MAGMATİK KAYAÇLAR MAGMATİK KAYAÇLAR

Ebat: px
Şu sayfadan göstermeyi başlat:

Download "MAGMATİK KAYAÇLAR MAGMATİK KAYAÇLAR"

Transkript

1 KAYAÇLAR MAGMATİK KAYAÇLAR MAGMATİK KAYAÇLAR Ergimiş halde bir silikat hamuru olan magmanın veya akkorun yerkabuğunun derinliklerinde ya da yeryüzünde soğuyarak katılaşması sonucu oluşan kayaçlardır

2 Magmanın soğuması ve katılaşması derinlerde yavaş yavaş olduğu zaman tam kristalli kayaçlar Soğuma ve katılaşma yeryüzünde veya yeryüzünde hızlı oluştuğunda camsı-kristalli kayaçlar Yeryüzüne yakın derinliklerde oluştuğunda da küçük kristalli kayaçlar oluşur.

3 Hızlı soğuma MAGMATİK KAYAÇLAR Yavaş soğuma İnce taneli doku İri taneli doku

4 KAYAÇLAR MAGMATİK KAYAÇLAR MAGMATİK KAYAÇLAR MAGMATİK KAYAÇLAR Oluşum derinliklerine göre magmatik kayaçlar Derinlik (plutonik) Yarı derinlik (damar) ve Yüzey (volkanik) Kayaçları olmak üzere üç gruba ayrılır.

5 90 Q Kuvarzolit 90 Magmatik kayaçların sınıflanması 60 Kuvarsça zengin Granitoid 60 Alkali Fs. Kuvars siyenit Alkali Fs. Siyenit A 5 10 (Foid)-içeren Alkali Fs. Siyenit 20 Kuvars Siyenit Kuvars Monzonit Kuvars Monzodiyorit Siyenit Monzonit Monzodiyorit (Foid)-içeren Siyenit (Foid) Siyenit Alkali Feldspar Granit Granit (Foid) Monzosiyenit (Foid)-içeren Monzonit Granodiyorit (Foid) Monzodiyorit Tonalit (Foid)-içeren Monzodiyorit (Foid) Gabro Qtz. Diyorit/ Qtz. Gabro 5 10 Diyorit/Gabro/ Anortozit P (Foid)-içeren Diyorit/Gabro Faneritik magmatik kayaçların sınıflaması (IUGS). 60 (Foid)olit 60 F

6 Plagioclase Plajioklas 90 Anorthosite Anortozit MAGMATİK KAYAÇLAR Faneritik kayaçların sınıflaması. (a)gabroyik kayaçlar. (b) Ultramafik kayaçlar (IUGS). Gabro Gabro Gabbro Olivine gabro gabbro Troktolit Troktolit Troctolite Olivin 90 Dunit Peridotit Wehrlit Pyroxene Piroksen Plagioclase-bearing ultramafic rocks Plajioklas içeren ultramafik kyçlar (b) (a) Olivin Olivine 40 Harzburjit herzolit Ortopiroksenit (b) 10 Ortopiroksen Olivin Websterit Websterit Klinopiroksenit 10 Piroksenit Klinopirokseniroksen

7 Q MAGMATİK KAYAÇLAR Volkanik kayaçların sınıflanması (IUGS) Rhyolite Riyolit Dacite Dasit Foid içeren trakit A Trakit Trachyte Latite Andesite/Basalt (foid)-bearing Trachyte Latit Foid içeren latit (foid)-bearing Latite Andezit/ Bazalt (foid)-bearing Andesite/Basalt 10 P Foid içeren andezit/bazalt Fonolit Phonolite Tefrit Tephrite Foidit (Foid)ites F

8 Phonolite Fonolit Tephriphonolite Tefri- Fonolit Trachyte Trakit Wt.% Na 2 O+K 2 O Na 2 O +K 2 O % de ağırlık (Foid)ite Foidit Tephrite Tefrit Basanite bazanit Picrobasalt Pikrobazalt Phonotephrite Tefrit Trachy- Traki Trachydacite Trakidasit Fonoandesite Andezit Basaltic Bazaltik andezit trachyandesite Trachybasalt bazalt Traki Dacite Dasit Andesite Basaltic Andezit Bazaltik Basalt Bazalt Andesite andezit Rhyolite Riyolit ULTRABASIC ULTRABAZİK 45 BASIC BAZİK 52INTERMEDIATE ORTAÇ 63 ACIDIC ASİDİK SiO wt% SiO 2 % de 2 ağırlık Volkanik kayaçların toplam alkaliler ve silise göre sınıflaması (Le Bas ve diğ.,. 1986)

9 Cam Glass Kül (< 2 mm) Tüf Lapili Tüf Lapili (2-64mm) Lapilitaşı Vitrik Vitric tüf Tuff Lapili -Tüf Breşi Litik Lithic tüf Tuff Kristal Crystal Tuff tüf 70 Piroklastik Breş veya Aglomera 70 Kayaç Rock Fragments parçaları (a) Kristal Crystals Blok ve bombalar (> 64 mm) (b) Figure 2-5. Piroklastik kayaçların sınıflaması. a. Malzeme tipine göre. (Pettijohn, 1975) b. Malzeme boyutuna göre. (Fisher, 1966)

10 Mafik mineraller Olivin Feldispat mineralleri Ca plajioklas Piroksen Amfibol Biyotit Na plajioklas Ca/Na Ortoklas Bowen in Reaksiyon serileri Muskovit Kuvars

11 Magmatik kayaçların kimyasal sınıflaması: (SiO 2 ) içeriğine 66% + SiO 2 ASİDİK 52-66% ORTAÇ 44-52% BAZİK < 44% ULTRABAZİK Şeklindedir

12 Renk-Bileşim Felsik-Açık renkli Ortaç Mafik-koyu renkli Yavaş soğuyan İri taneli Gabro Diyorit MAGMATİK Soğuma tarihçesi/doku KAYAÇLAR Hızlı soğuyan İnce taneli Bazalt Andezit-porfiritik Çok hızlı soğuyan Camsı dokulu volkan cürufu Granit Riyolit Pomza Obsidiyen

13 Levha tektoniği ve magmatizma

14 Sıcak nokta Mafik Bazalt vb KITA Riyolit vb OKYANUS HAVZASI Diverjan Levha sınırı Konverjan Levha sınırı VOLKANİK YAY andezit vb FELSİK mgm kyçlar mafik yastıksı bazaltlar mgm. kyç Hendek deniz sv. Çeşitli granit Siyenit, monzonit Granodiyorit vb bazalt-gabro dalma-batma zonu Kısmi Ergime Sıcak manto Magması sorgucu ULTRA MAFİK (Üst mantonun magmatik kayaçları) Peridotit, dunit vb. fraksiyonel artıklar dunit Peridotit

15 Magmatik aktivitenin tektonik konumu Okyanusal litosfer LEVHA DALMA-BATMASI AYRILAN LEVHA SINIRI Okyanus ortası sırt Okyanusal Ada yayı SICAK NOKTA Volkanik ada-dizisi Dalma-batma zonu LEVHA DALMA-BATMASI Kıtasal Volkanik-yay Üst mantonun Kısmi ergimesi Yükselen mgm Manto sorgucu Dalan levha üzerindeki manto Kamasında kısmi ergime 1- Mafikten ortaca putonizma 2-Mafiktan ortaca volknaizma 3- Bazaltik volkanizma 4- Mafik-silisik plutonizma Dalan levha üzerindeki manto Kamasında kısmi ergime

16 Volcanic ada-yayı, Endonezya Okyanusal litosfer LEVHA DALMA-BATMASI AYRILAN LEVHA SINIRI Okyanus ortası sırt Okyanusal Ada yayı SICAK NOKTA Volkanik ada-dizisi Dalma-batma zonu LEVHA DALMA-BATMASI Kıtasal Volkanik-yay Üst mantonun Kısmi ergimesi Yükselen mgm Manto sorgucu Dalan levha üzerindeki manto Kamasında kısmi ergime 1- Mafikten ortaca putonizma 2-Mafiktan ortaca volknaizma 3- Bazaltik volkanizma 4- Mafik-silisik plutonizma Dalan levha üzerindeki manto Kamasında kısmi ergime

17 Okyanusal sıcak-nokta Havai Okyanusal litosfer LEVHA DALMA-BATMASI AYRILAN LEVHA SINIRI Okyanus ortası sırt Okyanusal Ada yayı SICAK NOKTA Volkanik ada-dizisi Dalma-batma zonu LEVHA DALMA-BATMASI Kıtasal Volkanik-yay Üst mantonun Kısmi ergimesi Yükselen mgm Manto sorgucu Dalan levha üzerindeki manto Kamasında kısmi ergime 1- Mafikten ortaca putonizma 2-Mafiktan ortaca volknaizma 3- Bazaltik volkanizma 4- Mafik-silisik plutonizma Dalan levha üzerindeki manto Kamasında kısmi ergime

18 Kıtasal volkanik yay K. Kaskadlar Okyanusal litosfer LEVHA DALMA-BATMASI AYRILAN LEVHA SINIRI Okyanus ortası sırt Okyanusal Ada yayı SICAK NOKTA Volkanik ada-dizisi Dalma-batma zonu LEVHA DALMA-BATMASI Kıtasal Volkanik-yay Üst mantonun Kısmi ergimesi Yükselen mgm Manto sorgucu Dalan levha üzerindeki manto Kamasında kısmi ergime 1- Mafikten ortaca putonizma 2-Mafiktan ortaca volknaizma 3- Bazaltik volkanizma 4- Mafik-silisik plutonizma Dalan levha üzerindeki manto Kamasında kısmi ergime

19 El örneklerinin tanımlanması Felsik = feldispat + feldispatoid + silis Mafik= Magnezyum + ferrik mineraller (olivin-piroksen vb.) Mafik mineral oranı % 0-33 Lökokratik %33-66 Mezokratik % Melanokratik

20 Jeokimyasal terim SiO2 içeriği Renk indisi Arazi tanımı Asit > Lökokratik veya felsik Ortaç Mezokratik Bazik Melanokratik veya mafik Ultrabazik < Ultramafik Bu adlandırmada taze yüzey incelenmelidir Fakat ayrışmış yüzeyde fikir verebilir Eğer magmatik kayaç ince taneli ve felsik minerallerce zenginse ayrışma yüzeyi açık kahverengi- beyaz arasında değişir Eğer mafik minerallercfe zenginse ayrışma rengi orta-koyu kahverengi arasında değişir

21 Magmatik kayaçların dokusu ve tane büyüklüğü Tane boyu İnce taneli < 1 mm Çok az kristal sınırı göz veya lupla görülür Orta taneli 1-5 mm Bir çok kristal sınırı lupla görülür İri taneli > 5 mm Çıplak gözle görülür Orta ve iri taneli kayaçlar tanımlanırken tane şekli ve kristallerin birbirleriyle olan ilişkisi dikkatlice incelenmelidir

22 Kristal şekillerine göre tanımlama Kullanılan Sinonim Sinonim Öhedral İdyomorfik Otomorfik (öz şekilli) Subhedral Hibidyomorfik Hibotomorfik (Yarı öz şekilli) Anhedral Allotriyomorfik Ksenomorfik (özşekilsiz) Kristal özgün yüzeylerle çevrili Kristal birkaç özgün yüzeyle çevrili Kristal özgün yüzeylerden yoksun İdeal durumlarda, iri taneli kayaçlarda tane şekli oldukça belirgin ise, bu durumda kayacın tüm tane şekli dokusu belirlenir

23 Figure 3-7.Öhedral piroksen

24 Terim Sinonim Öhedral taneli Panidyomorfik taneli Subhedral taneli Hibidyomorfik taneli Anhedral taneli Allotriyomorfik taneli Kristallerin çoğu öhedral ve üniform büyüklükte Kristallerin çoğu subhedral ve üniform büyüklükte Kristallerin çoğu anhedral ve üniform büyüklükte

25 Magmatik kayaçların dokusu Faneritik (iri taneli) Afanitik (ince taneli) Camsı Piroklastik Magma Lav

26 Afanitik doku Hızlı soğuma küçük kristaller MAGMATİK KAYAÇLAR

27 Faneritik doku Yavaş soğuma Büyük kristal

28 Silisli Kimyasal bileşim Faneritik doku Afanitik doku Granit Riyolit

29 Ortaç Kimyasal bileşim Faneritik doku Afanitik doku Diyorit Andezit

30 Bazik Kimyasal bileşim Faneritik doku Afanitik doku Gabro Bazalt

31 Faneritik Porfiritik-faneritik Zeminde fenokristaller

32 Afanitik Porfiritik-afanitik Zeminde fenokristaller

33 Karadağ metamagmatitleri-karadağ-konya MAGMATİK KAYAÇLAR

34 Karadağ metamagmatitleri-sızma/konya

35 Karadağ metamagmatitleri-meydanköy-konya MAGMATİK KAYAÇLAR

36 Camsı doku - Çok hızlı soğuma - Kristal yapısı yok

37 Piroklastik doku Kül düşmesi Kül akması

38 Magmatik kayaçlarda gözelenen minerallerin Renk Klivaj Sertlik Parlaklık Şekil vb. gibi Özellikleri kaydedilmelidir

39 Magmatik kayaçlarda En çok gözlenen mineraller Kuvars, alkali feldispat, plajioklas, nefelin, muskovit Olivin, piroksen, amfibol, biyotit, turmalin Sık görülen aksesuar mineraller Apatit, sfen, granat, lösit, hematit, manyetit, ilmenit, monazit İkincil mineraller Kalsit, zeolit, kil grubu, epidot, klorit, pirit

40 Arazi örneklerinde inklüzyonlar Magmanın yükselmesi ve yerleşmesi esnasında yan kayaçlardan, bölgedeki kayaçlardan ve magma çatısından magma içine parçalar karışır. Bu kayaç parçaları, katılaşan magmatik kayaç içinde yabancı parçalar olarak kalır Bunlara ksenolit veya anklav adı verilir

41 İki ana tipi vardır 1-Metasedimanter dokulu: magma içine çevre kayaçlardan karışmıştır 2-Magmatik kökenli: Aynı magmadan kaynaklanmış ve daha önce katılaşmış parçalardır. Bunalara Otolit adı da verilir Granit, granodiyorit ve gabrolarda yaygın olarak bulunur Ksenolitlerin renk, doku, mineral içeriği ve sınırları ana kayaçtan ayrı olarak tanımlanmalıdır Ayrıca çalışmanın amacına göre yönelimleri ölçülebilir, cinsleri tanımlanır ve oranları belirlenebilir

42 Granit-Aksaray MAGMATİK KAYAÇLAR

43 Sokulum kayaçlarının genel sınırları

44 Düz, pürüzlü ve bloksu dokanaklar magmanın, magmatik kayaçlardan daha soğuk olan gevrek davranışlı yan kayaçların boşluklarına sokulum yaptığını belirtir Tabuler sokulmda iki dokanak birbirleriyle uyuşacak şekilli olabilir

45 Sinüzoidal ve lob şekilli dokanaklar ise yan-kayaçların sıcak olduğunun ve magmanın yerleşimi esnasında plastik deformasyona uğradığını gösterir

46 Geçişli dokanaklar ise, dokanaklarda pişmenin olmadığını ve magmanın yerleşimi esansında yan-kayaçların göreli olarak yüksek sıcaklığa sahip bir ortamda bulunduğunu gösterir

47 Magmatik kayaçların yaş ilişkileri doğrudan veya dolaylı olarak belirlenebilir Genellikle genç sokulumlar yaşlı kayaçlarda kontak metamorfizması oluşturabilir Ksenolitlerin varlığı ile İntrüzyonların bölgesel ölçekli fay, çatlak ve kıvrım sistemleri ile olan ilişkilerinden de sokulum yaşını belirlemek olasıdır Çevre kayaç ile magmatik kayaçlar benzer yapıları içeriyorsa, sokulumun tektonik aktiviteden önce, daha basit yapılar içeriyorsa sonra yerleşmiştir.

48 Magmatik kayaçlardaki birincil yapılar Düzlemsel ve çizgisel akıntı izleri Halatsı ve yastıksı yapı Soğuma çatlakları Gaz boşlukları

49 Gaz boşlukları

50 Karacadağ bazaltı-siverek/şanlıurfa

51 Akıntı yapıları *3

52 Yastık lavlar Ulukışla/Niğde

53 Ulukışla/Niğde

54 Ulukışla/Niğde

55 Yukarı doğru yükselen magmatik kütleler katılaşmaları esnasında uğradıkları basınç nedeniyle bir iç yapı kazanırlar. Plutonların iç yapılarını oluşturan bu unsurlara tektonik unsurlar denir. İkiye ayrılırlar Akıntı unsurları Kırık sistemler,

56 1. Akıntı unsurları Magmatik kayaçlar oluşumları esnasında belirli evrelerden geçerler. Oluşum esnasında bazı kristaller önce oluşur. Diğerleri ise sıvı halde bulunabilirler. Sıvı halde olanlar serbestçe hareket edebildiklerinden katı kristallerle beraber taşınırlar. Bu akma esnasında katı olanlar uzun eksenleri boyunca bir çizgi şeklinde dizilirler. Bunlara çizgisel akıntı unsurları denir. Feldispat gibi yassı kristallerin geniş yüzeylerinin birbirine paralel olacak şekilde dizilmeleri veya koyu-açık renkli minerallerin mercek ve düzenli şekilde dizilmeleri sonucuda düzlemsel akıntı unsurları oluşur

57 Akma bantlaşması-magmatik laminasyon Magmanın kısmi olarak kristallendiği ve hem eriyik hem de kristal içerdiği durumlarda gelişebilir Akma bantlaşması magmanın akışı esnasında belirli düzlemler boyunca boşlukların gelişimi ile de oluşabilir Daha önce kristallenmiş minerallerin daha az viskoz lav içinde paralel dizilimi de akma bantlaşması oluşturabilir Granitik kayaçlarda megakrist olarak adlandırılan düzgün şekilli büyük feldispat kristallerinin intrüzyonun kontağına yakınkesimlerde paralel dizilimi böyle bir akış yapısı oluşturabilir Bu tip intrüzyonlarda paralel dizilmiş feldispat mostarları ayrıntılı olarak incelenmelidir ve bu doku metamorfizma/deformasyon sonucu oluşan doku ile karıştırılmamalıdır

58 Bir plutonda Dokanak boyunca farklı hareketlerden kaynaklanan bantlşma, (Lahee, 1961),

59 Magma akışı ile ilgili olmayan diğer bir magmatik bantlaşma özellikle gabrolarda izlenir Magmatik laminasyon adı verilen bu dokuda koyu renkli ve açık renkli seviyeler birbiriyle ardalanır Bu bantlaşma kristallenme esnasındaki yoğunluk farkından dolayı gelişebilir

60 bantlaşma

61 2. Kırılma unsurları Hemen her plutonda düzenli bir şekilde gelişmiş kırık sistemleri görülür. Bunlar değişik yönlü çatlak, damar ve faylardır.

62 Magmatik kayaçlardaki kırıklar Soğuma esnasında Yerleşim sonrası tektonik gerilmelerle Üstteki yükün kalkmasıyla oluşan genişleme Sonucu gelişebilir

63 Soğuma esansında gelişen çatlaklardan magmatik kayacın şekli belirlenebilir. Yerleşim sonrası gelişen tektonik çatlaklar, çevredeki kayaçlarda da devam eder ve bunlarla uyumluluk sunar. Arazi çalışmları sonucunda kırıkların Yönelimi Ortalama gelişim aralıkları Ve varsa fayların özellikleri belirlenmelidir

64

65

66 Kırık sistemleri akıntı unsurlarına bağlı olarak dört gruba ayrılırlar 1. Boyuna kırıklar: Çizgisel akıntı unsurlarına paralel olan kırıklardır. 2. Enine kırıklar Çizgisel akıntı unsurlarına dik gelişen kırıklardır 3. Diyagonal kırıklar Akıntı unsurlarını aykırı olarak kesen kırıklardır 4. yatık kırıklar Plutonun yüzeyine ve akış düzlemine paralel olan kırıklardır. Özellikle granit gibi kayaçlar bu kırıklar boyunca küp şeklinde

67 Enine çatlak Boyuna çatlak

68 Volkanik kayaçlarda çatlaklılık Bazaltlarda genellikle 3-7 yüzeyli kolonsu çatlaklılık izlenir. Bu çatlaklar lav akımının alt ve üst soğuma yüzeylerine dik gelişir

69 Kolonsu çatlaklar

70 Bazalt akışı esnasında gelişen kolonsu çatlakların şematik kesiti Vesicular Gözenekli Flow Üst kesim Top Upper Üst kolonsu Colonnade kesim Entablature Kolon pervazı bölümü Lower Alt kolonsu Colonnade kesim 10 0 Ölçek Approx. vertical scale Metre in meters

71

72

73 Bazalt-Beşiri/Batman

74 Bazalt-Beşiri/Batman

75 Ortaç ve asidik bileşimli kayaçlardaki çatlaklılık levhamsı veya dilim şeklindedir. Andezitlerde alt kesimlerde sık aralıklı ve tabana paralel çatlaklar, üste doğru akış yönünde bükülür ve dikleşir

76 Damar ve dokanaklar Damarlar levha veta tabuler şekillidir Hem magmatik kayaçlarda hem yan kayaçlarda bulunabilirler Hidrotermal orijinli damarlar genellikle beyaz renklidir ve kalsit ile kuvarsla dolgulanmıştır Genişlikleri birkaç mm ile birkaç metre arasında değişebilir. Eğer damarın yerleşimi esnasında ana magmati kayaç soğuksa, damar düzgün şekilli ve keskin dokanaklı Sıcak ve yeni kristallenmişse düzensiz şekilli ve geçişli bir dokanağa sahip olacaktır.

77 Hidrotermal damarların konumlarının ölçülmesi ve yanal devamlılıklarının incelenmesi ile bölgesel gerilmelerle ilgili veriler elde edilebilir. Genellikle damarlar karmaşık olabilirler ve damar duvardan merkeze doğru sıralı olarak gelişmiş birden fazla mineral içerebilir. Böyle damarların taslak çizimleri yapılmalıdır. Yine anakayacın damar sınırında özellikleri kaydedilerek ayrışmanın olup olmadığı belirlenmelidir

78 Sıcak magma soğuk yan kayaçla yanyana geldiğinde sınırda ince taneli bir soğuma zonu oluşur.,bu soğuma zonunun genişliği yan kayaçla magma arasındaki sıcaklık farkına, magma cinsine ve derinliğine bağlıdır. Magma sıcak yan kayaçla dokanak yaptığında dokanakta çok az soğuma olacak ve dokanak plastik deformasyona uğrayabilir. Bu durumda geçişli bir dokanak oluşur. Termal olarak başkalaşıma uğrayan yan kayaçların sınırları belirgin olmayabilir. Bu şartlarda kontağın her iki yanındaki kayaçlar kristallidir. Bu durumda dokanak tane boyutu, renk ve mineral farklılığıyla ayrılabilir.

79 Yan kayaç oldukça soğuk olursa, sınır genellikle soğuma zonu içerir ve yan kayaç dokanak metamorfizmasına uğrar Bir dokanak tanımlandığında, dokanak tümüyle takip edilmeli, yönelimi ölçülmeli, dokanağın özelliği tanaımlanmalı, kayaç tipleri ve damarlar belirlenmelidir. Aynı şekilde dokanakta kontak metamorfizmasının olup olmadığı ve magmatik kayaç içinde yan kayaçlara ait kapanımların (ksenolit) bulunup bulunmadığı belirlenmelidir

80 Magmatik farklılaşma Magma bileşiminde oluşan değişiklikler Asimilasyon Magma karışması Bölümsel kristalleşme Farklı kaynaklar

81 Asimilasyon Magma karışması Bölümsel kristalleşme Farklı Kaynaklar

82 Ergimiş materyal tipleri 1. Magma Yeryüzeyinin altında ergimiş materyal 2. Lav Yeryüzeyinin üzerindeki materyal

83 Magma Viskozitesi Viskozite Akmaya karşı direnç Bal Yüksek viskozite Su düşük viskoziter Silis kapsamı arttıkça viskozite artar

84 Magma dokusu MAGMATİK KAYAÇLAR a. İskeletsel olivin b. Kırlangıç kuyruğu plajioklas-trakit

85 Magma dokusu A-Bileşimsel olarak zonlanmış hornblend fenokristi (1 mm) b. Karlsbad ikizli zonlu plajioklas (0.3 mm). MAGMATİK KAYAÇLAR

86 Ofitik doku: Tek bir piroksen bir çok iyi gelişmiş plajioklas lataları (1 mm).

87 A-Granofirik kuvars-alkali feldispat (granite-1mm). B. Grafik doku: kuvars-feldispat

88 Ortopiroksenle kılıflanmış olivin (bazaltik andezit- genişlil 5 mm)

89 Sieve dokusu (andezit- genişlik 1 mm)

90 Kemirilmiş olivin fenokristi (genişlik 0.3 mm)

91 A-Trakitik doku (g. 1 mm) b. Pilotaksitik doku (bazaltik( andeziti g. 7mm)

92 Akma bantlaşması-bazalt B-Tane içi i i doku (intergranular( intergranular) bazalt-g. 1 mm

93 a. Karlsbad ikizlenmesi ortoklas (granit- g.1mm) b. Albit ikizlenmesi-riyolit (g.1 mm)

94 Tartan ikizlenmesi-mikroklin

95 Polisentetik deformasyon ikizlenmesi plajioklas (gabro- g. 1 mm)

96 a. Hornblend tarafından yerdeğiştirilmiş piroksen (g 1 mm) Pyx b. Klorit tarafından yerdeğiştirilmiş biyotit (tonalit- g.0.3 mm) Hbl Chl Bt

97 Plajioklas içinde mirmekit

98 Büyük k granit batolitlerinin yerleşimi Problem: Sokulum nedeniyle Oluşmuş büyük yerdeğiştirmelerin olmaması Çözümler: Granitleşme = Sıcak sıvılarla Yerinde alterasyon Fakat pişmiş zonlar İntruzyonla yerleşmiş Granit batolitlerini Gösterir Batolit

99 Stoping mekanizmasıyla batolit yerleşimi MAGMATİK KAYAÇLAR Diğer mekanizmalar: Asimilasyon Injeksiyon/deformasyon Stoping

Prof.Dr. Atike NAZİK, Çukurova Üniversitesi J 103 Genel Jeoloji I

Prof.Dr. Atike NAZİK, Çukurova Üniversitesi J 103 Genel Jeoloji I Prof.Dr. Atike NAZİK, Çukurova Üniversitesi J 103 Genel Jeoloji I Mağmatik Kayaç Dokuları Coarse-grained Fine-grained Porphyritic Glassy Vesicular Pyroclastic GRANİT GRANODİYORİT SİYENİT DİYORİT GABRO

Detaylı

MAGMATİK KAYAÇLAR DERİNLİK (PLUTONİK) KAYAÇLAR

MAGMATİK KAYAÇLAR DERİNLİK (PLUTONİK) KAYAÇLAR DERİNLİK (PLUTONİK) KAYAÇLAR Tam kristalli, taneli ve yalnızca kristallerden oluşmuştur Yalnızca kristallerden oluştuklarından oldukça sağlam ve dayanıklıdırlar Yerkabuğunda değişik şekillerde Kütle halinde

Detaylı

Magmatik kayaçlar Sedimanter (tortul) kayaçlar Metamorfik (başkalaşım) kayaçları

Magmatik kayaçlar Sedimanter (tortul) kayaçlar Metamorfik (başkalaşım) kayaçları Magmatik kayaçlar Sedimanter (tortul) kayaçlar Metamorfik (başkalaşım) kayaçları Magmanın derinlerde ya da yüzeye yakın kesimlerde soğumasıyla magmatik kayaçlar oluşur. Tektonik hareketler sonucunda

Detaylı

KAYAÇLARDA GÖRÜLEN YAPILAR

KAYAÇLARDA GÖRÜLEN YAPILAR KAYAÇLARDA GÖRÜLEN YAPILAR Kayaçların belirli bir yapısı vardır. Bu yapı kayaç oluşurken ve kayaç oluştuktan sonra kazanılmış olabilir. Kayaçların oluşum sırasında ve oluşum koşullarına bağlı olarak kazandıkları

Detaylı

Doç. Dr. Cengiz ÇETİN, BEK166 Taş Malzeme Bilgisi ve Bozulmalar Ders Notu DERS 2 1.1. KAYAÇ TÜR VE TEMEL ÖZELLİKLERİ

Doç. Dr. Cengiz ÇETİN, BEK166 Taş Malzeme Bilgisi ve Bozulmalar Ders Notu DERS 2 1.1. KAYAÇ TÜR VE TEMEL ÖZELLİKLERİ DERS 2 1.1. KAYAÇ TÜR VE TEMEL ÖZELLİKLERİ 1.1. 1. MAGMATİK (VOLKANİK) KAYAÇLAR Magma, çeşitli madde ve minerallerin dünyanın manto, özellikle astenosferde yüksek sıcaklık ve basınç altında ergimesi ve

Detaylı

MİNERALLERİ TANITAN ÖZELLİKLER

MİNERALLERİ TANITAN ÖZELLİKLER MİNERALLERİ TANITAN ÖZELLİKLER A. Fiziksel Özellikler B. Kristal Şekilleri C. Optik Özellikler D. Kimyasal Özellikler E. Fizyolojik Özellikler A. Doku (Mineralin oluşu esnasında ortaya çıkar) B. Koku (Kükürt:

Detaylı

MAGMATİK KAYAÇLAR. Magmanın Oluşumu

MAGMATİK KAYAÇLAR. Magmanın Oluşumu MAGMATİK KAYAÇLAR Magmanın Oluşumu Taş hamuru veya taş lapası anlamına gelen magma,yer kabuğundaki yükselişleri sırasında meydana gelen olaylarla Magmatik Kayaçlara dönüşür. Magma, ergime sıcaklıkları

Detaylı

VOLKANOKLASTİKLER (PİROKLASTİKLER)

VOLKANOKLASTİKLER (PİROKLASTİKLER) VOLKANOKLASTİKLER (PİROKLASTİKLER) 1) Tanımı: Volkanik faaliyetler esnasında volkandan çıkan her çeşit parçalı-kırıntılı malzemenin depolanma süreçleri sonucu bir depolanma alanında birikmesiyle oluşan

Detaylı

İSTANBUL ÜNİVERSİTESİ AÇIK VE UZAKTAN EĞİTİM FAKÜLTESİ AUZEF

İSTANBUL ÜNİVERSİTESİ AÇIK VE UZAKTAN EĞİTİM FAKÜLTESİ AUZEF İSTANBUL ÜNİVERSİTESİ AÇIK VE UZAKTAN EĞİTİM FAKÜLTESİ AUZEF Tüm yayın ve kullanım hakları İstanbul Üniversitesi Açık ve Uzaktan Eğitim Fakültesine aittir. Hiçbir şekilde kopyalanamaz, çoğaltılamaz ya

Detaylı

DERS 6. Yerkabuğunu Oluşturan Maddeler: Mineraller ve Kayaçlar

DERS 6. Yerkabuğunu Oluşturan Maddeler: Mineraller ve Kayaçlar DERS 6 Yerkabuğunu Oluşturan Maddeler: Mineraller ve Kayaçlar Yerkabuğunu Oluşturan Maddeler: Mineraller ve Kayaçlar Mineraller Mineraller doğada bulunan, belirli kimyasal bileşimi ve muntazam atomik düzeni

Detaylı

Ankara Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü Jeoloji Mühendisliği Bölümü JEM304 JEOKİMYA UYGULAMA

Ankara Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü Jeoloji Mühendisliği Bölümü JEM304 JEOKİMYA UYGULAMA Ankara Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü Jeoloji Mühendisliği Bölümü JEM304 JEOKİMYA UYGULAMA Arazi Çalışmaları ve örnek alımı Örneklerin makro ve optik incelemeleri Analiz için örneklerin seçimi Analiz

Detaylı

MAGMATİK PETROGRAFİ Laboratuvar Notları

MAGMATİK PETROGRAFİ Laboratuvar Notları MAGMATİK PETROGRAFİ Laboratuvar Notları DOKUZ EYLÜL ÜNİVERSİTESİ MÜHENDİSLİK FAKÜLTESİ JEOLOJİ MÜHENDİSLİĞİ BÖLÜMÜ Prof. Dr. Cahit HELVACI Ar.Gör. Yalçın ERSOY EKİM-2009 1. BÖLÜM: LEVHA TEKTONİĞİ KURAMINA

Detaylı

KAYAÇLAR KAYA DÖNGÜSÜ KAYA TİPLERİNİN DAĞILIMI 03.11.2014 GİRİŞ. Su-Kaya ve Tektonik Döngü. 1. Mağmatik kayalar. 2. Tortul kayalar

KAYAÇLAR KAYA DÖNGÜSÜ KAYA TİPLERİNİN DAĞILIMI 03.11.2014 GİRİŞ. Su-Kaya ve Tektonik Döngü. 1. Mağmatik kayalar. 2. Tortul kayalar Tekonik Yükselme 03.11.2014 GİRİŞ KAYAÇLAR Yerkabuğunu oluşturan kayalar, çeşitli minerallerin veya tek bir mineralin, kayaç parçacıklarının ya da hem mineral hem de kayaç parçacıklarının birlikte oluşturdukları

Detaylı

JEM 419 / JEM 459 MAGMATİK PETROGRAFİ DERSİ

JEM 419 / JEM 459 MAGMATİK PETROGRAFİ DERSİ JEM 419 / JEM 459 MAGMATİK PETROGRAFİ DERSİ 4. HAFTA Arş. Gör. Dr. Kıymet DENİZ Bu ders notlarının hazırlanmasında özellikle Kadıoğlu 2001, Koralay 2016 dan yararlanılmıştır. Magmatik Kayalarda Dokular

Detaylı

IV. MAGMATİK KAYAÇLAR (IGNEOUS ROCKS)

IV. MAGMATİK KAYAÇLAR (IGNEOUS ROCKS) 23 IV. MAGMATİK KAYAÇLAR (IGNEOUS ROCKS) IV.1. Giriş Volkanik püskürmeler sonucunda oluşan kayaçlar geniş alanlar kaplamaktadır. Fakat bunlar, magma olarak tanımlanan erimiş kayaç malzemesinin kristallizasyonu

Detaylı

Yeryüzünün en yaşlı kayacı milyar yıl

Yeryüzünün en yaşlı kayacı milyar yıl KAYAÇLAR Tek bir veya birden fazla minerale ait kristal ve/ veya tanelerin bir araya gelerek oluşturdukları katı kütlelere kayaç veya taş adı verilir. Kayaçlar kökenleri ve oluşum koşullarına göre üç gropta

Detaylı

VOLKANİK (YÜZEY) KAYAÇLAR

VOLKANİK (YÜZEY) KAYAÇLAR VOLKANİK (YÜZEY) KAYAÇLAR Magmanın yeryüzünde veya yeryüzünün yakın derinliklerinde soğuması sonucu oluşan kayaçlardır. Katılaşan magmaya lav denir Bunlar yarı kristalli porfirik yapılıdır. Çoğu kez gözle

Detaylı

Tek Nikol Kaya Adı Çift Nikol RİYOLİT. Ankara University JEM301Petrografi Prof. Dr. Yusuf Kağan KADIOĞLU. Tek Nikol Kaya Adı Çift Nikol DASİT

Tek Nikol Kaya Adı Çift Nikol RİYOLİT. Ankara University JEM301Petrografi Prof. Dr. Yusuf Kağan KADIOĞLU. Tek Nikol Kaya Adı Çift Nikol DASİT RİYOLİT Kuvars ++ Alkali feldspat ++ Özel Doku: Porfirik, sferulitik Biyotit + Tali Mineral Bileşimi: Apatit, titanit, zirkon, hematit Plajioklas + - Oluşum Derinliği: Yüzey Muskovit + - Ana Min: Kuvars,

Detaylı

MAĞMATİK-HİDROTERMAL MADEN YATAKLARI

MAĞMATİK-HİDROTERMAL MADEN YATAKLARI MAĞMATİK-HİDROTERMAL MADEN YATAKLARI A) Porfiri Yataklar 1) Porfiri Cu 2) Porfiri Mo 3) Porfiri Sn B) Skarn Yatakları C) Volkanojenik Masif Sülfit Yatakları D) Kordilleran Damar Tip Yataklar Porfiri Maden

Detaylı

KAYAÇLARIN DİLİ. Prof.Dr. Atike NAZİK Ç.Ü. Jeoloji Mühendisliği Bölümü

KAYAÇLARIN DİLİ.  Prof.Dr. Atike NAZİK Ç.Ü. Jeoloji Mühendisliği Bölümü KAYAÇLARIN DİLİ http://www.bilgicik.com/wp-content/uploads/2013/12/kaya.jpg Prof.Dr. Atike NAZİK Ç.Ü. Jeoloji Mühendisliği Bölümü Metamorfizma Metamorfizma (başkalaşım) olayı; sıcaklık ve basınç etkisiyle

Detaylı

YER KABUĞUNU OLUŞTURAN MADDELER (MİNERALLER VE KAYAÇLAR)

YER KABUĞUNU OLUŞTURAN MADDELER (MİNERALLER VE KAYAÇLAR) MİNERALLER YER KABUĞUNU OLUŞTURAN MADDELER (MİNERALLER VE KAYAÇLAR) Periyodik cetvelde bulunan 8 element yerkabuğunun yaklaşık olarak % 99'unu oluşturur. Bu 8 element majör elementler olarak adlandırılır.

Detaylı

İNM 102: İNŞAAT MÜHENDİSLERİ İÇİN JEOLOJİ MAGMATİK KAYAÇLAR TORTUL KAYAÇLAR METAMORFİK KAYAÇLAR. Kayaç nedir?

İNM 102: İNŞAAT MÜHENDİSLERİ İÇİN JEOLOJİ MAGMATİK KAYAÇLAR TORTUL KAYAÇLAR METAMORFİK KAYAÇLAR. Kayaç nedir? İNM 102: İNŞAAT MÜHENDİSLERİ İÇİN JEOLOJİ 24.03.2015 MAGMATİK KAYAÇLAR TORTUL KAYAÇLAR METAMORFİK KAYAÇLAR Dr. Dilek OKUYUCU Yerkürenin Yapısı Kayaç nedir? Kayaç, çeşitli minerallerin veya bir tek mineralin;

Detaylı

KAYAÇLAR

KAYAÇLAR KAYAÇLAR KAYAÇLAR KAYAÇLAR KAYAÇLAR KAYAÇLAR KAYAÇLAR Kayaçlar mineral topluluklarıdır. Ya çeşitli minerallerin ve ya mineral ve taş parçacıklarının bir araya gelmesinden, ya da Tek mineralin çok sayıda

Detaylı

JEM 419 / JEM 459 MAGMATİK PETROGRAFİ DERSİ

JEM 419 / JEM 459 MAGMATİK PETROGRAFİ DERSİ JEM 419 / JEM 459 MAGMATİK PETROGRAFİ DERSİ 2. HAFTA Arş. Gör. Dr. Kıymet DENİZ GENEL BİLGİLER Petrografi Ve Petroloji Nedir? Latince Petr- taş kelimesinden türetilmiş petrografi ve petroloji birbirini

Detaylı

TABAKALI SİLİKATLAR (Fillosilikatlar)

TABAKALI SİLİKATLAR (Fillosilikatlar) TABAKALI SİLİKATLAR (Fillosilikatlar) Kaolinit Al 4 Si 4 O 10 (OH) 8 Serpantin Mg 6 Si 4 O 10 (OH) 8 Pirofillit Al 2 Si 4 O 10 (OH) 8 Talk Mg 3 Si 4 O 10 (OH) 8 Muskovit KAl 2 (AlSi 3 O 10 )(OH) 2 Flogopit

Detaylı

PETROGRAFİ Laboratuvar Notları 1 (MAGMATİK PETROGRAFİ)

PETROGRAFİ Laboratuvar Notları 1 (MAGMATİK PETROGRAFİ) PETROGRAFİ Laboratuvar Notları 1 (MAGMATİK PETROGRAFİ) DOKUZ EYLÜL ÜNİVERSİTESİ MÜHENDİSLİK FAKÜLTESİ JEOLOJİ MÜHENDİSLİĞİ BÖLÜMÜ Araş.Gör. Yalçın ERSOY Prof. Dr. Cahit HELVACI 1. Bölüm Levha Tektoniği

Detaylı

Kayaç, belli fiziksel ve kimyasal özelliklere sahip doğal olarak oluşan, inorganik, kristal katılar olan minerallerin bir yığışımıdır.

Kayaç, belli fiziksel ve kimyasal özelliklere sahip doğal olarak oluşan, inorganik, kristal katılar olan minerallerin bir yığışımıdır. Kayaç, belli fiziksel ve kimyasal özelliklere sahip doğal olarak oluşan, inorganik, kristal katılar olan minerallerin bir yığışımıdır. Prof.Dr.Kadir Dirik Ders Notları (Monroe&Wicander, 2005) 1 2 BÖLÜM

Detaylı

TOPRAK ANA MADDESİ Top T rak Bilgisi Ders Bilgisi i Peyzaj Mimarlığı aj Prof. Dr Prof.. Dr Günay Erpul kar.edu.

TOPRAK ANA MADDESİ Top T rak Bilgisi Ders Bilgisi i Peyzaj Mimarlığı aj Prof. Dr Prof.. Dr Günay Erpul kar.edu. TOPRAK ANA MADDESİ Toprak Bilgisi Dersi 2011 2012 Peyzaj Mimarlığı Prof. Dr. Günay Erpul erpul@ankara.edu.tr Toprak Ana Maddesi Topraklar, arz kabuğunu oluşturan kayalar, mineraller ve organik maddelerin

Detaylı

JEM 419 / JEM 459 MAGMATİK PETROGRAFİ DERSİ

JEM 419 / JEM 459 MAGMATİK PETROGRAFİ DERSİ JEM 419 / JEM 459 MAGMATİK PETROGRAFİ DERSİ 5. HAFTA Arş. Gör. Dr. Kıymet DENİZ Bu ders notlarının hazırlanmasında özellikle Kadıoğlu 2001, Koralay 2016 dan yararlanılmıştır. MAGMATİK KAYALARIN ADLAMASI

Detaylı

Metamorfizma ve. Metamorfik Kayaçlar

Metamorfizma ve. Metamorfik Kayaçlar Metamorfizma ve BÖLÜM 7 Metamorfik Kayaçlar Metamorfik kayaçlar (Yunanca değişme anlamına gelen meta ve biçim anlamına gelen morpho sözcüklerinin birleştirilmesinden gelen) üçüncü ana kayaç grubudur. Genellikle

Detaylı

Science/Rocks/Rocks and the Rock Cycle.ppt

Science/Rocks/Rocks and the Rock Cycle.ppt http://www.mryorke.com/agriscience/earth Science/Rocks/Rocks and the Rock Cycle.ppt Granit Riyolit 14. Bu iki kayaç hangi yönüyle benzer? Her ikisi de ergimiş kayadan yapılmıştır. Bunların bileşimi aynıdır.

Detaylı

Volkanlar ve Volkanik Püskürmeler

Volkanlar ve Volkanik Püskürmeler Volkanlar ve Volkanik Püskürmeler Bardarbunga Yanardağı, İzlanda, 2014 Volkanizma lav akmalarını, bu tür etkinliği kapsayan olayları ve piroklastik malzemelerin yanında lavın ve içerdiği gazların yüzeye

Detaylı

ÜNÝTE - 1 TOPOÐRAFYA ve KAYAÇLAR

ÜNÝTE - 1 TOPOÐRAFYA ve KAYAÇLAR Doðal Sistemler ÜNÝTE - 1 TOPOÐRAFYA ve KAYAÇLAR TOPOÐRAFYA ve KAYAÇLAR...12 Ölçme ve Deðerlendirme...14 Kazaným Deðerlendirme Testi...16 Ünite Deðerlendirme Testi...18 Doðal Sistemler ÜNÝTE - 2 LEVHA

Detaylı

INS13204 GENEL JEOFİZİK VE JEOLOJİ

INS13204 GENEL JEOFİZİK VE JEOLOJİ 4/3/2017 1 INS13204 GENEL JEOFİZİK VE JEOLOJİ Yrd.Doç.Dr. Orhan ARKOÇ e-posta : orhan.arkoc@klu.edu.tr Web : http://personel.klu.edu.tr/orhan.arkoc 4/3/2017 2 BÖLÜM 3 KAYAÇLAR VE AYRIŞMA 4/3/2017 3 3.1.

Detaylı

MÜHENDİSLİK JEOLOJİSİ MÜHENDİSLİK JEOLOJİSİ

MÜHENDİSLİK JEOLOJİSİ MÜHENDİSLİK JEOLOJİSİ MÜHENDİSLİK JEOLOJİSİ MÜHENDİSLİK JEOLOJİSİ Hakan ERSOY, 2008 JEOLOJİ VE MÜHENDİSLİK Jeoloji, yeryuvarının geçmişini, onun kayaç, zemin ve sudan oluşan bileşimini ve evrimini inceleyen bilim dalıdır. Daha

Detaylı

METAMORFİK KAYAÇLAR ve Saha özellikleri. Yrd.Doç.Dr.Yaşar EREN. Metamorfik

METAMORFİK KAYAÇLAR ve Saha özellikleri. Yrd.Doç.Dr.Yaşar EREN. Metamorfik Metamorfik kayaçlar Tortul ve magmatik kayaçların sıcaklık ve basınç etkisiyle değişmeleri,-başkalaşmaları sonucu oluşan kayaçlara metamorfik (başkalaşım) kayaçlar denir Genellikle kristallerden oluşmuşlardır

Detaylı

MAĞMATĠK-HĠDROTERMAL MADEN YATAKLARI

MAĞMATĠK-HĠDROTERMAL MADEN YATAKLARI MAĞMATĠK-HĠDROTERMAL MADEN YATAKLARI A) Porfiri Yataklar 1) Porfiri Cu 2) Porfiri Mo 3) Porfiri Sn B) Skarn Yatakları C) Volkanojenik Masif Sülfit Yatakları D) Kordilleran Damar Tip Yataklar Porfiri Tip

Detaylı

Metamorfizma ve Metamorfik Kayaçlar

Metamorfizma ve Metamorfik Kayaçlar Metamorfizma ve Metamorfik Kayaçlar Yerkabuğunun derinliklerinde etkili olan değişik fiziksel ve kimyasal şartların etkisiyle katı halde gelişen mineral değişikliğine metamorfizma denir. Tortul ve magmatik

Detaylı

YER KABUĞUNU OLUŞTURAN MADDELER (MİNERALLER VE KAYAÇLAR)

YER KABUĞUNU OLUŞTURAN MADDELER (MİNERALLER VE KAYAÇLAR) MİNERALLER YER KABUĞUNU OLUŞTURAN MADDELER (MİNERALLER VE KAYAÇLAR) Periyodik cetvelde bulunan 8 element yerkabuğunun yaklaşık olarak % 99'unu oluşturur. Bu 8 element majör elementler olarak adlandırılır.

Detaylı

5.3. FELDİSPAT VE FELDİSPATOİDLİ KAYAÇLAR

5.3. FELDİSPAT VE FELDİSPATOİDLİ KAYAÇLAR 5.3. FELDİSPAT VE FELDİSPATOİDLİ Monzonit Latit KAYAÇLAR Siyenit Trakit Alkali feldispat siyenit Alkali feldispat trakit Foid Siyenit Fonolit Foid Monzosiyenit Tefritik Fonolit Monzodiyorit/monzogabro

Detaylı

Lab 11: Metamorfik Kayaçların El Örnekleri

Lab 11: Metamorfik Kayaçların El Örnekleri Lab 11: Metamorfik Kayaçların El Örnekleri Bu laboratuvarın amacı, metamorfik kayaç tiplerini ve el örneğinde nasıl göründüklerini size tanıtmaya başlamaktır. Aynı zamanda metamorfik kayaçları isimlendirmeyi

Detaylı

SARAFTEPE SİLİNİN JEOLOJİSİ, PETROGRAFİSİ, YAŞI VE YERLEŞİMİ

SARAFTEPE SİLİNİN JEOLOJİSİ, PETROGRAFİSİ, YAŞI VE YERLEŞİMİ SARAFTEPE SİLİNİN JEOLOJİSİ, PETROGRAFİSİ, YAŞI VE YERLEŞİMİ Prof. Dr. Cüneyt ŞEN - Prof. Dr. Faruk AYDIN HATIRLATMA: Yerleşim şekillerine göre magmatik kayaçların sınıflandırılmasını tekrar gözden geçirelim

Detaylı

GİRİŞ. Faylar ve Kıvrımlar. Volkanlar

GİRİŞ. Faylar ve Kıvrımlar. Volkanlar JEOLOJİK YAPILAR GİRİŞ Dünyamızın üzerinde yaşadığımız kesiminden çekirdeğine kadar olan kısmında çeşitli olaylar cereyan etmektedir. İnsan ömrüne oranla son derece yavaş olan bu hareketlerin çoğu gözle

Detaylı

YAPRAKLANMALI METAMORFİK KAYAÇALAR. YAPRAKLANMASIZ Metamorfik Kayaçlar

YAPRAKLANMALI METAMORFİK KAYAÇALAR. YAPRAKLANMASIZ Metamorfik Kayaçlar YAPRAKLANMALI METAMORFİK KAYAÇALAR YAPRAKLANMASIZ Metamorfik Kayaçlar Dokanak başkalaşım kayaçlarında gözlenen ince taneli, yönlenmesiz ve yaklaşık eş boyutlu taneli doku gösteren kayaçlara hornfels denir.

Detaylı

BÖLÜM BEŞ LEVHA SINIRLARI

BÖLÜM BEŞ LEVHA SINIRLARI BÖLÜM BEŞ LEVHA SINIRLARI 5.1 YERKABUĞU ÜZERİNDEKİ LEVHA SINIRLARI Levha tektoniğine göre dünyayı saran yerkabuğu üzerinde 8 büyük (Avrasya, Afrika, Pasifik, Kuzey Amerika, Güney Amerika, Antartika, Avustralya)

Detaylı

VIII. FAYLAR (FAULTS)

VIII. FAYLAR (FAULTS) VIII.1. Tanım ve genel bilgiler VIII. FAYLAR (FAULTS) Kayaçların bir düzlem boyunca gözle görülecek miktarda kayma göstermesi olayına faylanma (faulting), bu olay sonucu meydana gelen yapıya da fay (fault)

Detaylı

METAMORFİK KAYAÇLAR. 8/Metamorphics.html. Prof.Dr. Atike NAZİK, Çukurova Üniversitesi J 103 Genel Jeoloji I

METAMORFİK KAYAÇLAR.  8/Metamorphics.html. Prof.Dr. Atike NAZİK, Çukurova Üniversitesi J 103 Genel Jeoloji I METAMORFİK KAYAÇLAR http://www.earth.lsa.umich.edu/earth11 8/Metamorphics.html Prof.Dr. Atike NAZİK, Çukurova Üniversitesi J 103 Genel Jeoloji I METAMORFİZMA METAMORFİMA ETKENLERİ Ana kayaç bileşimi, Sıcaklık,

Detaylı

MÜHENDİSLİK JEOLOJİSİ. Of Teknoloji Fakültesi İnşaat Mühendisliği Bölümü Şubat.2015

MÜHENDİSLİK JEOLOJİSİ. Of Teknoloji Fakültesi İnşaat Mühendisliği Bölümü Şubat.2015 MÜHENDİSLİK JEOLOJİSİ Of Teknoloji Fakültesi İnşaat Mühendisliği Bölümü Şubat.2015 JEOLOJİNİN TANIMI Jeoloji, geniş anlamı ile 1. Yerküresinin güneş sistemi içindeki konumundan, 2. Fiziksel özelliğinden

Detaylı

D) ASİDİK SOKULUM KAYAÇLARINA BAĞLI YATAKLAR

D) ASİDİK SOKULUM KAYAÇLARINA BAĞLI YATAKLAR I ) MAĞMATİK MADEN YATAKLARI D) ASİDİK SOKULUM KAYAÇLARINA BAĞLI YATAKLAR A) Bazik ve U.bazik Kayaçlara Bağlı Maden Yatakları B) Karbonatitlere Bağlı Maden Yatakları C) Kimberlitlere Bağlı Maden Yatakları

Detaylı

ÇATLAKLAR VE FAYLAR sistematik çatlaklar (a) sistematik olmayan çatlaklar (b)

ÇATLAKLAR VE FAYLAR sistematik çatlaklar (a) sistematik olmayan çatlaklar (b) ÇATLAKLAR VE FAYLAR Kayaçların taneleri arasındaki bağın kopmasıyla oluşan süreksizliklere kırık denir. Kırılma yüzeyleri boyunca kayaçlar birbirinden ayrılırlar. Çatlak (Diaklaz), yarık, Fay İki kırılma

Detaylı

KONU 11: TAŞIN HAMMADDE OLARAK KULLANIMI: MİNERALLER. Taşın Hammadde Olarak Kullanımı

KONU 11: TAŞIN HAMMADDE OLARAK KULLANIMI: MİNERALLER. Taşın Hammadde Olarak Kullanımı KONU 11: TAŞIN HAMMADDE OLARAK KULLANIMI: MİNERALLER Taşın Hammadde Olarak Kullanımı Odun ve kemik gibi, taş da insanın varlığının ilk evrelerinden bu yana elinin altında bulunan ve doğanın ona verdiği

Detaylı

DERS 10. Levha Tektoniği

DERS 10. Levha Tektoniği DERS 10 Levha Tektoniği Levha Tektoniğine Giriş Dünya nın yüzeyi kesintisiz gibi görünüyorsa da, gerçekte dev boyuttaki bir yap-boz gibi birbirine geçen parçalardan oluşmaktadır. Levha (Plate) adı verilen

Detaylı

(Jeofizik MühendisliM MAGMATİK K PETROGRAFİ. Prof. Dr. Sabah YILMAZ ŞAHİN. Ders Sorumlusu

(Jeofizik MühendisliM MAGMATİK K PETROGRAFİ. Prof. Dr. Sabah YILMAZ ŞAHİN. Ders Sorumlusu MİNERALOJİ-PETROGRAFİ (Jeofizik MühendisliM hendisliği i Bölümü) B MAGMATİK K PETROGRAFİ Ders Sorumlusu Prof. Dr. Sabah YILMAZ ŞAHİN Mineral: Doğal olarak oluşan, katı, homojen, genellikle inorganik, oldukça

Detaylı

MALI BOĞAZI (KALECİK-ÇANDIR) BÖLGESİNDE BAZI PİROKLASTİK OLUŞUMLARDAKİ PALAGONİTLEŞME

MALI BOĞAZI (KALECİK-ÇANDIR) BÖLGESİNDE BAZI PİROKLASTİK OLUŞUMLARDAKİ PALAGONİTLEŞME MALI BOĞAZI (KALECİK-ÇANDIR) BÖLGESİNDE BAZI PİROKLASTİK OLUŞUMLARDAKİ PALAGONİTLEŞME Şuayip ÜŞENMEZ Ankara Üniversitesi Fen Fakültesi, Jeoloji Bölümü ÖZET. İnceleme sahası, Ankara bölgesinin kuzeyinde

Detaylı

MIT Açık Ders Malzemeleri Petroloji

MIT Açık Ders Malzemeleri Petroloji MIT Açık Ders Malzemeleri http://ocw.mit.edu 12.109 Petroloji Piroksen termobarometresi Güz 2005 Bu materyallerden alıntı yapmak veya Kullanım ġartları hakkında bilgi almak için http://ocw.mit.edu/terms

Detaylı

1.Bölüm: Kayaçlar vetopoğrafya

1.Bölüm: Kayaçlar vetopoğrafya 1.Bölüm: Kayaçlar vetopoğrafya KAYAÇ (TAŞ) :Bir ya da birden fazla. doğal olarak birleşmesiyle oluşan katılardır. PAna kaynakları..' dır, P ana malzemesini oluştururlar, PYer şekillerinin oluşum ve gelişimlerinde

Detaylı

Yapısal Jeoloji: Tektonik

Yapısal Jeoloji: Tektonik KÜLTELERDE YAPI YAPISAL JEOLOJİ VE TEKTONİK Yapısal Jeoloji: Yerkabuğunu oluşturan kayaçlarda meydana gelen her büyüklükteki YAPI, HAREKET ve DEFORMASYONLARI inceleyen, bunları meydana getiren KUVVET ve

Detaylı

Feldispatlar: K (Alkali Felds.): Mikroklin, Ortoklaz, Sanidin. Na Na: Albit, Oligoklaz Ca: Andezin, Labrador, Bitovnit, Anortit Ca

Feldispatlar: K (Alkali Felds.): Mikroklin, Ortoklaz, Sanidin. Na Na: Albit, Oligoklaz Ca: Andezin, Labrador, Bitovnit, Anortit Ca B) FELDİSPAT GRUBU MİNERALLER: Feldispatlar: K (Alkali Felds.): Mikroklin, Ortoklaz, Sanidin. Na Na: Albit, Oligoklaz Ca: Andezin, Labrador, Bitovnit, Anortit Ca Kumtaşlarında genellikle arkoz feldispatı

Detaylı

1 PÜSKÜRÜK ( MAGMATİK = KATILAŞIM ) KAYAÇLAR :

1 PÜSKÜRÜK ( MAGMATİK = KATILAŞIM ) KAYAÇLAR : Kayaçlar Nelerdir Kayaçlar su, gaz ve organik varlıkların dışında yerkabuğunu meydana getiren unsurlardır. Yol yarmaları, maden ocakları ve taş ocakları gibi yerlerle, toprak veya enkaz örtüsünden yoksun

Detaylı

MÜHENDİSLİK JEOLOJİSİ İNŞAAT MÜHENDİSLİĞİ BÖLÜMÜ İÇİN

MÜHENDİSLİK JEOLOJİSİ İNŞAAT MÜHENDİSLİĞİ BÖLÜMÜ İÇİN MÜHENDİSLİK JEOLOJİSİ İNŞAAT MÜHENDİSLİĞİ BÖLÜMÜ İÇİN JEOLOJİNİN TANIMI, KONUSU, GELİŞİMİ ÖNEMİ Jeoloji, geniş anlamı ile 1. yerküresinin güneş sistemi içindeki konumundan, 2. fiziksel özelliğinden ve

Detaylı

Holokristalin Doku. Holokristalin Doku

Holokristalin Doku. Holokristalin Doku Holokristalin Kayaç içerisinde yer alan minerallerin tamamı kristallenmiş olup plutonik kayaçlarda gözlenen doku şeklidir. Holokristalin Kayaç içerisinde yer alan minerallerin tamamı kristallenmiş olup

Detaylı

KLİVAJ / KAYAÇ DİLİNİMİ (CLEAVAGE)

KLİVAJ / KAYAÇ DİLİNİMİ (CLEAVAGE) KLİVAJ / KAYAÇ DİLİNİMİ (CLEAVAGE) TERMİNOLOJİ Klivaj. Deformasyon geçirmiş tortul veya metamorfik kayaçlardaki mineral veya tanelerin belirli yönlerde sıralanması ile oluşturduğu düzlemsel yapılara klivaj

Detaylı

4. LINEASYON, LINEER YAPILAR ve KALEM YAPISI

4. LINEASYON, LINEER YAPILAR ve KALEM YAPISI 4. LINEASYON, LINEER YAPILAR ve KALEM YAPISI Tektonitlerin önemli bir özelliği de çizgisel yapılar içermeleridir. Cloos (1946), Lineasyonu, kayaç içinde veya üstündeki herhangibir çizgisellik olarak tanımlar.

Detaylı

I ) MAĞMATĠK MADEN YATAKLARI

I ) MAĞMATĠK MADEN YATAKLARI I ) MAĞMATĠK MADEN YATAKLARI A) Bazik Ve Ultrabazik Kayaçlara Bağlı Maden Yatakları B) Karbonatitlere Bağlı Maden Yatakları C) Kimberlitlere Bağlı Maden Yatakları D) Asidik Sokulum Kayaçlarına bağlı Maden

Detaylı

MİNERALLER. Tek mineralden oluşan kayaçlar. Kireçtaşı (Kalsit). Kaya tuzu (Halit). Buzul

MİNERALLER. Tek mineralden oluşan kayaçlar. Kireçtaşı (Kalsit). Kaya tuzu (Halit). Buzul Kayaçlar minerallerden oluşan Yer materyalidir. Çoğu kayaçlar birden fazla mineralden oluşmaktadır. Örnek: Granit Potasyum feldspat. Plajioklas (Feldspat). Kuvars. Hornblende. Biyotit MİNERALLER Tek mineralden

Detaylı

ANAKAYALARIN TOPRAK VERME ÖZELLĠKLERĠ ve AĞAÇLANDIRMA AÇISINDAN YORUMLANMASI. AGM Etüt ve Proje ġube Müdürlüğü

ANAKAYALARIN TOPRAK VERME ÖZELLĠKLERĠ ve AĞAÇLANDIRMA AÇISINDAN YORUMLANMASI. AGM Etüt ve Proje ġube Müdürlüğü ANAKAYALARIN TOPRAK VERME ÖZELLĠKLERĠ ve AĞAÇLANDIRMA AÇISINDAN YORUMLANMASI AGM Etüt ve Proje ġube Müdürlüğü Anakayalar oluşum şekline göre 3 gurupta toplanır. 1 Püskürük (Volkanik) Anakayalar 2 Tortul

Detaylı

YERKABUĞUNUN BİLEŞİMİ VE ÖZELLİKLERİ LEVHA TEKTONİĞİ İZOSTASİ

YERKABUĞUNUN BİLEŞİMİ VE ÖZELLİKLERİ LEVHA TEKTONİĞİ İZOSTASİ YERKABUĞUNUN BİLEŞİMİ VE ÖZELLİKLERİ LEVHA TEKTONİĞİ İZOSTASİ LİTOSFER VE ASTENOSFER LİTOSFER:Yeryuvarında katı kayaçlardan oluşan kesim Kabuk altında ortalama olarak 70-100 km derinliklere kadar uzanır

Detaylı

KIRIKLAR VE FAYLAR NORMAL FAYLAR. Yaşar ar EREN-2003

KIRIKLAR VE FAYLAR NORMAL FAYLAR. Yaşar ar EREN-2003 NORMAL FAYLAR Yaşar ar EREN-2003 NORMAL FAYLAR KIRIKLAR VE FAYLAR 50 O den fazla eğimli ve eğim atım bileşenin doğrultu bileşenine göre oldukça büyük olduğu faylardır. Normal faylarda tavan bloku taban

Detaylı

TOPOÐRAFYA ve KAYAÇLAR

TOPOÐRAFYA ve KAYAÇLAR Magmatik (Püskürük) Kayaçlar Ýç püskürük Yer kabuðunu oluþturan kayaçlarýn tümünün kökeni magmatikdir. Magma kökenli kayaçlar dýþ kuvvetlerinin etkisiyle parçalara ayrýlýp, yeryüzünün çukur yerlerinde

Detaylı

KIRKLARELİ İLİ MADEN VE ENERJİ KAYNAKLARI

KIRKLARELİ İLİ MADEN VE ENERJİ KAYNAKLARI KIRKLARELİ İLİ MADEN VE ENERJİ KAYNAKLARI Kırklareli ili Marmara Bölgesinin kuzeybatısında yer almakta olup, Dereköy sınır kapısıyla Türkiye yi Bulgaristan a bağlayan geçiş yollarından birine sahiptir.

Detaylı

en.wikipedia.org Prof.Dr. Atike NAZİK, Çukurova Üniversitesi

en.wikipedia.org Prof.Dr. Atike NAZİK, Çukurova Üniversitesi METAMORFİZMA VE METAMORFİK KAYAÇLAR I en.wikipedia.org Prof.Dr. Atike NAZİK, Çukurova Üniversitesi KAYAÇ DÖNGÜSÜ VE METAMORFİK KAYAÇLAR METAMORFİZMA Metamorfizma; Yunanca değişme anlamına gelen meta ve

Detaylı

ANAKAYALAR MAĞMATİK (erüptif= püskürük= volkanik) KAYALAR ASİT ERÜPTİF KAYALAR

ANAKAYALAR MAĞMATİK (erüptif= püskürük= volkanik) KAYALAR ASİT ERÜPTİF KAYALAR ANAKAYALAR Ormancılıkta, anakaynak olan toprağı oluşturan anakayanın özel bir önemi bulunmaktadır. Toprakların fiziksel ve kimyasal özellikleri (toprak derinliği, drenaj durumu, su tutma kapasitesi-hava

Detaylı

oksijen silisyum tetrahedron

oksijen silisyum tetrahedron SİLİKATLAR Silikat mineralleri doğada bulunan bütün minerallerin üçte birini, yer kabuğunun bileşiminin ise yüzde doksanını teşkil eder. Silikatlar yalnızca magmatik kayaçların değil aynı zamanda metamorfik

Detaylı

KAHRAMANMARAŞ SEMPOZYUMU 1177 KAHRAMANMARAŞ DOLAYINDAKİ OFİYOLİTİK KAYAÇLARIN JEOLOJİK AÇIDAN ÖNEMİ VE KROM İÇERİKLERİ

KAHRAMANMARAŞ SEMPOZYUMU 1177 KAHRAMANMARAŞ DOLAYINDAKİ OFİYOLİTİK KAYAÇLARIN JEOLOJİK AÇIDAN ÖNEMİ VE KROM İÇERİKLERİ KAHRAMANMARAŞ SEMPOZYUMU 1177 KAHRAMANMARAŞ DOLAYINDAKİ OFİYOLİTİK KAYAÇLARIN JEOLOJİK AÇIDAN ÖNEMİ VE KROM İÇERİKLERİ Ender Sarrfakıoğlu* Özet Kahramanmaraş'ın kuzeybatısındaki Göksun ve güneyindeki Ferhuş-Şerefoğlu

Detaylı

GENEL JEOLOJİ BÖLÜM-4 «MİNERALLER VE KAYAÇLAR»

GENEL JEOLOJİ BÖLÜM-4 «MİNERALLER VE KAYAÇLAR» Hitit Üniversitesi Fen Edebiyat Fakültesi Antropoloji Bölümü GENEL JEOLOJİ BÖLÜM-4 «MİNERALLER VE KAYAÇLAR» Öğr. Gör. Kayhan ALADOĞAN ÇORUM 2017 MİNERALLER Mineral doğal olarak oluşan, belli bir kimyasal

Detaylı

İSPİR-ÇAMLIKAYA (ERZURUM) PAPATYA DESENLİ DİYORİTLERİNİN "MERMER" OLARAK KULLANILABİLİRLİĞİNİN İNCELENMESİ

İSPİR-ÇAMLIKAYA (ERZURUM) PAPATYA DESENLİ DİYORİTLERİNİN MERMER OLARAK KULLANILABİLİRLİĞİNİN İNCELENMESİ TÜRKİYE IV. MERMER SEMPOZYUMU (MERSEM'2003i BİLDİRİLER KİTABI 18-19 Aralık 2003 İSPİR-ÇAMLIKAYA (ERZURUM) PAPATYA DESENLİ DİYORİTLERİNİN "MERMER" OLARAK KULLANILABİLİRLİĞİNİN İNCELENMESİ Hasan KOLAYLI*,

Detaylı

ENDÜSTRİYEL HAMMADDELER 9.HAFTA

ENDÜSTRİYEL HAMMADDELER 9.HAFTA ENDÜSTRİYEL HAMMADDELER 9.HAFTA 17. ZİRKON 17.1. Mineralojik, kimyasal ve fiziksel özellikler Zirkonyum ( Zr ) elementi periyodik cetvelin 4. grubunda olup, atom numarası 40, atom ağırlığı 91.22 dir. Doğada

Detaylı

KAYAÇLARDA GÖRÜLEN YAPILAR

KAYAÇLARDA GÖRÜLEN YAPILAR KAYAÇLARDA GÖRÜLEN YAPILAR Kayaçların belirli bir yapısı vardır. Bu yapı kayaç oluşurken ve kayaç oluştuktan sonra kazanılmış olabilir. Kayaçların oluşum sırasında ve oluşum koşullarına bağlı olarak kazandıkları

Detaylı

İfade olarak: Hidrotermal = Sıcak çözelti;

İfade olarak: Hidrotermal = Sıcak çözelti; İfade olarak: Hidrotermal = Sıcak çözelti; Alterasyon = Bozunma veya değişim; Yani Sıcak çözeltili bozuşma Bilimsel Olarak: Sıcak sulu çözeltilerin, geçtikleri yollar boyunca yan kayaçla giriştikleri fiziksel

Detaylı

ASİT MAGMATİK KAYAÇLARIN MİNERALOJİSİ PETROGRAFİSİ VE DOĞALTAŞ SEKTÖRÜNDE İSİMLENDİRMEDEKİ ÖNEMİ

ASİT MAGMATİK KAYAÇLARIN MİNERALOJİSİ PETROGRAFİSİ VE DOĞALTAŞ SEKTÖRÜNDE İSİMLENDİRMEDEKİ ÖNEMİ TÜRKİYE IV. MERMER SEMPOZYUMU (MERSEM'2003) BİLDİRİLER KİTABI 18-19 Aralık 2003 ASİT MAGMATİK KAYAÇLARIN MİNERALOJİSİ PETROGRAFİSİ VE DOĞALTAŞ SEKTÖRÜNDE İSİMLENDİRMEDEKİ ÖNEMİ Prof. Dr Yaşar KIBICI* :

Detaylı

TÜRK STANDARDI AGREGALARIN GENEL ÖZELLİKLERİ İÇİN DENEYLER KISIM-3: BASİTLEŞTİRİLMİŞ PETROGRAFİK TANIMLAMA İÇİN İŞLEM VE TERMİNOLOJİ

TÜRK STANDARDI AGREGALARIN GENEL ÖZELLİKLERİ İÇİN DENEYLER KISIM-3: BASİTLEŞTİRİLMİŞ PETROGRAFİK TANIMLAMA İÇİN İŞLEM VE TERMİNOLOJİ TÜRK STANDARDI B İ R İ N C İ B A S K I TS 10088 EN 932-3/Nisan 1997 ICS 91.100.15 73.080 AGREGALARIN GENEL ÖZELLİKLERİ İÇİN DENEYLER KISIM-3: BASİTLEŞTİRİLMİŞ PETROGRAFİK TANIMLAMA İÇİN İŞLEM VE TERMİNOLOJİ

Detaylı

Toprak oluşum sürecinde önemli rol oynadıkları belirlenmiş faktörler şu

Toprak oluşum sürecinde önemli rol oynadıkları belirlenmiş faktörler şu TOPRAK OLUŞUMU Toprak oluşum sürecinde önemli rol oynadıkları belirlenmiş faktörler şu şekildedir: 1. İklim (su, sıcaklık, oksijen ve karbondioksit) 2. Ana materyal 3. Bitki ve hayvanlar (organik faktörler)

Detaylı

2015 YILI SU SONDAJLARI

2015 YILI SU SONDAJLARI T.C. ÇEVRE VE ORMAN BAKANLIĞI DEVLET SU İŞLERİ GENEL MÜDÜRLÜĞÜ Jeoteknik Hizmetler ve Yeraltısuları Dairesi Başkanlığı 2015 YILI SU SONDAJLARI BİRİM FİYAT CETVELİ FORMASYON POZ NO: FORMASYONUN YAPISI 10

Detaylı

JEOLOJĠ TOPOĞRAFYA VE KAYAÇLAR

JEOLOJĠ TOPOĞRAFYA VE KAYAÇLAR JEOLOJĠ TOPOĞRAFYA VE KAYAÇLAR Bir nehir kenarında gezerken çakılların renk ve biçim bakımından birbirlerinden farklı olduğunu görürüz. Bu durum bize, kayaçların farklı ortamlarda oluştuğunu gösterir.

Detaylı

2. Bölüm: TOPRAK ANA MADDESİ

2. Bölüm: TOPRAK ANA MADDESİ 2. Bölüm: TOPRAK ANA MADDESİ Topraklar, yerküresinin en üst bölümünde bulunan kayalar, mineraller ve organik maddelerin çeşitli doğal faktörlerin etkileriyle parçalanması, ayrışması ve ayrışan bir kısım

Detaylı

Yerkabuğu Hakkında Bilgi:

Yerkabuğu Hakkında Bilgi: Yerkabuğu Hakkında Bilgi: Dünyamız dıştan içe veya merkeze doğru iç içe geçmiş çeşitli katlardan oluşmuştur. Bu katların özellikleri birbirinden farklıdır.dünyayı veya yerküreyi meydana getiren bu katlara

Detaylı

Sınavlarınızda daha başarılı olmak için aşağıdaki konulara da dikkatinizi çekmek isterim.

Sınavlarınızda daha başarılı olmak için aşağıdaki konulara da dikkatinizi çekmek isterim. Değerli Öğrenciler, İzleyen sayfalarda 2000 yılından bu yana Eskişehir Osmangazi Üniversitesi nde Genel Jeoloji dersinin sınavlarında sorulan soruları bulacaksınız. Ümit ederim mesleki gelişiminizde sizlere

Detaylı

MERMER. Mert GARAGON BİTİRME ÖDEVİ. DANIŞMAN Prof.Dr.Cengiz YETİŞ

MERMER. Mert GARAGON BİTİRME ÖDEVİ. DANIŞMAN Prof.Dr.Cengiz YETİŞ ÇUKUROVA ÜNİVERSİTESİ MÜHENDİSLİK MİMARLIK FAKÜLTESİ JEOLOJİ MÜHENDİSLİĞİ BÖLÜMÜ MERMER Mert GARAGON BİTİRME ÖDEVİ DANIŞMAN Prof.Dr.Cengiz YETİŞ ADANA 2005 İÇİNDEKİLER LİSTESİ İÇİNDEKİLER LİSTESİ ÖZ I-VII

Detaylı

Veysel Işık. JEM 107/125/151 Genel Jeoloji I. Yerin Merkezine Seyehat. Prof. Dr.

Veysel Işık. JEM 107/125/151 Genel Jeoloji I. Yerin Merkezine Seyehat. Prof. Dr. JEM 107/125/151 Genel Jeoloji I Prof. Dr. Yerin Merkezine Seyehat Ankara Üviversitesi Jeoloji Mühendisliği Bölümü Tektonik Araştırma Grubu JEM107/123/152 Genel Jeoloji I Yeryuvarımızın 4.6 milyar yaşında

Detaylı

JEM 419 / JEM 459 MAGMATİK PETROGRAFİ DERSİ

JEM 419 / JEM 459 MAGMATİK PETROGRAFİ DERSİ JEM 419 / JEM 459 MAGMATİK PETROGRAFİ DERSİ 8. HAFTA Arş. Gör. Dr. Kıymet DENİZ Bu ders notlarının hazırlanmasında özellikle Kadıoğlu 2001, Koralay 2016 dan yararlanılmıştır. Patlama Dinamiklerine Göre

Detaylı

YERKABUĞUNU OLUŞTURAN MİNERALLER İNM 102: İNŞAAT MÜHENDİSLERİ İÇİN JEOLOJİ. Yerkabuğunun Yapısı. Yerkürenin Yapısı. Dr.

YERKABUĞUNU OLUŞTURAN MİNERALLER İNM 102: İNŞAAT MÜHENDİSLERİ İÇİN JEOLOJİ. Yerkabuğunun Yapısı. Yerkürenin Yapısı. Dr. İNM 102: İNŞAAT MÜHENDİSLERİ İÇİN JEOLOJİ 17.03.2015 YERKABUĞUNU OLUŞTURAN MİNERALLER Dr. Dilek OKUYUCU Yerkürenin Yapısı Yerkabuğunun Yapısı 1 Yerkabuğunun Yapısı ~100 km ~10 km Yerkabuğunun Yapısı Yerkabuğunu

Detaylı

Doğa Bilimleri Araştırma Merkezi GENEL JEOLOJİ MAGMATİK ÇÖKELLER VE METAMORFİKLER

Doğa Bilimleri Araştırma Merkezi GENEL JEOLOJİ MAGMATİK ÇÖKELLER VE METAMORFİKLER Doğa Bilimleri Araştırma Merkezi GENEL JEOLOJİ MAGMATİK ÇÖKELLER VE METAMORFİKLER Kayaçların anlamı Sedimenter Kayaçlar Yeryüzünün eski durumunun (ortamsal ve yaşamsal) kayıtlarını gösterir Kıta kabuğunun

Detaylı

Jeomorfolojinin Metodu: 1- Gözlem Metodu: 2-Deney Metodu : 3-Karşılaştırma Metodu : 4. Haritalama, GIS ve uzaktan algılama metotları

Jeomorfolojinin Metodu: 1- Gözlem Metodu: 2-Deney Metodu : 3-Karşılaştırma Metodu : 4. Haritalama, GIS ve uzaktan algılama metotları Jeomorfolojinin Metodu: 1- Gözlem Metodu:Arazide yer şekilleri tasvir edilir, bu yer şekilleri üzerinde ölçümler yapılır, belirli özellikler haritaya geçirilir.ayrıca, görülen yer şeklinin krokisi veya

Detaylı

BBP JEOLOJİ. Prof.Dr. Atike NAZİK Ç.Ü. Jeoloji Mühendisliği Bölümü

BBP JEOLOJİ.  Prof.Dr. Atike NAZİK Ç.Ü. Jeoloji Mühendisliği Bölümü BBP JEOLOJİ http://i44.tinypic.com/9rlwea.jpg Prof.Dr. Atike NAZİK Ç.Ü. Jeoloji Mühendisliği Bölümü I.HAFTA Jeoloji hakkında temel bilgiler, dalları, tarihçe, jeoloji mühendisinin uğraş alanları, jeoloji

Detaylı

Uzamaya ve kısalmaya bağlı olarak gelişen yapılar

Uzamaya ve kısalmaya bağlı olarak gelişen yapılar Uzamaya ve kısalmaya bağlı olarak gelişen yapılar 1.10. Boy değişiminin jeolojik önemi Deformasyon incelemelerinde olduğu gibi, değişik yönlerdeki çizgilerde boy kısalması ve boy uzaması farklı ve karmaşık

Detaylı

Uzamaya ve kısalmaya bağlı olarak gelişen yapılar

Uzamaya ve kısalmaya bağlı olarak gelişen yapılar Uzamaya ve kısalmaya bağlı olarak gelişen yapılar 1.10. Boy değişiminin jeolojik önemi Deformasyon incelemelerinde olduğu gibi, değişik yönlerdeki çizgilerde boy kısalması ve boy uzaması farklı ve karmaşık

Detaylı

YER. Uzaklık. Kütle(A) X Kütle (B) Uzaklık 2. Çekim kuvveti= Yaşar EREN-2007

YER. Uzaklık. Kütle(A) X Kütle (B) Uzaklık 2. Çekim kuvveti= Yaşar EREN-2007 Uzaklık Çekim kuvveti= Kütle(A) X Kütle (B) Uzaklık 2 Okyanuslardaki gel-git olayı ana olarak Ayın, ikincil olarak güneşin dünyanın (merkezine göre) değişik bölgeleri üzerindeki diferansiyel çekim etkisiyle

Detaylı

KONU 12: TAŞIN HAMMADDE OLARAK KULLANIMI: KAYAÇLAR

KONU 12: TAŞIN HAMMADDE OLARAK KULLANIMI: KAYAÇLAR KONU 12: TAŞIN HAMMADDE OLARAK KULLANIMI: KAYAÇLAR Yerkürenin iskeletini oluşturan kayaçlar kökenleri bakımından üç ana gruba ayrılırlar: 1. Magmatik Kayaçlar (Volkanik kayaçlar) 2. Tortul Kayaçlar (Sedimanter

Detaylı

Yapısal jeoloji. 3. Bölüm: Normal faylar ve genişlemeli tektonik. Güz 2005

Yapısal jeoloji. 3. Bölüm: Normal faylar ve genişlemeli tektonik. Güz 2005 MIT Açık Ders Malzemeleri http://ocw.mit.edu 12.113 Yapısal jeoloji 3. Bölüm: Normal faylar ve genişlemeli tektonik Güz 2005 Bu materyallerden alıntı yapmak veya Kullanım Şartları hakkında bilgi almak

Detaylı

SEDİMANTER KAYAÇLAR (1) Prof.Dr. Atike NAZİK, Çukurova Üniversitesi J 103 Genel Jeoloji I

SEDİMANTER KAYAÇLAR (1) Prof.Dr. Atike NAZİK, Çukurova Üniversitesi J 103 Genel Jeoloji I SEDİMANTER KAYAÇLAR (1) Prof.Dr. Atike NAZİK, Çukurova Üniversitesi J 103 Genel Jeoloji I KAYAÇ ÇEŞİTLERİ VE OLUŞUMLARI soğuma ergime Mağmatik Kayaç Aşınma ve erosyon ergime Sıcaklık ve basınç sediment

Detaylı