Yukarıdaki sonucu onaylarım. Prof. Dr. Ülkü MEHMETOĞLU Enstitü Müdüdrü
|
|
- Özgür Bolat
- 8 yıl önce
- İzleme sayısı:
Transkript
1 ANKARA ÜNİVERSİTESİ FEN BİLİMLERİ ENSTİTÜSÜ YÜKSEK LİSANS TEZİ BOZDAĞ (ERCİYES BATISI) VOLKANİKLERİNİN MİNERALOJİSİ, PETROGRAFİSİ VE PETROLOJİSİ Oğuz ÜNSAL JEOLOJİ MÜHENDİSLİĞİ ANABİLİM DALI ANKARA 2005 Her hakkı saklıdır
2 Doç. Dr. A. Umran DOĞAN danışmalığında, Oğuz ÜNSAL tarafından hazırlanan bu çalışma 30/03/2005 tarihinde aşağıdaki jüri tarafından oyçokluğu ile Jeoloji Mühendisliği Anabilim Dalı nda Yüksek Lisans tezi olarak kabul edilmiştir. Başkan: Prof. Dr. Halil BAŞ Üye : Prof. Dr. Doğan AYDAL Üye : Doç. Dr. A. Umran DOĞAN Yukarıdaki sonucu onaylarım Prof. Dr. Ülkü MEHMETOĞLU Enstitü Müdüdrü
3 İÇİNDEKİLER ÖZET..i ABSTRACT..ii TEŞEKKÜR.iii SİMGELER DİZİNİ.iv ŞEKİLLER DİZİNİ...v ÇİZELGELER DİZİNİ vii FOTOĞRAFLAR DİZİNİ...viii 1. GİRİŞ Amaç İnceleme Alanının Tanıtımı İnceleme Alanın Jeolojisi ÖNCEKİ ÇALIŞMALAR MATERYAL VE YÖNTEM Materyal Yöntem Saha Çalışmaları Yöntemleri Labaratuvar Çalışmaları Yöntemleri ARAŞTIRMA BULGULARI Makroskobik Özellikler Bazaltik andezitlere ait makroskopik özellikler Dasitlere ait makroskopik özellikler Mineraloji - Petrografi Optik mikroskopik özellikler Bazaltik andezitlere ait optik mikroskop özellikler Dasitlere ait optik mikroskop özellikler Opak mikroskopik özellikler Toz X-Işını Difraksiyonu Taramalı elektron mikroskobu (SEM) ve X-Işını enerji yayılımlı mikroanaliz (EDS) çalışmaları.35
4 4.3. Jeokimya CIPW Normları Harker Diyagramları Kayaç Sınıflaması Magmatik Köken Tektonik Ortam Spider Diyagramları İz elementlere göre yapılmış Spider diyagramları NTE lere göre yapılmış Spider diyagramları TARTIŞMA SONUÇLAR...69 KAYNAKLAR...70 EKLER...73 EK 1. İNCE KESİT VERİLERİ...74 EK 2. CIPW VERİLERİ EK 3. XRD VERİLERİ ÖZGEÇMİŞ...131
5 ÖZET Yüksek Lisans Tezi BOZDAĞ (ERCİYES BATISI) VOLKANİKLERİNİN MİERALOJİSİ, PETROGRAFİSİ VE PETROLOJİSİ Oğuz ÜNSAL Ankara Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü Jeoloji Mühendisliği Anabilim Dalı Danışman: Doç. Dr. A. Umran DOĞAN Bozdağ volkanikleri, Erciyes Dağı zirvesinin 15 km batısında yer alan Erciyes volkanik kompleksinin bir bölümüdür. Çalışma alanı 1/ ölçekli Kayseri K-34-c4 paftasında yer alan ve yaklaşık 20 km 2 lik alanı kapsamaktadır. En yakın yerleşim birimi Kayseri iline bağlı Şeyhşaban ve Sürtme köyleridir. Çalışma alanından alınan örnekler üzerinde detaylı optik mikroskop, opak mikroskop, Taramalı Elektron Mikroskobu-Enerji Yayılımlı Spektrometresi, tüm kayaç toz X Işını Difraksiyonu ve İndüktif Eşleşmiş Plazma-Kütle Spektrometresi analizleri yapılmıştır. Jeokimyasal analiz sonuçlarına dayanılarak yapılan diskriminant diyagramları ile bölgedeki volkaniklere ait kayaç sınıflaması, magmatik köken ve tektonik ortam yorumları yapılmıştır. Jeokimyasal analiz sonuçlarına dayanan kayaç sınıflamasına göre inceleme alanı içerisnde bazaltik andezit ve dasit olmak üzere iki farklı volkanik kayaç belirlenmiştir. Magmatik köken olarak çalışma alanındaki bazaltik andezit ve dasitlerin subalkalin (kalkalkalin) kökende olduğu belirlenmiştir. Tektonik ortama bakıldığında ise inceleme alanındaki kayaçların yıkıcı levha sınırı bazaltları ve farklılaşımlar bölgesinde yer aldığı gözlenmiştir. 2005, 131 sayfa ANAHTAR KELİMELER: Erciyes, Bozdağ Volkanikleri, bazaltik andezit, dasit, Kuvaterner i
6 ABSTRACT Master Thesis MINERALOGY, PETROGRAPHY, AND PETROLOGY OF BOZDAG VOLCANICS (WEST OF ERCIYES) Oguz UNSAL Ankara University Graduate School of Natural Applied Sciences Department of Geological Engineering Supervisor: Assoc. Prof. Dr. A. Umran DOGAN Bozdag volcanics are part of the Erciyes volcanic complex and located at 15 km west of peak of Erciyes Mountain. The study area covers approximately 20 km 2 on the 1/ map of K-34- c4. The nearest districts are Şeyhşaban and Sürtme villages, which are belong to Kayseri province, Central Anatolia, Turkey. In this study, Bozdag volcanics have been studied in detail using optical and opaque microscopes, scanning electron microscopy-energy dispersive spectrometry, whole rock powder X-ray diffraction, and inductively coupled plasma-mass spectroscopy techniques. NewPet geochemical discriminant diagrams have been used for nomenclautre, magmatic origin, and tectonic environments of the Bozdag volcanics. According to the nomenclature, the volcanics have been classified into two different volcanic rocks as basaltic andesite and dasite. In terms of magmatic origin, both basaltic andesite and dasite have been identified as subalkaline and calcalkaline origins. Through examining the tectonic environments of the study area volcanics, destuctive plate margins basalts and differentites for both basaltic andesites and dacites have been determined. 2005, 131 pages KEY WORDS: Erciyes, Bozdag volcanics, basaltic andesite, dacite, Quaternary ii
7 TEŞEKKÜR Ankara Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü Jeoloji Mühendisliği Anabilim Dalı nda hazırlanan Yüksek Lisans Tezi Doç. Dr. A. Umran Doğan ın danışmanlığında yapılmıştır. Tez çalışmam süresince beni yönlendiren ve hiçbir konuda yardımlarını esirgemeyen, ICP-MS analizlerini ACME laboratuvarlarında yaptıran, SEM-EDS ve XRD çalışmalarını TPAO Araştırma Laboratuvarlarında yapılmasına ve optik mikroskop fotoğraflarının Cincinnati Üniversitesi ve Iowa Geological Survey de çekilmesine olanak sağlayan danışman hocam Doç. Dr. A. Umran Doğan a, tezimin değişik aşamalarında petroloji ve jeokimya konusunda yardımcı olan Yrd. Doç. Dr. Meral Doğan a (Hacettepe Üniversitesi), opak mikroskop incelemelerindeki yardımlarından dolayı Prof. Dr. Şükrü Koç a, ince kesit incelemelerindeki yardımlarından dolayı Doç. Dr. Yusuf Kaan Kadıoğlu na, arazi incelemelerindeki katkılarından dolayı Prof. Dr. Halil Baş a (Niğde Üniversitesi), arazi çalışmaları ve tezin yazım aşamasına katkılarından dolayı Uygulamalı Mineraloji Merkezi doktora öğrencilerinden Arş. Gör. F. İrem Yeşilyurt a, Serhat Özbay a, yüksek lisans öğrencilerinden Zafer Doğruel ve Gökçe Üstünışık a, arazi çalışmalarına katkılarından dolayı lisans öğrencilerinden Hakan Kuleci, Onur Conger, Merih Tığlı, Ali Deveciler e ve her zaman tüm desteğiyle yanımda olan aileme teşekkür ederim. Oğuz ÜNSAL Ankara, Mart 2005 iii
8 SİMGELER DİZİNİ Am ANTE B CAB EDS E-MORB H HNTE ICP-MS I IAB IAT JCPDS LKT M M MORB NTE N-MORB OFB OIA OIT O Ol P Pm SEM XRD Alkali Magmatizma Ağır Nadir Toprak Elementleri Boşluk Kalkalkali Bazalt Enerji Yayılımlı Spektrometre Zenginleşmiş Okyanus Ortası Sırtı Bazaltı Hornblend Hafif Nadir Toprak Elementleri İndüktif Eşleşmiş Plazma-Kütle Spektrometresi Şiddet Ada Yayı Bazaltı Ada Yayı Toleyiti Toz x-ışını difraksiyon spektrumu birleşik komitesi Düşük Potasyumlu Toleyit Manyetit Mikrolit Okyanus Ortası Sırtı Bazaltı Nadir Toprak Elementleri Normal Okyanus Ortası Sırtı Bazaltı Okyanus Tabanı Bazaltı Okyanus Adası Alkali Bazaltı Okyanus Adası Toleyiti Opak mineral Olivin Plajiyoklaz İlksel manto Taramalı electron mikroskobu X-Işınları Difraksiyonu iv
9 ŞEKİLLER DİZİNİ Şekil 1.1. İnceleme alanını gösteren yer bulduru haritası...2 Şekil 1.2. İnceleme alanına ait örnek ve Jeoloji haritsı (Güner vd ten değiştirilerek alınmıştır) 3 Şekil 1.3. Erciyes stratovolkanının yeni Erciyes evresinin genelleştirilmiş stratigrafik dikme kesiti (Kürkçüoğlu, 1998) Şekil 4.1. Bozdağ volkaniklerinin Streckeisen (1976) a göre sınıflaması...14 Şekil 4.2. Bozdağ volkaniklerinin CIPW normlarından hesaplanan mineralojik bileşimi gösteren KAP üçgen diyagramı 15 Şekil 4.3. Bozdağ volkaniklerine ait labrador ve kristobalit mineralini gösteren XRD çekimi...36 Şekil 4.4. Bozdağ volkaniklerine ait kristobalit (SiO 2 ) mineralinin Si elementi içeriğini gösteren EDS diyagramı...37 Şekil 4.5. Bozdağ volkaniklerine ait SiO 2 - ana oksit (w%) Harker diyagramları...42 Şekil 4.6. Bozdağ volkaniklerine ait SiO 2 (w%) - iz element (ppm) Harker diyagramları...43 Şekil 4.7. Bozdağ volkaniklerine ait SiO 2 (w%) - NTE ler (ppm) Harker diyagramları...44 Şekil 4.8. Bozdağ volkaniklerine ait SiO 2 - Na 2 O+K 2 O diyagramı (Le Maitre, 1989)...46 Şekil 4.9. Bozdağ volkaniklerine ait SiO 2 - K 2 O diyagramı (Le Maitre, 1989)..47 Şekil Bozdağ volkaniklerine ait Zr/TiO 2 - SiO 2 diyagramı (Winchester ve Floyd, 1977)...48 Şekil Bozdağ volkainiklerine ait SiO 2 - (Na 2 O+K 2 O) diyagramı (Irvine ve Baragar, 1971)...50 Şekil Bozdağ volkaniklerine ait Na 2 O+K 2 O - FeO t MgO diyagramı (Irvine ve Baragar, 1971)...51 Şekil Bozdağ volkaniklerine ait Al 2 O 3 - FeO t +TiO 2 - MgO diyagramı (Jensen, 1976)...52 v
10 Şekil 4.14 Bozdağ bazaltik andezitlerine ait Zr - Ti/100 - Y 3 (ppm) diyagramı (Pearce ve Cann, 1973)...54 Şekil Bozdağ bazaltik andezitlerine ait Zr - Ti/100 - Sr/2 (ppm) diyagramı (Pearce ve Cann, 1973)...55 Şekil Bozdağ volkaniklerine ait Th - Zr/117 - Nb/16 (ppm) diyagramı (Wood, 1980)...56 Şekil Bozdağ volkaniklerine ait Th - Hf/3 - Nb/16 (ppm) diyagramı (Wood, 1980)...57 Şekil Bozdağ volkaniklerine ait Th - Hf/3 - Ta (ppm) diyagramı (Wood, 1980)...58 Şekil Bozdağ bazaltik andezitlerine ait iz elementlere göre yapılmış Spider diyagramı (İlksel manto normalizasyonu, Mc Donough vd, 1992)...61 Şekil Bozdağ dasitlerine ait iz elementlere göre yapılmış Spider diyagramı (İlksel manto normalizasyonu, Mc Donough vd, 1992)...61 Şekil Bozdağ bazaltik andezitlerine ait iz elementlere göre yapılmış Spider diyagramı (Kondrit normalizasyonu, Thompson, 1982)...62 Şekil Bozdağ dasitlerine ait iz elementlere göre yapılmış Spider diyagramı (Kondrit normalizasyonu, Thompson, 1982)...62 Şekil Bozdağ bazaltik andezitlerine ait iz elementlere göre yapılmış Spider diyagramı (Morb normalizasyonu, Pearce, 1983)...63 Şekil Bozdağ dasitlerine ait iz elementlere göre yapılmış Spider diyagramı (Morb normalizasyonu, Pearce, 1983)...63 Şekil Bozdağ bazaltik andezitlerine ait NTE lere göre yapılmış Spider diyagramı (Kondrit normalizasyonu, Taylor ve Mc Lennan, 1985)...65 Şekil Bozdağ dasitlerine ait NTE lere göre yapılmış Spider diyagramı (Kondrit normalizasyonu, Taylor ve Mc Lennan, 1985)...65 Şekil Bozdağ bazaltik andezitlerine ait NTE lere göre yapılmış Spider diyagramı (İlksel manto normalizasyonu, Mc Donough vd, 1991)...66 Şekil Bozdağ dasitlerine ait NTE lere göre yapılmış Spider diyagramı (İlksel manto normalizasyonu, Mc Donough vd, 1991)...66 vi
11 ÇİZELGELER DİZİNİ Çizelge 4.1. Çalışma alanı kayaçlarının yüzde (%) mineral içerikleri 23 Çizelge 4.2. Çalışma alanı bazaltik andezitlerine ait mineralojik bileşim (f: fenokristal, m: mikrolit)...25 Çizelge 4.3. Çalışma alanı basitlerine ait mineralojik bileşim (f: fenokristal, m: mikrolit)...25 Çizelge 4.4. Çalışma alanına ait örneklerin tüm kayaç XRD analiz sonuçları...34 Çizelge 4.5. Bazaltik andezitlere ait CIPW norm çizelgesi...40 Çizelge 4.6. Dasitlere ait CIPW norm çizelgesi...40 vii
12 FOTOĞRAFLAR DİZİNİ Foto 4.1. Bozdağ volkaniklerine ait bazaltik andezitlerin arazideki görünümü...17 Foto 4.2. Bozdağ volkaniklerine ait gözenekli bazaltik andezit örneğinin makro görüntüsü...17 Foto 4.3. Bozdağ volkaniklerine ait gözenekli bazaltik andezit örneğinin makro görüntüsü...18 Foto 4.4. Bozdağ volkaniklerine ait bazaltik andezit örneğinin makro görüntüsü...18 Foto 4.5. Bozdağ volkaniklerine ait dasitlerin arazideki yayılımı...19 Foto 4.6. Bozdağ volkaniklerine ait dasit örneğinin makro görüntüsü...19 Foto 4.7. Bozdağ volkaniklerine ait dasit örneğinin makro görüntüsü...20 Foto 4.8. Bozdağ volkaniklerine ait dasit örneğinin makro görüntüsü...20 Foto 4.9. Bozdağ volkanikleri hipokristalen porfirik dokulu vesiküler boşluklu bazaltik andezit kesitinin 2. nikol görüntüsü (M: mikrolit, B: vesiküler boşluk, Ol: olivin)...26 Foto Bozdağ volkanikleri hipokristalen porfirik dokulu bazaltik andezit kesitindeki glomeroporfirik dokunun 2. nikol görüntüsü (M: mikrolit, Ol: olivin)...26 Foto Bozdağ volkanikleri hipokristalen porfirik dokulu bazaltik andezit kesitindeki olivin mineralinin kenarlarından itibaren demirin açığa çıkmasıyla göstermiş olduğu iddigsitleşmenin 2. nikol görüntüsü (Ol: olivin) 27 Foto Bozdağ volkanikleri hipokristalen porfirik dokulu bazaltik andezit kesitindeki polisentetik ikiz ve zonlanma gösteren plajiyoklaz fenokristalinin2. nikol görüntüsü (P: plajiyoklaz)...27 Foto Bozdağ volkanikleri hipokristalen porfirik dokulu dasit kesitindeki polisentetik ikizlenme gösteren altere olmuş plajiyoklaz mineralinin 2. nikol görüntüsü (P:plajiyoklaz)...28 Foto Bozdağ volkanikleri hipokristalen porfirik dokulu dasit kesitindeki hornblend mineralinin ve opak mineral yoğunluğunun 1. nikol görüntüsü (H: hornblend, O: opak)...28 viii
13 Foto Bozdağ volkanikleri hipokristalen porfirik dokulu dasit kesitindeki öz şekilli, çift yönde dike yakın dilinimli piroksen (ojit) mineralinin 1. nikol görüntüsü. Prx: piroksen)...29 Foto Bozdağ volkanikleri hipokristalen porfirik dokulu dasit kesitindeki öz şekilli, sanidin mineralinin 1. nikol görüntüsü. S:Sanidin)...29 Foto Bozdağ volkaniklerine ait gang tarafından kenarlardan itibaren arnatılan üçgen ve dörtgen özşekilli manyetit kristallerinin 1. nikol görüntüsü..31 Foto Bozdağ volkaniklerine ait çubuksu şekilli manyetit kristalinin 1. nikol görüntüsü...31 Foto Bozdağ volkaniklerine ait opaklaşarak zonlu yapı ve kenarlarda kırmızı iç yansıma gösteren gösteren bir gang mineralinin 2. nikol görüntüsü.32 Foto Bozdağ volkaniklerine ait öz eşkilli manyetit kristallerinin 1. nikol görüntüsü...32 Foto Bozdağ volkaniklerine ait kristobalit, amorf silika ve kil gelişimlerinin (illit/smektit) SEM görüntüsü 36 Foto Bozdağ volkaniklerine ait kil gelişimlerinin (illit/smektit) SEM görüntüsü..37 ix
14 1. GİRİŞ İnceleme alanı, Kayseri ilinin güneyinde bulunan K-34-c4 paftası içinde yer alan 3891 m yükseklikteki Erciyes Dağı nın 15 km batısında bulunan 1772 m yükseklikteki, yaklaşık 20 km 2 lik bir alana yayılmış Bozdağ volkaniklerini kapsamaktadır (Şekil 1.1). Çalışma alanından alınan ve GPS ile koordinatları belirlenen ve Güner vd (1984) den alınan haritaya işlenen (Şekil 1.2) kayaç örnekleri üzerinde yapılan mineralojik, petrografik ve jeokimyasal çalışmalar sonucu Bozdağ volkanik kayaçları ayrıntılı olarak incelenmiştir. Elde edilen kimyasal analiz sonuçları jeokimyasal diyagramlarda sistematik olarak değerlendirilerek Bozdağ volkanik kayaçları sınıflandırılmış, magmatik köken ve tektonik ortamları hakkında yorumlar yapılmıştır. 1
15 K Bozdag 1772 m Erciyes Dagi 3917 m Şekil 1.1 İnceleme alanını gösteren yer bulduru haritası 15 km 2
16 Kayseri K-34-c4 K 1 km Dasit Bazaltik andezit Şekil 1.2. İnceleme alanına ait örnek ve jeoloji haritası (Güner vd,1984 den alınmıştır). 3
17 1.1. Amaç Bu çalışmada inceleme alanı içerisinde yer alan volkanik kayaçlara ait örneklerin mineralojik ve petrografik olarak incelenmesi, petrolojik çalışmalar ile kayaç kimyasının ayrıntılı olarak belirlenmesi ve karşılaştırılması yoluyla magmatik köken ve tektonik ortam belirlemek ve Erciyes kompleksi içindeki yerini bulmak ana hedef olarak belirlenmiştir. Ayrıca bu çalışmalar sonucunda elde edilen sonuç ve yorumların Orta Anadolu nun volkanik kayaçlarının modellenmesine katkıda bulunması da planlanmıştır. 4
18 1.2. İnceleme Alanının Tanıtımı İnceleme alanı Ankara'ya 335 km uzaklıkta, Kayseri ilinin güneyinde Kayseri K-34-c4 paftasında yer alan ve yaklaşık 20 km 2 alana yayılmış Bozdağ volkanikleridir. En yakın yerleşim birimi Şeyhşaban ve Sürtme köyleri olup, Kayseri iline bağlıdırlar. Bozdağ volkanikleri Orta Anadolu nun en önemli volkanik komplekslerinden birisi olan 3891 m. yükseklikteki Erciyes Dağı nın yaklaşık 15 km batısında yer almaktadır. 1/ ölçekli topoğrafik haritada üç adet Bozdağ görülmektedir. Bunlardan biri çalışma alanı kuzeyine düşmekte, diğer ikisi çalışma alanın içinde bulunmaktadır. Bu çalışmada bahsi edilen Bozdağ, Erciyes zirvesinin tam batısında yer almaktadır. Erciyes Dağı yaklaşık 68 volkan konisi ve lav akıntılarından oluşmuştur. Bölgedeki volkanik aktiviteler Pliyosenden başlayarak M.Ö e kadar devam etmiş ve yakın zamana kadar da gaz çıkışları gözlenmiştir. Yörede karasal bir iklim hakimdir. Yazları sıcak ve kurak, kışları ise çok soğuk ve yağışlı geçen inceleme alanında yağışların büyük bölümü kar şeklindedir. Yağış miktarı Türkiye ortalamasının altındadır. Bölgenin yüksek kesimleri Ekim ortasından Nisan ayı sonuna kadar karla örtülü olarak kalmaktadır. Doğal bitki örtüsü bakımından fakir olan bölgede yüksek kesimlerde koruluklar bulunmaktadır. Düzlük alanlarda ve dere içlerinde ise meyve ve kavak ağaçları yetiştirilir. Yöre halkının en önemli geçim kaynakları tarım ve hayvancılıktır. En çok yetiştirilen ürünler; buğday, arpa, ayçiçeği ve üzüm en çok yetiştirilen hayvanlar da sığır, koyun ve keçidir. 5
19 1.3. İnceleme Alanın Jeolojisi İnceleme alanında daha önceden ayrıntılı bir petrografik, jeolojik ve yaşlandırma çalışması yapılmamıştır. Daha önce yapılan çalışmalar Erciyes Dağını kapsamakta ve inceleme alanıda bu kompleksin içinde yer almaktadır. Erciyes dağının volkanolojik gelişimi değişik araştırmacılara göre değişik safhalara ayrılmıştır. Ayrancı (1969), volkanolojik gelişmeyi 3 safhaya ayırmıştır. Bu safhalar yaşlıdan gence doğru a. Orojen volkanizmasının başlaması b. İntermediyer ile bazik orta volkanizma safhası c. Genç volkanik faaliyetlerdir. Güner vd. (1984) de Erciyes volkanizmasını 3 ana gelişim evresine ayırmışlar ve bu evreleri yaşlıdan gence doğru a. Başlangıç volkanizması b. Erciyes ana konisindeki volkanik etkinlik c. Paraziter genç volkanizma dönemi şeklinde sıralamışlardır. Şen (1997), daha önceki arazi çalışmalarını ve literatürde var olan radyometrik yaşları kullanarak ile Erciyes strato volkanını oluşturan ve farklı lavlar ve piroklastikler kendi içinde ayırtlayarak haritalamış ve genel stratigrafik istifini oluşturmuştur, ayrıca Erciyes dağının volkanolojik gelişimini Koçdağ ve yeni Erciyes safhalarına ayırmıştır. Kürkçüoğlu vd (1998), tekrarlanan aktiviteler sonucu Koçdağ ve Erciyes sekanslarının oluştuğunu belirtmişlerdir (Şekil 1.3). İnceleme alanındaki benzer kayaçlarında yer aldığı yeni Erciyes evresinin stratigrafik kesitinde en alt kısmında Notsu et al. (1995) ya göre 1,734+0,0069 My olarak yaşlandırılan bazaltlar yer almaktadır. Bunların üzerinde andezitik lavlar yer almaktadır. Bir üst seviyede Innocenti et al. (1975) tarafından 0,9+0,2 My olarak yaşlandırılmış 2. dasitik lavlar vardır ki; bunlar inceleme alanı olan Bozdağ dasitleriyle denk olduğu düşünülmektedir. Bunları breş deposiziti ve bunun üzerinde Ercan vd. (1994) tarafından 0,29+0,04 ve 0,53+0,04 My olarak yaşlandırılmış 1. bazaltik andezit lavları bulunmaktadır ki; bunlarda inceleme alanındaki bazaltik andezit olarak adlandırılmış volkaniklere denk olmalıdır. Daha sonra stratigrafik kolonda 3. dasitik lav, alkali bazalt ve bazaltik andezit lav, 2. andezitik lav şeklinde devam etmektedir. Notsu et al. (1995) ya göre en son patlama 0,083+0,005 my olarak yaşlandırılmıştır (Şekil 1.3). 6
20 Yeni Erciyes Evresi Zayif Ekstruzif, effuzif Yas (My) Kuvvetli Eksplozif Ekstruzif Volkanik Cig Riyodasit (II) Taban yayilimi ve Pliniyen geri dusmeler Pomza akintisi Dasit (IV) Riyodasit (I) Pliniyen geri dusmeler Taban yayilimi urunleri Pliniyen geri dusmeler Pomza akintisi Blok ve kul akintisi Pomza akintisi Andezit (II) Bazaltik andezit (II) Dasit (III) Bazaltik andezit (I) (3) (2) (3) (2) (1) (2) Bres depoziti Dasit (II) (1) Andezit (I) Şekil 1.3. Erciyes stratovolkanının yeni Erciyes evresinin genelleştirilmiş stratigrafik dikme kesiti (Kürkçüoğlu 1998). (1) İnnocenti vd., 1975 (2) Ercan vd., 1994 (3) Notsu vd.,
21 2. ÖNCEKİ ÇALIŞMALAR Bozdağ bölgesinde daha önce özgün bir çalışma yapılmamıştır. Yapılan çalışmaların tümü Erciyes Dağı ve çevresini ele almaktadır. Erciyes ve civarı ile ilgili yapılmış önceki çalışmalar, Ayrancı (1969), Güner vd (1984), Pasquare vd (1988), Aydar vd (1994), Notsu vd (1995), Türkecan vd (1998), Kürkçüoğlu vd (1998), Alıcı (2000), Şen vd (2002), Şen vd (2003) i kapsamaktadır. Ayrancı (1969) Erciyes volkanik provensinde volkanolojik gelişmeyi 3 safhaya ayırmıştır. Bu safhalar yaşlıdan gence doğru a. Orojen volkanizmasının başlaması b. İntermediyer ile bazik orta volkanizma safhası c. Genç volkanik faaliyetlerdir. Güner vd (1984) Erciyes volkanizmasını 3 ana gelişim evresine ayırmışlardır. Bu evreler yaşlıdan gence doğru a. Başlangıç volkanizması b. Erciyes ana konisindeki volkanik etkinlikler c. Paraziter genç volkanizma dönemidir. Pasquare vd (1988) Orta Anadolu da Neojen ve Kuvaterner de volkanizmanın Afro- Arabian ve Eurasian levhaları arasında kıtasal çarpışma ile ilişkili olduğunu belirtmiştir. Aydar vd (1994), Kapadokya bölgesinin Kuvaterner yaşlı volkanizmasının volkanikyapısal ve petrolojik incelemesini yaptıkları çalışmalarında volkanik yapıları stratovolkan ve monojenik yapılar olarak iki grup halinde toplamışlar ve Erciyes dağını strato-volkan olarak tanımlamışlardır. Notsu vd (1995), Orta ve Doğu Anadolu da Neojenden Kuvaternere kadar olan zaman aralığında gelişen volkanizmaların kıtasal çarpışma ile ilişkili olduğunu savunmuşlardır. Erciyes volkaniklerinin kimyasal bileşim ve izotopik oranlarına göre kalkalkalin karakterli andezitik magmanın fraksiyonel kristalleşme ve buna eşlik eden kıtasal asimilasyon tarafından bazaltik magmadan türediğini belirtmişlerdir. Türkecan vd (1998), Erciyes volkanitlerine ait kayaçların bazalttan riyolite kadar bir seri oluşturduğunu, İncesu ve Valibaba ignimbritlerinin Erciyes volkaniklerinin ilk 8
22 ürünleri oldugunu belirtmişlerdir. Petrolojik açıdan Erciyes volkanitlerinin oluşumunda fraksiyonel kristalleşme ile birlikte kabuksal asimilasyonun da etkin olduğunu açıklamışlardır. Kürkçüoğlu vd (1998), Erciyes volkaniklerine ilişkin jeokimya ve petrolojik çalışmalar yapan araştırmacılar Kuvaterner yaşlı Erciyes stratovolkanının ürünlerinin piroklastik depolanmalar ve lav akıntıları olduğunu belirtmişler ve bu ürünlerin kalk-alkalin karakterli olduğunu tekrarlanan aktiviteler sonucu Kocdağ ve Erciyes sekanslarını oluşturduğunu belirtmişlerdir. Jeokimyasal veriler ile Erciyes stratovolkanının çarpışma sonrası genişleyen Anadolu plakasının neden olduğu Levha İçi Volkanizma orijinli olduğunu belirtmişlerdir. Alıcı (2000) Orta Anadolu daki Kuvaterner yaşlı bazaltik volkanitlerin kökenine ait çalışması kapsamında Erciyes stratovolkanının güneyinde yer alan Karnıyarık tepelere ait Kuvaterner bazaltik ürünlerini ve Erciyes kuzeybatısındaki cüruf konilerini incelemiştir. Buradaki kayaç türlerinin bazaltik traki-andezit ve bazaltik türde olduğunu, bu volkanitlerin bölgede Üst Miyosen sonrası gelişen gerilme rejimleri sonucu oluştuğunu, volkanitlerin kökeninde dalma-batma ilişkili volkanizmaların jeokimyasal izlerini taşıdığını fakat daha fazla kıta içi zenginleşmeler gösterdiğini belirtmiştir. Kürkçüoğlu vd (2001), Erciyes stratovolkanını ilk ürünleri olarak kabul edilen toleyitik bazaltlar ile daha sonraki evrelerde türemiş kalkalkalin kayaçların ilişkisini belirlemeye yönelik çalışmalar yapmışlardır. Toleyitik bazaltların tüketilmiş astenosferik manto (MORB benzeri) kaynağından türediğini, kalkalkalin magmanın orijininin ise ilksel bazaltik mağmanın yüzeye çıkarken AFC prosesinin eklenmesi ve litosferik katkınında olması ile yeni kalkalkalin mağma türediğine işaret etmektedirler. Şen vd (2002), Erciyes stratovolkanının güneyinde bulunan riyodasitik dom olan Dikkartın Dağının patlamadan itibaren püskürme safhalarındaki volkanolojik gelişimi inceleyen araştırmacılar, patlama safhalarının oluşması boyunca mağma komposizyonunda değişiklikler olmadığını ve patlama şeklinin mağmadaki gazların çıkması ve patlamaya meteorik suyun katılmasıyla kontrol edildiğini belirtmişlerdir. 9
23 Şen vd (2003), Erciyes dağının volkanolojik gelişimini Koçdağ ve Erciyes safhaları olmak üzere iki kısma ayırmışlardır. Erciyes safhasını da kendi içinde effusive-extrusive patlamalar ve extrusive-explosive patlamalar şeklinde belirtmişlerdir. 10
24 3. MATERYAL VE YÖNTEM 3.1. Materyal Erciyes Dağı batısındaki Bozdağ bölgesinde yapılan arazi çalışmasında toplam 73 adet el örneği toplanmış ve bunlar üzerinde makroskobik, ince kesit (73 adet), parlatma kesit (10 adet), tüm kayaç toz XRD (3 adet), SEM-EDS (2 adet) ve jeokimyasal çalışmalar (14 adet) yapılmıştır Yöntem Saha Çalışmaları Yöntemleri Araziye 2003 ve 2004 yılı Haziran aylarında çıkılmış olup arazinin genel yapısı ve bölgede farklı volkanik evrelerdeki kayaçların birbiri ile dokanak ilişkisi incelenmiş ve bölgedeki etkili volkanizmayı temsil eden örnekler toplanmıştır. GPS ile koordinatları belirlenen örnekler 1/25000 ölçekli haritaya işlenmiştir (Şekil 1.2) Laboratuvar Çalışmaları Yöntemleri i. Makroskopik Tanımlamalar: Araziden toplanan örneklere ait makroskobik tanımlamalar yapılıp, kayaçlara ait makro fotoğraflar çekilmiştir. ii. İnce Kesit İncelemeleri: İnceleme alanından toplanmış örneklerin 74 tanesinden Ankara Üniversitesi ve Iowa Üniversitesi laboratuvarlarında yapılan incekesitler polarizan mikroskopta ayrıntılı olarak incelenmiş, tanımlamaları yapılmış ve gerekli görülen mineral ve dokuların fotoğrafları çekilmiştir. iii. Parlatma Kesit İncelemeleri: Bölgeye ait tüm incekesitler detaylı olarak tanımlandıktan sonra opak mineral yoğunluğu fazla olan 10 adet örneğin parlatma kesitleri MTA laboratuvarında yapılmıştır. Bu örnekler cevher mikroskobunda incelenerek kayaçlardaki opak mineraller belirlenmiştir. 11
25 iv. Toz X Işını Difraksiyon (XRD) Çalışmaları: İnce kesit incelemeleri yapılan örneklerden 3 adet örneğin tüm kayaç toz XRD çekimleri Türkiye Petrolleri Anonim Ortaklığı laboratuvarlarında yapılarak kayaçların içerdiği mineraller özellikle feldispatların türleri ve alterasyon ürünü mineraller belirlenmiştir. v. Taramalı Elektron Mikroskop (SEM) ve Enerji Yayılımlı Spektrometre (EDS) Çalışmaları: Seçilen bazı örnekler üzerinde Türkiye Petrolleri Anonim Ortaklığı laboratuvarlarında SEM ve EDS çalışmaları yapılmış ve bazı volkaniklere ilişkin gaz boşluklarının şekli ve bu boşluklarda oluşan ikincil mineraller belirlenmiştir. vi. İndüktif Eşleşmiş Plazma - Kütle Spektrometresi (ICP - MS) Çalışmaları: Seçilen 14 adet örneğin ICP MS ile kantitatif olarak ana oksit, iz ve nadir toprak elementleri (NTE) analizleri ACME laboratuarlarında (Kanada) yapılmıştır. vii. Jeokimyasal Diskriminant Diyagram Çalışmaları: Çalışma alanındaki kayaçlara ait kimyasal analiz sonuçlarının diskriminant diyagramlarında kullanılabilirliğinin testi ve fraksiyonel kristallenme sürecinin incelenmesi Harker diyagramları kullanılarak yapılmıştır. Kimyasal analiz sonuçları NewPet jeokimya programına aktarılarak kayaçlara ait kayaç sınıflamaları belirlenmiş, magmatik köken ve tektonik ortam yorumları yapılmıştır ve tezde kullanılmıştır. Ayrıca NewPet programında elde edilen grafikler MinPet ve IgPet programlarından elde edilen grafiklerle deneştirilmiştir. 12
26 4. ARAŞTIRMA BULGULARI Bu bölümde araştırmanın konusu olan Bozdağ volkaniklerine ait makroskobik, mikroskobik ve jeokimyasal bulgular ortaya konulmuştur. Çalışma alanında bulunan volkanik kayaçlar, kimyasal analiz sonuçları kullanılarak elde edilen kayaç sınıflaması gözönünde bulundurularak, bazaltik andezit ve dasit olmak üzere iki ana başlık halinde incelenmiştir. Çalışma alanından yeterli sayıda toplanan örneklerden ince kesitler yapılarak petrografik olarak kayaç tanımlamaları detaylı olarak, parlatma kesitler ile de opak mineral tanımlamaları yapılmıştır. İnce kesitler yardımı ile yapılan petrografik kayaç sınıflamaları Streckeisen (1976, 1979) diyagramında, mineral yüzdeleri esas alınarak gösterilmiştir (Şekil 4.1). Ayrıca kimyasal analizi yapılan kayçların CIPW normlarından hesaplanan mineralojik KAP üçgen diyagramında gösterilmiştir (Şekil 4.2). Tüm ince kesit incelemeleri Ek-1 de verilmiştir. Minerallerin birbirleriyle, minerallerin hamur ile ilişkisi fotoğraflarla gösterilmiştir. Seçilen örneklerden ICP-MS yöntemi ile kimyasal analizler yapılmıştır. Bu analizlerden elde edilen ana oksit değerlerinden CIPW normatif bileşimleri elde edilmiş ve petrografik incelemeler CIPW normlarıyla karşılaştırılmıştır. CIPW normları Ek-2 de verilmiştir. Kimyasal analizlerden elde edilen ana oksit, iz element ve NTE değerleri jeokimyasal diyagramlara aktarılarak kayaç türleri belirlenmiştir. Jeokimyasal diyagramlarla kayaçların magmatik köken ve tektonik ortamaları belirlenerek elde edilen bulgular iz ve NTE lere göre yapılan Spider diyagramları ile desteklenmiştir. 13
27 K 90 KUVARSOLiT KUVARS GRANiTOID 60 KUVARSLI AF TRAKiT 20 AF TRAKiT 5 A FELDiSPATOiDLi AF TRAKiT 10 FELDiSPATOiDLi TRAKiT AF RIYOLiT KUVARSLI TRAKiT RiYOLiT KUVARSLI LATiT DASiT ANDEZiT/ BAZALT TRAKiT LATiT FELDiSPATOiDLi 65 FELDiSPATOiDLi 90 LATiT ANDEZiT/BAZALT FONOLiT TEFRiTiK FONOLiT FONOLiTiK TEFRiT TEFRiT P K 60 FOiDiT F ULTRAMAFiTiT A P K: Kuvars A: Alkali Feldispat P: Plajiyoklas F: Feldispatoid F Şekil 4.1. Bozdağ volkaniklerinin Streckeisen (1976) a göre sınıflaması 14
28 K 90 KUVARSOLiT KUVARS GRANiTOID 60 KUVARSLI AF TRAKiT AF TRAKiT 5 A FELDiSPATOiDLi AF TRAKiT 10 FELDiSPATOiDLi TRAKiT 20 AF RIYOLiT KUVARSLI TRAKiT RiYOLiT KUVARSLI LATiT DASiT ANDEZiT/ BAZALT TRAKiT LATiT FELDiSPATOiDLi 65 FELDiSPATOiDLi 90 LATiT ANDEZiT/BAZALT FONOLiT TEFRiTiK FONOLiT FONOLiTiK TEFRiT TEFRiT P K 60 FOiDiT F ULTRAMAFiTiT A P K: Kuvars A: Alkali Feldispat P: Plajiyoklas F: Feldispatoid Şekil 4.2. Bozdağ volkaniklerinin CIPW normlarından hesaplanan mineralojik bileşimi gösteren KAP üçgen diyagramı Streckeisen (1976). 15
29 4.1 Makroskopik Özellikler Bozdağ volkanikleri başlıca bazaltik andezit ve dasit türde kayaçlardan oluşmaktadır. Bu bölümde inceleme alanında ayırtedilen kayaç türlerine ait renk, doku ve mineralojik bileşim gibi temel makroskobik özelliklere yer verilmiştir Bazaltik andezitlere ait makroskopik özellikler Arazide makroskobik gözlemlere göre bazalt olarak adlandırılan kayaçlar, kimyasal analiz sonuçlarının diskriminant diyagramlarında kullanılmasıyla bazaltik andezit olarak ayırt edilmiştir. Bölgedeki kayaçlar, özellikle arazide bazalt olarak adlandırılan kayaçlar jeolog çekiciyle kırılamayacak kadar serttir. Kayaç örnekleri toplanırken balyoz kullanma zorunluluğu doğmuştur. Bölgedeki bazaltik andezitler koyu gri-siyah renkli olup mineralleri makroskobik olarak tam tayin edilememektedir. Kayaçlar afanitik dokuludur. Kayaçlar gözenekli ve gözeneksiz olarak ayırt edilmektedir. Bazı örneklerde gözenekler çoğunlukla bağlantılı değildir. Gözeneklerin boyu 2 mm den 1 cm ye kadar ve uzunlamasına veya yuvarlak olabilmektedir. Bazı gözenekler içinde ikincil mineralleşme olarak karbonat grubu mineraller ayırtedilmiştir. (Foto 4.1 de bazaltların arazideki yayılımı, Foto 4.2, Foto 4.3, Foto 4.4 de bazaltik andezitler ait makro görüntüler gözlenmektedir) Dasitlere ait makroskopik özellikler Çalışma alanında bazaltik andezitler kadar yaygın olmamakla beraber dasit türü kayaçlar da mevcuttur. Bu kayaçlardan da örnek alınırken zor kırılmalarından dolayı balyoz kullanılmıştır. Dasitler açık gri ve pembemsi renkte görünmektedir. Kayaçlar porfirik faneritik dokuludur. Dasitlerde plajiyoklaz ve piroksen mineralleri gözlenebilmektedir (Foto 4.5 de dasitlerin arazideki yayılımı, Foto 4.6, Foto 4.7, Foto 4.8 de dasitlere ait makro resimler görülmektedir). 16
30 Foto 4.1. Bozdağ volkaniklerine ait bazaltik andezitlerin arazideki görünümü Foto 4.2. Bozdağ volkaniklerine ait gözenekli bazaltik andezit örneğinin makro görüntüsü 17
31 Foto 4.3. Bozdağ volkaniklerine ait gözenekli bazaltik andezit örneğinin makro görüntüsü Foto 4.4. Bozdağ volkaniklerine ait bazaltik andezit örneğinin makro görüntüsü 18
32 Foto 4.5. Bozdağ volkaniklerine ait dasitlerin arazideki görünümü Foto 4.6. Bozdağ volkaniklerine ait dasit örneğinin makro görüntüsü 19
33 Foto 4.7. Bozdağ volkaniklerine ait dasit örneğinin makro görüntüsü Foto 4.8. Bozdağ volkaniklerine ait dasit örneğinin makro görüntüsü 20
34 4.2. Mineraloji-Petrografi Optik mikroskopik özellikler Çalışma bölgesine ait kayaç örneklerinden yapılan ince kesitler optik mikroskop aracılığı ile incelenerek mineral içerikleri belirlenmiş ve kayaç tanımlamaları yapılmıştır. Buna göre bazalt, andezit, dasit ve %10 dan fazla olivin içeren olivin bazalt türündeki kayaçlar belirlenmiştir. İnce kesitlere ait fotoğraflar çekilerek mineral ve doku özellikleri gözlenmiştir. Çalışma bölegesine ait kayaçların yüzde (%) mineral içerikleri çizelge 4.1 de verilmiştir Bazaltik andezitlere ait optik mikroskop özellikler Kimyasal analizlere göre bazaltik andezit olarak adlandırılan örnekler, optik mikroskop altında gerek mineral bileşimi gerek dokusal özellikleri gözönünde bulundurulduğunda bazalt olarak isimlendirilmişlerdir. Örneklerde gözlenen tipik kayaç dokusu hipokristalin porfirik dokudur. Bunun yanı sıra vesiküler doku (Foto 4.9.), fenokristallerin bir araya gelerek kümelenmesiyle ortaya çıkan glomeroporfirik doku (Foto 4.10.) ve amigdoloidal doku gözlenmiştir. Kayaçı oluşturan mineraller çoğunlukla plajiyoklaz, piroksen, ve olivindir. Kayaçlarda ana fenokristallerin ve mikrolitlerin yanısıra opak mineral yoğunluğu da fazladır. Kesitlerde gözlenen opak mineraller parlatma kesit yapılarak tanımlanmıştır. Plajiyoklaz kristalleri çoğunlukla mikrolit şeklindedir (Foto 4.9). Fenokristal halinde olan plajiyoklazlardan tür tayini yapılabilenler labrador olarak belirlenmiştir. Plajiyoklazlarda polisentetik ve basit ikizlenme ve zonlanma tipik olarak gözlenmiştir (Foto 4.12). Piroksen mineralleri 1. nikoldeki pleokroizmasıyla ve bazen tek bazen dike yakın çift yönde dilinimiyle kesitlerde belirgin olarak gözlenmiştir ve çoğunlukla ojit olarak isimlendirilmiştir. Olivin mineralleri bol çatlaklı, öz şekilli-yarı özşekilli ve 2. nikolde canlı girişim renkleriyle ayırt edilmiştir (Foto 4.11). Alterasyon türü olarak feldispatlarda killeşme, olivin ve piroksen minerallerinde iddingsitleşme (Foto 4.11) ve opasitleşme gözlenmiştir. Bazaltik andezitlere ait mineralojik bileşim Çizelge 4.2. de verilmiştir. 21
35 Dasitlere ait optik mikroskop özellikler Kimyasal analizlere göre dasit olarak adlandırılan örnekler, optik mikroskop altında andezit ve dasit olarak isimlendirilmiştir. Örneklerde gözlenen tipik kayaç dokusu hipokristalin porfirik dokudur. Bunun yanı sıra fenokristallerin bir araya gelerek kümelenmesiyle ortaya çıkan glomeroporfirik doku gözlenmiştir. Kayacı oluşturan mineraller çoğunlukla plajiyoklaz, piroksen, hornblend, biyotit, kuvars ve sanidindir. Kayaçlarda ana fenokristallerin ve mikrolitlerin yanısıra opak mineral yoğunluğu da fazladır (Foto 4.14). Kesitlerde gözlenen opak mineraller parlatma kesit yapılarak tanımlanmıştır. Plajiyoklaz kristallerinde polisentetik ikiz ve zonlanma gözlenmiş olup tür olarak andezin ayırtedilmiştir (Foto 4.13). Biyotit mineralleri çubuksu ve özşekilli olarak, bazı kristallerde tek yönde gözlenen dilinimleriyle ve 2. nikolde canlı girişim renkleriyle ayırtedilmiştir. Hornblend mineralleri altıgen şekliyle ve çift yönde dilinim ve dilinim açılarıyla gözlenmiştir (Foto 4.14). Piroksen mineralleri 1. nikoldeki pleokroizmasıyla ve bazen tek, çoğunlukla da dike yakın çift yönde dilinimiyle ortopiroksen ve klinopiroksen olarak kesitlerde belirgin olarak gözlenmiş ve çoğunlukla ojit olarak isimlendirilmiştir (Foto 4.15 ). Sanidin mineralinin basit ikize sahip olduğu ve bazılarının yüzeyinde killeşmeler gözlenmiştir (Foto 4.16). Kuvars kristalleri genellikle kemirilmiş ve çatlaklı olarak gözlenmiştir. Olivin mineralleri bol çatlaklı, öz şekilli-yarı özşekilli ve canlı girişim renkleriyle ayırt edilmiştir. Dasit örneklerinde, bazaltik andezitlere göre daha fazla oranda volkan camı daha az oranda mikrolit gözlenmiştir. Alterasyon türü olarak feldispatlarda killeşme, olivin ve piroksen minerallerinde ise iddingsitleşme ve opasitleşme gözlenmiştir. Dasitlere ait mineralojik bileşim Çizelge 4.3 de verilmiştir. 22
36 Çizelge 4.1. Çalışma alanı kayaçlarının yüzde (%) mineral içerikleri % Plj Ol Prx H A. F. Biy K O V.C M OU OU OU-03-3a OU-03-3b OU OU-03-5a OU-03-5b OU-03-5c OU-03-6a OU-03-6b OU-03-6c OU OU OU-03-9a OU-03-9b OU-03-9c OU-03-10a OU-03-11c OU-03-12a OU-03-12b OU-03-13a OU-03-13b OU-03-13c OU-03-14a OU-03-14b OU-03-14c OU-03-15a OU-03-15b OU-03-15c OU-03-16a OU-03-16b OU-03-17a OU-03-17b OU OU OU OU-03-21a OU-03-21b OU OU a OU b OU OU OU a OU b OU OU OU OU OU-03-23a OU-03-23b
37 Çizelge 4.1. (devamı) % Plj Ol Prx H A. F. Biy K O V.C M OU-03-24a OU-03-24b OU OU a OU b OU OU OU OU-03-28a OU-03-28b OU OU OU a OU b OU OU OU OU OU OU OU OU Plj: Plajiyoklaz Ol: Olivin Prx: Piroksen H: Hornblend A.F: Alkali feldispat Biy: Biyotit K: Kuvars O: Opak mineral V.C.: Volkanik cam M: Mikrolit 24
38 Çizelge 4.2. Çalışma alanı bazaltik andezitlerine ait mineralojik bileşim (f: fenokristal, m: mikrolit) Not: ince kesitte türü belirlenemeyen plajiyoklaz mineralleri toz XRD çalışmasında oligoklas ve labrador olarak belirlenmiştir. Örnek No Mineralojik Bileşim Kayaç Adı (ince kesit gözlemlerine göre) Kayaç Adı (kimyasal analizlere göre) OU Plajiyoklaz (türü belirlenemeyen) (f,m), olivin (f) Bazalt Bazaltik andezit OU-03-5a Plajiyoklaz (türü belirlenemeyen) (f,m), olivin(f), opak mineral Bazalt Bazaltik andezit OU-03-12a Plajiyoklaz (türü belirlenemeyen) (f,m), olivin(f), ojit (f), Bazalt Bazaltik andezit OU-03-13a Plajiyoklaz (türü belirlenemeyen) (f,m), olivin (f) Bazalt Bazaltik andezit OU-03-21b Plajiyoklaz (türü belirlenemeyen) (f,m), olivin(f), ojit (f) Bazalt Bazaltik andezit OU Plajiyoklaz (türü belirlenemeyen) (f,m), olivin (f) Bazalt Bazaltik andezit OU Plajiyoklaz (türü belirlenemeyen) (f,m), olivin (f) Bazalt Bazaltik andezit Çizelge 4.3. Çalışma alanı Dasitlerine ait mineralojik bileşim (f: fenokristal, m: mikrolit) Örnek No Mineralojik Bileşim Kayaç Adı (ince kesit gözlemlerine göre) Kayaç Adı (kimyasal analizlere göre) OU Andezin (f), ojit (f), hornblend (f), biyotit (f), opak mineral Dasit Dasit OU b Andezin (f), ojit (f), olivin (f), sanidin (f), opak mineral Dasit Dasit OU Andezin (f), ojit (f), olivin (f), sanidin (f), opak mineral Dasit Dasit OU Andezin (f), ojit (f), olivin (f), sanidin (f), hornblend (f), biyotit (f), opak mineral Dasit Dasit OU Plajiyoklaz (türü belirlenemeyen) (f,m), ojit (f), sanidin (f), opak mineral Dasit Dasit OU-03-28b Plajiyoklaz (türü belirlenemeyen) (f,m), ojit (f), sanidin (f), kuvars (f), opak mineral Dasit Dasit 25
39 B M Ol Foto 4.9. Bozdağ volkanikleri hipokristalin porfirik dokulu vesiküler boşluklu bazaltik andezit kesitinin 2. nikol görüntüsü (M: Mikrolit, B: Vesiküler boşluk, Ol: Olivin) 7,8 µ M Ol M Foto Bozdağ volkanikleri hipokristalin porfirik dokulu bazaltik andezit kesitindeki glomeroporfirik dokunun 2. nikol görüntüsü (M: Mikrolit, Ol: Olivin) 7,8 µ 26
40 Ol Foto Bozdağ volkanikleri hipokristalin porfirik dokulu bazaltik andezit kesitindeki olivin mineralinin kenarlarından itibaren demirin açığa çıkmasıyla göstermiş olduğu iddigsitleşmenin 2. nikol görüntüsü (Ol: olivin) 7,8 µ P Foto Bozdağ volkanikleri hipokristalin porfirik dokulu bazaltik andezit kesitindeki polisentetik ikiz ve zonlanma gösteren plajiyoklazın 2. nikol görüntüsü (P: plajiyoklaz) 7,8 µ 27
41 P Foto Bozdağ volkanikleri hipokristalin porfirik dokulu dasit kesitindeki polisentetik ikizlenme gösteren plajiyoklaz mineralinin 2. nikol görüntüsü (P: plajiyoklaz) 7,8 µ H O Foto Bozdağ volkanikleri hipokristalin porfirik dokulu dasit kesitindeki Hornblend mineralinin ve opak mineral yoğunluğunun 1. nikol görüntüsü (H: hornblend, O: opak) 7,8 µ 28
42 Prx Foto Bozdağ volkanikleri hipokristalin porfirik dokulu dasit kesitindeki öz şekilli, çift yönde dike yakın dilinimli piroksen (ojit) mineralinin 1. nikol görüntüsü. Prx: piroksen) 7,8 µ S Foto Bozdağ volkanikleri hipokristalin porfirik dokulu dasit kesitindeki öz şekilli sanidin mineralinin 1. nikol görüntüsü. S: sanidin) 7,8 µ 29
43 Opak mikroskopik özellikler Çalışma bölgesinde yer alan volkanik kayaçlardan opak yoğunluğu fazla olan 10 adet örneğin parlatma kesitleri yapılarak kayaçlardaki opak mineral tanımlamaları yapılmıştır. Volkaniklere ait parlatmaları incelenen örneklerde opak mineral olarak çoğunlukla manyetit ve daha az olarak da hematitler belirlenmiştir. Ayrıca bazı gang minerallerinde yaygın olarak opasitleşmeler görülmüştür. Kayaç içinde dağılmış özşekilli, yarıözşekilli ve özşekilsiz olarak yer alan manyetitler çeşitli şekil ve biçimlerde bulunmaktadır. Ayrıca bazı kayaçlarda (OU-03-15b, OU-03-17b, OU-03-36) manyetitler küçük, bazılarında (OU-03-2, OU-03-9c,22-9) ise iri taneler halindedir. Manyetitlerin dağılımı çok seyrek (OU-03-2, OU-03-28b) ya da sık (OU-03-25b, OU-03-36) olarak ayırt edilmiştir. Genel olarak manyetit taneleri gang mineralleri tarafından ornatılmıştır. Kenarlarından itibaren ornatılarak yuvarlaklaşan manyetitler izlendiği gibi, üçgen ve dörtgen kesitlerin bir kısmının ornatıldığı manyetitler de vardır (Foto 4.17). Özşekilli gang minerallerinin tane aralarında çubuksu, iğne şekilli manyetit mineralleri vardır (Foto 4.18). Buradaki görüntülerde bazen yanıltıcı bir durum olarak manyetitler gang minerallerinin etrafını sarar gibi izlenmektedir. Gang tarafından ileri derecede ornatılan manyetitlerde kalıntı (relikt) doku görülmektedir. Kayaçlarda çok az hematit bulunmaktadır (Foto 4.20). Çok az bir kısmı ise martitleşme ile oluşmuştur. Martitleşme ile oluşmuş hematitler, bazı manyetitlerin üç farklı yönünde gelişmiş olarak görülmektedir. Parlatmalarda birçok gang minerallerinin opaklaştığı görülmektedir (Foto 4.19). Orta kısımlardan başlayan opaklaşmanın zonlu yapılar oluşturduğu kesitler bulunmaktadır. 30
44 M M Foto Bozdağ volkaniklerine ait gang tarafından kenarlardan itibaren ornatılan üçgen ve dörtgen özşekilli manyetit kristallerinin 1. nikol görüntüsü. M: manyetit 3,12 µ M M Foto Bozdağ volkaniklerine ait çubuksu şekilli manyetit kristalinin 1. nikol görüntüsü. M: manyetit 1,25µ 31
45 Foto Bozdağ volkaniklerine ait opaklaşarak zonlu yapı ve kenarlarda kırmızı iç yansıma gösteren gösteren bir gang mineralinin 2. nikol görüntüsü 1,25 µ Hm Hm Foto Bozdağ volkaniklerine ait öz eşkilli hematit kristallerinin 1. nikol görüntüsü 1,25 µ 32
46 4.2.3 Toz X-Işını Difraksiyonu Çalışma alanı volkaniklerine ait örneklerin mineralojik bileşimini incelemek, özellikle ince kesitlerde tür tayinlerinde zorluk çekilen plajiyoklaz tayinleri için ve varsa kil minerallerinin varlığına ait fikir edinmek amacıyla Türkiye Petrolleri Anonim Ortaklığı Genel Müdürlüğü nde OU-03-02, OU-03-9c ve OU-03-15b rumuzlu örneklerin tüm kayaç XRD analizleri yapılmıştır. Çözümlemeleri JCPDS kart numaraları kullanılarak yapılmış ve sonuçlar Çizelge 4.4. te verilmiştir. Ayrıca örneklere ait tüm kayaç XRD çekimleri Ek-3 te sunulmuştur. Buna göre, OU rumuzlu örneğin 2Ø = 2-60 aralığında (I max = 1500) yapılan çekimi sonucunda oligoklas, sanidin, biyotit ve kristobalit mineralleri saptanmıştır. OU- 03-9c rumuzlu örneğin çekimi 2Ø = 2-60 aralığında (I max = 2000) yapılmıştır ve labrador, sanidin ve kristobalit mineralleri tespit edilmiştir. OU-03-15b rumuzlu örneğin tüm kayaç XRD çekimi 2Ø = 2-60 aralığında (I max = 1500) yapılmış ve labrador, kristobalit, olivin ve ojit mineralleri saptanmıştır. 33
47 Çizelge 4.4. Çalışma alanına ait örneklerin tüm kayaç XRD analiz sonuçları Örnek No 2Ø I Hata payı JCPDS kart no Mineral OU ,02 OU-03-9c ,02 OU-03-15b , oligoklas sanidin kristobalit biyotit sanidin labrador kristobalit olivin ojit labrador kristobalit Taramalı elektron mikroskobu (SEM) ve X-Işını enerji yayılımlı mikroanaliz (EDS) çalışmaları SEM çalışmaları kapsamında çalışma alanı volkanik kayaçlarından seçilen bazı örneklerden öncelikle XRD çekimi yapılmış, ardından tanıtman bir örnek üzerinde SEM ve EDS çalışmaları yapılmıştır. Toz XRD incelemeleri için kayaç öğütülmüş ve hazırlanan toz plaket üzerinde XRD analizi yapılmıştır ve sonuç Şekil 4.3 de verilmiştir. Buna göre kayaçta gözlenen feldispat mineralinin baskın olarak labrador türünde olduğu, bunun yanı sıra kristobalit minerali tespit edilmiştir. SEM-EDS X-ışını mikroanaliz spektrometresindeki morfolojik ve elementel analizler için yaklaşık 1cm 3 büyüklüğünde hazırlanan örnekler numune taşıyıcısı üzerine yerleştirilerek etüv de 600 ºC de 2 saat süreyle kurutulmuştur. Daha sonra bu örnekler Polaron E5100 seri ΙΙ kaplama cihazı ile yaklaşık 200 Å kalınlığında altın (Au) ile 34
48 kaplanarak JEOL JSM-840A SEM ve IXRF-EDS2004 sistemiyle, aşağıdaki aletsel koşullarda incelenmiştir: SEM hızlandırıcı gerilim : 20 kv SEM demet akımı : 1µA EDS analiz programı : SQ EDS düzeltme programı : ZAF Örneklerin incelenmesi sonucunda gaz boşluğu dolgularında kil minerallerinden illit/smektit ve silika grubu minerallerinden kristobalit mineralini tespit edilmiştir (Foto 4.21). SEM görüntülerinde kristobalitler farklı iki kristal formunda; prizmatik/çubuksu ve böbreğimsi şekilde görülmektedir. SEM görüntülerinde kristobalitlerin dışında simektit oluşumu ve smektit/illit dönüşümü gözlenmiştir (Foto 4.22). EDS çekimlerinde kristobalit mineralinin Si elementi tespit edilmiştir (Şekil 4.4). 35
49 LABRADOR KRİSTOBALİT Şekil 4.3. Bozdağ volkaniklerine ait labrador ve kristobalit mineralini gösteren XRD çekimi. AMORF SİLİKA KİL GELİŞİMLERİ İllit/Smektit KRİSTOBALİT Foto Bozdağ volkaniklerine ait kristobalit, amorf silika ve kil gelişimlerinin (illit/smektit) SEM görüntüsü µm
50 Foto Bozdağ volkaniklerine ait kil gelişimlerinin (illit/smektit) SEM görüntüsü. 5 µm Şekil 4.4. Bozdağ volkaniklerine ait kristobalit (SiO 2 ) mineralinin Si elementi içeriğini gösteren EDS diyagramı. 37
51 4.3. Jeokimya Çalışma bölgesinden toplanan örneklerden 14 tanesinin (OU-03-04, OU-03-5A, OU-03-12A, OU-03-13A, OU-03-19, OU-03-21B, OU B, OU , OU , OU , OU , OU , OU-03-28B, OU ) ana oksit, iz element ve NTE analizleri ICP-MS yöntemi ile yapılmıştır. Ana oksit analizlerinden CIPW normatif değerleri elde edilmiştir. Bu değerler petrografik çalışmalarının sonuçları ile karşılaştırılarak kayaçların mineral içerikleri deneştirilmiştir. Analizlerin jeokimyasal diyagramlar için uygunluğunun belirlenmesi ve kayaç sınıflamasını belirleyen diskriminant diyagramları öncesinde kayaç sınıflaması yapmak ve fraksiyonel kristallenme sürecinin incelenmesi amacıyla SiO 2 içeriklerine bağlı olarak diğer ana oksitlerin, iz element ve NTE değişimini gösteren Harker diyagramları yapılmıştır. Daha sonra jeokimyasal diskriminant diyagramları kullanılarak sırasıyla; kayaç sınıflaması, magmatik köken ve tektonik ortam belirlenmiş ve ayrıntılı olarak irdelenmiştir. İlksel manto (PM), kondrit (Chondrite) ve okyanus ortası sırtı bazaltları (MORB) normalizasyon değerleri kullanılarak yapılan iz ve NTE Spider diyagramlarıyla tektonik ortam ve magmatik kökene yönelik yorumlar pekiştirilmiştir 38
52 CIPW normları CIPW normları kayaçlardaki olası mineralleri belirlemek amacıyla kayaçların kimyasal analiz sonuçlarından ana oksit değerleri baz alınarak elde edilir. Bu bölümde analizi yapılan örneklerin ana oksit değerlerinden CIPW normları elde edilmiş ve petrografik incelemelere başlamadan önce kesit içerisinde bulunabilecek mineraller hakkında bilgi edinilmiştir. Çalışma alanındaki bazaltik andezitlere ait CIPW normaları incelendiğinde yüksek oranda albit ve anortit içerikli plajiyoklaz, hipersten mineralleri, az oranda ortoklas, diopsit, ilmenit, kuvars, apatit ve zirkon mineralleri saptanmıştır. Bazaltik andezitlere ait CIPW normatif bileşimleri ağırlıkça yüzdeleri Çizelge 4.5. te ayrıntılı olarak verilmiştir. Çalışma alanındaki dasitlere ait CIPW normları incelendiğinde yüksek oranda kuvars, albit ve anortit içerikli plajiyoklaz, ortoklas ve hipersten mineralleri; daha az oranda da diyopsit, ilmenit, apatit ve zirkon mineralleri saptanmıştır. Dasitlere ait CIPW normatif bileşimleri ağırlıkça yüzdeleri Çizelge 4.6. te ayrıntılı olarak verilmiştir. Buna göre CIPW normlarından elde edilen sonuçlar ile ince kesit gözlemleri çoğunlukla uyumludur. Fakat bilinmelidir ki CIPW hesaplamaları magmanın susuz olduğu varsayımına göre yapıldığı için biyotit ve hornblend gibi mineraller CIPW de yer almazlar. Bunun yanısıra CIPW hesaplamaları paljiyoklazların türlerini değil sadece albit ve anortit içeriklerini belirtir. 39
Doç. Dr. A. Umran Doğan danışmanlığında, Zafer Doğruel tarafından hazırlanan bu çalışma, 24/12/2004 tarihinde aşağıdaki jüri tarafından Jeoloji Mühend
眵 ANKARA ÜNİVERSİTESİ FEN BİLİMLERİ ENSTİTÜSÜ YÜKSEK LİSANS TEZİ KUVATERNER YAŞLI ERCİYES VOLKANİK KAYAÇLARININ MİNERALOJİ-PETROGRAFİ VE JEOKİMYASI Zafer DOĞRUEL JEOLOJİ MÜHENDİSLİĞİ ANABİLİM DALI ANKARA
DetaylıANKARA ÜNİVERSİTESİ FEN BİLİMLERİ ENSTİTÜSÜ DOKTORA TEZİ ERCİYES VOLKANİZMASININ EN GENÇ BİRİMLERİNİN (KUVATERNER) PETROLOJİK MODELLEMESİ
ANKARA ÜNİVERSİTESİ FEN BİLİMLERİ ENSTİTÜSÜ DOKTORA TEZİ ERCİYES VOLKANİZMASININ EN GENÇ BİRİMLERİNİN (KUVATERNER) PETROLOJİK MODELLEMESİ F. İrem YEŞİLYURT JEOLOJİ MÜHENDİSLİĞİ ANABİLİM DALI ANKARA 2006
DetaylıTEZ ONAYI Şebnem TOSUN tarafından hazırlanan Hasandağ Doğusu (Niğde) Volkaniklerinin Petrolojik Modellemesi adlı tez çalışması 17/09/2008 tarihinde jü
ANKARA ÜNİVERSİTESİ FEN BİLİMLERİ ENSTİTÜSÜ YÜKSEK LİSANS TEZİ HASANDAĞ DOĞUSU (NİĞDE) VOLKANİKLERİNİN PETROLOJİK MODELLEMESİ Şebnem TOSUN JEOLOJİ MÜHENDİSLİĞİ ANABİLİM DALI ANKARA 2008 Her Hakkı Saklıdır
DetaylıAnkara Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü Jeoloji Mühendisliği Bölümü JEM304 JEOKİMYA UYGULAMA
Ankara Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü Jeoloji Mühendisliği Bölümü JEM304 JEOKİMYA UYGULAMA Arazi Çalışmaları ve örnek alımı Örneklerin makro ve optik incelemeleri Analiz için örneklerin seçimi Analiz
DetaylıTek Nikol Kaya Adı Çift Nikol RİYOLİT. Ankara University JEM301Petrografi Prof. Dr. Yusuf Kağan KADIOĞLU. Tek Nikol Kaya Adı Çift Nikol DASİT
RİYOLİT Kuvars ++ Alkali feldspat ++ Özel Doku: Porfirik, sferulitik Biyotit + Tali Mineral Bileşimi: Apatit, titanit, zirkon, hematit Plajioklas + - Oluşum Derinliği: Yüzey Muskovit + - Ana Min: Kuvars,
DetaylıIV.Ulusal Kırmataş Sempozyumu İnşaat Endüstrisinde Kullanılan Pomza Agregalarının Mineralojik ve Petrografik Özellikleri Mineralogical and Petrographical Properties of Pumice Aggregates for Use in Civil
DetaylıProf.Dr. Atike NAZİK, Çukurova Üniversitesi J 103 Genel Jeoloji I
Prof.Dr. Atike NAZİK, Çukurova Üniversitesi J 103 Genel Jeoloji I Mağmatik Kayaç Dokuları Coarse-grained Fine-grained Porphyritic Glassy Vesicular Pyroclastic GRANİT GRANODİYORİT SİYENİT DİYORİT GABRO
DetaylıKAYAÇLAR KAYA DÖNGÜSÜ KAYA TİPLERİNİN DAĞILIMI 03.11.2014 GİRİŞ. Su-Kaya ve Tektonik Döngü. 1. Mağmatik kayalar. 2. Tortul kayalar
Tekonik Yükselme 03.11.2014 GİRİŞ KAYAÇLAR Yerkabuğunu oluşturan kayalar, çeşitli minerallerin veya tek bir mineralin, kayaç parçacıklarının ya da hem mineral hem de kayaç parçacıklarının birlikte oluşturdukları
DetaylıÇUKUROVA ÜNİVERSİTESİ MÜHENDİSLİK-MİMARLIK FAKÜLTESİ MADEN MÜHENDİSLİĞİ BÖLÜMÜ 01330 ADANA
Sayı:B30.2.ÇKO.0.47.00.05/ 488 Tarih:19.06.2009 EMRE TAŞ ve MADENCİLİK A.Ş. TARAFINDAN GETİRİLEN 3114780 ERİŞİM NOLU VE 20068722 RUHSAT NOLU SAHADAN ALINAN BAZALT LEVHALARININ VE KÜP ÖRNEKLERİNİN MİNEROLOJİK,
DetaylıJEM 419 / JEM 459 MAGMATİK PETROGRAFİ DERSİ
JEM 419 / JEM 459 MAGMATİK PETROGRAFİ DERSİ 5. HAFTA Arş. Gör. Dr. Kıymet DENİZ Bu ders notlarının hazırlanmasında özellikle Kadıoğlu 2001, Koralay 2016 dan yararlanılmıştır. MAGMATİK KAYALARIN ADLAMASI
Detaylıİz ve nadir toprak elementlerin kayaç tanımlamasında kullanılan diyagramlar
ANKARA ÜNİVERSİTESİ MÜHENDİSLİK FAKÜLTESİ JEOLOJİ MÜHENDİSLİĞİ BÖLÜMÜ İz ve nadir toprak elementlerin kayaç tanımlamasında kullanılan diyagramlar Prof. Dr. Doğan AYDAL 1 ÖNSÖZ İz ve nadir toprak elementlerin
DetaylıDoç. Dr. Cengiz ÇETİN, BEK166 Taş Malzeme Bilgisi ve Bozulmalar Ders Notu DERS 2 1.1. KAYAÇ TÜR VE TEMEL ÖZELLİKLERİ
DERS 2 1.1. KAYAÇ TÜR VE TEMEL ÖZELLİKLERİ 1.1. 1. MAGMATİK (VOLKANİK) KAYAÇLAR Magma, çeşitli madde ve minerallerin dünyanın manto, özellikle astenosferde yüksek sıcaklık ve basınç altında ergimesi ve
DetaylıAFYONKARAH SAR YÖRES VOLKAN K KAYAÇLARININ
AFYONKARAH SAR YÖRES VOLKAN K KAYAÇLARININ M NERALOJ K VE PETROGRAF K ÖZELL KLER Ya ar K B C 1, Duygu D NÇ 1, Ali UÇAR 2 1 Dumlup nar Üniversitesi, Mühendislik Fakültesi, Jeoloji Mühendisli i Bölümü, Kütahya.
DetaylıİSTANBUL ÜNİVERSİTESİ AÇIK VE UZAKTAN EĞİTİM FAKÜLTESİ AUZEF
İSTANBUL ÜNİVERSİTESİ AÇIK VE UZAKTAN EĞİTİM FAKÜLTESİ AUZEF Tüm yayın ve kullanım hakları İstanbul Üniversitesi Açık ve Uzaktan Eğitim Fakültesine aittir. Hiçbir şekilde kopyalanamaz, çoğaltılamaz ya
DetaylıVOLKANOKLASTİKLER (PİROKLASTİKLER)
VOLKANOKLASTİKLER (PİROKLASTİKLER) 1) Tanımı: Volkanik faaliyetler esnasında volkandan çıkan her çeşit parçalı-kırıntılı malzemenin depolanma süreçleri sonucu bir depolanma alanında birikmesiyle oluşan
DetaylıERCİYES STRATOVOLKANINDA YER ALAN DASİTİK DOMLARIN, DOM AKINTILARININ VE DOMLARLA İLGİLİ PİROKLASTİK ÇÖKELLERİN PETROLOJİK İNCELENMESİ
ERCİYES STRATOVOLKANINDA YER ALAN DASİTİK DOMLARIN, DOM AKINTILARININ VE DOMLARLA İLGİLİ PİROKLASTİK ÇÖKELLERİN PETROLOJİK İNCELENMESİ PETROLOGICAL INVESTIGATION OF DACITIC DOMES, DOME FLOWS AND PYROCLASTICS
DetaylıDERS 6. Yerkabuğunu Oluşturan Maddeler: Mineraller ve Kayaçlar
DERS 6 Yerkabuğunu Oluşturan Maddeler: Mineraller ve Kayaçlar Yerkabuğunu Oluşturan Maddeler: Mineraller ve Kayaçlar Mineraller Mineraller doğada bulunan, belirli kimyasal bileşimi ve muntazam atomik düzeni
DetaylıBULDAN PEGMATOİDLERİNİN MİNERALOJİK VE JEOKİMYASAL İNCELENMESİ
BULDAN PEGMATOİDLERİNİN MİNERALOJİK VE JEOKİMYASAL İNCELENMESİ Araş. Gör. Fatma GÖKGÖZ Pamukkale Üniversitesi, Mühendislik Fakültesi, Jeoloji Müh. Bölümü fince@pamukkale.edu.tr ÖZET İnceleme alanı Denizli
DetaylıTOPOĞRAFYA, YÜKSELTİ VE RÖLİYEF
YERYÜZÜ ŞEKİLLERİ Tepeleri karlı dağlardan düz ve geniş ovalara kadar, dünyamızın yüzü çeşitli yeryüzü şekilleri ile biçimlenmiştir. Jeologların bir ödevi de değişik yerlerde değişik yeryüzü şekillerinin
DetaylıMARMARA DENiZi ÇEVRESİNDEKİ TERSİYER VOLKANİZMASININ ÖZELLİKLERİ
MTA Dergisi 120, 199-221, 1998 MARMARA DENiZi ÇEVRESİNDEKİ TERSİYER VOLKANİZMASININ ÖZELLİKLERİ Tuncay ERCAN*, Ahmet TÜRKECAN*, Herve GUILLOU**, Muharrem SATIR***, Dilek SEVİN****, Fuat ŞAROĞLU**** ÖZ.
DetaylıMAGMATİK PETROGRAFİ Laboratuvar Notları
MAGMATİK PETROGRAFİ Laboratuvar Notları DOKUZ EYLÜL ÜNİVERSİTESİ MÜHENDİSLİK FAKÜLTESİ JEOLOJİ MÜHENDİSLİĞİ BÖLÜMÜ Prof. Dr. Cahit HELVACI Ar.Gör. Yalçın ERSOY EKİM-2009 1. BÖLÜM: LEVHA TEKTONİĞİ KURAMINA
DetaylıYOZGAT YÖRESİ VOLKANİTLERİNİN ASAL VE İZ ELEMENTLERİNİN DAĞILIMI
YOZGAT YÖRESİ VOLKANİTLERİNİN ASAL VE İZ ELEMENTLERİNİN DAĞILIMI Gönül BÜYÜKÖNAL* ÖZ. Yozgat ilinde yüzlek veren volkanitlerde petrografik ve jeokimyasal çalışmalar yapılmıştır. Bu volkanitler, başka volkanik
DetaylıACIGÖL (NEVŞEHiR) YÖRESİNDEKİ SENOZOYİK YAŞLI VOLKANİK KAYAÇLARIN PETROLOJİSİ
MTA Dergisi 113,31-44,1991 ACIGÖL (NEVŞEHiR) YÖRESİNDEKİ SENOZOYİK YAŞLI VOLKANİK KAYAÇLARIN PETROLOJİSİ Tuncay ERCAN*; Adem AKBAŞLI**; Talat YILDIRIM***; Ahmet FlŞEKÇİ**; Yakup SELVİ**; Mehmet ÖLMEZ**
DetaylıMAGMATİK KAYAÇLAR DERİNLİK (PLUTONİK) KAYAÇLAR
DERİNLİK (PLUTONİK) KAYAÇLAR Tam kristalli, taneli ve yalnızca kristallerden oluşmuştur Yalnızca kristallerden oluştuklarından oldukça sağlam ve dayanıklıdırlar Yerkabuğunda değişik şekillerde Kütle halinde
DetaylıMADEN TETKİK ARAMA GENEL MÜDÜRLÜĞÜ SARIKAMIŞ (KARS) CİVARI OBSİDİYENLERİ BİLGİ NOTU
MADEN TETKİK ARAMA GENEL MÜDÜRLÜĞÜ SARIKAMIŞ (KARS) CİVARI OBSİDİYENLERİ BİLGİ NOTU Aytekin ÇOLAK Hakan AYGÜN MADEN ETÜT VE ARAMA DAİRESİ BAŞKANLIĞI 2011 ÖZ Sarıkamış-Karakurt arasında kalan alanda yüzeyleyen
DetaylıBAZALTLARIN KIRMATAŞ YÖNÜNDEN DEĞERLENDİRİLMESİ "TRAKYA - TEKİRDAĞ BÖLGESİ BAZALTLARI ÖRNEĞİ"
2.Ulusal Kırmataş Sempozyumu'99, Istanbul-1999, ISBN B.16.0.KGM.0.63.00.03/606.1 BAZALTLARIN KIRMATAŞ YÖNÜNDEN DEĞERLENDİRİLMESİ "TRAKYA - TEKİRDAĞ BÖLGESİ BAZALTLARI ÖRNEĞİ" EVALUATION OF BAZALTS AS A
DetaylıTPAO ARAŞTIRMA MERKEZİ
III SEDİMANTOLOJİK, PETROGRAFİK,ELEMENTEL VE MİNERALOJİK ANALİZLER III.1 SEDİMANTOLOJİK VE PETROGRAFİK ANALİZLER (LABORATUVARDA) Sedimantoloji ve Petrografi (SE) SE-01-01-00 Litolojik analiz (1 adet)...
DetaylıSARAFTEPE SİLİNİN JEOLOJİSİ, PETROGRAFİSİ, YAŞI VE YERLEŞİMİ
SARAFTEPE SİLİNİN JEOLOJİSİ, PETROGRAFİSİ, YAŞI VE YERLEŞİMİ Prof. Dr. Cüneyt ŞEN - Prof. Dr. Faruk AYDIN HATIRLATMA: Yerleşim şekillerine göre magmatik kayaçların sınıflandırılmasını tekrar gözden geçirelim
DetaylıHolokristalin Doku. Holokristalin Doku
Holokristalin Kayaç içerisinde yer alan minerallerin tamamı kristallenmiş olup plutonik kayaçlarda gözlenen doku şeklidir. Holokristalin Kayaç içerisinde yer alan minerallerin tamamı kristallenmiş olup
DetaylıDOĞU PONTİDLER KUZEY KESİMİNDE TERSİYER VOLKANİZMASI: YOROZ BURNU (ÇARŞIBAŞI-TRABZON) TAŞ OCAĞI ÖRNEĞİ
DOĞU PONTİDLER KUZEY KESİMİNDE TERSİYER VOLKANİZMASI: YOROZ BURNU (ÇARŞIBAŞI-TRABZON) TAŞ OCAĞI ÖRNEĞİ Hazırlayanlar: Prof. Dr. Mehmet ARSLAN ve Doç. Dr. Emel ABDİOĞLU 1. BÖLGESEL JEOLOJİ VE STRATİGRAFİ
DetaylıKAYAÇLARDA GÖRÜLEN YAPILAR
KAYAÇLARDA GÖRÜLEN YAPILAR Kayaçların belirli bir yapısı vardır. Bu yapı kayaç oluşurken ve kayaç oluştuktan sonra kazanılmış olabilir. Kayaçların oluşum sırasında ve oluşum koşullarına bağlı olarak kazandıkları
DetaylıFeldispatlar: K (Alkali Felds.): Mikroklin, Ortoklaz, Sanidin. Na Na: Albit, Oligoklaz Ca: Andezin, Labrador, Bitovnit, Anortit Ca
B) FELDİSPAT GRUBU MİNERALLER: Feldispatlar: K (Alkali Felds.): Mikroklin, Ortoklaz, Sanidin. Na Na: Albit, Oligoklaz Ca: Andezin, Labrador, Bitovnit, Anortit Ca Kumtaşlarında genellikle arkoz feldispatı
DetaylıTURUNÇLU (DELİHALİL-OSMANİYE) BÖLGESİNDEKİ BAZALTİK OLUŞUMLARIN DERİNLİĞE BAĞLI DEĞİŞİMLERİNİN JEOMEKANİK ÖZELLİKLERİ *
TURUNÇLU (DELİHALİL-OSMANİYE) BÖLGESİNDEKİ BAZALTİK OLUŞUMLARIN DERİNLİĞE BAĞLI DEĞİŞİMLERİNİN JEOMEKANİK ÖZELLİKLERİ * Geomechanical Features Of Changings According As To Depth Of Basaltic Formations
DetaylıJEM 419 / JEM 459 MAGMATİK PETROGRAFİ DERSİ
JEM 419 / JEM 459 MAGMATİK PETROGRAFİ DERSİ 4. HAFTA Arş. Gör. Dr. Kıymet DENİZ Bu ders notlarının hazırlanmasında özellikle Kadıoğlu 2001, Koralay 2016 dan yararlanılmıştır. Magmatik Kayalarda Dokular
DetaylıMİNERALLERİ TANITAN ÖZELLİKLER
MİNERALLERİ TANITAN ÖZELLİKLER A. Fiziksel Özellikler B. Kristal Şekilleri C. Optik Özellikler D. Kimyasal Özellikler E. Fizyolojik Özellikler A. Doku (Mineralin oluşu esnasında ortaya çıkar) B. Koku (Kükürt:
DetaylıANKARA ÜNİVERSİTESİ MÜHENDİSLİK FAKÜLTESİ JEOLOJİ MÜHENDİSLİĞİ BÖLÜMÜ
ANKARA ÜNİVERSİTESİ MÜHENDİSLİK FAKÜLTESİ JEOLOJİ MÜHENDİSLİĞİ BÖLÜMÜ JM 432 MÜHENDİSLİKTE PROJELENDİRME JEOKİMYASAL VERİLERİN NEWPET PROGRAMI KULLANILARAK YORUMLANMASI Danışman: Prof. Dr. Doğan AYDAL
DetaylıMagmatik kayaçlar Sedimanter (tortul) kayaçlar Metamorfik (başkalaşım) kayaçları
Magmatik kayaçlar Sedimanter (tortul) kayaçlar Metamorfik (başkalaşım) kayaçları Magmanın derinlerde ya da yüzeye yakın kesimlerde soğumasıyla magmatik kayaçlar oluşur. Tektonik hareketler sonucunda
DetaylıMALI BOĞAZI (KALECİK-ÇANDIR) BÖLGESİNDE BAZI PİROKLASTİK OLUŞUMLARDAKİ PALAGONİTLEŞME
MALI BOĞAZI (KALECİK-ÇANDIR) BÖLGESİNDE BAZI PİROKLASTİK OLUŞUMLARDAKİ PALAGONİTLEŞME Şuayip ÜŞENMEZ Ankara Üniversitesi Fen Fakültesi, Jeoloji Bölümü ÖZET. İnceleme sahası, Ankara bölgesinin kuzeyinde
DetaylıPamukkale Üniversitesi Mühendislik Bilimleri Dergisi Pamukkale University Journal of Engineering Sciences
Pamukkale Üniversitesi Mühendislik Bilimleri Dergisi Pamukkale University Journal of Engineering Sciences Kabul Edilmiş Araştırma Makalesi (Düzenlenmemiş Sürüm) Accepted Research Article (Uncorrected Version)
DetaylıÝZMÝR-ÖDEMÝÞ YÖRESÝNDEKÝ ARSENOPÝRÝTLERLE ÝLÝÞKÝLÝ ALTIN OLUÞUMLARININ MADEN JEOLOJÝSÝ
MTA Dergisi, 136, 1-18, 2008 ÝZMÝR-ÖDEMÝÞ YÖRESÝNDEKÝ ARSENOPÝRÝTLERLE ÝLÝÞKÝLÝ ALTIN OLUÞUMLARININ MADEN JEOLOJÝSÝ Sinan AKISKA*, Taner ÜNLÜ* ve Ý. Sönmez SAYILI* ÖZ.- Bu çalýþma Ýzmir-Ödemiþ bölgesinin
DetaylıDursunbey (Balıkesir)- Foça (İzmir) Erken-Orta Miyosen Volkaniklerinin İzotop Jeokimyası
Dokuz Eylül Üniversitesi-Mühendislik Fakültesi Fen ve Mühendislik Dergisi Cilt 19, Sayı 57, Eylül 2017 Dokuz Eylul University-Faculty of Engineering Journal of Science and Engineering Volume 19, Issue
DetaylıBİGA YARIMADASINDA TARİHİ TRUVA HARABELERİNİN GÜNEYİNDEKİ RADYOAKTİF SAHİL KUMLARININ MİNERALOJİSİ VE BUNLARIN ANA KAYAÇLARININ PETROLOJİSİ
BİGA YARIMADASINDA TARİHİ TRUVA HARABELERİNİN GÜNEYİNDEKİ RADYOAKTİF SAHİL KUMLARININ MİNERALOJİSİ VE BUNLARIN ANA KAYAÇLARININ PETROLOJİSİ Muzaffer ANDAÇ Maden Tetkik ve Arama Enstitüsü, Ankara Etüdü
DetaylıMAGMATİK KAYAÇLAR MAGMATİK KAYAÇLAR
KAYAÇLAR MAGMATİK KAYAÇLAR MAGMATİK KAYAÇLAR Ergimiş halde bir silikat hamuru olan magmanın veya akkorun yerkabuğunun derinliklerinde ya da yeryüzünde soğuyarak katılaşması sonucu oluşan kayaçlardır Magmanın
DetaylıPLASER TİP MADEN YATAKLARI
PLASER TİP MADEN YATAKLARI Kayaçların çeşitli şekillerde ayrışması sonucunda, serbest hale geçen minerallerden fiziksel ve kimyasal ayrışmaya karşı dirençli olanların, uygun ortamlara taşınıp birikmeleriyle
DetaylıKAYSERİ İLİNİN KUZEY KESİMİNDE ÇUKURKÖY'DE NEFELİN İHTİVA EDEN İNDİFAİ KAYAÇLAR
KAYSERİ İLİNİN KUZEY KESİMİNDE ÇUKURKÖY'DE NEFELİN İHTİVA EDEN İNDİFAİ KAYAÇLAR Maden Tetkik ve Arama Enstitüsü, Ankara I. GİRİŞ 1965 yazında Jeolog G. Pasquare Çukurköy havalisinin jeolojik etüdünü yapmıştır.
DetaylıYeryüzünün en yaşlı kayacı milyar yıl
KAYAÇLAR Tek bir veya birden fazla minerale ait kristal ve/ veya tanelerin bir araya gelerek oluşturdukları katı kütlelere kayaç veya taş adı verilir. Kayaçlar kökenleri ve oluşum koşullarına göre üç gropta
DetaylıÖzet. Giriş. 1. K.T.Ü. Orman Fakültesi, Trabzon., 2. K.Ü. Artvin Orman Fakültesi, Artvin.
Deniz Kıyılarında Biriken Katı Atık Maddelerin Örnekleme Yoluyla Tür ve Miktar Olarak Belirlenmesine İlişkin Bir Çalışma ( Trabzon Beşirli Deresi Küçük Yoroz Burnu Arası ) 1 Hasan Zeki KALAY, 1 Sezgin
DetaylıCumhuriyet Üniversitesi, Jeoloji Mühendisliği Bölümü, Sivas Türkiye Petrolleri Anonim Ortaklığı, Araştırma Grubu, Ankara
Türkiye Jeoloji Bülteni, C. 39, Sayı 2,75-86, Ağustos 1996 Geological Bulletin of Turkey, V. 39, No.2, 75-86, August 1996 Arguvan (Malatya kuzeyi) yöresinde Ust Miyosen ve Pliyosen yaşlı volkaniklerin
Detaylır Diyarbakır'a MUŞ YÖRESİNDEKİ PLİYOSEN YAŞLI VOLKANİTLERİN PETROLOJİSİ GİRİŞ
r; MTA Dergisi 112,85-101,1991 MUŞ YÖRESİNDEKİ PLİYOSEN YAŞLI VOLKANİTLERİN PETROLOJİSİ Ahmet TÜRKECAN* ÖZ. - Güneydoğu Anadolu'da Muş yöresinde yapılan bu çalışmada Pliyosen yaştaki Volkanitler petrografik
DetaylıVolkanlar ve Volkanik Püskürmeler
Volkanlar ve Volkanik Püskürmeler Bardarbunga Yanardağı, İzlanda, 2014 Volkanizma lav akmalarını, bu tür etkinliği kapsayan olayları ve piroklastik malzemelerin yanında lavın ve içerdiği gazların yüzeye
DetaylıMALZEME BİLİMİ VE MÜHENDİSLİĞİ. Malzeme Üretim Laboratuarı I Deney Föyü NİCEL (KANTİTATİF) METALOGRAFİ. DENEYİN ADI: Nicel (Kantitatif) Metalografi
DENEYİN ADI: Nicel (Kantitatif) Metalografi DENEYİN AMACI: Metal ve alaşımlarının ince yapılarının (=mikroyapı) incelenmesi ile hangi fazların var olduğu, bu fazların konumları ve düzenleri hakkında bilgiler
Detaylı05 AĞUSTOS 2012 ORTABAĞ-ULUDERE (ŞIRNAK) DEPREMİ BİLGİ NOTU
MADEN TETKİK VE ARAMA GENEL MÜDÜRLÜĞÜ 05 AĞUSTOS 2012 ORTABAĞ-ULUDERE (ŞIRNAK) DEPREMİ BİLGİ NOTU JEOLOJİ ETÜTLERİ DAİRESİ Yer Dinamikleri Araştırma ve Değerlendirme Koordinatörlüğü Aktif Tektonik Araştırmaları
DetaylıVE GIDALARDA KULLANIM POTANSİYELLER YELLERİ. ÜSTÜN, Sadettin TURHAN
ANTİFR FRİZ Z PROTEİNLER VE GIDALARDA KULLANIM POTANSİYELLER YELLERİ N. Şule ÜSTÜN, Sadettin TURHAN Ondokuz Mayıs Üniversitesi, Mühendislik Fakültesi, Gıda Mühendisliği Bölümü, Samsun, Türkiye Antifriz
DetaylıELVANPAŞA (AFYON) TRAKİANDEZİTLERİNİN JEOLOJİSİ VE YAPI TAŞI OLARAK KULLANILABİLİRLİĞİNİN ARAŞTIRILMASI
Osmangazi Üniversitesi Müh.Mim.Fak.Dergisi C.XIV, S.2, 2001 Eng.&Arch.Fac.Osmangazi University, Vol.XIV, No: 2,2001 ELVANPAŞA (AFYON) TRAKİANDEZİTLERİNİN JEOLOJİSİ VE YAPI TAŞI OLARAK KULLANILABİLİRLİĞİNİN
DetaylıJEM 419 / JEM 459 MAGMATİK PETROGRAFİ DERSİ
JEM 419 / JEM 459 MAGMATİK PETROGRAFİ DERSİ 2. HAFTA Arş. Gör. Dr. Kıymet DENİZ GENEL BİLGİLER Petrografi Ve Petroloji Nedir? Latince Petr- taş kelimesinden türetilmiş petrografi ve petroloji birbirini
DetaylıASİT MAGMATİK KAYAÇLARIN MİNERALOJİSİ PETROGRAFİSİ VE DOĞALTAŞ SEKTÖRÜNDE İSİMLENDİRMEDEKİ ÖNEMİ
TÜRKİYE IV. MERMER SEMPOZYUMU (MERSEM'2003) BİLDİRİLER KİTABI 18-19 Aralık 2003 ASİT MAGMATİK KAYAÇLARIN MİNERALOJİSİ PETROGRAFİSİ VE DOĞALTAŞ SEKTÖRÜNDE İSİMLENDİRMEDEKİ ÖNEMİ Prof. Dr Yaşar KIBICI* :
DetaylıANKARA ÜNİVERSİTESİ BİLİMSEL ARAŞTIRMA PROJESİ KESİN RAPORU ÇORUM BATISINDAKİ VOLKANİK KAYAÇLARIN JEOLOJİK VE PETROLOJİK ÖZELLİKLERİ VE YÖREDEKİ METALİK MADEN YATAKLARININ OLUŞUMLARI İLE BÖLGEDEKİ HİTİT
DetaylıTÜRKİYE DE ÜRETİLEN ÖNEMLİ SERTTAŞLARIN MİNERALOJİSİ VE PETROGRAFİSİ
TÜRKİYE DE ÜRETİLEN ÖNEMLİ SERTTAŞLARIN MİNERALOJİSİ VE PETROGRAFİSİ Dokuz Eylül Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü Yüksek Lisans Tezi Jeoloji Mühendisliği Bölümü, Ekonomik Jeoloji Anabilim Dalı Aylin
DetaylıCinsiyet Eşitliği MALTA, PORTEKİZ VE TÜRKİYE DE İSTİHDAM ALANINDA CİNSİYET EŞİTLİĞİ İLE İLGİLİ GÖSTERGELER. Avrupa Birliği
Cinsiyet Eşitliği MALTA, PORTEKİZ VE TÜRKİYE DE İSTİHDAM ALANINDA CİNSİYET EŞİTLİĞİ İLE İLGİLİ GÖSTERGELER Projenin Malta, Portekiz ve Türkiye de cinsiyet ayrımcılığı problemlerini çözme amacıyla ilgili
Detaylıİnönü Üniversitesi Mühendislik Fakültesi Maden Mühendisliği Bölümü 321 Cevher Hazırlama Laboratuvarı I HİDROSİKLON İLE SINIFLANDIRMA
1. GİRİŞ İnönü Üniversitesi Mühendislik Fakültesi Maden Mühendisliği Bölümü 321 Cevher Hazırlama Laboratuvarı I HİDROSİKLON İLE SINIFLANDIRMA Hidrosiklon, hidrolik sınıflandırıcıda yerçekimiyle gerçekleşen
Detaylı5.3. FELDİSPAT VE FELDİSPATOİDLİ KAYAÇLAR
5.3. FELDİSPAT VE FELDİSPATOİDLİ Monzonit Latit KAYAÇLAR Siyenit Trakit Alkali feldispat siyenit Alkali feldispat trakit Foid Siyenit Fonolit Foid Monzosiyenit Tefritik Fonolit Monzodiyorit/monzogabro
DetaylıDokuz Eylül Üniversitesi, Mühendislik Fakültesi Jeoloji Mühendisliği Bölümü, TR-35160 İzmir, Türkiye
Yerbilimleri, 33 (1), 59-80 Hacettepe Üniversitesi Yerbilimleri Uygulama ve Araştırma Merkezi Bülteni Bulletin of the Earth Sciences Application and Research Centre of Hacettepe University Soma Havzası
DetaylıÇAMLIDERE (ANKARA) NEOJEN SİLİSLEŞMİŞ AĞAÇLARI PALEOEKOLOJİ-PALEOKLİMATOLOJİ
ÇAMLIDERE (ANKARA) NEOJEN SİLİSLEŞMİŞ AĞAÇLARI PALEOEKOLOJİ-PALEOKLİMATOLOJİ Mehmet Sakınç*, Aliye Aras**, Cenk Yaltırak*** *İTÜ, Avrasya Yerbilimleri Enstitüsü, Maslak/İstanbul **İ.Ü. Fen Fakültesi, Biyoloji
DetaylıAnkara dolaylarındaki Neojen yaşlı volkaniklerin jeokimyası
Türkiye Jeoloji Kurumu Bülteni, C. 28, 55-66, Şubat 1985 Buiiletin of the Geological Society of Turkey, V. 28, 55-66 February, 1985 Ankara dolaylarındaki Neojen yaşlı volkaniklerin jeokimyası Geochemistry
DetaylıBİGA YARIMADASI İLE GÖKÇEADA, BOZCAADA VE TAVŞAN ADALARINDAKİ (KB ANADOLU) TERSİYER VOLKANİZMASININ ÖZELLİKLERİ
MTA Dergisi 117, 55-86, 1995 BİGA YARIMADASI İLE GÖKÇEADA, BOZCAADA VE TAVŞAN ADALARINDAKİ (KB ANADOLU) TERSİYER VOLKANİZMASININ ÖZELLİKLERİ Tuncay ERCAN', Muharrem SATIR"; Gideon STEINITZ*"; Ayşin DORA'"*;
DetaylıTürkiye Jeoloji Bülteni, C. 36, 37-43, Şubat 1993 Geological Bulletin of Turkey, V. 36, 37-43, February 1993
Türkiye Jeoloji Bülteni, C. 36, 37-43, Şubat 1993 Geological Bulletin of Turkey, V. 36, 37-43, February 1993 ÜST KRETASE YAŞLI ŞARAF TEPE (TRABZON) BAZANÎTİNÎN JEOKİMYASAL ÖZELLİKLERİ VE JEOTEKTONİK ANLAMI
DetaylıLab 11: Metamorfik Kayaçların El Örnekleri
Lab 11: Metamorfik Kayaçların El Örnekleri Bu laboratuvarın amacı, metamorfik kayaç tiplerini ve el örneğinde nasıl göründüklerini size tanıtmaya başlamaktır. Aynı zamanda metamorfik kayaçları isimlendirmeyi
DetaylıT.C. SELÇUK ÜNİVERSİTESİ FEN BİLİMLERİ ENSTİTÜSÜ
T.C. SELÇUK ÜNİVERSİTESİ FEN BİLİMLERİ ENSTİTÜSÜ KARAGEDİK-AHİBOZ (GÖLBAŞI-ANKARA) YÖRESİ VOLKANİK KAYAÇLARININ PETROLOJİSİ Yasemin Hatice CEHDİOĞLU YÜKSEK LİSANS TEZİ Jeoloji Mühendisliği Anabilim Dalı
DetaylıVOLKANİK (YÜZEY) KAYAÇLAR
VOLKANİK (YÜZEY) KAYAÇLAR Magmanın yeryüzünde veya yeryüzünün yakın derinliklerinde soğuması sonucu oluşan kayaçlardır. Katılaşan magmaya lav denir Bunlar yarı kristalli porfirik yapılıdır. Çoğu kez gözle
DetaylıPETROGRAFİ Laboratuvar Notları 1 (MAGMATİK PETROGRAFİ)
PETROGRAFİ Laboratuvar Notları 1 (MAGMATİK PETROGRAFİ) DOKUZ EYLÜL ÜNİVERSİTESİ MÜHENDİSLİK FAKÜLTESİ JEOLOJİ MÜHENDİSLİĞİ BÖLÜMÜ Araş.Gör. Yalçın ERSOY Prof. Dr. Cahit HELVACI 1. Bölüm Levha Tektoniği
DetaylıOktay KILIÇ, Hüseyin KURT, Kürşad ASAN * ve Gürsel KANSUN
Pamukkale Üniversitesi Mühendislik Bilimleri Dergisi, Cilt 15, Sayı 2, 2009, Sayfa 253-262 Pasinler (Erzurum) Kuzeyindeki Volkanik Kayaçların Mineral Kimyası ve Jeokimyası Mineral Chemistry and Geochemistry
DetaylıORTA ANADOLU'NUN DOĞUSUNDA YER ALAN, ŞOŞONİTİK, MONZONİTİK MURMANO PLÜTONU - ÖN ÇALIŞMA
MTA Dergisi 112, 103-115, 1991 ORTA ANADOLU'NUN DOĞUSUNDA YER ALAN, ŞOŞONİTİK, MONZONİTİK MURMANO PLÜTONU - ÖN ÇALIŞMA H.P. ZECK* ve Taner ÜNLÜ** ÖZ. - Bu çalışmada Orta Anadolu'nun doğusunda yer alan
DetaylıMineralogical-petrographical and geochemical features of the volcanicsvolcanosedimentary rocks of Precambrian from Mardin-Derik area
Cumhuriyet Yerbilimleri Dergisi Temmuz 2012 - Cilt : 29 - Sayı : 2 - Sayfa: 87-106 Cumhuriyet Earth Sciences Journal July 2012 - Volume: 29 - Number: 2 - Pages: 87-106 Mardin-Derik yöresi Prekambriyen
DetaylıANKARA ÜNİVERSİTESİ FEN BİLİMLERİ ENSTİTÜSÜ YÜKSEK LİSANS TEZİ
ANKARA ÜNİVERSİTESİ FEN BİLİMLERİ ENSTİTÜSÜ YÜKSEK LİSANS TEZİ BERGAMA OVACIK CİVARINDAKİ HİDROTERMAL ALTERASYONA UĞRAMIŞ VOLKANİK KAYAÇLARIN PETROGRAFİSİ VE CEVHERLEŞME İLE OLAN İLİŞKİSİ Ali BAYRAM JEOLOJİ
DetaylıŞekerbulak (Diyadin-Ağrı) Dolaylarında Yüzeyleyen Volkanik Kayaçların Mineralojik-Petrografik ve Jeokimyasal Özellikleri
Çukurova Üniversitesi Mühendislik Mimarlık Fakültesi Dergisi, 32(4), ss. 163-174, Aralık 2017 Çukurova University Journal of the Faculty of Engineering and Architecture, 32(4), pp. 163-174, December 2017
DetaylıORTA (ÇANKIRI) YÖRESİ KlL YATAKLARININ JEOLOJlSl VE OLUŞUMU
MTA Dergisi 113, 127-132, 1991 ORTA (ÇANKIRI) YÖRESİ KlL YATAKLARININ JEOLOJlSl VE OLUŞUMU Asuman G. TÜRKMENOĞLU*; Orhan AKIMAN*; Serdar AKER* ve Ayla TANKUT* ÖZ. - Orta (Çankırı) sahasında linyit damadan
DetaylıKAYAÇ MİKROANALİZ VE KARAKTERİZASYON HİZMETLERİ KATALOĞU
KAYAÇ MİKROANALİZ VE KARAKTERİZASYON HİZMETLERİ KATALOĞU Kayaların dilinden anlar Doğal Endüstriyel Hammaddelerin Ekonomiye Kazandırılmasında Jeolojik / Sedimantolojik Danışmanlık ve Analitik Destek Hizmeti
DetaylıBALIKESİR-BANDIRMA ARASININ JEOLOJİSİ, TERSİYER VOLKANİZMASININ PETROLOJİSİ VE BÖLGESEL YAYILIMI
MTA Dergisi 110, 113-130, 1990 BALIKESİR-BANDIRMA ARASININ JEOLOJİSİ, TERSİYER VOLKANİZMASININ PETROLOJİSİ VE BÖLGESEL YAYILIMI Tuncay ERCAN* ; Erdem ERGÜL*; Ferit AKÇÖREN* ; Ahmet ÇETİN** ; Salâhi GRANİT***
DetaylıDEPREM BÖLGELERİ HARİTASI İLE İLGİLİ BAZI BİLGİLER. Bülent ÖZMEN* ve Murat NURLU**
DEPREM BÖLGELERİ HARİTASI İLE İLGİLİ BAZI BİLGİLER Bülent ÖZMEN* ve Murat NURLU** *Gazi Üniversitesi Deprem Araştırma ve Uygulama Merkezi e-mail: bulentozmen@gazi.edu.tr ** Afet İşleri Genel Müdürlüğü,
DetaylıÖZGEÇMİŞ VE ESERLER LİSTESİ. : Aksaray Üniversitesi Müh. Fak. Jeoloji Müh. Böl. AKSARAY
ÖZGEÇMİŞ VE ESERLER LİSTESİ ÖZGEÇMİŞ Adı Soyadı : Bahattin GÜLLÜ Doğum Tarihi (gg/aa/yy) : 26.06.1974 Adres : Aksaray Üniversitesi Müh. Fak. Jeoloji Müh. Böl. AKSARAY Telefon : 0 382 288 23 50 E-posta
DetaylıBATI ANADOLU'DA MANtSA-BALIKESlR ARASINDAKİ TERSİYER YAŞLI YALANCI BAZALTLARIN ÖZELLİKLERİ
Jeoloji Mühendisliği, s,30-3 i, 31-42, Geological. Engineering, IL 30-31, 31,-42, 1987 1*87 BATI ANADOLU'DA MANtSA-BALIKESlR ARASINDAKİ TERSİYER YAŞLI YALANCI BAZALTLARIN ÖZELLİKLERİ Characteristic Features
Detaylıkizce (Ordu) yöresindeki Tersiyer yafll kalk-alkalen volkanitlerinin mineral kimyas ve petrokimyas, KD Türkiye
Yerbilimleri (Earth Sciences), 26 (1), 25-47 Hacettepe Üniversitesi Yerbilimleri Uygulama ve Araflt rma Merkezi Dergisi Journal of the Earth Sciences Application and Research Centre of Hacettepe University
DetaylıBozaniç (Sarıcakaya-Mihalgazi, Eskişehir) volkaniti lavlarının petrografik özellikleri
Bozaniç (Sarıcakaya-Mihalgazi, Eskişehir) volkaniti lavlarının petrografik özellikleri Gökhan BÜYÜKKAHRAMAN 1,*, Fazlı ÇOBAN 1 1 Balıkesir Üniversitesi Müh.-Mim. Fak. Jeoloji Müh. Böl., Çağış kampüsü,
DetaylıIV. MAGMATİK KAYAÇLAR (IGNEOUS ROCKS)
23 IV. MAGMATİK KAYAÇLAR (IGNEOUS ROCKS) IV.1. Giriş Volkanik püskürmeler sonucunda oluşan kayaçlar geniş alanlar kaplamaktadır. Fakat bunlar, magma olarak tanımlanan erimiş kayaç malzemesinin kristallizasyonu
DetaylıJEOLOJİ MÜHENDİSLİĞİ ANABİLİM DALI BAHAR YARIYILI YÜKSEK LİSANS DERSLERİ
Dersin Kodu 1905500 1905504 Dersin Adı Jeoloji Mühendisliğinde Özel Konular (Tez Çalışması) Yer Bilimlerinde Uygulanan Fiz. Kim. Lab. Yöntemleri 1905506 Sedimanter Jeodinamik 1905508 Jeokimyasal Verilerin
DetaylıJEM 419 / JEM 459 MAGMATİK PETROGRAFİ DERSİ
JEM 419 / JEM 459 MAGMATİK PETROGRAFİ DERSİ 8. HAFTA Arş. Gör. Dr. Kıymet DENİZ Bu ders notlarının hazırlanmasında özellikle Kadıoğlu 2001, Koralay 2016 dan yararlanılmıştır. Patlama Dinamiklerine Göre
Detaylı17-28 EKİM 2005 SIĞACIK KÖRFEZİ-SEFERİHİSAR (İZMİR) DEPREMLERİ
ULUSAL DEPREM İZLEME MERKEZİ 17-28 Ekim 2005 SIĞACIK KÖRFEZİ- SEFERİHİSAR (İZMİR) DEPREMLERİ Ön Değerlendirme Raporu 28 Ekim 2005 17-28 EKİM 2005 SIĞACIK KÖRFEZİ-SEFERİHİSAR (İZMİR) DEPREMLERİ Bölgede
DetaylıİZMİR SEFERİHİSAR DOĞANBEY TERMAL TURİZM MERKEZİ TEVSİİ GÜMÜLDÜR KESİMİ
T.C KÜLTÜR VE TURİZM BAKANLIĞI YATIRIM VE İŞLETMELER GENEL MÜDÜRLÜĞÜ İZMİR SEFERİHİSAR DOĞANBEY TERMAL TURİZM MERKEZİ TEVSİİ GÜMÜLDÜR KESİMİ 1/25.000 ÖLÇEKLİ ÇEVRE DÜZENİ PLANI PLAN NOTU DEĞİŞİKLİĞİ Gerekçeli
DetaylıMİNERALOJİ-PETROGRAFİ ÇALIŞMALARININ MADENCİLİKTEKİ ÖNEMİ VE MTA LABORATUVARLARININ BUGÜNÜ
MİNERALOJİ-PETROGRAFİ ÇALIŞMALARININ MADENCİLİKTEKİ ÖNEMİ VE MTA LABORATUVARLARININ BUGÜNÜ Gökçe GÜRTEKİN* Yaşadığımız yerkabuğu farklı bileşimli kayaçlardan oluşan bir kabuk ile çevrelenmiştir. Karalarda
DetaylıDOKUZ EYLÜL ÜNİVERSİTESİ MÜHENDİSLİK FAKÜLTESİ DEKANLIĞI DERS/MODÜL/BLOK TANITIM FORMU. Dersin Kodu: MME 3009
Dersi Veren Birim: Metalurji ve Malzeme Mühendisliği Dersin Türkçe Adı: MALZEME KARAKTERİZASYONU II Dersin Orjinal Adı: MATERIAL CHARACTERIZATION II Dersin Düzeyi:(Ön lisans, Lisans, Yüksek Lisans, Doktora)
DetaylıİNCESU İGNİMBİRİTİNDEKİ (İNCESU KAYSERİ) FİAMME TİPLERİNİN KÖKENİ: PETROGRAFİK VE JEOKİMYASAL ÖZELLİKLERİ
S.Ü. Müh. Mim. Fak. Derg., c.24, s.2, 2009 J. Fac.Eng.Arch. Selcuk Univ., v.24, n.2, 2009 İNCESU İGNİMBİRİTİNDEKİ (İNCESU KAYSERİ) FİAMME TİPLERİNİN KÖKENİ: PETROGRAFİK VE JEOKİMYASAL ÖZELLİKLERİ Tamer
DetaylıDOĞAL KAYNAKLAR VE EKONOMİ İLİŞKİLERİ
DOĞAL KAYNAKLAR VE EKONOMİ İLİŞKİLERİ Doğal Kaynak ve Ekonomi İlişkisi 1- Büyük sermaye ve doğal kaynaklara sahip gelişmiş ülkeler, doğal kaynaklardan etkin şekilde faydalanma yollarını aramaktadır. Örneğin,
DetaylıKIRKLARELİ İLİ MADEN VE ENERJİ KAYNAKLARI
KIRKLARELİ İLİ MADEN VE ENERJİ KAYNAKLARI Kırklareli ili Marmara Bölgesinin kuzeybatısında yer almakta olup, Dereköy sınır kapısıyla Türkiye yi Bulgaristan a bağlayan geçiş yollarından birine sahiptir.
DetaylıZEMİN MEKANİĞİ -1. Ders Notları. Öğr.Grv. Erdinç ABİ
ZEMİN MEKANİĞİ -1 Ders Notları Öğr.Grv. Erdinç ABİ AFYON KOCATEPE ÜNİVERSİTESİ 2012 1. Bölüm ZEMİNLER HAKKINDA GENEL BİLGİLER Zemin; kaya(ç)ların fiziksel parçalanması (mekanik ayrışma) ve/veya kimyasal
DetaylıDomaniç (Kütahya) Bakır-Molibden Cevherleşmesinin Jeolojisi ve Alterasyon Özellikleri
Jeoloji Mühendisliği Dergisi 27 (2) 2,003 47 Domaniç (Kütahya) Bakır-Molibden Cevherleşmesinin Jeolojisi ve Alterasyon Özellikleri Geohg}? and the Alteration Features of Domaniç (Kütahya) Copper-Molybdenium
DetaylıPotansiyel. Alan Verileri İle. Hammadde Arama. Endüstriyel. Makale www.madencilik-turkiye.com
Makale www.madencilik-turkiye.com Seyfullah Tufan Jeofizik Yüksek Mühendisi Maden Etüt ve Arama AŞ seyfullah@madenarama.com.tr Adil Özdemir Jeoloji Yüksek Mühendisi Maden Etüt ve Arama AŞ adil@madenarama.com.tr
DetaylıKısa Süreli Rüzgar Enerjisi Tahmin Sistemi Geliştirilmesi Projesi
Kısa Süreli Rüzgar Enerjisi Tahmin Sistemi Geliştirilmesi Projesi Ahmet Duran Şahin* Sevinç Sırdaş* Ahmet Öztopal* Ercan İzgi** Mustafa Kemal Kaymak* Bihter Yerli* *İTÜ, Meteoroloji Müh. Böl., sahind@itu.edu.tr
Detaylı2014 AĞUSTOS AYI ENFLASYON RAPORU
2014 AĞUSTOS AYI ENFLASYON RAPORU HAZIRLAYAN 03.09.2014 Yrd. Doç. Dr. Sema ULUTÜRK AKMAN - İstatistik Araştırma Merkezi Araş. Gör. Hakan BEKTAŞ İktisat Fakültesi Ekonometri Bölümü RAPOR Ağustos ayında
DetaylıEKONOMİK GELİŞMELER Ekim 2012
EKONOMİK GELİŞMELER Ekim 2012 Kaynak: Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK) AR-GE MÜDÜRLÜĞÜ TÜRKİYE ESNAF VE SANATKARLARI KONFEDERASYONU İÇİNDEKİLER 1 GAYRİ SAFİ YURTİÇİ HASILA (GSYH) 2 İSTİHDAM - İŞSİZLİK
DetaylıSEKÜLER TREND 0341110029 BARıŞ ÖLMEZ. İNSANDA SEKÜLER DEĞİŞİM Türkiye de Seküler Değişim
SEKÜLER TREND 0341110029 BARıŞ ÖLMEZ İNSANDA SEKÜLER DEĞİŞİM Türkiye de Seküler Değişim İnsanın fiziksel boyutlarında (antropometrik ölçülerinde) kuşaklar arasında ya da uzun bir zaman diliminde değişmelerin
Detaylı