Km lik kısmı tarım, 15,6 Km lik kısmı Mera ve 0,2 Km lik kısmı diğer sayılan alanlar içerisinden geçmektedir. (Bkz. Tablo IV.2.4.1). TEİAŞ Genel Müdürlüğü tarafından, Kamulaştırma Kanunu gereğince, kamulaştırma planı doğrultusunda gerek mülkiyet için ve gerekse irtifak tesisi için istimlak komisyonu tarafından kamulaştırmaları yapılarak hak sahiplerine arazi bedelleri ödenecektir. EİH için kullanılacak direk tipleri henüz belirlenmemiştir. Bu nedenle yaklaşık 205 adet direk için yaklaşık m2 alanda arazinin vasfına göre mülkiyet hakkı olarak kamulaştırma yapılacak, izin alınacak veya tahsis amacı değişikliği yapılacaktır. Ayrıca,güzergahın sağından ve solundan 25 m olmak üzere (direk yerleri ve mera alanları hariç) genişliği 50 metreye varan ( m2) alanda irtifak hakkı kurulacaktır. EİH güzergahına isabet eden taşınmazlarda yapılacak mülkiyet kamulaştırmaları ile irtifak hakkı kurulması işleri 2942 sayılı Kamulaştırma Kanunu hükümlerince TEİAŞ tarafından oluşturulan kıymet takdir komisyonları marifeti ile kamulaştırma/irtifak bedelleri tespit edilecek ve hak sahipleri ile anlaşma sağlanması durumunda bu kamulaştırma bedelleri hak sahiplerine ödenecektir. İrtifak alanlarının tesisi aşamasında alanların hesaplanması aşağıdaki formüller kullanılarak gerçekleştirilmektedir. Direk yerlerinin dışındaki, tel altında kalan araziler Elektrik Kuvvetli Akım Tesisleri Yönetmeliğinde tanımlanan yatay ve düşey mesafeler korunmak şartı ile hak sahipleri tarafından kullanılmaya devam edilebilecektir. Gerek mülkiyet hakkı ve gerekse irtifak hakkı alınacak alanların yaklaşık yüzölçümü, Tablo III.6.1. de verilmiştir. Tablo III.6.1. Tarım Alanlarından Geçen Hat Boyunca Mülkiyet Hakkı ve İrtifak Hakkı Alınacak Alanların Yaklaşık Yüzölçümü Direk Tipi Birim Alanı (m 2 ) Adet Alan (m 2 ) Direk Yerleri için Kamulaştırılacak, İzin alınacak veya Tahsis Amacı Değişikliği Yapılacak Alan Taşıyıcı Direkler 200 m m 2 Durdurucu Direkler 300 m m 2 İrtifak Hakkı İçin Kamulaştırılacak veya İzin Alınacak Alan ( m x 50 m) m 2 Toplam m 2 Kaynak: Güzergah Planından Yaklaşık Olarak Çıkartılmıştır. 12

29 Proje kapsamında inşa edilecek EİH nin Arazi Mülkiyet Durumunu ve Arazi Kullanım Kabiliyet Sınıfları na göre dağılımı Tablo IV de verilmiştir. Buna göre, yaklaşık 101 direk orman sayılan alanlar, 51 adet direk ise tarım alanları içerisinde inşa edilecektir. Özellikle tarım alanlarına denk gelen toplam 51 direk yeri oturma alanları için (emniyet mesafesi dahil) toplam m² alan mülkiyet hakkı olarak kamulaştırılacaktır. EİH güzergahı boyunca enerji taşıyan tellerin altında kalan ve irtifak hakkı için kamulaştırılacak tarım alanlarında, inşaat bittikten sonra tarım yapılmaya devam edilecektir. III.7. Projeye İlişkin İzin Prosedürü (ÇED Sürecinden Sonra Alınacak İzinler) Proje kapsamında güzergah içerisinde yer alan tarım alanlarının, tarım dışı amaçla kullanılması için, tarih ve sayılı Resmi Gazete de yayımlanarak yürürlüğe giren 5403 sayılı Toprak Koruma ve Arazi Kullanımı Kanunu hükümleri gereğince, Ordu ve Tokat Gıda, Tarım ve Hayvancılık İl Müdürlüğü ve/veya Gıda, Tarım ve Hayvancılık Bakanlığı ndan gerekli izinler alınacaktır. Ayrıca ormanlık sayılan alanların kullanılacağı hat boyunca, 6831 Sayılı Orman Kanunun, 5192 sayılı kanunla değişik, 17/3 maddesi gereği Orman İzni, Amasya ve Giresun Orman Bölge Müdürlükleri nden alınacaktır. Bununla birlikte or man alanları için kamulaştırma yapılması söz konusu olmayacaktır. III.8. Proje ile İlgili Olarak Bu Aşamaya Kadar Gerçekleştirilmiş Olan İş ve İşlemlerin Kısaca Açıklanması, Zamanlama Tablosu Proje kapsamında yapılacak işlere ait zamanlama tablosu Tablo III.3.1 de verilmiştir. Bu tabloya göre projenin ÇED ve Etüt-Proje ile ilgili işlemleri devam etmektedir. Diğer işlere ait süreçler bu iki işlemin tamamlanmasının ardından gerçekleştirilecektir. Proje kapsamında; Güzergâh belirleme, Seçilen güzergâh üzerinden kamu-kurum ve kuruluşlarla yazışmalar, ÇED sürecinin başlatılması, ÇED sürecinde güzergâh ve yakın çevresi ile ilgili haritaların temini ve haritalama çalışmaları, İşlemleri gerçekleştirilmiştir. III.9. Diğer Hususlar Bu bölümde belirtilecek başka herhangi bir husus bulunmamaktadır. 13

30 BÖLÜM IV PROJEDEN ETKİLENECEK ALANIN BELİRLENMESİ VE BU ALAN İÇİNDEKİ MEVCUT ÇEVRESEL ÖZELLİKLERİN AÇIKLANMASI

31 BÖLÜM IV: PROJEDEN ETKİLENECEK ALANIN BELİRLENMESİ VE BU ALAN İÇİNDEKİ MEVCUT ÇEVRESEL ÖZELLİKLERİN AÇIKLANMASI IV.1. Projeden Etkilenecek Alanın Belirlenmesi, (Etki Alanının Nasıl ve Neye Göre Belirlendiği Açıklanacak ve Etki Alanı Harita Üzerinde Gösterilecek) Projeden etkilenecek alanın belirlenmesi için projeden kaynaklanan çevresel, ekonomik ve sosyal boyutlardaki etkilerin bir arada değerlendirilmesi gerekmektedir. Bu etkilerin bazıları doğrudan, bazıları ise dolaylı etkilerdir. Proje etki alanı; flora, fauna, gürültü, EMA, tarım alanları, orman, yerleşim yerleri vb. göz önüne alınarak seçilmiştir. EİH inşaat çalışmaları sırasında, özellikle direklerin kurulacağı alanlarda yoğunlaşacak ve öncelikle direklerin kurulacağı alanlarda arazi kullanım şekli değişecektir. Ayrıca güzergâh boyunca, bu çalışmaların son aşaması olan tel çekme işlemleri sırasında yaklaşık 50 m genişliğindeki koridorda ormanlık sahalarda yapılacak tıraşlamalardan kaynaklı çevresel etki söz konusu olacaktır. Özellikle tarım alanlarındaki arazilere direklerin kurulmasından sonra tel altlarında tarım aktivitesinin sürdürülmesinde bir sakınca olmayacağı için işletme döneminde arazi kullanımında önemli bir değişiklik olmayacaktır. İşletme aşamasında ise en önemli etki görsel etki olacaktır. Dolayısıyla projenin inşaat ve işletme aşamaları göz önüne alındığında, uzun ve kısa dönemli olmak üzere iki ayrı nitelikte etki söz konusudur. İnşaat aşamasındaki etkiler geçici etkiler olup, kısa sürelidirler. Bu etkilere ait bilgiler ve alınacak önlemlerle ilgili detay bilgiler Bölüm V te verilmiştir. Projenin arazi hazırlama ve inşaat aşamasında yapılacak çalışmalardan kaynaklanacak toz, gürültü vb. etkiler kısa vadeli ve geçici olacaktır. Arazi hazırlama ve inşaat aşamasında çevresel etki alanı; yapılan toz ve gürültü hesaplamaları dikkate alınarak, EİH merkez olmak üzere hattın her iki yanından 50 şer metre olmak üzere toplam 100 metre genişliğindeki bir koridor belirlenmiştir. İşletme aşamasındaki etkiler ise uzun süreli etkiler olup, işletme aşamasında çevresel etki alanı; EMA ve gürültü değerleri dikkate alınarak, EİH nın sağından ve solundan 50 m olmak üzere toplam 100 m lik bir koridor öngörülmüştür. ÇED inceleme alanı olarak, güzergahın sağından ve solundan 2,5 km olmak üzere toplam 5 km genişliğinde bir koridor esas alınmıştır. Koridorun bu kadar geniş tutulmasının sebebi; kesin güzergâh çalışmalarında ve projenin tatbikatında arazide karşılaşılacak sorunlara (heyelan, vb.) çözüm bulmaktır. Proje güzergahını gösteren 1/ ölçekli topoğrafik harita, 1/ ölçekli proje güzergahı arazi mülkiyet durumu ve arazi kullanım kabiliyet sınıfları haritası, 1/ ölçekli topoğrafik harita üzerinde orman mesçere haritası, 1/ ölçekli topoğrafik harita üzerinde proje güzergahı jeoloji haritası ve proje güzergahı vejetasyon haritası eklerde verilmiştir (Bkz. Ek-2, Ek-3, Ek-4, Ek-5 ve Ek-6). 14