BRUSELLOZ (MALTA HUMMASI)

Transkript

1 BRUSELLOZ (MALTA HUMMASI)

2 ABORTUS ÖLÜ DOĞUM İNFERTİLİTE SÜT veriminde AZALMA (% 20) DAMIZLIK değeri KAYBI KRONİK, BULAŞICI, ZOONOZ ekonomik kayıp halk sağlığı

3 hayvancılık hastalığın çabuk yayılması kontrol ve mücadele güçlüğü uzun süre masraf hayvansal protein kaynaklarına olumsuz etki hayvan ve hayvansal ürünlerin ticaretine engel hayvan yetiştiricilerinin sosyo-ekonomik gelişiminin engellemesi

4 insan sağlığı uzun hastalık süresi nedeniyle fiziki yetersizlik ve iş gücü kaybı tedavi ve hastane giderleri nedeniyle ekonomik kayıp Veteriner Hekim!!!!

5 ETİYOLOJİ Brucella abortus SIĞIR B. melitensis KOYUN-KEÇİ B. suis DOMUZ B. ovis KOÇ B. canis KÖPEK B. neotomae RAT B. ceti Su Memelileri(Balina,yunusb ) B. pinnipedialis Yüzgeçayaklılar(Ayıbalığı) B. microti Tarla faresi B. inopinata Bilinmiyor

6

7 ETİYOLOJİ Gram negatif, kokobasil Üreme özelliği BRUCELLA agar 37 C de 2-7 gün AEROB MİKROAEROB (ilk izolasyonda) B. melitensis B. abortus

8 ETİYOLOJİ FAJ B.abortus B.melitensis B.suis B.ovis B.canis Tibilisi Weybiridge + - (+) + (-) - - Berkeley İzatnagar (-) - - R / C Lizis var + ; Lizis yok - ; Bazı suşlarda lizis var (+) ; Bazı suşlarda lizis yok (-) ANTİJEN A - M

9 ETİYOLOJİ dayanıklılık özelliği nemli toprak tereyağı süt dondurma 70 gün 4 ay birkaç gün 1 ay C pastörizasyon ısısı 30 dak. % 10 tuz içeren salamura peynir 45 gün direkt güneş ışığı 1-12 saat

10 ETİYOLOJİ dayanıklılık özelliği uterus akıntısı fötus, fötal zar 6 ay - inek 2-3 ay - keçi 3 hafta - koyun 75 gün idrar 30 gün

11 EPİDEMİYOLOJİ FAO WHO OIE dünyada en yaygın zoonoz!!! Japonya Kuzey Avrupa Kanada Avustralya Yeni Zelanda Kuzey Amerika eradike

12 EPİDEMİYOLOJİ bazı GÜNEY AVRUPA ülkeleri AKDENİZ ülkeleri ORTA DOĞU ORTA ASYA HİNT YARIMADASI AFRİKA ORTA VE GÜNEY AMERİKA insan ve hayvanlarda YAYGIN

13 EPİDEMİYOLOJİ TÜRKİYE YAYGIN Güneydoğu Anadolu İç Anadolu Doğu Anadolu

14 EPİDEMİYOLOJİ infeksiyon kaynağı infekte hayvan ABORT yapmış dişi DOĞUM yapmış dişi uterus akıntısı fötus, fötal zar amnion sıvısı plasenta kolostrum ( /ml) süt (aylarca -inek) BOĞA KOÇ (1-3 hafta koyun-keçi) sperma idrar (30 gün) dışkı eklem sıvıları

15 EPİDEMİYOLOJİ bulaşma KONGENİTAL SİNDİRİM DERİ KONJUNKTİVA GENİTAL çiftleşme meme

16 PATOGENEZ Brucella bölgesel lenf yumruları metabolizmalarında oldukça tercih edilen bir madde olan eritritol ve progesteronun bol miktarda bulunduğu hayvan plasentası, meme doku ve epididimisde fazlaca ürerler birkaç gün KAN organlar 2-3 hafta uterus meme testis, epididimis lenfoid doku ve organlar eklem, bursa, tendo

17 SEMPTOMLAR- sığır İnk. süresi 2 hafta-1 yıl * ABORTUS gebeliğin 5-7. ayları genellikle bir kez bazı hayvanlar daha sonraki gebelikleri süresince de atık yapabilir!!!! tamamen duyarlı sürülerde atık oranı % 30-80

18 SEMPTOMLAR- sığır * ÖLÜ doğum * İNFERTİLİTE (uterus yangısı-yavru zarlarının atılamaması) * MASTİT

19 SEMPTOMLAR- sığır gebeliğin SON döneminde infeksiyon CANLI abort doğum YAVRU gastroenterit septisemi ölüm canlı- gizli taşıyıcı

20 SEMPTOMLAR- sığır abort sonrası * vajina mukozası kanli * vajina akıntısı

21 SEMPTOMLAR- sığır * abort sonrası PLASENTA atılmaz putrefikasyon septisemi * ORŞİT * DİZ eklemlerinde yangı

22 SEMPTOMLAR- koyun / keçi * ABORT Genelde gebeliğin SON 2 ayı genellikle bir kez!!

23 SEMPTOMLAR- koyun / keçi ölü doğum zayıf yavru doğumu mastit artrit- koyunda ender infertilite epididimit orşit infertrilite persistan nefrit koç (B. ovis)

24 SEMPTOMLAR- domuz ABORT infertilite orşit topallık gebeliğin 4-12.haftaları arasında

25 KORUMA ve KONTROL - kontrolsüz hayvan girişi - düzenli serolojik tarama - dezenfeksiyon - Vet.Hek. kontrolü

26 KORUMA ve KONTROL AŞILAMA AGLUTİNOJEN AGLUTİNOJEN OLMAYAN Uzun süreli bağışıklık Aglutinasyon veren antikor oluşumu -serolojik testlerde yanıltıcı Bağışıklık düzeyi düşük Aglutinasyon veren antikor oluşumu yok-serolojik olarak güvenli İNAKTİF H-38 (Zayıf Koruma) CANLI (Derialtı(S.C.) veya Konjuktival olarak 2 formda hazırlanır.) REV-1 S-19 RB 51 Canlı aşıdır. Smooth antijenler ile serolojik yanıt oluşmaz. Klasik Bruselloz tedavisinde kullanılan bazı antibiyotiklere dirençli(rifampisin) Aşı uygulayıcılarına olası bir bulaşmada dezavantaj

27 KORUMA ve KONTROL KONJUKTİVAL BRUSELLA AŞILARI 1 OCAK 2012 TARİHİNDEN İTİBAREN ÜLKEMİZDE BRUSELLOZ İLE MÜCADELE KAPSAMINDA KİTLESEL AŞILAMAYA GEÇİLMİŞ VE SUBKUTAN AŞILAMA DURDURULMUŞTUR. BU TARİHTEN GÜNÜMÜZE, SADECE KONJUKTİVAL AŞILAR MÜCADELEDE KULLANILMAKTADIR. Canlı, attenüe, B.melitensis Rev-1 Konjuktival aşısı ( 0,5 2 milyar CFU/doz mikroorganizma içerir. Göze 1 damla olacak şekilde, 3 aydan büyük tüm damızlık erkek ve dişi koyun ve keçilere uygulanır.ömrü boyunca tek uygulama yeterlidir. ) Canlı, attenüe B.abortus S-19 Konjuktival aşısı (5 10 milyar CFU/doz mikroorganizma içerir. Göze 1 damla olacak şekilde, 3 aydan büyük tüm dişi sığır ve mandalara 12 ay ara ile 2 uygulama yapılır.erkek hayvanlara uygulanmaz.kontrendikedir.)

28 KİTLESEL AŞILAMA SONRASI YILLARA GÖRE YENİ MİHRAK SAYILARI SIĞIR KOYUN KEÇİ OIE Annual Animal Health Report Notification of Turkey; 2012, 2013 and 2014.

29 KORUNMA ve KONTROL STRATEJİ Sürü prevalansı >% 10 Kitlesel Aşılama Sürü prevalansı % 1-5 genç AŞI ergin test KESİM Sürü prevalansı <%1 TEST VE KESİM

30 BİLDİRİMİ ZORUNLU TAZMİNATLI KANUNİ ALT YAPI Sayılı veteriner hizmetleri, bitki sağlığı, gıda ve yem kanunu 2-Bruselloz ile mücadele yönetmeliği 3-İhbarı mecburi hayvan hastalıkları ve bildirimine ilişkin yönetmelik 4-Tazminatlı hayvan hastalıkları ve tazminat oranlarına dair yönetmelik (9/10) ve 30 gün içinde 5-Hayvan hastalıklarında tazminat yönetmeliği (Bakteriyel teşhise verilir ve kontamine yem, gereç,hay.ürün imha, nakliye ve dezenfeksiyon dahil) 6-Bulaşıcı hay.hastalıkları ile mücadelede uygulanacak genel hükümlere ilişkin yönetmelik Genelge

31 İnfeksiyonun AKUT dönemindeki (ateşli dönem)hayvanlar Kesilmeden öldürülüp İMHA Serolojik olarak pozitif hayvanlar Şartlı KESİM Etler kavurma,iç organlar İMHA Deri dezenfeksiyon,süt pastörizasyon

32 damızlık BOĞA 6 ay ara ile 3 kez kan serumu muayenesi (+) KASTRASYON infekte boğaların kan serumları negatif reaksiyon verebilir!!!!!

33 İNSANLARDA BRUSELLOZ DALGALI HUMMA BANG HASTALIĞI MALTA HUMMASI AKDENİZ HUMMASI B. melitensis B. suis B. abortus B. canis

34

35 et??? İnf. kaynakları kontamine çiğ süt süt ürünleri (peynir, tereyağı) taze sebze (kontamine toprak) infekte hayvan çiğköfte DERİ SOLUNUM KONJUNKTİVA SİNDİRİM Seksüel Anneden yavruya süt emme sırasında ender