SOSYAL BİLİMLER SINAVI

Transkript

1 DİKKAT! SORU KİTAPÇIĞINIZIN TÜRÜNÜ A OLARAK CEVAP KÂĞIDINIZA İŞARETLEMEYİ UNUTMAYINIZ. SOSYAL BİLİMLER SINAVI TARİH TESTİ 1. Bu testte 44 soru vardır. 2. Cevaplarınızı, cevap kâğıdının Tarih Testi için ayrılan kısmına işaretleyiniz. 3. Bu testin cevaplama süresi 65 dakikadır de Kıbrıs ı Osmanlı Devleti nden üs olarak alan İngiltere 1882 de de Mısır ı işgal etmiştir. İngiltere nin bu girişimleri; I. Osmanlı Devleti ndeki demokratikleşme çalışmalarını destekleme, II. Uzak Doğu daki sömürgelerine giden yolun güvenliğini sağlama, III. Orta Doğu daki Hristiyanların haklarını koruma amaçlarından hangilerine yöneliktir? D) I ve II E) I ve III 3. Kutluk hükümdarı Bilge Kağan ın Budist tapınakları yapalım. fikri Vezir Tonyukuk un karşı çıkması sonucunda Kurultay da kabul edilmemiştir. Bu durum Türklerle ilgili aşağıdakilerden hangisinin göstergesi olabilir? A) Sosyal devlet anlayışına önem verildiğinin B) Hükümdarların baskıcı bir yönetim anlayışına sahip olmadıklarının C) Kurultay kararlarının kağanı bağlamadığının D) Vezirlerin kurultaydan daha geniş yetkilere sahip olduklarının E) Devletin bütünlüğünün korunmasına önem verildiğinin 2. Kanuni Sultan Süleyman Mısır dan gelen vergiyi haddinden fazla bulmuş ve yaptırdığı araştırma sonunda halkın zulme uğradığını tespit etmiştir. Bunun üzerine Mısır valisini görevden almıştır yüzyılda Osmanlı Devleti nde iç isyanların artması ve savaşların uzun sürmesi nedeniyle hazinenin gelir gider dengesi bozulmuş ve bütçe açıkları ortaya çıkmıştır. Bu bilgiye bakılarak, Osmanlı Devleti ile ilgili aşağıdakilerden hangisi savunulabilir? A) Taşradaki idarecilerin merkezi yönetim tarafından denetlendiği B) Kişilerin görevlendirilmesinde etnik farklılıkların dikkate alınmadığı C) Hazinenin gelirlerinin giderlerden fazla olduğu D) İdari ve mali işlerinin ayrı ayrı yürütüldüğü E) Mısır da tımar sisteminin uygulandığı Aşağıdakilerden hangisi Osmanlı yönetiminin bütçe açıklarını kapatmak amacıyla 17. yüzyılda aldığı önlemlerden biri değildir? A) Tağşiş (devalüasyon) gerçekleştirme B) Esham usulünü uygulamaya başlama C) Müsadere sistemini yaygınlaştırma D) Tımarları yüksek bedel karşılığında iltizama verme E) Padişaha ait olan iç hazineden merkezi hazineye para aktarma 1

2 5. Türk tarihi ile ilgili verilen; I. Türk adının geçtiği ilk Türkçe metinler Orhun Abideleridir. II. Hristiyanlığı benimseyen Tuna Bulgarları Slavların arasında eriyip, ulusal benliklerini yitirmişlerdir. III. Göktürkler Çin egemenliği altında yaşadıkları dönemde Kürşad önderliğinde bağımsız olma amacıyla ayaklanmışlardır. bilgilerinden hangileri doğrudur? 8. I. Töre II. Turan Taktiği III. Stupa Türk devletleriyle ilgili yukarıdaki kavramların mimari, askerlik ve hukuk alanlarına göre doğru sıralanış biçimi aşağıdakilerden hangisidir? A) I., II., III. B) I., III., II. C) III., II., I. D) III., I., II. E) II., I., III. D) I ve II E) I, II ve III 9. Türk Kızılayı yurt içinde ve yurt dışında acil ihtiyacı olan insanlara en kısa süre içinde yardım ulaştırmaktadır. Türk Kızılayı; 6. Büyük Selçuklular Dönemi nde açılan Nizamiye Medreseleri yle ilgili aşağıdaki bilgilerden hangisi yanlıştır? A) Eğitim dili Arapçadır. B) Hukuk, din ve dil eğitimi ağırlıklı bir program uygulanmıştır. C) İlki Nizamülmülk tarafından Bağdat ta açılmıştır. D) Öğrencilerin tüm ihtiyaçları vakıflar tarafından karşılanmıştır. l. temel ihtiyaçlar, ll. eğitim, lll. sağlık alanlarından hangileri ile ilgili yardım çalışmaları yürütmektedir? D) I ve II E) l, ll ve lll E) Türk-İslam devletleri döneminde açılan ilk medresedir. 7. Beylik Özellik I. Karamanoğulları Türkçenin resmi dil ilan edilmesi II. Karesioğulları Osmanlı topraklarına katılan ilk beylik olması III. Germiyanoğulları Topraklarının vasiyet yoluyla Osmanlı Devleti ne katılması IV. Aydınoğulları Osmanlı ya katılan en son beylik olması V. Menteşeoğulları Denizcilik faaliyetlerinde bulunulması Anadolu beylikleriyle ilgili yukarıdaki eşleştirmelerden hangisi yanlıştır? A) I. B) II. C) III. D) IV. E) V tarihinde Başkurdistan da doğmuş, 1909 yılında Türk Tarihi ve Arap Edebiyatı Tarihi Muallimi olmuştur arasında Türkistan da yaptığı araştırmalar sırasında Fergana da Yusuf Has Hacib in Kutadgu Bilig adlı eserinin bir nüshasını bulmuştur da Rus Millet Meclisi Duma ya Ufa Müslümanlarının temsilcisi olarak katılmıştır. Ruslara karşı başlatılan Basmacı Hareketi nin içinde bulunmuş ve Türkistan Milli Birliği nin kurucusu ve ilk başkanı olmuştur. Rus baskısından kaçarak Türkiye ye gelmiş, İstanbul Üniversitesi nde Umumi Türk Tarihi Kürsüsü nü kurmuştur. Yukarıda anlatılan Türk devlet ve bilim adamı aşağıdakilerden hangisidir? A) Yusuf Akçura B) İsmail Gaspıralı C) Zeki Velidi Togan D) Mehmet Emin Resulzade E) Ebulfeyz Elçibey 2

3 11. I. Türkiye Cumhuriyeti Merkez Bankası nın kurulması II. Teşvik-i Sanayi Kanunu nun kabul edilmesi III. Birinci Beş Yıllık Sanayi Planı nın hazırlanması IV. Türkiye İş Bankası nın açılması V. Kabotaj Kanunu nun yürürlüğe konulması Atatürk döneminde görülen yukarıdaki gelişmelerden hangisi diğerlerinden sonra gerçekleşmiştir? A) I. B) II. C) III. D) IV. E) V. 15. Osmanlı Devleti nde özellikle mahalle ve köylerde hastaların tedavisi, hastalık nedeniyle çalışamayanların bakımı ile kimsesizlerin ve yetimlerin korunması aşağıdakilerden hangisi tarafından üstlenilmiştir? A) Darüşşifa B) Ahi Teşkilatı C) Darülbedayi D) Avarız Vakıfları E) Darüşşafaka yüzyılda Osmanlı Devleti nde tarih, coğrafya, felsefe alanında çalışmalar yapan ve Cihannüma, Mizan-ül Hak, Tuhfetü l Kibar fi Esfari l Bihar adlı eserlerin yazarı olan bilim adamı aşağıdakilerden hangisidir? A) Itri B) Naima C) Nef i D) Katip Çelebi E) Piri Reis yüzyılın ikinci yarısında; Tüm Şiilerin ve Fars kökenlilerin koruyucusu rolünü üstlenerek söz konusu azınlıklara sahip ülkeler üzerinde denetim kurma ve Basra Körfezi ndeki adalar ile önemli su yollarına doğrudan sahip olma politikalarını izleyen devlet aşağıdakilerden hangisidir? A) İran B) Irak C) Suriye D) Kuveyt E) Suudi Arabistan 13. Aşağıdakilerden hangisi Türkiye nin II. Dünya Savaşı sırasında izlediği dış politika ile ilgili değildir? A) İngiltere ve Fransa ile yardım antlaşması imzalanması B) İsmet İnönü nün Adana da Churchill ile görüşmesi C) Almanya ile Saldırmazlık Antlaşması yapılması D) Briand-Kellogg Paktı nın imzalanması E) Roosevelt, Churchill ve İnönü nün Kahire Konferansı nda bir araya gelmesi 17. Aşağıdakilerden hangisi Tanzimat Dönemi gelişmelerinden biridir? A) Eyalet meclislerinde azınlıklara temsil hakkının tanınması B) Avrupa ya ilk kez öğrenci gönderilmesi C) Enderun Mektebi nde Müslümanların çocuklarının da eğitim görmeye başlaması D) Muzika-i Hümayun un kurulması E) Yeniçeri Ocağı nın kaldırılması Anayasası nda 1921 Anayasası na göre TBMM ile hükümet arasındaki iş bölümü daha açık hale getirilmiştir. Bu durum aşağıdakilerden hangisine işlerlik kazandırmaya yöneliktir? Ocak 1992 de Başta Türk dilinin konuşulduğu ülkeler ve Türkiye ye komşu ülkeler olmak üzere, gelişmekte olan ülkelerin kalkınmalarına yardımcı olmak, bu ülkelerle ekonomik, teknik, sosyo kültürel ve eğitim alanlarında işbirliğini geliştirmek amacıyla kurulan teşkilat aşağıdakilerden hangisidir? A) Halkın yönetimdeki etkinliğinin artırılmasına B) Kuvvetler ayrılığı ilkesine C) Sosyal devlet anlayışına D) Cumhurbaşkanının yetkilerinin kısıtlanmasına E) Üniter devlet modeline A) Devlet Planlama Teşkilatı B) Türk İşbirliği ve Kalkınma İdaresi Başkanlığı C) İslam Konferansı Örgütü D) Türkiye Bilimsel ve Teknik Araştırmalar Kurumu E) Toplu Konut İdaresi 3

4 19. Osmanlı Devleti yle ilgili verilen aşağıdaki terimlerden hangisi eğitimle ilgili değildir? A) Kazasker B) Danişment C) Müderris D) Medrese E) Mültezim 23. Aşağıdakilerden hangisi İslamiyet ten önceki Türk toplumlarında kullanılan bir müzik aletidir? A) Kopuz B) Koşuk C) Sagu D) Toygun E) Bodun 20. Türkiye ile Yunanistan arasında yaşanan aşağıdaki sorunlardan hangisi, Kıbrıs Barış Harekatı na bağlı olarak ortaya çıkmıştır? A) Kıta Sahanlığı B) Batı Trakya C) Kara Suları D) FIR Hattı E) Nüfus Mübadelesi 24. Osmanlı Devleti nin çok uluslu bir yapıya sahip olmasının 19. yüzyılda neden olduğu gelişmeler arasında aşağıdakilerden hangisi gösterilemez? A) Azınlık İsyanları B) Kutsal Yerler Sorunu C) Sened-i İttifak ın hazırlanması D) Tanzimat Fermanı nın ilanı E) Balkan Bunalımı 21. Abbasiler döneminde Türkler arasında İslamiyet hızla yayılmış ve Türkler önemli devlet makamlarına ve ordu komutanlıklarına getirilmiştir. Bu bilgiye bakılarak, Abbasilerle ilgili aşağıdakilerden hangisine ulaşılamaz? A) Çok uluslu toplum yapısına sahip olunduğuna B) Arapların yönetim ve ordu üzerindeki etkinliklerinin azaldığına C) İdari alanda gayrimüslimlerden yararlanıldığına D) Müslümanlar arasında ayrım gözetilmediğine 25. Aşağıdakilerden hangisi Sanayi İnkılabı nın Osmanlı Devleti nde neden olduğu gelişmelerden biridir? A) Azınlık isyanlarının çıkması B) Ülkenin açık pazar haline gelmesi C) Anayasal yönetime geçilmesi D) Yabancı okulların açılması E) Hint Deniz Seferleri nin düzenlenmesi E) Sosyal birlikteliğe önem verildiğine 22. Osmanlı Devleti nde; I. ülkenin yönetim birimlerine ayrılması, II. miras, nikah ve şahitlik işlerinin düzenlenmesi, III. kimin padişah olacağının belirlenmesi durumlarından hangilerinde Şer i Hukuk esas alınmıştır? D) I ve II E) II ve III 26. Atatürk döneminde okuma yazma bilmeyen halkın eğitilmesi, vatandaşlara günlük yaşamlarında kullanabilecekleri bilgi ve becerilerin kazandırılması amaçlarına yönelik olarak açılan eğitim kurumları arasında aşağıdakilerden hangisi yoktur? A) Halk Derslikleri B) Köy Enstitüleri C) Halk Evleri D) Millet Mektepleri E) Gezici Köy Kadın ve Erkek Kursları 4

5 27. Dünya devletleri, İkinci Dünya Savaşı sonunda önemli güç haline gelen ABD ve SSCB nin liderliklerinde, ideolojik ayrılığa dayalı Batı Bloku ve Doğu Bloku adı altında iki gruba ayrılmıştır. Bu gruplaşmanın aşağıdakilerden hangisinde verilen alanda daha az rekabete neden olduğu savunulabilir? 30. Türk-İslam devletlerinde, bir bölgenin vergilerini toplamak suretiyle dirliğe (ikta) sahip olan eyalet askerlerinin (sipahiler), zamanla derebeyliğe dönüşmemesine dikkat edilmiş, çok zenginleşmeleri ve kale yaptırmaları da engellenmiştir. Bu uygulamanın aşağıdaki amaçlardan hangisine yönelik olduğu savunulamaz? A) İnsan hakları B) Askerlik C) Siyasal D) Bilimsel ve kültürel E) Ekonomik A) Halkın çıkarlarının korunmasına B) Yerel güçlerin ortaya çıkmasının önlenmesine C) Merkezi otoritenin korunmasına D) Meliklerin yönetim tecrübesi kazanmasına E) Devletin saygınlığının korunmasına 28. Aşağıdakilerden hangisi NATO nun Nisan 1999 da benimsediği ilkelerden biri değildir? A) Terörizm ile mücadele etme B) İnsan hakları ihlallerini önleme C) Bölgesel çatışmaları engelleme D) Nükleer caydırıcılık yerine nükleer denge stratejisine işlerlik kazandırma E) Üye ülkeleri tehdit eden etnik ve dini rekabeti önleme 31. I. Gulam sistemi II. İkta sistemi III. Vakıf sistemi Büyük Selçuklularda uygulanan yukarıdaki sistemlerden hangileri askeri amaçlı uygulanmıştır? A) Yalnız I B) Yalnız II C) I ve II D) II ve III E) I, II ve III 29. Türkiye, Yugoslavya ve Yunanistan arasında 28 Şubat 1953 te Dostluk ve İş Birliği Antlaşması imzalanarak Balkan Paktı kurulmuştur. Bu paktın dağılmasında; l. Yugoslavya nın Stalin in ölümü sonrasında SSCB ile yakınlaşması, ll. Türk - Yunan ilişkilerinde Kıbrıs Sorunu nun ortaya çıkması, lll. Bulgaristan ın paktın kurulmasına tepki göstermesi durumlarından hangileri etkili olmuştur? 32. Atatürk bir konuşmasında, Herhangi bir zorluk önünde kaldığım zaman benim yaptığım iş şudur; vaziyeti iyice tespit etmek sonra bu vaziyet karşısında alınacak tedbirin ne olduğuna karar vermektir. demiştir. Atatürk ün bu sözüne bakılarak, aşağıdaki kişisel özelliklerinden hangisine ulaşılabilir? A) Akılcı olma B) Laik olma C) Milliyetçi olma D) Barışsever olma E) İnkılapçı olma A) Yalnız I B) Yalnız II C) I ve II D) I ve III E) ll ve lll 5

6 33. ` Orduyu onlu sisteme göre ilk kez düzenlemişlerdir. ` Moğolları kültürel yönden etkilemişlerdir. ` Türk tarihinin bilinen ilk yazılı eserleri olan Orhun Abideleri ni oluşturmuşlardır. ` İstanbul u kuşatan ilk Türk devleti olmuşlardır. Yukarıda özelliği verilen Türk devletleri arasında aşağıdakilerden hangisi yoktur? A) Göktürkler B) Hazarlar C) Uygurlar D) Hunlar E) Avarlar 36. Osmanlı Devleti nde 17. yüzyılda yapılan ıslahatlar kişilere bağlı kalmıştır. Bu özelliğine bakılarak 17. yüzyıl ıslahatlarıyla ilgili; I. Daha çok askeri alanda yapılmıştır. II. Avrupa daki gelişmeler örnek alınmıştır. III. Halka mal edilememiştir. yargılarından hangilerine ulaşılabilir? D) I ve III E) II ve III 34. XX. yüzyılın sonlarında Orta Doğu da devletler arasındaki ilişkileri, güvenliği ve barışı etkileyen önemli etkenlerden biri de su sorunu olmuştur. Aşağıdakilerin hangisinde verilen devletler arasında su sorunu yoktur? A) Mısır - Sudan B) Ürdün - Suriye C) Türkiye - Suriye D) Türkiye - Irak E) İran - Türkiye 37. l. Osmanlı Devleti nin bir Avrupa devleti sayılması ll. Boğazlara ilk kez uluslararası statü verilmesi lll. Bank-ı Dersaadet adıyla ilk Osmanlı bankasının açılması lv. Mısır valiliğinin babadan oğula geçmek şartıyla Mehmet Ali Paşa ya bırakılması Yukarıdakilerden hangileri Sultan Abdülmecid döneminde meydana gelmiştir? A) I ve II B) II ve IV C) I, II ve III D) I, II ve IV E) I, ll, lll ve IV 35. Helsinki Nihai Senedi nin en önemli yönü, 35 imzacı devlet arasındaki ilişkilere rehberlik edecek Avrupa Güvenlik ve İşbirliği Konferansı nın (AGİK) anayasası sayılan temel ilkelerin ortaya konulması olmuştur. 38. ` Avrupa Birliği nin genişlemesinin Merkezi Doğu Avrupa Devletlerini kapsayacağının kabul edilmesi ` Avrupa Birliği ne adaylık için başvuruda bulunan ülkelerin tam üyeliğe kabul edilmeden önce karşılaması gereken siyasi kriterlerin belirlenmesi Aşağıdakilerden hangisi, bu ilkelerden biri değildir? A) Egemen eşitlik ve egemenliğe saygı B) Kuvvet kullanmaktan veya kuvvet kullanma tehdidinden kaçınma C) İnsan hakları ve temel özgürlüklere saygı D) Devletler arasında işbirliği E) Ekonomik kalkınma planları hazırlama Yukarıdaki kararlar aşağıdakilerin hangisiyle alınmıştır? A) Schuman Bildirgesi B) Roma Antlaşması C) Maastricht Antlaşması D) Kopenhag Zirvesi E) Cardiff Zirvesi 6

7 39. Aşağıdakilerden hangisi Cumhuriyet döneminde gerçekleştirilen hukuk alanındaki düzenlemeler arasında yer almaz? A) Kabotaj Kanunu nun çıkarılması B) Kara ve Deniz Ticaret Kanunu nun kabul edilmesi C) Medreselerin kapatılması D) Şeriyye ve Evkaf Vekaleti nin kaldırılması E) Ceza Muhakemeleri Usulü Kanunu nun kabul edilmesi 42. II. Dünya Savaşı öncesinde Baltık Bölgesi ve Polonya topraklarını Saldırmazlık Paktı imzalayarak paylaşan devletler aşağıdakilerin hangisinde birlikte verilmiştir? A) Almanya - SSCB B) Almanya - İtalya C) İngiltere - Fransa D) Çekoslovakya - SSCB E) Almanya - Avusturya 40. Aşağıdakilerden hangisi 24 Ekim 1945 te kurulan Birleşmiş Milletler Teşkilatı nın amaçlarından biri değildir? A) Barış ve güvenliği korumak B) Hak ve eşitliği sağlamak C) Ekonomik, toplumsal, kültürel ve beşeri sorunları çözmede uluslararası iş birliği sağlamak D) Ülkeler arasında dostluk ilişkilerini geliştirmek E) Ülkeler arası vize uygulamalarını sona erdirmek 43. I. Monarşik, II. Teokratik, III. Karizmatik, IV. Federal yönetim anlayışlarından hangileri İslamiyet ten önceki Türk devletlerinde görülmüştür? A) I ve II B) II ve III C) II ve IV D) I, II ve III E) I, III ve IV 41. Aşağıdakilerden hangisi Osmanlı Devleti nin Kuruluş döneminde İstanbul kuşatmalarının kaldırılmasının nedenlerinden biri değildir? A) Rodos Şövalyelerinin Cem Sultan ı himaye etmesi B) Doğuda Timur tehlikesinin ortaya çıkması C) Bizans ın Osmanlı şehzadelerini himaye ederek kışkırtması D) Balkanlarda Osmanlı Devleti ne karşı Haçlı ittifaklarının kurulması E) Surları yıkabilecek büyük topların olmaması 44. I. Kurultay II. Onlu sistem III. Stupa İslamiyet ten önceki Türk devletleriyle ilgili yukarıdaki kavramların yönetim, askerlik ve sanat alanlarına göre doğru sıralanış biçimi aşağıdakilerden hangisidir? A) I, II, III B) I, III, II C) II, I, III D) II, III, I E) III, II, I SINAV BİTTİ, BAŞARILAR 7