TASARRUF MEVDUATI SÝGORTA FONU

Transkript

1 TASARRUF MEVDUATI SÝGORTA FONU C EKÝM 2009

2 TASARRUF MEVDUATI SÝGORTA FONU Büyükdere Caddesi No:143 Esentepe/ÝSTANBUL Tel.: (212) Faks: (212) Proje Ekibi Proje Lideri: Ahmet MUTLU Hazýrlayanlar: Raf Temizliði Proje Grubu Editör: Yaþar ERDÝNÇ Kapak ve Ýç Tasarým : GNG Tanýtým / Dizgi : Karizma Yayýncýlýk / Oðuzhan KARA Baský : Artus Basým Ýkitelli Organize Sanayi Bölgesi Eskoop San. Sit. B-1 Blok No: 63 Ýkitelli / ÝSTANBUL Tel.: (212) ISBN: ÝSTANBUL - EKÝM 2009

3 RAF TEMÝZLÝÐÝ KÝTAPLIÐI 1- EGEBANK 2- ÝNTERBANK 3- ÝKTÝSAT BANKASI 4- ETÝBANK 5- TOPRAKBANK 6- EGS BANK 7- YURTBANK 8- BANK EKSPRES 9- ESBANK 10- BANK KAPÝTAL 11- PAMUKBANK 12- DEMÝRBANK ULUSAL BANK 13- TÜRK TÝCARET BANKASI 14- YAÞARBANK SÝTEBANK TARÝÞBANK 15- KENTBANK 16- SÜMERBANK 17- BAYINDIRBANK 18- MARMARA BANK ÝMPEXBANK KIBRIS KREDÝ BANKASI ÝSTANBUL ÞUBESÝ TYT BANK 19- ÝMAR BANKASI 20- TMSF ÇÖZÜMLEME DENEYÝMÝ

4

5 Raf Temizliði Projesi kapsamýnda yer alan bu kitapta; Bankanýn çözümleme süreci, idari, mali, hukuki ve denetsel yönlerden ayrý ayrý deðerlendirilmiþtir. Kitap, 30 Haziran 2009 tarihli veriler esas alýnarak hazýrlanmýþ olmakla birlikte, bu tarihten sonra gerçekleþen önemli olay ve geliþmeleri de içermektedir. Yayýnýn tüm içeriði adresinde yer almaktadýr. Kamuoyunu bilgilendirme amacýyla hazýrlanmýþ olan bu yayýnda yer alan bilgilerin doðru ve eksiksiz olmasý için gerekli özen gösterilmiþ olmakla birlikte bu yayýnda yer alan bilgilere dayanarak çýkarýlan sonuçlardan TMSF sorumlu tutulamaz. Yayýnda yer alan bilgiler kaynak belirtilerek kullanýlabilir.

6

7 ÖNSÖZ Batan bankalarýn kamuya olan maliyetini azaltma yolunda gösterdiði performansla Türkiye'ye bir baþarý öyküsü armaðan eden TMSF, Raf Temizliði Kitaplarý ile yakýn tarihimizde bankacýlýk sektöründe yaþanan sorunlarýn daha net görülmesine ve anlaþýlmasýna katký saðlamayý amaçlamýþtýr. Ýki yýlý aþkýn bir süredir, 25 kiþilik uzman bir ekibin yoðun bir tempo ile çalýþtýðý TMSF'nin en önemli projelerinden biri olan Raf Temizliði Projesi, elinizde tuttuðunuz bu kitaplarla hayata geçirilmiþ bulunmaktadýr. Raf Temizliði Projesi kapsamýnda her banka için ayrý bir kitap hazýrlanmýþ ve bankalarýn çözümleme süreçleri kronolojik olarak tüm detaylarýyla incelenmiþtir. Kitaplarda ilk olarak bankalarýn Fona devir sebepleri ve kullanýlan istismar yöntemleri anlatýlmýþ, sonrasýnda çözümleme ve geri kazaným faaliyetleri, mali bünyelerini rehabilite etme, satýþ, devir ve birleþtirme gibi çözümleme adýmlarý ve hukuki süreçleri ortaya konulmuþtur. Batan bankalarla ilgili 40 bin sayfa evrak, 7 bin döküman ve çok sayýda banka raporu satýr satýr incelenerek ortaya çýkarýlan 20 kitaplýk Raf Temizliði Projesinin, bankacýlýk ve finans konularýnda gerek aktüel gerekse bilimsel çalýþma yapanlar için yararlý olacaðýna inanýyorum. Raf Temizliði Projesi kapsamýndaki kitaplar e-book olarak adresinde de yer alacak ve uzman ekiplerimiz kitaplarla ilgili güncellemeleri yapmaya devam edeceklerdir. Bu projenin ve nihayetinde kitaplarýn ortaya çýkmasýnda ve tasarýmýnda önderlik yapan, Kurumumuzdan ayrýlýncaya kadar projeyi yöneten eski Fon Baþkan Yardýmcýsý Ferruh Tunç'a, uzun ve yorucu çalýþmalarla raporlarý kitap formatýna getiren Raf Temizliði Projesi Grubunda yer alan bütün arkadaþlarýma ve deðerli proje editörümüz Yaþar Erdinç'e ayrý ayrý teþekkür ediyorum. Elinizdeki kitabýn yakýn tarihimizde yaþanan bankacýlýk krizlerinin nedenlerinin ve sonuçlarýnýn iyi analiz edilmesi ve dersler çýkartýlmasýna vesile olmasýný diliyorum. TMSF BAÞKANI Ahmet ERTÜRK

8

9 Kýsaltmalar Dizini Þekiller Dizini Tablolar Dizini GÝRÝÞ 1. FONA DEVÝR ÖNCESÝ DÖNEM ÝÇÝNDEKÝLER FONA DEVÝR ÖNCESÝ DÖNEME KISA BAKIÞ TARÝHÇE 1.3. TOPRAKBANK'IN YAKIN ÝZLEME DÖNEMÝ Yakýn Ýzleme Öncesindeki Tespitler Toprakbank'ýn Yakýn Ýzlemeye Alýnmasý Fona Devir Kararý Toprakbank'ýn Fona Devir Nedenleri Toprak Grubuna Kullandýrýlan Krediler TOPRAKBANK'IN FONA DEVREDÝLMESÝ ve 1999 Yýllarý Kârýnýn Fazla Gösterilmesi ve Bu Kârlarýn Daðýtýmý Yoluyla Hâkim Ortaða Kaynak Aktarýmý Hâkim Ortak Þirketlerine Uzun Vadeli Kredi Kullandýrýmý FONA DEVÝR SONRASI DÖNEM FONA DEVÝR SONRASI DÖNEME KISA BAKIÞ FONA DEVÝR SONRASINDA GERÇEKLEÞTÝRÝLEN FAALÝYETLER Banka Yönetim ve Denetim Kadrosunun Deðiþtirilmesi Banka Hisselerinin Fon Tarafýndan Devralýnmasý Hâkim Ortak ve Yöneticilerle Ýlgili Ýþlemler Fona Devir Sonrasý Gerçek Mali Durumun Tespiti Mali Bünye Rehabilitasyonu Rehabilitasyon Sonrasý Mali Bünye MALÝ BÜNYEYE ÝLÝÞKÝN ÇALIÞMALAR

10 2.4. TOPRAK YATIRIM BANKASI'NDAKÝ ORTAKLIK HAKLARININ FON TARAFINDAN KULLANILMASI FON TARAFINDAN ATANAN YÖNETÝCÝLERCE BANKADA GERÇEKLEÞTÝRÝLEN FAALÝYETLER TOPRAKBANK'IN SATIÞINA YÖNELÝK ÇALIÞMALAR TOPRAKBANK'IN BAYINDIRBANK BÜNYESÝNDE BÝRLEÞTÝRÝLMESÝ VARLIK ÇÖZÜMLEMELERÝ VARLIK ÇÖZÜMLEMELERÝNE KISA BAKIÞ GAYRÝMENKULLERÝN ÇÖZÜMLENMESÝ Gayrimenkullerin Fiili Devir Ýþlemleri Gayrimenkullerden Saðlanan Geri Kazanýmlar ÝÞTÝRAKLERÝN ÇÖZÜMLENMESÝ Ýþtiraklerin Fon Adýna Tescili Ýþtiraklerin Çözümleme Süreci Ýþtiraklerden Saðlanan Geri Kazanýmlar HÂKÝM ORTAKLARDAN ALACAKLARIN ÇÖZÜMLENMESÝ Hâkim Ortak Kredi Dosyalarýnýn Devralýnmasý ve Borç Kesinleþtirme Çalýþmalarý Hâkim Ortaklardan Alacaklarýn Geri Kazanýmý Hâkim Ortaklardan Saðlanan Tahsilatlar TAHSÝLÝ GECÝKMÝÞ KURUMSAL ALACAKLARIN ÇÖZÜMLENMESÝ Kurumsal Alacaklarýn Fiili Devir Ýþlemleri Kurumsal Alacaklarýn Çözümleme Uygulamalarý Çözümlenen Kurumsal Alacaklar Çözümlemesi Devam Eden Kurumsal Alacaklar GAYRÝNAKDÝ KREDÝLER TAHSÝLÝ GECÝKMÝÞ BÝREYSEL ALACAKLARIN ÇÖZÜMLENMESÝ

11 4. ÇÖZÜMLEMENÝN HUKUKÝ SÜRECÝ 5. GENEL DEÐERLENDÝRME VE SONUÇ YÜRÜTÜLEN DAVA VE TAKÝPLERE KISA BAKIÞ BANKA ZARARININ TAZMÝNÝ ÝÇÝN AÇILAN DAVA VE TAKÝPLER Ýade ve Tazmin Talepli Dava ve Takipler Mali Sorumluluk Davalarý Þahsi Ýflas Davalarý CEZA DAVALARI Ana Ceza Davasý Diðer Ceza Davalarý FON TARAFINDAN ÇÖZÜMLENEN VARLIKLARA ÝLÝÞKÝN DAVA VE TAKÝPLER Gayrimenkullere Ýliþkin Dava ve Takipler Hâkim Ortaklardan Alacaklara Ýliþkin Dava ve Takipler Sayýlý Kanun Gereðince Baþlatýlan Dava ve Takipler Sayýlý Kanunun 15/7-a Hükümlerine Göre Tesis Edilen Ýþlemlere Karþý Açýlan Davalar Sayýlý Kanunun 15/7-b Hükümlerine Göre Tesis Edilen Ýþlemlere Karþý Açýlan Davalar Sayýlý Kanun Kapsamýndaki Dava ve Takipler Toprak Grubu Ýle Fon Arasýnda Yapýlan Protokollere Ýliþkin Davalar Tahsili Gecikmiþ Kurumsal Alacaklara Ýliþkin Dava ve Takipler Tahsili Gecikmiþ Bireysel Alacaklara Ýliþkin Dava ve Takipler BANKANIN YÖNETSEL OPERASYONEL FAALÝYETLERÝ VE VARLIKLARI ÝLE ÝLGÝLÝ DAVA VE TAKÝPLER TANIMLAR VE KAVRAMLAR... KAYNAKÇA

12

13 KISALTMALAR DÝZÝNÝ ÞEKÝLLER DÝZÝNÝ TABLOLAR DÝZÝNÝ

14 KISALTMALAR DÝZÝNÝ 2004 Sayýlý Ýcra Ýflas Kanunu 3182 Sayýlý Bankalar Kanunu 4389 Sayýlý Bankalar Kanunu 5411 Sayýlý Bankacýlýk Kanunu 6183 Sayýlý Amme Alacaklarýnýn Tahsil Usulü Hakkýnda Kanun 6762 Sayýlý Türk Ticaret Kanunu Ayfer Ýnþaat Malzemeleri Sanayi ve Ticaret Limited Þirketi Banka ve Sigorta Muameleleri Vergisi Bankacýlýk Düzenleme ve Denetleme Kurulu Bankalar Yeminli Murakýplarý Bayýndýrbank A.Þ. Birleþik Fon Bankasý A.Þ Demirbank T.A.Þ. Devlet Ýç Borçlanma Senetleri Ege Sigorta A.Þ. Eskiþehir Bankasý T.A.Þ. Etibank A.Þ. Güçbirliði Holding A.Þ. Kastamonu Holding A.Þ. Kaynak Kullanýmý Destekleme Fonu Kentbank A.Þ. Kuzey Kýbrýs Türk Cumhuriyeti T.C. Baþbakanlýk Hazine Müsteþarlýðý T.C. Merkez Bankasý A.Þ. Tasarruf Mevduatý Sigorta Fonu Toprak Demirdöküm Sanayi ve Ticaret A.Þ. Toprak Dýþ Ticaret A.Þ. Toprak Elektrik Üretimi Otoprodüktör Grubu A.Þ. Toprak Enerji Sanayi ve Ticaret A.Þ. Toprak Factoring A.Þ. Toprak Finansal Kiralama A.Þ. Toprak Hava Taþýmacýlýðý Ticaret A.Þ Sayýlý Kanun 3182 Sayýlý Kanun 4389 Sayýlý Kanun 5411 Sayýlý Kanun 6183 Sayýlý Kanun TTK Ayfer Ýnþaat BSMV BDDK BYM Bayýndýrbank BFB Demirbank DÝBS Ege Sigorta Esbank Etibank Güçbirliði Holding Kastamonu Holding KKDF Kentbank KKTC Hazine TCMB TMSF/Fon Toprak Demirdöküm Toprak Dýþ Ticaret Toprak Elektrik Toprak Enerji Toprak Faktoring Toprak Leasing Toprak Havacýlýk 14 KISALTMALAR DÝZÝNÝ

15 Toprak Hayat Sigorta A.Þ. Toprak Holding A.Þ. Toprak Ýlaç Pazarlama Sanayi Ticaret A.Þ. Toprak Ýlaç ve Kimyevi Maddeler Sanayi ve Ticaret A.Þ. Toprak Ýnþaat Ticaret ve Sanayi A.Þ. Toprak Kaðýt Ürünleri Pazarlama ve Ýhracat A.Þ. Toprak Kaðýt Pazarlama ve Ticaret A.Þ. Toprak Kaðýt Sanayii A.Þ. Toprak Madencilik Ticaret ve Sanayi A.Þ. Toprak Menkul Deðerler A.Þ. Toprak Oto Yedekleri Ticaret A.Þ. Toprak Otomotiv Sanayi ve Ticaret A.Þ. Toprak Seniteri ve Turizm Ýþletmeleri Sanayi ve Ticaret A.Þ. Toprak Seramik Pazarlama ve Ticaret A.Þ. Toprak Seramik ve Gýda Sanayi ve Ticaret A.Þ. Toprak Seramik ve Ýnþaat Malzemeleri Pazarlama Ticaret A.Þ. Toprak Sigorta A.Þ. Toprak Sigorta Aracýlýk Hizmetleri A.Þ. Toprak Temizlik Kaðýdý Sanayi ve Ticaret A.Þ. Toprak Turizm Ýþletmeleri A.Þ. Toprak Tüketim Mallarý Pazarlama ve Sanayi A.Þ. Toprak Yatýrým Bankasý A.Þ. Toprakbank A.Þ. Toprakbank Off Shore Limited Türkiye Ýþ Bankasý A.Þ. Toprak Hayat Sigorta Toprak Holding Toprak Ýlaç Pazarlama Toprak Ýlaç Kimyevi Toprak Ýnþaat Toprak Kaðýt Ýhracat Toprak Kaðýt Pazarlama Toprak Kaðýt Sanayii Toprak Madencilik Toprak Menkul Toprak Oto Yedekleri Toprak Otomotiv Toprak Seniteri Toprak Seramik Pazarlama Toprak Seramik Gýda Toprak Seramik Ýnþaat Toprak Sigorta Toprak Sigorta Aracýlýk Toprak Temizlik Kaðýdý Toprak Turizm Toprak Tüketim Toprak Yatýrým Bankasý Toprakbank veya Banka Toprak Off-Shore Ýþ Bankasý TOPRAKBANK 15

16 ÞEKÝLLER DÝZÝNÝ Þekil 1: Þekil 2: Þekil 3: Þekil 4: Þekil 5: Þekil 6: Fona Devir Öncesi Döneme Kýsa Bakýþ... Toprakbank Dolaylý Ortaklýk Yapýsý... Toprakbank'ýn Fona Devir Nedenlerine Kýsa Bakýþ... Fona Devir Sonrasý Döneme Kýsa Bakýþ... Varlýk Çözümlemelerine Kýsa Bakýþ... Yürütülen Dava ve Takiplere Kýsa Bakýþ ÞEKÝLLER DÝZÝNÝ

17 TABLOLAR DÝZÝNÝ Tablo 1: Tablo 2: Tablo 3: Tablo 4: Tablo 5: Tablo 6: Tablo 7: Tablo 8: Tablo 9: Tablo 10: Tablo 11: Toprakbank Ortaklýk Yapýsý... Toprak Grubuna Kullandýrýlan Krediler... Toprak Off-Shore Tarafýndan, Toprak Grubuna Kullandýrýlan Nakit Krediler... Toprak Yatýrým Bankasý Ortaklýk Yapýsý... Devralýnan Ýþtirakler... Ýþtiraklerin Mevcut Durumu... Satýlan Ýþtirakler... Toprakbank ve Demirbank'tan Devralýnan Toprak Grubundan Alacaklar Aralýk 2004 Tarihli Protokol Borcunun Daðýlýmý... Denetim Kurullarýna Atama Yapýlan Toprak Grubu Þirketleri... Hâkim Ortaklardan Saðlanan Tahsilat TABLOLAR DÝZÝNÝ 17

18 18

19 GÝRÝÞ Toprakbank, seramik, kaðýt, ilaç, inþaat ve benzeri sektörlerde faaliyet gösteren Toprak Grubu tarafýndan 1991 yýlýnda kurulmuþ, 1992 yýlýnda bankacýlýk faaliyetine baþlamýþtýr. Esasen, kuruluþu ile birlikte Toprak Grubunun finansman ihtiyacýnýn karþýlanmasý amacýna hizmet eden Toprakbank aktifinin donuklaþmasý, gelir-gider dengesizliði ve sermaye yapýsýnýn zayýflamasý nedenleriyle 11 Aralýk 2000 tarihinde yakýn izleme kapsamýna alýnmýþtýr. Yakýn izleme döneminde de özellikle mevcut bankalar kanununu dolanmak ve kredi sýnýrlamalarýný aþmak amacýyla Toprak Off-Shore üzerinden Gruba yüksek tutarlarda kredi kullandýrýlmasýna devam edilmesi ve bu kredilerin geri dönüþünün saðlanamamasý, Bankanýn aktif seyyaliyeti ve likiditesini bozmuþ, sonuç olarak 30 Kasým 2001 tarihinde Fona devrinin temel nedenlerinden birini oluþturmuþtur. Fona devir sonrasý Bankanýn mali bünyesi rehabilite edilmeye çalýþýlmýþ, satýþ iþlemleri planlanmýþ, ancak herhangi bir sonuç alýnamamasý üzerine Toprakbank'ýn mevduat kabul etme ve bankacýlýk iþlemleri yapma izni kaldýrýlarak, Banka 30 Eylül 2002 tarihinde Bayýndýrbank çatýsý altýnda birleþtirilmiþtir. Fonun, yönetim ve denetimini devraldýðý bankalarla ilgili misyonu tasarruf sahiplerinin hak ve menfaatlerini koruyarak devraldýðý bankalarý kamuya en az maliyetle ve en kýsa sürede çözümlemektir. Bu kapsamda, Toprakbank'ýn Fona devredilmesiyle baþlayýp Bankanýn mali bünyesinin rehabilite edilerek satýþa hazýrlanmasýyla devam eden ve daha sonra Bayýndýrbank çatýsý altýnda birleþtirilmesiyle sonlanan sürece iliþkin tüm detaylar bu kitapta yer almaktadýr. Kitap, beþ ana bölümden oluþmaktadýr. Ýlk bölümde Toprakbank'ýn Fona devir öncesi dönemi ortaya konulmuþ ve devir nedenleri ayrýntýlý bir þekilde sunulmuþtur. Ýkinci bölümde ise Bankanýn Fona devri sonrasýnda alýnan önlemler ve yapýlan çalýþmalar ile bunlarýn sonuçlarýna yer verilmiþtir. Üçüncü bölümde, Fon tarafýndan devralýnan varlýklarýn çözümlenmesi ve geri kazaným çalýþmalarý anlatýlmýþtýr. Dördüncü bölümde çözümlemenin hukuki süreci, yürütülen dava ve takipler detaylarýyla sunulmuþ olup son bölümde ise genel bir deðerlendirme yapýlmýþtýr. TOPRAKBANK 19

20

21

22 1.1. FONA DEVÝR ÖNCESÝ DÖNEME KISA BAKIÞ Toprakbank'ýn ortaklýk yapýsýndaki temel deðiþimler ile Bankanýn 30 Kasým 2001 tarihinde temettü hariç ortaklýk haklarý ile yönetim ve denetiminin Fona devredilmesi sonucunu doðuran olaylar kronolojik olarak Þekil 1'de sunulmuþtur. ÞEKÝL 1: FONA DEVÝR ÖNCESÝ DÖNEME KISA BAKIÞ 1991 Kuruluþ 2000 Yakýn Ýzleme 2001 Hazine Uyarýlarý, Yönetim Kuruluna Atama 2001 BYM Uyarýlarý, Fona Devir Talebi 30 KASIM 2001 FONA DEV R 22 FONA DEVÝR ÖNCESÝ DÖNEM

23 1.2. TARÝHÇE Toprakbank, Bakanlar Kurulunun 22 Eylül 1991 tarihli kararýnýn 10 Ekim 1991 tarihli Resmi Gazetede yayýmlanmasýyla, 75 bin YTL sermaye ile Ýstanbul'da kurulmuþ bir mevduat bankasýdýr. Ýstanbul Ticaret Sicil Memurluðuna 16 Mart 1992 tarihinde kayýt ve tescil olan Banka, Mayýs ayýnda faaliyetlerine baþlamýþtýr. Toprakbank'ýn hâkim ortaðý, seramik, kaðýt, ilaç, inþaat ve benzeri sektörlerde faaliyet gösteren ve pek çok sanayi tesisine sahip bulunan Toprak Grubudur. Bankanýn Fona devir tarihi itibarýyla, sermayesinin yüzde 95'i Toprak Grubuna ait, yüzde 5'i ise halka açýktýr. Nominal ve ödenmiþ sermayesi 45,5 milyon YTL olan Bankanýn, Fona devir öncesi sermaye daðýlýmýna aþaðýda yer verilmiþtir. TABLO 1: TOPRAKBANK ORTAKLIK YAPISI ORTAKLAR Toprak Kaðýt Sanayii NOM NAL SERMAYE (B N YTL) PAY (%) 51,47 Toprak Seniteri ,68 Halis Toprak ,48 Toprak Ýnþaat ,14 Toprak Seramik Pazarlama ,13 Diðer 17 0,00 Halka Arz ,10 TOPLAM ,00 TOPRAKBANK 23

24 Halis Toprak'ýn Bankada; Halis Toprak, Mehmet Toprak ve Ahmet Toprak'ýn Toprak Grubu þirketlerinde sahip olduklarý hisseler ile söz konusu þahýslar doðrudan/dolaylý Banka hisselerin tamamýna yakýnýna sahip olup Toprakbank'ýn hâkim ortaklarý durumundadýrlar. ÞEKÝL 2: TOPRAKBANK DOLAYLI ORTAKLIK YAPISI TOPRAKBANK % 51,47 % 9,48 % 32,68 TOPRAK KAÐIT SANAYÝÝ % 44,27 TOPRAK SENÝTERÝ HALÝS TOPRAK AHMET TOPRAK MEHMET TOPRAK % 36,58 % 65,01 TOPRAK SERAMÝK ÝNÞAAT % 95,57 24 FONA DEVÝR ÖNCESÝ DÖNEM

25 1.3. TOPRAKBANK'IN YAKIN ÝZLEME DÖNEMÝ Yakýn Ýzleme Öncesindeki Tespitler BYM'nin 1999 yýlý denetimlerinde, Bankanýn taahhütlerini karþýlamada herhangi bir problemi bulunmadýðý belirtilmekle beraber, likidite riskine iþaret edilmiþtir. Diðer taraftan, bu denetimlerde, özellikle Toprak Off-Shore depolarý, sermaye artýrýmý ve muhasebe kayýtlarý ile karþýlýklar üzerinde durulmuþ, Toprakbank'tan Toprak Off-Shore'a aktarýlan depolarýn çok büyük montanlara ulaþtýðý ve önemli ölçüde risk unsuru teþkil ettiði, bu durumun 3182 Sayýlý Kanunun kredilere iliþkin sýnýrlamalarý düzenleyen maddelerine de aykýrýlýk oluþturduðu belirtilmiþ, bu çerçevede söz konusu depolarýn makul seviyelere ve yasal sýnýrlar içine çekilmesi, bu þartýn yerine getirilmemesi durumunda Bankaya gerekirse yeni þube açma izni verilmemesi, Ayrýca Banka tarafýndan Toprak Off-Shore'a, buradan da Toprak Grubuna kaynak aktarýlmasý uygulamasýna son verilmesi, bu þekilde aktarýlmýþ bulunan kaynaklarýn tasfiyesinin saðlanmasý, Sorunlu alacaklarýn, Karþýlýklar Kararnamesine uygun olarak muhasebeleþtirilmesi, gerekli karþýlýklarýn ayrýlmasý ve tahsilatlarýn hýzlandýrýlmasý, Banka sermayesinin nakit olarak asgari 20 milyon YTL artýrýlmasý önerilmiþtir. Ancak, bu tespit ve önerilere iliþkin gerekli adýmlarý atmayan Bankanýn, mali yapýsý bozulma sürecine girmiþtir. Mali yapýnýn bozulmasý, denetim raporlarýna da yansýmýþ ve BYM'nin 2000 yýlý denetimlerinde, özkaynak yetersizliði, likidite ve aktif seyyaliyetiyle ilgili problemlerin ciddi boyutlara ulaþtýðý görülmüþ, yakýn izleme kapsamýna alýnmasý önerilerek aþaðýda yer alan bazý uyarýlarda bulunulmuþtur; Nakit sermaye artýrýmýna gidilmesi, bu amaçla ÝMKB kotasyonundaki Banka ve Grup þirketlerinin halka açýklýk oranlarýnýn artýrýlmasý, TOPRAKBANK 25

26 Banka aktifinin donuklaþmasýna yol açan ve riski 4389 Sayýlý Kanunun kredi sýnýrlarýnýn üzerinde bulunan Grup kredilerinden tahsilat saðlanmasý, Grup kredilerinin dondurulmasý ve Grubun diðer bankalara olan kredi borçlarýnýn Banka üzerine doðrudan veya dolaylý olarak taþýnmasýnýn önüne geçilmesi, Banka tarafýndan Toprak Off-Shore nezdinde yapýlan depolarýn tasfiye edilmesi, kýsa sürede tasfiyesinin mümkün olmamasý halinde söz konusu depolar için saðlam maddi teminatlar tesis edilmesi ve Bankanýn açýk pozisyonunu yurt dýþý iþtirake kaydýrmak amacýyla Toprak Off-Shore ile yapýlmakta olan karþýlýklý iþlemlere son verilmesi, Banka tarafýndan önemli boyutlara ulaþan vergi erteleme iþlemlerine paralel olarak gerçekleþtirilen kaydi nitelikteki iþlemlere son verilmesi, Tahsilinde sorunlar yaþanan kredilerin ilgili mevzuat çerçevesinde ait olduklarý hesaba alýnarak gerekli karþýlýklarýn ayrýlmasý ve tahsilatlarýn hýzlandýrýlmasýna yönelik tedbirlerin alýnmasý, Aktifin donuklaþmasýna sebep olan uzun vadeli ve baðlý deðerlere yatýrým yapýlmamasý, bu kapsamda Bankaya genel müdürlük binasý olarak satýþý düþünülen Toprak Holding'e ait binanýn kurulacak gayrimenkul yatýrým ortaklýðý þirketine devredilmesi ve böylece ileriki aþamada temin edilecek kaynaklarýn Bankaya nakdi sermaye olarak ilavesi alternatifinin deðerlendirilmesi, Banka üst yönetimi tarafýndan mali bünye ile ilgili açýklamalarda oldukça dikkatli hareket edilmesi; yeni oluþturulan Risk Yönetimi Biriminin gerek personel gerekse teknik altyapý olarak desteklenerek yasal süre içinde etkin hale getirilmesi, Banka yönetimince cezai iþlem doðuracak fiillerden kaçýnýlmasý; Bankanýn ilave þube açma taleplerinin, mevcut mali bünyesi ve yasal asgari oranýn altýnda seyreden sermaye yeterliliði rasyosu çerçevesinde askýya alýnmasý. Bu denetimlerde yer alan tespit, görüþ ve deðerlendirmeler doðrultusunda Bankacýlýk Düzenleme ve Denetleme Kurumu, Bankadan gerekli tedbirleri en kýsa 26 FONA DEVÝR ÖNCESÝ DÖNEM

27 sürede hayata geçirmesini istemiþ, ancak Banka tarafýndan yeterli gayret gösterilmemiþ ve istenilen sonuçlar alýnamamýþtýr Toprakbank'ýn Yakýn Ýzlemeye Alýnmasý Toprakbank, aktifinin donuklaþmasý, gelir gider dengesizliði ve sermaye yapýsýnýn zayýf olmasý nedeniyle 11 Aralýk 2000 tarihinde 4389 Sayýlý Kanunun 14. maddesi kapsamýnda yakýn izlemeye alýnmýþtýr. Bankanýn yakýn izlemeye alýnmasýný müteakiben hazýrlanan 6 Nisan 2001 tarihli mali bünye raporunda, sermaye artýrýmý yapýlmasý ve Grup þirketlerine kullandýrýlan kredilerinin geri ödenmesi ile ilgili önerilerin mali bünyeyi rahatlatacak þekilde yeniden oluþturulmasý ve acilen Bankaya nakit giriþi saðlanmasý, devam etmekte olan stratejik ortak arayýþlarýnýn hýzlandýrýlmasý hususlarýna vurgu yapýlmýþtýr. Anýlan raporda, bu konularda geliþme saðlanamadýðý takdirde Banka hakkýnda 4389 Sayýlý Kanunun 14. maddesinin diðer fýkralarýna göre iþlem yapýlmasýnýn zorunlu hale geleceði ifade edilmiþtir. Diðer taraftan raporda, Banka mali bünyesindeki problemlerin daha da aðýrlaþmadan çözülebilmesi için; Banka yönetimi tarafýndan mali bünyenin iyileþtirilmesine yönelik politikalara devam edilmesi, Organizasyon yapýsýnýn etkinlik ve verimlilik saðlayacak þekilde yeniden yapýlandýrýlmasý, Bankacýlýk Düzenleme ve Denetleme Kurumu tarafýndan Banka mali bünyesi için alýnmasý istenen tedbirlere uyulmasý, Toprak Off-Shore'un faaliyetlerine son verilerek bu bankanýn hesaplarýnýn Toprakbank'a nakledilmesi önerilerine de yer verilmiþtir. BDDK'nýn 9 Temmuz 2001 tarihli kararýyla Toprakbank'ýn mali bünyesindeki geliþmelerin yakýndan izlenmesini ve Bankaya verilen talimatlarýn eksiksiz olarak uygulanmasýnýn takip edilmesini teminen, 4389 Sayýlý Kanunun 14. maddesinin 1 numaralý fýkrasý uyarýnca Bankaya, Bankacýlýk Düzenleme ve Denetleme Kurumunu temsilen bir yönetim kurulu üyesi atanmýþtýr. Öte yandan, atanan TOPRAKBANK 27

28 yönetim kurulu üyesi tarafýndan imzalanmayan kararlarýn icra edilmemesi hususunda Banka Yönetim Kurulu Baþkanlýðýna talimat verilmiþtir. BYM tarafýndan düzenlenen 16 Kasým 2001 tarihli bir baþka raporda, Banka mali bünyesinde özkaynak yetersizliði, likidite, aktif seyyaliyeti ve gelir-gider dengesi ile ilgili problemlerin ciddi boyutlara ulaþtýðý ve giderek kötüleþtiðinin görüldüðü, buna karþýn, gerek sermaye artýrýmý, gerekse kredi tahsilatý konularýnda müspet geliþme saðlanamadýðý, sonuç olarak mali bünye problemlerinin mevcut ortaklýk yapýsýyla çözülemeyeceði, bu nedenle Banka hakkýnda 4389 Sayýlý Kanunun 14. maddesinin 3 ve 4 numaralý fýkralarý hükümlerinin uygulanmasýnýn uygun olacaðý belirtilmiþtir. Bankanýn mali bünyesini olumsuz yönde etkileyen iþlemler anýlan raporda; Toprakbank ve Toprak Off-Shore nezdindeki Toprak Grubu kredileri ile diðer sorunlu kredilerin Bankada ciddi bir özkaynak açýðýný gündeme getirdiði, 2000 krizi ve Toprak Grubuna verilen kredilerin tahsil edilememesi sonucunda Banka gelir-gider dengesinin kötüleþtiði, Toprak Off-Shore'a yapýlan depolarýn 4389 Sayýlý Kanunda belirtilen kredi sýnýrlarýný aþtýðý, Altýn forward iþlemleri nedeniyle vergi ziyaýna sebebiyet verildiði þeklinde sýralanmýþtýr. Bankacýlýk Düzenleme ve Denetleme Kurumu tarafýndan Bankadan; Stratejik ortak bulma arayýþýnýn hýzlandýrýlmasý ve Bankaya nakit sermaye koyacak yeni bir ortak bulunmasý veya saðlýklý bir mali bünyenin oluþturulmasý için devir veya birleþme yöntemlerine ivedilikle baþvurulmasý, Toprak Off-Shore vasýtasýyla kullandýrýlmýþ olan krediler de dahil risklerin maddi teminatlar ile teminat altýna alýnmasý ve bu risklerin nakit tahsilat yapýlmak suretiyle tasfiye edilmesi, 28 FONA DEVÝR ÖNCESÝ DÖNEM

29 Grup þirketlerinin satýþý veya belli bir kýsmýnýn ayný alanda faaliyet gösteren þirketlere devri için gerekli giriþimlerin ivedilikle sonuçlandýrýlmasý ve bu yolla elde edilecek gelirin Bankaya aktarýlmasý suretiyle Bankanýn saðlýklý bir yapýya kavuþturulmasý ile Kasým 2000 ve Þubat 2001 tarihlerinde yaþanan dalgalanmalarýn olumsuz etkilerinin giderilmesine yönelik gerçekçi bir uygulama planýnýn hazýrlanmasý istenmiþtir. Geçen süre zarfýnda Bankacýlýk Düzenleme ve Denetleme Kurumuna yeni bir plan sunulmadýðý gibi daha önce sunulan ve yetersiz bulunan planda taahhüt edilen hususlarda da olumlu bir geliþme saðlanamamýþ, netice olarak Banka mali bünyesindeki olumsuzluklar artarak devam etmiþtir. Sonuç olarak yakýn izleme döneminde, Toprak Grubu kredilerinden tahsilat saðlanamamasý nedeniyle, Bankanýn aktif seyyaliyeti ile likiditesi önemli ölçüde bozulmuþ ve Banka büyük oranda sermaye açýðý ile çalýþmak zorunda kalmýþtýr. Bankacýlýk Düzenleme ve Denetleme Kurumu talimatlarýný yerine getirmeyen Bankanýn mali bünyesindeki olumsuzluklar artarak devam etmiþ ve zarar özkaynaklarý aþarak yabancý kaynaklara sirayet etmiþtir. Bu durum, 30 Eylül 2001 tarihli finansal tablolarda zararýn 123 milyon YTL, özkaynaðýn negatif (-) 38 milyon YTL olarak yayýmlanmasý suretiyle kamuoyuna da duyurulmuþtur. TOPRAKBANK 29

30 1.4. TOPRAKBANK'IN FONA DEVREDÝLMESÝ Fona Devir Kararý 4389 Sayýlý Kanunun, 14. maddesinin 3 ve 4 numaralý fýkralarýna istinaden, mali bünyesindeki olumsuzluklarýn giderilmesini teminen anýlan Kanunun 14. maddesinin 2 numaralý fýkrasý kapsamýnda alýnmasý istenen tedbirleri almayan, kaynaklarýný Bankanýn emin þekilde çalýþmasýný tehlikeye düþürecek þekilde ortaklarýnýn oluþturduðu sermaye grubuna aktaran, zararý özkaynaklarý aþarak yabancý kaynaklara sirayet eden ve mali bünyesindeki zaafiyet sonucu bu haliyle faaliyetlerini sürdürmesi mevduat sahiplerinin haklarýný ve mali sistemin güven ve istikrarýný tehlikeye düþüren Toprakbank'ýn temettü hariç ortaklýk haklarý ile yönetim ve denetimi, BDDK'nýn 30 Kasým 2001 tarihli kararýyla Fona devredilmiþtir. Söz konusu BDDK kararý 1 Aralýk 2001 tarihli Resmi Gazetede yayýmlanmýþtýr. 30 FONA DEVÝR ÖNCESÝ DÖNEM

31 TOPRAKBANK 31

32 Toprakbank'ýn Fona Devir Nedenleri Fona devir öncesinde Toprakbank hakkýnda yazýlmýþ olan mali bünye raporlarýna önceki bölümde deðinilmiþtir. Kýsaca belirtmek gerekirse, Bankanýn Fona devrinin temel nedeni özellikle Toprak Off-Shore üzerinden hâkim ortaða kullandýrýlan kredilerin mali bünye üzerinde yaratmýþ olduðu tahribattýr. Toprak Off-Shore üzerinden kullandýrýlan krediler ile diðer devir nedenleri aþaðýda açýklanmýþtýr. ÞEKÝL 3: TOPRAKBANK'IN FONA DEVÝR NEDENLERÝNE KISA BAKIÞ 1 Toprak Grubuna Kullandýrýlan Krediler ve 1999 Yýllarý Kârýnýn Fazla Gösterilmesi ve Bu Kârlarýn Daðýtýmý Yoluyla Hâkim Ortaða Kaynak Aktarýmý 3 Hâkim Ortak Þirketlerine Uzun Vadeli Kredi Kullandýrýmý Toprak Grubuna Kullandýrýlan Krediler Bankanýn Fona devir tarihi itibarýyla yapýlan çalýþmalar sonucunda canlý kredi portfoyünün yaklaþýk yüzde 76'sýnýn Toprak Grubu firmalarýna kullandýrýlan kredilerden oluþtuðu tespit edilmiþ olup söz konusu krediler için yüzde 100 oranýnda karþýlýk ayrýlmýþtýr. Fona devir tarihi itibarýyla Toprak Grubu firmalarýna, Banka ve Toprak Off-Shore üzerinden kullandýrýlan kredilere iliþkin bilgiler Tablo 2'de, tespit edilen aksaklýklar ise aþaðýda açýklanmýþtýr. Banka tarafýndan Toprak Off-Shore'a çok yüksek tutarlý depolar yapýlmýþ, ancak bu depolar için herhangi bir faiz tahsil edilmemiþtir. Toprak Off-Shore'a yapýlan depolarýn, Toprak Grubu firmalarýna 10 Aðustos 1996 ile 27 Eylül 1998 döneminde kredi olarak kullandýrýldýðý tespit edilmiþtir. 32 FONA DEVÝR ÖNCESÝ DÖNEM

33 Toprak Off-Shore'a yapýlan depolardan herhangi bir tahsilat saðlanmamýþ olup bu depolar için yüzde 100 karþýlýk ayrýlmýþtýr. TABLO 2: TOPRAK GRUBUNA KULLANDIRILAN KREDÝLER FÝRMA ADI KULLANDIRILAN KREDÝ NAKÝT YTL KARÞILIÐI (BÝN YTL) REESKONT (BÝN YTL) KULLANDIRILAN KREDÝ GAYRÝNAKÝT YTL KARÞILIÐI (BÝN YTL) USD Toprak Off-Shore DEM USD Toprak Seniteri DEM BÝN YTL DEM 887 BÝN YTL Toprak Ýlaç Kimyevi USD DEM BÝN YTL USD DEM Toprak Kaðýt Sanayii DEM BÝN YTL BÝN YTL - Toprak SeramiK Gýda BÝN YTL BÝN YTL 6 Toprak Temizlik Kaðýdý BÝN YTL BÝN YTL 158 Toprak Dýþ Ticaret BÝN YTL BÝN YTL 15 Toprak Ýnþaat 76 BÝN YTL TOPLAM Toprak Off-Shore üzerinden hâkim ortaða kullandýrýlan krediler Bankanýn Fona devrinin temel nedenini oluþturmuþtur. Bu nedenle Toprak Off-Shore'u kýsaca tanýmakta fayda bulunmaktadýr. Toprak Off-Shore, sermayesinin yüzde 99,99'una Toprakbank'ýn sahip olduðu, 1994 yýlýnda KKTC'de kurulmuþ bir off-shore bankasýdýr. Banka 9 Eylül 1994 tarihinde faaliyetlerine baþlamýþtýr. Toprak Off-Shore'un baþlangýçta 500 bin USD olan sermayesi, 1999 yýlýnda 1 milyon USD'ye yükseltilmiþtir. Bu banka ile olan iliþkiler ve süreç göstermiþtir ki; Toprak Off-Shore'un kuruluþundaki asýl amaç, Toprakbank kaynaklý fonlarýn Toprak Grubu þirketlerine aktarýlmasýdýr. TOPRAKBANK 33

34 Toprak Off-Shore Üzerinden Gruba Kaynak Aktarýmý: Toprak Grubu firmalarýnýn Toprak Off-Shore üzerinden kredilendirilmesi; Toprakbank tarafýndan Toprak Off-Shore'a depo yapýlmasý, Toprak Off-Shore ile kredi kullandýrýlacak Toprak Grubu firmalarý arasýnda ayný gün kredi sözleþmesi düzenlenmesi ve daha sonra Toprak Off-Shore tarafýndan Bankaya yazý yazýlarak, kredi tutarýnýn Toprak Grubu firmalarýnýn mevduat hesaplarýna virman ya da havale yoluyla aktarýlmasý suretiyle gerçekleþtirilmiþtir. Gerçekleþtirilen iþlemlerin teminat durumuna bakýldýðýnda ise ne Toprakbank tarafýndan Toprak Off-Shore'a yapýlan depolar ne de Toprak Off-Shore tarafýndan Toprak Grubu firmalarýna kullandýrýlan krediler için herhangi bir maddi teminat alýnmadýðý görülmüþtür. Toprak Grubu firmalarýna Toprak Off-Shore vasýtasýyla kullandýrýlan kredilerin yurt dýþýndan temin edilmiþ krediler gibi gösterilmesi suretiyle, yurt içindeki y asal yükümlülüklerden biri olan KKDF yükümlülüðünden de kaçýnýlmasý amaçlanmýþtýr. Toprak Off-Shore tarafýndan Toprak Grubu firmalarýna açýlan krediler, söz konusu firmalarýn 3182 Sayýlý Kanunun belirlediði kredi sýnýrlarýný aþmakta olup bu iþlemlerde Toprak Off-Shore aracý olarak kullanýlmýþtýr. Toprak Off-Shore Üzerinden Yapýlan Kaynak Aktarýmýnýn Tutarý: Aþaðýda Toprak Off-Shore tarafýndan Toprak Grubu firmalarýna kullandýrýlan nakit TABLO 3: TOPRAK OFF-SHORE TARAFINDAN, TOPRAK GRUBUNA KULLANDIRILAN NAKÝT KREDÝLER FÝRMA KULLANDIRILAN KREDÝ YTL KARÞILIÐI (BÝN YTL) REESKONT TUTARI (BÝN YTL) Toprak Seniteri USD DEM Toprak Kaðýt Sanayii USD TOPLAM FONA DEVÝR ÖNCESÝ DÖNEM

35 TOPRAKBANK 35

36 kredilerin 30 Kasým 2001 tarihi itibarýyla detayý sunulmuþtur: ve 1999 Yýllarý Kârýnýn Fazla Gösterilmesi ve Bu Kârlarýn Daðýtýmý Yoluyla Hâkim Ortaða Kaynak Aktarýmý BYM tarafýndan hazýrlanan 1 Ekim 2002 tarihli raporda; Toprakbank tarafýndan Toprak Off-Shore'a 1997 yýlýnda yapýlan depolar karþýlýðýnda saðlanan faiz gelirlerinin yine Toprakbank'tan yapýlan depolar yoluyla tahsil edildiði, reel bir tahsilatý ifade etmeyen ve Toprakbank'ýn kendi kaynaklarýndan finanse edilen 936 bin YTL tutarýndaki faizin 1998 yýlý kâr rakamlarýna dahil edilerek haksýz yere hâkim ortaklara aktarýldýðý, Toprak Off-Shore tarafýndan Toprakbank hâkim ortaklarýna kullandýrýlan kredilerin ödenmemesine raðmen, Toprak Off-Shore'un bu tutarlarý kâr daðýtýmýna konu ederek, ana ortak Toprakbank'a temettü olarak 16 Aralýk 1998 tarihinde aktarmasýnýn, Toprakbank'ýn da 1998 yýlý kârý içerisine giren bu tutarý kâr daðýtýmýna konu ederek tekrar Toprak Seniteri ile Toprak Kaðýt Sanayii'ye temettü olarak ödemesinin; gerçekte bu firmalarýn borçlu olduklarý tutarlar üzerinden kendilerine kaynak aktardýklarýný gösterdiði, bu yolla yaratýlan fiktif gelirin 6,6 milyon YTL olduðu, Banka tarafýndan ilgili mevzuat uyarýnca 1998 yýl sonu itibarýyla ayrýlmasý gereken karþýlýk tutarlarýnýn ayrýlmadýðý, bu tutarlarýn 1998 yýlý kârýna dahil edilerek daðýtýma konu edildiði ve bu kaynaklarýn Bankadan nakit olarak çekildiði, bu durumda Banka kâr tutarýnýn 18,1 milyon YTL daha fazla gösterildiði, dolayýsýyla kâr payý daðýtýmý yoluyla haksýz kaynak aktarýmýnda bulunulduðu belirtilmiþ olup yukarýdaki iþlemler sonucunda Bankanýn 1998 yýlýnda toplam 25,6 milyon YTL fiktif gelir oluþturduðu ifade edilmiþtir. BYM tarafýndan hazýrlanan 16 Ekim 2002 tarihli raporda ise; Bankaca ilgili mevzuat uyarýnca 1999 yýl sonu itibarýyla ayrýlmasý gereken karþýlýk tutarlarýnýn ayrýlmadýðý, bu tutarlarýn 1999 yýlý kârýna dahil edilerek, kâr tutarýnýn toplam 42,4 milyon YTL daha fazla gösterildiði, Toprakbank'ýn ilgili dönemde Toprak Off-Shore ile yapýlan depo-repo iþlemleri ve manuel hesaplamalar sonucunda Toprak Off-Shore lehine kalan borç bakiyesini azaltmak için Toprak Off-Shore'un yýl sonu 36 FONA DEVÝR ÖNCESÝ DÖNEM

37 bilançosunda oluþacak kâr rakamýndan payýna düþebilecek tutarý realize olmuþ gibi deðerlendirerek faiz borcundan mahsup ettiði, bunun da Toprakbank'ýn 1999 yýlý kârýný 18,3 milyon YTL artýrdýðý ifade edilmiþ olup bu yolla Bankanýn 1999 yýlý itibarýyla kârýnýn toplam 60,7 milyon YTL fazla gösterildiði tespit edilmiþtir Hâkim Ortak Þirketlerine Uzun Vadeli Kredi Kullandýrýmý Toprakbank tarafýndan, 1996 yýlýnýn sonlarýndan 1999 yýlýnýn ilk yarýsýna kadar 1 Toprak Grubu firmalarýndan Toprak Seniteri, Toprak Turizm, Toprak Ýlaç Kimyevi ile Toprak Kaðýt Sanayii'ye toplam 47 milyon USD ve 17 milyon DEM tutarlarýnda 5 yýl vadeli yatýrým kredileri kullandýrýlmýþtýr. Söz konusu krediler için Toprak Holding kefaleti alýnmýþtýr. Kredi onay mektuplarýnda, kredilerin 5 yýl vadeli, 2 yýl ödemesiz, 6 ayda bir faiz ödemeli olarak kullandýrýlacaðý belirtilmekle birlikte kredilerin geri ödeme planlarý ve faiz oranlarý bulunmamaktadýr. Diðer taraftan, Banka tarafýndan bu kredilerle ilgili olarak herhangi bir istihbarat raporu ve/veya mali tahlil raporu da düzenlenmemiþtir. Yatýrým kredileri öncesinde Toprak Grubu firmalarýna kullandýrýlmýþ, 1 yýl vadeli muhtelif kredilerin ödenmesinde Grup firmalarýnýn zorlandýðý, geri ödemelerin yeni kredi kullandýrýmlarý ile yapýldýðý tespit edilmiþtir. Türk bankacýlýk sektöründe borçlanmanýn, mevduat temininin kýsa vadeler üzerinde yoðunlaþtýðý bir ortamda, Grubun uzun vadeli finansmaný Banka mali bünyesini oldukça zorlamýþtýr. Ýlk kullandýrýlan kredilerde faiz ödemeleri düzenli þekilde yapýlmýþ, ancak sonraki ödemelerde özellikle 1999 yýlý baþýndan itibaren aksamalar meydana gelmiþtir. Daha sonra ise kredi adý altýnda kullanaýrýlan Banka kaynaklarýnýn ne anaparasý nede faizi ödenmesine raðmen, yasal düzenlemeler çerçevesinde herhangi bir takip iþlemine baþlanmamýþtýr Aralýk 1999 tarihinde, Toprak Seniteri'ye devrolmuþtur. TOPRAKBANK 37

38

39

40 2.1. FONA DEVÝR SONRASI DÖNEME KISA BAKIÞ Bu bölümde Toprakbank'ýn 30 Kasým 2001 tarihinde temettü hariç ortaklýk haklarý ile yönetim ve denetiminin Fona devredilmesinden sonra aþama aþama gerçekleþtirilen çözümleme süreci ayrýntýlý bir þekilde verilmiþtir ÞEKÝL 4: FONA DEVÝR SONRASI DÖNEME KISA BAKIÞ 1 Fona Devir Sonras lk Faaliyetler Yönetim ve denetim kadrosunun deðiþtirilmesi Banka hisselerinin Fon tarafýndan devralýnmasý Hâkim ortak ve yöneticilerden mal beyannamesi istenmesi, ihtiyati tedbir/haciz kararlarý, yurt dýþý çýkýþ yasaðý uygulanmasý Banka zararýnýn tazmini talebinde bulunulmasý 2 Banka Mali Durumunun Tespiti ve Mali Bünyenin Rehabilitasyonu Fona devir tarihindeki gerçek mali durumun tespiti Mali bünyenin rehabilitasyonuna yönelik çalýþmalar 3 Banka Hisselerinin Sat þ na Yönelik Çal þmalar, Diðer Fon Bankalar yla Birleþtirilmesi Satýþa yönelik çalýþmalar Bayýndýrbank bünyesinde birleþtirilmesi 40 FONA DEVÝR SONRASI DÖNEM

41 2.2. FONA DEVÝR SONRASINDA GERÇEKLEÞTÝRÝLEN FAALÝYETLER Toprakbank, 4389 Sayýlý Kanunun 14. maddesinin 3 ve 4 numaralý fýkralarýna istinaden Fona devrolmuþtur. Bu kapsamda Toprakbank'ýn 30 Kasým 2001 tarihinde temettü hariç ortaklýk haklarý ile yönetim ve denetiminin Fona devredilmesinden sonra, Bankanýn Fona devrolmasýnda sorumluluklarý bulunan Banka yönetim ve denetim kadrosu deðiþtirilmiþtir. Daha sonra, Banka hisselerinin tamamý Fon tarafýndan devralýnmýþ, Bankanýn hâkim ortaklarý, yönetim kurulu üyeleri ve diðer yöneticileri ile denetim kurulu üyelerinden mal beyaný talep edilmiþ, malvarlýklarýna ihtiyati tedbir/haciz konmuþ, yurt dýþý çýkýþ yasaðý getirilmiþ, hâkim ortak ve yöneticiler tarafýndan istismar edilen Banka kaynaklarýnýn iade ve tazmini talep edilmiþtir Banka Yönetim ve Denetim Kadrosunun Deðiþtirilmesi Bankanýn mevcut yönetim ve denetim kurullarýnda görevli kiþiler Bankanýn Fona intikal etmesini müteakiben görevden alýnmýþlar ve 4389 Sayýlý Kanunun 9. maddesi gözetilerek, Fon Yönetim Kurulunun 30 Kasým 2001 tarihli kararýyla yerlerine yeni yönetim ve denetim kurulu üyeleri atanmýþtýr Banka Hisselerinin Fon Tarafýndan Devralýnmasý 4389 Sayýlý Kanunun 14. maddesinin 5 numaralý fýkrasýnýn (a) bendinin (ab) alt bendi ile ayný Kanunun 14. maddesinin 3 numaralý fýkrasý hükümlerine göre temettü hariç ortaklýk haklarý ile yönetim ve denetimi kendisine devredilen bankalar için Fona bazý yetkiler tanýnmýþtýr. Bu çerçevede devir tarihi itibarýyla düzenlenecek bilançosunu esas almak suretiyle Fon, yönetim ve denetimi kendisine devredilen bankanýn, sigorta kapsamýnda bulunan mevduat tutarýný aþmamak ve hisselerinin tamamýna sahip olmak kaydýyla sermayesine tekabül eden zararlarýný devralma yetkisine sahiptir. Bu kapsamda, devralýnan zararlara istinaden yapýlacak ödemelerin karþýlýðýný temsil eden hisseler baþkaca bir iþleme gerek kalmaksýzýn Fona intikal etmektedir. Fona tanýnan bu yetkiye istinaden Toprakbank'ýn hisse senetlerinin tamamý, Banka zararýnýn ödenmiþ sermayeye tekabül eden 46 milyon YTL tutarýndaki kýsmýnýn söz konusu Bankaya ödenmesi karþýlýðýnda, 30 Kasým 2001 tarihinde Fon tarafýndan devralýnmýþ ve Banka pay defterine Fon adýna kaydedilmiþtir. Ayrýca hâkim ortak tarafýndan kullanýlan Banka kaynaklarý tespit edilerek iade ve tazmin talebinde bulunulmuþtur. TOPRAKBANK 41

42 Hâkim Ortak ve Yöneticilerle Ýlgili Ýþlemler 4389 Sayýlý Kanunun kendisine verdiði yetkilerle Fon, Bir Bankanýn Yönetim ve Denetimini Doðrudan veya Dolaylý Olarak Tek Baþýna veya Birlikte Elinde Bulunduran Ortaklarýn Belirlenmesine Ýliþkin Ýlkeler i belirleyerek, Banka hâkim ortak ve yöneticilerinden mal beyaný talep etmiþ ve mal varlýklarý üzerinde her türlü muhafaza tedbiri alýnmasýný ilgili mahkemeden istemiþtir. Mahkemeden bu yönde alýnan kararlarla da yurt dýþý çýkýþ yasaðý ile ihtiyati tedbirler uygulanmýþtýr. Mal Beyaný Ýstenmesi: Fon Yönetim Kurulunun 30 Kasým 2001 tarihli kararýna istinaden Toprakbank hâkim ortak ve yöneticilerinden, 4389 Sayýlý Kanunun 14. maddesinin 5. fýkrasýnýn (b) bendinin (bb) alt bendi ile 17/ 2-3 maddesi uyarýnca, mal beyannamesi talep edilmiþtir. Ýhtiyati Tedbir / Ýhtiyati Haciz Ýstenmesi: Fon Yönetim Kurulunun 30 Kasým 2001 tarihli kararýyla, 4389 Sayýlý Kanunun 14/5 ve 17/2-3 maddeleri çerçevesinde, Toprakbank hâkim ortak veya yöneticilerinin mal varlýklarý üzerinde her türlü muhafaza tedbiri alýnmasýnýn ilgili mahkemeden istenilmesi kararlaþtýrýlmýþtýr. Ýlgili mahkemenin 3 Aralýk 2001 tarihli kararýyla Toprakbank hâkim ortak ve yöneticilerinin sahibi bulunduklarý varlýklar üzerine, ayni ve þahsi haklarla kýsýtlanmamak ve üçüncü kiþilere devir ve temlik edilmemek üzere ihtiyati tedbir konulmuþtur. Yurt Dýþý Çýkýþ Yasaðý Uygulamasý: 4389 Sayýlý Kanunun ilgili hükümleri ile verilen yetkiye istinaden Fon tarafýndan yapýlan baþvurular sonucunda, ilgili mahkemenin 3 Aralýk 2001 tarihli kararlarýyla Toprakbank'ýn gerçek kiþi ortaklarýnýn yurt dýþýna çýkýþlarý yasaklanmýþtýr. Hâkim Ortak Tarafýndan Kullanýlan Banka Kaynaklarý: BYM tarafýndan düzenlenen 11 Mart 2002 tarihli devir raporuna göre, Toprakbank'ýn Fona devrinden önce yönetim ve denetimini doðrudan ya da dolaylý olarak, tek baþýna veya birlikte elinde bulunduran ortaklarýnýn, kendi lehlerine 792 milyon YTL'lik Banka kaynaðý kullandýklarý belirlenmiþtir; Toprakbank ve Toprak Off-Shore üzerinden Toprak Grubu þirketlerine kullandýrýlan krediler için 678 milyon YTL karþýlýk ayrýlmýþtýr. Nakit kredilere iliþkin olarak iptal edilen faiz gelir reeskontu tutarý 108 milyon YTL'dir (Tablo 2). 42 FONA DEVÝR SONRASI DÖNEM

43 Toprak Grubu þirketlerine kullandýrýlan gayrinakdi krediler için ayrýlan karþýlýk ise 6 milyon YTL'dir. Banka kaynaklarýnýn hâkim ortaklar tarafýndan istismar edilmesinde kullanýlan temel yöntem, Toprakbank ve Toprak Off-Shore tarafýndan hâkim ortak þirketlerine geri dönmeyen krediler kullandýrýlmasýdýr. Bu temel istismar yöntemi, ayný zamanda Bankanýn Fona devrinin de temel gerekçesini teþkil etmekte olup konuyla ilgili ayrýntýlý açýklamalara Toprakbank'ýn Fona Devir Nedenleri bölümünde yer verilmiþtir. Fonun Ýade ve Tazmin Talebi: 4389 Sayýlý Kanunun 14. maddesinin 4 numaralý fýkrasýna göre iade ve tazmin talebinde bulunulacak tutarýn belirlenmesi amacýyla, BYM tarafýndan denetim çalýþmalarý yapýlmýþtýr. Fon Yönetim Kurulunun 6 Mayýs 2002 tarihli kararýyla, devir raporu ile belirlenen tutarýn 4389 Sayýlý Kanunun 14. maddesinin 5 numaralý fýkrasýnýn (b) bendinin (ba) alt bendi uyarýnca 10 gün içinde Banka ortak ve yöneticilerinden (Toprak Kaðýt Sanayii, Toprak Seniteri, Toprak Seramik Ýnþaat, Toprak Ýnþaat, Toprak Seramik Gýda, Halis Toprak, Ahmet Toprak, Mehmet Toprak) iade ve tazmin edilmesi istenmiþtir. Ancak borçlular Fon tarafýndan iade ve tazmin edilmesi istenilen tutarý verilen süre içinde ödemediðinden, Fon Yönetim Kurulunun 22 Mayýs 2002 tarihli kararýyla 792 milyon YTL'nin 6183 Sayýlý Kanun hükümlerine göre borçlulardan takip ve tahsiline karar verilmiþtir. TOPRAKBANK 43

44 15 Aralýk FONA DEVÝR SONRASI DÖNEM

45 2.3. MALÝ BÜNYEYE ÝLÝÞKÝN ÇALIÞMALAR Fona devrin akabinde Toprakbank'ýn gerçek mali durumunun ortaya çýkarýlmasý Bankanýn yaþatýlmasý için gerekli kaynaðýn tespit edilmesi amacýyla BYM tarafýndan çalýþmalar gerçekleþtirilmiþ ve bu kapsamda Fon tarafýndan rehabilitasyon faaliyetleri yürütülmüþtür Fona Devir Sonrasý Gerçek Mali Durumun Tespiti Bankanýn Fona devrinden önce mali bünyesi hakkýnda düzenlenen BYM raporlarýnda; Banka mali bünyesinde özkaynak yetersizliði, likidite, aktif seyyaliyeti ve gelir gider dengesi ile ilgili problemlerin ciddi boyutlara ulaþtýðý ve giderek kötüleþtiði, Buna karþýn, gerek sermaye artýrýmý gerekse kredi tahsilatý konularýnda müspet geliþme saðlanamadýðý, Sonuç olarak, mali bünye problemlerinin mevcut ortaklýk yapýsýyla çözülemeyeceði belirtilmek suretiyle, Banka hakkýnda 4389 Sayýlý Kanunun 14. maddesinin 3. ve 4. fýkrasý hükümlerinin uygulanmasýnýn uygun olacaðý belirtilmiþtir. Toprakbank'ýn Fona devir tarihi olan 30 Kasým 2001 itibarýyla Banka bilançosu, gerçek mali durumu gösterecek þekilde yeniden düzenlenmiþ ve baðýmsýz denetimden geçmiþtir. Fon tarafýndan atanan Banka yönetimi tarafýndan hazýrlanan durulaþtýrýlmýþ bilançoda Banka zararý 1,3 milyar YTL olarak hesaplanmýþtýr Mali Bünye Rehabilitasyonu 4389 Sayýlý Kanunun vermiþ olduðu yetkiler çerçevesinde, Bankada gerçekleþtirilen denetim çalýþmalarý sonucunda, söz konusu Bankanýn içinde bulunduðu likidite sýkýntýsýnýn giderilmesini saðlamak ve mali yapýsýyla ilgili sorunlarýn çözümü amacýyla TCMB yükümlülüklerinin kaldýrýlmasý ya da ertelenmesi, ihtiyat aktarýlmasý, mevduat yapýlmasý, donuk alacaklarýn nakit giriþi saðlamak suretiyle tasfiye edilmesi gibi önlemler alýnmasýnýn uygun olacaðý düþünülmüþ ve bu aksiyonlar hayata geçirilmiþtir. TOPRAKBANK 45

46 Fon tarafýndan Toprakbank'a aktarýlan kaynaklar toplamý, 224 milyon YTL'si ihtiyat, 556 milyon YTL'si mevduat, 46 milyon YTL'si ödenmiþ sermaye olmak üzere toplam 826 milyon YTL'dir. TCMB Yükümlülüklerinin Kaldýrýlmasý: 4389 Sayýlý Kanunun 14. maddesinin 6 numaralý fýkrasýnýn (b) bendi uyarýnca ve Fon Yönetim Kurulunun 3 Aralýk 2001 tarihli kararýna istinaden Toprakbank'ýn; Kanuni karþýlýk yükümlülüklerinin ikinci bir karar tarihine kadar sýfýra düþürülmesine, Kanuni karþýlýk yükümlülüklerini gerçekleþtirememesinden dolayý doðmuþ ve doðacak cezai faizlerinin kaldýrýlmasýna, TCMB nezdinde mevcut mevduat munzam karþýlýklarýnýn Bankaya iade edilmesine, Bankanýn döviz pozisyon oranýný tutturamamasý nedeniyle doðmuþ cezai faizlerinin kaldýrýlmasýna ve bu nedenle doðacak cezai faizlerden ikinci bir karar tarihine kadar muaf tutulmasýna karar verilmiþtir. Bu kapsamda Bankaya iade edilen mevduat munzam karþýlýðý, 139 milyon YTL'dir. Ýhtiyat Aktarýmý: Fon Yönetim Kurulunun 9 Nisan 2001 tarihli kararýyla, ileride devralýnacak zararlarýna mahsuben Fon bankalarýna verilen özel tertip DÝBS'in ilgili bankalar tarafýndan nominal bedeli üzerinden fevkalade ihtiyatlar olarak muhasebeleþtirilmesine karar verilmiþtir. Bu kapsamda, Fon Yönetim Kurulunun 27 Aralýk 2001 tarihli kararýyla, Toprakbank'a 224 milyon YTL tutarýnda ihtiyat aktarýlmýþtýr. Mevduat Yapýlmasý: Fon Yönetim Kurulunun 2001 ve 2002 yýllarýnda almýþ olduðu muhtelif kararlarla toplam 556 milyon YTL mevduat yapýlmýþtýr. Ayrýca, Fon Yönetim Kurulunun 13 Aralýk 2001 tarihli kararýyla Kentbank'ýn ihale yoluyla satýþa sunulan mevduatýnýn satýlamayan kýsmý ile Fon Yönetim Kurulunun 13 Aralýk 2001 tarihli kararýyla Etibank'ýn ihale yoluyla satýþa sunulan mevduatýnýn satýlamayan kýsmý, Toprakbank'a devredilmiþ, devralýnan mevduat ve reeskont tutarlarýnýn karþýlýðýnda DÝBS alýnmýþtýr. 46 FONA DEVÝR SONRASI DÖNEM

47 Rehabilitasyon Sonrasý Mali Bünye Bankanýn yeni atanan yönetimi tarafýndan hazýrlanan devir bilançosu ile kaynak aktarýmlarýnýn tamamlanmýþ olduðu 30 Haziran 2002 bilançosu karþýlaþtýrýldýðýnda aþaðýdaki hususlar ön plana çýkmýþtýr. Bankanýn yeni atanan yönetimi tarafýndan hazýrlanan devir bilançosunda 1,6 milyar YTL olan mevduat tutarý 30 Haziran 2002 bilançosunda 1,8 milyar YTL'ye yükselerek yüzde 15 oranýnda artmýþtýr. Aktarýmlar öncesi negatif (-) 1,2 milyar YTL olan özkaynaklar kalemi, 278 milyon YTL artýþ göstererek negatif (-) 944 milyon YTL'ye ulaþmýþtýr. Bankalararasý para piyasasý kaleminin pasif içerisindeki payý yüzde sýfýr iken yapýlan borçlanmalar nedeniyle, 30 Haziran 2002 bilançosunda bu kalemin payý yüzde 50'ye yükselmiþtir. Menkul kýymetler cüzdanýnýn, toplam varlýklar içindeki payý yüzde sýfýr iken, kaynak aktarýmlarý sonrasý, 30 Haziran 2002 bilançosunda bu kalemin payý yüzde 14'e yükselmiþtir. Diðer yandan, kredilerin aktif içindeki payý yüzde 19'dan yüzde 4'e inmiþtir. Mevduat munzam karþýlýklarý sýfýra düþürülmüþ ve aktif içerisinde payý kalmamýþtýr. Takipteki alacaklarýn Fon tarafýndan devralýnmasý nedeniyle aktif içinde payý kalmamýþtýr TOPRAK YATIRIM BANKASI'NDAKÝ ORTAKLIK HAKLARININ FON TARAFINDAN KULLANILMASI Toprakbank'ýn Fona devri nedeniyle 4672 Sayýlý Kanun ile deðiþik 4389 Sayýlý Kanunun 8/2-c maddesi uyarýnca, Fon Yönetim Kurulunun 29 Ocak 2002 tarihli kararýna istinaden Halis Toprak'ýn Toprak Yatýrým Bankasý'ndaki temettü hariç ortaklýk haklarýnýn Fon tarafýndan kullanýlmasý karara baðlanmýþtýr. Fon Yönetim Kurulunun 13 Mayýs 2002 tarihli kararý ile Toprakbank'ýn iþtirakleri net defter deðeri üzerinden Fona devredilmiþtir. Toprak Yatýrým Bankasý'nýn, Toprakbank'ýn ve iþtiraklerinin Fona devri sonrasý ortaklýk yapýsý Tablo 4'te sunulmuþtur. TOPRAKBANK 47

48 TABLO 4: TOPRAK YATIRIM BANKASI ORTAKLIK YAPISI ORTAKLAR TMSF NOM NAL SERMAYE (B N YTL) PAY (%) 15,00 Toprak Leasing ,46 Toprak Faktoring ,46 Halis Toprak ,00 Toprak Seniteri ,05 Toprak Kaðýt Sanayii ,03 TOPLAM ,00 Toprak Yatýrým Bankasý'ndaki TMSF, Toprak Leasing ve Toprak Faktoring'e ait hisseler, Fon Yönetim Kurulunun 8 Kasým 2002 tarihli kararýyla satýlmýþ, hisse devri 18 Aralýk 2002 tarihinde gerçekleþtirilmiþtir. Söz konusu satýþ sonrasýnda, Halis Toprak, Toprak Seniteri ile Toprak Kaðýt Sanayii'ne ait Toprak Yatýrým Bankasý azýnlýk hisseleri üzerindeki Fon kontrolü, gerek 4389 Sayýlý Kanunun 8/2-c maddesi ve gerekse ihtiyati tedbir ve haciz uygulamalarý nedeniyle devam etmiþtir. Bu kontrol, hisselerin satýþý ile son bulmuþ, satýþ bedeli ise Toprak Grubunun Fona olan borçlarýna mahsup edilmiþtir FON TARAFINDAN ATANAN YÖNETÝCÝLERCE BANKADA GERÇEKLEÞTÝRÝLEN FAALÝYETLER Fona devir tarihi itibarýyla 165 þubesi ve personeli bulunan Bankanýn Fona devrinin akabinde, Fon tarafýndan Bankaya atanan yönetim kurulu tarafýndan, Genel Müdürlük ve þubelerde operasyonel ve hukuki risklere yönelik tedbirlerin alýnmasý, 48 FONA DEVÝR SONRASI DÖNEM

49 Bankanýn kýsa vadeli yükümlülüklerinin yönetilmesi, Bilançodaki varlýklarýn etkinlik prensipleri çerçevesinde nakde çevrilmesi yoluyla Banka mali bünyesinin hayatiyetini devam ettirebileceði bir yapýya kavuþturulmasý faaliyetlerinde bulunulmuþtur. Toprakbank'ta bu dönemde, Banka hâkim ortak alacaklarý tahsil edilmeye çalýþýlmýþ, bazý menkuller ve taþýt araçlarý satýlmýþtýr. Ayrýca, Fon Yönetim Kurulunun 13 Aralýk 2001 tarihli kararlarý uyarýnca, yeni yönetim tarafýndan Fon bünyesindeki Kentbank ve Etibank'ýn bazý bilanço kalemlerinin Toprakbank'a devri saðlanmýþtýr. Bankanýn Yeni Yönetiminin, Hâkim Ortaklardan Alacaklara Ýliþkin Gerçekleþtirdiði Ýþlemler: Grup þirketlerine limitlerin üzerinde kredi kullandýrýlmasý, usulsüz silinen faiz gelirleri, Toprak Off-Shore aracýlýðý ile yapýlan usulsüz iþlemler, grup firmalarý haricinde çeþitli firmalara kullandýrýlan usulsüz krediler sebebiyle uðranýlan zararda sorumluluðu tespit edilen Banka eski yönetim ve denetim kurulu üyeleri ile diðer yöneticiler hakkýnda mali sorumluluk davalarý açýlmýþtýr. Davalara iliþkin bilgiler Kitabýn Çözümlemenin Hukuki Süreci bölümünde yer almaktadýr. Menkul ve Taþýt Aracý Satýþlarý: Atanan Banka yönetimi, yukarýda belirtilen alacak tahsil ve yasal takip iþlemlerinin yaný sýra ihtiyaç fazlasý menkuller ve taþýt araçlarýnýn satýþýný gerçekleþtirerek, Banka varlýklarýnýn çözümlenmesine çalýþmýþtýr. Etibank ve Kentbank Yükümlüklerinin Devralýnmasý: Fon Yönetim Kurulunun 13 Aralýk 2001 tarihli kararlarý doðrultusunda, Toprakbank Yönetim Kurulunun 19 Aralýk 2001 tarihli kararýyla, hisseleri satýþa sunulmasýna raðmen yeterli teklif verilmeyen, zararlarý sürekli artan, mali sistemde güven ve istikrarýn sürdürülmesinin temini amacýyla bankacýlýk iþlemleri yapma ve mevduat kabul etme izinlerinin kadýrýlmasýna karar verilen Etibank ve Kentbank'ýn tüm yabancý para borçlanmalarý, YTL borçlanmalarý, TCMB nezdindeki açýk piyasa ve bankalararasý para piyasasý iþlemleri ile ÝMKB nezdindeki borç ve yükümlülükleri Toprakbank tarafýndan devralýnmýþtýr. TOPRAKBANK 49

50 50 FONA DEVÝR SONRASI DÖNEM

51 Toprakbank'ýn Altýn Forward Ýþlemleri: 4389 Sayýlý Kanunun 5. maddesi uyarýnca Toprakbank nezdinde yapýlan inceleme sonucunda BYM tarafýndan tanzim edilen 29 Aðustos 2000 tarihli raporda önemli tespitlerde bulunulmuþtur. 31 Aralýk 1999 tarihi itibarýyla Bankanýn menkul deðerler cüzdaný içerisinde 400 milyon USD deðerinde altýn bulunmaktadýr. Bu altýn, Toprak Off-Shore ve yurt dýþý kredi kuruluþlarýyla yapýlan iþlemler çerçevesinde satýn alýnmýþ görünmektedir. Bankanýn menkul deðerler cüzdanýndaki söz konusu altýnlarla ilgili olarak yurt dýþý þirketler ile forward anlaþmasý yaptýðý belirlenmiþtir. BYM raporlarý, ortada fiziki bir altýn tesliminin bulunmamasý ve kayýtlarda gösterilen altýn mevcudunun satýcý konumundaki kuruluþlarýn açtýðý krediler ile karþýlýklý olmasý ve gerek altýnýn fiziki teslimi gerekse kredi vadelerinde herhangi bir nakit hareketi olmamasý sebebiyle söz konusu iþlemlerin vergi ertelemesine yönelik fiktif nitelikte iþlemler olduðu tespitinde bulunmaktadýr. Kaydi iþlemler sonucunda meydana gelen altýn deðer artýþlarýnýn ve altýnýn konu olduðu forward iþlemine yürütülen gelir reeskontlarýnýn 1999 yýlý vergi matrahýndan düþülmesi sonucunda vergi ziyaýna sebebiyet verilmiþtir. Sonuç olarak anýlan raporda, kaybýna neden olunan 16 milyon YTL tutarýndaki kurumlar vergisinin, 213 Sayýlý Vergi Usul Kanununun 29. maddesi uyarýnca ikmalen tarh edilerek, ayný kanunun 344. maddesi uyarýnca vergi cezasý ile birlikte Toprakbank'tan tahsil edilmesi gerektiði kanaatine varýldýðý belirtilmiþtir. Banka ile Maliye Bakanlýðý arasýnda gerçekleþen tüm hukuki iþlemler ve açýlan davalar sonucunda, Fon Yönetim Kurulunun 26 Eylül 2002 tarihli kararý ile Toprakbank'ýn gayrinakdi yükümlülükleri dahil tüm aktif ve pasifi ile hak ve yükümlülüklerinin Bayýndýrbank'a (BFB) devredilmesine karar verildiðinden, BFB tarafýndan 26 Nisan 2007 tarihinde ilgili Vergi Dairesine 108 milyon YTL (91,7 milyon USD) tutarýnda ödeme yapýlmýþtýr. Daha sonra Vergi Dairesi ile varýlan uzlaþma neticesinde 4 Kasým 2008 tarihinde 71,6 milyon YTL, 7 Kasým 2008 tarihinde 10,6 milyon YTL ve 26 Kasým 2008 tarihinde 120 bin YTL olmak üzere toplam 54 milyon USD iade alýnmýþtýr. TOPRAKBANK 51