HASTANE TEMİZLİĞİ ENFEKSİYON KONTROL KOMİTESİ

Transkript

1 HASTANE TEMİZLİĞİ ENFEKSİYON KONTROL KOMİTESİ

2 TEMİZLİK İnsan hayatında temel bir ihtiyaçtır. Hastane temizliği ise bir zorunluluktur!!!

3 AMAÇ Hastane ortamından kaynaklanabilecek enfeksiyonları önlemek, hasta, hasta yakını ve hastane çalışanları için sağlıklı bir ortam oluşturmaktır.

4 MALZEMELER Temizlik arabası Yer temizlik kovaları Temiz ve kirli Paspas / Moplar Toz alma bezleri ve kovaları Deterjan/Dezenfektan solüsyon Sıcak su KİŞİSEL KORUYUCULAR Eldiven Maske

5 TEMİZLİĞE BAŞLAMADAN ÖNCE GEREKLİ MALZEMELERİ HAZIRLAMALIYIZ Kat arabasında gerekli tüm temizlik malzemelerinin bulunup bulunmadığı kontrol edilmelidir. Eksik malzeme varsa temizliğe başlamadan önce tamamlanmalıdır.

6 TEMEL KURALLAR Temizlik hareketlilik başlamadan önce yapılmalıdır. Her bölümün temizliği o bölümde çalışan temizlik personeli tarafından yapılmalıdır. Temizliğe başlamadan önce ve temizlik bitiminde eller yıkanmalıdır. Temizlik sırasında mutlaka eldiven giyilmelidir.

7 TEMEL KURALLAR Temizlik yaparken en az toz oluşturacak yöntem seçilmelidir. Bunun için ıslak temizlik yöntemi kullanılmalıdır. Kesinlikle kuru süpürme ve silkeleme yapılmamalıdır.

8 TEMİZLİK, TEMİZ ALANDAN KİRLİYE DOĞRU YAPILMALIDIR.

9 Temizlik solüsyonları günlük olarak işlemden hemen önce hazırlanmalı uzun süre bekletilmemelidir. Asla amonyak ve klor içeren kimyasallar karıştırılmamalıdır. (çamaşır suyu + deterjan gibi) Dezenfektan kullanılacaksa doğru konsantrasyonda hazırlanmalıdır. Temizlik/dezenfektan çözeltisi sık değiştirilmelidir. (2-3 hasta odası temizliğinden sonra)

10 TEMEL KURALLAR Temizlik işlemi bittiğinde temizlik malzemeleri yıkanmalı ve kuru bir şekilde saklanmalıdır. Temizlik malzemeleri kova içinde ve ıslak bırakılmamalıdır. Tüm bölümlerde temiz ve kirli malzemeler ayrı odalarda bulundurulmalıdır.

11 TEMEL KURALLAR Servisteki ördek, sürgü gibi malzemeler kişisel olmalıdır. İdrar torbaları yatak kenarlarına mesanenin alt seviyesinde olacak şekilde asılmalı, torbalar yere değmemeli, alttan boşaltılmalıdır. Oksijen başlıkları her hasta kullanımında ve 24 saatte bir temizlenip dezenfekte edilmeli ve kuru bir şekilde muhafaza edilmelidir. Oksijen başlıkları kullanılmasa bile haftada bir temizlenmelidir.

12 KOVA VE BEZLERİ KULLANIM ALANLARINA GÖRE AYIRMALIYIZ Bölüm Kova Rengi Bez Rengi Tuvalet hariç bütün ıslak alanlar SARI SARI Bütün kuru alanlar (kapı, pencere, mobilya, ayna, vb.) MAVİ MAVİ Tuvaletler ve laboratuvar alanları KIRMIZI KIRMIZI Kirli bezle temizliğe devam edilmemeli, sık bez değiştirilmelidir.

13 HASTANE TEMİZLİĞİNDE ELDİVEN KULLANIMI Alan Eldiven Türü Renk Temizlik Plastik Kırmızı Evsel Nitelikli Atık Toplama Plastik Sarı veya Mavi Tıbbi Atık Toplama Kumaş üzerine kauçuk kaplı Turuncu

14 Kirli eldivenli ellerle temizlenmiş kapı kolu, telefon, masa, vb. yüzeylere temas edilmemelidir.

15 MOP SEÇİMİ ve KULLANIMI Mop Tipi Mavi mop Beyaz mop Saçaklı mop Kullanım Amacı Kuru süpürme Nemli silme Islak silme

16 ÇİFT KOVALI-PRESLİ PASPAS ARABASININ KULLANIMI Hasta odaları, yoğun bakım üniteleri ve servis koridorlarının temizliğinde kullanılmalıdır. Tuvalet ve banyolar da kullanılmamalıdır.

17 ÇİFT KOVALI-PRESLİ PASPAS ARABASININ KULLANIMI Paspaslama için kullanılacak su ılık olmalıdır. Mavi kovaya kovanın 3 4 ü kadar, Kırmızı kovaya ise 1 4 i kadar temiz su konulur, Mavi kovaya yeterli miktarda deterjan konulur. Temizlik arabası temizlik yapılacak yere taşınarak temizlik işlemine başlanır.

18 Mavi Kova: Temiz Su konulacak Kırmızı Kova: Kirli Su birikecek

19 Paspas mavi kovadaki temiz deterjanlı /dezenfektanlı su ile ıslatılıp suyu sıkılmalıdır.

20

21 Paspas S şeklinde hareket ettirilmeli, zeminden mümkün olduğunca uzaklaştırılmadan temizlik yapılmalıdır.

22 Paspas ile m² alan ile silindikten sonra paspas, kırmızı kovada yıkanır ve iyice sıkılır.

23

24 Daha sonra paspas, mavi kovada temiz suya batırılıp yıkanır ve kırmızı kovada iyice sıkılır.

25

26 Bu şekilde devam eden işlem sonucunda mavi kovada bulunan temiz su kirlenmeden biterken kırmızı kovada kirli su birikir.

27 Kuru süpürme ve nemli silme amaçlı moplama esnasında mop önünde kontrol edilemeyecek kadar fazla kir/materyal birikimi var ise çekçek ve faraş ile alınmalıdır. Mop, temiz alanda S şeklinde, kirli alanda düz hat üzerinde hareket ettirilerek temizlik yapılmalıdır. Mop ile temizlik yapılarak ilerlenirken temizlenmemiş alan bırakılmamalıdır.(yatak ve sehpa altları, duvar köşeleri vb.)

28 Saçaklı mop kullanımında zemin ıslak bırakılmamalı, kirlenme, kayma ve düşmeleri önlemek için uyarı levhaları konulmalıdır.

29 ZEMİN TEMİZLİĞİ Yapılan araştırmalar sonucu enfeksiyonların engellenmesinde zemin dezenfeksiyonunun bir rolü olmadığı ve düzenli deterjanlı su ile yapılan temizliğe bir üstünlüğü bulunmamıştır.

30 Yüzeylerin Vücut Sıvı Ve Salgıları İle Kirlenmesi Durumunda Temizliğe Ek Olarak Dezenfeksiyon Sağlanmalı

31 Kan veya vücut çıktısı ile kontaminasyon durumunda Dirençli mikroorganizmalar (MRSA, VRE, dirençli gram negatif bakteriler) ile enfekte ve kolonize hastaların odalarında Salgınlarda DEZENFEKTAN KULLANIMI Yüksek Riskli Alanlarda Dezenfektan Solüsyonlar Kullanılmalıdır.

32 ÇAMAŞIR SUYU (OZON,KLOR SOLÜSYONU) 1.) Yüzey dezenfektanı olarak 1/100 lük çamaşır suyu hazırlanmalıdır. (1 L suya 10 cc çamaşır suyu) 20 LİTRE SUYA 1 PET BARDAĞI ÇAMAŞIR SUYU KONULUR.

33 2.) Kan ve vücut sıvılarının temas ettiği yüzeylerin temizliğinde 1/10 luk çamaşır suyu hazırlanmalıdır. (1 L suya 100 cc çamaşır suyu). Her gün, güne başlarken 1,5 litrelik pet şişeye 1 çay bardağı çamaşır suyu kalan kısma su konularak hazırlanır.

34 KAN ve DİĞER VÜCUT SIVILARI DÖKÜLDÜĞÜNDE Kan ve vücut sıvılarının döküldüğü yüzeyler beklemeden hemen temizlenmelidir. Temizliği yapacak personel eldiven giymelidir. Önce emici malzeme ile (kağıt havlu vb) kaba kiri alınmalıdır. Kanlı havlu kırmızı tıbbi atık poşetine atılmalıdır. Bölge 1/10 çamaşır suyu ile silinmeli, kurumaya bırakılmalıdır.

35 Çok miktarda kan dökülmüş ise; 1/10 oranında hazırlanan çamaşır suyu solüsyonu kirli alanın üzerine dökülerek 5-10 dk. bekletilir. Emici bez veya kağıt havlu ile silip, tıbbi atık poşetine atılır. 1/100 oranında hazırlanmış çamaşır suyu ile silinip kurumaya bırakılır.

36 KAN ve DİĞER VÜCUT SIVILARI DÖKÜLDÜĞÜNDE İşlem sonrası paspas dezenfekte edilmelidir. Temizlik tamamlandığında eller mutlaka yıkanmalıdır.

37 PASPASLARIN TEMİZLİĞİ ve DEZENFEKSİYONU Temizlik işlerinde sonra ve gün sonunda kullanılan paspaslar mutlaka temizlenip dezenfekte edilerek kuruyacak bir şekilde bırakılmalıdır.

38 Önce paspas su ile iyice yıkanıp kiri giderilir. 1/100 oranında sulandırılmış çamaşır suyunda dk bekletildikten sonra durulanır. İyice sıktıktan sonra saçakları yukarı gelecek şekilde konularak kuruması sağlanır.

39 Hastane Temizliğinde Risk Sınıflaması ve Farklı Alanların Temizliği

40 Risk Düzeyi Çok Yüksek riskli alanlar Yüksek riskli alanlar Orta riskli alanlar Hastane Bölümü Ameliyathaneler, yoğun bakım üniteleri, hemodiyaliz üniteleri, yanık üniteleri, onkoloji üniteleri, izolasyon odaları,immünsüpressif hastaların bulunduğu bölümler ve enfeksiyon hastalıkları üniteleri Acil servis, merkezi sterilizasyon ünitesi mikrobiyoloji laboratuvarı, biyokimya laboratuvarları, kan merkezi Günlük kullanım alanları, mutfak, genel klinikler, radyoloji, bekleme salonları, poliklinikler, eczane, bekleme odaları, morg, kafeterya Uygun Temizlik Temizlik + Dezenfeksiyon Temizlik + Dezenfeksiyon Temizlik Düşük riskli alanlar İdari ofis alanları, derslikler, konferans salonları, steril olmayan depolar Temizlik En az riskli alanlar: Arşiv, teknik servis, çevre alanları Temizlik

41 Hasta Odalarının Rutin Temizliği Odadaki (banyo/tuvalet dahil) çöp kovalarının içinde bulunan çöp poşetleri oda dışına çıkarılarak ağzı bağlandıktan sonra servise ait büyük çöp bidonuna taşınır. Çöp kovası kirlenmiş ise yıkanarak temizlenir.

42 Oda zemini çekçek ve faraş ile kaba kirleri alınır. Odadaki tüm yüzeylerin (pencere önleri, radyatörler, yemek masası, etajer, vb.) tozu alınır. Toz alma işlemi temizlik kovaları ile yapılmalı, Püskürtmeli kutulara cam-sil, deterjan, çamaşır suyu konularak asla temizlik yapılmamalı!!!!

43 MAKSİMUM EL TEMASI OLAN YERLER UNUTULMAMALIDIR

44 Oda zemini temizliğinde çift kovalı-presli paspas arabası kullanılmalı. Temiz alandan başlayarak yatak altları dahil olacak şekilde kapıya doğru paspaslanmalı ve ıslak bırakılmamalıdır. Kirli mop kat arabasındaki kirli bölümüne konulur

45 Banyo ve tuvaletlerin temizliği en sona bırakılır.önce fayanslar, ardından musluk, duş teknesi ve duşa kabin veya duş perdesi sıvı deterjan veya ovma maddesi ile silinmelidir.

46 Lavabo ve kenarları su ve sıvı deterjan veya ovma maddesi ile temizlenir. Daha sonra lavabo arkasındaki duvar silinir. Lavobaların temizliğinde önce kenarlarından başlanarak en son gider kısmı temizlenmelidir.

47 Lavabo aynası mavi bez kullanılarak cam temizleme maddesi ile silinmelidir. Silinen tüm yüzeyler önce durulanıp ardından kurulanmalı kesinlikle ıslak bırakılmamalıdır.

48 Önce sifon çekilmeli, TUVALET TEMİZLİĞİ Klozet içerisi sıvı deterjan veya ovma maddesi dökülerek tuvalet fırçası ile fırçalanmalı, Klozet çevresi ayrı bir temizlik bezi ile sıvı deterjan veya ovma maddesi kullanılarak silinmelidir. Silme işlemi bitince durulama yapılmalı ve ıslak alanlar kurulanmalıdır.

49 Tuvalet ve banyo zemini su ile yıkanmalı ve çekçek ile yerdeki su giderilmelidir. Yer süzgeci su tutularak kaba kirlerinden arındırılır. Tuvalet temizliği için kullanılan eldivenler diğer alanların temizliğinde kesinlikle kullanılmamalıdır.

50 ÇAMAŞIRLARIN TOPLANMASI Yatak örtüleri değiştirilmesi esnasında kirli veya temiz örtüler başka bir yatak üzerine veya yere konulmamalıdır. Kirli örtüler hemen kirli arabasına konulmalıdır. Çamaşır arabaları mutlaka kapalı olmalıdır. Kirli ve temiz çamaşır bölmeleri ayrı olmalıdır. Kirli çamaşır arabaları günde en az bir kez temizlenmeli ve dezenfekte edilmelidir.

51 Sıvı sabun kaplarının üstüne ekleme yapılmamalıdır. Boşalan sabunluk yıkanıp kurutulduktan sonra tekrar doldurulmalıdır.

52 HASTANE ORTAMıNDA BULUNAN DIĞER YÜZEYLERIN PERIYODIK TEMIZLIĞI Malzeme/Yüzey Temizlenme Sıklığı Nasıl Temizlenecek? Sedye Tekerlekli sandalye Acil arabası Çamaşır arabası Serum askıları Günde en az bir kez ve kirlendikçe Su ve deterjanla silinmeli Mobilyalar Camlar Perdeler Günde bir kez Ayda bir kez Haftada bir kez Haftada bir kez Kirlendikçe Toz alma Su ve deterjanla silinmeli Cam temizleme maddesi ile silme ve kurulama Kuru vakum Yıkama Duvarlar Gerekli görüldükçe Su ve uygun deterjanla silinmeli Tavanlar Ayda iki kez Kuru vakum

53 Malzeme/Yüzey Temizlenme Sıklığı Nasıl Temizlenecek? Tavan lambaları Radyatörler Haftada bir kez Ayda bir kez Günde bir kez Haftada bir kez Toz alma Nemli bezle silme Toz alma Fırçalama Ahşap bölgeler Günde bir kez Toz alma Zemin Kirlendikçe Su ve uygun deterjanla silinmeli Halı Kirlendikçe Su ve uygun deterjanla silinmeli Baca kapakları Havalandırma boşlukları Ayda bir kez Mekanik temizlik ve kuru vakum uygulama Teras ve çatı Haftada bir kez Süpürme ve yıkama

54 Gerekli görülen durumlarda süre beklenmeden temizlik yapılır.

55 ATIK YÖNETİMİ Enfeksiyon Kontrol Komitesi

56 AMAÇ: Atık Yönetimi Talimatı Selçuklu Tıp Fakültesi Hastanesi nde üretilen tüm atıkların hasta, hasta yakınları, ziyaretçiler ve hastane çalışanlarının sağlığını tehdit etmeyecek şekilde toplanması, taşınması, ayrıştırılması, geçici depolanması ve kurumdan uzaklaştırılması ile ilgili standart bir yöntem belirlemek

57 SORUMLULAR: Bu talimatın uygulanmasından hastane yönetimi, tüm birimler, tüm hastane çalışanları ve temizlik firması çalışanları sorumludur. DENETİM: Bu talimatın uygulanması ile ilgili denetimlerden Başhekimlik adına Enfeksiyon Kontrol Komitesi sorumludur.

58 Sağlık Kuruluşlarından Kaynaklanan Atıkların Sınıflandırılması 1.Evsel nitelikli atıklar 2.Tıbbi Atıklar Enfekte atıklar Patolojik atıklar Kesici-delici atıklar 3.Tehlikeli Atıklar 4.Radyoaktif Atıklar

59 KIRMIZI TORBA Tıbbi atıklar SİYAH TORBA Evsel nitelikli atıklar MAVİ TORBA Geri kazanılabilen atıklar (serum, ilaç şişeleri vb.)

60 Kırmızı Çöp Poşetine Atılması Gereken Atıklar Enjektörler İV kateterlerin plastik kısmı Foley sonda NG sonda Trakeostomi kanülü İdrar torbası İzolasyon atıkları Pansuman malzemeleri Kullanılmış eldiven, gaita,idrar ve balgam kapları Cerrahi pansuman malzemeleri Bildirimi zorunlu hastaların atıkları Kan ve kan ürünleri Sekresyon ve çıkartılar Diyaliz atıkları Laboratuvar atıkları

61 Siyah Çöp Poşetine Atılması Gereken Atıklar İdare binası atıkları Büro atıkları Mutfak atığı Bahçe atığı

62 Mavi Çöp Poşetine Atılması Gereken Atıklar Geri kazanılabilen atıklar (serum, ilaç şişeleri, kağıt vs.) Kullanılmış serum şişeleri uçlarındaki lastik, hortum, iğne gibi hasta ile temas eden kontamine olmuş materyalden ayrılmalıdır.

63 Kesici-Delici Atık Kutusuna Atılması Gereken Atıklar İğne uçları Bistüri, lanset Kırılmış ampuller Lam, lamel gibi keskin ve sivri uçlu aletler

64 KIRILMIŞ AMPULLAR CAM ATIK KUTUSUNA ATILMAMALIDIR.

65 Tıbbi atık torbaları 3/4 oranında dolduklarında derhal yenileri ile değiştirilmelidir.

66 İğneler enjektörden elle çıkartılmamalı,tekrar kapatılmamalı ve eğilip bükülmemeli.

67 Kesici-delici alet yaralanmaları durumunda Enfeksiyon Kontrol Ekibine müracaat edilmelidir. Enfeksiyon kontrol komitesi ne 5016 dan ulaşabilirsiniz

68 TEMEL İLKELER Evsel atıkları toplayan personel ile tıbbi atık toplayan personeller ayrı olmalıdır. Tıbbi atık toplayan elemanların koruyucu başlık, yüz maskesi, gözlük, iş tulumu, bot, özel eldiven kullanması sağlanmalıdır. Söz konusu özel kıyafet sadece atıkların toplanması ve taşınması sırasında kullanılmalıdır.

69 Yeterli miktarda tıbbi atık kovası gerekli yerlere konulmalıdır. Atıklar hemen üretildiği yerde ayrıştırılmalıdır. Tıbbi atıklar, hiçbir suretle evsel atıklar, ambalaj atıkları ve tehlikeli atıklar ile karıştırılmamalı, onlarla bir arada toplanıp taşınmamalıdır. Sıvı tıbbi atıklar da uygun emici maddeler ile yoğunlaştırılarak kırmızı renkli plastik torbalarda toplanmalıdır.

70 TIBBİ ATIKLARIN TAŞINMASI Tıbbi atık torbaları 3/4 oranında dolduklarında derhal yenileri ile değiştirilmelidir. Tıbbi atık torbalarının ağızları sıkıca bağlanmalı ve gerekli görüldüğü hallerde her bir torba yine aynı özelliklere sahip diğer bir torbaya konularak kesin sızdırmazlık sağlanmalıdır. Tıbbi atık torbalarının içeriği kesinlikle sıkıştırılmamalı, torbasından çıkarılmamalı, boşaltılmamalı ve başka bir kaba aktarılmamalıdır.

71

72

73 TIBBİ ATIKLARIN TAŞINMASI Tıbbi atık torbaları asla elde taşınmamalıdır. Tıbbi atıklar ve evsel atıklar ayrı taşıma araçlarında taşınmalıdır. Nakil esnasında kesinlikle sıkıştırma yapılmamalıdır. Atık taşıma araçları her gün düzenli olarak temizlenmeli ve dezenfekte edilmelidir. Toplama ve taşıma işlemi sırasında el veya vücut ile temastan kaçınılmalıdır.

74 Kesici-delici atık kutuları da 3/4 oranında dolduktan sonra ağızları kapatılıp uygun büyüklükte kırmızı çöp torbalarına konulduktan sonra taşınmalıdır. Kesici-delici atık kapları dolduktan sonra kesinlikle sıkıştırılmamalı, açılmamalı, boşaltılmamalı ve geri kazanılmamalıdır. Atık kutularından birbiri üzerine ekleme yapılmamalıdır.

75 Tıbbi atık içeren çöp torbaları taşınma esnasında patlarsa Atık toplama işlemi sırasında mavi veya siyah bir çöp poşetinin içinde tıbbi atık bulunduğunun görülmesi durumunda. Tıbbi atıkların toplanması ve taşınmasında oluşacak yaralanma anında.

76 Geçici atık deposu tıbbi atık ve evsel atık olmak üzere iki bölümden oluşmalı, Depo alanına depo görevlilerinden başka kimse girmemeli, Depo kapısı sürekli kilitli tutulmalı, Depo günde bir kez ve gerektikçe dezenfekte edilmelidir.

77

78 YANLIŞ

79 YANLIŞ

80 YANLIŞ

81 EMEK VERİN, KULAK VERİN, BİLGİ VERİN HİÇBİR ZAMAN BOŞVERMEYİN

82