Bayi Geliştirme ve Eğitim Müdürlüğü TEMEL LASTİK BİLGİLERİ

Ebat: px

Şu sayfadan göstermeyi başlat:

Download "Bayi Geliştirme ve Eğitim Müdürlüğü TEMEL LASTİK BİLGİLERİ"

Özgür Atalay
7 yıl önce
İzleme sayısı:

1 TEMEL LASTİK BİLGİLERİ

2 Lastik; kauçuk, kord bezi ve çelik teller ile çeşitli kimyasal maddelerin birleşiminden oluşan ve aracın yol ile temasını sağlayan tek ve en önemli parçasıdır.

3 Lastiğin Görevi ; İçinde bulunan basınçlı hava vasıtasıyla aracın zemin ile temasını ve tutunmasını sağlayarak, yükün güvenli olarak taşınmasını sağlar.

4 Lastiğin İşlevi 1. Taşımak: Aracı ve tüm yükünü taşımak, aynı zamanda kalkış ve fren anında ortaya çıkan büyük yük transferine mukavemet göstermektir. 2. Aktarmak: Aracı hareket ettirirken, fren yapıldığında ve viraj alırken motorun gerekli gücünü yola aktarmaktır. 3. Yönlendirmek: Yolun durumu ve iklim şartları ne olursa olsun aracı büyük bir emniyetle ileri, geri, sağa ve sola yönlendirmektir. 4. Konfor: Şoförün ve yolcuların konforunu sağlamak, aracın uzun ömürlü olması için yolun pürüzlerinin etkisini azaltmak, her türlü yol ve hava koşullarında sessiz olmak.

5 Lastiğin İşlevi 5. Uzun ömürlü olmak: Milyonlarca lastik devri boyunca beklentilere cevabı en üst düzeyde tutmak için uzun ömürlü olmaktır. 6. Yakıt tüketimine olumlu etki: Yuvarlanma direncinin minimumda olmasını sağlayarak yakıt tüketiminin artmasını engellemektir. Bilinen Siyah Yüzeyinin arkasında tüm bu işlemleri yerine getirmesi gerekmektedir.

6 BU FONKSİYONLARIN YAPILABİLMESİ İÇİN LASTİĞİN YAPISI YÜKSEK HAVA BASINCINI MUHAFAZA EDEBİLECEK NİTELİKTE OLMALIDIR. KAPALI KAP İÇİNDE YÜKSEK BASINÇLI HAVA HAVA YASTIKLI LASTİK

7 Lastiğin Tarihi 1807 Otomobilin İcadı 1829 Charles Goodyear, Vulkanize Kauçuk 1840 Dolgu Lastiğin İcadı 1888 John Dunlop Havalı Lastiği icat etti, 1946 Michelin Radyal Lastiği 1952 Radyal Kamyon Lastiği 1953 Çelik Radyal Kamyon Lastiği 1956 İç Lastiksiz (tubeless) Lastik 1959 Radyal İş Makinası Lastiği 1979 Radial Formula 1 Yarış Lastiği 1981 Radial Uçak Lastiği

9 Lastikler genel olarak 4 bölgeden oluşmaktadır: 1. Sırt&Taban : Lastiğin yere temas eden kısmını oluşturan, üzerinde yola tutunmayı, çekişi, su tahliyesini sağlayan kanal ve bloklardan oluşmuş desenler bulunan kauçuk kısımdır. 2. Yanak : Lastiğin çevresi boyunca sırt ve topuk bölgesi arasında kalan, yola temas etmeyen kauçuk kısımdır. Gövdeyi yandan gelecek sürtünmelere karşı korur ve lastiğe esneklik sağlar. 3. Omuz : Lastiğin sırt kısmından, yanak kısmına geçiş yaptığı, kalın kauçuktan yapılmış üst yanak bölgesidir. Sırtta biriken ısıyı dışarı atmayı ve karkası korumayı sağlar. 4. Topuk : Lastiğin janta temas eden bölgesinde bulunan bileşenlerin (Topuk telleri, topuk dolgusu, jant yastığı vb.) hepsine Topuk denir. Lastiğin janta sıkıca bağlanmasını sağlayarak janttaki dönme, fren ve direksiyon hareketlerini lastiğe iletir.

10 LASTİĞE ETKİ EDEN KUVVETLER 1 YÜK MOTORUN ÇEKİŞ KUVVETİ DÖNÜŞ KUVVETİ MERKEZ KAÇ KUVVETİ Bayi Geliştirme ve Eğitim Müdürlüğü FRENLEME KUVVETİ

11 LASTİK MALZEMELERİ KOMPLEKS BİR YAPI 200 DEN FAZLA HAMMADDE 30 DEN FAZLA YARI MAMUL ve YÜKSEK TEKNOLOJİ

12 LASTİKLERİN SINIFLANDIRILMASI Lastik Tipleri Nelerdir? 1 - Karkas yapılarına göre Diagonal (çapraz katlı) lastikler Radyal lastikler 3 - Kullanım alanlarına göre Binek araç lastikleri Zirai araç ve makine lastikleri Hafif ticari araç lastikleri İş makinesi lastikleri Kamyonet Minibüs lastikleri 2 - Hava tutma özelliğine göre İç lastikli (TT) İç lastiksiz (TT) Tubeless Askeri araç lastikleri Otobüs Kamyon lastikleri Uçak lastikleri Bisiklet ve motorsiklet lastikleri

13 ÇAPRAZ VE RADYAL LASTİK YAPISI

Çember Sekman İÇ LASTİKLİ = TUBE TYPE Dış lastik

14 LASTİKLERİN HAVA TUTMA BASINCINA GÖRE SINIFLANDIRILMASI Dış lastik İç lastik Kolon Jant Çember Sekman İÇ LASTİKLİ = TUBE TYPE Dış lastik Jant Bayi Geliştirme ve Eğitim Müdürlüğü İÇ LASTİKSİZ = TUBELESS

15 NEDEN TUBELESS (İç Lastiksiz)??? Ağırlıktan tasarruf Montaj kolaylığı Daha iyi balans Daha az patlama riski Daha az jant korozyonu Daha az sürtünme Daha az aşınma

16 TEMEL LASTİK ve JANT TERİMLERİ Dış Çap : Yük olmaksızın, önerilen jant ve şişirme basıncında ölçülen çap değeridir. Kesit Genişliği (W) : Şişirilmiş lastikte 2 yanak arasındaki en geniş noktanın ölçüm değeridir. Kesit Yüksekliği (H): Şişirilmiş lastikte jant ile lastik çapının arasındaki farkın yarısı olan değerdir. Kesit Oranı (Seri) (H/Wx100): Kesit yüksekliğinin, kesit genişliğine oranıdır. Kat Muadili : Yük taşıma kapasitesini belirleyen ve lastik mukavemetini gösteren bir değerdir. Lastik belirtilen sayıda gövde katına sahip olmayabilir. Gerçek kat sayısı farklıdır. Jant Genişliği : Jant flanşları arasındaki mesafedir. Jant Çapı : İki topuk oturma bölgesinin dikey olarak olan mesafesidir.

LASTİKTE YANAK MARKALAMASI 205 / 55 R 16 91 H =205 mm =55% Kesit Oranı (SERİ) Lastiğin taban

Lastiğin maksimum taşıma kapasitesini gösterir. Hız sembolüdür.

17 LASTİKTE YANAK MARKALAMASI 205 / 55 R H =205 mm =55% Kesit Oranı (SERİ) Lastiğin taban genişliğinin Radyal Lastik = 16 inç Jant çapıdır. Yük İndeksini ifade eder. Lastiğin maksimum taşıma kapasitesini gösterir. Hız sembolüdür. Araç tam yüklü iken en yüksek yapacağı hızı belirtir. Kesit genişliğidir. yüzdesel oranı olarak Bayi Geliştirme ve Eğitim Müdürlüğü hesaplanır.

19 DOT Sembolü: Lastiğin A.B.D. DOT standartlarına uygunluğunu belirtir Avrupa Ekonomik Komisyonu Onay Numarası: Avrupa Ekonomik Komisyonu nun lastikler ile ilgili standartlarına uygunluğunu belirten ve dünyada yaygın bir şekilde kabul gören onay numarasıdır. Azami Yük ve Basınç Bilgileri: A.B.D. DOT standartlarına göre lastiğin yanağına yazılan zorunlu bir bilgidir. Lastiğin taşıyabileceği maksimum yük ve lastik hava basıncı bilgilerini içerir. Avrupa Ekonomik Komisyonu Lastik Onay Sembolü: Lastiğin Avrupa Ekonomik Komisyonu nun kabul ettiği standartlara uygunluğunu ve onayının alındığı kuruluşu belirten semboldür. Konstrüksiyon Bilgileri: DOT standartlarına göre sırt ve yanaktaki kat adetlerini ve cinslerini belirtir. Bayi Geliştirme ve Eğitim Müdürlüğü

20 YANAK MARKALAMASI (DOT - E) ÜRÜN VE HAFTA KODU DOT 8S : Ürün Kodu (225/45 R17 PT515) 14 : Hafta Kodu 10 : Yıl Kodu (2010 YILI)

21 LASTİĞİN YAPI BİLGİLERİ Katlar: Sırt, 2 Polyester + 2 Çelik + 2 Naylon yanak, 2 Polyester AZAMİ YÜK VE BASINÇ BİLGİLERİ Lastiğin taşıyabileceği en fazla yük ve hava değerini verir.

22 LASTİĞİN YAPISI (Konstrüksiyon tipi) (Stell Belted Radıal) Çelik Kuşaklı Radyal GÜVENLİK UYARILARI (SAFETY WARNING)

23 YÖNLÜ LASTİKLER Lastiğin araç altında dönmesi gereken bir yönü olduğunu belirtir. Lastiğin ters takılması ve dönüş yönünün değişmesini önlemek için lastiğin yanağında yer alan bu işaret sökme-takma yapan kişileri uyarmak için konulmuştur.

24 ASİMETRİK LASTİKLER Asimetrik lastikler mümkün olan en iyi ıslak ve kuru zemin performansını sağlayabilmek için özelleşmiştir. Bu tip lastiklerde iç ve dış taraf farklı amaçlara hizmet eder; Lastiklerin dışa gelen tarafı, büyük bloklar ve dar kanallara sahiptir. Bu özellik kuru zemin performansını arttırır, dönüşlerde emniyet sağlar. İçe gelen taraf ise daha küçük bloklar ve geniş kanallara sahiptir. Bu sayede ıslak/karlı zeminde su/kar daha iyi tahliye edilir, yere tutunma artar. Sırt merkezi, lastiğin düz gidişlerde optimum dengesini sağlar.

25 E ONAY NUMARASI; Avrupa Birliğinin kabul ettiği standartlara uygunluğu gösteren simgedir. E Birleşmiş Milletler AT Tip onayı nı e AT Tip onayını ifade eder E8 veya e8 Sembolden sonra yazılan Rakam Ülke kodudur. Örneğin 1. Almanya, 2. Fransa 8. Çek Cumhuriyeti. 37. Türkiye gibi

26 UTQG STANDARDI : Lastiklerin aşınma, ısıya dayanım ve ıslak - kuru zemin geçiş performansının test edilip onaylandığı standart ölçüsüdür. TREADWEAR, TRACTION, TEMPERATURE

27 TREADWEAR : AŞINMA ÖMRÜ İNDEKSİ Lastiğin aşınma direncini gösteren bir standart değeri ifade eder. 100 den az = ZAYIF 100 = İYİ 100 den yukarı = ÇOK İYİ Ayrıca, güvenli kullanım sınırını gösteren işaret olarakta kullanılır., TWI vb simgeler ile lastik üzerine işaretlenirler. Aşınma indeksi ne kadar yüksekse lastiğin kullanım ömrü de o kadar uzun olacaktır!!!

28 TRACTION : ÇEKİŞ SINIFI Test koşulları altında, lastiğin ıslak zemin ve kuru zeminden ıslak zemine geçişteki performansını belirler. A = EN İYİ B = ORTA SINIF C = GEÇERLİ SINIF TEMPERATURE Lastiğin ısı üretimine karşı direnç seviyesini ve ısıyı dağıtma kapasitesini gösteren standart değeridir. A = EN İYİ B = ORTA SINIF C = GEÇERLİ SINIF Bayi Geliştirme ve Eğitim Müdürlüğü

29 HIZ SEMBOLÜ TABLOSU Hız Sembolü : Lastiğin yapabileceği maksimum hızı gösteren alfabetik koddur.

30 YÜK İNDEKSİ Araçtaki lastik başına taşınabilecek maksimum yükü (Kg) gösteren bir semboldür.

31 LASTİĞİNİZİ KEŞFEDİN TEŞEKKÜRLER

Benzer belgeler

LASTİK GENEL BİLGİ LASTİK NEDİR? Esneyerek şekil değiştirebilen basınçlı hava tankıdır. Araçla yol arasındaki tek bağlantıdır.

LASTİK GENEL BİLGİ LASTİK NEDİR? Esneyerek şekil değiştirebilen basınçlı hava tankıdır. Araçla yol arasındaki tek bağlantıdır. LASTİĞİN TARİHİ - 1807 Otomobilin İcadı - 1829 Charles Goodyear, Vulkanize