İÇİNDEKİLER I. BÖLÜM BANKACILIK MEVZUATI

Transkript

1 İÇİNDEKİLER I. BÖLÜM BANKACILIK MEVZUATI A- GENEL OLARAK BANKACILIK 1 B- BANKALARIN KURULUŞU, FAALİYETİ VE HUKUKİ NİTELİĞİ 3 1. Bankaların kuruluşu 3 2. Bankaların Faaliyeti 4 3. Bankaların Hukuki Niteliği 5 C- BANKACILIK MEVZUATI İLE İLGİLİ YASALAR 6 D- KREDİ 6 1. Tanımı 6 2. Kredinin Açılması 7 3. Bankacılıkta Risk 8 a. Kontrol Edilemeyen Riskler 8 b. Kontrol Edilebilir Riskler 8 4. Kredi Kullanımında Risk Grupları 9 a. Risk Grubu 9 b. Dahil Olunan Risk Grubu ve Mensuplara Kredi Kullandırma Koşulları Kredinin Sınırları Kredi Karşılığı Alınacak Teminatlar ve Kredilerin İzlenmesi...11 E- BANKALAR NEZDİNDEKI MÜŞTERİ HESAPLARINDA ZAMANAŞIMI 12 YARGITAY KARARLARI BÖLÜMÜ 13 II. BÖLÜM BANKA KREDİ SÖZLEŞMELERİNİN OLUŞUMU GENEL OLARAK KREDİ SÖZLEŞMELERİ A-YAZILI OLMAYAN KREDİ SÖZLEŞMELERİ Yazılı olmayan kredi sözleşmelerinin inkârından doğan uyuşmazlıklar 78

2 XIV a. Yazılı olmayan kredi sözleşmesine yapılacak itirazlar 78 b. Yazılı olmayan kredi sözleşmesinden doğan uyuşmazlıkta bankanın ispat hakkı 2. Yazılı olmayan kredi sözleşmesinin koşullarında uyuşmazlık...79 a. Kredi koşullarının sözlü anlaşmada saptandığı iddiasının ^ inkâr edilmesi b. Sözlü anlaşmayla saptandığı kabul edilen kredi koşulları üzerinde doğan uyuşmazlık c. Bankanın zımnî kabulü ile oluşan kredi anlaşması 80 d. Banka tarafından hata ile yapılan ödemelerin niteliği 81 B- YAZILI KREDİ SÖZLEŞMELERİ Yazılı sözleşmenin taraflar yönünden önemi 2. Sözleşme kapsamını aşan kredi kullanılması - 8 (i 3. Ek kredi sözleşmeleri Kredi açma yetkisi ve yetkinin aşılması C- KREDİ SÖZLEŞMELERİNDEN DOĞAN BORÇLARIN TEMİNATI Kefalet 8 8 a. Genel olarak kefaletin niteliği b. Kefalette şekil kuralı ve geçerlik koşulu 8 9 c. Kefaletin doğmuş ve doğacak muteber bir borç için geçerli, - 91 olacağı d. Kefalet sorumluluğunun kapsamı ^ e. Kefalette eşin rızası 9^ 2. Kefaletin türleri 9 a. Adi kefalet 9 5 aa. Özel yasalarda öngörülen âdi kefalet 9 b. Müteselsil kefalet 9 6 bb. Müteselsil kefalet karinesi c. Birlikte kefalet 9^ d. Kefile kefil ve rücua kefil Kefalet süresi 9 8 a. Süreli kefalet 9 8 b. Süresiz kefalet 9 9 c. Kefilin alacaklıya yapacağı ihbarın hukuki niteliği ve şekli Kefaletin sona ermesi 101 a. Kefaletin son bulması 1 1 b. Kefaletten dönme hakkı 1 1 c. Kefilin ölümü Borçlunun değişmesinin kefalete ve rehine etkisi ^

3 XV a. Kefalete etkisi 103 b. Rehine etkisi Kefilin haklarına karşı alacaklının özen gösterme yükümlülüğü a. Genel olarak borçlara kefalette 104 b. Alacaklı yararına çalışanların sorumluluğuna kefalette Kefilin yapacağı ödemeyi, alacaklının kabul zorunluğu Borcu ödeyen kefilin bildirim yükümlülüğü Borcu ödeyen kefilin halefiyet hakkı-alacaklının teminatları teslim ve devir yükümlülüğü 105 a. Kefilin helefiyet hakkı 105 b. Alacaklının, teminatları teslim ve devir yükümlülüğü Kefilin rücû hakkı Borcun üçüncü şahıs tarafından ödenmesinin sonuçları Kişisel güvence verilmesine ilişkin sair sözleşmelerde geçerlik koşulları Taşınmaz rehni-ipotek 109 a. Taşınmaz rehninde genel hükümler 110 b. İpotek 113 c. İpotekli taşınmazın bölünmesi 115 D- KREDİ BORCUNUN TEMERRÜDÜNDE FAİZ Ticari sözleşmelerde kararlaştırılan faiz Ticari Sözleşmelerde faizin kararlaştırılmadığı hallerde Türk Borçlar Kanununun kabul ettiği faiz sistemi Kanuni faiz Temerrüt faizi Yabancı para borçlarında faiz 119 YARGITAY KARARLARI BÖLÜMÜ 121 III. BÖLÜM KREDİ SÖZLEŞMELERİNİN HUKUKİ NİTELİĞİ VE GENEL İŞLEM KOŞULLARI A- GENEL OLARAK 183 B- SÖZLEŞMELERDEKİ GENEL İŞLEM KOŞULLARININ TANIMI C- TÜRK BORÇLAR KANUNUNUN GENEL İŞLEM KOŞULLARI HAKKINDA DÜZENLEMESİ 185

4 XVI I. Yasanın 20. maddesindeki genel tanımı ve gerekçesi ile açıklamalar TT * 188 II. Kapsamı Yasanın 21. maddesi ve gerekçesi ile açıklamalar Yazılmamış sayılma 2. Yazılmamış sayılmanın sözleşmeye etkisi i III. Yorumlanması Yasanın 23. maddesi ve gerekçesi ile açıklamalar IV. Değiştirme yasağı Yasanın 24. maddesi ve gerekçesi ile açıklamalar V. içerik denetimi Yasanın 25. maddesi ve gerekçesi ile açıklamalar 192 YARGITAY KARARLARI BÖLÜMÜ IV. BÖLÜM KREDİ SÖZLEŞMELERİNDEKİ HUKUKA AYKIRI HÜKÜMLERİN GEÇERSİZLİĞİ A- SÖZLEŞMELERDE KANUNA AYKIRI HÜKÜMLER BULUNMASI. 202 B- SÖZLEŞMEDE ŞAHSİ HAKLARA AYKIRI HÜKÜMLER BULUNMASI C- KREDİ SÖZLEŞMELERİNİN UYGULANMASINDA GÖZETİLMESİ GEREKEN EMREDİCİ HUKUK KURALLARI D- KREDİ SÖZLEŞMELERİNDEKİ BOŞLUĞUN HAKİM TARAFINDAN YORUMLANARAK DOLDURULMASI 206 YARGITAY KARARLARI BÖLÜMÜ V. BÖLÜM BANKA KREDİ SÖZLEŞMELERİNDE SÜRE A- BELİRLİ SÜRELİ KREDİ SÖZLEŞMELERİ 215 B- SÜRESİZ KREDİ SÖZLEŞMELERİ VE SONA ERMESİ 215 C- KREDİ SÖZLEŞMELERİNDE FESHİ İHBARIN ŞEKLİ Tarafları tacir olan kredi sözleşmelerinin feshi Bir tarafı tacir olmayan kredi sözleşmelerinin feshi 216 D- KREDİ SÖZLEŞMELERİNİN FESHİ VEYA SONA ERMESİNİN HUKUKİ SONUÇLARI Süreli kredi sözleşmelerinin sona ermesi ve sonuçları Süresiz kredi sözleşmelerinin sona ermesi ve sonuçları 218 YARGITAY KARARLARI BÖLÜMÜ 219

5 XVII VI. BÖLÜM BANKA KREDİLERİNİN ÇEŞİTLERİ A- NAKDİ KREDİLER Kullanım alanı sınırlandırılmayan krediler Kullanım alanı belirlenmiş krediler Ödeme vadesi belirlenmiş krediler Vadesiz-cari hesap şeklinde işletilen krediler 224 B- TÜKETİCİ KREDİLERİ 224 C- TÜKETİCİNİN KORUNMASI HAKKINDA 4077 SAYILI KANUN Konut Finansmanı Sözleşmeleri 228 Tüketici Kredilerinin Kullanım Koşulları 232 * Tüketici Kredilerinde Şahsi Kefaletin Niteliği 235 Tüketici Kredilerinin Banka Kredi Kartları ile Kullanımı 236 Tüketicinin Konut Kredisi Kullanım Koşulları 237 Kredi Veren Kuruluşların Sorumlulukları 240 * Tüketici Kredilerinden Doğan alacakların Takibinde Özel Hükümler 242 Tüketici Sorunları Hakem Heyeti 243 * Yargılamaya İlişkin Hükümler 244 * Tüketici Mahkemeleri 244 * Yetki 244 * Yargılama Usulü 244 D- GAYRİNAKDÎ KREDİLER Teminat mektupları - Garanti sözleşmeleri Vadeli teminat mektupları 249 a) Vadesi içinde ihbar koşullu mektuplar 249 b) Vadeli diğer teminat mektupları 250 c) Vadeli teminat mektuplarında zamanaşımı Vadesiz teminat mektupları 251 a) Vadesiz teminat mektuplarında zamanaşımı 251 b) Teminat mektupları komisyon alacaklarında zamanaşımı Teminat mektuplarının sonuçları 251 a) Riski gerçekleşmeyen mektuplar 251 b) Riski gerçekleşen ve tazmin edilen mektuplar 252 c) Banka tarafından garanti edilen risk bedelinin depo edilmesi talebi 253 Garantilere İlişkin Birörnek Kurallar (URDG) ICC Yayın No YARGITAY KARARLARI BÖLÜMÜ 273

6 XVIII VII. BÖLÜM NAKDİ KREDİLERİN KULLANILMASI A- VADELİ NAKDİ KREDİLER Senet iskontosu Tüketici kredileri 3. Vadeli kredilerde faiz 413 B- VADESİZ NAKDİ KREDİLER Dönem hesap özetleri 414 a) Hesap özetinin kesinleşmesi koşulları 414 b) Kesinleşen hesap özetine dayalı takip c) Türk Ticaret Kanununun uygulamasında dönem hesap özetleri 417 d) Kesinleşen hesap özetlerinin kefillere etkisi 418 e) Dönem hesap özetleri kesinleşmeyen cari hesap borçları hakkında takip Kredi cari hesabının kat'edilmesi 419 a) Vadeli kredi cari hesapları yönünden hesabın kat'edilmesi b) Vadesiz kredi cari hesabının kat'edilmesi Hesabın kat'ı üzerine yapılacak ihtar 420 a) Kredi borçlusunun temerrüdü 421 b) Müteselsil kefillerin temerrüdü 421 YARGITAY KARARLARI BÖLÜMÜ 423 VIII. BÖLÜM KREDİ BORCU HAKKINDA YAPILACAK TAKİP A- KREDİ BORÇLUSU HAKKINDA TAKIP Kesinleşen hesap özetlerine dayalı takip 439 a) İtirazın kaldırılmasının tetkik merciinden talep edilmesi..441 b) İtirazın iptalinin mahkemeden talep edilmesi Kredi sözleşmesine ve banka defter kayıtlarına dayalı ilamsız takip 442 B- REHİNLİ ALACAK İÇİN BORÇLU HAKKINDA YAPILACAK TAKİP 444 C- KREDİ ALACAĞININ TEMİNATLARI HAKKINDA YAPILACAK TAKİPLER Rehin ve ipotek teminatlı alacak için yapılacak takip Alacağın şahsi teminatı olan müteselsil kefil hakkında yapılacak takip 448

7 XIX D- KREDİ BORCUNUN TEMİNATI OLARAK VERİLECEK PARA REHNİ HAKKINDA YAPILACAK İŞLEM a. Fara Rehninin Borçlu Tarafından Verilmiş Olması 451 b. Para Rehninin Üçüncü Şahıs Tarafından Verilmiş Olması 452 c. Uyuşmazlık Halinde Rehinli Para Hakkında Yapılacak Takip Yolu 452 E- ŞAHIS ŞİRKETLERİNİN KREDİ BORCUNA ORTAKLARIN SORUMLULUĞU 453 F- FİNANSAL KIRA SÖZLEŞMESİ VE SÖZLEŞMENİN TEMİNATI OLARAK VERİLEN İPOTEĞİN TAKİP USULÜ 454 G- YABANCI PARA BORCU HAKKINDA YAPILACAK TAKİP 455 H- KREDİ BORÇLARINDA TEMERRÜT SORUMLULUĞU Temerrüt faizinin sözleşmede kararlaştırılmadığı haller Sözleşmede kararlaştırıldığı haller 461 YARGITAY KARARLARI BÖLÜMÜ 463 IX. BÖLÜM İLAMSIZ TAKİBE DAYALI ÖDEME EMRİNE İTİRAZ YARGITAY KARARLARI BÖLÜMÜ 597 X. BÖLÜM İTİRAZIN İPTALİ DAVASI A- İTİRAZIN İPTALİ DAVASININ AÇILMASI KOŞULLARI İlama dayanmayan icra takibine borçlu tarafından itiraz edilmiş ve takibin durmuş olması İtirazın tetkik merciinde kaldırılmamış olması İtirazın tebliğinden itibaren bir yıl içinde davanın açılması 608 B- İTİRAZIN İPTALİ DAVASINDA GÖREVLİ MAHKEME 608 C- İTİRAZIN İPTALİ DAVASINDA YETKİLİ MAHKEME 609 D- İTİRAZIN İPTALİ DAVASINDA UYGULANACAK UMUMİHÜKÜMLER 609 E- YARGILAMADA TAKİP HUKUKU İLE İLGİLİ GÖZETİLMESİ GEREKEN HUSUSLAR 612

8 XX F- İTİRAZIN İPTALİ DAVASINDA İNKAR VE KÖTÜNİYET TAZMİNATI 6 ]l inkar tazminatı ^ a) Takibe konu alacağın likit olması gerekir 6 b) Alacaklı tarafından açılan itirazın iptali davasında, inkar tazminatının talep edilmiş olması gerekir c) Açılan itirazın iptali davasında, borçlu tarafından takibe yapılan itirazın kısmen veya tamamen haksız olduğunun anlaşılması gerekir d) Borçlunun reşit bulunmaması veya hacir altında olması halinde, velisi veya vasisi hakkında takip yapılması gerektiği. 618 e) İnkar tazminatı, iptaline karar verilen itiraz kapsamındaki alacak miktarının yüzde kırkından aşağı olamaz Kötüniyet Tazminatı G- İTİRAZIN İPTALİNE KONU İCRA TAKİPLERİNDE YETKİLİ İCRA DAİRESİ-YETKİ İTİRAZI YARGITAY KARARLARI BÖLÜMÜ XI. BÖLÜM BANKA KARTLARI VE KREDİ KARTLARI A- BANKA KARTLARI VE KREDİ KARTLARI KANUNU 807 B- KANUN İLE İLGİLİ AÇIKLAMALAR Kredi Kartlarının Düzenlenmesi 8^ 9 2. Kredi Kartları Kanununa göre, Kart Çıkaran Kuruluşların Yükümlülükleri 3^ 8 3. Kart Hamillerinin Yükümlülükleri Üye İşyerinin Yükümlülüğü Sözleşmenin Şekli ve Genel İşlem Şartları Kredi Kartlarında Kefaletin Hukuki Niteliği Kredi Kartına Verilen Kefaletin Sona Ermesi Banka Kartları Kredi Kartı Çıkaran Kuruluşlara ve Üye İşyerlerine Verilecek İdari ve Adli Cezalar 8^6 10. Kart Çıkaran Kuruluşların Kart Hamilleri Aleyhine Açacakları Davalarda Yetkili Mahkeme YARGITAY KARARLARI BÖLÜMÜ 39 8

9 XXI XII. BÖLÜM MENFİ TESPİT DAVALARI A- MENFİ TESPİT DAVALARININ HUKUKİ NİTELİĞİ 939 B- GENEL OLARAK MENFİ TESPİT DAVALARININ ÖZELLİĞİ İcra takibinden önce açdan menfi tespit davaları İcra takibinden sonra açılan menfi tesbit davaları 944 a) Menfi tesbit davasının açılabileceği haller 944 b) Menfi tesbit davasının açılamıyacağı haller 945 c) icra takibinin açılan menfi tesbit davası ile durdurulamıyacağı kuralı Menfi Tespit Davasının İflas Takibine Etkisi Senetlerin sahteliğinin iddia edilmesi Kambiyo senetlerine karşı sahtelik iddiası Teminat olarak düzenlenen senedin cirosu ve hukuki sonuçlan Üçüncü şahsa çıkarılan haciz ihbarnamesi üzerine menfi tesbit davası açılması Menfi tespit davasına konu senedin ihdas nedeninin talil edilmesi Menfi tesbit davasının alacak yönünden zamanaşımına etkisi Menfi tesbit davasında tazminat 958 a) Menfi tesbit davasının reddedilmesi üzerine alacaklı yararına verilecek tazminatın koşulları 958 b) Menfi tesbit davasının kabulü üzerine borçlu yararına verilecek tazminatın koşulları Menfi tesbit davasının istirdata dönüşmesi İstirdat davaları Menfi tesbit ve istirdat davalarında yetkili mahkeme Menfi tesbit ve istirdat davalarında ispat yükü 960 YARGITAY KARARLARI BÖLÜMÜ 961 AKREDİTİF ve AKREDİTİFTEN DOĞAN UYUŞMAZLIKLAR A- GENEL OLARAK AKREDİTİF Akreditifin Tanımı Akreditif Sözleşmesinin Borçlar Hukukundaki Diğer Sözleşmeler ile Benzerlikleri 1077

10 XXII 3. Akreditifin Türk Kanunlarındaki Yeri ' 1 0 J 4. Akreditifte Akit Serbestisi Akreditifin Tabi Olduğu Hukuk-İfa Yeri Akreditife Verilen Teyidin Hukuki Niteliği Akreditifle İlgili Uyuşmazlıkta Yetkili Mahkeme 1084 a) Yetki Anlaşması ile Türk Mahkemelerinin Yetkisinin Kabulü b) Yetki Anlaşması ile Yabancı Bir Mahkemenin Yetkili Kılınması c) Taraflar Arasında Bir Yetki Anlaşmasının Bulunmaması Yabancı Ülke Mahkemelerinden Verilen Kararların Türkiye'de Geçerlik Koşulları 1087 B- AKREDİTİF İŞLEMİNE KATILANLAR VE HUKUKİ İLİŞKİLERİ Akreditif Amiri Akreditif Bankası AkreditifLehdan Muhabir Banka Görevli Banka Teyit Bankası Rambursman Bankası 1089 C- AKREDİTİF İŞLEMİNE KATILANLARIN YEKDİYERİ İLE HUKUKİ İLİŞKİLERİ Amir ile Lehdar Arasındaki Hukuki İlişki Amir ile Akreditif Bankası Arasındaki Hukuki İlişki Amir ile Muhabir veya Görevli Banka Arasındaki Hukuki İlişki Amir ile Teyit Bankası Arasındaki Hukuki İlişki Akreditif Bankası ile Teyit Bankası Arasındaki Hukuki İlişki D- AKREDİTİFİN ÇEŞİTLERİ İthalat Akreditifleri Dönülemez (Gayrı kabili Rücu) Akreditifler Teyitsiz Dönülemez Akreditif Dönülebilir Akreditifler Teyitli Akreditifler - Akreditife Teyit Verilmesinin Hukuki Niteliği ve Sonuçları Ödemesi Ertelemeli Akreditif 1096

11 XXIII 7. Poliçeli Akreditifler Süreye veya Tutara Bağlı Rotatif Akreditifler Red Claus Akreditifler Green Claus Akreditifler Karşılıklı Akreditif Devredilebilir Akreditif Teminat Akreditifleri 1097 E- MİLLETLERARASI TİCARET ODASI-ICC'NİN YEKNESAK KURALLARININ AKREDİTİF İŞLEMİNDE VE HUKUKUMUZDA UYGULAMA YERİ 1098 F- AKREDİTİF SÖZLEŞMESİNİN OLUŞUMU - AKREDİTİFİN AÇILMASI 1099 G- AKREDİTİFİN SATIM AKDİNDEN BAĞIMSIZLIĞI 1100 H- AKREDİTİF SÜRESİ 1101 I- AKREDİTİF BELGELERİ Akreditif Belgelerinin ibrazı Akreditif Belgelerinin incelenmesi 1103 a) Teyit Bankasınca Yapılacak İnceleme 1103 b) Görevli Bankanın İnceleme Yükümlülüğü 1103 c) Akreditif Bankasının İnceleme Yükümlülüğü 1104 d) Akreditif Belgelerinin İncelenme Süresi Akreditif Belgelerinin İncelenmesi Kapsamı 1105 a) Belgeler Makul Derecede Özenle İncelenecektir 1105 b) Belgeler Dış Görünüşleri itibariyle incelenir 1106 c) Akreditif Belgeleri Üzerine Konulan Rezerv Belgelerin Kabul Edilmesi - Ödeme Yükümlülüğü Belgelerin Reddedilmesinin Hukuki Sonuçları Belgelerin Haksız Reddedilmesinin Hakkın Kötüye Kullanılması Sayılabileceği Akreditif Belgeleri ile İlgili Olarak Bankaların Sorumsuzluğu Dürüstlük Kurallarına Aykırı Hareket Eden Lehdara Akreditif Bedelinin Ödenmemesi Akreditif Belgelerinin İncelenmesinde Hatalı Yapılan Kabul ve Ödeme ile Lehdarın Haksız Zenginleşmesi Akreditif Belgelerinin İştirası 1113

12 XXIV 11. Akreditif Alacağının Temliki Akreditif Belgelerinin Gönderilmesi Sırasında Kaybolması K- AKREDİTİF ÜZERİNE KONULACAK İHTİYATI TEDBİR VE İHTİYATİ HACİZ L- İFLAS HUKUKU YÖNÜNDEN AKREDİTİF Amirin İflası Lehdarın İflası Akreditif Bankasının İflası UCP.600 ICC'nin AKREDİTİFLERE İLİŞKİN Birörnek Usuller ve Uygulama Kuralları 2007 REVİZYONU ve eucp Elektronik İbraz İçin Akreditiflere İlişkin Birörnek Usuller ve Uygulamaya EkYayın Supplement for Electronic Presentation Version 1.1 eucp Elektronik İbraz İçin UCP.600'e Ek Yayın (eucp) Sürüm AKREDİTİFLE İLGİLİ YARGITAY KARARLARI