Kıvrımlı ve Sarmal Bakteriler

Ebat: px

Şu sayfadan göstermeyi başlat:

Download "Kıvrımlı ve Sarmal Bakteriler"

Metin Engin
7 yıl önce
İzleme sayısı:

1 Kıvrımlı ve Sarmal Bakteriler Campylobacter cinsi Helicobacter cinsi Arcobacter cinsi Brachi spira cinsi Lawsonia cinsi Leptospira cinsi Treponema cinsi Borrelia cinsi 1

2 Campylobacter cinsi Gram negatif ince, sarmal, kıvrık çomaklar mikroaerob %3-%5 CO 2 ya da %3-%15 O 2 Memeli ve kuşların intestinal sisteminde çoğunlukla komensal yaşarlar Bazı türleri gıda kaynaklı infeksiyonların en önemli nedenleri arasındadır 2

3 Campylobacter fetus subsp. fetus KOYUN SIĞIR ABORT sindirim bağırsak safra kesesi hayvan bağışık değilse gebeliğin 4. ayından itibaren Kan (bakteriyemi) PLASENTA Plasenta ve koriyonik dokulara afinite! 3

4 Koyunlarda önce 1-2 abort; sonra sayı artar Son dönemde ölü doğumlar/zayıf yavru doğumu olabilir Abort salgınları da iki-üç yılda bir görülür (sürü bağışıklılığı Erken dönem tanı!! Antibiyotik tedavisi uygulanabilir Salgın şeklinde abortlar başladıktan sonra plasentada lezyonlar oluşmuş anlamına gelir ki tedavi başarısız kalır AŞI (Koç katımından 1 ay önce) 4

5 Campylobacter fetus subsp. veneralis SIĞIR İNFERTİLİTE ABORT çiftleşme İnek---boğa----inek dişi genital organları Gebe olmayan ineğin uterusuna da yerleşebilir (vajina, serviks, uterus, ovidukt) Boğalar asemptomatik taşıyıcı; prepisyum, glans penis, üretrada Yaşlılarda bu oran daha yüksek 5

6 etken vajina uterus ve ovidukt Endotoksinleri ile ovidukttaki siliar aktiviteyi bozar ve embriyonun ölümüne neden olur, embriyonun implante olmasını engeller Uterus içerisinde ölü embriyo bir süre kalır geçici infertilite Bazı durumlarda embriyo gelişir; İlerleyen dönemde abort olur Gebelik nedeniyle immun sistemin baskılanması, etkenin sayıca artması ve endotoksinlerine karşı gelişen anaflaktif reaksiyon 6

7 Zoonoz Termofilik kampilobakterler C de üreme C. jejuni, C. coli, C. lari Koyun Epizootik ABORT insan tüm hayvan türleri Sığır Sporadik ABORT mastit ENTERİT 7

8 HELICOBACTER İNFEKSİYONLARI İNSAN Hayvan türleri MİDE yangısal değişiklikler Üreaz Flagellin 8

9 Helicobacter pylori insan Gastrit Peptik ülser Mide kanseri KEDİ midesi KUSMA???? Bulaşma sindirim (oral-oral) Zoonoz! 9

10 Helicobacter felis Kedi - Köpek kronik gastrit Bulaşma sindirim (oral-oral) Semptom iştahsızlık zayıflama kusma mide kanaması 10

11 LYME (BORRELIOSIS) KÖPEK At Sığır Koyun İNSAN Borrelia burgdorferi ZOONOZ 11

12 Kene (Ixodes) küçük rodent kan emme hayvan türleri insan 12

13 KLİNİK BULGULAR ARTRİT ateş bitkinlik arka bacaklarda tek taraflı topallik böbrek bozuklukları sinir sistemi belirtileri 13

14 LEPTOSPİROZ

15 İnsan ve değişik hayvan türlerinde, çeşitli patojen Leptospira serovarları tarafından oluşturulan akut ya da kronik seyirli infeksiyöz ve dünyada yaygın olarak görülen önemli bir zoonoz hastalıktır

16 Leptospira cinsi Leptospira interrogans (patojen) Leptospira biflexa (saprofit) L. interrogans antijenik kompozisyonuna göre serogrup ve serovarlara ayrılmıştır. 200 den fazla serovarı belirlenmiştir Hayvanlarda infeksiyona neden olan serovarlar ülkelere ve bölgelere göre değişiklik gösterirler

17 Leptospira ların genetik tiplendirilmesi sonucu ise 13 genomtür ortaya çıkmıştır. L. alaxenderi L. biflexa L. borgpetersenii L. fainei L. inadai L. interrogans L. kirschneri L. meyeri L. noguchii L. parva L. santarosai L. weilii L. wolbachii

18 Patojen Leptospira ların belirlemede L. interrogans terimi yaygın olarak kullanılmaya devam etmekte olunup asıl taksonomik birim serovardır

Helikal 0,1x6-12µm uzunluğunda Aerob 28-30 C optimum üreme ısısı 6-16 saat bölünme süresi Mikroskopta görüntülenmeleri için Karanlık

19 Helikal 0,1x6-12µm uzunluğunda Aerob C optimum üreme ısısı 6-16 saat bölünme süresi Mikroskopta görüntülenmeleri için Karanlık Saha ya da Faz-Kontrast Mikroskobisi Giemsa Gümüşleme ya da İmmun Boyama Sahip oldukları aksial flament sayesinde aktif hareketlidir.

20 Yer yüzünde çok yaygın olarak bulunurlar Hastalığın epidemiyolojisinde su(su kaynakları ve yağış, bölgesel sıcaklık ortalaması) çok önemli bir yere sahiptir. Ayrıca nötr ya da hafif alkali toprak ve meralarda daha uzun süre canlı kalır Diğer önemli nokta ise konakçı adaptasyonudur. Konakçı adapte bir serovar ile infekte olan hayvan etkeni uzun süre taşır ve saçar. Konakçıya adapte olmayan bir etken ile yanlızca rastlantısal bir infeksiyon gelişir ve etken saçım süresi de sınırlıdır

21 ASIL KONAKÇI RASTLANTISAL KONAKÇI Bulaşma Yaygın Sporadik Akut Hastalık Tablosu Kronik Hastalık Hafif seyirli İnfertilite, abortus, üveitis Ağır seyirli(hepatit, hemolitik kriz, genel organ bozuklukları) İdrarla Saçılma Uzun süre/hayat boyu Gün-hafta Sero Pozitif Populasyonun Oranı Tanı Testleri İçin Örnekleme Yüksek, hayvanların yaşı ile artış gösterir Sürü, küme, grup - Düşük, yaş ile bir ilişki göstermez Etkilenmiş birey Sığır L. hardjo L. grippotyphosa vd Domuz L. bratislava L. pomona ve L. autumnalis vd Köpek L. canicola L. icterohaemorrhagiae vd At L. bratislava L. pomona vd Rodentler L. icterohaemorrhagiae L. pomona vd

22 SIĞIR LEPTOSPİROZU Sığır leptospirozu; iştahsızlık, yüksek ateş, sarılık, hemoglobinüri, mastitis, organ ve dokularda peteşial hemorajiler, hemolitik anemi, infertilite, abortus ölü doğum ve septisemi ile karakterize klinik tablosu, infeksiyon oluşturan serovarlara göre değişiklik gösterir

23 Etiyoloji Sığırlarda konakçı adapte leptospiroz L. interrogans serovar hardjo (L. hardjo) tarafından oluşturulur Ayrıca L. grippotyphosa, L. pomona, L. icterohaemorrahagiae ve diğer serovarlarda izole edilmektedir

24 Epidemiyoloji Etkenler gerek rezervuar gerekse infekte hayvanların böbrek proksimal tübülüslerine kolonize olurlar. Leptospirozisin yayılmasında idrarlarıyla çevreye mikroorganizmaları taşıyan renal taşıyıcı hayvanlar çok önemli rol oynarlar Diğer saçılma yolları etkilenmiş hayvanların organları, sütleri, aborte fötüsler, yavru zarları, uterus akıntıları ve spermalarıdır

25 Bilinen pek çok rodent, keseli ve memeli türleri leptospiraların taşıyıcısı ve saçıcısıdırlar Etkenler direkt ve indirekt yollarla bulaşırlar İnfeksiyonun duyarlı hayvanlara bulaşmasında hemen hemen bütün bulaşma yolları etkili olabilmektedir

26 Direkt bulaşma Deri ve mukoza Sindirim Vertikal Veneral İndirekt bulaşma Çevrede bulunan özellikle taşıyıcı hayvanların idrarları ve diğer infekte materyalleri ile kontamine olmuş havuz, göl ve nehir gibi yüzey suları, lağım suları, mezbahalardaki drenaj sıvıları, kanal suları, çamur ve toprak gibi çevesel kaynaklardan leptospiraların vücuda girmesi ile olur

27 Patogenez ve Semptomlar 4-10 gün Deri ve mukoza hücrelerine penetrasyon 1-5 gün Leptospiremi ve tüm vücuda yayılma Karaciğer, dalak, böbrek ve bazen beyin zarında lokalizasyon Böbreklere yerleşmesi sonrası Leptospirüri

28 Gebe hayvanlarda plasentit, fetusa penetrasyon sonucu fötal ölüm ve rezerpsiyon, abortus ya da erken doğum Leptospiraların damarların endotelyumunu yıkımlamaları sonucu hemoraji ve iskemi Hemoglobinüri Böbrekler nekroz sonucu yetmezlik Karaciğerde bozukluklar ve sarılık Menenjit Mastit (genellikle süt koyu kahverengi) ve süt veriminde düşme Çizgili kaslarda yangı

29 Tedavi Akut olgularda streptomisin, penisilin ya da tetrasiklin kullanılır Streptomisin tedavisi penisilin-g ya da ampisilin ile kombine kullanılabilir Doksisiklin insan ve köpeklerde sıklıkla kullanılmaktadır Kronik olgularda streptomisin dışında uzun etkili tetrasiklin ve uzun etkili amoksisilin preparatları kullanılmaktadır Destekleyici bakım ve önemlidir

30 Koruma ve Kontrol Populasyona infeksiyonun sokulmaması Portörlerin izolasyonu ve infeksiyon kaynaklarının yok edilmesi Şüpheli taşıyıcıların elimine edilmesi (kemiricilerin kontrolü) Çevresel kontaminasyonların elimine edilmesi Aşılama (çiftlik hayvanları ve köpekler için değişik serovarları içeren ticari aşılar bulunmaktadır)

31 Diğer Hayvanlarda Koyun ve keçilerdeki hastalık sığırlardakine çok benzer ancak daha nadir görülür Domuzlarda hastalık sığılardakine benzemekle birlikte erişkin hayvanlarda L. bratislava nın neden olduğu subklinik hastalık sık görülür. Atlarda serovarların çoğu aktif sekelin bir parçası olarak gece körlüğü ya da perioftik oftalmiye neden olabilir Köpeklerde hastalıkta L. canicola ve L. icterohaemorrahgiae serovarları sorumlu olmakla beraber Türkiye de L. grippotyphosa serovarıda saptanmıştır

Benzer belgeler

Leptospira serovarları tarafından oluşturulan akut ya da kronik seyirli infeksiyöz ve dünyada yaygın olarak görülen önemli bir zoonoz hastalıktır

LEPTOSPİROZ İnsan ve değişik hayvan türlerinde, çeşitli patojen Leptospira serovarları tarafından oluşturulan akut ya da kronik seyirli infeksiyöz ve dünyada yaygın olarak görülen önemli bir zoonoz hastalıktır