EKONOMİ GÖSTERGELERİ

Transkript

1 EKONOMİ GÖSTERGELERİ TEMMUZ 2014

2 ENFLASYON GÖSTERGELERİ TÜFE de Türkiye geneli yıllık enflasyon %9,16, TR41 Bölgesinde ise %9,01 olarak gerçekleşti TÜKETİCİ FİYATLARI ENDEKSİ (TÜFE) Ekonomi Göstergeleri Bülteni % 9% 8% 7% 6% 5% TR41 Türkiye yılı Haziran ayında 2003 Temel Yıllı Tüketici Fiyatları Endeksi bir önceki aya göre ülke genelinde %0,31, TR41 Bölgesinde ise %0,48 arttı. Yıllık en fazla artış %13,22 ile lokanta ve oteller grubunda oldu. TÜFE de, bir önceki yılın aynı ayına göre gıda ve alkolsüz içecekler (%12,47), ulaştırma (%12,01), sağlık (%9,48), eğitim (%9,28) artışın yüksek olduğu diğer ana harcama gruplarıdır. TÜFE ANA HARCAMA GRUPLARI 16% 12% TR41 Türkiye Aylık en yüksek artış %1,72 ile eğitim grubunda gerçekleşti. Ana harcama grupları itibariyle 2014 yılı Haziran ayında endekste yer alan gruplardan sağlıkta %0,98, lokanta ve otellerde %0,92, çeşitli mal ve hizmetlerde %0,70, ulaştırmada %0,50 artış gerçekleşti. Aylık en fazla düşüş gösteren grup %1,25 ile giyim ve ayakkabı oldu. Ana harcama grupları itibariyle 2014 yılı Haziran ayında endekste düşüş gösteren bir diğer grup ise %0,06 ile alkollü içecekler ve tütün oldu. Aylık en yüksek artış %0,71 ile TR33 (Manisa, Afyon, Kütahya, Uşak) de oldu. İstatistiki Bölge Birim Sınıflaması (İBBS) Düzey 2 de bulunan 26 bölge içinde, bir önceki yılın Aralık ayına göre en yüksek artış %6,57 ile TR22 (Balıkesir, Çanakkale) bölgesinde, bir önceki yılın aynı ayına göre en yüksek artış %9,99 ile TR51 (Ankara) bölgesinde ve on iki aylık ortalamalara göre en yüksek artış %9,46 ile TRC1 (Gaziantep, Adıyaman, Kilis) bölgesinde gerçekleşti. TR41 Bölgesinde ana harcama gruplarında bir önceki yılın aynı ayına göre en yüksek artış %14,86 ile sağlık grubunda gerçekleşti 8% 4% Gıda ve Alkolsüz İçecekler Alkollü İçecekler ve Tütün Giyim ve Ayakkabı Konut, Su, Elektrik, Gaz ve Diğer Yakıtlar Mobilya, Ev Aletleri ve Ev Bakım Hizmetleri Sağlık Ulaştırma Haberleşme Eğlence ve Kültür Eğitim Lokanta ve Oteller Çeşitli Mal ve Hizmetler Endekste yer alan diğer gruplardan ulaştırmada %13,84, gıda ve alkolsüz içeceklerde %12,98, lokanta ve otellerde %11,12, çeşitli mal ve hizmetler grubunda %10,44, ev eşyasında %8,55, eğlence ve kültürde %6,35, giyim ve ayakkabıda %6,08, eğitimde %3,99, konut, su, elektrik, gaz ve diğer yakıtlar grubunda % 3,49, alkollü içecekler ve tütün %2,83, haberleşmede %0,61 artış yaşandı. Kaynak: TÜİK Enflasyon ve Fiyat İstatistikleri,

3 ENFLASYON GÖSTERGELERİ Yurt İçi Üretici Fiyat Endeksi aylık %0,06 arttı İHRACAT GÖSTERGELERİ Yurt İçi Üretici Fiyat Endeksi Haziran 2014 İHRACAT (ABD DOLARI, Kanuni Merkez Bazında) Yurt İçi Üretici Fiyat Endeksi (Yİ-ÜFE), 2014 yılı Haziran ayında bir önceki aya göre %0,06, bir önceki yılın Aralık ayına göre %5,12, bir önceki yılın aynı ayına göre %9,75 ve on iki aylık ortalamalara göre %9,03 artış gösterdi. Yurt İçi Üretici Fiyat Endeksi ve Değişim Oranları (2003=100), Haziran 2014 Sektörler (NACE Rev.2) Endeks Aylık Değişim (%) Önceki Yılın Aralık Ayına Göre Değişim (%) Önceki Yılın Aynı Ayına Göre Değişim (%) On İki Aylık Ortalamalara Göre Değişim (%) Yİ-ÜFE 233,09 0,06 5,12 9,75 9,03 B-Madencilik ve Taşocakçılığı 341,72-0,08 3,05 9,40 11,99 C-İmalat Sanayi 229,22 0,13 6,41 12,29 9,79 D-Elektrik, Gaz 230,09-0,68-5,97-5,15 1,91 E-Su temini 200,83 0,05 6,03 9,85 10,03 Yurt İçi Üretici Fiyat Endeksi Ana Sanayi Grupları ve Değişim Oranları (2003=100), Haziran 2014 Ana Sanayi Grupları Yurt İçi ÜFE 233,09 0,06 5,12 9,75 9,03 Ara malı 233,03 0,12 5,39 11,63 9,89 Dayanıklı Tüketim Malı 163,07 0,17 7,19 10,48 4,78 Dayanıksız Tüketim Malı 208,69-0,18 8,10 13,15 9,75 Enerji 346,00-0,01 2,16 2,21 6,40 Sermaye Malı 195,49 0,40 5,67 11,80 12,21 Haziran 2014 Ocak-Haziran (2014) Ocak-Haziran (2013) ARTIŞ-AZALIŞ Bursa $ $ $ $ Eskişehir $ $ $ $ Bilecik $ $ $ $ TR41 Bölgesi illerinden Bursa da 2014 yılı Haziran ayında 1,150 milyar dolara yakın bir ihracat gerçekleştirilmiştir yılı Ocak-Haziran dönemi ile kıyaslandığında 2014 Ocak-Haziran döneminde Bursa ihracatında yaklaşık 130 milyon dolara yakın bir artış yaşanmıştır yılı Ocak-Haziran döneminde 2013 Ocak-Haziran dönemine göre Eskişehir ihracatında BURSA Milyon Dolar ESKİŞEHİR Milyon Dolar 85 yaklaşık 73 milyon dolarlık bir artış yaşanmıştır. Göreceli olarak Bursa ve Eskişehir illerine göre daha az ihracata sahip olan Bilecik te, 2014 yılının Ocak-Haziran döneminde 40 milyon dolarlık bir ihracat gerçekleşmiştir yılı ile kıyaslandığında, Bilecik te 2014 yılının Ocak-Haziran döneminde 3 milyon dolara yaklaşan bir azalma yaşandığı ortaya çıkmaktadır. BİLECİK Milyon Dolar 11, En yüksek aylık artış kok ve rafine petrol ürünleri sektöründe gerçekleşti ,5 15% 12% 9% 6% 3% 0% Ocak Şubat Mart Nisan Mayıs 9.8 Haziran Temmuz Ağustos Eylül Ekim Kasım Aralık Bir önceki aya göre endekslerin en fazla artış gösterdiği alt sektörler; kok ve rafine petrol ürünleri (%1,72), ağaç ve mantar ürünleri (mobilya hariç) (%0,94), metal cevherleri (%0,94) alt sektörleridir. Buna karşılık basım ve kayıt hizmetleri (%-3,29), kağıt ve kağıt ürünleri (%-2,31) ve deri ve ilgili ürünler (%-0,99) bir ay önceye göre endekslerin en fazla gerilediği alt sektörler oldu. Ana sanayi gruplarında en yüksek artış sermaye malında gerçekleşti Ana sanayi grupları sınıflamasına göre 2014 yılı Haziran ayında en yüksek aylık artış sermaye mallarında, en yüksek yıllık artış ise dayanıksız tüketim mallarında gerçekleşti ,0 6,5 5,0 3,5 2,0 Kaynak: TÜİK Enflasyon ve Fiyat İstatistikleri, 2014 Kaynak: Türkiye İhracatçılar Meclisi (TİM),

4 İHRACAT GÖSTERGELERİ 2014 yılı Haziran ayında TR41 Bölgesinde en fazla ihracat yapılan 5 ülke arasında Fransa, Almanya ve İtalya önde gelmektedir. İHRACAT GÖSTERGELERİ Sanayi $ ÜLKELER BAZINDA İHRACAT BURSA Haziran 2014 FRANSA $ ALMANYA $ İTALYA $ HaZİRAN 2013 FRANSA $ ALMANYA $ İTALYA $ BURSA Bursa ili 2014 yılı Haziran ayı ihracatının yaklaşık %93 ünü sanayi ürünleri oluşturmaktadır. Tarım, hayvancılık ve ormancılık ürünleri ihracatı toplam ihracatın %6 sı kadardır. Madencilik sektöründen yapılan ihracat ise %1 dolaylarındadır. Tarım, Hayvancılık ve Ormancılık $ Madencilik $ TOPLAM $ BİRLEŞİK KRALLIK $ BİRLEŞİK KRALLIK $ İSPANYA $ İSPANYA $ ESKİŞEHİR Haziran 2014 ABD $ ALMANYA $ FRANSA $ AVUSTURYA $ HOLLANDA $ HAZİRAN 2013 ABD $ ALMANYA $ FRANSA $ AVUSTURYA $ ROMANYA $ ESKİŞEHİR 2014 yılı Haziran ayında sanayi ürünleri ihracatı Eskişehir ilinde toplam ihracatın yaklaşık %87 sini oluşturmaktadır. Sanayi $ Tarım, Hayvancılık ve Ormancılık $ Madencilik $ BİLECİK Tarım, hayvancılık ve ormancılık sektöründe bu oran %4 olarak gerçekleşmiş iken madencilik sektörüne ait olan ihracat da toplam ihracatın %9 u dolaylarındadır. TOPLAM $ HAZİRAN 2014 HAZİRAN 2013 ÇİN $ KANADA $ BAHREYN $ FILIPINLER $ FİNLANDİYA $ ROMANYA $ Bu dönemde, bir önceki yıla göre Bursa ilinden Fransa Almanya ve Birleşik Krallık a yapılan ihracatta artışlar yaşanırken İtalya ve İspanya ya ihracat azalmıştır. Eskişehir ilinde de 2014 yılında aynı ayda en fazla ihracat yapılan ülkelerden ABD, Almanya ve Fransa ya yapılan ihracatta ÇİN $ ABD $ AZERBEYCAN-NAHCIVAN $ ROMANYA $ artış yaşandığı görülmektedir. Bilecik ilinin ihracat rakamları incelendiğinde ise 2013 yılı Haziran ayına kıyasla 2014 yılı Haziran ayında Çin ve Romanya ya yapılan ihracatın arttığı görülmektedir. BİLECİK Bilecik ilinde sanayi sektörü %62 lik ihracat payına sahiptir. Bilecik ilinde %62 lik ihracat payına sahip olan sanayi sektörünü %27 ile madencilik sektörü takip etmektedir. Tarım, hayvancılık ve ormancılık sektöründen bu dönemde yapılan ihracatın toplam ihracat içindeki payı da %11 dolaylarındadır. Sanayi $ Tarım, Hayvancılık ve Ormancılık $ Madencilik $ TOPLAM $ Kaynak: Türkiye İhracatçılar Meclisi (TİM), 2014 Kaynak: Türkiye İhracatçılar Meclisi (TİM),

5 DIŞ TİCARET İSTATİSTİKLERİ İhracat %3,6 arttı DIŞ TİCARET İSTATİSTİKLERİ Dış Ticaret, Mayıs Milyon $ Avrupa Birliği ne ihracat %16 arttı Avrupa Birliği nin (AB-28) ihracattaki payı 2013 Mayıs ayında %39,1 iken, 2014 Mayıs ayında %43,8 oldu. AB ye yapılan ihracat, 2013 yılının aynı ayına göre %16 artarak milyon dolar olarak gerçekleşti. En fazla ihracat yapılan ülke Almanya oldu Almanya ya yapılan ihracat 2014 yılı Mayıs ayında milyon dolar olurken, bu ülkeyi sırasıyla Irak (1 052 milyon dolar), İngiltere (818 milyon dolar) ve İtalya (635 milyon dolar) takip etti. İthalatta ilk sırayı Çin aldı Çin den yapılan ithalat, 2014 yılı Mayıs ayında milyon dolar oldu. Bu ülkeyi sırasıyla Rusya (2 096 milyon dolar), Almanya (1 887 milyon dolar) ve ABD (1 150 milyon dolar) izledi İhracat İhracat İthalat Dış Ticaret, Ocak-Mayıs Milyon $ İthalat Mevsim ve takvim etkilerinden arındırılmış seriye göre ihracat %0,3 azaldı ithalat %10,3 azaldı Dış ticaret açığı %28,7 azaldı Türkiye İstatistik Kurumu ile Gümrük ve Ticaret Bakanlığı işbirliğiyle oluşturulan geçici dış ticaret verilerine göre; ihracat 2014 yılı Mayıs ayında, 2013 yılının aynı ayına göre %3,6 artarak milyon dolar, ithalat %10,3 azalarak milyon dolar olarak gerçekleşti. Mayıs ayında dış ticaret açığı %28,7 azalarak milyon dolardan milyon dolara düştü. İhracatın ithalatı karşılama oranı 2013 Mayıs ayında %57,1 iken, 2014 Mayıs ayında %65,9 a çıktı. Mevsim ve takvim etkilerinden arındırılmış seriye göre; 2014 Mayıs ayında bir önceki aya göre ihracat %0,3, ithalat %2,9 arttı. Takvim etkilerinden arındırılmış seriye göre ise; 2014 yılı Mayıs ayında önceki yılın aynı ayına göre ihracat %3,5 arttı, ithalat ise %2,4 azaldı. Aylara Göre Dış Ticaret, Mayıs 2014 (Milyon ABD $) İhracat (FOB) İthalat (CIF) Dış Ticaret Dengesi İhracatın İthalatı Aylar Yıl Değer Değişim (%) Değer Değişim (%) Değer Değişim (%) Karşılama Oranı Ocak ,8 Mayıs , , ,9 68,1 Mayıs , , , ,7 65,9 Yüksek teknolojili ürünlerin ihracattaki payı %3,8 oldu Teknoloji yoğunluğuna göre dış ticaret verileri, ISIC Rev.3 sınıflaması içinde yer alan imalat sanayi ürünlerini kapsamaktadır. Mayıs ayında ISIC Rev. 3 e göre imalat sanayi ürünlerinin toplam ihracattaki payı %93,6 dır. Yüksek teknoloji ürünlerinin imalat sanayi ürünleri ihracatı içindeki payı %3,3, orta yüksek teknolojili ürünlerin payı ise %33,4 tür. Teknoloji Yoğunluğuna Göre Dış Ticaret, Mayıs 2014 (Milyon ABD $) Yüksek teknolojili ürünlerin imalat sanayi ithalatı içindeki payı %14 oldu İmalat sanayi ürünlerinin toplam ithalattaki payı %78,5 tir. Yüksek teknolojili ürünlerin 2014 Mayıs ayında imalat sanayi ürünleri ithalatı içindeki payı %14, orta yüksek teknolojili ürünlerin payı ise %41,8 dir. MAYIS Ocak-MAYIS İhracat (FOB) Değer % Değer % Değer % Değer % Toplam Yüksek teknolojili ürünler 422 3, , , ,3 Orta yüksek teknolojili ürünler , , , ,4 Orta düşük teknolojili ürünler , , , ,8 Düşük teknolojili ürünler , , , ,8 İthalat (CIF) Değer % Değer % Değer % Değer % Toplam Yüksek teknolojili ürünler , , , ,0 Orta yüksek teknolojili ürünler , , , ,7 Orta düşük teknolojili ürünler , , , ,1 Düşük teknolojili ürünler , , , ,2 Tablodaki rakamlar yuvarlamadan dolayı toplamı vermeyebilir. Teknoloji yoğunluğuna göre ürün grupları sınıflaması OECD tarafından ISIC Rev.3 sınıflaması baz alınarak hazırlanmıştır. 8 9

6 DIŞ TİCARET ENDEKSLERİ İhracat birim değer endeksi değişmedi DIŞ TİCARET ENDEKSLERİ DIŞ TİCARET ENDEKSLERİ, Mayıs İhracat birim değer endeksi değişmedi İhracat birim değer endeksi bir önceki yılın aynı ayına göre değişmedi. Endeks bir önceki yılın aynı ayına göre, gıda, içecek ve tütün de %1,4, ham maddelerde (yakıt hariç) %0,8 ve yakıtlar da %2,7 artarken, imalat (gıda, içecek, tütün hariç) sanayi nde %0,1 azaldı. İthalat birim değer endeksi %1,1 azaldı İthalat birim değer endeksi bir önceki yılın aynı ayına göre %1,1 azaldı. Endeks bir önceki yılın aynı ayına göre, gıda, içecek ve tütün de %1,1, ham maddelerde (yakıt hariç) %3,3 ve yakıtlar da %1 azalırken, imalat (gıda, içecek, tütün hariç) sanayi nde %0,3 arttı. Dış Ticaret Miktar Endeksleri (2010=100), Mayıs Ocak 13 Şubat 13 Mart 13 Nisan 13 Mayıs 13 İhracat miktar endeksi %3,6 arttı İhracat miktar endeksi bir önceki yılın aynı ayına göre %3,6 arttı. Endeks bir önceki yılın aynı ayına göre, gıda, içecek ve tütün de %2,7 ve imalat (gıda, içecek, tütün hariç) sanayi nde %9,5 artarken, ham maddelerde (yakıt hariç) %13,6 ve yakıtlar da %23,2 azaldı. İthalat birim değer endeksi %1,1 azaldı İhracat miktar endeksi %3,6 arttı İthalat miktar endeksi %9,3 azaldı Temmuz 14 İthalat miktar endeksi %9,3 azaldı İhracat Miktar Endeksi İthalat Miktar Endeksi İthalat miktar endeksi 2014 yılı Mayıs ayında bir önceki yılın aynı ayına göre %9,3 azaldı. Endeks bir önceki yılın aynı ayına göre, gıda, içecek ve tütün de %6,5, yakıtlar da %10,4 ve imalat (gıda, içecek, tütün hariç) sanayi nde % 3,8 azalırken, ham maddelerde (yakıt hariç) %16,2 arttı. Ağustos 14 Eylül 14 Ekim 14 Kasım 14 Aralık 14 Mevsim ve takvim etkilerinden arındırılmış ihracat miktar endeksi %0,1 arttı Mevsim ve takvim etkilerinden arındırılmış seriye göre; 2014 Nisan ayında 126,1 olan ihracat miktar endeksi %0,1 artarak, 2014 Mayıs ayında 126,2 oldu. Takvim etkilerinden arındırılmış seriye göre ise; 2013 Mayıs ayında 125,4 olan ihracat miktar endeksi %3,6 artarak 2014 Mayıs ayında 129,9 değerine yükseldi. Dış Ticaret Endeksleri (2010=100), Mayıs 2014 Mevsim ve takvim etkilerinden arındırılmış ithalat miktar endeksi %2,6 arttı Mevsim ve takvim etkilerinden arındırılmış seriye göre; 2014 Nisan ayında 119,4 olan ithalat miktar endeksi %2,6 artarak, 2014 Mayıs ayında 122,5 oldu. Takvim etkilerinden arındırılmış seriye göre ise; 2013 Mayıs ayında 131,8 olan ithalat miktar endeksi %1,8 azalarak 2014 Mayıs ayında 129,4 oldu. İhracat İthalat Endeks Değişim (%) Endeks Değişim (%) 2013 Mayıs 2014 Mayıs Dış ticaret haddi 2014 yılı Mayıs ayında 99,9 olarak gerçekleşti İhracat birim değer endeksinin ithalat birim değer endeksine bölünmesiyle hesaplanan ve 2013 yılı Mayıs ayında 98,9 olarak elde edilmiş olan dış ticaret haddi, 2014 yılı Mayıs ayında da 99,9 oldu Mayıs / 2013 Mayıs 2014 Mayıs 2013 Mayıs Birim Değer Endeksleri 2014 Mayıs / 2013 Mayıs Genel 108,1 108,1 0,0 109,3 108,2-1,1 Gıda, içecek ve tütün 108,7 110,3 1,4 113,1 111,8-1,1 Hammaddeler 106,9 107,8 0,8 109,8 106,2-3,3 Yakıtlar 128,7 132,2 2,7 123,7 122,6-1,0 İmalat (Gıda, içecek ve tütün hariç) 107,5 107,3-0,1 104,9 105,2 0,3 SITC de başka yerde sınıflandırılmayan mallar 122,8 95,7-22,1 114,6 97,8-14,7 MİKTAR Endeksleri Genel 129,4 134,0 3,6 137,5 124,7-9,3 Gıda, içecek ve tütün 119,8 123,1 2,7 155,0 145,0-6,5 Hammaddeler 172,5 149,1-13,6 110,0 127,8 16,2 Yakıtlar 123,0 94,5-23,2 125,0 112,0-10,4 İmalat (Gıda, içecek ve tütün hariç) 126,8 138,8 9,5 127,9 123,1-3,8 SITC de başka yerde sınıflandırılmayan mallar 176,5 37,6-78,6 790,0 287,5-63,

7 SEKTÖREL GÜVEN ENDEKSLERİ Mevsim etkilerinden arındırılmış hizmet sektörü güven endeksi %0,9 arttı TÜKETİCİ GÜVEN ENDEKSİ Tüketici güven endeksi %3 azaldı Haziran Ocak 13 Şubat 13 Hizmet Sektörü Güven Endeksi Mart 13 Nisan 13 Mayıs 13 Mevsim etkilerinden arındırılmış hizmet sektörü güven endeksi %0,9 arttı Mayıs ayında 97,2 olan hizmet sektörü güven endeksi Haziran ayında 98,1 değerine yükseldi. Hizmet sektörü güven endeksindeki artış; son üç aylık dönemdeki iş durumunun iyileştiğini ve hizmetlere olan talebin arttığını değerlendiren girişim yöneticisi sayısının artmasından kaynaklandı. Gelecek üç aylık dönemde hizmetlere olan talebin artacağını bekleyen girişim yöneticisi sayısı ise azaldı. Hizmet sektöründe bir önceki aya göre; iş durumu endeksi %1,6 ve hizmetlere olan talep endeksi %2,1 artarken, hizmetlere olan talep beklentisi endeksi %0,8 azaldı. Mevsim etkilerinden arındırılmış perakende ticaret sektörü güven endeksi %1,4 azaldı Mayıs ayında 103,9 olan perakende ticaret sektörü güven endeksi Haziran ayında 102,4 değerine düştü. Perakende ticaret sektörü güven endeksindeki düşüş; mevcut mal stok seviyesinin mevsim normallerinin üzerinde olduğunu değerlendiren girişim yöneticisi sayısının artmasından ve gelecek üç aylık dönemde iş hacmi-satışların artacağını bekleyen girişim yöneticisi sayısının azalmasından kaynaklandı. Son üç aylık dönemde iş hacmi-satışların arttığını değerlendiren girişim yöneticisi sayısı ise arttı. Perakende ticaret sektöründe bir önceki aya göre; mevcut mal stok seviyesi endeksi %6,8 ve iş hacmi-satışlar beklentisi endeksi %0,2 azalırken iş hacmi-satışlar endeksi %3,3 arttı. Perakende Sektörü Güven Endeksi İnşaat Sektörü Güven Endeksi Bir önceki Endeks aya göre değişim (%) Hizmet Sektörü Güven Endeksi 97,2 98,1-1,4 0,9 İş durumu (son 3 aylık dönemde) 91,5 92,9-1,0 1,6 Hizmetlere olan talep (son 3 aylık dönemde) 89,2 91,1-2,8 2,1 Hizmetlere olan talep beklentisi (gelecek 3 aylık dönemde) 111,0 110,2-0,4-0,8 Perakende Ticaret Sektörü Güven Endeksi 103,9 102,4 0,8-1,4 İş hacmi-satışlar (son 3 aylık dönemde) 95,6 98,7 0,9 3,3 Mevcut mal stok seviyesi (*) 104,7 97,5 3,2-6,8 İş hacmi-satışlar beklentisi (gelecek 3 aylık dönemde) 111,3 111,1-1,5-0,2 İnşaat Sektörü Güven Endeksi 79,2 79,8 1,2 0,7 Alınan kayıtlı siparişlerin mevcut düzeyi 65,3 66,1 5,7 1,3 Toplam çalışan sayısı beklentisi (gelecek 3 aylık dönemde 93,2 93,4-1,8 0,3 Temmuz 14 Ağustos 14 Eylül 14 Ekim 14 Sektörel Güven Endeksleri, Alt Kalemleri ve Değişim Oranları, Haziran 2014 (*) Mevcut mal stok seviyesi yayılma endeksinin artışı stok azalışını, azalışı ise stok artışını göstermektedir. Kasım 14 Aralık 14 Haziran 2014 Türkiye İstatistik Kurumu ve Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası işbirliği ile yürütülen tüketici eğilim anketi sonuçlarından hesaplanan Tüketici Güven Endeksi Haziran ayında bir önceki aya göre %3 oranında azaldı; Mayıs ayında 76 olan endeks Haziran ayında 73,7 değerine düştü İşsiz sayısı beklentisi %0,5 azaldı Gelecek 12 aylık dönemde işsiz sayısı beklentisi endeksi %0,5 oranında azalarak, Haziran ayında 81,2 değerine düştü. Bu azalış, işsiz sayısında artış bekleyenlerin oranındaki artıştan kaynaklandı. Hanenin maddi durum beklentisi %2,4 azaldı Hanenin gelecek 12 aylık döneme ilişkin maddi durum beklentisi endeksi bir önceki aya göre %2,4 oranında azaldı. Mayıs ayında 93,1 olan endeks değeri Haziran ayında 90,9 oldu. Bu azalış, gelecek 12 aylık dönemde hanenin maddi durumunun daha iyi olacağını bekleyenlerin oranının azalmasından kaynaklandı. Tasarruf etme ihtimali %9,8 azaldı Gelecek 12 aylık dönemde tasarruf etme ihtimali endeksi bir önceki aya göre %9,8 oranında azaldı. Mayıs ayında 26,6 olan endeks, Haziran ayında 24 değerine düştü. Bu azalış, tüketicilerin gelecek 12 aylık dönemde tasarruf etme ihtimallerinin bir önceki aya göre azaldığını göstermektedir Aylar Tüketici Güven Endeksi (*) Hanenin maddi durum beklentisi Genel ekonomik durum beklentisi İşsiz sayısı beklentisi (**) Tasarruf etme ihtimali Genel ekonomik durum beklentisi %3,9 azaldı Mayıs ayında 102,7 olan genel ekonomik durum beklentisi endeksi %3,9 oranında azalarak, Haziran ayında 98,7 oldu. Bu düşüş, gelecek 12 aylık dönemde genel ekonomik durumun daha iyi olacağı yönünde beklentisi olan tüketicilerin sayısının bir önceki aya göre azaldığını göstermektedir. Tüketici Güven Endeksi, Alt Kalemleri ve Değişim Oranları, Haziran 2014 Bir önceki aya Endeks göre değişim oranı (%) ,5 76,0 73,7-3,1-3,0 94,9 93,1 90,9-1,8-2,4 107,0 102,7 98,7-4,1-3,9 85,4 81,6 81,2-4,4-0,5 26,6 26,6 24,0 0,0-9,8 (*) Beklentiler, gelecek 12 ay için sorgulanmaktadır. (**)İşsiz sayısı beklentisi endeksinin artması, işsiz sayısı beklentisinde azalışı, azalması ise işsiz sayısı beklentisinde artışı göstermektedir

8 SANAYİ ÜRETİM ENDEKSİ Mevsim ve takvim etkisinden arındırılmış sanayi üretimi bir önceki aya göre %1,0 azaldı SANAYİ ÜRETİM ENDEKSİ VE ŞİRKET İSTATİSTİKLERİ Mevsim ve takvim etkisinden arındırılmış imalat sanayiinde en yüksek artış tütün ürünleri imalatında gerçekleşti MAYIS 2014 Sanayinin alt sektörleri (2010=100 temel yıllı) incelendiğinde; 2014 yılı Mayıs ayında bir önceki aya göre madencilik ve taşocakçılığı sektörü endeksi %2,6, imalat sanayi sektörü endeksi %1,0 azaldı; elektrik, gaz, buhar ve iklimlendirme üretimi ve dağıtımı sektörü endeksi ise aynı kaldı. Sanayinin alt sektörleri (2010=100 temel yıllı) incelendiğinde; 2014 yılı Mayıs ayında bir önceki yılın aynı ayına göre madencilik ve taşocakçılığı sektörü endeksi %8,7, imalat sanayi sektörü endeksi %2,7 ve elektrik, gaz, buhar ve iklimlendirme üretimi ve dağıtımı sektörü endeksi ise %5,4 arttı. Takvim etkisinden arındırılmış sanayi üretimi bir önceki yılın aynı ayına göre %3,3 arttı Sanayi Üretim Endeksi ve Değişim Oranları (2010=100), Mayıs 2014 Arındırılmamış Takvim Etkisinden Arındırılmış Mevsim ve Takvim Etkisinden Arındırılmış Sektör Endeks Endeks Yıllık Değişim (%) Endeks Aylık Değişim (%) Toplam Sanayi 122,4 122,4 3,3 119,4-1,0 Madencilik ve Taşocakçılığı 114,5 114,6 8,7 113,7-2,6 İmalat Sanayi 124,1 124,3 2,7 119,8-1,0 Elektrik, Gaz, Buhar ve İklimlendirme Üretimi ve Dağıtımı 114,6 114,0 5,4 119,8 0,0 İmalat sanayi alt sektörleri incelendiğinde, 2014 yılı Mayıs ayında bir önceki aya göre en yüksek artış %9,8 ile tütün ürünleri imalatında gerçekleşti. Bu artışı, %4,9 ile fabrikasyon metal ürünleri imalatı(makine ve teçhizat hariç), %3,3 ile ana metal sanayii takip etti. Ana Sanayi Gruplarına Göre Endeks ve Değişim Oranları (2010=100), Mayıs 2014 ArındırılmAMış Takvim Etkisinden Mevsim ve Takvim Arındırılmış Etkisinden Arındırılmış Sektör Endeks Endeks Yıllık Değişim (%) Endeks Aylık Değişim (%) Toplam Sanayi 122,4 122,4 3,3 119,4-1,0 Ara malı imalatı 128,2 129,3 4,1 122,7 0,1 Dayanıklı Tüketim Malı İmalatı 123,8 125,1-1,3 119,1-0,4 Dayanıksız Tüketim Malı İmalatı 117,2 117,9 4,4 118,4 0,6 Enerji 108,7 106,4 3,5 113,9-0,9 Sermaye Malı İmalatı 129,9 126,6 1,2 119,0-5,7 Mevsim ve takvim etkisinden arındırılmış imalat sanayiinde en yüksek düşüş diğer ulaşım araçları imalatında gerçekleşti İmalat sanayi alt sektörleri incelendiğinde, 2014 yılı Mayıs ayında bir önceki aya göre en yüksek düşüş %21,2 ile diğer ulaşım araçları imalatında gerçekleşti. Bu düşüşü, %13,3 ile makine ve ekipmanların kurulumu ve onarımı, %8,2 ile kayıtlı medyanın basılması ve çoğaltılması takip etti. Mevsim ve takvim etkisinden arındırılmış imalat sanayiinde en yüksek artış tütün ürünleri imalatında gerçekleşti İmalat sanayi alt sektörleri incelendiğinde, 2014 yılı Mayıs ayında bir önceki aya göre en yüksek artış %9,8 ile tütün ürünleri imalatında gerçekleşti. Bu artışı, %4,9 ile fabrikasyon metal ürünleri imalatı(makine ve teçhizat hariç), %3,3 ile ana metal sanayii takip etti Mevsim ve Takvim Etkisinden Arındırılmış Sanayi Üretim Endeksi (2010=100), Mayıs 2014 Takvim Etkisinden Arındırılmış Sanayi Üretim Endeksi (2010=100), Mayıs KURULAN VE KAPANAN ŞİRKET İSTATİSTİKLERİ NUTS 3 KODU İL ADI 2014 Haziran (BİR AYLIK) 2013 Haziran (BİR AYLIK) KURULAN TASFİYE KAPANAN KURULAN TASFİYE KAPANAN Ger. Kişi Tic. İşl. Ger. Kişi Tic. İşl. Ger. Kişi Tic. İşl. Ger. Kişi Tic. İşl Aylar Aylar TR411 BURSA TR412 ESKİŞEHİR TR413 BİLECİK TOPLAM Kaynak: TOBB Kurulan/Kapanan İstatistikleri 14 15

9 İşgücü GÖSTERGELERİ İl Düzeyinde Temel İşgücü Göstergeleri, % 55% 50% 45% 40% 49.5 Ankara 52.2 İstanbul 55.9 İzmir 54.8 Kocaeli 51.4 Bursa 46.9 Eskişehir 51.6 Bilecik İşsizlik oranında Bursa, Eskişehir ve Bilecik illeri Ankara, İstanbul, İzmir ve Kocaeli illerinin tümünden daha düşük düzeylere sahiptir. İşgücüne Katılma Oranı İşgücüne katılma oranında Bursa ve Eskişehir illeri İstanbul, İzmir ve Kocaeli illerinden daha düşük oranlara sahipken Ankara nın işgücüne katılma oranından büyüktür. Bilecik ili ise kıyaslanan iller arasında en düşük işgücüne katılma oranına sahiptir. BİLİYOR MUYDUNUZ? Osmanlı da Anadolu daki ilk tiyatronun 1878 yılında dönemin valisi Ahmet Vefik Paşa tarafından 1879 da açılan Bursa da açıldığını Ülkemizde ilk şehirlerarası ulaşımın Kamil Koç tarafından Bilecik in Karaköy İstasyonu ndan Bursa ya gerçekleştirildiğini Ülkemizde ilk balmumu heykeller müzesinin ve ilk lületaşı müzesinin Eskişehir de açıldığını 20% 15% 10% 5% 0% 10.2 Ankara 11.2 İstanbul 15.4 İzmir 10.1 Kocaeli 6.6 Bursa 8.5 Eskişehir 6.5 Bilecik İşsizlik Oranı İşsizlik oranında Bursa, Eskişehir ve Bilecik illeri Ankara, İstanbul, İzmir ve Kocaeli illerinin tümünden daha düşük düzeylere sahiptir. Ülkemizde ilk F-16 motoru üretiminin Eskişehir de yapıldığını Milli Mücadele de TBMM ye ilk telgrafın çekildiği yerin Bilecik olduğunu Bazı Tanımlar 50% 47% 44% 41% 38% 35% 44.5 Ankara 46.4 İstanbul 47.3 İzmir 49.2 Kocaeli 48.0 Bursa 42.9 Eskişehir 48.2 Bilecik İstihdam Oranı İstihdam oranlarında Kocaeli, kıyaslanan iller arasında en yüksek orana sahipken, Eskişehir in istihdam oranı bu iller arasında en düşüktür. İthalat birim değer endeksi: İthalatın birim değerlerinde meydana gelen değişimdir. Girişimlerin doğumu: Daha önceki yıllarda aktif çalışanı olmayıp ilgili yıl içinde en az bir ücretli çalışanı ile aktif olan girişimleri ifade etmektedir. Girişimlerin ölümü: Sonraki yıllarda herhangi bir ücretli çalışanı olmayan ve ilgili yıl içinde en az bir ücretli çalışanı ile aktif olan girişimleri ifade etmektedir. İhracat birim değer endeksi: İhracatın birim değerlerinde meydana gelen değişimdir. İstihdam Oranı: Çalışan insan sayısının, çalışabilir yaştaki insan sayısına bölünmesiyle bulunan orandır. İşgücüne Katılma Oranı: İşgücünün kurumsal olmayan çalışma çağındaki nüfus içindeki oranıdır. İşsizlik oranı: İş bulamayan nüfusun toplam işgücüne oranıdır. İşveren girişim: Herhangi bir referans yılda en az bir ücretli çalışanı ile aktif olan girişimleri ifade eder. Dış ticaret haddi: İhracat birim değer endeksinin İthalat birim değer endeksine bölünmesi ile bulunur. TÜFE: Halkın en fazla kullanmış olduğu mal ve hizmetlerin ortalama fiyat artışıdır. Tüketici güven endeksi: Tüketicilerin ekonomideki bekleyişlerini belirleyen bir ölçüttür. Sanayi üretim endeksi: Sanayi üretiminde meydana gelen artış ya da azalışı ifade eder. ÜFE: Genel olarak üreticilerin girdilerindeki ortalama fiyat artışıdır

10 NOTLAR 18

11 Yeni Yalova Yolu 4.Km Buttim İş Merkezi Buttim Plaza Kat Osmangazi/Bursa TÜRKİYE Telefon Faks