Gazilik ve mareşallik unvanı Sakarya Savaşı Güney sınırı Fransa-Ankara Ant.1921 *1.İnönü sonrası Londra Konferansı ve Moskova Ant.

Transkript

1 *Gazilik ve mareşallik unvanı Sakarya Savaşı *Güney sınırı Fransa-Ankara Ant.1921 *1.İnönü sonrası Londra Konferansı ve Moskova Ant. *Tekâlif-i Milliye Ordu gereksinimi için, Sakarya Savaşı ndan önce *1921-TBMM M.Kemal e Başkomutanlık. *Mudanya Antl. 3 Ekim 1922-Kurtuluş Savaşı nı bitiren ant. Doğu Trakya ve İstanbul savaşa gerek kalmadan kurtarıldı. *Cumhuriyet Halk Fırkası İlk parti *Terakkiperver Cum.Fırkası K.Karabekir+Rauf Orbay. Şeyh Sait Ayakl. İle kapatıldı 1925.Takriri Sükun çıkarıldı. *Serbest Cumh. Fırkası 1930.Fethi Okyar Menemen Olayı ile kapatıldı. *Musul Sorunu 1926 İngiltere Petrollerin %25 Türkiye ye sonra para Oradaki Türklerin durumu sonuçlanmamış. *Milletler cemiyetine üyelik 1932 *Balkan Paktı 1934 Türkiye, Yun, Yugoslavya, Romanya *1930 Yunanistan ile nüfus mübadelesi *1936 Montrö Boğazlar *1937 Sadabat Paktı İran, Türkiye, Irak, Afganistan *2 Eylül 1938 Hatay Devleti **30 Haziran 1939 Türkiye ye katıldı. Atatürk ün sağlığında değil. *Halkın yönetimi Cumhuriyetçilik *Sosyal hukuk devleti Halkçılık *Kurtuluş Savaşı başarısı Milliyetçilik *İnanç hürriyeti Laiklik *Ekonomik konuda devlet Devletçilik *Kurumların çağdaş değişimi İnkılapçılk *Milli Egemenlik Cumhuriyetçilik +Halkçılık *Mondros Ant. sırasında Vahdettin tahtta *İtilaf Devl. Mondros 7. ve 24. maddeye göre işgal edebilecek, ordu dağıtılacak. *İtalya Antalya, Konya Fransa Adana, Antep, Maraş *Doğu da Ermeni Batı da Yunan **7.maddeye dayanılarak ilk işgal Musul a *Osmanlıyı işgal için yapılan gizli anlaşmalarda Yunanistan yok. *Dr. Esat Paşa 1918 Milli Kongre Cemiyeti. Haksız, yalan yayınlara karşı *Mavri Mira+Etniki Eterya+Pontus Rum azınlık+zararlı cemiyetler *Sevr ile yararlı cemiyetler direnişe başladı *Direniş için önce cemiyet sonra kongreler *İzmir in işgali ile Silahlı direniş başladı +kongreler başladı +padişah yurdu kurtaramayacağını anladı. *1.Dünya Savaşı sonunda M.Kemal Yıldırım Orduları Komutanı *Samsun a gitme amacı Milli birlik *Amasya Genelgesi ile Ordu müfettişliği görevine son verildi *Sivas Kongr Milli kongreler birleşti. *İlk milli irade Amasya Genelgesi *Milli bağımsızlık ve mücadele, milli egemenlik ilk çağrı Amasya Gen. *İlk kez geçici hükümet kurulması Erzurum Kongresi nde *Erzurum Kongr. amacı Doğu Anadolu güvenliği *Erzurum Kong. önce M.Kemal istifa etmiş

2 *Misakı Milli ilan İstanbul işgal *TBMM açılınca egemenlik millete *TBMM ilk askeri zafer Gümrü Ant. Ermenilerle *TBMM ye karşı ayaklanmaları önlemek için Hıyanet-i Vataniye Kanunu *Kuvayı Milliye Batı Anadolu da Yunan işgaline karşı kurulur *İlk direniş Güney cephesi Fransızlara karşı. Hatay Dörtyol * İlk cephe Batı cephesi *Lozan a TBMM+İst.Hükümeti beraber çağrılıyor. Bunun üzerine Saltanat kald. *M.Kemal Başkomutan Sakarya doğusuna ordu çekilince, Kütahya-Eskişehir muh *Batı cephesinde en uzun savaş Sakarya S. *Kapitülasyonlar Lozan da kaldırıldı. *Ankara Ant. Fransa-Sakarya Sav. Sonu *Kars Ant. Rusya-Sakarya Sav. Sonu * Hattı müdafaa yok, sathı müdafaa var Sakarya Savaşı * İlk hedefiniz Akdeniz dir B.Taarruz * Siz orada yalnız düşmanı değil, milletin kötü giden kaderini yendiniz. 2.İnönü *Lozan Ant. Kurtuluş Savaşı nı her yönüyle tamamlayan antl. *İngiltere Boğazların güvenliğini Türklere vermek istemiş çünkü Ruslara karşı. *16 Mart 1920 İstanbul un işgali Osmanlı Devleti son. *Menemen Olayları+Şeyh Sait Ayaklanması çok partili hayata geçişi engelledi. *Laiklik ilkesinin ilk adımı Saltanatın kaldırılması. *Tevhid-i Tedrisat Eğitim Birliği *Okuryazar oranını arttırmak için Millet Mektepleri *Halkevleri 1932 *İtilaf Devl. Boğazları işgal eder Mondros 7. Maddeye göre *Wilson ilkeleri Türk egemenliğinde yaşayan başka uluslara kendini yönetme hakkı verir. *M.Kemal in ilk siyasi kişiliği Amasya * Millet işgale karşı birlikte karşı koyacaktır. Erzurum Kong. *Sivas Kongr. sonrası Damat Ferit Paşa hükümeti düşürüldü, Ali Rıza Paşa hükümeti kuruldu. *1919 Meclisi Mebusan a milletvekili adayı M.Kemal Erzurum dan *Büyük devletlerle şartsız işbirliği yok. *Sevr Ant. TBMM tarafından tanınmaz. *Takriri Sükun Şeyh Sait ve Menemen sonrası *M.Kemal Anafartalar Komutanlığına Albay olarak atanmıştır.çanakkkale. *Kadınlara seçme ve seçilme hakkı Halkçılık *M.Kemal tarih sahnesinde 31 Mart Ayaklanması. Hareket Ordusu Kom. *Osmanlı hükümeti Temsil Heyeti ni Sivas Kong.sonrası Amasya Görüşmesi ile tanıdı *T.C.yi ilk tanıyan devlet Sovyetler B. *Kurtuluş Savaşı Aşamaları Milli birlik+kongreler+silahlı Mücadele +Siyasi Sonuç *Hürriyet ve İtilaf Fırkası İngiliz yanlısı, zararlı cemiyet, meşrutiyette İttihat ve Terakki P.karşı *Yararlı cemiyet Klikyalılar Adana *Kurtuluş Savaşı başlangıcı 19 Mayıs 1919

3 *TBMM açıldı, Sivas Temsil Heyeti görevi sona erdi. * Türk vatanını parçalayan, yaşama hakkı tanımayan ant. Sevr *1.TBMM mebusları Tesanüt grupları, ıslahat grupları, istiklal grupları *Londra Konferansı 1.İnönü sonrası. TBMM katıldı, Türk halkının haklarını dünyaya duyurdu. *Antep, Maraş, Urfa Kahramanlıklarını Fransa ya karşı *2.İnönü den sonra antlaşma yok. *İlk 5 yıllık kalkınma 1934 yılında yürürlüğe girdi. *Brest-Litows ant. ile Rusya 1.Dünya Savaşı ndan çekildi *İngiliz Muhipleri Cemiyeti ne Vahdettin ve Sadrazam D.Ferit Paşa üye *Mondros Ant. Vahdettin-Ahmet İzzet Paşa Hükümeti imzalamış. *Misak-ı Milli kararlarını TBMM almış. *Tanzimat Fermanı M.Reşit Paşa *M.Kemal ve arkadaşları Şam Vatan ve Hürriyet Cemiyeti *Aşar Vergisi kaldırılması Köylüye önem, iktisat savaşı tarım yeniliği *1.İnönü siyasi sonucu TBMM nin Londra Konferansına çağrılması *Kültürel çatışmaların önlenmesi için Medreseler kapatıldı. *1.Dünya Savaşı nda taraf değiştiren ülke İtalya *1915 Londra Ant. İle İtalya taraf değişt. *1915 Tehcir Yasası ile Doğu Anadolu daki Ermeniler Suriye ye göç *Wilson ilkeleri Ermeni Devleti nden söz eden ilk belge *Hınçak+Taşnak Cemiyetleri Doğu da Ermeni Devl. Fikrini savunur. *Etnik-i Eterya Bizans Dev. diriltmek **31 Mart Vakası Volkan Gazetesi, Kıbrıslı Şeyh, 2.Abdülhamit tahttan düştü, Hareket Ordusu bastırdı. M.Kemal komutan. *Temsil Heyeti Ankara da Hâkimiyeti Milliye Gazetesi çıkardı. *Felah-ı Vatan Grubu Misakı Milliyi İstanbul Hükümetine kabul ettirdi. *Konya ayaklanması Düzenli ordunun bastırdığı ilk ayaklanma *Sevr Ant. 10 Ağustos Damat Ferit Paşa. Osmanlının son antl. *1921 Teşkilatı Esasiye 1. ve 7. maddeler günümüz Anayasada var. *Fiili savaşı bitiren Mudanya Ant.1922 *2 Mart 1926 Maarif Teşkilatı Kanunu *1924 Tevhid-i Tedrisat *Şapka İnkılâbı Kastamonu 1925 *Soyadı Kanunu 1934 *İlk demiryolu İzmir-Aydın Fransızlar *İlk 5 yıllık kalkınma planı *2.Dünya Sav. çıkması nedeniyle ikinci 5 yıllık kalkınma planı uygulanamıyor. *Amasya Gen. de Kurtuluş Savaşı gerekçesi ve yöntemi var. *Havza Gen. M.Kemal İzmir işgaline karşı tepkileri arttırmak için yayınladı. *Kapitülasyonlar ilk kez Misakı Milli de reddedildi. *TBMM İstanbul un işgalinden sonra toplandı. *Çerkez Ethem düzenli orduya karşı *Lozan da Sovyetler Boğazlara karşı Türk görüşünü destekledi. *Saltanatın geç kaldırılmasının sebebi Saltanat çevrelerinin desteğini kazanmak *Büyük Taarruz dan sonra TBMM ye işbirliği önerdi İstanbul başkent

4 olsun *Saltanat ve ulusal devlet tartışmaları en çok *Şeriye ve Evkaf Vekâleti nin kaldırılması sonucu Halifelik dinsel bir sembol oldu. *Kuvayı Milliye ye son verilip Cumhuriyet Halk Fırkası kuruldu. *Atatürk dönemindeki barışçıl politika nedeniyle Milletler Cemiyeti ne Cemiyeti Akvam a üye olmamız için çağrıda bulunulmuştur. Üye olduk Hatay da seçim ve Boğazlar konularında Milletler Cemiyeti söz sahibi. *1918 de Brest-Litowsk Ant.ile Rusya 1.Dünya Sav.dan çekildi. *Rum ve Ermeni azınlıkları Wilson Prensiplerini kullanarak, yurdumuzdan pay istediler. *Zararlı Cemiyetler Mavri Mira-Pontus Rum}Rumlar Ermeniler Etnik-i Eterya Hürriyet ve İtilaf Fırkası İngiliz yanlısı İngiliz Muhipleri Cemiyetleri Vahdettin ve Damat Ferit Paşa üye Sulh ve Selameti Osmaniye Fırkası Damat Ferit Paşa taraftarı İslam Teali Cemiyeti Konya çevresinde medreseliler tarafından Kürt Teali Cemiyeti Kürdistan kurmak *Yararlı Cemiyetler Şark Vilayetleri Müdafaai Hukuk Cemiyeti Ermenilere karşı Trakya Paşaeli Cemiyeti Edirne de Yunanistan a karşı İzmir Müdafaai Hukuk Cemiyeti Daha sonra Reddi İlhak Klikyalılar Cemiyeti Adana ve Çukurova yı savunmak Trabzon Muhafazai Hukuki Milliye Cemiyeti Rumlara karşı Milli Kongre Cemiyeti Dr.Esat Paşa tarafından İstanbul da *1918 de Mebusan Meclisi dağıtıldı. *1919 Damat Ferit Paşa hükümeti kuruldu. *15 Mayıs 1919 da İzmir işgali-yunanlılar *İzmir in işgaliyle çatışma dönemi başlamıştır. *Gazeteci Hasan Tahsin İzmir-ilk kurşun *Batıda kongreler Balıkesir, Nazilli, Alaşehir, Edirne *İzmir işgalinden sonra 1919 da Paris Barış Konferansı-Amiral Bristol un görüşleri *Amasya Genelgesi Ulusal egemenlik kavramı ilk kez Vatanın ve milletin bağımsızlığı tehlikededir Milletin bağımsızlığını milletin kendi azim ve kararı kurtaracak Sivas ta kongre toplanacak 10 Temmuz da Erzurum da kurultay toplanacak İstanbul hükümeti görevini yerine getirememektedir. *Erzurum Kongresi 10 Temmuz 1919 Bir hükümetin kurulması fikri ilk kez ortaya atıldı. Vatan bir bütündür bölünemez, Manda ve himaye kabul edilemez. Azınlıklara ayrıcalıklar verilemez. Milli güçleri ve ulusal iradeyi hâkim kılmak esastır. Geçici bir hükümet kurulacaktır. Mebuslar Meclisi derhal toplanmalıdır. *Sivas Kongresi 4 Eylül 1919 Temsil heyeti oluşturuldu. Bütün cemiyetler birleştirildi. *Sivas Kongresi sonundaki Ali Galip olayıyla, yenilgiyi kabul eden Damat Ferit Paşa hükümeti istifa etmiştir. *Damat Ferit Paşa hükümetinden sonra Ali Rıza Paşa hükümeti kurulmuştur.

5 *Amasya görüşmeleri Ali Rıza Paşa hükümeti temsilcisi Salih Paşa ile M.Kemal arasında yapıldı. *Amasya Görüşmelerinde Amasya Genelgesi değil Müdafaai Hukuk Örgütü hükümetçe tanındı Mebuslar Meclisi toplandı. *Atatürk Erzurum dan milletvekili Son Osmanlı Mebusan Meclisi ne *27 Aralık 1919 Atatürk Ankara ya geldi. *28 Ocak 1920 Misak-ı Milli, Mebuslar Meclisinde kabul edildi *16 Mart 1920 İstanbul işgal edildi. *İstanbul un işgali ile Osmanlı Devleti sona ermiş sayılır. *29 Nisan 1920 Hıyaneti Vataniye Kanunu çıkarıldı. *İst.Hükümetinin desteklediği ayaklanmalar Ahmet Aznavur+Kuvayı İnzibatiye *24 Mayıs 1920 M.Kemal ve arkadaşlarına ölüm cezası verildi. *Kışkırtma Sonucu çıkan ayaklanmalar Bolu-Düzce, Yozgat, Afyon, Konya, Milli Aşiret, Azınlık ayaklanmaları *Kuvayı Milliye birliklerinin ayaklanmaları Demirci Mehmet Efe, Çerkez Ethem *TBMM nin yargılama ve cezalandırma yetkisini İstiklal Mahkemeleri kullandı *20 Ocak 1921 Teşkilatı Esasiye ilk anayasa-kuvvetler birliği var *18 Haziran 1920 TBMM İstanbul hükümetinin aldığı kararları tanımayacağını açıkladı. **10 Ağustos 1920 Sevr Ant.-İst.hükümeti imzaladı. Sevr Antlaşması Boğazlar komisyon tarafından yönetilecek Ermenistan ve Kürdistan kurulacak Yunanistan a adalar verilecek. Anlaşma Devletleri yurdu paylaşacak. Osm.hük.50 binden fazla asker bulundurmayacak. Azınlıkların hakları tanınacak, azınlıklar istedikleri devletin himayesine girecek Kapitülasyonlara devam edilecek. *Fransızlar Güneyde Maraş, Urfa, Antep---Ayrıca Ermenileri örgütlediler *Ankara Antl.ile Suriye sınırı çizildi Şubat 1921 *1878 Berlin Ant. Kars elimizden çıkmıştı. 3 Aralık 1920 Gümrü Ant. ile geri alındı. *İlk Kuvayı Milliye Cephesi 28 Mayıs 1919 Ayvalık *Servi TBMM ye kabul ettirmek için 1.İnönü Savaşı başladı. *1.İnönü Düzenli ordu birliklerinin ve Ulusal Kurtuluş Savaşının batıdaki ilk zaferi *Londra Konferansıyla Ankara hükümeti siyasal alanda tanındı. *İlk kez bir büyük devlet TBMM yi tanıdı Moskova Ant.16 Mart 1921 *2.İnönü sonucunda İtalya Anadolu daki askerlerini geri çekmeye başladı. *5 Ağustos 1921 Başkomutanlık unvanı *19 Eylül 1921 Sakarya dan sonra Mareşallik ve Gazilik unvanı *Unvanları veren TBMM *3 Ekim 1922 yılında Mudanya Ateşkes Ant. Bu ant. savaşı bitirdi. İst.ve Doğu Trakya savaşılmadan alındı İngiltere ve Yunanistan da yönetimler değişti. *Sevr + Mondros Osmanlı hük. imzaladı.

6 *Lozan a İst.hükümetinin çağrılması Saltanatın kaldırılmasına neden oldu.1 Kasım 1922 *Lozan da sınırlar+kapitülasyonlar+azınlıklar+borçlar+boğazlar görüşüldü *1926 da Türk Medeni Kanunu kabulü ile azınlıklar rahatladı. *6 Ekim 1923 Türk orduları İstanbul a geldi. *T.C.nin oluşumunun ilk temel adımı TBMM *TBMM+Teşkilatı Esasi+Saltanat+Cumhuriyet T.C.nin oluşumu *Yurdun düşman işgalinden kurtulması için Atatürk Saltanatı kaldırmayı erteledi. *Türk halkının ulusal bilince ve ulusal egemenlik bilincine ulaşmış olması Saltanatın kaldırılmasını kolaylaştırmıştır. *Anadolu ve Rumeli Müdafaai Hukuk Cemiyet Halk Fırkası *20 Nisan 1924 Yeni anayasa güçler birliği ilkesine devam 1961 e kadar devam *Terakki Perver Cumhuriyet Fırkası Şeyh Sait Ayk.(13 Şubat 1925) Takriri Sükun Yasası *Serbest Cumhuriyet Fırkası Fethi Okyar 12 Ağustos 1930 Menemen ile kapatıldı ********** *Laiklik ilkesi Saltanat kaldırılması+halifeliğin kaldırılması+şeriye ve Evkaf +Tevhidi Tedrisat+Medeni Kanun+8 Nisan 1924 Şeriat Mhk. kaldırılması+1925 te tekke, türbe ve zaviyelerin kapatılması, tarikatlara son+10 Nisan 1928 Devletin dini İslam dır ibaresinin çıkarılması+1937 yılında da Laiklik İlkesinin Anayasaya girmesi *Eğitim Kültür Alanında İnkılâplar Tevhidi Tedrisat+Medreselerin kapatılması+yabancı okullar+28 Üylül 1928 Uluslarası rakamlar+1 Kasım 1928 Türk harfleri+15 Nisan 1931 Türk Tarih Kurumu+12 Temmuz 1932 Türk Dil Kurumu *Toplumsal Alanda İnkılâplar 1925 Fes yerine şapka+1926 Miladi Takvim, saat+1931 ağırlık ve uzunluk ölçüleri+1934 Soyadı kanunu, ağa, bey, paşa vb. unvanların kaldırılması *Ekonomik Alanda İnkılâplar 18 Şubat 1923 İzmir İktisat Kong. +Kapitülasyonların kaldırılması Aşar Vergisinin kaldırılması Kabotaj kanunu 1926+Teşviki Sanayi Kanunu 1927+Devletçilik ilkesinin benimsenmesi Beş Yıllık kalkınma prg.1933 *Atatürk ilkelerinin amacı bağımsızlık içinde çağdaşlaşmak *Atatürkçülük+Kemalizm: Atatürk ilkelerinin yaşama biçimi haline getirilmesi *Cumhuriyet devletimizin temel yapısını ve biçimini belirler. *Milliyetçilik imparatorluğa+osmanlılık a+ümmetçiliğe karşı *Halkçılık Cumhuriyetçilik+Milliyetçilik *Laiklik hukuksal bir ilkedir. Devlet düzeninin bütün toplumsal ilişkileri düzenleyen hukuk kurallarının dine değil, insan aklının ürünü olan bilime dayanmasıdır. *Devletçilik Bir ekonomik ilkedir Dünya ekonomik bunalımından sonra benimsenmiş *Devletçilik amacı sanayileşmek, 1934 yılında 1. 5 yıllık uygulanmaya başladı.

7 *İnkılâpçılık amaç çağdaşlaşmayı sağlamak. Yenileşme hareketlerinden inkılâpçılık farklıdır. *Ulusal egemenlik Cumhuriyetçilik *Ulusal birlik ve beraberlik, ülke bütünlüğü Milliyetçilik *Akılcılık ve bilimsellik Laiklik *İnsan ve insanlık sevgisi milliyetçilik ilkesi